Phần 1: Kiến thức cơ bản Địa lý 12

Ứ Ơ Ả Ầ Ế PH N I. KI N TH C C B N

Ệ Ổ Ớ Ộ Ậ BÀI 1 . VI T NAM TRÊN Đ NG Đ I M I VÀ H I NH P ế ƯỜ ứ I. Ki n th c tr ng tâm: ọ ệ ề ộ ế ộ ộ ả ộ ổ ớ xã h i:

ệ ế ủ ế ừ ộ ề ạ ả ặ ề ủ ậ ị m t n n kinh t nông nghi p là ch y u, l ế i ch u h u qu n ng n c a chi n

ậ ủ ủ ề ễ ế ỷ ộ ổ ượ ớ ế ơ r i vào tình tr ng kh ng ho ng kéo dài. ừ ị ừ ả ẩ ạ ế Công cu c đ i m i manh nha t ạ c xác đ nh & đ y m nh t 1979, đ ổ sau 1986. Đ i ớ

ề ế ề ầ ướ ng XHCN. hàng hóa nhi u thành ph n theo đ nh h ướ ị ế ớ ớ ờ ố Dân ch hóa đ i s ng KTXH. Phát tri n n n kinh t ư Tăng c c trên th gi i. ợ ng giao l u & h p tác v i các n ớ ổ c sau Đ i m i: 1) Công cu c đ i m i là m t cu c c i cách toàn di n v kinh t ố ả a/ B i c nh: ướ N c ta đi lên t tranh. ỷ ầ Đ u th p k 80 c a th k XX, n n kinh t b/ Di n bi n: ế m i theo 3 xu th : ủ ể ườ ự ạ ượ c/ Thành t u đ t đ ộ ượ ẩ ế ạ , l m phát đ c đ y lùi. ế cao ướ ệ ạ ng công nghi p hóa, hi n đ i hóa ố ộ ơ ấ ơ ấ ể ế ả ủ Thoát ra cu c kh ng ho ng kinh t ưở ng kinh t T c đ tăng tr ệ ị ể ế chuy n d ch theo h C c u kinh t ề ổ ế lãnh th có nhi u chuy n bi n rõ nét, hình thành các vùng kinh t C c u kinh t ế ọ tr ng đi m.ể ạ ượ ờ ố ượ ả ệ Đ t đ c c i thi n. ự ậ ộ ớ ề ả c thành t u to l n v xoá đói gi m nghèo, đ i s ng nhân dân đ ự ố ế và khu v c: ướ 2) N c ta trong h i nh p qu c t ố ả a/ B i c nh: ầ ướ ỳ ệ ừ ầ ế ấ ế t y u. ườ đ u năm 1995 và n ậ c ta gia nh p ng hóa quan h t

ươ ế ớ ổ ứ i (WTO). ạ ng m i th gi c: c ngoài. ợ ố ọ ầ ư ướ ỹ n ậ ệ ả ườ ự ng, an ninh khu v c…

ượ ẩ ổ ẩ ộ ổ ớ

ể ẩ ớ ủ ề ớ ề ẩ ắ ề ữ ệ ả ế ứ tri th c. ứ tri th c. ườ ng. ạ ể ạ ể ế ẩ Toàn c u hóa đang là xu th t ệ Vi t Nam và Hoa K bình th ừ tháng 7 năm 1995. ASEAN t ậ ệ t Nam gia nh p T ch c Th Vi ự ạ ượ b/ Thành t u đ t đ ồ ạ Thu hút m nh ngu n v n đ u t ế H p tác kinh t khoa h c k thu t, khai thác tài nguyên, b o v môi tr ạ c đ y m nh. đ ậ ấ ị T ng giá tr xu t nh p kh u ngày càng tăng. ộ ố ị ạ ướ ng chính đ đ y m nh công cu c đ i m i. 3) M t s đ nh h ả ưở ệ ự Th c hi n tăng tr ng đi đôi v i xoá đói gi m gi m nghèo ệ ơ ế Hoàn thi n c ch chính sách c a n n kinh t ế Đ y m nh CNH HĐH g n v i n n kinh t ả Phát tri n b n v ng, b o v tài nguyên môi tr Đ y m nh phát tri n y t ụ giáo d c … ả ờ ỏ II. Tr l ậ i câu h i và bài t p: ưở ả ố ế ỷ ố ế ữ ư ế ộ ổ ế ng nh th nào đ n công cu c đ i nh ng năm cu i th k XX có nh h

ưở ế ng đ n công cu c đ i m i ớ ở ướ n ậ ộ c ta: ổ ệ ẩ ớ ố ng quan h , liên k t qu c t ề ng tăng c ệ c. ế ỷ ế ấ ướ ọ ướ ể ệ ệ ệ ả ấ c ta h c t p kinh nghi m s n xu t, tranh ọ ậ ể ẽ ọ ế . ệ ừ ế ị ạ ế ệ ề ế ầ ữ nên c n có nh ng chính sách t v kinh t đ t n ủ ố ả ợ ề ữ ề ặ ố ả 1) B i c nh qu c t ớ ở ướ c ta? m i n ả ộ ổ ố ế ữ ố ả nh ng năm cu i th k XX có nh h B i c nh qu c t ố ế ở ộ ườ ướ Xu h m r ng đã thúc đ y quá trình h i nh p, đ i m i nhanh chóng và toàn di n n n KTXH đ t n ạ Vi c phát tri n m nh m khoa h c, công ngh cho phép n ầ ố ồ th ngu n v n và khoa h c, công ngh t bên ngoài góp ph n phát tri n kinh t ố ế ặ ướ c ta vào th b c nh tranh quy t li B i c nh qu c t ị ể ổ ằ thích h p nh m phát tri n n đ nh b n v ng v m t KTXH.

ặ ố ấ ấ ề ổ ớ ề ả ặ ề ủ ế ậ ị ế ướ n c ta đ t ra v n đ đ i m i KTXH? c th ng nh t năm 1975, n n kinh t c ta ch u h u qu n ng n c a chi n tranh và ệ ạ ậ ướ ấ ướ ừ ộ ề ỷ ướ ố ế ầ ế ỷ ủ ễ ế ậ ố ỷ m t n n nông nghi p l c h u. ậ c và qu c t ế ứ cu i th p k 70, đ u th p k 80 c a th k XX di n bi n h t s c

ằ ủ ế ạ ả ộ ạ ở ứ xã h i kéo dài. L m phát ố ờ ố m c 3 con s , đ i s ng i dân khó khăn. ổ ộ ặ ể ậ ợ ớ ớ i và chính sách cũ phông phù h p v i tình hình m i. Vì v y, đ thay đ i b m t kinh t ế

ữ ự

c nh ng thành t u to l n nào? ộ ạ ủ ả ớ ế ạ ượ ẩ xã h i kéo dài. L m phát đ c đ y lùi và ề ạ ượ ỏ ố ộ m c m t con s . ki m ch ố ỷ ệ ạ ế ừ ưở ạ 2) T i sao n Sau khi đ t n ạ i đi lên t l ố ả B i c nh trong n ứ ạ ph c t p. ướ N c ta n m trong tình tr ng kh ng ho ng kinh t ườ ng ố ữ ườ ng l Nh ng đ ớ ả ổ ầ c n ph i đ i m i. ổ ớ ộ 3) Công cu c Đ i m i đã đ t đ ướ N c ta đã thoát kh i tình tr ng kh ng ho ng kinh t ế ở ứ ộ T c đ tăng tr khá cao. T l tăng tr ng GDP t 0,2 % vào giai đo n 1975 1980

ạ ệ ế ướ ơ ấ ng công nghi p hóa, hi n đ i hóa. Cho t ấ ế ệ ệ ủ C c u kinh t ế ỷ ỷ ọ ướ ỷ ọ c t ệ ạ ấ ế ỉ ỏ ừ ỷ ọ ủ ế ụ ổ ưở ng kinh t đã tăng lên 6,0 % và năm 1988, tăng lên 8,4 % vào năm 2005. ệ ị ể ỷ ậ ớ ầ chuy n d ch theo h i đ u th p k 90 ệ ỷ ọ ơ ấ ủ ự tr ng cao nh t, công nghi p và xây d ng c a th k XX, trong c c u GDP, nông nghi p chi m t ạ ế ả ư ự ế tr ng c a khu v c nông – lâm – ng nghi p gi m, đ n năm 2005 đ t chi m t tr ng nh . T ng b ủ ấ ự ỉ ch còn 21,0 %. T tr ng c a công nghi p và xây d ng tăng nhanh nh t, đ n năm 2005 đ t x p x 41 %, ự ị ượ ả ỷ ọ tr ng c a khu v c d ch v (38,0 %). t c t v ơ ấ ể ế ặ ộ theo lãnh th cũng chuy n bi n rõ nét. M t m t hình thành các vùng kinh t ọ ụ ớ ớ ả ả ị ể ớ ệ c u tiên phát tri n. ậ ượ ư i, h i đ o cũng đ ả ạ ượ ờ ố ướ ấ c nh ng thành t u to l n trong xóa đói gi m nghèo, đ i s ng v t ch t và tinh ầ ủ ả ữ ượ ả ể ứ ướ ộ ự ệ ừ ề ế ậ ế ặ tr ng đi m, phát triên các vùng chuyên canh quy mô l n, các trung tâm công nghi p và d ch v l n. M t khác, nh ng vùng sâu, vùng xa, vùng núi và biên gi ớ ự ệ ệ c c i thi n rõ r t. ỏ ướ n c ta đang t ng b c h i nh p n n kinh t ự khu v c và

i. ệ t Nam và Hoa K bình th ệ ng hóa quan h . ệ ỳ t Nam là thành viên chính th c c a ASEAN. ườ ứ ủ ị ậ ế ủ ự ự ễ ợ ế ự ạ ươ ẩ do ASEAN), tham gia Di n đàn h p tác kinh t ng. ệ ổ ứ ươ ươ ủ ệ C c u kinh t ể ữ N c ta đ t đ th n c a đông đ o nhân dân đ ữ 4) Hãy nêu nh ng s ki n đ ch ng t ế ớ th gi ừ ầ T đ u năm 1995, Vi Tháng 71995, Vi ệ Th c hi n các cam k t c a AFTA (khu v c m u d ch t châu ÁThái Bình D ng (APEC), đ y m nh quan h song ph ứ t Nam chính th c là thành viên c a T ch c Th Năm 2007, Vi ươ ng và đa ph ế ớ ạ ng m i th gi i (WTO).

Ị Ổ

Ạ ọ Ị ế BÀI 2 . V TRÍ Đ A LÝ, PH M VI LÃNH TH ứ I. Ki n th c tr ng tâm:

023’B 8034’B

009’Đ 109024’Đ

ủ ự ả ầ ị ươ rìa Đông c a bán đ o Đông D ng, g n trung tâm khu v c ĐNA. ộ ộ

2. c Trung Qu c, Lào, Campuchia.

2 g m n i thu , lãnh h i, vùng ti p giáp lãnh h i, vùng đ c ặ

ả ả ế ớ ấ ề ơ i có h n 4600 km, ti p giáp các n ờ ể ể ỉ ầ ẵ ng Sa (Khánh Hoà), Hoàng Sa (Đà N ng). ả ộ ệ ệ ế ả ả ồ ườ ỷ ế ề ề và vùng th m l c đ a.

ả ủ ị ị ị I.V trí đ a lý: ằ ở N m ệ ạ ộ ị H to đ đ a lý: + Vĩ đ : 23 + Kinh đ : 102 ờ ứ ằ ở th 7. N m múi gi ổ ạ II. Ph m vi lãnh th : a. Vùng đ t: ấ ệ Di n tích đ t li n và các h i đ o 331.212 km ố ướ Biên gi ườ Đ ng b bi n dài 3260 km, có 28 t nh, thành giáp bi n. ỏ ả ớ ướ N c ta có 4000 đ o l n nh , trong đó có 2 qu n đ o Tr ả b. Vùng bi n:ể Di n tích kho ng 1 tri u km ụ ị quy n kinh t c. Vùng tr i: ờ kho ng không gian bao trùm trên lãnh th . ổ III. Ý nghĩa c a v trí đ a lý:

ề ự nhiên t đ i m gió mùa. ể ị ả

ằ ắ ạ ự ả ề ồ nhiên: phân hoá B c – Nam, mi n núi và đ ng b ng… ạ

ề ề ế : ậ ợ ể ế ớ ướ ươ ể ử ể i đ phát tri n giao th c trên th gi i. Là c a ngõ ra bi n thu n l ậ ợ i

ở ử ạ ậ ướ c trên th gi ể ớ ế ớ i. ắ ả ả ồ ế ể bi n (khai thác, nuôi tr ng, đánh b t h i s n,

ự ớ ị ộ ướ ữ ể ợ ị ớ c ta chung s hoà bình, h p tác h u ngh và cùng phát tri n v i ậ ợ ướ ướ ố i cho n c trong khu v c ĐNA. ề ố ị

ậ a. Ý nghĩa v t ệ ớ ẩ ấ Thiên nhiên mang tính ch t nhi ắ ủ ưở ng sâu s c c a bi n. Thiên nhiên ch u nh h ề ự ậ ề ộ Đa d ng v đ ng – th c v t và có nhi u tài nguyên khoáng s n. ạ ề ự Có s phân hoá đa d ng v t ụ t, h n hán… * Khó khăn: bão, lũ l ố b. Ý nghĩa v KT, VH, XH và qu c phòng V kinh t ớ ề + Có nhi u thu n l ng v i các n ố ắ cho Lào, Đông B c Thái Lan, Tây Nam Trung Qu c.  T o đi u ki n th c hi n chính sách m c a, h i nh p v i các n ề ệ ộ ệ ể ộ + Vùng bi n r ng l n, giàu có, phát tri n các ngành kinh t ể giao thông bi n, du l ch…) ề V văn hóa xã h i: thu n l ự c láng gi ng và các n các n ủ ọ ệ ị ề V chính tr qu c phòng: v trí quân s đ c bi t quan tr ng c a vùng ĐNA. ả ờ i câu h i và bài t p: ự ặ II. Tr l ữ ỏ ậ ợ ế ể ị ướ c ta mang đ n nh ng thu n l i và khó khăn gì cho quá trình phát tri n KT

ị 1) V trí đ a lý n XH ? i: ậ ợ a/ Thu n l ư ớ ướ ậ ợ ự ế ớ c trong khu v c và th gi i giao l u buôn bán, văn hóa v i các n i. n c ngoài. ọ ể ạ ả ậ ợ ệ ự ấ ưở i cho sinh ho t, s n xu t và s sinh tr ạ ể ng, phát tri n các lo i

ế ể ợ i phát tri n t ng h p kinh t ể ổ ạ ề ố ượ ạ Thu n l ầ ư ướ Thu hút các nhà đ u t ả ơ ở ồ Ngu n khoáng s n phong phú là c s quan tr ng phát tri n công nghi p. ệ ớ ẩ ậ Khí h u nhi t đ i m gió mùa thu n l ồ ậ cây tr ng, v t nuôi. ậ ợ Thu n l SV phong phú, đa d ng v s l bi n. ủ ng và ch ng lo i.

ạ ả ế ứ ố ng x y ra: bão, lũ…, v n đ an ninh qu c phòng h t s c nh y c m. ị Thiên tai th 2) Nêu ý nghĩa c a v trí đ a lý n ấ ề ướ c ta. b/ Khó khăn: ả ườ ủ ị ề ự a/ Ý nghĩa v t nhiên ưở ị ả ự t đ i và ch u nh h ấ ướ ủ ể ị ẩ ưở ng c a khu v c gió mùa châu Á làm cho thiên ắ ủ ng sâu s c c a

ệ ớ ệ ớ ẩ t đ i m gió mùa. Giáp bi n Đông nên ch u nh h c ta mang tính ch t nhi ố t. ồ ố ỡ ủ ư ộ ề ộ ề ạ ự ậ ạ n i g p g c a nhi u lu ng di c đ ng th c v t t o nên s đa d ng v đ ng – th c v t. ươ ự ậ ả ự ề ự ề ắ ằ ồ nhiên: phân hoá B c – Nam, mi n núi và đ ng b ng…

ằ N m hoàn toàn trong vành đai nhi nhiên n ể bi n, thiên nhiên b n mùa xanh t ằ ở ơ ặ N m ằ N m trên vành đai sinh khoáng châu ÁThái Bình D ng nên có nhi u tài nguyên khoáng s n. ề ự ạ Có s phân hoá đa d ng v t ụ t, h n hán… * Khó khăn: bão, lũ l ế ề ố ạ b/ Ý nghĩa v kinh t ộ , văn hóa, xã h i và qu c phòng. ế ề : ườ ướ ể ả ề ậ ợ ể ả i đ phát tri n c v giao thông hàng h i, hàng không, đ ộ ớ ng b v i các n c trên i.

ề ệ ậ ộ ướ c trên th gi ở ử ể ế ế ớ ồ i. ắ ả ả (khai thác, nuôi tr ng, đánh b t h i s n, ự ớ ị ề ộ ồ ướ ợ ươ n i giao thoa các n n văn hóa nên có nhi u nét t ị ề ố ử ớ ằ ở ơ i cho n ề ị ề ng đ ng v l ch s , văn ể ữ c ta chung s ng hoà bình, h p tác h u ngh và cùng phát tri n v i các ướ ự V kinh t ề + Có nhi u thu n l ế ớ th gi  T o đi u ki n th c hi n chính sách m c a, h i nh p v i các n ệ ớ ạ ể ộ + Vùng bi n r ng l n, giàu có, phát tri n các nghành kinh t ể giao thông bi n, du l ch…) V văn hóa xã h i: n m ậ ợ hóa . Đây cũng là thu n l ề ướ c láng gi ng và các n n c trong khu v c Đông Nam Á.

ị ị ố ể ề t quan tr ng c a vùng Đông Nam Á. Bi n Đông có ý ế ượ ự ặ ể ế ớ ệ ấ ướ ị ườ ủ c. ng th gi i. ừ ợ ế ộ ừ ạ ủ ể t vai trò c a các đ o và qu n đ o đ i v i quá trình phát tri n kinh t ầ ả ả ể ậ ọ ờ c ta. ế ượ c phát ể ả ế ướ n ế ả đ o và qu n đ o là m t b ph n quan tr ng không th tách r i trong chi n l c ta. ả ầ ỷ ả ề ơ ấ ự ấ ả đ o và qu n đ o góp ph n t o nên s phong phú v c c u kinh t ế ướ n c ta, nh t là ngành du

ụ ả ặ ơ ơ ắ ả ầ ả ệ ầ ả ệ t các đ o và qu n đ o có ý nghĩa chi n l ả ệ ố ệ ấ ướ ứ ể ướ ệ ố ể ả ạ ươ ầ ố c trong b o v an ninh qu c phòng. Các đ o và qu n ế ng, c ta ti n ra bi n và đ i d c, là h th ng căn c đ n ể ồ ợ ệ ệ ọ V chính tr qu c phòng: v trí quân s đ c bi ả c trong công cu c phát tri n và b o v đ t n nghĩa chi n l ế ệ t trên th tr *Khó khăn: v a h p tác v a c nh tranh quy t li ầ ả ố ớ 3) Hãy cho bi ộ ộ ể Phát tri n kinh t ế ướ n tri n kinh t ả ề ầ Các đ o và qu n đ o là kho tàng v tài nguyên khoáng s n, thu s n… ầ ạ ế ả Kinh t ể ị l ch bi n. ủ ả Các đ o và qu n đ o là n i trú ng an toàn c a tàu bè đánh b t ngoài kh i khi g p thiên tai. ế ượ ặ Đ c bi ề ả đ o là h th ng ti n tiêu b o v đ t n ả khai thác có hi u qu các ngu n l i vùng bi n.

BÀI 6. Đ T N Ề Ồ C NHI U Đ I NÚI Ấ ƯỚ ứ ế ọ I. Ki n th c tr ng tâm: ặ ể ủ ị

ấ ư

ế ồ ả ướ c n ị ồ ồ ủ ế di n tích c, ĐB chi m 1/4 ướ ấ ế ệ c. i 1000m chi m 85% di n tích , núi cao trên ế ả ầ ớ ả ướ c n ằ c n ị di n tích c. c ta khá đa d ng: ả ướ ạ ậ ệ

ơ ắ ng S n. ắ ườ ườ ơ ng S n. ệ ớ ẩ ạ ộ ự ỏ ớ ồ ụ ễ ̉ : Dãy núi vùng Tây B c, B c Tr ắ l p v phong hóa dày, ho t đ ng xâm th cb i t di n ra t đ i m gió mùa: ạ ̀ ̀ ́ ẽ ủ ộ ị ̣ ̣ ̣ ̣ ̀ ườ dang đia hinh nhân tao xuât hiên ngay cang nhiêu: i: ạ ̀ ị ́ ́ ̣ ̉ ̣ ̣ I. Đ c đi m chung c a đ a hình: ồ ệ ế 1. Đ a hình đ i núi chi m ph n l n di n tích nh ng ch y u là đ i núi th p ệ ệ ế + Đ i núi chi m 3/4 di n tích ể ả ồ ấ + Đ i núi th p, n u k c đ ng b ng thì đ a hình th p d ệ ế 2000m chi m kho ng 1% ị ướ ấ 2. C u trúc đ a hình n ị ượ ẻ c tr hóa và có tính phân b t rõ r t. Đ a hình đ ị ấ ố ắ ầ ừ Đ a hình th p d n t Tây B c xu ng Đông Nam. ị ướ ồ Đ a hình g m 2 h ng chính: ướ ắ + H ng Tây B c – Đông Nam ướ + H ng vòng cung: Các dãy núi vùng Đông B c, Nam Tr ị 3. Đ a hình cua vùng nhi ẽ m nh m . ̀ ̀ 4.Đ a hinh ch u tác đ ng m nh m c a con ng công trinh kiên truc đô thi, hâm mo, giao thông, đê, đâp, kênh rach… ự ị

̀ II. Các khu v c đ a hình: ự ồ A. Khu v c đ i núi: ị

ơ ơ ớ ớ ồ ắ ằ ở ả ụ ề ầ ng n S.H ng v i 4 cánh cung l n (Sông Gâm, Ngân S n, B c S n, Đông Tri u) ch m đ u Tam Đ o, m v phía b c và phía đông. ạ ở ề ủ ế ươ ụ ầ ng, sông L c Nam. ắ ở phía Tây B c nh Hà Giang, Cao B ng. Trung tâm ̀ ́ ̀ ̀ ̀ ̀ ướ ồ ấ ằ ́ ươ i 100 m.

ấ ướ ả ị ướ ữ ắ ng núi chính là Tây B c – Đông Nam c ta, h ồ ơ ướ ơ ở ữ ừ ồ ộ ơ gi a là các dãy núi xen các s n nguyên, cao nguyên đá vôi t ề tLào, ổ ế ườ ắ 1. Đ a hình núi chia làm 4 vùng: a. Vùng núi Đông B cắ t + N m ắ ở ả ớ ướ ấ ng vòng cung, cùng v i sông C u, sông Th + Núi th p ch y u, theo h ư ắ + H ng nghiêng chung Tây B c – Đông Nam, cao là đ i núi th p, cao trung bình 500600 m; giap đông băng la vung đôi trung du d b. Vùng núi Tây B cắ + Gi a sông H ng và sông C , đ a hình cao nh t n (Hoàng Liên S n, Pu Sam Sao, Pu Đen Đinh…) ấ + H ng nghiêng: Th p d n v phía Tây; Phía Đông là núi cao đ s Hoàng Liên S n, Phía Tây là núi ớ ọ trung bình d c biên gi Phong ộ Th đ n M c Châu. Xen gi a các dãy núi là các thung lũng sông (S.Đà, S.Mã, S.Chu…) c. Vùng núi B c Tr ầ ệ i Vi ữ ơ ng S n:

ừ ả ớ ớ ẹ ạ i dãy B ch Mã. ồ ̃ ệ ừ ấ ở 2 đ u, th p trũng ̀ ế ở ư ở ữ ầ gi a. ́ ́ ̀ gi a la vung nui đa vôi ̀ ̉ ắ Quang Binh. ̀ ̀ ̃ ̃ ́ ơ ắ ườ ườ ơ ̣ ̣ ́ ̃ ư ơ i gi a Tr ng S n B c va Tr ng S n Nam. ườ ố ồ ạ ừ ơ ế ạ ớ n i ti p giáp dãy núi B ch Mã t i bán bình nguyên ở ố ồ ố ̀ ướ ề ầ ớ ỉ ế ầ ắ ơ

ủ ị ả ữ ơ ng S n Nam.

