Giáo trình Mạng máy tính và Internet (Nghề: Kỹ thuật lắp ráp và sửa chữa máy tính - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô

Chia sẻ: Hayato Gokudera | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:126

Thêm vào BST

Báo xấu

13
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Giáo trình Mạng máy tính và Internet (Nghề: Kỹ thuật lắp ráp và sửa chữa máy tính - Trung cấp) nhằm cung cấp cho sinh viên một tài liệu tham khảo chính về môn học Mạng máy tính và Internet, trong đó giới thiệu những khái niệm căn bản nhất về hệ thống mạng máy tính, đồng thời trang bị những kiến thức và một số kỹ năng chủ yếu cho việc bảo trì và quản trị một hệ thống mạng. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình Mạng máy tính và Internet (Nghề: Kỹ thuật lắp ráp và sửa chữa máy tính - Trung cấp) - Trường Cao đẳng Cơ điện Xây dựng Việt Xô

1 BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN TRƢỜNG CAO ĐẲNG CƠ ĐIỆN XÂY DỰNG VIỆT XÔ KHOA CÔN NGHỆ THÔNG TIN VÀ NGOẠI NGỮ GIÁO TRÌNH MÔN HỌC: MẠNG MÁY TÍNH VÀ INTERNET NGHỀ: KỸ THUẬT LẮP RÁP VÀ SỬA CHỮA MÁY TÍNH TRÌNH ĐỘ TRUNG CẤP Ban hành kèm theo Quyết định số: /QĐ-... ngày ..... tháng.... năm 20 …….. của ……………… Tam Điệp, năm 2018
2 TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN: Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể đƣợc phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và tham khảo. Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
3 LỜI NÓI ĐẦU Yêu cầu có các tài liệu tham khảo cho sinh viên của khoa Công nghệ Thông tin ngày càng trở nên cấp thiết. Việc biên soạn tài liệu này nằm trong kế hoạch xây dựng hệ thống giáo trình các môn học. Mục tiêu của giáo trình nhằm cung cấp cho sinh viên một tài liệu tham khảo chính về môn học Mạng máy tính, trong đó giới thiệu những khái niệm căn bản nhất về hệ thống mạng máy tính, đồng thời trang bị những kiến thức và một số kỹ năng chủ yếu cho việc bảo trì và quản trị một hệ thống mạng. Đây có thể coi là những kiến thức ban đầu và nền tảng cho các kỹ thuật viên, quản trị viên về hệ thống mạng. Mặc dù đã có những cố gắng để hoàn thành giáo trình theo kế hoạch, nhƣng do hạn chế về thời gian và kinh nghiệm soạn thảo giáo trình, nên tài liệu chắc chắn còn những khiếm khuyết. Rất mong nhận đƣợc sự đóng góp ý kiến của hội đồng thẩm định và các thầy cô trong Khoa cũng nhƣ các bạn sinh viên và những ai sử dụng tài liệu này. Tham gia biên soạn Khoa Công Nghệ Thông Tin Trƣờng Cao Đẳng Cơ điện xây dựng Việt Xô Địa Chỉ: Đƣờng Quyết Thắng, Phƣờng Trung sơn, TP Tam Điệp, Ninh Bình
4 MỤC LỤC Trang CHƢƠNG 1 .................................................................................................................. 18 TỔNG QUAN VỀ INTERNET .................................................................................. 18 1. Giới thiệu về Internet ............................................................................................18 2. Giới thiệu về địa chỉ Internet ................................................................................19 2.1 Giao thức .........................................................................................................19 2.2 Địa chỉ IP ........................................................................................................21 2.3 Tên miền DNS ..................................................................................................21 3. Các dịch vụ trên Internet .......................................................................................22 3.1 Web, E-Mail, FTP, hội thoại ...........................................................................22 3.2 Gopher, News Group, Newsletter và Các dịch vụ phổ biến khác ...................22 CHƢƠNG 2 .................................................................................................................. 24 PHƢƠNG THỨC KẾT NỐI INTERNET ................................................................ 24 1. Giới thiệu kết nối Internet .....................................................................................24 1.1 Các phương thức kết nối .................................................................................24 1.2 Mô hình kết nối .............................................................................................25 1.3 Các thành phần yêu cầu để kết nối Internet .................................................26 2. Kết nối mạng internet với ADSL ..........................................................................26 2.1 Đăng ký thuê bao với nhà cung cấp ................................................................ 26 2.2 Cấu hình kết nối...............................................................................................27 2.3 Kiểm tra kết nối ...............................................................................................28 3. Xử lý sự cố thông dụng .........................................................................................29 3.1 ADSL Router ....................................................................................................29 3.2 Địa chỉ IP ........................................................................................................29 3.3 Kết nối mạng....................................................................................................30 CHƢƠNG 3 .................................................................................................................. 34 DỊCH VỤ WWW – TRUY CẬP WEBSITE ............................................................. 