Giáo trình Lập trình cơ bản với C++

Chơng 5. Mng và xâu kí t

Các kiu d liu cơ bn nh ã gii thiu trong Chơng 2 không   biu

di+n các lo i d liu mà các bài toán òi h%i. Mt ví d là khi chơng trình cn

lu và x lý mt chui các phn t d liu cùng kiu, ch.ng h n nh danh sách

sinh viên trong trng hoc danh sách im thi ca mt sinh viên,  có th s$p

xp, tìm kim, và tính toán các con s thng kê trên chui d liu ó. a s các

ngôn ng lp trình cung cp các kiu d liu có cu trúc  phc v các nhim

v này, trong ó, mng là cu trúc d liu thông dng nht.

5.1. Mng mt chiu

Mng mt chiu là mt chui hu h n các phn t d liu thuc cùng mt kiu

d liu, t t i các ô nh liên tip trong b nh. Mi phn t trong mng có mt

ch# s khác nhau. Mng cho phép nh v và truy nhp n t&ng phn t bng

cách s dng ch# s ca phn t ó.

Ví d, im s cho 7 môn thi ca mt sinh viên có th "c lu tr trong mt

mng có kích thc bng 7 (ngh'a là có 7 ô nh) thay vì khai báo 7 bin khác

nhau cho im thi t&ng môn. Mng  có th "c hình dung nh sau:



30 85 76 90 72 80 88

0 1 2 3 4 5 6

trong ó, mi ô biu di+n mt phn t ca mng – trong trng h"p này là mt

giá tr thuc kiu  – và "c ánh s ln l"t t& 0 n 6.

C)ng nh mt bin bình thng, mng phi "c khai báo trc khi s dng.

Cú pháp khai báo mt mng trong C++ có d ng:

kiu_d_liu tên_mng Us_phn_tV;

trong ó, kiu_d_liu là mt kiu d liu h"p l (ch.ng h n , , ,

b…), tên_mng là mt nh danh h"p l, và s_phn_t (luôn t trong cp

ngoc vuông) quy nh s l"ng phn t mà mng cn cha.

Ví d, mng  trong ví d  trên "c khai báo nh sau:

UEV;

Lu ý: giá tr s phn t t trong cp ngoc vuông phi là mt hng s, do các

mng khai báo kiu này thuc b nh t'nh và phi có kích thc "c xác nh

trc khi chơng trình th!c thi. Mng vi kích thc ng s "c nói n

trong chơng sau.

Kt qu ca lnh khai báo nh trên là ta có 7 bin kiu  vi "tên" ca chúng

là U1V, U1V, U>V, U3V, U<V, U,V, và

U6V.

Hình 5.1 minh ha vic khai báo và s dng mng mt chiu. Lu ý s! khác

nhau v ng ngh'a ca giá tr bên trong cp ngoc vuông: t i lnh khai báo

mng thì nó là kích thc mng, còn khi truy nhp phn t ca mng thì nó là

ch# s ca phn t mng.

5.1.1. Khi to mng

Khi khai báo mt mng, ta có th khi t o giá tr cho các phn t ca mng theo

cách sau:

UEV=61,E1,89,E,,88,3<,91 ;

Nu không "c khi t o, các phn t ca mng s có giá tr không xác nh

cho n khi ta gán cho chúng mt giá tr nào ó.

5.1.2. Trách nhim kim soát tính h$p l ca ch% s mng

i vi mng "c khai báo vi kích thc n, ch# s ca các phn t trong

mng ó là các s nguyên t& 0 n n–1. Ngoài ra, các giá tr khác u không

h"p l. Vic truy nhp mng bng các ch# s không h"p l, ch.ng h n khi truy

nhp n U-1V hay UV, có th dn n các thay ,i không mong

mun i vi d liu  vùng b nh bên ngoài mng (có th thuc v các bin

khác). Trong nhiu ngôn ng lp trình, vic này "c kim soát t! ng 

tránh trng h"p truy nhp vi ch# s không h"p l. Tuy nhiên, trong C++ vic

truy nhp n các phn t ca mng vi ch# s nh% hơn 0 hoc ln hơn n–1

không h ph m li cú pháp, vic truy nhp ra ngoài mng không gây li khi

dch nhng có th gây li khi ch y, lp trình viên có trách nhim kim soát các

giá tr ch# s mng  tránh trng h"p này.

<>

";

0UTB.A5)UA@.@=E;

()



U0UTB.A5)UA@.@V;

=1;

(=1;<0UTB.A5)UA@.@;++)



<<"."<<<<"$";

>>UV;

=+UV;



<<"D6""<<0UTB.A5)UA@.@;

1;



.1$31

.1$8,

.>$E6

.3$91

.<$E>

.,$81

.6$88

6789:;8<:=89>?@<89A>9BCDCEFGB



Hình 5.1: Ví d v khai báo và s dng mng.

5.1.3. Mng làm tham s cho hàm

Có th dùng mng làm tham s cho hàm. Hình 5.2 là kt qu ca vic sa

chơng trình trong Hình 5.1, a hai nhim v nhp d liu cho mng và tính

im trung bình vào hai hàm và truyn mng  vào trong hai hàm ó.

 ý rng tuy các tham s mng không "c khai báo vi kí t! "&" trong phn

khai báo và nh ngh'a hàm, nhng th!c cht chúng là các tham chiu (thay vì

giá tr). Nói cách khác, khi chơng trình th!c thi, các hàm không t o các bn

sao riêng ca các mng "c truyn làm tham s (vic t o bn sao này có th có

chi phí rt cao v b nh.)

Vy làm th nào khi ta cn quy nh rng mt hàm không "c sa ,i mt

tham s mng nào ó? (ví d không nên cho hàm 6" quyn sa mng

.) Gii pháp mà C++ cung cp là t& khóa . Ta sa phn khai báo

tham s ca hàm 6" t&

6"(UV,z);

thành

6"(UV,z);

Kt qu là trình biên dch s không chp nhn các dòng lnh sa giá tr ca

tham s mng   bên trong hàm 6". Nên s dng t& khóa 

cho tt c các tham s mà hàm không có nhu cu thay ,i.

<>

";

0UTB.A5)UA@.@=E;

6@(UV,z)



(=1;<z;++)



<<"."<<<<"$";

>>UV;



6"(UV,z)



=1;

(=1;<z;++)

=+UV;

z;

()



U0UTB.A5)UA@.@V;

@(,0UTB.A5)UA@.@);

6"@=6"(,0UTB.A5)UA@.@);

<<"D6""<<6"@;

1;



Hình 5.2: Ví d v mng làm tham s ca hàm.

5.2. Mng nhiu chiu

Cu trúc mng có th có nhiu hơn mt chiu. Ví d,  lu mt bàn c ca-rô,

ta có th dùng mt mng hai chiu cha các kí t!, kí t! '.' biu di+n mt ô trng

trên bàn c, các kí t! 'x' và 'o' ln l"t biu di+n các kí hiu trong trò chơi c ca

rô. Khai báo mng hai chiu nh sau:

Giáo trình Lập trình cơ bản với C++ - Phan 2

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi