D c th o tr ch n th ng và v t th ị ấ ượ ả ươ ế ươ ng ph n m m ầ ề

ố ầ

ắ ư ữ ị

ứ Nõn chu i tiêu, lá tr u không, bèo cái, lá s n dây, nõn d a... i ch a r t là nh ng v thu c quen thu c, d ki m nh ng l ữ ấ ng. hi u qu các v t th ễ ế ng ph n m m và ch n th ề ạ ươ ố ế ộ ầ ươ ệ ả ấ

ọ ữ ươ

, làm m c mô h t, li n v t th ạ

ế ể ề

ế ử ạ ế ề ng ươ ồ ng và ẩ , kích thích m c mô h t, làm li n da (sinh t và t ạ ọ ng đ i nhanh. Cũng nh y h c hi n đ i, cách ch a các v t th ng ph n m m ề ệ ư ạ ầ ng, làm c a y h c c truy n cũng là c m máu, r a s ch v t th ế ủ ề ọ ổ ươ ặ ng. Đ c m t các mô ho i t ươ ọ ạ ử ấ đi m c a cách ch a c truy n là áp d ng đ ng th i các ph ể ờ ề ủ thu c u ng có tác d ng toàn thân đ thúc đ y li n v t th ố ố ươ làm m t các mô ho i t ề ấ c ). K t qu đi u tr t ế ơ ữ ổ ụ ạ ử ị ố ả ề ươ ố

Ch a v t th ữ ế

ươ

ng ph n m m ầ

ầ ế ả

C m máu n u có ch y máu: Dùng nõn chu i tiêu (l y cây non cao đ 60 cm, c t sát g c, b b ngoài, c t t ng đo n 3-4 cm), ỏ ẹ ố ắ ừ ấ ạ ắ ố ộ

ng ch y máu r i băng l i. r a s ch, giã nh đ p vào v t th ử ạ ỏ ắ ế ươ ả ồ ạ

ng: Sau khi c m máu, r a v t th ế

ầ ươ i 40 g, đun sôi v i 2 lít n ươ ầ ử ế ớ ươ

c thu c: Lá tr u không t ộ ố ể

ng b ng R a s ch v t th ằ ử ạ c trong n ướ ướ 15 phút, đ ngu i cho thêm 6 g phèn phi, hòa tan, l c r i r a v t ọ ồ ử ế th ng. ươ

ế ế ươ

ươ ấ ỏ

ế ắ ỗ ng, h t nhi m khu n ẩ ễ i r a và mùi hôi: Lá m qu t ạ ươ ử ế ng. M i ngày thay m t l n đ n ộ ầ

i. Làm s ch v t th ế ạ và m t ỗ ủ ạ s ch, giã nát đ p vào v t th ạ khi v t th ế ng: Làm s ch v t th ạ i ch , m t mô ho i t ạ ử ươ ng s ch, màu đ t ỏ ươ ươ ạ

ề ằ

ỏ ạ ỏ ọ ộ ng, hai ngày thay băng m t ọ ở ắ

Làm chóng m c mô h t, sinh c và chóng li n da: Lá m qu , lá ơ ọ i v i l bòng bong, lá n c s i dùng t ng b ng nhau, b c ng, ươ ớ ượ r a s ch, giã nát đ p vào v t th ươ ế ử ạ l n. ầ

Các bài thu c u ng có tác d ng toàn thân: ố ố ụ

ử ạ ườ ể ạ

Ch ng khát do m t máu: Lá s n dây r a s ch, giã nát cho vào ắ ố ố ng và vài h t mu i, m t bát n ộ ướ ộ u ng ngày m t l n. ố c đun sôi đ ngu i, thêm ít đ ộ ầ

ễ ố ỷ

ặ ừ

Làm mát máu tiêu đ c, ch ng viêm nhi m: Lá m t qu (sao vàng) 40 g, nõn d a d i 12 g, cánh bèo cái 8 g, g ng sao cháy 4 g. S c u ng ngày m t thang. ộ ứ ạ ộ ắ ố