34 1. Giới thiệu World Wide Web .................................................................................34 1.1 Khái niệm về WORLD WIDE WEB (WWW) ...................................................34 1.2 Các thuật ngữ ..................................................................................................34 1.3 Mô hình hoạt động của hệ thống web .............................................................35 1.4 Giới thiệu các trình duyệt web thông dụng .....................................................35 2. Cài đặt và cấu h nh tr nh duyệt web .....................................................................35 2.1 Cài đặt: MS IE, Mozilla Firefox ......................................................................35 2.2 Cấu hình trình duyệt ........................................................................................41 3. Sử dụng tr nh duyệt web .......................................................................................43 3.1 Kỹ thuật truy cập web ......................................................................................43 3.2 Các thao tác trên thanh Menu và Toolbar ......................................................43 4. Sao lƣu nội dung trang web ..................................................................................45 4.1 Văn bản, hình ảnh, file hay toàn bộ trang web ...............................................45 4.2 In nội dung trang Web .....................................................................................46 4.3 Các phần mềm tải file chuyên dụng: IDM, FlashGet, Reget ..........................47 5. Xử lý một số sự cố thông dụng .............................................................................47 5.1 Nhập sai URL ..................................................................................................47 5.2 Lỗi trình duyệt, thiếu Add-in ...........................................................................48 CHƢƠNG 4 .................................................................................................................. 48 TÌM KIẾM THÔNG TIN TRÊN INTERNET ......................................................... 48
5 1. Giới thiệu về t m kiếm ..........................................................................................48 1.1 Quá trình tìm kiếm thông tin ..........................................................................48 1.2 Khái niệm Search engine, Meta-search engine, Subject directories...............48 1.3 Giới thiệu các công cụ tìm kiếm: Việt Nam và Quốc tế ..................................49 2. Kỹ thuật t m kiếm căn bản.........................................................................................50 2.1 Phân tích yêu cầu ............................................................................................50 2.2 Các phép toán của lệnh tìm: +, -.....................................................................50 2.3 Sử dụng toán tử luận lý: AND, OR ..................................................................50 2.4 Thu hẹp phạm vi tìm: Định dạng file, ngôn ngữ, địa chỉ DNS ........................51 CHƢƠNG 5 .................................................................................................................. 51 THƢ ĐIỆN TỦ - EMAIL............................................................................................ 51 1. Giới thiệu email ....................................................................................................52 1.1 Khái niệm về E-Mail ........................................................................................52 1.2 Các thuật ngữ về ..............................................................................................52 1.3 Mô hình hoạt động của E-mail ........................................................................52 1.4 Giới thiệu các chương trình gởi/nhận E-mail .................................................56 2. Cài đặt chƣơng tr nh gửi nhận mail (Desktop mail) .............................................56 2.1 Cài đặt: MS Office Outlook, Netscape Messenger ..........................................56 2.2. Giới thiệu các thành phần Desktop mail: To, CC, BCC, Subject ..................57 3. Thiết lập môi trƣờng làm việc cho MS Outlook ...................................................57 3.1. Tạo chữ ký: Signatures ...................................................................................57 3.2. Tạo và quản lý Address Book .........................................................................57 3.3. Calendar – Lịch làm việc ...............................................................................58 4. Quản lý lƣu trữ trong Outlook ..............................................................................58 4.1 Import/Export: Address Book ..........................................................................58 4.2 Data Files: thay đổi folder lưu trữ dữ liệu ......................................................58 4.3 Đồng bộ hóa dữ liệu giữa MS Outlook Express và MS Office Outlook ..........58 4.4 Backup/Restore: E-Mail Databases ................................................................ 58 5. Cấu h nh và quản lý Webmail ..............................................................................59 5.1. Mail rác (spam) ..............................................................................................59 5.2. Quản lý e-mail ................................................................................................ 59 5.3. Tạo và quản lý Address Book .........................................................................59 CHƢƠNG 6 ................................................................................................................. 