TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Bản quyền nầy thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể được
phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh
thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
1
LỜI GIỚI THIỆU
An toàn lao động là một trong những môn học cơ sở c:a nghề Điện tử dân
dụng được biên soạn dựa theo chương trình khung đ? xây dựng và ban hành năm 2021
c:a trưDng Cao đFng nghề Cần Thơ dành cho nghề Điện tử dân dụng hệ Trung cấp.
Khi biên soạn, nhóm biên soạn đ? cố gắng cập nhật những kiến thức mới có
liên quan đến nội dung chương trình đào tạo và phù hợp với mục tiêu đào tạo, nội
dung lý thuyết và thực hành được biên soạn gắn với nhu cầu thực tế trong sản xuất
đồng thDi có tính thực tiển cao.
Nội dung giáo trình được biên soạn với dung lượng thDi gian đào tạo 30 giD
gồm có:
Chương 1: Các biện pháp phòng hộ lao động
Chương 2: An toàn điện
Giáo trình cũng là tài liệu giảng dạy và tham khảo tốt cho các nghề điện tử công
nghiệp, cơ điện tử, điện công nghiệp và điện dân dụng.
Mặc dù đ? cố gắng tổ chức biên soạn để đáp ứng được mục tiêu đào tạo nhưng
không tránh được những thiếu sót. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến c:a các
thầy, cô, bạn đọc để nhóm biên soạn sẽ điều chỉnh hoàn thiện hơn.
Cần Thơ, ngày tháng năm 2021
Chủ biên: Nguyễn Đăng Thuấn
2
MỤC LỤC
Trang
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN...........................................................................................1
LỜI GIỚI THIỆU..........................................................................................................2
MỤC LỤC.....................................................................................................................3
CHƯƠNG 1: CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG HỘ LAO ĐỘNG.........................................7
1. Phòng chống nhiễm độc hoá chất..............................................................................7
1.1. Tác hại c:a hóa chất đối với sức khỏe c:a con ngưDi.............................................7
1.2. Phương pháp phòng chống nhiễm độc hóa chất......................................................9
2. Phòng chống bụi trong sản xuất...............................................................................12
2.1. Tác hại c:a bụi lên cơ thể con ngưDi....................................................................12
2.2 Các biện pháp phòng chống bụi.............................................................................14
3. Phòng chống cháy nổ...............................................................................................15
3.1. Các nguyên nhân gây ra cháy nổ...........................................................................15
3.2. Các biện pháp phòng chống cháy nổ.....................................................................17
4. Thông gió trong công nghiệp...................................................................................20
4.1. Tầm quan trọng c:a thông gió trong công nghiệp.................................................20
4.2. Phương pháp thông gió công nghiệp.....................................................................20
5. Phương tiện phòng hộ cá nhân.................................................................................26
5.1. Phương tiện bảo vệ và dụng cụ kiểm tra diện cho nguDi khi làm việc..................26
5.2. Thiết bị thử điện di dộng.......................................................................................28
5.3. Thiết bị bảo vệ nối dất tạm thDi di dộng...............................................................28
5.4. Những cái chắn tạm thDi di dộng, nắp dậy bằng cao su........................................29
5.5. Bảng báo hiệu.......................................................................................................29
CHƯƠNG 2: AN TOÀN ĐIỆN...................................................................................30
1. Tác dụng c:a dòng điện lên cơ thể con ngưDi..........................................................30
1.1. Tác dụng nhiệt......................................................................................................30
1.2. Tác dụng lên hệ cơ................................................................................................30
1.3. Tác dụng lên hệ thần kinh.....................................................................................31
2. Các tiêu chuẩn về an toàn điện.................................................................................31
2.1. Tiêu chuẩn về dòng điện.......................................................................................32
2.2. Tiêu chuẩn về điện áp...........................................................................................33
2.3. Tiêu chuẩn về tần số.............................................................................................33
3. Các nguyên nhân gây ra tai nạn điện.......................................................................33
3.1. Chạm trực tiếp vào nguồn điện.............................................................................34
3.2. Điện áp bước, điện áp tiếp xúc..............................................................................35
3.3. Hồ quang điện.......................................................................................................38
3.4. Phóng điện............................................................................................................39
4. Phương pháp cấp cứu cho nạn nhân bị điện giật......................................................40
4.1. Trình tự cấp cứu nạn nhân....................................................................................40
4.2. Các phương pháp hô hấp nhân tạo........................................................................41
5. Biện pháp an toàn cho ngưDi và thiết bị...................................................................46
5.1. Trang bị bảo hộ lao động......................................................................................46
5.2. Nối đất và dây trung tính......................................................................................47
5.3. Nối đFng thế..........................................................................................................49
TÀI LIỆU THAM KHẢO...........................................................................................51
3
GIÁO TRÌNH MÔN HỌC
Tên môn học: AN TOÀN LAO ĐỘNG
M8 môn học: MH 08
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của môn học:
- Vị trí: Môn học được bố trí dạy trước khi học các môn học cơ bản chuẩn bị
sang nội dung thực hành.