ạ ị ằ ể ề ớ ậ ề ặ ủ ề ả ở ổ

ẹ ạ ở ằ ắ ằ ở ồ ồ ồ rìa phía B c và phía Tây đ ng b ng sông H ng và thu h p l rìa đ ng b ng ven i ể ằ + T Nam S.C t + Hu ng chung TBĐN, g m các dãy núi so le, song song, h p ngang, cao Phía B c là vùng núi Tây Ngh An, phía Nam là vùng núi Tây Th a ThiênHu , ở ̃ ̀ ̀ ́ +Mach nui cuôi cung la day Bach Ma cung la ranh gi ơ ng S n d. Vùng núi Nam Tr + G m các kh i núi, cao nguyên ba dan ch y t ộ ĐNB, bao g m kh i núi Kon Tum và kh i núi Nam Trung B . ữ + H ng nghiêng chung: v i nh ng đ nh cao trên 2000 m nghiêng d n v phía Đông; con phía Tây là các ắ ừ cao nguyên x p t ng cao kho ng t 5001000 m: PlâyKu, Đ k L k, Lâm Viên, M Nông, Di Linh. t o nên s b t đ i x ng gi a 2 s ườ ườ ự ấ ố ứ n ĐôngTây c a đ a hình Tr ồ 2. Đ a hình bán bình nguyên và đ i trung du ắ ữ ế + N m chuy n ti p gi a mi n núi và Đông B c. ả + Bán bình nguyên ĐNB v i b c th m phù sa c cao kho ng 100 m, b m t ph ba dan cao kho ng 200 m; ả ồ + D i đ i trung du ề bi n mi n Trung. ự ồ B. Khu v c đ ng b ng ổ

ồ ế ừ ủ ượ ệ ố ồ ắ c khai phá t ổ lâu, nay đã bi n đ i

ở ầ ắ ắ ấ ề ề ể ạ ượ ồ ắ ỏ rìa Tây, Tây B c và th p d n v phía bi n, chia c t thành nhi u ô nh . ồ ộ c b i đ p phù sa hàng năm, g m các ru ng cao b c màu và các ô trũng ng p n ậ ướ c; ượ ồ ắ c b i đ p phù sa hàng năm.

ớ ượ ề ậ c a sông Ti n và sông H u, m i đ c khai thác sau ĐBSH.

ằ ạ ằ ị ạ c, mùa c n ậ ướ ư ề ặ ề ấ ị ữ ạ ằ ớ c tri u l n m nh vào đ/b ng. Trên b m t đ/b ng còn có nh ng vùng trũng l n nh : ĐTM, TGLX

ồ ắ ể

ằ ệ ị ừ ệ ằ ắ ồ ỏ ị ỉ

ố ộ ng đ i r ng) ồ ồ ụ ấ ầ ấ ầ ồ thành đ ng ề 1. ĐB châu th (ĐBSH, ĐBSCL) a. ĐBSH ằ + đ/b ng phù sa c a h th ng sông H ng và Thái Bình b i đ p, đ nhi u.ề 2. ệ + Di n tích: 15.000 km ị + Đ a hình: Cao + Trong đê, không đ Ngoài đê đ b. ĐBSCL ượ ồ ụ ủ ồ ằ c b i t + Đ ng b ng phù sa đ 2. ệ + Di n tích: 40.000 km ẳ ấ ị + Đ a hình: th p và khá b ng ph ng. ư ướ + Không có đê, nh ng m ng l i sông ngòi kênh r ch ch ng ch t, nên vào mùa lũ b ng p n ằ ạ ướ n 2. ĐB ven bi nể + Đ/b ng do phù sa sông bi n b i đ p 2. + Di n tích: 15.000 km ả ẹ + Đ a hình: H p ngang và b chia c t thành t ng ô nh (Ch có đ ng b ng Thanh Hoá, Ngh An, Qu ng ươ Nam, Phú Yên t ế ể + Ph n giáp bi n có c n cát và đ m phá, ti p theo là đ t th p trũng, trong cùng đã b i t ằ b ng. Đ t ít phù sa, có nhi u cát. ế ạ ế ề ủ ồ ạ ấ IV. Th m nh và h n ch v thiên nhiên c a các KV đ i núi và đ/b ng ằ trong phát tri nể

KTXH ồ 1. KV đ i núi ắ ạ ả ế ề ậ ợ i cho ệ ề ỷ ỷ ệ ớ ồ ứ ề ừ ề c, nhi u h ch a…Có ti m năng thu đi n l n. ỗ ậ ợ ả ồ ề ệ ườ ả ặ ố ở ề ệ ạ c li u, lâm th ườ i cho b o t n h sinh thái, b o v môi tr ổ ả ng, b o

ậ ợ ệ ỏ ồ ư ồ + Khoáng s n: Nhi u lo i, nh : đ ng, chì, thi c, s t, crôm, bô xít, apatit, than đá, VLXD…Thu n l ể nhi u ngành công nghi p phát tri n. ề ướ ố + Thu năng: Sông d c, nhi u n ế ệ ượ ừ ầ ớ + R ng: Chi m ph n l n di n tích, trong r ng có nhi u g quý, nhi u lo i ĐTV, cây d ệ ệ ả t là n qu c gia…Nên thu n l s n, đ c bi các v ệ ấ ỗ v đ t, khai thác g … ồ ấ + Đ t tr ng và đ ng c : Thu n l

i cho hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p (ĐNB, Tây 5

ậ ợ ỏ ạ i cho chăn nuôi đ i gia súc. Vùng cao ể ệ ồ ệ ắ ậ ậ ồ ớ t và ôn đ i. ườ ậ ợ ị ng sinh thái…Thu n l ể i cho phát tri n du l ch sinh ị ề ỉ ưỡ ng, tham quan… ấ ị ấ ạ ị ề

ể ở ấ ủ ư ả ố ớ i khó khăn, nhi u thiên tai: lũ quét, ư ầ ư ố t n kém, chi phí l n cho ụ ề Nguyên, Trung du mi n núi phía B c….), vùng đ ng c thu n l còn có th nuôi tr ng các loài ĐTV c n nhi ừ ị + Du l ch: Đi u ki n đ a hình, khí h u, r ng, môi tr thái, ngh d ế Xói mòn đ t, đ t b hoang hoá, đ a hình hi m tr đi l ạ + H n ch : ạ ươ ng mu i…Khó khăn cho sinh ho t và s n xu t c a dân c , đ u t m a đá, s ắ phòng và kh c ph c thiên tai. ằ

ồ 2. KV đ ng b ng ể ậ ợ ệ ệ ớ ề ạ ả ớ ị ề i cho phát tri n n n nông nghi p nhi ấ ạ t đ i đa d ng, v i nhi u lo i nông s n có giá tr xu t ẩ ư ả ả ư ể ệ ố ỷ ả i thiên nhiên khác nh : thu s n, khoáng s n, lâm s n. i cho phát tri n n i c trú c a dân c , phát tri n các thành ph , khu công nghi p …

ạ ườ ụ ủ ng sông. ườ ề ườ ả ồ ợ ơ ư ể ộ ườ ng b , đ ạ t, h n hán …th ng x y ra, gây thi t h i l n v ng i và tài s n. + Thu n l kh u cao. ấ + Cung c p các ngu n l ậ ợ + Thu n l ể + Phát tri n GTVT đ ế Bão, Lũ l + H n ch : ả ả ờ ệ ạ ớ ậ i câu h i và bài t p: II. Tr l ị ặ ữ ướ 1) Đ a hình n ị ế ể ầ ớ ơ ả ệ a/ Đ a hình đ i núi chi m ph n l n di n tích nh ng ch y u là đ i núi th p ằ ủ ế ệ ồ ả ướ ấ c. ằ ồ ồ ệ ơ ế ấ ệ ế i 1000m chi m 85% di n ị ả ướ c. ỏ c ta có nh ng đ c đi m c b n nào ? ư ế ồ c, đ ng b ng chi m 1/4 di n tích c n ể ả ồ ấ ướ ệ ạ ướ ị ậ

ị ị ị c ta khá đa d ng: ệ c tr hóa và có tính phân b t rõ r t. ố ắ Tây B c xu ng Đông Nam. ng chính: ắ ơ ắ ườ ng S n. ơ ng S n. ự ồ ụ ễ ạ ̉ ẽ di n ra m nh m . ̀ t đ i m gió mùa: quá trình xâm th c và b i t ườ ệ ớ ẩ ạ ị ị ị ồ ả ướ di n tích c n + Đ i núi chi m 3/4 ế ế + Đ i núi th p chi m h n 60%, n u k c đ ng b ng thì đ a hình th p d ả ế tích, núi cao trên 2000m chi m kho ng 1% di n tích c n ấ b/ C u trúc đ a hình n ẻ ượ Đ a hình đ ầ ừ ấ Đ a hình th p d n t ướ ồ Đ a hình g m 2 h ướ ắ ắ + H ng Tây B cĐông Nam: dãy núi vùng Tây B c, B c Tr ướ ườ + H ng vòng cung: các dãy núi vùng Đông B c, Nam Tr c/ Đ a hình cua vùng nhi d/ Đ a hinh ch u tác đ ng m nh m c a con ng ế ưở ẽ ủ ư ế ậ ậ ả ị ổ ưỡ ướ i ng nh th nào đ n khí h u, sinh v t và th nh ộ ồ 2) Đ a hình đ i núi có nh h ng n c ta ? a/ Khí h u:ậ ậ ữ ạ i khí h u gi a các vùng. Ch ng h n nh , dãy B ch Mã là ranh gi ắ ữ ư ẵ ườ ữ ữ ậ ắ ắ ạ ớ i ơ Đà N ng vào; dãy Hoàng Liên S n ở ắ ơ ạ B c ẳ ắ ừ ng S n t o nên gió Tây khô nóng

ự ệ ậ ạ ấ ộ ạ ệ ớ ớ Các dãy núi cao chính là ranh gi ậ ữ gi a khí h u gi a phía B c và phía Namngăn gió mùa Đông B c t ớ i gi a khí h u gi a Tây B c và Đông B c; dãy Tr là ranh gi Trung B .ộ Đ cao c a đ a hình t o nên s phân hóa khí h u theo đai cao. T i các vùng núi cao xu t hi n các vành đai khí h u c n nhi ủ ị ậ ậ ậ b/ Sinh v t và th nh ớ ng: t đ i và ôn đ i. ổ ưỡ ễ ả ấ ể ừ ố ấ ậ ệ ớ vành đai chân núi di n ra quá trình hình thành đ t feralit và phát tri n c nh quan r ng nhi ừ ệ ớ ẩ t đ i m t đ i trên núi và đ t feralit có mùn. Lên cao ơ ổ ậ ả ớ ự ấ ữ ắ ồ ng cũng có s khác nhau gi a các vùng mi n: B cNam, ĐôngTây, đ ng

ữ ể ặ ắ

ề ạ ắ ớ ớ ơ ơ t ở ề ồ Tam Đ o, m v phía b c và phía đông. ươ ụ ấ ầ ắ ớ ng vòng cung, cùng v i sông C u, sông Th ng, sông L c Nam. ướ ủ ị ắ ướ ươ ướ ữ ệ ả ở ồ ớ ỉ ng Tây B cĐông Nam. ng ngu n sông Ch y. Giáp biên gi ố tTrung là các kh i i Vi ằ ấ ở Ở gió mùa. Trên các kh i núi cao hình thành đai r ng c n nhi ố ủ ừ trên 2.400 m, là n i phân b c a r ng ôn đ i núi cao và đ t mùn alit núi cao. ề ưỡ ự Th m th c v t và th nh ề ằ b ng lên mi n núi. ị 3) Đ a hình núi vùng Đông B c có nh ng đ c đi m gì ? ụ ằ ở ả ng n sông H ng v i 4 cánh cung l n (Sông Gâm, Ngân S n, B c S n, Đông Tri u) ch m + N m ả ầ ở đ u ủ ế + Núi th p ch y u, theo h + H ng nghiêng chung c a đ a hình là h + Nh ng đ nh núi cao trên 2.000 m Th núi đá vôi cao trên 1.000 m ồ Hà Giang, Cao B ng. Trung tâm là đ i núi th p, cao trung bình 500600 m.

ặ ữ

ồ ướ ị ữ c ta, h ắ ng núi chính là Tây B cĐông Nam (Hoàng

ấ ề ơ ướ ơ ơ ớ ữ ầ ồ ộ ư ổ ế tLào nh Pu Sam Sao, Pu Đen Đinh. ộ

ắ ặ ơ ườ ể

ị ừ ẹ ồ ng Tây B cĐông Nam, g m các dãy núi so le, song song, h p ngang. ầ ắ ớ ớ ườ ứ ạ ạ ố ơ ữ ng S n B c có nh ng đ c đi m gì ? ạ i dãy B ch Mã. ắ ừ ệ ở ữ gi a. Phía B c là vùng núi Tây Ngh An, phía Nam là vùng núi Tây Th a ắ ng S n Nam và là b c ch n i v i vùng núi Tr ả ố ố ườ ơ ể ặ

ị ồ ạ ố ớ i bán bình nguyên ở ạ ừ ơ ế n i ti p giáp dãy núi B ch Mã t ố ộ ồ ề ế ạ ủ ườ ườ ữ ỉ ố n d c. ế ầ ố ằ ươ ả ừ ườ ữ ủ ắ ơ ị 5008001000 m: Plâycu, n ĐôngTây c a đ a hình ơ ng S n Nam. ớ ị ổ ướ ậ ợ ệ ắ ể 4) Đ a hình núi vùng Tây B c có nh ng đ c đi m gì ? ấ ướ ả ị + Gi a sông H ng và sông C , đ a hình cao nh t n Liên S n, Pu Sam Sao, Pu Đen Đinh…) + H ng nghiêng: th p d n v phía Tây ỉ + Phía Đông là núi cao đ s Hoàng Liên S n, có đ nh Fan Si Pan cao 3.143 m. Phía Tây là núi trung bình Ở ữ ệ ọ i Vi gi a là các dãy núi xen các s n nguyên, cao d c biên gi ừ nguyên đá vôi t Phong Th đ n M c Châu. Xen gi a các dãy núi là các thung lũng sông (sông Đà, sông Mã, sông Chu…) 5) Đ a hình núi vùng Tr ả ớ + T Nam sông C t ướ ớ + Hu ng núi là h ấ ở 2 đ u, th p trũng + Cao ế ThiênHu . M ch cu i cùng là dãy B ch Mãranh gi ạ ngăn c n các kh i khí l nh tràn xu ng phía Nam. ữ 6) Đ a hình núi vùng Tr ng S n Nam có nh ng đ c đi m gì ? + G m các kh i núi, cao nguyên ba dan ch y t ố ộ Đông Nam B , bao g m kh i núi Kon Tum và kh i núi Nam Trung B . ớ ầ ướ + H ng nghiêng chung: v i nh ng đ nh cao trên 2000 m nghiêng d n v phía Đông, t o nên th chênh ờ ể vênh c a đ ng b bi n có s ẳ ng đ i b ng ph ng, cao kho ng t + Phía Tây là các cao nguyên x p t ng t ắ ự ấ ố ứ ạ Đ k L k, Lâm Viên, M Nông, Di Linh, t o nên s b t đ i x ng gi a 2 s ườ Tr ế 7) V i đ a hình đ i núi chi m ¾ di n tích lãnh th , n ữ c ta có nh ng thu n l i và khó khăn gì ?

ồ ậ ợ i: ề a/ Thu n l ả ạ ư ồ ậ ệ ự ệ ề ề ế ừ ề c, nhi u h ch a…Có ti m năng thu đi n l n. ỗ ượ ề ề ố ầ ớ ệ ỷ ệ ớ ạ ộ ả ồ ậ ợ ừ ố ườ ệ ệ ự ậ c li u, ệ i cho b o t n h sinh thái, b o v môi n qu c gia…Nên thu n l t là ườ ỏ ộ ộ ệ i cho hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p (Đông Nam B , ạ ắ i cho chăn nuôi đ i gia súc. Vùng cao ậ ợ ớ ể ộ ỏ t và ôn đ i. ự ậ ậ ừ ồ ệ ườ ậ ợ ồ ệ ậ ị ị ể i cho phát tri n du l ch sinh ng sinh thái…thu n l ắ ế + Khoáng s n: Nhi u lo i, nh : đ ng, chì, thi c, s t, crôm, bô xít, apatit, than đá, v t li u xây d ng… ậ ợ ể Thu n l i cho nhi u ngành công nghi p phát tri n. ồ ứ ỷ ề ướ + Thu năng: sông d c, nhi u n ệ + R ng: chi m ph n l n di n tích, trong r ng có nhi u g quý, nhi u lo i đ ng th c v t, cây d ặ ả ở ổ ả các v lâm th s n, đ c bi ỗ ệ ấ ả ng, b o v đ t, khai thác g … tr ậ ợ ồ ấ ồ + Đ t tr ng và đ ng c : Thu n l ề Tây Nguyên, Trung du mi n núi B c B ….), vùng đ ng c thu n l còn có th nuôi tr ng các loài đ ng th c v t c n nhi + Du l ch: đi u ki n đ a hình, khí h u, r ng, môi tr thái, ngh d ị ng, tham quan… ị ở ấ ấ ị ả ố ể ấ ủ ạ ng mu i…Khó khăn cho sinh ho t và s n xu t c a dân c , đ u t ề ạ i khó khăn, nhi u thiên tai: lũ ớ ư ầ ư ố t n kém, chi phí l n

ằ ể ồ ủ ồ

ồ ắ ồ ượ ừ c khai phá t ế lâu, nay đã bi n

ề ể ở ề ắ ấ ầ ắ ượ ồ ắ ỏ rìa Tây, Tây B c và th p d n v phía bi n, chia c t thành nhi u ô nh . ồ ạ ộ c b i đ p phù sa hàng năm, g m các ru ng cao b c màu và các ô trũng ng p n ậ ướ c.

ượ ồ ắ ữ ử ằ

c b i đ p phù sa hàng năm. ồ c ta. ớ ượ ề ậ c khai thác sau ĐBSH. c a sông Ti n và sông H u, m i đ ẳ ệ ồ ị ấ ề ỉ ưỡ b/ Khó khăn: xói mòn đ t, đ t b hoang hoá, đ a hình hi m tr đi l ươ ư quét, m a đá, s ụ ắ cho phòng và kh c ph c thiên tai. ặ ữ 8) Trình bày nh ng đ c đi m c a Đ ng b ng sông H ng. 2. ệ + Di n tích: 15.000 km ủ ệ ố ằ ồ + Đ ng b ng phù sa c a h th ng sông H ng và Thái Bình b i đ p, đ ề ổ đ i nhi u. ị + Đ a hình: cao + Trong đê, không đ Ngoài đê đ ủ ặ ể 9) Trình bày nh ng đ c đi m c a Đ ng b ng sông C u Long. 2, l n nh t n ấ ướ ớ + Di n tích: 40.000 km ượ ồ ụ ủ ằ c b i t + Đ ng b ng phù sa đ ằ + Đ a hình: th p và khá b ng ph ng.

ị ị ạ ằ ướ ằ ư ạ ạ ề ặ ồ ữ ư ạ c, mùa c n ồ c tri u l n m nh vào đ ng b ng. Trên b m t đ ng b ng còn có nh ng vùng trũng l n nh : Đ ng ứ ề ấ ườ ể ủ ữ ồ ề ể ằ

ể ằ ồ ắ ắ ệ ồ ị ừ ệ ằ ồ ỏ ỉ

ị ố ộ ng đ i r ng. ồ ồ ụ ầ ầ ấ ấ ồ thành đ ng ề ấ ự ồ ế ủ ạ ậ ướ i sông ngòi kênh r ch ch ng ch t, nên vào mùa lũ b ng p n + Không có đê, nh ng m ng l ớ ằ ồ ướ n Tháp M i, T Giác Long Xuyên. ặ 10) Trình bày nh ng đ c đi m c a Đ ng b ng ven bi n mi n Trung. 2. + Di n tích: 15.000 km + Đ ng b ng do phù sa sông bi n b i đ p ả ẹ + Đ a hình: h p ngang và b chia c t thành t ng ô nh , ch có đ ng b ng Thanh Hoá, Ngh An, Qu ng ươ Nam, Phú Yên t ế ể + Ph n giáp bi n có c n cát và đ m phá, ti p theo là đ t th p trũng, trong cùng đã b i t ằ b ng. Đ t ít phù sa, có nhi u cát. ằ . 11) Hãy nêu th m nh và h n ch c a khu v c đ ng b ng

ế ạ ế ạ a/ Th m nh: ấ ơ ậ ợ ệ ể ệ ớ ạ ề i cho phát tri n n n nông nghi p nhi ớ t đ i đa d ng, v i ị ẩ ả ề ỡ ấ ư ả ả ư ệ ể ố ỷ ả i thiên nhiên khác nh : thu s n, khoáng s n, lâm s n. i cho phát tri n n i c trú c a dân c , phát tri n các thành ph , khu công nghi p… ườ + Là n i có đ t phù sa màu m nên thu n l ạ nhi u lo i nông s n có giá tr xu t kh u cao. ồ ợ ấ + Cung c p các ngu n l ể ậ ợ ơ ư + Thu n l ộ ườ ể ng b , đ + Phát tri n GTVT đ ạ ụ ạ ề ườ ả t h i l n v ng

ườ ượ ườ ể ạ ấ ặ i và tài s n. ạ ẽ ủ ề ệ ồ ị ệ ạ ớ ả ng x y ra, gây thi ấ ạ ế ẫ ồ ắ c b i đ p d n đ n đ t b c màu và t o thành các ô trùng ộ ị ậ ụ t, ch u tác đ ng m nh m c a sóng bi n và ng ng p l ẫ ớ ể ằ ớ ễ i di n tích đ t ng p m n, nhi m phèn l n. Đ ng b ng ven bi n mi n Trung thì quá ắ ủ ng sông. ế b/ H n ch : bão, lũ l t, h n hán …th ĐBSH vùng trong đê phù sa không đ ị ướ ậ c. ĐBSCL do đ a hình th p nên th ng p n ỷ ề thu tri u, d n t ỏ ẹ nh h p, b chia c t, nghèo dinh d ấ ậ ưỡ ng.

Ủ Ắ Ể NG SÂU S C C A BI N THIÊN NHIÊN CH U NH H ứ Ị Ả ế BÀI 8. ƯỞ ọ I. Ki n th c tr ng tâm: ề ể 1. Khái quát v Bi n Đông: ể ộ ệ ệ ể ươ ộ ố ng đ i kín. ủ ng c a gió mùa. ưở ả ả ị ả ả ặ ể ể Bi n Đông là m t vùng bi n r ng, có di n tích 3,477 tri u km Là bi n t ẩ Đ c tính nóng m và ch u nh h Bi n Đông giàu khoáng s n và h i s n. ể ệ ủ ng c a Bi n Đông đ n thiên nhiên Vi ề ư ượ ả ươ ưở Ả 2. nh h ờ ề ng đi u hoà, l ng m a nhi u. t Nam. c ta mang tính h i d ị ệ ị ị ớ ớ ề ộ ẳ ờ ả ữ ờ ể ạ ạ ệ ừ ệ ặ ậ ả ệ ệ

ớ ở ể ử ả ơ ặ b Nam Côn S n và C u Long, cát, qu ng ng l n ữ ượ ố ố ớ ữ ượ NTB. ướ ạ ơ vô cùng đa d ng (2.000 loài cá, h n 100 ướ ợ c l ặ c m n, n ườ ả ầ ỏ ầ ở ể ớ ậ ng mu i bi n l n t p trung ạ ả ả ỷ ả ả ở ạ qu n đ o Hoàng Sa, Tr ng Sa.