66 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ MẠNG............................................................................ 66 1.1. Sơ lƣợc lịch sử phát triển:...............................................................................66 1.2 Khái niệm chung.............................................................................................67 1.3 Ứng dụng .........................................................................................................67 2. Các dịch vụ mạng .................................................................................................68 2.1. Dịch vụ truy nhập từ xa Telnet .......................................................................68 2.2. Dịch vụ truyền tệp (FTP) ................................................................................68 2.3. Dịch vụ Gopher ..............................................................................................69 2.4 Dịch vụ WAIS ................................................................................................ 69 2.5. Dịch vụ World Wide Web ..............................................................................69 2.6. Dịch vụ thƣ điện tử (E-Mail) ..........................................................................69 3. Đặc trƣng kỹ thuật của mạng máy tính: ....................................................................71 3.1. Đƣờng truyền ..................................................................................................71 3.2. Kỹ thuật chuyển mạch ....................................................................................71 3.3. Kiến trúc mạng ...............................................................................................71
6 3.4. Hệ điều hành mạng .........................................................................................72 4. Các mạng cục bộ, đô thị và diện rộng. ......................................................................72 4.1. Mạng cục bộ ...................................................................................................72 4.2. Mạng đô thị MAN (Metropolitan Area Networks) .......................................72 4.3. Mạng diện rộng...............................................................................................73 CHƢƠNG 7 .................................................................................................................. 73 MÔ HÌNH OSI............................................................................................................. 73 1. Các quy tắc và tiến trình truyền thông.......................................................................73 1.1. Sự cần thiết phải có mô hình truyền thông .....................................................73 1.2. Nguyên tắc phân tầng .....................................................................................75 2. Mô hình tham khảo OSI (Open Systems Interconnect) ............................................76 2.1. Kiến trúc của mô hình OSI .............................................................................76 2.2. Khái niệm tầng vật lý OSI ..............................................................................77 2.3. Khái niệm tầng kết nối dữ liệu OSI ................................................................ 77 2.4. Khái niệm tầng mạng OSI ..............................................................................78 2.5. Khái niệm tầng chuyển tải OSI ......................................................................80 2.6. Khái niệm tầng phiên làm việc OSI ...............................................................81 2.7. Khái niệm tầng trình bày OSI .........................................................................81 2.8. Khái niệm tầng ứng dụng OSI ........................................................................82 CHƢƠNG 8 .................................................................................................................. 83 KỸ THUẬT MẠNG CỤC BỘ .................................................................................... 83 1. Cơ bản về truyền thông .............................................................................................83 2. Môi trƣơng truyền......................................................................................................83 2.1. Môi trƣờng truyền có dây ...............................................................................83 2.2. Môi trƣờng truyền không dây .........................................................................87 3. Thiết bị mạng .............................................................................................................89 3.1. Card giao tiếp mạng (Network Interface Card) ..............................................89 3.2. Bộ chuyển tiếp Repeater .................................................................................89 3.3. Bộ tập trung Hub (Concentrator hay HUB) ...................................................89 3.4. Bộ tập trung Switch (hay còn gọi tắt là switch) .............................................90 3.5. Modem ............................................................................................................91 3.6. Router .............................................................................................................91 4. Kỹ thuật mạng Ethernet .............................................................................................92 4.1. Phƣơng thức truy xuất ....................................................................................92 4.2. Những thành phần mạng Ethernet ..................................................................92 4.3. Các chuẩn Ethernet .........................................................................................93 BÀI THỰC HÀNH: Bấm đầu cáp để kết nối máy tính với Hub hoặc Switch .......98 CHƢƠNG 9: ................................................................................................................ 99 TÔPÔ MẠNG .............................................................................................................. 