Chỉ giống như sữa mẹ chưa chắc
là lý tưởng!
Nếu như trước đây công thức dinh dưỡng cho trẻ em thường chỉ cố gắng đạt đến
mức “có đủ các thành phần dinh dưỡng tương tự như sữa mẹ” thì ngày nay, nhờ
vào những khám phá mới của khoa học về sữa mẹ, một quan niệm mới đã tạo ra
một bước đột phá vượt ra khỏi những giới hạn cũ, đó là: công thức dinh dưỡng cho
trẻ không chỉ đơn thuần là sao chép thành phần sữa mẹ mà còn cần phải được
chứng minh rằng tạo ra hiệu quả thực sự giúp trẻ phát triển tốt.
Thách thức lớn của ngành khoa học nghiên cứu về dinh dưỡng nhi khoa là làm thế
nào để dinh dưỡng mang lại hiệu quả thực sự cho sự phát triển của trẻ em. Có một
số vấn đề còn chưa được quan tâm đúng mức như: dưỡng chất có được hấp thu
vào cơ thể hay không? (tác dụng sinh học của dưỡng chất, chẳng hạn tuy có cùng
hàm lượng chất sắt nhưng sắt trong sữa mẹ được hấp thu đến 70% trong khi sắt
trong sữa bò chỉ được hấp thu 13% mà thôi), các dưỡng chất đó có hỗ trợ cho sự
phát triển của trẻ hay không? (tạo ra được hiệu quả thực sự vì hoàn toàn không
phải “ăn gì bổ đấy” nói chung hay não có chất gì thì bổ sung chất đó nói riêng như
các bà mẹ thường hiểu). Các kết quả này phải lấy sự phát triển của trẻ bú sữa mẹ
như là cơ sở lý tưởng để đánh giá, và phải đáp ứng các nhu cầu cụ thể trong từng
giai đoạn của sự phát triển của trẻ như sự phát triển trí tuệ, phát triển hệ miễn dịch,
phát triển xương, v.v… và tính an toàn cho sự phát triển đó.
Cở sở đánh giá của quan điểm mới:
Như vậy, cơ sở của quá trình thành lập công thức dinh dưỡng trẻ em theo quan
điểm mới phải đảm bảo các yếu tố thiết yếu như:
1. Thành phần và tác dụng sinh học của các dưỡng chất: Để đánh giá người ta sẽ
lấy sữa mẹ làm chuẩn lý tưởng để xem xét thành phần & tác dụng của các dưỡng
chất cơ bản. Theo đó một công thức dinh dưỡng tốt phải có đầy đủ các chất dinh
dưỡng cơ bản với một tỷ lệ hợp lý và các dưỡng chất này phải có giá trị sinh học
cao (dễ được cơ thể hấp thu và chuyển hoá), do vậy nguồn gốc dưỡng chất và công
nghệ bào chế đóng một vai trò quan trọng.
2. Phải được khẳng định về hiệu quả trên thực tiễn: chỉ khẳng định một công thức
dinh dưỡng nhi là tốt khi đã chứng minh được hiệu quả thực sự của chúng bằng
các nghiên cứu lâm sàng, lấy sự phát triển của trẻ sữa mẹ là tiêu chuẩn lý tưởng.
Khoa học dựa trên bằng chứng (là các kết quả nghiên cứu lâm sàng) để kết luận
chứ không nên dựa trên những suy luận đơn thuần, dinh dưỡng cho trẻ em cũng
vậy.
Quan điểm mới giúp gì trong việc đánh giá, chọn lựa một công thức dinh
dưỡng nhi?
Hiện nay, mỗi ngày người tiêu dùng nhận được rất nhiều thông tin thông qua các
mẫu quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng về tác động hỗ trợ sự phát
triển của trẻ chẳng hạn như tác động phát triển trí thông minh của một vài dưỡng
chất khác nhau, như vậy vấn đề cần thiết là làm thế nào để chúng ta tự đánh giá
được mức độ tin cậy của mỗi thông tin để trở thành kiến thức cho riêng bạn?