ừ ụ t.

ế ể ộ ở ng cát bay l n chi m đ ng ru ng

ề ven bi n mi n Trung… ườ ễ ố ể ệ ố ng bi n và phòng ch ng thiên tai, có ế ể ợ ế a. Khí h u:ậ Nh có bi n Đông nên khí h u n ậ ướ ể ể b. Đ a hình và các h sinh thái vùng ven bi n. ử Đ a hình v nh c a sông, b bi n mài mòn, các tam giác châu v i bãi tri u r ng l n, các bãi cát ph ng, các đ o ven b và nh ng r n san hô. ấ ể ấ Các h sinh thái vùng ven bi n r t đa d ng và giàu có: h sinh thái r ng ng p m n, h sinh thái đ t ừ phèn, h sinh thái r ng trên đ o… c. TNTN vùng bi n:ể Tài nguyên khoáng s n: d u m , khí đ t v i tr l titan,..,tr l Tài nguyên h i s n: các lo i thu h i s n n loài tôm…), các r n san hô d. Thiên tai: ớ Bão l n, sóng l ng, lũ l ạ ở ờ ể S t l b bi n ệ ượ ồ Hi n t  C n có bi n pháp s d ng h p lý, phòng ch ng ô nhi m môi tr ợ ầ ế ượ chi n l ấ ử ụ ổ c khai thác t ng h p kinh t bi n.

ả ờ ỏ ậ II. Tr l i câu h i và bài t p:

2. i, có di n tích 3,477 tri u km ủ

ớ ệ ế ớ ả ấ ị ả ả ư ộ ố ể ươ ệ ớ ướ ưở ng ng ch y ch u nh h ng đ i kín, t o nên tính ch t khép kín c a dòng h i l u v i h

ộ ộ ả ằ ắ ế ừ ể xích đ o đ n chí tuy n B c, n m trong vùng n i chí tuy n nên là m t vùng bi n ủ ế ưở ế ng c a gió mùa. ậ ầ ể ả ả ệ ớ ạ ị ả ả ố t đ i, s ể ặ ể ng loài r t phong phú. ả ể

ộ ồ ươ ộ ẩ ộ ượ ưở ứ c ta ? ự ữ ẩ ế ng nh th nào đ n khí h u n ướ ớ ố ng đ i ư ế ng n m d i dào làm cho đ m t ậ ướ ồ c l n là ngu n d tr

ổ ự các vùng c c tây đ t n ắ ấ ấ ướ c. ờ ệ ủ t c a th i c ta, làm gi m tính ch t kh c nghi ờ ế ừ ể ướ ng đông nam t ố ế ị ụ ị ở bi n th i vào làm gi m tính l c đ a ể ả t nóng b c vào mùa hè. ề ề ng đi u hoà, l ng m a nhi u. ị ả ượ ể ướ ể ế ạ t l nh khô vào mùa đông; làm d u b t th i ti ờ ể ư c ta ? ạ ặ ể ư ưở ể ấ ệ ớ ẩ ủ ớ ộ t đ i m v i tác đ ng c a quá ự ổ ế ẽ di n ra m nh m . ử ề ộ ờ ể ớ ẳ ữ ạ ướ ậ ợ ừ ể ể ệ ồ ụ ễ ị ả ạ ượ i l ạ ị ờ ư ớ ng m a l n cho n ề c ta, đó là đi u ki n thu n l i cho r ng phát tri n xanh t ố t

ể ấ ệ ệ ệ ạ ậ ừ ệ ế ớ ặ ừ ứ ệ ả ớ

ố ớ ữ ượ ử ả ổ ơ ỏ b Nam Côn S n và C u Long, Th Chu

ệ ệ ể ữ ượ ậ ố ỷ ả ả ướ ể ả ả ạ ộ Nam Trung B . ướ ợ c l vô cùng đa d ng (2.000 loài cá, ả ầ ở ế ượ ướ ữ ợ ặ c m n, n ườ ng Sa. c ta ? Chi n l ổ c khai thác t ng h p kinh t ế

ừ ơ ơ ệ ở ể Bi n Đông, trong đó có t ậ ổ ự ế ể ả ặ ừ ề ấ ằ ướ 56 c n bão đ tr c ti p vào n c ta. ở ồ Trung t gây h u qu n ng n cho vùng đ ng b ng ven bi n, nh t là

b bi n. ể ấ ộ ồ ợ ệ ầ ợ ố ề ven bi n mi n Trung… bi n ể ổ ễ ể ợ ở ử ụ ế ể : c n có bi n pháp s d ng h p lý, phòng ch ng ô bi n g m các ngành: khai ế ng cát bay l n chi m đ ng ru ng ổ c khai thác t ng h p kinh t ườ ả ng bi n và phòng ch ng thiên tai. Phát tri n t ng h p kinh t ậ ả ỷ ả ả ể ể ồ ị ể ặ ữ ể 1) Bi n Đông có nh ng đ c đi m gì ? ể ộ ể Bi n Đông là m t vùng bi n r ng và l n trên th gi ạ Là bi n t ủ c a gió mùa. Bi n Đông tr i dài t ẩ có đ c tính nóng m và ch u nh h Bi n Đông giàu khoáng s n và h i s n. Thành ph n sinh v t cũng tiêu bi u cho vùng nhi ấ ượ l 2) Bi n Đông có nh h ể Bi n Đông r ng và ch a m t l trên 80%. ả ồ Các lu ng gió h ướ Bi n Đông làm bi n tính các kh i khí đi qua bi n vào n ứ ớ ti ả ươ ể ậ ướ c ta mang tính h i d Nh có Bi n Đông nên khí h u n ệ ế 3) Bi n Đông có nh h ng gì đ n đ a hình và h sinh thái ven bi n n ị ạ ị T o nên đ a hình ven bi n r t đa d ng, đ c tr ng đ a hình vùng bi n nhi trình xâm th cb i t ớ ạ Ph bi n là các d ng đ a hình: v nh c a sông, b bi n mài mòn, các tam giác châu v i bãi tri u r ng l n, các bãi cát ph ng, các đ o ven b và nh ng r n san hô… Bi n Đông mang l quanh năm. Các h sinh thái vùng ven bi n r t đa d ng và giàu có: h sinh thái r ng ng p m n có di n tích 450.000 ấ i. Ngoài ra còn có h sinh thái trên đ t phèn, h sinh thái r ng trên đ o… ha, l n th 2 trên th gi ồ ủ ể 4) Hãy trình bày các ngu n tài nguyên thiên nhiên c a Bi n Đông. ớ ở ể ầ ng l n Tài nguyên khoáng s n: d u m , khí đ t v i tr l Mã Lai, sông H ng.ồ ặ Ngoài ra còn có các bãi cát ven bi n, qu ng titan là nguyên li u quý cho công nghi p. ở ể ớ ng mu i bi n l n, t p trung Vùng ven bi n có tr l ạ Tài nguyên h i s n phong phú: các lo i thu h i s n n ạ ơ h n 100 loài tôm…), các r n san hô qu n đ o Hoàng Sa, Tr ể 5) Bi n Đông đã gây ra nh ng khó khăn gì cho n bi n.ể ấ Hàng năm có 910 c n bão xu t hi n ụ Ngoài ra còn có sóng l ng, lũ l B .ộ ạ ở ờ ể S t l ệ ượ Hi n t ế ượ * Chi n l ố nhi m môi tr thác khoáng s n bi n, khai thác và nuôi tr ng thu h i s n, giao thông v n t ế ể ồ ể i bi n, du l ch bi n.

ứ ế Ệ Ớ Ẩ BÀI 9. THIÊN NHIÊN NHI T Đ I M GIÓ MÙA ọ I. Ki n th c tr ng tâm: ệ ớ ẩ

ấ t đ i gió mùa m: ệ ớ t đ i: ộ ứ ạ ớ ế ằ ổ ứ ạ ươ ậ I. Khí h u nhi a. Tính ch t nhi N m trong vùng n i chí tuy n nên t ng b c x l n, cán cân b c x d ng quanh năm.

ệ ộ t đ trung bình năm trên 20 ờ /năm. 1400 – 3000 gi ừ ộ ẩ ớ ố ờ ắ n ng t ư ng m a, đ m l n: ố ề ư ư ng m a trung bình năm cao: 1500–2000 mm. M a phân b không đ u.

ừ ố

ở ắ ạ ề

ẩ ư ổ ẵ ừ ướ ư ể ề Đà N ng tr vào, gió tín phong BBC th i theo h ng ĐB gây m a vùng ven bi n mi n Trung, ộ .

ế

ừ ướ ầ ổ ư ớ B c n Đ D ng th i vào gây m a l n cho Nam B và Tây Nguyên, riêng ố ộ ủ ủ ể ừ ố Nam Bán C u di chuy n và đ i h ạ ộ ầ ớ ả ộ ụ ổ ướ ư ể ệ ớ ạ ộ nhi ng thành gió Tây Nam, gây ắ ề ả t đ i gây m a cho c 2 mi n Nam, B c ữ ư ớ ư ưở ạ ắ ả ổ ấ ắ ộ ng áp th p B c B ). ầ ự nhiên khác ị

ạ ở ồ vùng đ i núi ơ ấ ơ ỏ ị ắ ẻ ề ộ ấ ư ớ ề vùng núi đá vôi có nhi u hang đ ng, thung khô. ề ạ ng đ t tr ạ x y ra khi m a l n. ổ ị t, đá l ằ nhanh ở ả đ ng b ng h l u sông. ấ ấ ượ ở ồ ằ ụ ế ể ấ ậ Nhi ổ T ng s gi ượ b. L ượ L ộ ẩ Đ m không khí cao trên 80%. c. Gió mùa: *Gió mùa mùa đông: (gió mùa ĐB) ế T tháng XI đ n tháng IV ồ ạ Ngu n g c: cao áp l nh Xibia ướ ắ H ng gió Đông B c. ạ Ph m vi: mi n B c (dãy B ch Mã tr ra) ể ặ Đ c đi m: ạ ử ầ +N a đ u mùa đông: l nh, khô ạ ử +N a sau mùa đông: l nh, m, có m a phùn. ở Riêng t còn Nam B và Tây Nguyên là mùa khô ạ *Gió mùa mùa h : (gió mùa TN) T tháng V đ n tháng X H ng gió Tât Nam. ộ ộ ươ ừ ắ Ấ ạ +Đ u mùa h : kh i khí t ắ ầ ven bi n Trung B và ph n nam c a Tây B c có ho t đ ng c a gió Lào khô, nóng. +Gi a và cu i mùa h : gió tín phong t m a l n cho Nam B và Tây Nguyên. Cùng v i d i h i t ộ và m a vào tháng IX cho Trung B . ề Riêng Mi n B c gió này t o nên gió mùa Đông Nam th i vào (do nh h II. Các thành ph n t a.Đ a hình: ự * Xâm th c m nh ề ặ ị B m t đ a hình b c t x , nhi u n i đ t tr s i đá. ở ị Đ a hình Các vùng th m phù sa c b bào mòn t o thành đ t xám b c màu. ệ ượ Hi n t ạ ư ồ ụ *B i t ĐBSH và ĐBSCL h ng năm l n ra bi n vài ch c đ n hàng trăm mét. b.Sông ngòi, đ t, sinh v t:

3/năm. Tông l

̀ ́ ̀ ̀ ́ ơ ́ ươ c ta co 2.360 con sông. Trung binh ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ượ ươ ượ ̉ ̉ ̉ ặ i sông ngòi dày đ c. Con sông co chiêu dai h n 10 km, n ̀ ̣ ử ươ ng b biên găp môt c a sông. ề c giàu phù sa. Tông l ́ c la 839 ty m ng n ng phu sa hang năm ̉ ̣ ̀ ́ ́ ́ ̀ ̀ ế ộ ướ ươ ư ̣ ươ ư ư ơ b.1. Sông ngòi: ướ ạ M ng l ̀ ́ ơ ư c 20 km đ ướ Sông ngòi nhi u n khoang 200 triêu tân.́ Ch đ n ̀ ng ng v i mua m a, mua can t ng ng mua khô.

̃ c theo mùa. Mua lu t ấ b.2. Đ t đai:

ạ ấ ạ ấ ở ấ ủ ế ở ướ  lo i đ t feralit là lo i đ t chính c ta n vùng ướ ấ ớ Quá trình Feralit là quá trình hình thành đ t ch y u ồ đ i núi n c ta. L p đ t phong hoá dày.

b.3. Sinh v t:ậ

ệ ệ ớ ẩ ộ ườ ả t đ i m lá r ng th ng xanh là c nh quan ch y u ủ ế ở ướ  các loài nhi c ta n tệ ớ ầ ậ ệ ớ ớ ừ H sinh thái r ng nhi ế ế ư đ i chi m u th . ệ ự ấ Có s xu t hi n các thành ph n c n nhi t đ i và ôn đ i núi cao.

ờ ố ế ấ ả ệ ớ ẩ

ạ ộ t đ i m gió mùa đ n ho t đ ng s n xu t và đ i s ng. ệ ưở ưở ụ ồ ệ ướ ệ ẩ ậ ợ ể ạ c, tăng v , đa d ng hoá cây tr ng, ủ ng c a thiên nhiên nhi ấ ế ả ng đ n s n xu t nông nghi p: t m cao thu n l ồ i đ phát tri n n n nông nghi p lúa n ấ ế ướ ị ạ ể ụ ờ ế ề ể ế ợ ậ ổ ị t không n đ nh, mùa khô thi u n ư c, mùa m a ệ t, h n hán, d ch b nh, khí h u th i ti

ế ạ ộ ờ ố ấ ể ẩ ạ ị c… ưở ậ ợ ể ệ ả ng đ n các ho t đ ng s n xu t khác và đ i s ng: ạ ộ ỷ ả i đ phát tri n các nghành lâm nghi p, thu s n, GTVT, du l ch…đ y m nh các ho t đ ng ự

ị ả ưở ự ệ ị ế ủ ự ng tr c ti p c a s phân mùa khí c sông. ộ ẩ ả ư ế ư ư ố ươ ng ế ị t b , nông s n. ễ ụ ạ t h n hán và di n bi n b t th ờ ố ưở ấ ả ế ớ ườ ng nh dông, l c, m a đá, s ấ ng l n đ n đ i s ng và s n xu t. ả ễ ị ườ Ả 3. nh h Ả a/ nh h ề N n nhi ậ v t nuôi, phát tri n mô hình Nông Lâm k t h p, nâng cao năng su t cây tr ng. Khó khăn: Lũ l ừ ướ th a n Ả b/ nh h Thu n l khai thác, xây d ng… vào mùa khô. Khó khăn: ạ ộ + Các ho t đ ng GTVT, du l ch, công nghi p khai thác… ch u nh h ế ộ ướ ậ h u, ch đ n ả + Đ m cao gây khó khăn cho qu n lý máy móc, thi ư + Các thiên tai nh : m a bão, lũ l ố mu i, rét h i, khô nóng… gây nh h + Môi tr ạ ng thiên nhiên d b suy thoái. ậ

ấ ả ờ ậ ướ ệ ớ ẩ ỏ ượ ư ế ể ả II. Tr l ủ t đ i, m c a khí h u n i câu h i và bài t p: ệ c ta đ c bi u hi n nh th nào ? Gi i thích nguyên

ấ ứ ạ ươ ứ ạ ớ ế ổ ng quanh năm. ệ ộ ệ ớ t đ i: ộ t đ trung bình năm trên 20 ừ ờ 1400 – 3000 gi /năm. ớ ư ề ố ườ n ng t ộ ẩ ng m a, đ m l n: ng m a trung bình năm cao: 1500–2000 mm. M a phân b không đ u, s n đón gió 3500– 4000

ộ ẩ ươ ẩ ằ 1) Tính ch t nhi nhân ? a/ Tính ch t nhi ằ N m trong vùng n i chí tuy n nên t ng b c x l n, cán cân b c x d 0C Nhi ố ờ ắ ổ T ng s gi ư ượ b/ L ư ượ L mm. Đ m không khí cao trên 80%, cân b ng m luôn luôn d ng. *Nguyên nhân: ộ ằ ặ ờ ọ ơ ề ế ậ ầ ỉ ể ố c ta l ự ể ả ạ ớ ướ N c ta n m trong vùng n i chí tuy n, góc nh p x l n và m i n i trong năm đ u có 2 l n M t tr i lên thiên đ nh. ể Các kh i khí di chuy n qua bi n đã mang l ố ệ 2) D a vào b ng s li u sau : Nhi ượ ướ i cho n t đ trung bình t i m t s đ a đi m. ệ ộ Nhi ư ớ ng m a l n. ạ ộ ố ị t đ trung bình Nhi Nhi ể ị Đ a đi m

ạ

ệ ộ tháng VII ( oC) 27,0 28,9 29,6 29,4 29,7 27,1 t đ trung bình năm ( oC) 21,2 23,5 23,9 25,1 26,8 26,9 ề ự ổ ệ ộ ừ ắ ả ạ ệ ộ ệ ộ t đ trung bình tháng I ( oC) 13,3 16,4 17,6 19,7 23,0 25,8 t đ t B c vào Nam. Gi i thích nguyên nhân. ơ L ng S n Hà N iộ Vinh Huế Quy Nh nơ ồ Tp. H Chí Minh ậ Hãy nh n xét v s thay đ i nhi ậ a/ Nh n xét: ầ ừ ắ ệ ộ t đ tăng d n t ữ ệ ề ị ươ Nhìn chung nhi ệ ộ Nhi B c vào Nam. ự t đ trung bình tháng VII không có s chênh l ch nhi u gi a các đ a ph ng.

ạ ủ ắ ị dãy B ch Mã tr ra) mùa đông ch u nh h ấ ơ ị ể ắ ị ưở ề ả ướ ắ ươ ệ ộ ươ ả i thích: b/ Gi ị ả ở ừ ắ ề Mi n B c (t ể ở ệ ộ t đ trung bình tháng I th p h n các đ a đi m có nhi ủ ưở ng c a gió mùa Đông B c, nên các đ a đi m trên c n h ể ng c a gió mùa Đông B c, nên các đ a đi m ị ả ề mi n Nam, tháng VII mi n B c không ch u nh ng nhau. t đ trung bình t c có nhi ng đ

ề ừ ạ ở ắ ng c a gió mùa Đông B c, m t khác l dãy B ch Mã tr vào) không ch u nh h ạ ớ ơ ị ả ượ ặ ể ở ị ề ậ ộ ấ vĩ đ th p h n, có góc nh p x l n, nh n đ ạ ằ i n m mi n Nam có ậ ơ ệ ộ t đ trung bình tháng I và c năm cao h n các đ a đi m mi n B c. ự ư ượ ố ệ ằ ẩ ộ ố ị ủ ể ng b c h i và cân b ng m c a m t s đ a đi m ủ ưở ệ ơ ề c nhi u nhi t h n nên các đ a đi m ắ ề ể ị ố ơ ả ị

ố ơ Kh năng b c h i 989 mm 1.000 mm 1.686 mm ẩ ằ Cân b ng m + 687 mm + 1.868 mm + 245 mm ượ ng m a, l ư ượ L ng m a 1.676 mm 2.868 mm 1.931 mm ư ượ ố ơ ủ ể ằ ẩ ị ề ượ ồ ậ ng m a, l ng b c h i và cân b ng m c a ba đ a đi m trên. Gi ả i

Mi n Nam (t ở ả nhi ả 3) D a vào b ng s li u sau :L ể Đ a đi m Hà N iộ Huế Tp H Chí Minh Hãy so sánh nh n xét v l thích.

ư ổ ừ ắ ượ ế ượ ư ấ ấ ậ a/ Nh n xét: ự ng m a có s thay đ i t B c vào Nam: Hu có l ấ ế ng m a cao nh t, sau đ n tp.HCM và th p nh t

ượ ng b c h i: càng vào phía Nam càng tăng m nh. ố ơ ẩ ự ấ ở ổ ừ ắ ế ế ế ấ ấ ộ ạ B c vào Nam: cao nh t Hu , ti p đ n Hà N i và th p nh t là L là Hà N i.ộ L ằ Cân b ng m có s thay đ i t tp.HCM.

b/ Gi ượ ủ ế ư ừ ể ổ i thích: ư ắ ướ ắ ng Đông B c và bão t bi n Đông th i vào.

ả ng m a cao nh t, ch y u m a vào mùa thu dông do: ổ t đ i. ượ ượ ề ẩ ư ượ ấ ồ nhi ấ ỏ ố ơ ng b c h i nh . ng m a nhi u, l ư ệ ớ ủ ả ộ ụ ằ ng cân b ng m cao nh t do l ượ ng m a khá cao do: ừ ể ư ớ ượ ổ bi n th i vào mang theo l ng m a l n. ng tr c ti p c a gió mùa Tây Nam t ệ ớ t đ i. ế ấ ẩ ấ ệ ộ ộ ượ ạ ự ế ủ nhi ạ t mùa khô kéo dài nên b c h i m nh và th cân b ng m th p nh t. ẩ ượ ố ơ ư ằ ấ ằ ơ ố ng m a ít do có mùa đông l nh, ít m a. L ơ ng b c h i th p nên cân b ng m cao h n

ủ ố ớ ự ả ủ ệ ở ướ n c ta và h qu c a nó đ i v i s phân chia mùa

ế Hu có l ạ +Dãy B ch Mã ch n các lu ng gió th i theo h ạ ộ +Ho t đ ng c a d i h i t +L Tp.HCM có l ưở ị ả +Ch u nh h ủ ả ộ ụ ạ ộ +Ho t đ ng c a d i h i t ặ ệ +Do nhi t đ cao, đ c bi ư Hà N i: l tp.HCM. 4) Hãy trình bày ho t đ ng c a gió mùa ữ khác nhau gi a các khu v c. ạ ộ ự a/ Gió mùa mùa đông: (gió mùa Đông B c)ắ ừ ố

ạ Đông B cắ ề ắ ạ ở

ư ẩ ầ ổ ẵ ư ướ Đông B cắ gây m a cùng ven ng ế T tháng XI đ n tháng IV ồ Ngu n g c: cao áp l nh Sibir ướ H ng gió ạ Ph m vi: mi n B c (dãy B ch Mã tr ra) ể ặ Đ c đi m: ạ ử ầ +N a đ u mùa đông: l nh, khô ạ ử +N a sau mùa đông: l nh, m, có m a phùn. ắ ở Riêng t ộ ể bi n mi n Trung, còn Nam B và Tây Nguyên là mùa khô . ừ Đà N ng tr vào, gió tín phong B c Bán C u th i theo h ề b/ Gió mùa mùa h : (gió mùa Tây Nam) ế

ừ ướ ầ ổ ư ớ B c n Đ D ng th i vào gây m a l n cho Nam B và Tây Nguyên, riêng ố ộ ủ ể ừ ạ ố Nam Bán C u di chuy n và đ i h ạ ộ ầ ớ ả ộ ụ ộ ổ ướ ư nhi ể ng thành gió Tây Nam, gây ắ ề ả ệ ớ t đ i gây m a cho c 2 mi n Nam, B c ữ ư ớ ư ưở ề ả ạ ắ ấ ổ ắ ộ ạ T tháng V đ n tháng X Tây Nam H ng gió ộ ươ ừ ắ Ấ ộ ạ + Đ u mùa h : kh i khí t ắ ủ ầ ven bi n Trung B và ph n nam c a Tây B c có ho t đ ng c a gió Lào khô, nóng. + Gi a và cu i mùa h : gió tín phong t m a l n cho Nam B và Tây Nguyên. Cùng v i d i h i t ộ và m a vào tháng IX cho Trung B . Riêng Mi n B c gió này t o nên gió mùa Đông Nam th i vào (do nh h ng áp th p B c B ). ự ự ữ ậ c/ S phân chia mùa khí h u gi a các khu v c:

ẩ ắ ạ ề ư ư ư ề ề ồ ự ố ậ ư ề ộ

t đ i, m, gió mùa ? ệ ớ ộ ậ ằ ắ ể ệ ớ ẩ c ta n m hoàn toàn trong vòng đai nhi ế t đ i n i chí tuy n B c Bán C u ầ nên khí h uậ ệ ớ ớ ề ệ ộ ắ ướ t đ i v i n n nhi ề t đ cao, n ng nhi u, ánh sáng m nh. ự ạ ưở ị ả ậ ằ ầ ị ng gió M u d ch và gió mùa châu Á ậ ấ ệ ủ ầ ị t đ i m gió mùa qua các thành ph n đ a hình, sông ngòi ở ướ c n

ạ Mi n B c có mùa đông l nh, ít m a; mùa h nóng m, m a nhi u. ệ Mi n Nam có 2 mùa rõ r t: mùa khô và mùa m a. ằ Tây Nguyên và đ ng b ng ven bi n Trung Trung B có s đ i l p v 2 mùa m a, khô. ướ 5) Vì sao n c ta có khí h u nhi ị ị Do v trí đ a lý: n ấ có tính ch t nhi Do n m g n trung tâm gió mùa châu Á, trong khu v c ch u nh h ệ nên khí h u mang tính ch t gió mùa rõ r t. ệ ớ ẩ ể 6) Hãy nêu bi u hi n c a nhi ta ? ị ồ ơ ấ ơ ỏ ộ ề vùng núi đá vôi có nhi u hang đ ng, thung khô. ạ ổ ị ấ ư ớ ở ả ạ x y ra khi m a l n. ạ ư ề ấ ượ ng đ t tr ở ồ t, đá l ằ ụ ế ể ấ ằ nhanh đ ng b ng h l u sông: ĐBSH và ĐBSCL h ng năm l n ra bi n vài ch c đ n hàng a/ Đ a hình: ở ạ ự vùng đ i núi * Xâm th c m nh ề ị ắ ẻ ề ặ ị B m t đ a hình b c t x , nhi u n i đ t tr s i đá. ở ị Đ a hình Các vùng th m phù sa c b bào mòn t o thành đ t xám b c màu. ệ ượ Hi n t ồ ụ *B i t trăm mét.