99 1. Mạng cục bộ ..............................................................................................................99 2. Kiến trúc mạng cục bộ (Tôpô mạng) .......................................................................100 2.1. Mạng dạng Bus .............................................................................................100 2.2 Mạng dạng vòng ............................................................................................100 2.3. Mạng dạng sao (Star topology). ...................................................................101 2.4 Mạng dạng kết nối hỗn hợp ...........................................................................102 3. Các phƣơng pháp truy cập đƣờng truyền vật lý ......................................................102 3.1. Phƣơng pháp CSMA CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection) ............................................................................................................102
7 3.2. Phƣơng pháp TOKEN BUS .........................................................................103 4.3.3. Phƣơng pháp TOKEN RING ....................................................................105 CHƢƠNG 10 .............................................................................................................. 106 BỘ GIAO THỨC TCP/IP......................................................................................... 106 1. Giới thiệu TCP/IP ................................................................................................106 1.1. Tổng quan về TCP/IP ...................................................................................107 1.2. So sánh mô hình OSI và mô hình TCP/IP ....................................................108 2. Bộ giao thức TCP/IP............................................................................................108 3. Địa chỉ IP V.4 ......................................................................................................111 3.1 Một số khái niệm liên quan ...........................................................................112 3.2. Các lớp địa chỉ IP .........................................................................................112 4. Internet Protocols .....................................................................................................113 4.1. Giao thức IP ..................................................................................................113 4.2. Một số giao thức điều khiển .........................................................................118 5. Subnet Mask ...................................................................................................119 5.1. Subnet mask ..................................................................................................119 5.2. Cho một mạng lớn và số bit mƣợn. Xác định : ............................................119 5.3. Cho một địa chỉ host. Xác định xem host thuộc mạng nào: .........................123 CHƢƠNG 11 .............................................................................................................. 123 HỆ ĐIỀU HÀNH MẠNG.......................................................................................... 123 1. Tạo 1 tài khoản ngƣời dùng ( ví dụ : khoacntt.edu) .............................................124 2. Thiết lập các thông số cho user...........................................................................125 3. Đăng kí các trạm vào Win2k Server ...................................................................125 4. Tạo Nhóm (GROUP ) .........................................................................................125 5. Chia xẻ và bảo mật thông tin ..............................................................................126 6. Map thƣ mục thành Ổ đĩa ...................................................................................126
8 CHƢƠNG TRÌNH MÔ ĐUN Tên môn học: Mạng máy tính và Internet Mã môn học: MH 17 Thời gian thực hiện môn học: 90 Giờ (Lý thuyết:34 giờ; Thực hành, bài tập: 50 giờ; Kiểm tra: 6 giờ) I. Vị trí tính chất môn học: - Vị trí: Mô đun học đƣợc bố trí sau khi sinh viên học xong các mô đun, môn học chung và trƣớc các môn học, mô đun đào tạo chuyên môn nghề. - Tính chất: Là môn học cơ sở ngành. II. Mục tiêu môn học: - Về mặt kiến thức: + Tr nh bày đƣợc bản chất và tầm quan trọng của Internet vàWorld Wide Web; + Tr nh bày đƣợc các thành phần của một website; + Tr nh bày đƣợc các nguyên lý làm việc của chƣơng tr nh quản lý Email và Web mail. + Tr nh bày đƣợc các mô h nh mạng OSI, TCP/IP; + Tr nh bàu đƣợc các tô pô mạng cơ bản; + Tr nh bày đƣợc các loại cáp mạng, các thiết bị mạng và phƣơng pháp truy cập đƣờng truyền; + Tr nh bày đƣợc phƣơng pháp phân chia mạng. - Về mặt kỹ năng: + Thao tác đƣợc chƣơng tr nh thƣ điện tử và sử dụng đƣợc toàn bộ các phƣơng tiện sẵn có để sử dụng Internet; + Cấu h nh và tạo đƣợc kết nối với Internet qua điện thoại, các nối kết mạng; + Sử dụng đƣợc các công cụ để t m kiếm có hiệu quả các thông tin trên world wide web. + Bấm đƣợc đầu cáp mạng; + Phân chia đƣợc mạng lớn thành các mạng con theo yêu cầu. - Về mặt năng lực tự chủ trách nhiệm: + Nghiêm túc và thực hiện đúng các qui chế về việc sử dụng Internet; + Bố trí làm việc khoa học đảm bảo an toàn cho ngƣời và phƣơng tiện học tập. + Cẩn thận, tỉ mỉ khi phân chia hệ thống mạng. III. Nội dung môn học: 1. Nội dung tổng quát và phân phối thời gian: Thời gian Thực hành, thí Số Kiểm Tên chƣơng mục Tổng Lý nghiệm, TT tra số thuyết thảo luận, Bài tập