- Tính chất c:a môn học: Là môn học bắt buộc
- Ý nghĩa và vai trò c:a môn học: Bảo hộ lao động trong xây dựng là môn khoa
học nghiên cứu các vấn đề lý thuyết và thực tiển về vệ sinh lao động, an toàn phòng
chống cháy, nguyên nhân và các biện pháp phòng ngừa tai nạn lao động, bệnh nghề
nghiệp và các yếu tố độc hại, các sự cố cháy nổ trong xây dựng nhằm:
+ Bảo vệ sức khỏe, tính mạng con ngưDi trong lao động.
+ Nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
+ Bảo vệ môi trưDng lao động nói riêng và môi trưDng sinh thái nói chung để
góp phần cải thiện đDi sống vật chất và tinh thần c:a ngưDi lao động.
Từ khái niệm trên có thể thấy rõ tính pháp lý, tính khoa học, tính quần chúng
c:a công tác bảo hộ lao động luôn gắn bó mật thiết với nhau và nội dung c:a công tác
bảo hộ lao động nhất thiết phải thể hiện đầy đ: các tính chất trên.
Mục tiêu của môn học:
Sau khi học xong môn học này học viên có năng lực:
- Về kiến thức:
+ Hiểu biết về công tác bảo hộ lao động
+ Trình bày được những nguyên tắc và tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn về điện
cho ngưDi và thiết bị.
- Về kỹ năng:
+ Thực hiện được công tác phòng chống cháy, nổ.
+ Ứng dụng được các biện pháp an toàn điện, điện tử trong hoạt động nghề
nghiệp.
+ Sơ cấp cứu được cho ngưDi bị điện giật.
- Năng lực tự ch: và trách nhiệm: Rèn luyện cho sinh viên thái độ nghiêm túc,
tỉ mỉ, chính xác trong học tập và trong thực hiện công việc
Nội dung của môn học:
Số
TT Tên chương mục
Thời gian (giờ)
Tổng
số
Lý
thuyết
Thực hành,
thí nghiệm,
thảo luận,
bài tập
Kiểm
tra
1Chương 1: Các biện pháp phòng
hộ lao động
10 7 2 1
1. Phòng chống nhiễm độc hoá
chất
1 1
1.1. Tác hại c:a hóa chất đối với
sức khỏe c:a con ngưDi
1.2. Phương pháp phòng chống
nhiễm độc hóa chất
2. Phòng chống bụi trong sản xuất 1 1
2.1. Tác dụng c:a bụi lên cơ thể
4
con ngưDi
2.2. Các biện pháp phòng chống
bụi
3. Phòng chống cháy nổ 2 1 1
3.1. Các nguyên nhân gây ra cháy
nổ
3.2. Các biện pháp phòng chống
cháy nổ
4. Thông gió trong công nghiệp 2 2
4.1. Tầm quan trọng c:a thông gió
trong công nghiệp
4.2. Phương pháp thông gió công
nghiệp
5. Phương tiện phòng hộ cá nhân 3 2 1
5.1. Phương tiện bảo vệ và dụng
cụ kiểm tra diện cho nguDi khi làm
việc
5.2. Thiết bị thử điện di dộng
5.3. Thiết bị bảo vệ nối dất tạm
thDi di dộng
5.4. Những cái chắn tạm thDi di
dộng, nắp dậy bằng cao su
5.5. Bảng báo hiệu
Kiểm tra 1 1
2Chương 2: An toàn điện 20 13 6 1
- 1. Tác dụng c:a dòng điện lên cơ
thể con ngưDi
4 3 1
1.1. Tác dụng nhiệt
1.2. Tác dụng lên hệ cơ
1.3. Tác dụng lên hệ thần kinh
2. Các tiêu chuẩn về an toàn điện 2 1 1
2.1. Tiêu chuẩn về dòng điện
2.2. Tiêu chuẩn về điện áp
2.3. Tiêu chuẩn về tần số
- 3. Các nguyên nhân gây ra tai nạn
điện
3 2 1
3.1. Chạm trực tiếp vào nguồn
điện
3.2. Điện áp bước, điện áp tiếp xúc
3.3. Hồ quang điện
3.4. Phóng điện
- 4. Phương pháp cấp cứu cho nạn
nhân bị điện giật
5 3 2
4.1. Trình tự cấp cứu nạn nhân
4.2. Các phương pháp hô hấp nhân
tạo
- 5. Biện pháp an toàn cho ngưDi và 5 4 1
5