3/năm. Tông l

́ ̀ ̀ ̀ ́ ơ ́ ươ c ta co 2.360 con sông. Trung binh ̉ ̣ ̀ ̀ ̀ ặ i sông ngòi dày đ c. Con sông co chiêu dai h n 10 km, n ̀ ươ ng b biên găp môt c a sông. ề ượ ươ ượ ̉ ̉ ̉ ̣ ử c, giàu phù sa. Tông l ́ c la 839 ty m ng n ng phu sa hang năm ̉ ̣ ́ ̀ ́ ươ ư ư ơ ế ộ ư ế ộ ướ ̃ c theo mùa. Mua lu t ấ ng ng mua khô. Ch đ m a th t ̀ ́ ng ng v i mua m a, mua can t ả ủ ̀ ấ ườ ườ ng cũng làm cho ch đ dòng ch y c a sông ngòi cũng th t th ầ ể ệ ở ̀ ế ộ ệ ớ ẩ ̣ ươ ư ng. ấ ả ậ t đ i m gió mùa th hi n thành ph n đ t, sinh v t và c nh quan thiên

b/ Sông ngòi: ướ ạ M ng l ̀ ́ ơ ư c 20 km đ ướ Sông ngòi nhi u n khoang 200 triêu tân.́ Ch đ n th 7) Thiên nhiên nhi ư ế nhiên nh th nào ? ấ a/ Đ t đai: ệ ấ n ễ ư ạ ớ ớ ườ ự ộ ạ ụ ề c ta. Trong đi u ki n nhi ề ử ỏ ắ ạ ờ ệ ẩ t m cao, quá trình ơ ễ ấ ng đ m nh t o nên l p đ t dày. M a nhi u r a trôi các ch t baz d tan làm ấ ọ ạ ấ ôxít s t và ôxít nhôm t o ra màu đ vàng. Lo i đ t này g i là đ t

ủ ế ở ướ Quá trình Feralit là quá trình hình thành đ t ch y u ấ phong hóa di n ra v i c ồ ấ đ t chua, đ ng th i có s tích t ỏ feralit đ vàng. b/ Sinh v t:ậ

ệ ừ ườ ả t đ i m lá r ng th n ế ng xanh là c nh quan ch y u ệ ớ ọ ủ ế ở ướ  các loài nhi c ta ư ọ ậ tệ ằ t đ i nh : h Đ u, Dâu t m,

ầ ậ ậ ệ ộ ệ ớ t đ i… ớ t đ i và ôn đ i núi cao. ệ ớ ẩ ủ ả ạ ộ ế ả ấ ệ ớ ng c a thiên nhiên nhi ờ t đ i m gió mùa đ n ho t đ ng s n xu t và đ i

ệ ớ ẩ ộ H sinh thái r ng nhi ế ư ự ớ ổ ế ậ đ i chi m u th . Th c v t ph bi n là các loài thu c các h cây nhi ộ ừ ầ D u…Đ ng v t trong r ng là các loài chim, thú nhi ự ấ Có s xu t hi n các thành ph n c n nhi ưở 8) Hãy nêu nh h s ng. ố

ậ ợ ể ệ ẩ ể ệ ụ c, tăng v , đa ướ i đ phát tri n n n nông nghi p lúa n ấ ờ ế ế ậ ổ ị ệ t m cao thu n l ể ị ạ ề ế ợ ồ ạ d ng hoá cây tr ng, v t nuôi, phát tri n mô hình Nông Lâm k t h p, nâng cao năng su t cây tr ng. ướ t không n đ nh, mùa khô thi u n ệ t, h n hán, d ch b nh, khí h u th i ti c, mùa ư ế ạ ộ ấ ể ệ ạ ẩ ị ấ ế ả ưở Ả ng đ n s n xu t nông nghi p: a/ nh h ề ậ ợ i: n n nhi *Thu n l ậ ồ ụ *Khó khăn: lũ l ừ ướ m a th a n Ả b/ nh h *Thu n l ờ ố ả ng đ n các ho t đ ng s n xu t khác và đ i s ng: ạ ỷ ả i đ phát tri n các ngành lâm nghi p, thu s n, GTVT, du l ch…đ y m nh các ho t c… ưở ậ ợ ể ự ộ đ ng khai thác, xây d ng… vào mùa khô. *Khó khăn:

ị ệ ị ả ưở ế ủ ự ự ng tr c ti p c a s phân mùa khí c sông. ộ ẩ ả ư ế ấ ư ư ố ươ ng ế ả ớ ườ ng nh dông, l c, m a đá, s ấ ng l n đ n đ i s ng và s n xu t. ả ễ ị ạ ộ + Các ho t đ ng GTVT, du l ch, công nghi p khai thác… ch u nh h ế ộ ướ ậ h u, ch đ n ả ế ị + Đ m cao gây khó khăn cho qu n lý máy móc, thi t b , nông s n. ễ ụ ạ ư t h n hán và di n bi n b t th + Các thiên tai nh : m a bão, lũ l ờ ố ưở ố mu i, rét h i, khô nóng… gây nh h + Môi tr ạ ườ ng thiên nhiên d b suy thoái.

ứ ọ ế BÀI 11 & 12. THIÊN NHIÊN PHÂN HÓA ĐA D NGẠ I. Ki n th c tr ng tâm: ắ

0C120C). S tháng l nh d ố

ổ ủ ớ ạ ậ  ranh gi i là dãy B ch Mã. ở ủ ế ạ dãy núi B ch Mã tr ra) ắ (t ạ ộ ớ ạ I. Thiên nhiên phân hoá theo B cNam. ắ 1. Thiên nhiên phân hoá theo B c Nam ch y u thay đ i c a khí h u ậ ừ ề ề a/Mi n khí h u mi n B c: ệ ớ ẩ ậ t đ i m gió mùa có mùa đông l nh Khí h u nhi 0C250C, biên đ nhi ệ ệ ộ Nhi t đ trung bình: 20 t trung bình năm l n (10 ướ i

0C, biên đ nhi

0C 40C). Không có tháng nào d

ệ ớ ệ ớ ế ư ế S phân hoá theo mùa: mùa đôngmùa h C nh quan: Đ i r ng nhi ạ t đ i gió mùa. Các loài nhi t đ i chi m u th , ngoài ra còn có các cây ệ ớ t đ i, ôn đ i, các loài thú có lông dày. ớ ừ ớ ề ừ ạ dãy núi B ch Mã tr vào) (t ạ ệ ộ ệ ộ ấ 200C có 3 tháng. ự ả ậ c n nhi ậ ề ở b/Mi n khí h u mi n Nam: ậ ậ Khí h u c n xích đ o gió mùa, nóng quanh năm. t đ trung bình: >25 Nhi t trung bình năm th p (3 iướ 200C. ư ộ ộ ậ ạ ậ ậ ạ ự ự S phân hoá theo mùa: mùa m amùa khô ớ ừ ả C nh quan: đ i r ng c n xích đ o gió mùa. Các loài đ ng v t và th c v t thu c vùng xích đ o và ề ệ ớ ớ t đ i v i nhi u loài.

ể ị ổ ạ ề ể ự ừ ặ ắ ề ụ ị ể

ồ

ắ ề ẳ ồ ả ằ ằ ấ ờ ể ồ ỷ ị ổ ế ệ ộ ở ộ ộ ẹ ấ ắ ư ề ỡ ị t, đ t đai kém màu m , nh ng giàu ti m năng du l ch và kinh t ầ ế ể bi n. ồ ể ệ ự ứ ạ ủ ộ ng c a các dãy núi). Th hi n s phân hoá ườ ừ ắ ơ ộ ướ ng S n và Tây Nguyên.

ể ặ ậ t đ cao, mùa h nóng, đ m thay đ i tu n i. ệ ộ ấ ộ ẩ ệ ạ ế ấ ồ ọ ỳ ơ ấ c). Nhóm đ t Feralit vùng đ i núi th p

ệ ớ ẩ ệ ớ ườ ừ ộ t đ i m lá r ng th ng xanh, r ng nhi t đ i gió mùa. ừ ệ ớ t đ i gió mùa trên núi ắ ề ề ừ nhi II. Thiên nhiên phân hoá theo Đông – Tây. a.Vùng bi n và th m l c đ a: ụ ạ Thiên nhiên vùng bi n đa d ng đ c s c và có s thay đ i theo t ng d ng đ a hình ven bi n, th m l c đ a.ị ể ằ b.Vùng đ ng b ng ven bi n: ổ ừ Thiên nhiên thay đ i theo t ng vùng: ộ ớ Đ ng b ng B c B và Nam B m r ng v i các bãi tri u th p ph ng, thiên nhiên trù phú. ể D i đ/b ng ven bi n Trung B h p ngang, b chia c t, b bi n khúc khu u, các c n cát, đ m phá ph ắ bi n thiên nhiên kh c nghi c.Vùng đ i núi: ủ ấ Thiên nhiên r t ph c t p (do tác đ ng c a gió mùa và h ĐôngTây B c B và Đông Tr thiên nhiên t III.Thiên nhiên phân hoá theo đ caoộ ệ ớ 1/ Đai nhi t đ i gió mùa. ướ ắ ề Mi n B c: D i 600700m ừ ề Mi n Nam t 9001000m ổ Đ c đi m khí h u: nhi ả ướ ấ Các l ai đ t chính: nhóm đ t phù sa (chi m 24% di n tích c n (> 60%). ệ Các h sinh thái: r ng nhi ậ 2.Đai c n nhi Mi n B c: 6002600m. Mi n Nam: T 9002600m.

0C, m a nhiêu h n, đô âm tăng. ơ

́ ́ ́ ́ ư ̣ ̉ ̣ ̉ ỏ ấ ấ ̀ ầ ọ ệ ệ ớ

0C, mùa đông d

ỉ ở ể ừ ặ i 15 i 5ướ 0C ấ ủ ế ỗ ớ ọ ệ ự

ề nhiên: ắ

ằ ả ắ ị ấ ế ể ề ấ ạ ặ ế ạ ế ạ ạ ậ ắ ắ ướ ộ ấ ả ị ồ ơ ề ị ồ ả ẳ ả ề ị ằ ộ ậ ạ ạ ề ư ầ ậ ờ ế ờ ể ề ộ ở ộ ư ế t có nhi u bi n đ ng. Có

ắ ạ ặ ướ ướ ng vòng cung. i sông ngòi dày đ c. H ng Tây B c – Đông Nam và h ạ ấ ệ ớ ậ ầ t đ i chân núi h th p. Trong thành ph n có thêm các loài cây c n nhi ệ t ậ ẻ ả ậ ệ ể ầ ự ế ẽ ắ ạ

ộ ắ ắ

ữ ạ ề ấ ế ạ ượ ể ọ ị ị c nâng ồ ệ ớ ả ề ắ ạ ặ ạ ị ế ư ị

ế ừ ồ ướ ồ ể ằ ằ ổ ồ ỏ đ ng b ng châu th sang đ ng b ng ven bi n. ể ằ ề ồ ậ ể ầ ắ ế ấ ạ ố ở i 2 tháng ( vùng th p). BTB có gió ướ ể ơ ộ ố ớ ướ ướ ắ ở ề ng TâyĐông. Sông có đ d c l n, nhi u ng Tây B c – Đông Nam; BTB h ỷ ệ ề ệ ớ ệ ớ ậ t đ i gió mùa trên núi ề ở ừ ệ ậ t đ i gió mùa, đai c n nhi Ngh An, Hà Tĩnh. ậ ệ ự ế ả ớ ắ ộ

ừ ở ề ặ ơ ạ ặ ổ ồ

Nam B , đ ng b ng nh , h p NTB. dãy B ch Mã tr vào Nam. ố ộ ồ ổ ỏ ẹ ở ơ ị ộ c c Nam Trung B và Tây Nguyên. ướ ố ng vòng cung. S ể n Tây tho i. ở ộ ằ ồ ườ ẹ ộ ị ằ ờ ể ậ ư ở ừ ế ộ Nam B và Tây Nguyên t tháng V đ n tháng ườ ườ n Đông thì d c, s ồ ộ ề ư ừ ự ạ ế ể ằ ̀ Khi hâu mat me, không co thang nao trên 25 ớ ặ ấ Các l ai đ t chính: đ t feralit có mùn v i đ c tính chua, t ng đ t m ng. ộ ậ ng ừ c n nhi t đ i lá r ng và lá kim Các h sinh thái: r ớ 3. Đai ôn đ i gió mùa trên núi ơ ở Hoàng Liên S n) T 2600m tr lên (ch có ệ ộ ướ ậ t đ d Đ c đi m khí h u: quanh năm nhi ấ Các l ai đ t chính: ch y u là đ t mùn thô. ự ậ Các h sinh thái: các loài th c v t ôn đ i: Lãnh sam, Đ quyên... ị ề IV. Các mi n đ a lý t ắ ộ ắ 1.Mi n B c và Đông B c B c B ồ ắ ộ ồ ạ Ph m vi: T ng n sông H ng, g m vùng núi Đông B c và đông b ng B cB . ệ ớ ề Đ c đi m chung: Quan h v i n n Hoa Nam v c u trúc đ a ch t ki n t o. Tân ki n t o nâng y u. Gió mùa Đông B c xâm nh p m nh. ướ Đ a hình: H ng vòng cung (4 cánh cung). H ng nghiêng chung là Tây B c – Đông Nam. +Đ i núi th p (đ cao trung bình kho ng 600m). +Nhi u đ a hình đá vôi (caxt ). ắ +Đ ng b ng B c B m r ng. B bi n ph ng, nhi u v nh, đ o, qu n đ o. Khí h u: mùa h nóng, m a nhi u, mùa đông l nh, ít m a. Khí h u, th i ti bão. ướ Sông ngòi: m ng l ậ ưỡ ổ ng, sinh v t: Đai nhi Th nh ộ (d , re) và đ ng v t Hoa Nam. ả Khoáng s n: giàu khoáng s n: than, s t, thi c, vonfram, v t li u xây d ng, chìb ck m, b d u khí s.H ng…ồ ề 2.Mi n Tây B c và B c Trung B ế ạ Ph m vi: h u ng n sông H ng đ n dãy B ch Mã. Đ c đi m chung: quan h v i Vân Nam v c u trúc đ a hình. Giai đ an Tân ki n t o đ a hình đ m nh. Gió mùa Đông B c gi m sút v phía Tây và phía Nam. ế ộ ố Đ a hình: đ a hình núi trung bình và cao chi m u th , đ d c cao. ắ + H ng Tây B c – Đông Nam. +Đ ng b ng thu nh , chuy n ti p t +Nhi u c n cát, bãi bi n, đ m phá. ế Khí h u: gió mùa Đông B c suy y u và bi n tính. S tháng l nh d ư ạ ph n Tây Nam, bão m nh, mùa m a lùi vào tháng VIII, XII, I. Lũ ti u mãn tháng VI. Sông ngòi: sông ngòi h ti m năng thu đi n ủ ệ ố ưỡ ổ ng, sinh v t: có đ h th ng đai cao: đai nhi Th nh ấ có đ t mùn khô, đai ôn đ i trên 2600m. R ng còn nhi u Khoáng s n: có thi c, s t, apatit, crôm, titan, v t li u xây d ng…. ộ ề 3.Mi n Nam Trung B và Nam B . ạ Ph m vi: t ể ằ Đ c đi m chung: các kh i núi c , các b m t s n nguyên bóc mòn, các cao nguyên badan, đ ng b ng ổ ớ ở ằ châu th l n ở ự ố Đ a hình: kh i núi c Kontum. Các núi, s n nguyên, cao nguyên ả Các dãy núi là h + Đ ng b ng ven bi n thì thu h p, đ ng b ng Nam B thì m r ng. +Đ ng b bi n Nam Trung B nhi u vũng v nh. ậ Khí h u: c n xích đ o. Hai mùa m a, khô rõ. Mùa m a ở ồ X, XI; tháng IX đ n tháng XII, lũ có 2 c c đ i vào tháng IX và tháng VI. ạ đ ng b ng ven bi n NTB t

ướ ể ừ ắ ố ng TâyĐông ng n, d c (tr sông Ba). Ngoài ra còn ệ ố ử ệ ớ ạ ề ừ ế ư ề ế ớ ừ t đ i, xích đ o chi m u th . Nhi u r ng, nhi u thú l n. R ng ậ ể ấ ặ ư ữ ượ ả Sông ngòi: 3 h th ng sông: Các sông ven bi n h ệ ố ệ ố ồ có h th ng sông C u Long và h th ng sông Đ ng Nai. ậ ự ưỡ ổ ng, sinh v t: th c v t nhi Th nh ặ ậ ng p m n ven bi n r t đ c tr ng. ầ Khoáng s n: d u khí có tr l ng l n th m l c đ a. Tây Nguyên giàu bô xít. ậ ả ờ

ể ồ ồ ậ ụ ị ỏ i câu h i và bài t p: ộ ư ủ

ế ộ ệ ng m a c a Hà N i và Tp H Chí Minh, nh n xét và ể ệ ộ ế ộ ư ủ ố ệ ả 1) Qua b ng s li u, bi u đ nhi so sánh ch đ nhi

o01’B

ể ị Đ a đi m Biên đ tộ o TB năm Biên đ tộ o ệ ố tuy t đ i Hà N iộ 23,5 12,5 40,1

25,1 9,7 32,5

o47’B ậ a/ Nh n xét:

27,1 3,1 26,2 Vĩ đ 21ộ Huế 16o24’B ồ Tp. H Chí Minh Vĩ đ 10ộ ớ ở ề II. Tr l ượ t đ và l ị t, ch đ m a c a 2 đ a đi m trên. to TB tháng l nhạ to TB năm (oC) (oC) 16,4 (tháng 1) 19,7 (tháng 1) 25,8 (tháng 12) to TB tháng nóng (oC) 28,9 (tháng 7) 29,4 (tháng 7) 28,9 (tháng 4)

ấ ế ế ệ ộ ướ t đ d ệ ộ ệ ộ ệ ộ ộ ộ ươ ế ế ộ ỏ t đ trung bình năm: nh nh t là Hà N i, sau đ n Hu và cao nh t là tp.HCM. ạ t đ trung bình tháng l nh: Hà N i và Hu có nhi t đ trung bình tháng nóng: Hà N i và tp.HCM có nhi ấ 0 C; tp.HCM trên 250 C. ng đ i 20 ệ ộ ươ t đ t ơ ng nhau, riêng Hu cao h n

ế ế ấ ấ ấ ộ ệ ố ế ế ấ ấ ấ ộ t trung bình năm: cao nh t Hà N i, sau đ n Hu và th p nh t là tp.HCM. t đ tuy t đ i: cao nh t Hà N i, sau đ n Hu và th p nh t là tp.HCM. Nhi Nhi Nhi 0,50 C. ộ ệ Biên đ nhi ộ ệ ộ Biên đ nhi ậ ế b/ K t lu n: ệ ộ ạ t đ trung bình năm và nhi t đ trung bình tháng l nh tăng d n t ệ ộ ệ ộ ệ ố ạ B c vào Nam. ầ ừ ắ t trung bình năm và biên đ nhi t đ tuy t đ i l ầ ừ ắ ả i gi m d n t B c vào Nam.