9 1 Chƣơng I: Tổng quan về 4 2 2 Internet và mạng máy tính 1. Giới thiệu địa chỉ Internet 1 0.5 0.5 1.1.Lịch sử h nh thành và phát triển 1.2. Các thành phần của Internet 2. Mạng thông tin và ứng dụng 1 0.5 0.5 2.1.Lịch sử mạng máy tính 2.2.Ứng dụng 3. Tổng quan về mạng 3.1. Phân loại mạng 2 1 1 3.2. Các dịch vụ mạng 2 Chƣơng II: Dịch vụ WWW 8 3 5 1. Giới thiệu World Wide Web 1 1 2. Cài đặt và cấu h nh tr nh 1 1 duyệt web 3. Sử dụng tr nh duyệt web 1 0.5 0.5 4. Sao lƣu nội dung trang web 1 0.5 0.5 5. Xử lý một số sự cố thông 4 1 3 dụng 3 Chƣơng III : T m kiếm thông 4 2 1 1 tin trên Internet 1. Giới thiệu về t m kiếm 1 1 1.1.Quá tr nh t m kiếm thông tin 1.2.Khái niệm Search engine 1.3.Giới thiệu các công cụ t m kiếm 2. Kỹ thuật t m kiếm căn bản 3 1 1 1 2.1.Phân tích yêu cầu 2.2.Các phép toán của lệnh t m 2.3.Sử dụng toán tử luận lý 2.4.Thu hẹp phạm vi t m 2.5.Từ khóa 4 Chƣơng 4: Thƣ điện tử – Email 8 2 5 1 1. Giới thiệu email 1.1.Khái niệm về E-Mail 1 1 1.2.Các thuật ngữ về Mail 1.3. Mô h nh hoạt động của E- mail 1.4. Giới thiệu các chƣơng tr nh gửi nhận E-mail 2. Cài đặt chƣơng tr nh 7 1 5 1
10 gửi nhận mail 2.1. Cài đặt: Microsoft Office Outlook 2.2. Giới thiệu các thành phần Desktop mail: To, CC, BCC, Subject 2.3. Thiết lập môi trƣờng làm việc với Microsoft Office Outlook 5 Chƣơng 5: Mô h nh OSI 12 7 4 1 1. Các qui tắc và tiến tr nh 2 1 1 truyền thông 2. Mô h nh tham khảo OSI 10 6 3 1 2.1. Khái niệm tầng vật lý OSI 2.2. Khái niệm tầng kết nối dữ liệu OSI 2.3. Khái niệm tầng mạng OSI 2.4. Khái niệm tầng chuyển tải OSI 2.5. Khái niệm tầng phiên làm việc OSI 2.6. Khái niệm tầng tr nh bày OSI 2.7. Khái niệm tầng ứng dụng OSI 6 Chƣơng 6: Tô pô mạng 12 3 9 1. Kiến trúc mạng cục bộ 6 1 5 1.1. Mạng dạng BUS 1.2. Mạng dạng sao 1.3. Mạng dạng vòng 1.4. Mạng kết nối hỗn hợp 2. Các phƣơng pháp truy cập 6 2 4 đƣờng truyền vật lý 2.1. Phƣơng pháp CSMA CD 2.2. Phƣơng pháp TOKEN BUS 2.3. Phƣơng pháp TOKEN RING 7 Chƣơng 7 : Kỹ thuật mạng cục 12 4 8 bộ 1. Môi trƣờng truyền 3 1 1 1.1.Môi trƣờng truyền có dây 1.2. Môi trƣờng truyền không dây 2. Thiết bị mạng 3 1 2 3. Kỹ thuật mạng Ethernet 7 2 5
11 3.1. Phƣơng thức truy xuất 3.2. Những thành phần mạng Ethernet 3.3. Các chuẩn Ethernet 8 Chƣơng 8 : Bộ giao thức 26 10 14 2 TCP/IP 1. Giới thiệu TCP IP 2 1 1 1.1.Tổng quan về TCP IP 1.2.Chức năng các lớp của TCP/IP 1.3.So sánh OSI và TCP/IP 2. Bộ giao thức TCP IP 5 2 2 1 2.1.Giới thiệu bộ giao thức TCP/IP 2.2.Một số giao thức chính của TCP/IP 3. Địa chỉ IP V.4 2 1 1 3.1.Cách biểu diễn địa chỉ 3.2.Phân lớp địa chỉ 4. Subnet Mask 1 1 5. Phân chia mạng con 16 5 10 1 9 Chƣơng 9: Công nghệ WLAN 4 1 3 và ADSL 1. Công nghệ WLAN 1.5 0.5 1 1.1.Giới thiệu WLAN, các thuật ngữ 1.2. Mô h nh kết nối 1.3. Các thành phần của mạng WLAN 1.4.Các chuẩn WLAN 1.5.Bảo mật WLAN 2. Công nghệ ADSL 1.5 0.5 1 2.1.Giới thiệu, các thuật ngữ 2.2.Mô h nh kết nối 2.3.Cơ chế hoạt động 2.4.Các thành phần nối mạng ADSL 3. Kết hợp ADSL và WLAN 1 1 Cộng 90 34 50 6 2. Nội dung chi tiết: 2. Nội dung chi tiết: Chƣơng 1:Tổng quan về Internet Thời gian: 04 giờ * Mục tiêu bài học:
12 - Tr nh bày đƣợc bản chất và tầm quan trọng của Internet và mạng máy tính; - Tr nh bày đƣợc sự h nh thành và phát triển của mạng máy tính; - Tr nh bày tổng quan các dịch vụ trên internet; - Phân loại và xác định đuợc các kiểu thiết kế mạng máy tính thông dụng. * Nội dung: 1. Giới thiệu địa chỉ Internet 1.1.Lịch sử h nh thành và phát triển 1.2. Các thành phần của Internet 2. Mạng thông tin và ứng dụng 2.1.Lịch sử mạng máy tính 2.2.Ứng dụng 3. Tổng quan về mạng 3.1. Phân loại mạng 3.2. Các dịch vụ mạng Chƣơng 2: Dịch vụ WWW Thời gian: 08 giờ * Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc các phƣơng thức kết nối - Xác định và thao tác đƣợc cách thức kết nối mạng với Internet - Cấu h nh thiết bị để kết nối Internet vào hệ thống mạng - Tr nh bày đƣợc mô h nh hoạt động của WWW - Tr nh bày đƣợc dịch vụ www trên Internet - Cài đặt, nâng cấp và sử dụng đƣợc các tr nh duyệt Internet thông dụng - Sử dụng đƣợc các phần mềm tải file - Tự tin trong xử lý một số lỗi tr nh duyệt thông dụng * Nội dung: 1. Giới thiệu World Wide Web 2. Cài đặt và cấu h nh tr nh duyệt web 3. Sử dụng tr nh duyệt web 4. Sao lƣu nội dung trang web 5. Xử lý một số sự cố thông dụng Chƣơng 3:T m iếm thông tin trên Internet Thời gian: 04 giờ * Mục tiêu:Tr nh bày đƣợc các khái niệm Search Engine, Meta Search Engine, Subject Directory. *Nội dung: 1. Giới thiệu về t m kiếm 1.1.Quá tr nh t m kiếm thông tin 1.2.Khái niệm Search engine 1.3.Giới thiệu các công cụ t m kiếm 2. Kỹ thuật t m kiếm căn bản 2.1.Phân tích yêu cầu 2.2.Các phép toán của lệnh t m 2.3.Sử dụng toán tử luận lý 2.4.Thu hẹp phạm vi t m 2.5.Từ khóa
13 Chƣơng 4:Thƣ iện t – Email Thời gian: 8 giờ *Mục tiêu: - Hiểu đƣợc mô h nh hoạt động Email; - Cài đặt, cấu h nh tr nh quản lý email cho các hộp thƣ cá nhân với MS Outlook; - Sử dụng thành thạo các thao tác với hộp thƣ (mail box). * Nội dung: 1. Giới thiệu email 1.1.Khái niệm về E-Mail 1.2.Các thuật ngữ về Mail 1.3. Mô h nh hoạt động của E-mail 1.4. Giới thiệu các chƣơng tr nh gửi nhận E-mail 2. Cài đặt chƣơng tr nh gửi nhận mail 2.1. Cài đặt: Microsoft Office Outlook 2.2. Giới thiệu các thành phần Desktop mail: To, CC, BCC, Subject 2.3. Thiết lập môi trƣờng làm việc với Microsoft Office Outlook Chƣơng 5: Mô h nh OSI Thời gian: 12 giờ * Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc khái niệm và cấu trúc của các lớp trong mô h nh OSI; - Tr nh bày đƣợc nguyên tắc hoạt động và chức năng của từng lớp trong mô hình; - Tính kỷ luật, tuân thủ các tiêu chuẩn đã định. * Nội dung của chương: 1. Các qui tắc và tiến tr nh truyền thông 2. Mô hình tham khảo OSI 2.1. Khái niệm tầng vật lý OSI 2.2. Khái niệm tầng kết nối dữ liệu OSI 2.3. Khái niệm tầng mạng OSI 2.4. Khái niệm tầng chuyển tải OSI 2.5. Khái niệm tầng phiên làm việc OSI 2.6. Khái niệm tầng tr nh bày OSI 2.7. Khái niệm tầng ứng dụng OSI Chƣơng 6:Tô pô mạng Thời gian: 12 giờ * Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc kiến trúc dùng để xây dựng một mạng cục bộ; - Xác định mô h nh mạng cần dùng để thiết kế mạng; - Mô tả đƣợc các phƣơng pháp truy cập từ máy tính qua đƣờng truyền vật lý. - Thực hiện các thao tác an toàn với máy tính. * Nội dung của chương: 1. Kiến trúc mạng cục bộ 1.1. Mạng dạng BUS 1.2. Mạng dạng sao 1.3. Mạng dạng vòng 1.4. Mạng kết nối hỗn hợp