ữ ươ ẩ

Ch a nhi m khu n quanh v t th 20 g. R a s ch, giã n h , đ p lên ch l ầ loét quanh v t th ế ỏ ắ ễ ử ạ ng: Lá cúc t n 40 g, lá x can ạ ng. ươ ỗ ở ế

Ch a đ ng d p, b m máu, s ng t y đau ữ ụ ư ậ ầ ấ

ượ ế ư ả

R u xoa bóp làm khí huy t l u thông, tiêu viêm, gi m đau, giãn gân c : Ô đ u, huy t giác m i v 40 g, ngh già 30 g; thiên niên ỗ ị ế ệ ầ ơ

ị ề ệ ế ỗ ị

ỗ ị ị ạ ồ ượ ộ u trong m t ộ

u cho v a đ m t lít. Xoa nh nhàng ớ ừ ủ ộ ố ượ ẹ ầ

ki n, đ a li n m i v 20 g; long não 15 g; đ i h i, qu chi m i v 12 g. Tán nh các v thu c, ngâm v i m t lít r ỏ tu n. L c b bã, thêm r ọ ỏ lên ch b s ng đau. ỗ ị ư

ắ ế ư ả

ộ ế

ộ ạ ỏ ị

ố ầ ầ ầ ầ ầ ầ ầ

Thu c bôi đ p làm khí huy t l u thông, tiêu viêm, gi m đau: B t ộ cúc t n 800 g, b t qu chi 160 g, b t đ i hoàng 80 g, sáp ong 200 g, d u th u d u 2 lít. Các v trên tán nh , rây thành b t m n, đun ị sôi d u th u d u, cho sáp ong vào, đánh tan, r i t ộ t l a, cho b t thu c vào đánh nhuy n làm thành cao. Dùng đ p. ộ ồ ắ ử ắ ễ ố

ồ ạ ạ

ặ ươ ầ ỗ ị

ấ ị ầ ầ ầ ộ

ề , đ a li n, t, h ng hoa, ô đ u, bán h , b ch ph t Ho c: Ng u t ụ ử ị th ầ ng tru t, đ u kh u, m i v 15 g, sáp ong 20g, d u th u d u ầ ầ ậ 20 0ml. T t c các v sao, tán thành b t, cho vào d u th u d u và sáp ong n u thành cao. Dùng v a xoa v a đ p. ư ấ ậ ấ ả ấ ừ ắ ừ

ố ố

ả ứ ỗ ị ế ệ ộ

Thu c u ng trong làm khí huy t l u thông, tiêu viêm: Lá móng ế ư ắ tay, ng i c u, huy t giác m i v 12 g; tô m c 10 g; ngh 8 g. S c u ng ngày m t thang. ố ộ

Ch a sai kh p và bong gân ữ ớ

ươ

ệ i ch các v thu c làm l u thông khí huy t, tiêu ư ạ ng pháp y h c hi n đ i, ọ ế ỉ ị ố

Các kh p sau khi đã ch nh hình theo ph ớ c đ p t đ ỗ ượ ắ ạ viêm, gi m đau: ả

ỏ ử ạ ắ

- Cây c lào, dùng lá non và cành r a s ch, sao nóng đ p vào v t ế th ng r i băng ch t. ươ ặ ồ

- Vòi voi (lá và hoa) 30 g, t s ch, giã nát đ p vào ch s ng t y, băng ch t. ạ i 1 c , mu i ăn 10 g. T t c r a ấ ả ử ặ ỏ ỗ ư ủ ấ ắ

ủ ố

ng, băng l i. - Đu đ xanh, lá na (mãng c u) m i v 10 g, mu i ăn, vôi tôi, m i ỗ v 5 g. Giã nh cho vào g c đ p lên v t th ị ầ ạ ắ ỗ ị ế ươ ạ ỏ

- Ngh già 20 g, lá cúc t n, lá tr u không, lá x can, m i v 12 g. ầ ỗ ị ệ ầ ạ

ọ ạ ắ ơ ư ấ ộ ớ

Giã nát tr n v i m t ít gi m, b c g c đ p lên n i s ng đau, 2-3 ngày thay băng m t l n. ộ ộ ầ