ơ ộ ấ ệ ơ ậ t h n. ệ ộ Nhi ộ Biên đ nhi c/ Nguyên nhân: ằ ở ề vĩ đ th p h n nên có góc nh p x l n, nh n đ ủ ậ ượ ắ ệ ộ ạ ấ ưở ề ả ớ ề c nhi u nhi ề t đ h th p nhi u so v i mi n ạ ớ ng c a gió mùa Đông b c nên nhi

ổ ậ ủ ổ ổ ể ầ ắ ầ ặ

0C120C). S tháng l nh d ố

ướ Miên Nam n m ắ ề Mi n B c v mùa đông do nh h Nam. 2) Nêu đ c đi m thiên nhiên n i b t c a ph n lãnh th phía B c và ph n lãnh th phía Nam n ề ề ừ ở ắ (t c ta. ậ a/ Mi n khí h u mi n B c: ệ ớ ẩ ạ dãy núi B ch Mã tr ra) ạ ớ ạ ộ t trung bình năm l n (10 ướ i ậ Khí h u nhi ệ ộ Nhi t đ i m gió mùa có mùa đông l nh 0C250C, biên đ nhi ệ t đ trung bình: 20

0C, biên đ nhi

0C40C). Không có tháng nào

ệ ớ ệ ớ ế ư ế S phân hoá theo mùa: mùa đôngmùa h C nh quan: Đ i r ng nhi ạ t đ i gió mùa. Các loài nhi t đ i chi m u th , ngoài ra còn có các cây ớ ừ ớ 200C có 3 tháng. ự ả ậ c n nhi ở ừ dãy núi B ch Mã tr vào) (t ề ạ ệ ấ ộ ệ ớ t đ i, ôn đ i, các loài thú có lông dày. ạ ề ậ ậ t đ trung bình: trên 25 t trung bình năm th p (3 ướ d ệ ộ 0C. ư ự ậ ạ ậ ạ ậ ộ ộ ậ b/ Mi n khí h u mi n Nam: Khí h u c n xích đ o gió mùa, nóng quanh năm. Nhi i 20 ự S phân hoá theo mùa: mùa m amùa khô ớ ừ ả C nh quan: đ i r ng c n xích đ o gió mùa. Các loài đ ng v t và th c v t thu c vùng xích đ o và ề ệ ớ ớ t đ i v i nhi u loài. ề ố ự ẫ

ẽ ữ ặ ồ ồ ề ể ể ằ ệ ặ ứ ng Đông – Tây. D n ch ng v m i liên h ch t ề

nhi ướ 3) Nêu khái quát s phân hóa thiên nhiên theo h ụ ị ch gi a đ c đi m thiên nhiên vùng th m l c đ a, vùng đ ng b ng ven bi n và vùng đ i núi k bên. 16

ể ề a/ Vùng bi n và th m l c đ a: ể ụ ị ạ ặ ắ ừ ự ề ể ạ ổ ị

ụ Thiên nhiên vùng bi n đa d ng đ c s c và có s thay đ i theo t ng d ng đ a hình ven bi n, th m l c đ a.ị ể ằ ổ ồ b/ Vùng đ ng b ng ven bi n: thiên nhiên thay đ i theo t ng vùng: ằ ắ ề ộ ừ ấ ẳ ờ ể ằ ồ ỷ ị ộ ở ộ ộ ẹ ấ ồ ả ồ ổ ế ể ắ ề ệ ỡ ớ Đ ng b ng B c B và Nam B m r ng v i các bãi tri u th p ph ng, thiên nhiên trù phú. D i đ ng b ng ven bi n Trung b h p ngang, b chia c t, b bi n khúc khu u, các c n cát, đ m phá ph bi n thiên nhiên kh c nghi t, đ t đai kém màu m , nh ng giàu ti m năng du l ch và kinh t ầ ế ể bi n. ị ướ ắ ư ộ ấ ủ ng c a các dãy núi). ứ ạ c/ Vùng đ i núi: thiên nhiên r t ph c t p (do tác đ ng c a gió mùa và h ộ ơ ắ ừ ườ ể ệ ự ể ữ ậ ợ i và ắ ể ủ ĐôngTây B c B và Đông Tr ề ơ ả ủ ệ nhiên c b n c a mi n B c và Đông B c B c B . Nh ng thu n l nhiên trong vi c phát tri n kinh t ồ ắ ạ ề ạ ớ ướ ng nghiêng chung là Tây B cĐông Nam. ộ ả ị ồ ơ ề ị ồ ẳ ả ả ị ằ ạ ậ ạ ậ ủ ư ầ ớ ự ộ ở ộ ư ậ ắ ề ờ ể ề ế ắ ạ ướ ướ ộ ặ ng vòng cung. t có nhi u bi n đ ng. Có bão. i sông ngòi dày đ c. H ng Tây B cĐông Nam và h ầ ậ ệ ớ ạ ấ ệ t t đ i chân núi h th p. Trong thành ph n có thêm các loài cây c n nhi ậ ẻ ạ ả ắ ẽ ế ự ể ầ ậ ệ

ạ ậ ả ể ồ ả ậ ệ i: giàu tài nguyên khoáng s n, khí h u có mùa đông l nh có th tr ng rau qu c n nhi t, ôn ị ể ờ ế t, nh t là vào mùa đông l nh. ự ấ ặ ậ ợ ữ ộ ề ắ i và ơ ả ủ ệ ắ ế ủ ể ề c a mi n. ề ạ ạ ạ ế ư ế ộ ố ị ắ ế ừ ồ ướ ồ ể ằ ằ ỏ ổ ồ đ ng b ng châu th sang đ ng b ng ven bi n. ể ằ ề ồ ậ ể ầ ắ ướ ắ ạ ấ ố ở i 2 tháng ( vùng th p). B c Trung ế ư ể ộ ơ ộ ướ ở ắ ắ ng Tây B cĐông Nam; B c Trung B h ộ ố ng tây – đông. Sông có đ d c ướ ỷ ệ ệ ớ ệ ớ ậ t đ i gió mùa trên núi ề ở ừ ệ ậ t đ i gió mùa, đai c n nhi Ngh An, Hà Tĩnh. ậ ệ ớ ắ ự ế ế ợ ể ạ ồ ỷ ệ ị ả ệ ậ ợ i: chăn nuôi đ i gia súc, tr ng cây công nghi p, phát tri n nônglâm k t h p trên các cao ề i nuôi tr ng thu s n, sông ngòi có giá tr thu đi n.

ỷ ả ạ đ t, h n hán… ề ậ ợ ữ ộ nhiên c b n c a mi n Nam Trung B và Nam B . Nh ng thu n l i và ộ ế ủ ể ề ề c a mi n. nhiên trong vi c phát tri n kinh t ở ạ ạ ổ ơ ị ộ c c Nam Trung B và Tây Nguyên. ướ ườ ố n Đông thì d c, s ộ ng vòng cung. S ể n Tây tho i. ở ộ ườ ồ ẹ ằ ằ ồ ồ ng S n và Tây Nguyên. Th hi n s phân hoá thiên nhiên t ộ ắ ắ ự ặ 4) Trình bày đ c đi m t ề ế ủ ệ ự ủ c a mi n. khó khăn c a đi u ki n t ả ắ ộ ằ ồ Ph m vi: T ng n sông H ng, g m vùng núi Đông B c và đông b ng B cB . ắ ướ ng vòng cung (4 cánh cung), v i h Đ a hình: h ấ +Đ i núi th p (đ cao trung bình kho ng 600m). +Nhi u đ a hình đá vôi (caxt ). ề ắ +Đ ng b ng B c B m r ng. B bi n ph ng, nhi u v nh, đ o, qu n đ o. ạ Khí h u: mùa h nóng, m a nhi u, mùa đông l nh, ít m a v i s xâm nh p m nh c a gió mùa Đông ờ ế B c. Khí h u, th i ti ướ Sông ngòi: m ng l ậ ưỡ ổ Th nh ng, sinh v t: Đai nhi ộ (d , re) và đ ng v t Hoa Nam. ả Khoáng s n: giàu khoáng s n: than, s t, thi c, vonfram, v t li u xây d ng, chìb ck m, b d u khí s.H ng…ồ ậ ợ *Thu n l ẹ ề ả đói, nhi u c nh quan đ p phát tri n du l ch… ườ ấ ủ ạ *Khó khăn: s b t th ng c a th i ti ự ể 5) Trình bày đ c đi m t nhiên c b n c a mi n Tây B c và B c Trung B . Nh ng thu n l ệ ự ủ khó khăn c a đi u ki n t nhiên trong vi c phát tri n kinh t ữ ế ồ Ph m vi: h u ng n sông H ng đ n dãy B ch Mã. ị Đ a hình: đ a hình núi trung bình và cao chi m u th , đ d c cao. + H ng Tây B cĐông Nam. +Đ ng b ng thu nh , chuy n ti p t +Nhi u c n cát, bãi bi n, đ m phá. ế Khí h u: gió mùa Đông B c suy y u và bi n tính. S tháng l nh d ạ B có gió ph n Tây Nam, bão m nh, mùa m a lùi vào tháng VIII, XII, I. Lũ ti u mãn tháng VI. Sông ngòi: sông ngòi h ề ề ớ l n, nhi u ti m năng thu đi n ủ ệ ố ưỡ ổ Th nh ng, sinh v t: có đ h th ng đai cao: đai nhi ấ có đ t mùn khô, đai ôn đ i trên 2600m. R ng còn nhi u Khoáng s n: có thi c, s t, apatit, crôm, titan, v t li u xây d ng…. *Thu n l ồ ậ ợ ầ nguyên, nhi u đ m phá thu n l ề ở ấ ư *Khó khăn: nhi u thiên tai nh : bão, lũ, l ơ ả ủ ự ể ặ 6) Trình bày đ c đi m t ủ ệ ệ ự khó khăn c a đi u ki n t ừ dãy B ch Mã tr vào Nam. Ph m vi: t ở ự ố Đ a hình: kh i núi c Kontum. Các núi, s n nguyên, cao nguyên ả Các dãy núi là h +Đ ng b ng ven bi n thì thu h p, đ ng b ng Nam B thì m r ng.

ị ộ ườ ư ở ờ ể ậ ộ ừ ế Nam B và Tây Nguyên t tháng V đ n tháng ể ề ư ừ ạ đ ng b ng ven bi n NTB t ướ ự ạ tháng IX đ n tháng XII, lũ có 2 c c đ i vào tháng IX và tháng VI. ố ắ ừ ể ng TâyĐông ng n, d c (tr sông Ba). Ngoài ra còn ằ ệ ố ử ệ ớ ạ ề ừ ế ư ề ế ớ ừ t đ i, xích đ o chi m u th . Nhi u r ng, nhi u thú l n. R ng ậ ể ấ ặ th m l c đ a. Tây Nguyên giàu bô xít. ư ữ ượ ậ ớ ở ề ả ụ ị ấ ỷ ả ệ ồ ả ậ ợ i: đ t đai, khí h u thu n l ị ấ ở ử ướ ế ằ ồ ộ ng l n ậ ợ i cho s n xu t nônglâm nghi p và nuôi tr ng thu s n, tài nguyên ạ vùng đ i núi, ng p l đ ng b ng Nam b , thi u n ế . ậ ụ ở ồ t c vào mùa +Đ ng b bi n Nam Trung B nhi u vũng v nh. ậ Khí h u: c n xích đ o. Hai mùa m a, khô rõ. Mùa m a ế ở ồ X, XI; Sông ngòi: 3 h th ng sông: các sông ven bi n h ệ ố ệ ố ồ có h th ng sông C u Long và h th ng sông Đ ng Nai. ậ ự ưỡ ổ ng, sinh v t: th c v t nhi Th nh ặ ậ ng p m n ven bi n r t đ c tr ng. ầ Khoáng s n: d u khí có tr l ấ *Thu n l ể ừ r ng phong phú, tài nguyên bi n đa d ng và có giá tr kinh t *Khó khăn: xói mòn, r a trôi đ t khô.

BÀI 14. Ử Ụ Ả Ệ ƯỜ S D NG, B O V TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN VÀ MÔI TR NG ọ ứ I. Ki n th c tr ng tâm: ử ụ ả ệ .

ừ ượ ủ ướ c ta đang đ ệ ừ là r ng giàu) ụ ồ c ph c h i. ệ di n tích

ấ ẫ ủ ừ ế ỷ ệ l ả ệ ừ ừ ừ ừ ừ ơ ệ che ph r ng năm 2005 v n th p h n năm 1943 (43%). ớ ng r ng b gi m sút : di n tích r ng giàu gi m, 70% di n tích r ng là r ng nghèo và r ng m i

ả ệ ạ ả ệ ệ ệ ừ ưỡ ừ ấ ồ ng r ng hi n có, tr ng r ng trên đ t ọ ố ả ạ ặ ụ ọ ủ ườ ố ả ồ n qu c gia và khu b o t n

ả ấ ượ ấ ượ ừ ể ệ ộ ng r ng, đ phì và ch t l ấ ừ ng đ t r ng.

ỗ ượ ể ị c ph m, phát tri n du l ch sinh thái…. ậ ụ ấ ệ ả ệ ừ ấ : Cung c p g , d ố ế ườ ẩ ấ ề ế ạ ng: Ch ng xói mòn đ t, h n ch lũ l t, đi u hoà khí h u…..

ậ ạ ạ ả ậ ướ i sinh v t n ạ c ta có tính đa d ng sinh v t cao. ả ậ ự ậ ọ ộ ị ng loài th c v t và đ ng v t đang b suy gi m nghiêm tr ng.

ủ ậ ạ ị ả ự ướ ẹ ệ ồ nhiên và làm nghèo tính đa d ng c a sinh v t. ỷ ả c làm cho ngu n thu s n b gi m sút. ệ

ả ồ ự ố n qu c gia và khu b o t n thiên nhiên.

ỷ ả ậ ấ

ị ử ụ ạ ử ụ ệ

ấ ử ụ ừ ế ệ ệ ấ ơ ế I. S d ng và b o v tài nguyên thiên nhiên a. Tài nguyên r ng:ừ R ng c a n + Năm 1943: 14,3 tri u ha (70% ệ + 1983: 7,2 tri u ha. ệ + 2005: 12,7 tri u ha (chi m 38%). ệ ừ ổ T ng di n tích r ng và t ị ả ấ ượ Ch t l ụ ồ ph c h i. ệ * Các bi n pháp b o v : ế ộ ố ớ ừ Đ i v i r ng phòng h có k ho ch, bi n pháp b o v , nuôi d ồ tr ng, đ i núi tr c. ệ ả ố ớ ừ Đ i v i r ng đ c d ng: B o v c nh quan, đa d ng sinh h c c a các v thiên nhiên. ố ớ ừ Đ i v i r ng s n xu t: Phát tri n di n tích và ch t l ủ * Ý nghĩa c a vi c b o v r ng. ề V kinh t ề V môi tr ọ b. Đa d ng sinh h c ọ Suy gi m đa d ng sinh h c ớ Gi ố ượ S l Nguyên nhân ứ ừ ệ Khai thác quá m c làm thu h p di n tích r ng t ườ ườ ặ ễ t là môi tr ng đ c bi Ôi nhi m môi tr ng n ạ ả ệ ọ Bi n pháp b o v đa d ng sinh h c ệ ố ườ Xây d ng h th ng v ệ ỏ t Nam. Ban hành sách đ Vi ề ỗ ộ Quy đ nh khai thác v g , đ ng v t, thu s n. ả ệ II. S d ng và b o v tài nguyên đ t. ấ Hi n tr ng s d ng đ t ệ Năm 2005, có 12,7 tri u ha đ t có r ng và 9,4 tri u ha đ t s d ng trong nông nghi p (chi m h n 28%

ấ ệ ệ ấ ự ả ấ ấ ệ ở ộ ư ử ụ ườ nhiên), 5,3 tri u ha đ t ch a s d ng. ầ ệ ở ồ đ ng i là 0,1 ha. Kh năng m r ng đ t nông nghi p ề

ị ạ ẫ ệ ấ ớ ạ ả ấ ế ả ấ ị ồ ọ ệ ạ c có kho ng 9,3 tri u ha đ t b đe do sa m c hoá (chi m kho ng 28%).

ợ ệ ừ ấ ừ ộ ế ợ ệ ồ ọ ằ ậ ỷ ợ i, canh tác h p lý: làm ru ng b c thang, trong cây theo băng. ả ệ

ố ớ ấ ầ ạ ệ ế ở ộ ố ạ ấ ệ ấ ấ ễ ả ạ ấ ả ệ

ử ụ ơ ầ ệ ề ư ứ ướ ế ề c ng m quá m c. ả ử ụ ư c gây h n hán vào mùa khô. ọ ế ướ c gây lũ l ườ ấ ế ướ t vào mùa m a, thi u n ướ ụ ng n ạ c ng t. c ngày càng tăng, thi u n ừ ướ ễ ả

c… ồ c, thoát n ỹ ướ ậ ấ ố

ả ệ c có hi u qu . ử ạ ơ ở ả ứ ụ ườ ả ng.

ử ụ ề ướ ả ầ ả ỏ ỏ

ư ễ ừ ạ ườ  khai thác b a bãi, không quy ho ch… ề ng ả ệ ả ườ ừ ễ ặ khâu khai ng t ế ế ườ ử ễ ả ể ớ ng h p khai thác không gi y phép, gây ô nhi m. ị

ử ụ ễ ế ả ườ ể ề ạ ở ị ị ị nhi u đi m du l ch khi n c nh quan du l ch b suy thoái. ả ng x y ra ệ ả ả ồ ỏ ị ườ ệ ễ ầ ả ị ị ị ể ng du l ch kh i b ô nhi m, phát tri n ị

ườ ấ ng: ụ ằ ạ

t, h n hán… ộ ng. ằ ủ ấ ị ậ ạ ự ử ế ầ ả ổ ố c ng m, tăng t c đ dòng ch y, bi n đ i khí ạ ị ậ

ử ệ ồ ư ứ ượ ư ệ ể ẩ ổ t ng di n tích đ t t Bình quân đ t nông nghi p tính theo đ u ng ề ằ b ng và mi n núi là không nhi u. Suy thoái tài nguyên đ tấ ấ ố ệ ư Di n tích đ t tr ng đ i tr c đã gi m m nh nh ng di n tích đ t đai b suy thoái v n còn r t l n. ả ả ướ C n ệ ấ ả ệ Bi n pháp b o v tài nguyên đ t ồ ố ớ ấ Đ i v i đ t vùng đ i núi: ổ ụ ể + Áp d ng t ng th các bi n pháp thu l ặ ấ ả ạ + C i t o đ t hoang đ i tr c b ng các bi n pháp nônglâm k t h p. B o v r ng, đ t r ng, ngăn ch n ư ạ n n du canh du c . ệ Đ i v i đ t nông nghi p: ẽ ặ ả ệ + C n có bi n pháp qu n lý ch t ch và có k ho ch m r ng di n tích. ả ử ụ + Thâm canh nâng cao hi u qu s d ng đ t, ch ng b c màu. ố ợ + Bón phân c i t o đ t thích h p, ch ng ô nhi m đ t, thoái hóa đ t. ử ụ III. S d ng và b o v các tài nguyên khác c:ướ 1.Tài nguyên n a/Tình hình s d ng: Ch a khai thác h t ti m năng và hi u qu s d ng th p. Nhi u n i khai thác n ạ Tình tr ng th a n ứ ộ M c đ ô nhi m môi tr ệ ệ b/Bi n pháp b o v : ỷ ợ ể ấ ướ i đ c p n Xây các công trình thu l ộ ủ Tr ng cây nâng đ che ph , canh tác đúng k thu t trên đ t d c. ử ụ ồ ướ Quy ho ch và s d ng ngu n n ễ ấ X lý c s s n xu t gây ô nhi m. ệ ườ i dân b o v môi tr Giáo d c ý th c ng ́ ả 2.Tài nguyên khoang s n: a/Tình hình s d ng: ỏ N c ta có nhi u m khoáng s n nh ng ph n nhi u là m nh , phân tán nên khó khăn trong qu n lý khai thác, gây lãng phí tài nguyên và ô nhi m môi tr ệ b/Bi n pháp b o v : ẽ ệ Qu n lý ch t ch vi c khai thác. Tránh lãng phí tài nguyên và làm ô nhi m môi tr ậ i ch bi n khoáng s n. thác, v n chuy n t ấ ợ X lý các tr 3.Tài nguyên du l ch: a/Tình hình s d ng: Tình tr ng ô nhi m môi tr ệ b/Bi n pháp b o v : ạ C n b o t n, tôn t o giá tr tài nguyên du l ch và b o v môi tr du l ch sinh thái ườ ả ệ IV. B o v môi tr ạ Tình tr ng m t cân b ng sinh thái môi tr ấ ầ ự ấ +S m t cân b ng c a các chu trình tu n hoàn v t ch t gây nên bão l Ví d :ụ Phá r ng ừ  đ t b xói mòn, r a trôi, h m c n ướ ệ ậ h u, sinh v t đe do b tuy t ch ng… ườ ễ ạ Tình tr ng ô nhi m môi tr ễ ướ ồ ướ c: n + Ô nhi m ngu n n Ở ễ + Ô nhi m không khí: ủ ng: ạ ổ ả c th i công nghi p và sinh ho t đ ra sông h ch a qua x lý. các đi m dân c , khu công nghi p…V t quá m c tiêu chu n cho phép.

ấ ấ ả ả ả ệ ỷ ề c th i, rác th i sau phân hu đ u ng m xu ng đ t, do s n xu t nông nghi p. ườ ướ ố ề ả ệ ố ng. ệ ố ế ị ườ i. ủ ấ ướ ề ố ạ ồ ế c v v n gen, các loài nuôi tr ng, các loài hoang d i, có liên quan đ n ờ ố ả ả ự i ích lâu dài. ệ ử ụ ệ ử ụ ể ề ả ồ ợ ớ i c. ợ ầ ng phù h p v i yêu c u v đ i s ng con ng ng moi tr ề ờ ố ằ ườ i. ử ụ ả ợ ớ ị ớ ố ở ứ m c cân b ng v i kh năng s d ng h p lý các tài nguyên ườ ổ i tr ng thái n đ nh dân s

ườ ễ ả ễ ấ ấ + Ô nhi m đ t: n ế ượ V. Chi n l c qu c gia v b o v tài nguyên và môi tr ế ủ ế ệ Duy trì các h sinh thái, các quá trình sinh thái ch y u và các h th ng sông có ý nghĩa quy t đ nh đ n đ i s ng con ng Đ m b o s giàu có c a đ t n ợ l ả Đ m b o vi c s d ng h p lý các ngu n tài nguyên thiên nhiên, đi u khi n vi c s d ng trong gi ể ụ ồ ượ ạ h n có th ph c h i đ ấ ượ ả ả Đ m b o ch t l ạ ớ ạ ấ ấ Ph n đ u đ t t thiên nhiên. ừ Ngăn ng a ô nhi m môi tr ng, ki m soát và c i thi n môi tr ệ ỏ ể II. Tr l ng. i câu h i và bài t p: ạ ườ ậ ừ ệ ả ờ ừ ệ ạ ướ c ta. Ý nghĩa và các bi n pháp ừ ả ệ

ừ ệ ụ ồ c ph c h i. ệ ỗ ệ ệ ừ

ệ ướ ả ở ạ ng tăng tr l ấ ả ế ạ ệ ủ ừ ừ hi n nay có xu h ơ ẫ ừ i. ư che ph r ng năm 2005 đ t 40% nh ng v n th p h n năm 1943 (43%). ế ừ ệ ng r ng b gi m sút: năm 1943, 70% di n tích r ng là r ng giàu, đ n năm 2005 thì 70% di n ớ ừ ấ ượ ừ ụ ồ ừ ệ ả ộ ưỡ ừ ệ ệ ả ạ ừ ệ ấ ồ ng r ng hi n có, tr ng r ng trên đ t ố ọ ặ ụ ọ ủ ệ ả ườ ạ ả ố ả ồ n qu c gia và khu b o t n

ố ớ ừ ừ ệ ấ ả ấ ượ ườ ế ượ ừ ệ ấ ừ ng đ t r ng. ồ ệ ấ ượ ộ ng r ng, đ phì và ch t l ự i dân và th c hi n chi n l c tr ng 5 tri u ha

ệ ừ ủ ỗ ượ ể ị ệ ả ấ : cung c p g , d ố ế ườ ế ề ng: ch ng xói mòn đ t, h n ch lũ l ệ ạ ủ ự ể ạ ệ ọ ở ướ n c ta. Các bi n pháp ả ệ ả 1) Nêu tình tr ng suy gi m tài nguyên r ng và hi n tr ng r ng n b o v tài nguyên r ng ? a/ Tài nguyên r ng:ừ ượ ủ ướ R ng c a n c ta đang đ ừ + Năm 1943: 14,3 tri u ha (70% di n tích là r ng giàu) ệ + Năm 1983: di n tích r ng gi m còn 7,2 tri u ha, trung bình m i năm gi m 0,18 tri u ha. ệ + Năm 2005: 12,7 tri u ha (chi m 38%) ỷ ệ T l ị ả Ch t l tích r ng là r ng nghèo và r ng m i ph c h i. ệ b/ Các bi n pháp b o v : ố ớ ừ ế Đ i v i r ng phòng h : có k ho ch, bi n pháp b o v , nuôi d ồ tr ng, đ i núi tr c. ố ớ ừ Đ i v i r ng đ c d ng: b o v c nh quan, đa d ng sinh h c c a các v thiên nhiên. ể Đ i v i r ng s n xu t: Phát tri n di n tích và ch t l ấ ướ c có chính sách giao đ t giao r ng cho ng Nhà n ế ừ r ng đ n năm 2010. c/ Ý nghĩa c a vi c b o v r ng. ẩ ề c ph m, phát tri n du l ch sinh thái…. V kinh t ậ ụ ấ ề t, đi u hoà khí h u….. V môi tr ả 2) Nêu bi u hi n và nguyên nhân c a s suy gi m đa d ng sinh h c ạ b o v đa d ng sinh h c ? ọ ạ ậ ả ậ ướ i sinh v t n ọ ọ a/ Suy gi m đa d ng sinh h c ạ c ta có tính đa d ng sinh v t cao. ả ậ ự ậ ộ ị ng loài th c v t và đ ng v t đang b suy gi m nghiêm tr ng. ả ố ế ủ ệ ự ậ ả ổ ố ổ t, trong đó có 100 loài có nguy c tuy t ch ng. ơ ệ ơ ủ ả ổ ố t, trong đó có 62 loài có nguy c tuy t ch ng. ế ủ ệ ơ ớ Gi ố ượ S l +Th c v t gi m 500 loài trên t ng s 14.500 loài đã bi ế + Thú gi m 96 loài trên t ng s 300 loài đã bi + Chim gi m 57 loài trên t ng s 830 loài đã bi t, trong đó có 29 loài có nguy c tuy t ch ng. b/ Nguyên nhân ủ ậ ứ ườ ự ướ ườ ạ ị ả ồ ệ ẹ ệ t là môi tr nhiên và làm nghèo tính đa d ng c a sinh v t. ỷ ả c làm cho ngu n thu s n b gi m sút. ạ ả ồ ố ừ Khai thác quá m c làm thu h p di n tích r ng t ễ ặ ng n ng đ c bi Ô nhi m môi tr ệ ọ c/ Bi n pháp b o v đa d ng sinh h c ự n qu c gia và khu b o t n thiên nhiên. ệ ệ ố ỏ ỷ ả ậ ị ả ườ Xây d ng h th ng v ệ t Nam. Ban hành sách đ Vi ề ỗ ộ Quy đ nh khai thác v g , đ ng v t, thu s n.