14 2. Các phƣơng pháp truy cập đƣờng truyền vật lý 2.1. Phƣơng pháp CSMA CD 2.2. Phƣơng pháp TOKEN BUS 2.3. Phƣơng pháp TOKEN RING Chƣơng 7: Kỹ thuật mạng cục bộ Thời gian: 12 giờ * Mục tiêu: - Giải thích đƣợc các cơ chế truyền dẫn trong hệ thống mạng LAN và các môi trƣờng truyền. - Tr nh bày đƣợc các loại cable và các thiết bị mạng trong hệ thống mạng LAN. - Thực hiện bấm đƣợc cable mạng theo chuẩn TIA 568A và 568B. - Tr nh bày đƣợc các cơ chế truy cập đƣờng truyền trong mạng LAN. - Tính cẩn thận, chính xác trong quá tr nh thi công hệ thống mạng. * Nội dung của chương: 1. Môi trƣờng truyền 1.1.Môi trƣờng truyền có dây 1.2. Môi trƣờng truyền không dây 2. Thiết bị mạng 3. Kỹ thuật mạng Ethernet 3.1. Phƣơng thức truy xuất 3.2. Những thành phần mạng Ethernet 3.3. Các chuẩn Ethernet Chƣơng 8: Bộ giao thức TCP/IP Thời gian: 26 giờ * Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc các chức năng của mô h nh TCP IP và mô h nh kiến trúc của TCP IP. - Tr nh bày đƣợc cơ chế hoạt động của giao thức TCP và UDP. - Tr nh bày đƣợc hệ thống địa chỉ IPv4 và các lớp địa chỉ IPv4 - Thực hiện triển khai và phân chia hệ thống mạng con. - Cẩn thận, chính xác trong việc thiết lập địa chỉ IP * Nội dung: 1. Giới thiệu TCP IP 1.1.Tổng quan về TCP IP 1.2.Chức năng các lớp của TCP IP 1.3.So sánh OSI và TCP/IP 2. Bộ giao thức TCP IP 2.1.Giới thiệu bộ giao thức TCP IP 2.2.Một số giao thức chính của TCP IP 3. Địa chỉ IP V.4 3.1.Cách biểu diễn địa chỉ 3.2.Phân lớp địa chỉ 4. Subnet Mask 5. Phân chia mạng con Chƣơng 9:Công nghệ WLAN và ADSL Thời gian: 4 giờ
15 * Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc các công nghệ WLAN và công nghệ ADSL. - Tr nh bày đƣợc các phƣơng pháp cấu h nh router ADSL và Access Point. - Thực hiện cấu h nh kết nối Internet cho mạng LAN bằng công nghệ ADSL. - Thực hiện cấu h nh mạng không dây với WLAN. - Tin thần ham học hỏi, mở rộng kiến thức. * Nội dung của chương: 1. Công nghệ WLAN 1.1.Giới thiệu WLAN, các thuật ngữ 1.2. Mô h nh kết nối 1.3. Các thành phần của mạng WLAN 1.4.Các chuẩn WLAN 1.5.Bảo mật WLAN 2. Công nghệ ADSL 2.1.Giới thiệu, các thuật ngữ 2.2.Mô h nh kết nối 2.3.Cơ chế hoạt động 2.4.Các thành phần nối mạng ADSL 3. Kết hợp ADSL và WLAN IV. Điều iện thực hiện mô un 1. Lớp học phòng thực hành Phòng học đủ điều kiện để thực hiện mô đun. 2. Trang thiết bị máy móc + Máy chiếu, máy tính có kết nối mạng Internet. + Phần mềm duyệt web (Internet Explorer, Molisa, Cốc cốc, Fire Fox) +Phần mềm quản lý Email (Microsoft Outlook Express, Gmail, Yahoo) 3. Học liệu, dụng cụ, nguyên vật liệu - Học liệu, dụng cụ: + Tài liệu hƣớng dẫn bài học và bài tập thực hành mô đun Internet. + Giáo tr nh môn học Mạng máy tính và Internet - Nguyên vật liệu: + Slide, đĩa CDROM, DVD... + Các loại giấy A4, A3, A1... + Bảng; + Dây cáp, đầu mạng. V. Nội dung và phƣơng pháp ánh giá. 1 Nội dung - Về kiến thức + Lịch sử, sự phát triển, tiềm năng của Internet and WWW + Gửi và nhận 2 thông báo bằng phần mềm. Sử dụng chƣơng tr nh thƣ điện tử dựa vào Internet (qua các tr nh duyệt web hoặc các chƣơng tr nh quản lý email) để thực hiện;
16 + Mô h nh mạng: OSI, TCP IP; + Cấu trúc mạng cơ bản, các thiết bị mạng; - Về kỹ năng: + Sử dụng phần mềm thƣ điện tử để soạn và gửi hai thƣ điện tử; để trả lời hai thƣ, để nhận thƣ và lƣu hai tài liệu kèm theo (lƣu trong thƣ mục của ổ đĩa cứng). Chuyển tiếp hai thƣ cho nhóm địa chỉ khác. + Cấu h nh kết nối Internet qua đƣờng thoại dựa vào danh sách số điện thoại, tên ngƣời dùng, mật khẩu. Dựa vào nền tảng này thiết lập đƣợc tài khoản thƣ điện tử trong phần mềm cụ thể và thử nghiệm mô phỏng các hoạt động của tài khoản vừa tạo. Thử nghiệm khả năng để kết nối và cắt kết nối qua đƣờng thoại. + Sử dụng tr nh duyệt để t m kiếm các thông tin chính xác và hiệu quả, cấu h nh tr nh duyệt để phục vụ cho tham khảo cá nhân, sử dụng các kỹ thuật t m kiếm nâng cao bao gồm các phép toán logic và xác định các thông tin liên quan t m thấy nhƣ là kết quả của các câu hỏi. + Thiết kế các mô h nh kết nối một hệ thống mạng LAN, Cài đặt và cấu h nh giao thức mạng TCP IP. + Kiểm tra và chỉnh các sự cố đơn giản trên mạng. - Về năng lực tự chủ và trách nhiệm: + Cẩn thận, tự giác, chính xác. + Rèn luyện tính kiên tr , cẩn thận, tỉ mỉ, nghiêm túc trong công việc. 2. Phƣơng pháp Kiểm tra định kỳ, kiểm tra thƣờng xuyên và kiểm tra kết thúc mô đun qua bài tự luận, trắc nghiệm, bài tập thực hành và thái độ trong quá trình học mô đun. VI. Hƣớng dẫn thực hiện mô un: 1. Phạm vi áp dụng chƣơng tr nh: Chƣơng tr nh mô đun đƣợc sử dụng để giảng dạy nghề Kỹ thuật sửa chữa, lắp ráp máy tính tr nh độ cao đẳng. 2. Hƣớng dẫn về phƣơng pháp giảng dạy, học tập mô đun: - Đối với giáo viên: Sử dụng phƣơng pháp dạy học trực quan, giảng giải, giải thích, hƣớng dẫn mẫu, theo dõi, uốn nắn. - Đối với sinh viên: + Sinh viên trao đổi với nhau, thực hiện các bài thực hành, rèn luyện để hình thành kỹ năng. + Thực hiện các bài tập thực hành đƣợc giao. 3. Những trọng tâm chương trình cần chú ý Trọng tâm của mô đun này là bài 2, 3. 4. Tài liệu cần tham khảo: - PHƢƠNG LAN (Hiệu đính), NGUYỄN THIÊN BẰNG (Chủ biên). Internet Cho Mọi Nhà; Nhà xuất bản: Lao động - Xã hội - NGUYỄN THÀNH CƢƠNG (Biên soạn); Hướng Dẫn Sử DụngInternet ; Nhà xuất bản: Thống kê
17 - ThS. NGÔ HỒNG CƢƠNG (Biên dịch); Mạng Internet Không Dây; Nhà xuất bản Bƣu điện - VN-GUIDE (Tổng hợp và biên dịch); Internet, Chat, E-mail Cho Mọi Người; Nhà xuất bản: Thống kê. - Ths Ngô Bá Hùng-Ks Phạm Thế phi , Giáo trình mạng máy tính Đại học Cần Thơ, NXB Giáo dục, Năm 01 2005.