Chỉ cần nắm được các kiến thức tổng quan về nhu cầu phát triển của trẻ ở từng
giai đoạn, các bạn đã có thể tự đánh giá được giá trị của công thức dinh dưỡng dựa
trên hai yếu tố:
Công thức ưu việt là công thức đáp ứng được nhu cầu phát triển của trẻ ở một giai
đoạn cụ thể, có thành phần dinh dưỡng hợp lý-đầy đủ và được khoa học chứng
minh là giúp trẻ phát triển tốt. Các giai đoạn cơ bản như sau:
- Giai đoạn từ giữa thai kỳ đến 2-3 tuổi là giai đoạn phát triển nhanh nhất của não
bộ và cũng là giai đoạn mà trẻ bắt đầu học hỏi, ghi nhận để hòa nhập vào thế giới
xung quanh thông qua các giác quan như nhìn, nghe, sờ, ngửi và nếm… trong đó,
nhìn có tác động trực tiếp và quan trọng đến phát triển trí tuệ của trẻ. Do đó, công
thức dinh dưỡng nhi cần được các nghiên cứu khoa học chứng minh về hiệu quả
thật sự với sự phát triển của trẻ, lấy sữa mẹ làm tiêu chuẩn lý tưởng để đánh giá
bao gồm:
• Đánh giá sự phát triển thị giác (khả năng nhìn) của trẻ qua các chỉ tiêu khả năng
ghi nhớ tốt các hình ảnh; sự tinh nhạy của mắt và sự phát triển của võng mạc nhằm
bảo đảm sự phát triển tối ưu về khả năng ghi nhận chính xác các hình ảnh của thế
giới xung quanh và ghi nhớ những hình ảnh đó… đây là những thông tin vô cùng
quan trọng để não bộ của trẻ tiến hành phân tích, đánh giá nhằm phát triển nhận
thức
• Đánh giá sự phát triển trí tuệ của trẻ bao gồm đánh giá khả năng phát triển & sử
dụng ngôn ngữ, khả năng hòa nhập với môi trường xung quanh, khả năng xử lý
tình huống, sự phát triển thính giác, biết kết hợp nhận thức với hành động (PDI),
chỉ số phát triển trí tuệ (MDI), và chỉ số thông minh (IQ)… Đây là những thông
tin vô cùng quan trọng trong việc đánh giá phát triển trí tuệ.
Tương tự như trên, chúng ta cũng nên xem xét những tác dụng khác của công thức
dinh dưỡng nhi khoa trên sức đề kháng cũng như sự phát triển xương của trẻ em
như:
- 9 tháng đầu đời, hệ miễn dịch của bé rất yếu, do đó đây là giai đoạn rất quan
trọng cần hỗ trợ giúp tăng sức đề kháng cho bé. Cần đảm bào cho trẻ được cung
cấp đầy đủ lượng Nucleotide toàn phần trong sữa mẹ (TPAN) như đã được chứng
minh là hỗ trợ tích cực tăng cường sức đề kháng cho trẻ.
- Từ 3 tuổi trở lên là giai đoạn quan trọng cho sự phát triển xương của trẻ, do đó
bạn nên chọn công thức dinh dưỡng ngoài việc có thành phần Calci, Photpho,
Vitamin D đầy đủ và hợp lý cần lựa chọn công thức đã được chứng minh có tỷ lệ
hấp thụ calci cao… Như thế sẽ đảm bảo việc hỗ trợ giúp xương phát triển nhanh
cho trẻ cao lớn và khỏe mạnh hơn
Kết luận:
Cho trẻ phát triển hoàn hảo là mơ ước của mọi cha mẹ. Sự phát triển của trẻ là một
quá trình phụ thuộc vào một số yếu tố quan trọng như: di truyền, dinh dưỡng, và
giáo dục. Trong đó có yếu tố chúng ta không thể tác động được như yếu tố di
truyền, có yếu tố chúng ta hoàn toàn có thể tác động được một cách tích cực đó là
dinh dưỡng cho trẻ trong những năm đầu và giáo dục cho trẻ trong những năm sau
đó. Quan trọng nhất là bạn cần chuẩn bị cho bé phát triển hết tiềm năng trong từng
giai đoạn của bé. Đối với dinh dưỡng cần quan tâm các điểm chính sau:
- Khi chọn 1 loại sữa cho bé thì công thức dinh dưỡng tốt không phải là có bao
nhiêu loại hay có dưỡng chất gì mà quan trọng hơn là công thức đó đã được chứng
minh là hỗ trợ trẻ phát triển tốt hay không?
- Giúp bé phát triển toàn diện là giúp bé có được trí tuệ thông minh trong thân thể
khỏe mạnh. Để đạt được điều này, cần hỗ trợ dinh dưỡng cho bé phù hợp với từng
giai đoạn phát triển:
0 - 1 năm: Hỗ trợ phát triển sức đề kháng cho Bé thông qua cung cấp luợng TPAN
hiện diện tự nhiên trong sữa mẹ