ử ụ ệ ấ ạ ấ ở ướ n c ta. ồ ồ ạ ằ 3) Trình bày hi n tr ng s d ng tài nguyên đ t và tình tr ng suy thoái tài nguyên đ t Các bi n pháp b o v đ t ệ ệ vùng đ i núi và vùng đ ng b ng. ấ a/ Hi n tr ng s d ng đ t ấ ả ệ ấ ở ử ụ ạ ệ ấ ử ụ ừ ệ ế ơ ệ ấ ự ệ nhiên), 5,3 tri u ha đ t ch a s d ng. ấ ầ ở ộ ệ ả ấ ấ ấ i th p (0,1 ha). Kh năng m r ng đ t nông nghi p ệ ở ề ề ệ Năm 2005, có 12,7 tri u ha đ t có r ng và 9,4 tri u ha đ t s d ng trong nông nghi p (chi m h n 28% ư ử ụ ổ t ng di n tích đ t t ườ Bình quân đ t nông nghi p tính theo đ u ng ằ ồ đ ng b ng và mi n núi là không nhi u. b/ Suy thoái tài nguyên đ tấ ấ ớ ệ ạ ấ ẫ ị ồ ọ ệ ấ ố ả ả ấ ị ế ạ ả ệ ư Di n tích đ t tr ng đ i tr c đã gi m m nh nh ng di n tích đ t đai b suy thoái v n còn r t l n. ạ ả ướ c có kho ng 9,3 tri u ha đ t b đe do hoang m c hoá (chi m kho ng 28%). C n ả ấ c/ Bi n pháp b o v tài nguyên đ t

ợ ộ ụ ả ạ ệ ồ ọ ằ ậ i, canh tác h p lý: làm ru ng b c thang, trong cây theo băng. ả ỷ ợ ệ ế ợ ấ ừ ệ ừ

ố ớ ấ ở ộ ệ ế ạ ầ ệ ạ ấ ố ả ạ ấ ấ ướ ở ướ ấ ử ụ ễ ả ệ ệ ệ ệ ồ ố ớ ấ Đ i v i đ t vùng đ i núi: ể ổ + Áp d ng t ng th các bi n pháp thu l ặ ấ + C i t o đ t hoang đ i tr c b ng các bi n pháp nônglâm k t h p. B o v r ng, đ t r ng, ngăn ch n ư ạ n n du canh du c . ệ Đ i v i đ t nông nghi p: ẽ ặ ả ệ + C n có bi n pháp qu n lý ch t ch và có k ho ch m r ng di n tích. ả ử ụ + Thâm canh nâng cao hi u qu s d ng đ t, ch ng b c màu. ố ợ + Bón phân c i t o đ t thích h p, ch ng ô nhi m đ t, thoái hóa đ t. c 4) Nêu tình hình s d ng và các bi n pháp b o v tài nguyên n c ta. n ử ụ a/ Tình hình s d ng: ơ ệ ề ư ế ề ướ ứ ầ c ng m quá m c. ả ử ụ ư c gây h n hán vào mùa khô. ừ ướ ễ ấ ế ướ t vào mùa m a, thi u n ướ ế ướ ọ ụ ng n c ngày càng tăng, thi u n ạ c ng t.

c… c, thoát n ỹ ướ ậ ấ ố ồ ả ệ c có hi u qu . ử ạ ơ ở ả ứ ụ ườ ả ng. ả ệ ệ Ch a khai thác h t ti m năng và hi u qu s d ng th p. Nhi u n i khai thác n ạ c gây lũ l Tình tr ng th a n ườ ứ ộ M c đ ô nhi m môi tr ả ệ ệ b/ Bi n pháp b o v : ỷ ợ ể ấ ướ i đ c p n Xây các công trình thu l ộ ủ Tr ng cây nâng đ che ph , canh tác đúng k thu t trên đ t d c. ử ụ ồ ướ Quy ho ch và s d ng ngu n n ấ ễ X lý c s s n xu t gây ô nhi m. ệ ườ i dân b o v môi tr Giáo d c ý th c ng ử ụ 5) Nêu tình hình s d ng và các bi n pháp b o v tài nguyên khoáng s n ả ở ướ n c ta. a/ Tình hình s d ng: ử ụ ỏ ả ầ ề ướ ả ỏ ỏ

ư ễ ừ ạ ườ  khai thác b a bãi, không quy ho ch… ề ng ệ b/ Bi n pháp b o v : N c ta có nhi u m khoáng s n nh ng ph n nhi u là m nh , phân tán nên khó khăn trong qu n lý khai thác, gây lãng phí tài nguyên và ô nhi m môi tr ả ẽ ệ ườ ừ ễ ả khâu khai thác, ng t ả ử ễ ấ i ch bi n khoáng s n. ng h p khai thác không gi y phép, gây ô nhi m. ế ế ợ ử ụ ả ệ ệ ặ Qu n lý ch t ch vi c khai thác. Tránh lãng phí tài nguyên và làm ô nhi m môi tr ể ớ ậ v n chuy n t ườ X lý các tr ệ 6) Nêu tình hình s d ng và các bi n pháp b o v tài nguyên du l ch ị ở ướ n c ta.

ề ở ị ế ả ể ị ị ả ng x y ra nhi u đi m du l ch khi n c nh quan du l ch b suy thoái. ử ụ Tình tr ng ô nhi m môi tr ệ ả ệ ả ầ ạ ị ườ ỏ ị ễ ị ể ng du l ch kh i b ô nhi m, phát tri n ị a/ Tình hình s d ng: ườ ễ ạ ệ b/ Bi n pháp b o v : ị ả ồ C n b o t n, tôn t o giá tr tài nguyên du l ch và b o v môi tr du l ch sinh thái.

BÀI 15. Ả Ố Ệ B O V MÔI TR NG VÀ PHÒNG CH NG THIÊN TAI ế ứ ọ ƯỜ I. Ki n th c tr ng tâm:

ạ ộ t nam: ệ ờ ặ t là các tháng 9,10.

ị ả ưở ộ ộ ở ệ Vi ế ừ tháng 06, k t thúc tháng 11, đ c bi B c vào Nam. ể ven bi n Trung B . Nam B ít ch u nh h ủ ng c a bão. ấ ở ậ ổ ả ủ ườ ỷ ề ộ ồ ậ ệ ộ ậ ư ớ ậ ng giao thông, thu tri u dâng cao làm ng p ặ ề ử t úp tàu thuy n, tàn phá nhà c a… ệ ị ng gây d ch b nh. ệ ướ ự ả ơ ể ng di chuy n cu c n bão. ở ề ấ ề ề ố ệ ố ể ủ ơ ạ ằ ở đ ng b ng, ch ng xói mòn lũ quét ề mi n núi.

ạ

ả ơ Lũ quét ộ ở H n hán ươ ị ề ộ X y ra đ t ng t ề mi n núi ng Nhi u đ a ph ở mi n Trung. Mùa khô (tháng 114). ắ mi n B c. ề I. Bão: ủ a. Ho t đ ng c a bão ạ ộ Th i gian ho t đ ng t ầ ừ ắ ậ Mùa bão ch m d n t ạ ạ ộ Bão ho t đ ng m nh nh t Trung bình m i năm có 8 tr n bão. b. H u qu c a bão M a l n trên di n r ng, gây ng p úng đ ng ru ng, đ ể m n vùng ven bi n. ậ ạ Gió m nh làm l ườ ễ Ô nhi m môi tr ố c .Bi n pháp phòng ch ng bão ề D báo chính xác v quá trình hình thành và h Thông báo cho tàu thuy n tr v đ t li n. C ng c h th ng đê kè ven bi n. S tán dân khi có bão m nh. ụ ở ồ ố ố Ch ng lũ l t ạ ậ ụ t, lũ quét và h n hán II. Ng p l Các thiên tai Ng p l ả N i hay x y ra ờ Th i gian ạ ộ ho t đ ng Tháng 0610 ở Tháng 1012 ở ề mi n Trung. ừ

ỷ ạ ậ ả t h i v tính m ng và tài H u qu ư ệ ạ ề Thi ả ủ s n c a dân c …. ạ

ị Nguyên nhân ậ ố ề ậ ẩ ừ ấ M t mùa, cháy r ng, ả ướ ế c cho s n thi u n ấ xu t và sinh ho t. M a ít.ư ằ Cân b ng m <0.

ưở ị ặ ủ ng c a thu ỷ Đ a hình d c. ư M a nhi u, t p trung theo mùa. ừ R ng b ch t phá.

ề ồ ồ ệ ệ ử ố ấ ừ ự ệ ậ ụ t ạ ư ĐBSH và ĐBSCL, h l u ề các sông ế ừ ư Mùa m a (t tháng 5 đ n tháng 10). Riêng Duyên ề ả h i mi n Trung t tháng 9 ế đ n tháng 12. ắ Phá hu mùa màng, t c ễ ẽ ngh n giao thông, ô nhi m ng…ườ môi tr ấ ị Đ a hình th p. ề ư M a nhi u, t p trung theo mùa. Ả nh h tri u.ề ự Xây d ng đê đi u, h ỷ ợ th ng thu l i. Bi n pháp phòng ch ngố i. ạ ị Tr ng r ng. ố Xây d ng h th ng ỷ ợ thu l ồ Tr ng cây ch u h n. ể ạ ả ừ Tr ng r ng, qu n lý và s ợ ụ d ng đ t đai h p lý. ấ ả ệ Canh tác hi u qu trên đ t d c.ố ư Quy ho ch các đi m dân c .

ộ ạ ắ ộ ạ ộ ươ ấ ạ ố ố ế ả ệ ạ ớ ờ ố ấ ng mu i … Gây thi ấ ấ t h i l n đ n s n xu t và đ i s ng nhân III.Các thiên tai khác ắ Đ ng đ t: Tây B c, Đông B c có ho t đ ng đ ng đ t m nh nh t. ư Các lo i thiên tai khác: L c, m a đá, s dân. ỏ ậ

ấ c ta là gì ? Vì sao ? i câu h i và bài t p: n ấ ả ờ II. Tr l ườ ở ướ ng ườ ng: ạ ự ấ ằ ự ạ

ằ ủ ấ ị ậ ạ ự ộ t, h n hán… ế ả ầ ố ổ ụ c ng m, tăng t c đ dòng ch y, bi n đ i khí ạ ị ủ ậ ề ủ ế ề ả ệ 1) V n đ ch y u v b o v môi tr Tình tr ng m t cân b ng sinh thái môi tr ấ ầ +S m t cân b ng c a các chu trình tu n hoàn v t ch t gây nên s gia tăng bão l Ví d :ụ Phá r ng ừ  đ t b xói mòn, r a trôi, h m c n ướ ử ệ ậ h u, sinh v t đe do b tuy t ch ng…

ồ ư ử ệ ả ả ủ ệ ng: ạ ổ ướ c th i công nghi p và sinh ho t đ ra sông h ch a qua x lý. ệ ể các đi m dân c , khu công nghi p do khí th i c a các nhà máy công nghi p, ượ ạ ư ứ ươ t quá m c tiêu chu n cho phép. ệ ấ ố ướ ấ ệ ả ủ ố ấ ở ệ Vi ễ ạ Tình tr ng ô nhi m môi tr ồ ướ ễ + Ô nhi m ngu n n ễ + Ô nhi m không khí: ẩ ệ ph i…v ỷ ề ễ ả ả c th i, rác th i sau phân hu đ u ng m xu ng đ t, do s n xu t nông nghi p. + Ô nhi m đ t: do n ạ ộ t Nam và bi n pháp phòng ch ng bão. 2) Hãy nêu th i gian ho t đ ng và h u qu c a bão ở ườ c: do n ở ng ti n giao thông đi l ấ ờ ạ ộ ệ a/ Ho t đ ng c a bão Vi ặ ệ ờ tháng 06, k t thúc tháng 11, đ c bi t là các tháng 9,10.

ị ả ộ ộ ưở ven bi n Trung B . Riêng Nam B ít ch u nh h ủ ng c a bão. ấ ở ậ ổ ậ ả ậ ủ t Nam: ạ ộ ừ ế Th i gian ho t đ ng t ầ ừ ắ ậ B c vào Nam. Mùa bão ch m d n t ể ạ ạ ộ Bão ho t đ ng m nh nh t Trung bình m i năm có 8 tr n bão. b/ H u qu c a bão: ả ủ ệ ộ ồ ộ ậ ư ớ ườ ỷ ậ ề ng giao thông, thu tri u dâng cao làm ng p ặ ề ử t úp tàu thuy n, tàn phá nhà c a… ệ ệ ố ự ướ ả ơ ể ng di chuy n cu c n bão. ở ề ấ ề ề ố ệ ố ể ủ ơ ạ ở đ ng b ng, ch ng xói mòn lũ quét ằ ả ề mi n núi. ầ ể ả ẹ ạ ố ậ ụ ở ướ t n ậ c ta. Vì sao ? C n làm gì đ gi m nh tác h i do ng p

M a l n trên di n r ng, gây ng p úng đ ng ru ng, đ ể m n vùng ven bi n. ậ ạ Gió m nh làm l ễ ị ườ ng gây d ch b nh. Ô nhi m môi tr c/ Bi n pháp phòng ch ng bão: ề D báo chính xác v quá trình hình thành và h Thông báo cho tàu thuy n tr v đ t li n. C ng c h th ng đê kè ven bi n. S tán dân khi có bão m nh. ụ ở ồ ố Ch ng lũ l t 3) Nêu các vùng hay x y ra ng p l tụ . l ướ ậ ụ t. ả c ta hay x y ra ng p l ồ ọ ộ ậ ư ậ ụ ị ớ ằ ồ ấ ệ ứ ộ ậ ụ ệ ố t nghiêm tr ng là do di n m a bão r ng, lũ t p trung trên các h th ng t nghiêm

ằ ậ ụ ề ườ ỉ t không ch do m a lũ gây ra mà còn do tri u c ng. ồ ướ ể ạ ề c bi n dâng và lũ ngu n v . ồ Vùng đ ng b ng n ằ Đ ng b ng sông H ng ng p l ọ ặ ấ sông l n, m t đ t th p, xung quanh có đê bao b c, m c đ đô th hóa cao cũng làm cho ng p l tr ng.ọ ồ ử Đ ng b ng sông C u Long ng p l ậ ụ ộ Ở Trung B ng p l t m nh vào tháng 9, 10 là do m a bão, n ả ệ ư ư ề ệ ố ỷ ợ ẹ ạ i… ẹ ạ ầ ả c ta. C n làm gì đ gi m nh tác h i do lũ quét. ể ả ề ự ạ ắ ố ở ị ộ ả ng x y ra ủ ự ậ Lũ quét th ấ ớ ề ả ở ở ự *Bi n pháp gi m nh tác h i: xây d ng đê đi u, h th ng thu l ở ướ n ư nh ng l u v c sông su i mi n núi, n i có đ a hình chia c t m nh, đ ề ặ ấ ễ ị ắ mi n B c và tháng 1012 ệ 4) Nêu các vùng hay x y ra lũ quét ơ ữ ườ ư ớ ố ớ d c l n, m t l p ph th c v t, b m t đ t d b bóc mòn khi có m a l n. ề X y ra vào tháng 0610 mi n Trung. ạ ả *Bi n pháp gi m nh tác h i: ấ ừ ợ ồ ệ ạ ầ ạ ả ẹ ạ c ta. C n làm gì đ gi m nh tác h i do h n hán ? ở ướ n ư ề ắ ạ ấ ụ ạ ể ả ơ ạ ắ i các thung lũng khu t gió nh : Yên Châu, sông Mã (S n La), L c Ng n (B c Giang), mùa

ờ ỳ ở ồ ề ạ ằ ộ đ ng b ng Nam B và Tây Nguyên. ể ự ẹ ả ử ụ Tr ng r ng, qu n lý và s d ng đ t đai h p lý. ấ ố ả Canh tác hi u qu trên đ t d c. ư ể Quy ho ch các đi m dân c . 5) Nêu các vùng hay x y ra h n hán Mi n B c: t khô kéo dài 34 tháng. Mi n Nam: th i k khô h n kéo dài 45 tháng Vùng ven bi n c c Nam Trung B mùa khô kéo dài 67 tháng. ẹ ỷ ợ ợ *Bi n pháp gi m nh tác h i: xây d ng các công trình thu l i h p lý… ự ở ữ 6) ộ ấ ở ứ ẫ ạ ộ ự ộ ả ệ ạ ấ ả Ở ướ c ta đ ng đ t hay x y ra n ả ườ ộ ng x y ra ự ấ nh ng vùng nào ? các đ t g y sâu. Tây B c n ự ộ ệ ấ ế ắ ướ ơ ộ ộ ể ạ Đ ng đ t th ế ấ ậ ắ ể ể ộ ở ấ c ta là khu v c có ho t đ ng đ ng đ t ạ m nh nh t, sau đ n khu v c Đông B c. Khu v c Trung B ít h n, còn Nam B bi u hi n r t y u. T i vùng bi n, đ ng đ t t p trung ộ ven bi n Nam Trung B .

ệ ố ế ượ ụ ủ ế ủ ườ c qu c gia v b o v tài nguyên và môi tr ng. ề ả ệ ệ ố ế ị ườ i. ủ ấ ướ ề ố ạ ồ ế c v v n gen, các loài nuôi tr ng, các loài hoang d i, có liên quan đ n

ệ ử ụ ệ ử ụ ề ể ả ợ ồ ớ i c. ợ ầ ng phù h p v i yêu c u v đ i s ng con ng ng moi tr ề ờ ố ằ ườ i. ử ụ ả ớ ợ ị ớ ố ở ứ m c cân b ng v i kh năng s d ng h p lý các tài nguyên ườ ổ i tr ng thái n đ nh dân s

ệ 7) Hãy nêu các nhi m v ch y u c a Chi n l ế ủ ế ệ Duy trì các h sinh thái, các quá trình sinh thái ch y u và các h th ng sông có ý nghĩa quy t đ nh đ n ờ ố đ i s ng con ng ả ả ự Đ m b o s giàu có c a đ t n ợ l i ích lâu dài. ả Đ m b o vi c s d ng h p lý các ngu n tài nguyên thiên nhiên, đi u khi n vi c s d ng trong gi ể ụ ồ ượ ạ h n có th ph c h i đ ấ ượ ả ả Đ m b o ch t l ạ ớ ạ ấ ấ Ph n đ u đ t t thiên nhiên. ừ Ngăn ng a ô nhi m môi tr ng. ể Ể ườ Ặ ễ ả ng, ki m soát và c i thi n môi tr Ố BÀI 16. Đ C ĐI M DÂN S VÀ PHÂN B DÂN C N Ư ƯỚ TA C ứ ọ ế

ệ ộ ườ Ố I.Ki n th c tr ng tâm: ầ ề c đông dân, có nhi u thành ph n dân t c. t Nam là n ườ ế ớ i.

ở ớ ồ ạ ả ứ i, th 3 ĐNA, 13 trên th gi ụ ộ ệ ế i quy t vi c ệ ạ ng tiêu th r ng l n, bên c nh đó gây tr ng i trong gi

ấ i Kinh (86.2%)

ộ ộ ề ệ ư ộ ấ ể ứ ố ứ ạ ố ớ ộ ế ạ ế ẫ i, m c s ng còn th p. ạ ườ , nh t là đ i v i các dân t c ít ng

ử ế ỷ ơ ẫ ệ ườ t là n a cu i th k XX: 196575: 3%, 197989: 2.1%. ả i.

ệ ể , b o v TNMT, nâng cao ch t l ộ ế ả ả ấ ượ ế

ồ ạ ố ẻ ạ ỉ ế ệ ả i quy t vi c làm.

ố ố ự ậ ộ i/km ề ề ằ

2 , g p 5 l n c n ườ

ố ằ ườ ệ ế ấ ố  ĐBSH cao nh t, 1.225 ng c.

ồ ề ườ ế ấ ố  Tây Nguyên 89 ng i/km 2, Tây B c 69 ng ắ ầ ả ướ 2 i/km i/km ệ ề ố ị

ị

ả ng gi m. ng tăng. ử ị ợ ả ử ụ ậ ộ ử ụ ố ợ ộ ồ ể ả c phát tri n dân s h p lý và s d ng có hi u qu ngu n lao đ ng n c ta: ế ượ ề ự ệ ệ ư ữ ố ạ ơ ấ ế ể ằ ợ ố ị

ườ ề ấ ẩ ẩ ạ ạ ộ ộ ng xu t kh u lao đ ng, đ y m nh đào t o ng i lao đ ng có tay ngh cao, có tác

ủ ấ ướ ệ ở ề ở ử ụ ồ ộ ướ 1. Vi ố ướ c ta là 84,1 tri u ng Năm 2006 dân s n Ngu n lao đ ng d i dào, th tr ị ườ ồ ộ ộ ố ấ ượ làm, nâng cao ch t l ng cu c s ng. ườ Có 54 dân t c, đông nh t là ng đoàn k t t o nên s c m nh dân t c, đa d ng văn hoá…, nh ng v n còn chênh l ch v trình đ phát ấ tri n kinh t ố ẻ ố 2. Dân s tăng nhanh, dân s tr . ố ệ ặ ố ướ Dân s n c ta tăng nhanh đ c bi ỗ ể ư ờ ỳ Th i k 20002005 còn1,32% đã gi m đáng k nh ng v n còn cao, m i năm tăng h n 1 tri u ng S c ép lên phát tri n kinh t ộ ố ứ ng cu c s ng. ổ ố ẻ ộ ổ Dân s tr : đ tu i lao đ ng kho ng 64,0% dân s , tr em chi m 27%, tu i già ch 9,0% (2005).  LLLĐ d i dào, tr nên năng đ ng, sáng t o, bên c nh đó khó khăn trong gi ẻ ộ ề ư 3. S phân b dân c không đ u 2 (2006)  phân b không đ u ườ ề ố M t đ dân s : 254 ng ữ ồ a/ Phân b không đ u gi a đ ng b ng – mi n núi: + Đ ng b ng: 1/4 di n tích – chi m 3/4 dân s + Mi n núi: 3/4 di n tích chi m 1/4 dân s ữ b/ Phân b không đ u gi a nông thôn và thành th : ướ + Nông thôn: 73,1%, có xu h ướ + Thành th : 26,9%, có xu h ổ Nguyên nhân: ĐKTN, KTXH, l ch s khai thác lãnh th . H u qu : S d ng lãng phí, không h p lý lao đ ng, khó khăn trong khai thác tài nguyên… ệ ướ 4. Chi n l ả Tuyên truy n và th c hi n chính sách KHHDS có hi u qu . ợ ộ Phân b dân c , lao đ ng h p lý gi a các vùng. ứ Quy ho ch và có chính sách thích h p nh m đáp ng xu th chuy n d ch c c u dân s nông thôn và thành th .ị ị ườ ở ộ M r ng th tr phong công nghi p.ệ ể Phát tri n công nghi p i đa ngu n lao đ ng c a đ t n mi n núi và c. ả ờ

ậ ố ớ ự II.Tr l ể ể ế ộ ủ ặ ộ ố ằ nông thôn nh m s d ng t ỏ i câu h i và bài t p: ư ướ c ta đ i v i s phát tri n kinh t xã h i và môi ườ

1/ Phân tích tác đ ng c a đ c đi m dân c n ng : tr ậ ợ a/ Thu n l i:

ớ ộ ộ ọ ế ố ố ồ ố ẻ ạ ụ ộ ng tiêu th r ng l n. ớ ổ ỹ

ể ế : ế ưở ợ ố ộ . ng kinh t ế . ượ ế c tiêu dùng và tích lũy. ổ theo ngành và theo lãnh th .