18 CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ INTERNET Mã bài: MH 17 – 01. Mục tiêu: - Tr nh bày đƣợc lịch sử phát triển của Internet. - Tr nh bày đƣợc các thành phần của Internet. - Hiểu đƣợc các giao thức sử dụng trên Internet, địa chỉ IP, và hệ thống tên miền DNS. - Tr nh bày đƣợc các dịch vụ trên Internet. 1. Giới thiệu về Internet 1.1. Lịch sử hình thành và phát triển Lịch sử của Internet bắt đầu từ trƣớc khi hình thành mạng máy tính vào những nǎm 1960. Một cơ quan của Bộ Quốc phòng Mỹ, cơ quan quản lý dự án nghiên cứu phát triển (ARPA) đã đề nghị liên kết 4 địa điểm đầu tiên vào tháng 7 nǎm 1968. Bốn địa điểm đầu tiên đó là Viện Nghiên cứu Stamford, Trƣờng Đại học tổng hợp California ở Los Angeles, UC - Santa Barbara và trƣờng Đại học tổng hợp Utah. Trong thuật ngữ ngày nay, chúng ta có thể gọi mạng mà ngƣời ta đã xây dựng nhƣ trên là mạng Liên khu vực (Wide area Network) hay WAN (mặc dù nó nhỏ hơn nhiều). Bốn địa điểm trên đƣợc nối thành mạng vào nǎm 1969 đã đánh dấu sự ra đời của Internet ngày nay: Mạng đƣợc biết đến dƣới cái tên ARPANET đã h nh thành. Giao thức cơ sở cho liên lạc trên Internet là TCP/IP và NCP . Buổi đầu, máy tính và đƣờng liên lạc có khâu xử lý rất chậm, với đƣờng dây dài thì khu chuyển tín hiệu nhanh nhất là 50 kilobits/giây. Số lƣợng máy tính nối vào mạng rất ít (chỉ 200 máy chủ vào nǎm vào nǎm 1981). Theo thời gian TCP IP đã trở thành một cách thức thông dụng để trạm làm việc nối đến trạm khác. Trong thập kỷ 1980, máy tính cá nhân đƣợc sử dụng rộng rãi trong các công ty và trƣờng Đại học trên thế giới. Mạng Ethernet kết nối các PC trở thành phổ biến. Các nhà sản xuất phần mềm thƣơng mại cũng đƣa ra những chƣơng trình cho phép máy PC và máy UNIX giao tiếp cùng một ngôn ngữ trên mạng. Vào giữa thập kỷ 1980, giao thức TCP IP đƣợc dùng trong một số kết nối khu vực - khu vực (liên khu vực) và cũng đƣợc sử dụng cho các mạng cục bộ và mạng liên khu vực (Campus wide). Giai đoạn này tạo nên một sự bùng nổ phát triển. Thuật ngữ "Internet" xuất hiện lần đầu vào khoảng 1974 trong khi mạng vẫn đƣợc gọi là ARPANET cho đến 1980, khi Bộ Quốc phòng Mỹ quyết định tách riêng phần mạng về quân sự thành "MILNET". Cái tên ARPANET vẫn đƣợc sử dụng cho phần mạng (phi quân sự) còn lại dành cho các trƣờng đại học và cơ quan nghiên cứu. Vào thời điểm này, ARPANET (hay Internet) còn ở qui mô rất nhỏ. Mốc lịch sử quan trọng của Internet đƣợc chọn vào giữa thập kỷ 1980, khi tổ chức khoa học quốc gia Mỹ NSF thành lập mạng liên kết các trung tâm máy
19 tính lớn với nhau gọi là NSFNET. Nhiều doanh nghiệp đã chuyển từ ARPANET sang NSFNET và do đó sau gần 20 nǎm hoạt động ARPANET không còn hiệu quả nữa và đã ngừng hoạt động vào khoảng nǎm 1990. Sự hình thành mạng backbone của NSFNET và những mạng vùng khác đã tạo một môi trƣờng thuận lợi cho sự phát triển của Internet. Tới nǎm 1995, NSFNET thu lại thành một mạng nghiên cứu. Internet thì vẫn tiếp tục phát triển. 1.2. Các thành phần của Internet Internet là mạng máy tính toàn cầu sử dụng giao thức TCP IP để trao đổi thông tin giữa các máy tính trên mạng. Vì Internet kết nối nhiều máy tính của nhiều quốc gia trên thế giới, cho nên Internet là một liên mạng máy tính, là mạng của các mạng máy tính (network of networks) Các máy tính trên Internet sử dụng cùng một giao thức TCP/IP ( Transmission Control Protocol / Internet Protocol: Giao thức truyền dữ liệu / giao thức Internet) để giao tiếp với nhau. Giao thức này cho phép mọi máy tính trên mạng trao đổi dữ liệu với nhau một cách thống nhất, tƣơng tự nhƣ một ngôn ngữ quốc tế đƣợc mọi ngƣời cùng sử dụng để có thể hiểu nhau. Các mạng cấu thành Internet đƣợc kết nối với nhau thông qua nhiều hệ thống truyền tin khác nhau 1.3. Các nhà cung cấp dịch vụ Nhà cung cấp dịch vụ Internet (Internet Service Provider, viết tắt: ISP) chuyên cung cấp các giải pháp kết nối Internet cho các đơn vị tổ chức hay các cá nhân ngƣời dùng. Một số ISP ở Việt Nam là FPT, Viettel, VDC, Netnam,... Các ISP phải thuê đƣờng và cổng của một IAP. Các ISP có quyền kinh doanh thông qua các hợp đồng cung cấp dịch vụ Internet cho các tổ chức và các cá nhân.Các loại ISP dùng riêng đƣợc quyền cung cấp đầy đủ các dịch vụ Internet. Điều khác nhau duy nhất giữa ISP và ISP riêng là không cung cấp dịch vụ Internet với mục đích kinh doanh. Ngƣời dùng chỉ cần thoả thuận với một ISP hay ISP riêng nào đó về các dịch vụ đƣợc sử dụng và thủ tục thanh toán đƣợc gọi là thuê bao Internet. IAP (Internet Access Provider - nhà cung cấp đƣờng truyền kết nối với Internet quản lý cổng (gateway) nối với quốc tế). IAP có thể làm luôn chức năng của ISP nhƣng ngƣợc lại thì không. Một IAP thƣờng phục vụ cho nhiều ISP khác nhau. IAP tại Việt nam là công ty dịch vụ truyền thông VDC thuộc tổng công ty bƣu chính viển thông, cơ quan thực hiện trực tiếp là VNPT 2. Giới thiệu về địa chỉ Internet 2.1 Giao thức Nhƣ chúng ta đã biết, về nguyên tắc khi truyền trên mạng , dữ liệu đƣợc chia cắt thành từng gói nhỏ, việc chia cắt nhƣ vậy làm cho việc truyền trên mạng trở nên hiệu quả hơn xét cả về phƣơng diện tốc độ truyền và độ tin cậy cuả việc truyền dữ liệu. Để gói dữ liệu, có nhiều cách gói. Để hai máy trong mạng có thể truyền dữ liệu cho nhau , chúng phải thông báo cho nhau về cách gói dữ liệu.
20 Qui tắc gói, mở dữ liệu đƣợc gọi là giao thức. Từ đây ta suy ra để hai máy có thể truyền đƣợc dữ liệu cho nhau chúng phải có cùng giao thức, v lý do này ngƣời ta còn gọi giao thức là tập các qui tắc trao đổi dữ liệu hay ngôn ngữ giao tiếp giữa các máy. Vấn đề đặt ra ở đây là tại sao lại dùng nhiều giao thức nhƣ vậy? Và hiện nay trên Internet ngƣời ta dùng những loại giao thức nào? Trên Internet hiện nay sử dụng phổ biến các loại giao thức sau: Giao thức PPP (Point to Point Protocol): Là giao thức dùng để nối các máy tính bằng đƣờng điện thoại, các thông tin cụ thể về giao thức ppp sẽ đƣợc cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP- internet service provider ), hoặc ngƣời quản trị hệ thống thƣ điện tử (maile dministration). Giao thức SMTP (Simple maile transfer protocol) Là giao thức dùng để truyền thông tin dạng thƣ điện tử trong dịch vụ thƣ điện tử E-maile trên Internet. Giao thức POP3 (Post office Protocol version 3) Là giao thức dùng để download thƣ điện tử E-maile SLIP (Serial line internet protocol) Là giao thức dùng để tạo kết nối từ máy của ngƣời sử dụng với internet một cách trực tiếp, trong trƣờng hợp này máy của ngƣời sử dụng trở thành một nút (node) trên internet. Thông tin về giao thức SLIP đƣợc cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP- internet service provider), hoặc ngƣời quản trị hệ thống maile (maile administration) TCP/IP Giao thức hoặc chuẩn đƣợc dùng phổ biến trên Inernet nhƣ là một dịch vụ truyền thông giữa các máy tính Cần lƣu ý để nối internet với mạng cục bộ (LAN ) cần phải sử dụng giao thức TCP/IP trên các máy tính của mạng, ngoài ra trên máy còn phải có Internet maile,network adapter. Các phần mềm support TCP/IP, SMP, POP3 cần cài trong control panel của server. Giao thức FTP (File Transfer Protocol) Là giao thức dùng để truyền file, nhờ giao thức này ngƣời ta có thể truyền các file, các thƣ mục (folder) trên Internet. Trong một số trƣờng hợp nhờ giao thức này ngƣời ta có thể truy nhập vào các file trên mạng cục bộ nếu đƣợc quyền của ngƣời quản trị mạng. Trong trƣờng hợp bạn muốn truy cập vào một mạng nào đó nhƣng không có account hoặc không biết mật khẩu bạn có thể sử dụng giao thức FTP, FPT Server loại tự do (anonymous) sẽ giúp bạn truy cập một số thông tin cần thiết.