ử ạ ườ ư ấ ớ

ắ - Lá náng r a s ch, giã nát, ch ng nóng v i gi m mà ch m đ p đ ch a bong gân. ể ữ

ủ ẻ ư ượ ử ng b ng nhau, r a ằ

- C nâu, c n c s i, c chó đ răng c a, l ỏ ọ ở ỏ s ch, giã nát mà đ p lên tr sai kh p. ắ ạ ớ ị

ươ ư ng, r a s ch, giã nát, ch ng ử ạ

- Lá cà đ c d ộ ượ nóng v i gi m và đ p đ gi m đau. ấ ớ c, lá dây đau x ể ả ắ

ổ ươ

ắ ố

máu. và lá khô, r a s ch, giã - C t toái b t i, bóc b h t lông t ố ử ạ ơ ỏ ế ng cho m m, đ p lên các c, gói vào lá chu i đã n nh , d p n ướ ỏ ấ ướ ề ườ ng i. Thay thu c bó nhi u l n trong ngày, và th ch đau, bó l ề ầ ố ạ ỗ đ p trong 3-7 ngày, đ ch a bong gân t ụ ể ữ ắ

Theo s c kh e và đ i s ng ỏ ờ ố ứ

B o v s c kh e t

đôi chân

ả ệ ứ

ỏ ừ

ươ

ổ c m là m t ph ộ ị ộ ố ệ ướ ấ ụ ề

ộ ề ậ ẩ ầ

ng pháp d ưỡ ng Ngâm bàn chân trong n sinh c truy n có tác d ng tr m t s b nh nh m i nh c ứ ư ỏ chân do v n đ ng nhi u, thúc đ y tu n hoàn máu, gi ả ừ i tr m i m t… . ỏ ệ

ơ

ế ạ

ạ ọ

ố ủ ơ ể ệ ớ ụ ệ ọ i bàn chân có nhi u đ u mút th n ầ ề ậ ướ ứ

ạ ộ ị ạ

Theo Đông y, bàn chân là g c c a c th , có h n 60 huy t ệ tham ố ề gia v n hành khí huy t, liên h v i l c ph ngũ t ng, n i li n ậ ủ Y h c hi n đ i coi bàn chân là trái tim các b ph n quan tr ng. ộ th hai, d ớ ạ ầ kinh thông v i đ i ế cho ho t đ ng c a h tim não. Hai bàn chân khi b l nh s khi n ẽ ả m ch, h tu n hoàn kém, s c đ kháng gi m. Vì v y, vi c b o ứ ề ủ ệ ệ ệ ầ ạ ả ậ

c m s giúp gi ẽ ả

ngâm chân trong n ữ ướ ấ ạ ế t cho c th , kích thích các đ u mút th n kinh ph n x đ n ầ ầ tr ngạ ứ ỉ

v chân, nh t là kiên trì ấ ệ nhi ơ ể ệ v đ i não, tăng tu n ỏ ạ thái sinh lý c a các t ầ hoàn máu, đi u ch nh ch c năng và ổ ứ ề ch c trong c th . ơ ể ủ

ố ạ

c m, càng ngâm sâu càng t ướ ấ ư ấ

ễ ầ ẹ

ả ệ ữ

ộ t, t o m t th n kinh, giúp tăng i c m giác tho i mái, nh nhàng cho chân ạ ả t hi u qu v i nh ng ng i lao ả ớ ệ ườ i đi xa ng, kh p, nh ng ng ườ ớ ộ ng trí nh , đem l ớ ả ừ ỏ ậ ặ ệ ơ ươ ữ

Khi ngâm chân trong n kích thích lành tính, làm h ng ph n các r c ườ và não, gi i tr m i m t, đ c bi đ ng chân tay, v n đ ng c , x ộ v .ề

Cách ngâm chân:

ờ ử ụ ướ ấ

c nóng đ ộ ỉ ướ

nhi ộ c m 40 – 50 đ C. ể ươ ng ầ cho thêm n ế ệ

- Ngâm chân sau khi ăn m t gi , s d ng n Trong quá trình ngâm, th nh tho ng c n ả t. Cho thêm m t ít mu i h t ho c n u dùng cây h gi ữ ố ộ li u nên l a ch n ph ự ệ ộ ặ ng thu c phù h p v i tình tr ng b nh. ớ ươ ệ ạ ọ ợ ố

ẹ ướ

ư

ấ ầ

- Ngâm cả hai bàn chân trong 10-15 phút. Sau đó dùng tay xoa c, lòng bàn chân bóp nh nhàng hai chân (mu bàn chân tr t, sau) có tác d ng làm giãn n m ch máu, giúp máu l u thông t ố ở ạ ụ c h ng ph n, tu n hoàn máu tăng nhanh, đ u mút th n ầ ch a đau đ u, m t ng ,… ữ ầ kinh đ ầ ượ ư ủ ấ

- Dùng khăn khô lau s chạ hai bàn chân. Chú ý tránh gió.

ả c khi đi ng , bàn chân không ph i

ủ c th l ng th giãn. - Nên ngâm vào bu i t i tr ổ ố ướ ho t đ ng nhi u, các h c đ ề ạ ộ ệ ơ ượ ả ỏ ư

i b nh s n ử ệ ườ ệ ợ ướ c

- Không dùng li u pháp ngâm r a chân cho ng và b chó c n. ắ ị

ộ ố ướ

ố ể ữ ộ ố ệ

c nóng d a theo y Sau đây là m t s bài thu c ngâm chân n ự ạ h c c truy n dùng đ ch a m t s b nh liên quan đ n s ho t ế ự ề ọ ổ đ ng c a đôi bàn chân: ộ ủ

ớ ấ ố

ổ ạ

ng, m c d ệ ỗ

- Đau gót và viêm kh p c chân ố c thu c g m th u c t : Dùng n ồ th , t m c t phong, lão h c th o m i th 30 g; hoàng c o 20 g, ả ỗ ả ố ả ầ đ c ho t 15 g, nhũ h t m i th 10 g, ộ ượ ứ ế ươ ộ ngâm r a chân lúc còn nóng, m i ngày 2 l n. ỗ ướ ứ c, huy t ki ầ ạ ử

ươ ộ

ồ ứ

ng, m c d ổ ự c thu c g m tô m c 30 g, t t m i th 12 g; h ng hoa, ệ c m i th 10 g. Ngâm r a chân ỗ ố ỗ ứ ồ ử

: N u n - Ch n th ng vùng chân ướ ấ ấ nhiên đ ng 20 g; đào nhân, huy t ki ế ồ th nguyên, nhũ h ộ ượ ươ lúc còn nóng.

ọ ề ạ

ỗ ị

- Ung nh t vùng chân : Dùng kim ngân hoa, liên ki u, h khô th o, đ a đinh m i th 20 g; công anh 30 g, hoàng liên 12 g, ứ th c ngâm r a n i b b nh. ng tru t 12 g, đ n bì 10 g; n u n ơ ử ơ ị ệ ấ ướ ả ươ ậ

ướ ấ ờ ộ

ử ấ ạ

ỗ ệ ề ờ ị

ự ả

- Phù chân: Dùng ô mai 100 g n u l y n ớ c, ch ngu i m i ngâm r a chân, sau đó dùng khăn s ch lau khô. M i ngày ngâm 1- 3 l n. Th i gian đang đi u tr và sau khi lành, b nh nhân không ầ đ ạ c mang dép nh a hay cao su, đ m b o cho chân khô ráo, s ch ả ượ s .ẽ

: Dùng n ướ

c khi ng . Có th dùng n ủ ồ ố

c nóng ngâm r a chân m i t i ỗ ố ử ụ c thu c g m qu chi 15 g, ph ế ỗ c còn nóng, m i ướ ử ướ ừ

- L nh cóng vùng chân ạ tr ể ướ 10 g, g ng khô 15 g, ngâm r a chân lúc n t ử ngày ngâm 2-3 l n, m i l n 10-15 phút. ỗ ầ ầ

Anh Tr nầ