ậ ấ ậ ầ ườ i còn th p. ng cu c s ng ch m c i thi n, thu nh p bình quân đ u ng ế ụ ệ ề ườ ặ ng: ố ớ ự ườ ng.

ả ố ư ướ gia tăng dân s có xu h ố ẫ ng gi m, nh ng quy mô dân s v n

ớ ườ ộ ổ ố ướ ỉ ệ ư ẻ ả i trong đ tu i sinh đ cao, nên t l gia tăng gi m, nh ng quy

ố ố l ườ ệ ố ổ ố ệ ổ gia tăng dân s 1,5%, thì m i năm dân s tăng 1,05 tri u ố ườ ỷ ệ i, t gia tăng dân s là 1,31%, thì m i năm dân s l ế ệ ộ ố ươ ố ạ ướ ướ ự ư ợ i dân c cho h p lý ? Nêu m t s ph ng và ng h ệ

ườ ư ề ố ợ i dân c cho h p lý là do: 2 (2006), nh ng phân b không đ u. i/km ướ ậ ộ ố ữ ồ ề ề

ầ ả ướ ườ ệ ấ ằ ố  ĐBSH cao nh t, 1.225 ng

2 , g p 5 l n c n i/km 2, Tây B c 69 ng ườ ắ

ồ ề ườ ệ ế ấ ố  Tây Nguyên 89 ng c. 2, trong i/km i/km ạ ề ố ị

ướ ướ ị ả ng gi m. ng tăng. ợ ưở ự ư ả ộ ng r t l n đ n vi c s d ng alo đ ng, khai thác tài ấ ớ ạ ư ế ế ả ướ i dân c và lao đ ng trên ph m vi c n t. ệ ử ụ ấ ầ c là r t c n thi ừ ộ ố ươ ộ ự ng h ướ ự ệ ệ ư ữ ơ ấ ế ể ằ ố ợ ị

ườ ề ẩ ạ ấ ạ ẩ ộ ộ ng xu t kh u lao đ ng, đ y m nh đào t o ng i lao đ ng có tay ngh cao, có tác

ủ ấ ướ ử ụ ệ ở ề ở ộ ố ồ ị ườ ồ Dân s đông nên có ngu n lao đ ng d i dào, th tr ồ ơ ấ Dân s tăng nhanh, c c u dân s tr t o ra ngu n lao đ ng b sung l n, ti p thu nhanh khoa h c k thu t.ậ b/ Khó khăn: ố ớ Đ i v i phát tri n kinh t ố ư ố ộ + T c đ tăng dân s ch a phù h p t c đ tăng tr ề ệ ấ ứ ố ớ ề + V n đ vi c làm luôn là thách th c đ i v i n n kinh t ế ư ể ứ ự ch a đáp ng đ + S phát tri n kinh t ơ ấ ị ể ậ + Ch m chuy n d ch c c u kinh t ộ ể ố ớ Đ i v i phát tri n xã h i: ộ ố ả ấ ượ + Ch t l + Giáo d c, y t , văn hóa còn g p nhi u khó khăn. Đ i v i tài nguyên môi tr ả + S suy gi m các TNTN. ễ + Ô nhi m môi tr ư ậ ẹ + Không gian c trú ch t h p. ỉ ệ ở ướ ệ 2/ Vì sao n c ta hi n nay, t l ọ ụ ế ụ ti p t c tăng ? Nêu ví d minh h a: ố Do quy mô dân s n c ta l n, s ng ế ụ ố ẫ mô dân s v n ti p t c tăng . ụ ớ ườ ỷ ệ ố i, t Ví d : v i quy mô dân s 70 tri u ng ệ ư i. Nh ng n u quy mô dân s là 84 tri u ng ng ườ i. tăng thêm 1,10 tri u ng ệ ả 3/ Vì sao n c ta ph i th c hi n phân b l ờ ệ ự bi n pháp đã th c hi n trong th i gian qua: ả ố ạ ư ệ ự a/ N c ta ph i th c hi n phân b l ở ướ ố c ta: 254 ng M t đ dân s trung bình n ằ Phân b không đ u gi a đ ng b ng – mi n núi: ế + Đ ng b ng: 1/4 di n tích – chi m 3/4 dân s + Mi n núi: 3/4 di n tích chi m 1/4 dân s khi vùng này l i giàu TNTN. ữ Phân b không đ u gi a nông thôn và thành th : + Nông thôn: 73,1%, có xu h + Thành th : 26,9%, có xu h ư ố S phân b dân c ch a h p lý làm nh h ố ạ ậ nguyên. Vì v y, phân b l ờ ệ ệ ng và bi n pháp đã th c hi n trong th i gian v a qua : b/ M t s ph ả ề Tuyên truy n và th c hi n chính sách KHHDS có hi u qu . ợ ộ ố Phân b dân c , lao đ ng h p lý gi a các vùng. ứ ạ Quy ho ch và có chính sách thích h p nh m đáp ng xu th chuy n d ch c c u dân s nông thôn và thành th .ị ị ườ ở ộ M r ng th tr phong công nghi p.ệ ể Phát tri n công nghi p i đa ngu n lao đ ng c a đ t n ằ nông thôn nh m s d ng t mi n núi và c.

Ộ ứ ọ ế Ệ BÀI 17. LAO Đ NG VÀ VI C LÀM I.Ki n th c tr ng tâm: ộ ồ 1. Ngu n lao đ ng

ơ ố ổ ỗ ế ệ ườ ạ ộ i), m i năm tăng h n 1 ế ở ướ n c ta chi m 51,2% t ng s dân (42,53 tri u ng ộ ệ

ể ng quy t đ nh phát tri n kinh t ộ ộ ạ ế

ộ ộ ầ ấ ứ ế ấ ướ ự ượ c. đ t n ệ ạ i lao đ ng c n cù, sáng t o, có kinh nghi m sx. ồ ượ c nâng cao, ngu n lao đ ng đã qua đào t o chi m 25,0%. ệ ề ị ớ ữ ề ấ ượ ồ ng lao đ ng gi a thành th và nông thôn.

ế ộ k/v 2 (18,2%) và 3 (24,5%). Tuy nhiên lao đ ng trong ng gi m

ộ ả ở k/v 1 (57,3%), tăng ờ ổ ổ ướ ở s thay đ i trên nh vào cu c CMKHKT và quá trình Đ i m i. ớ ầ ế ướ ướ ế ộ ế ố c chi m 88,9%, Nhà n c chi m 9,5% và có v n đ u t ầ ư ướ ướ ng tăng, chi m 1,6%. ế ị ộ c ngoài có xu h ơ ấ ộ ế ế ị

nông thôn gi m chi m 75,0% (2005). ẫ ở ỹ ờ ả ộ ư ượ ử ụ c s d ng tri ệ ể t đ . ướ ả

ấ ng gi ạ ướ ư ệ ệ ẫ ạ ỗ ớ c ta đã t o ra kho ng 1 tri u ch làm m i nh ng tình tr ng vi c làm v n còn gay

ệ ở ệ ế l ị ấ ế ở c là 2,1%, còn thi u vi c làm là 8,1%. Th t nghi p ệ ệ ấ ệ ủ ả ướ ị thành th là 4,5%. thành th nỞ ông thôn, th t nghi p là 1,1%, thi u vi c làm là 9,3%.

th t nghi p c a c n ệ ế ư ồ ẻ ả ạ ộ ộ ố ứ t chính sách dân s , s c kho sinh s n. ấ ầ ư ướ ả ố ườ ấ ả c ngoài, m r ng s n xu t hàng XK. n ở ộ ồ ấ ượ ộ ng ngu n lao đ ng. ạ ộ ạ ẩ ẩ ố Dân s ho t d ng kinh t tri u lao đ ng. Là l c l ế ị ầ ườ Ng ộ ấ ượ ng lao đ ng ngày đ Ch t l V n ch a đáp ng yêu c u hi n nay, nh t là lao đ ng có trình đ cao. ư ẫ ộ ấ ượ ng lao đ ng các vùng không đ ng đ u. Ch t l ự ộ ệ Có s chênh l ch khá l n v ch t l ơ ấ ộ 2. C c u lao đ ng ộ ơ ấ a/ C c u lao đ ng theo các ngành kinh t ộ Lao đ ng có xu h ẫ ự k/v 1 v n còn cao ộ ơ ấ b/ C c u lao đ ng theo thành ph n kinh t ạ Giai đo n 20002005, lao đ ng ngoài Nhà n n c/ C c u lao đ ng theo thành th và nông thôn Lao đ ng thành th ngày càng tăng chi m 25,0%,  Lao đ ng nhìn chung năng su t còn th p, qu th i gian lao đ ng v n còn ch a đ ộ ấ ế ề ệ ấ i quy t 3. V n đ vi c làm và h ả ỗ ặ M c dù m i năm n g t.ắ ỷ ệ ấ Năm 2005, t ế cao: 5,3%, thi u vi c làm ả ướ * H ng gi i quy t ố ạ Phân b l i dân c và ngu n lao đ ng . ệ ố ự Th c hi n t ạ Đa d ng hóa các ho t đ ng s n xu t. ợ Tăng c ng h p tác thu hút v n đ u t ạ ạ Đa d ng các lo i hình đào t o, nâng cao ch t l ấ Đ y m nh xu t kh u lao đ ng. ậ

ỏ ồ ả ờ ế ủ ộ ữ ướ ế ạ II. Tr l ạ c ta?

ệ ườ ố ế ủ ướ c a n c ta là 42,53 tri u ng ổ i (51,2% t ng s dân). ỗ ộ ầ ạ ộ ệ ạ ệ ề ộ ọ ỏ ờ ữ ự ể ng lao đ ng ngày càng đ

ư ộ ộ ộ ạ ộ ế ằ ả ậ ề ố ộ ồ ệ ậ ộ ỹ ậ ấ ộ ố ế ể qu c dân ở ướ n c ta ệ i câu h i và bài t p: 1/ Phân tích nh ng th m nh và h n ch c a ngu n lao đ ng n ế ạ a/ Th m nh: ố Năm 2005, dân s ho t đ ng kinh t M i năm tăng thêm 1 tri u lao đ ng. ầ ế ệ ộ Lao đ ng c n cù, sáng t o có tinh th n ham h c h i, kinh nghi m tích lũy qua nhi u th h . ụ ượ ấ ượ Ch t l c nâng cao nh nh ng thành t u phát tri n trong văn hóa, giáo d c .ế và y t ế ạ b/ H n ch : ỷ ậ ệ ế Thi u tác phong công nghi p, k lu t lao đ ng ch a cao. ề ộ Lao đ ng trình đ cao còn ít, đ i ngũ qu n lý, công nhân lành ngh còn thi u. ạ ộ ở ồ Phân b không đ ng đ u. Đ i b ph n lao đ ng t p trung đ ng b ng và ho t đ ng trong nông ộ ế ạ i thi u lao đ ng, nh t là lao đ ng có k thu t. nghi p, vùng núi và cao nguyên l ế ề ơ ấ ộ ố 2/ Hãy nêu m t s chuy n bi n v c c u lao đ ng trong các ngành kinh t hi n nay. ư ệ ế ấ tr ng cao nh t. ỷ ọ ệ ộ ướ ỷ ọ ả ộ tr ng lao đ ng nông, lâm, ng nghi p (còn 57,3% 2005); tăng t ỷ ọ tr ng ỷ ọ ộ ị ư ng: gi m t ự ệ lao đ ng công nghi p, xây d ng (lên 18,2%) và t Lao đ ng trong ngành nông, lâm, ng nghi p chi m t ư Xu h ụ tr ng d ch v cũng tăng ậ nh ng còn ch m (24,5%).

ả ệ ế ướ ử ụ ợ ằ ộ ở ướ ng h i quy t vi c làm nh m s d ng h p lý lao đ ng n c ta nói

ươ ư ồ ế i dân c và ngu n lao đ ng. ả ỏ ộ ố ứ t chính sách dân s , s c kh e sinh s n. ấ ạ ộ ị ở ộ ườ ố ợ ấ ươ ng gi 3/ Trình bày các ph ươ ị ng em nói riêng. chung và đ a ph ệ ả ướ i quy t vi c làm: ng gi ng h Ph ố ạ Phân b l ệ ố ự Th c hi n t ụ ạ Đa d ng hóa các ho t đ ng s n xu t, chú ý đ n ho t đ ng các ngành d ch v . Tăng c ả ế ể ng h p tác liên k t đ thu hút v n đ u t ạ ộ ế ầ ư ướ n ấ ả c ngoài, m r ng s n xu t hàng xu t kh u.ẩ ạ ạ ạ ẩ ạ ẩ ộ Đa d ng hóa các lo i hình đào t o. ấ Đ y m nh xu t kh u lao đ ng.

Ị

ứ ọ ế BÀI 18. ĐÔ TH HÓA I.Ki n th c tr ng tâm: ặ ể

ị ể c ta có nhi u chuy n bi n ổ ạ ướ ượ ướ ủ ủ ướ c ta. ề c Âu L c, đ ế : ị ầ c coi là đô th đ u tiên c a n

ị ộ ệ ị ớ ế ỷ ờ ộ ấ ộ ố ậ ộ ướ c ta di n ra ch m ch p, trình đ ĐTH n ị ấ ế ướ ớ c trong

ớ ố ữ ề

ự ị ướ ướ ố ướ ệ ế ạ phi nông nghi p…Đ n 8/2004 n ị c ta chia làm 6 lo i đô th : ỷ ệ l ạ ạ ả ầ ẵ ộ ộ ơ ưở ể

ng: Hà N i, tp.H Chí Minh, H i Phòng, Đà N ng, C n Th ộ – xã h i ơ ấ ị ị ươ . ng ị c và đ a ph ị ị ạ ấ ớ ưở ưở ể ộ ụ c. ng m nh m đ n quá trình chuy n d ch c c u kinh t ế ng r t l n đ n phát tri n kinh t ị ệ ớ ơ ậ ứ ộ ơ ở ậ ng có s c mua l n, n i t p trung đông lao đ ng có trình đ chuyên môn, có c s v t

ế ể ạ . ộ ậ ạ ộ ườ ễ ệ ộ ở 1. Đ c đi m a/ Quá trình Đô th hoá n Thành C Loa, kinh đô c a Nhà n ệ ấ Th k XXI, xu t hi n thành Thăng Long. ả ấ Th i Pháp thu c, xu t hi n m t s đô th l n: Hà N i, H i Phòng, Nam Đ nh… ạ ướ ễ ị c ta còn th p. Đô th hoá n ẫ ư ỷ ệ dân thành th ngày càng tăng b/ T l : năm 2005 chi m 26,9%, nh ng v n còn th p so v i các n khu v c.ự c/ Đô th n c ta có quy mô không l n, phân b không đ u gi a các vùng. ị ạ i đô th 2. M ng l ứ D a vào s dân, ch c năng, MĐDS, t ộ Lo i ĐB: Hà N i và TP HCM, và lo i 1, 2, 3, 4, 5. Ươ ị ự ồ Có 5 đô th tr c thu c Trung ế ế ủ Ả ng c a đô th hoá đ n phát tri n kinh t 3. nh h ẽ ế ả ế ế ấ ướ đ t n Đô th hoá nh h ự ế ả ị Đô th có nh h – xã h i. Năm 2005, khu v c đô th đóng góp 70,4% ướ ả ướ c, 84% GDP công nghi p, 87% GDP d ch v , 80% ngân sách Nhà n GDP c n ị ườ ộ ị Đô th là th tr ệ ậ ấ ỹ ch t k thu t hi n đ i. ầ ư ớ ố Thu hút v n đ u t ệ ề T o nhi u vi c làm và thu nh p cho ng ự Tác đ ng tiêu c c: ô nhi m môi tr xã h i, vi c làm, nhà … ậ i câu h i và bài t p: ị ặ

ạ ự l n, t o đ ng l c phát tri n kinh t ườ i lao đ ng. ộ ậ ự ng, tr t t ả ờ ỏ II.Tr l ở ướ c ta ? n ậ ị ộ ạ ố ớ ở ướ n c Công nguyên và trong su t th i k phong ki n, c ta m i hình thành m t s ộ ố ỏ ư ẵ ộ ấ c ta di n ra ch m ch p, trình đ đô th hóa th p: ế ở ướ n ế ố ủ ế ỷ ữ ế ớ ộ ố ệ ư ả ộ ị ừ ễ ế ậ ị ị ạ ổ ự ướ ừ ề ể ề ở ng khác nhau: ế ừ ệ mi n Nam, chính quy n Sài Gòn ế năm 1965 đ n năm 1972, ể ồ ị ị ế ị ị ể 1/ Trình bày đ c đi m đô th hóa ễ ị * Quá trình đô th hóa ờ ỳ ướ ừ ế ỷ + T th k III tr ị ộ đô th quy mô nhìn chung còn nh nh : Phú Xuân, H i An, Đà N ng, Ph Hi n… ờ ể ư + Th i Pháp thu c, công nghi p hóa ch a phát tri n. Đ n nh ng năm 30 c a th k XX m i có m t s ị ớ ượ đô th l n đ c hình thành nh : Hà N i, H i Phòng, Nam Đ nh … + T sau Cách m ng tháng Tám năm 1945 đ n năm 1954, quá trình đô th hóa di n ra ch m, các đô th ề không có s thay đ i nhi u. ị ế + T 1954 đ n 1975, đô th phát tri n theo hai xu h ư ộ đã dùng “ đô th hóa” nh m t bi n pháp đ d n dân ph c v chi n tranh, t ạ các đô th b chi n tranh phá ho i, quá trình đô th hóa ch ng l ụ ụ ạ ữ i.

ị ượ ở ộ ừ ơ ệ ạ ủ ế ặ ự ớ ợ ẫ ướ ướ ị ớ ộ ể ế ơ ở ạ ầ ở ứ ộ ấ c m r ng và phát t là các đô th l n. Tuy nhiên, c s h t ng c a các đô th (h th ng giao thông, ế ị ệ ố c trong khu v c và th i xã h i) v n còn c, các công trình phúc l m c đ th p so v i các n

ỷ ệ dân thành th tăng: ố ớ ế ị ố ỉ ạ c ta m i ch đ t 19,5% thì đ n năm 2005 con s này đã tăng lên ị ở ướ n

ớ ấ ướ ự c trong khu v c . ố ồ dân thành th còn th p so v i các n ữ ở c ta, tuy nhiên ị ừ ấ ướ ồ ằ ủ ế đây ch y u là các c là các vùng đ ng b ng (ĐBSH và ĐBSCL).

ị ớ ng đô th l n nh t n ả ướ ấ ướ c ta. ị ỏ ố ộ ữ ả ố ớ ưở ủ ể ế ng c a quá trình đô th hóa ở ướ n c ta đ i v i phát tri n kinh t xã

ế ự ộ ủ ể ả ị xã h i c a các đ a ph ế ả ướ ưở ự ươ ệ ấ ớ ng r t l n đ n s phát tri n kinh t ị c. Năm 2005 khu v c đô th đóng góp 70,4% GDP c n ng, các vùng trong ự c, 84% GDP công nghi p – xây d ng, 87% ụ ị c. ạ ị ấ ỹ ơ ử ụ ạ ứ ậ ướ ớ ng tiêu th s n ph m hàng hóa l n và đa d ng, là n i s d ng đông ơ ở ậ ng lao đ ng có trình đ chuyên môn k thu t; có c s v t ch t k thu t hi n đ i, có s c hút ụ ả ỹ ộ ướ ưở ự ệ ể ế . ẩ ậ ự ướ ạ c, t o ra đ ng l c cho s tăng tr ệ ộ trong n ả c và ngoài n ề ạ ng và phát tri n kinh t ộ ị ườ ị + T năm 1975 đ n nay, quá trình đô th hóa có chuy n bi n khá m nh, đô th đ ể tri n nhanh h n, đ c bi ệ đi n, n i.ớ gi * T l + Năm 1990 dân s thành th 26,9%. ị ỷ ệ l + Tuy nhiên, t ị ề * Phân b đô th không đ ng đ u gi a các vùng: ố ượ ộ ướ ắ ề c ta có s l + Trung du mi n núi B c B n ứ ứ ị ớ đô th v a và nh , s đô th l n th 2 và th 3 c n ị ớ + Đông Nam B là vùng có quy mô đô th l n nh t n 2/ Phân tích nh ng nh h h i.ộ ị + Các đô th có nh h ướ n GDP d ch v và 80% ngân sách nhà n ị ườ ị + Các thành th , th xã là các th tr ộ ả ự ượ đ o l c l ố ớ ầ ư đ i v i đ u t + Các đô th có kh năng t o ra nhi u vi c làm và thu nh p cho ng ị i lao đ ng. ả ả ầ ế ạ ắ ậ ư ấ ườ ễ ề ậ ữ ụ Tuy nhiên, quá trình đô th hóa cũng n y sinh nh ng h u qu c n ph i có k ho ch kh c ph c ộ xã h i… ả ậ ự ng, an ninh tr t t nh : v n đ ô nhi m môi tr

Ế

ọ

Ơ Ấ Ị BÀI 20. CHUY N D CH C C U KINH T ứ I.Ki n th c tr ng tâm: ướ ẩ ả ổ Ể ế c (GDP): I. Tăng tr ng t ng s n ph m trong n

ụ ọ ế ưở 1/Ý nghĩa: ầ Có t m quan tr ng trong các m c tiêu phát tri n kinh t . ệ GDP và GDP/ ng ể ườ ủ i c a Vi ế

t Nam năm 2005 ạ X p h ng Châu Á Đông Nam Á

ỷ USD) i (639 USD) 21 39 6 7 ế ớ Th gi i 58 146 ế ấ ả ạ ả ẩ ệ i quy t vi c làm, xóa đói gi m nghèo… GDP (53,1 t ườ GDP/ng ạ ưở ầ ệ ề ươ ở ế ấ i quy t v n đ l ứ ạ ướ c XK g o hàng ự ng th c và tr thành n ầ đ u th gi ệ ớ ố ộ ể ị ạ ứ ạ ng n đ nh v i t c đ cao, 19912005 bình quân đ t > 14%/năm. S c c nh ượ

ế ủ ế ề ữ ả ự ề ộ ể ng theo chi u r ng, ch a đ m b o s phát tri n b n v ng. ch y u v n tăng tr ẫ ấ ế ế ề ưở ứ ạ ế ướ ư ả ế còn y u. : còn th p, s c c nh tranh n n kinh t ơ ấ theo h ng CNH, HĐH ơ ấ ể ị ư ổ ư ự ế ỷ ị ề ề ẩ m nh xu t kh u, gi T o ti n đ đ y 2/Tình hình tăng tr ng GDP: ụ ớ ố ộ 19902005, tăng liên t c v i t c đ bình quân 7,2%/năm. Năm 2005, tăng 8,4%, đ ng đ u ĐNA. ả ạ ể Nông nghi p phát tri n m nh, gi ế ớ ớ ố ộ i.. Chăn nuôi cũng phát tri n v i t c đ nhanh. ổ ưở Công nghi p tăng tr ẩ ủ ả tranh c a s n ph m đ c tăng lên. ạ ế 3/H n ch : ề N n kinh t ả ệ Hi u qu kinh t ị ể II. Chuy n d ch c c u kinh t 1/Chuy n d ch c c u ngành: ự ỷ ọ tr ng khu v c II, gi m t trong khu v c I. Khu v c III chi m t tr ng cao nh ng ch a n đ nh. ả ự t các khu v c I, II, III có t ầ ượ ể ự ỷ ọ ỷ ọ tr ng là: 21,0%; 41,0%; 38,0%. ư ẫ ứ ậ ự ư ạ ầ ớ ị Tăng t Năm 2005, l n l ướ Xu h ng chuy n d ch là tích c c, nh ng v n còn ch m, ch a đáp ng yêu c u giai đo n m i. 28

ị ể ả ệ ỷ ả ỷ ọ ỷ ọ tr ng ngành tr ng ngành thu s n. Trong nông nghi p, t ồ ả ệ ỷ ọ ỷ ọ ẩ ấ ấ ệ ứ ị ườ ế ế ầ tr ng tăng, công nghi p khai thác có t ả ạ ả tr ng gi m. Đa d ng ứ ấ ượ ng và có s c ẩ ng, nh t là các s n ph m cao c p, có ch t l

ự ự ế ấ ạ ầ ể ị ị ụ

ị ế ủ ạ ữ ẫ ầ ả c gi m t vai trò ch d o ủ ướ ặ c ngoài tăng nhanh, đ c bi ậ c ta gia nh p WTO. khi n ệ ừ t t ể ế ươ ự ự ệ ẩ ng th c, th c ph m, cây công nghi p ế ấ ớ ả ướ ế ọ ệ ậ ể tr ng đi m: ắ ề ể ể ể ự ừ Trong t ng ngành có s chuy n d ch riêng. ự ỷ ọ +Khu v c I: gi m t tr ng ngành NN, tăng t ọ tr ng tr t gi m, ngành chăn nuôi tăng. ự +Khu v c II: công nghi p ch bi n có t ả hóa các s n ph m đáp ng yêu c u th tr ạ c nh tranh. ế +Khu v c III: tăng nhanh các lĩnh v c liên quan đ n k t c u h t ng, phát tri n đô th và các d ch v m i.ớ ơ ấ ể 2. Chuy n d ch c c u thành ph n kinh t ỷ ọ ế ự ư ướ Khu v c kinh t Nhà n tr ng nh ng v n gi ế ư ỷ ọ nhân ngày càng tăng. T tr ng c a kinh t t ầ ư ướ ấ ố ế Thành ph n kinh t n có v n đ u t ổ ơ ấ ị 3. Chuy n d ch c c u lãnh th kinh t ệ Nông nghi p: hình thành các vùng chuyên canh cây l ệ Công nghi p: hình thành các khu công nghi p t p trung, khu ch xu t có quy mô l n. C n c đã hình thành 3 vùng kinh t ọ + Vùng kinh tế tr ng đi m phía B c ọ + Vùng kinh tế tr ng đi m mi n Trung ọ + Vùng kinh tế tr ng đi m phía Nam ậ i câu h i và bài t p: ầ ụ ố ộ II.Tr l ưở ỏ ả ờ ể nghĩa hàng đ u trong các m c tiêu phát tri n ng GDP có

ế ở ướ n ể c ta? ậ ề ưở ớ ố ng GDP v i t c đ cao và b n v ng là con i. ề kinh tế v i các n ữ ộ ế ớ ự c trong khu v c và trên th gi ả ệ ư ưở ướ ế ầ ị ầ ẽ ế ưở ự ể ị ế ướ , nâng cao v th n ng GDP nhanh s góp ph n chuy n d ch c c u kinh t c ta trên tr ườ ng

ệ ự ư ế ưở ớ ổ ề ng nhanh nh th nào? c ta tăng tr ế ướ n ả ữ i thích nguyên nhân. ứ ầ ẩ ướ ự ệ ạ ạ ấ ở ầ c xu t kh u g o hàng đ u ng th c và tr thành n ế ớ ề ươ i.. Chăn nuôi cũng phát tri n v i t c đ nhanh. ế ấ i quy t v n đ l ớ ố ộ ộ ớ ố ứ ạ ưở ạ ị ng n đ nh v i t c đ cao, 19912005 bình quân đ t > 14%/năm. S c c nh tranh

ượ ả ấ ượ ướ ơ ổ c tăng lên. ế đã đ ệ c c i thi n h n tr c.

ự ự ệ ạ ả i hi u qu trong quá trình CNH, HĐH.

ướ ạ ị ề ộ ừ ề ẻ ấ ượ ạ 1/ T i sao có th nói t c đ tăng tr kinh t ướ Quy mô n n ề kinh tế n ỏ c ta còn nh , vì v y tăng tr ơ ắ ể ố ớ ụ ậ ườ t h u xa h n v ng đúng đ n đ ch ng t đ ề ẩ ề ả ẩ ấ ạ ạ t o ti n đ đ y m nh xu t kh u, gi Tăng tr i quy t vi c làm, xóa đói gi m nghèo…đ a thu ng GDP ế ớ ầ ườ ậ i. nh p bình quân đ u ng i ngang t m khu v c và th gi ơ ấ Tăng tr ố ế qu c t . 2/ Trong nh ng năm th c hi n đ i m i, n n kinh t Gi ụ ớ ố ộ 19902005, tăng liên t c v i t c đ bình quân 7,2%/năm. Năm 2005, tăng 8,4%, đ ng đ u ĐNA. ả ể Nông nghi p phát tri n m nh, gi ể th gi ệ Công nghi p tăng tr ủ ả ẩ ượ c a s n ph m đ ề Ch t l ng n n kinh t *Nguyên nhân: ổ ớ ủ ả ố ườ i Đ i m i c a Đ ng th c s đem l Đ ng l ầ ư ướ ố Thu hút v n đ u t c ngoài tăng. n ồ N c ta có ngu n TNTN phong phú, nhi u lo i có giá tr cao. ộ ộ ồ Có ngu n lao đ ng đông, giá r , trình đ tay ngh không ng ng nâng lên, năng su t lao đ ng c nâng cao. ngày càng đ

Ệ ƯỚ Ặ Ể Ề BÀI 21. Đ C ĐI M N N NÔNG NGHI P N C TA ứ ọ ế I.Ki n th c tr ng tâm: ệ ớ I. N n nông nghi p nhi t đ i: ướ ộ ề ể ệ ề ệ ự ề ệ nhiên và tài nguyên thiên nhiên cho phép n c ta phát tri n m t n n nông nghi p nhi ệ t

ậ ợ a. Đi u ki n t đ iớ * Thu n l i:

ậ ệ ệ ớ ẩ t đ i m gió mùa có s phân hoá rõ r t, cho phép: ồ ẩ ả ể ự ệ ụ ở ĐBSH. ụ ạ ị ơ ấ ệ ấ ồ ữ ồ ế ồ ị ạ ế ạ ớ

ệ ị ệ ớ ệ t đ i. ả ặ ố ậ ủ ề ể ệ ngày càng có hi u qu đ c đi m c a n n nông nghi p nhi ớ ơ ợ ượ c phân b phù h p h n v i các vùng sinh thái ổ ướ ậ ơ ấ

ề ố ơ t h n. ẩ ệ ẩ ẩ ệ ớ t đ i ủ ề ệ ệ ệ ả ấ ầ ả ủ ạ s n xu t hàng hóa góp ph n nâng cao hi u qu c a + Khí h u nhi ạ Đa d ng hoá các s n ph m nông nghi p. Mùa đông l nh cho phép phát tri n cây tr ng v đông ể ụ ụ Áp d ng các bi n pháp thâm canh, tăng v , chuy n d ch c c u mùa v . ệ ố ụ ằ Đ a hình và đ t tr ng cho phép áp d ng các h th ng canh tác khác nhau gi a các vùng. Đ ng b ng th ề ỷ ả m nh là cây hàng năm, nuôi tr ng thu s n; mi n núi th m nh cây lâu năm, chăn nuôi gia súc l n. * Khó khăn: ệ + Thiên tai, sâu b nh, d ch b nh… b. N c ta đang khai thác ồ Các t p đoàn cây tr ng và v t nuôi đ ụ ố C c u mùa v , gi ng có nhi u thay đ i. ụ ượ c khai thác t Tính mùa v đ ả ấ ạ Đ y m nh xu t kh u các s n ph m c a n n nông nghi p nhi II.Phát tri n n n nông nghi p hi n đ i

ề ệ ề ề ổ ệ ồ ạ ệ i song song n n nông nghi p c truy n và n n nông nghi p c ta hi n nay t n t

ề ị ề ủ ề ế ề ể ệ ớ ệ t đ i : nông nghi p nhi ướ ệ ề N n nông nghi p n hàng hóa. ệ ổ ể ặ Đ c đi m chính c a n n nông nghi p c truy n và n n nông nghi p hàng hóa. ướ III.N n kinh t ế ệ ư ủ ế ớ ỉ ọ ẫ ự ế nông thôn n ộ ệ ậ ư ạ ệ ọ ở vùng kinh t ế

ề ế ầ ồ nhi u thành ph n kinh t ệ

ướ ướ ừ ả ấ ị ạ ể c chuy n d ch t ng b theo h ng s n xu t hàng hóa và đa d ng hóa.

ấ ạ

ế ế ướ ẩ ạ ng m nh ra xu t kh u. ế ợ ạ ồ ộ t h n các ngu n tài nguyên thiên nhiên, lao đ ng… ị ườ ệ t h n nh ng đi u ki n th tr ể ệ ơ ấ ượ ả ư ằ ng nông thôn còn đ ẩ c th hi n b ng các s n ph m nông lâm ng và các ứ ể ẩ ệ ề ể c ta đang chuy n d ch rõ nét ạ ộ ủ ế ủ a. Ho t đ ng nông nghi p là b ph n ch y u c a kinh t nông thôn ế nông thôn đa d ng nh ng ch y u v n d a vào nônglâmng nghi p. Kinh t ạ ộ Các ho t đ ng phi nông nghi p ngày càng chi m t tr ng l n, đóng vai trò quan tr ng nông thôn. ế nông thôn bao g m b. Kinh t ỷ ả Các doanh nghi p nônglâm và thu s n ợ ỷ ả Các h p tác xã nônglâm và thu s n ế ộ h gia đình Kinh t ạ ế trang tr i Kinh t ơ ấ ế nông thôn đang c. C c u kinh t ả ệ S n xu t hàng hoá nông nghi p ẩ + Đ y m nh chuyên môn hoá. ệ + Hình thành các vùng nông nghi p chuyên môn hoá. ệ ấ + K t h p công nghi p ch bi n h ế Đa d ng hoá kinh t nông thôn: ố ơ + Cho phép khai thác t ề ữ ố ơ + Đáp ng t ế ị Chuy n d ch c c u kinh t ả s n ph m khác... ậ II.Tr l ỏ ệ ớ ủ ề ặ ể ả ờ i câu h i và bài t p: t đ i c a n n nông nghi p n ặ ặ ể ệ ướ c ta ? ệ ớ ủ ề ệ ướ t đ i c a n n nông nghi p n t đ i m gió mùa đã quy đ nh đ c đi m nhi ớ ượ ị ệ ẩ ự ự ng nhi ậ ơ ấ ả ế ơ ấ ưở c ta. t m cao quanh năm, s phân mùa khia h u, s phân hóa ẩ ụ ng đ n c c u mùa v và c c u s n ph m ả ấ ủ ưở ả ậ ồ ệ ệ ớ ủ ị ế ng đ n năng su t c a cây tr ng và v t nuôi. ậ ợ ữ t đ i có nh ng thu n l i và khó khăn gì ?

ụ ứ ể ậ ồ ồ t m d i dào cho phép cây tr ng v t nuôi phát tri n quanh năm, áp d ng các hình th c luân

ơ ấ ả ờ ụ ữ ẩ ậ ạ ị ơ ở ị ề ẩ ấ ạ ị ố nào quy đ nh đ c đi m nhi 1/ Nhân t ể ậ ệ ớ ẩ Đ c đi m khí h u nhi ệ ớ ẩ ấ t đ i m gió mùa v i l Tính ch t nhi ộ ắ ề theo chi u B cNam và theo đ cao c a đ a hình có nh h ủ c a ngành nông nghi p và nh h ề 2/ N n NN nhi ậ ợ i: a/ Thu n l ệ ẩ ế ộ Ch đ nhi canh, xen canh, tăng v …ụ ự S phân hóa khí h u là c s có l ch th i v khác nhau gi a các vùng, t o nên c c u s n ph m NN đa ạ d ng, có nhi u lo i có giá tr xu t kh u cao.

ụ ạ ả ế ườ ng x y ra: bão, lũ l t, h n hán… t đ i, tai bi n thiên nhiên th ị ấ ệ ủ ề ả ặ ể ứ ồ ướ ệ c ta đang khai thác ngày càng có hi u qu đ c đi m c a n n NN nhi ệ t

ậ ố ợ ớ ơ ậ ơ ấ ượ c phân b phù h p h n v i các vùng sinh thái ổ ạ ộ ậ ả ờ ẩ ạ ụ ệ t h n nh đ y m nh ho t đ ng v n t ế ế i, áp d ng công nghi p ch bi n

ủ ề ả ẩ ệ ạ ẩ ấ ả ệ ớ t đ i ơ ả ự ổ

ổ ề b/ Khó khăn: ệ ớ ủ ề Tính b p bênh c a n n NN nhi ậ ố ớ D ch b nh đ i v i cây tr ng v t nuôi. ằ 3/ Ch ng minh r ng n đ i.ớ ồ Các t p đoàn cây tr ng và v t nuôi đ ề ụ ố C c u mùa v , gi ng có nhi u thay đ i. ố ơ ụ ượ c khai thác t Tính mùa v đ ả ả và b o qu n nông s n. ẩ Đ y m nh xu t kh u các s n ph m c a n n nông nghi p nhi ề 4/ Gi a NN c truy n và NN hàng hóa có s khác nhau c b n nào ? NN c truy n ữ Tiêu chí NN hàng hóa ậ ỏ ậ ử ụ ỹ ng s d ng máy móc, k thu t tiên ng ứ th c ụ ụ ậ ạ ậ ạ Quy mô ươ Ph canh tác ể ệ ệ ả ấ ộ ả ộ ỹ ấ ỗ i ch . ấ ệ ấ ớ l n, t p trung cao ườ Tăng c ti n.ế Chuyên môn hóa th hi n rõ. Năng su t lao đ ng cao, hi u qu cao. ệ Hi u qu ả

ị ườ ề ắ ớ ụ ự ấ ị G n li n v i th tr ụ ng tiêu th hàng hóa. c p, ít quan tâm th ả s n

ậ ở ậ ợ ệ ở T p trung ề các vùng có đi u ki n thu n l i. Tiêu th ph mẩ Phân bố các vùng còn khó

ướ ế ướ nh , manh mún Trình đ k thu t l c h u. ề ả S n xu t nhi u lo i, ph c v nhu ầ ạ c u t ộ Năng su t lao đ ng th p, hi u qu th p.ấ ự T cung, t ườ ng. tr ậ T p trung khăn. nông thôn n ế ướ ướ ng nào ? ấ ạ nông thôn đang ể c ta hi n nay đang chuy n d ch theo xu h ả ị ể c chuy n d ch ị theo h ng s n xu t hàng hóa và đa d ng hóa.

ấ ạ

ế ế ướ ạ ẩ ng m nh ra xu t kh u. ế ợ ạ ồ ộ t h n các ngu n tài nguyên thiên nhiên, lao đ ng… ị ườ ệ t h n nh ng đi u ki n th tr ơ ấ ượ ể ệ ư ả ằ ng nông thôn còn đ ẩ c th hi n b ng các s n ph m nông lâm ng và các ứ ể ẩ ệ 5/ Kinh t ơ ấ ừ t ng b C c u kinh t ả ệ S n xu t hàng hoá nông nghi p ẩ + Đ y m nh chuyên môn hoá. ệ + Hình thành các vùng nông nghi p chuyên môn hoá. ệ ấ + K t h p công nghi p ch bi n h ế nông thôn: Đa d ng hoá kinh t ố ơ + Cho phép khai thác t ề ữ ố ơ + Đáp ng t ế ị Chuy n d ch c c u kinh t ả s n ph m khác...

Ấ Ể Ề Ệ

ứ ọ ế BÀI 22. V N Đ PHÁT TRI N NÔNG NGHI P I.Ki n th c tr ng tâm: ồ

ầ ệ ế ng nông nghi p ả ế ọ ồ ự chi m 59,2% giá tr s n xu t ngành tr ng tr t (2005). ầ ự ị ả ọ ấ ặ ệ ng th c có t m quan tr ng đ c bi t: ả ươ ứ ẩ ấ ấ ồ

ấ ươ ự ng th c: ả i cho s n xu t l ướ ấ c… ệ ự ệ ướ ề ề ị ườ ệ ố ỷ ợ ế ộ ộ xã h i: chính sách, lao đ ng, h th ng thu l i, th tr ụ ố ng tiêu th , v n đ u t ầ ư , ộ ệ ữ ấ ươ ự ả ọ I. Ngành tr ng tr t: ị ả ượ Chi m g n 75% giá tr s n l ấ ươ ng th c: 1/S n xu t l ấ ươ ả ạ ệ ẩ Vi c đ y m nh s n xu t l ự ả + Đ m b o l ng th c cho nhân dân, cung c p th c ăn cho chăn nuôi, làm ngu n hàng xu t kh u ấ ả ệ ạ + Đa d ng hoá s n xu t nông nghi p ậ ợ ệ ề ề N c ta có nhi u đi u ki n thu n l ậ + Đi u ki n t nhiên: đ t, khí h u, n + Đi u ki n kinh t trình đ KHKT… Tuy nhiên cũng có nh ng khó khăn: thiên tai, sâu b nh... ng th c: * Tình hình s n xu t l

ệ ệ ề ụ ệ ơ ấ

ạ ệ ờ ạ  đ t 4,9 t n/ha/năm  nh áp d ng các bi n pháp thâm canh.

ươ ệ ấ ấ ự ạ ầ ẩ ạ ụ ệ ấ ng th c đ t trên 470 kg/ng ng th c quy thóc tăng nhanh: 14,4 tri u t n (1980) lên 39,5 tri u t n, trong đó lúa là 36,0 ế ườ  VN xu t kh u g o hàng đ u th i/năm.

ả ượ ả ấ ướ ấ ươ ự ớ ả ượ ế ệ ng hoa màu cũng tăng nhanh. ng th c l n nh t n c, chi m trên 50% di n tích, 50% s n l ng lúa c ả ạ ồ Di n tích gieo tr ng lúa tăng m nh: 5,6 tri u ha (1980) lên 7,3 tri u ha (2005). ổ C c u mùa v có nhi u thay đ i ấ ấ Năng su t tăng m nh ả ượ ự ươ S n l ng l ệ ấ tri u t n (2005). Bình quân l i.ớ gi ệ Di n tích và s n l ĐBSCL là vùng s n xu t l c.ướ n ự ẩ 2. S n xu t cây th c ph m ề ả ồ ấ ậ ậ ệ c là trên 500.000 ha, nhi u nh t ấ ở ệ ạ ĐNB và Tây Nguyên. Rau đ u tr ng t p trung ven các thành ph l n. ĐBSH, ĐBSCL. Di n tích ệ ả ấ ố ớ Di n tích ả ướ rau c n ấ ở ề ậ đ u các lo i trên 200.000 ha, nhi u nh t ả 3. S n xu t cây công nghi p và cây ăn qu : ấ ồ ọ ướ ng tăng. ể ậ ướ ạ ệ ấ ộ ủ ệ ợ c và khí h u ố ơ t h n ngu n lao đ ng nông nghi p, đa d ng hóa nông nghi p. ệ ệ ế ế ọ ấ ặ ậ ủ ườ ề ấ ở trung dumi n núi. i dân, nh t là

ộ ể nhiên, xã h i) ề ự ị ườ ng) ồ ộ ố ệ ố ệ ớ ệ ồ ả ồ ơ

ệ ả ượ ướ ấ ng ệ ơ ấ ả ả ề ọ ệ ấ ượ ướ ớ ớ c các vùng chuyên canh cây công nghi p lâu năm v i qui mô l n. ệ ừ ệ ồ a/ Cây công nghi p: ệ chi m 23,7% giá tr s n xu t ngành tr ng tr t (2005) và có xu h ị ả ế ệ * Ý nghĩa c a vi c phát tri n cây công nghi p: ử ụ + S d ng h p lý tài nguyên đ t, n ồ ử ụ + S d ng t ệ ồ ạ + T o ngu n nguyên li u cho công nghi p ch bi n ẩ + Là m t hàng xu t kh u quan tr ng, nâng cao thu nh p c a ng ệ ề * Đi u ki n phát tri n: ậ ợ + Thu n l i (v t + Khó khăn (th tr ủ ế ồ ướ * N c ta ch y u tr ng cây công nghi p có ngu n g c nhi t đ i, ngoài ra còn có m t s cây có ngu n ệ ệ . T ng DT gieo tr ng năm 2005 kho ng 2,5 tri u ha, trong đó cây lâu năm là h n 1,6 tri u ổ ố ậ g c c n nhi t ha (65%) Cây công nghi p lâu năm: ng tăng c v năng su t, di n tích,s n l + Có xu h + Đóng vai trò quan tr ng trong c c u s n xu t cây công nghi p + N c ta đã hình thành đ ủ ế + Các cây công nghi p lâu năm ch y u : cà phê, cao su, h tiêu, d a, chè Tây Nguyên, ĐNB, BTB

ề ở

ĐNB, Tây Nguyên, BTB ắ ề ề ở

Trung du mi n núi phía B c, Tây Nguyên ề ở ồ Tây Nguyên, ĐNB, DHMT

ĐNB ĐBSCL ậ ươ ằ ố ng, bông, đay, cói, dâu t m, thu c lá...

ồ ồ ắ ạ ĐBSCL, ĐNB, DHMT ắ BTB, ĐNB, Đ c L c

ắ ắ ắ ồ TDMN phía B c, Đ c L c, Hà Tây, Đ ng Tháp ng

ồ ồ ề ở ậ ươ tr ng nhi u ĐBSH ể ven bi n Ninh Bình, Thanh Hóa

ồ Lâm Đ ng ắ ắ NTB, Đ c L c ề ở ồ Café tr ng nhi u ồ Cao su tr ng nhi u ồ Chè tr ng nhi u H tiêuồ tr ng nhi u Đi uề tr ng nhi u ồ ề ở D aừ tr ng nhi u ề ở ồ ệ +Cây công nghi p hàng năm: mía, l c, đ u t ề ở Mía tr ng nhi u ề ở L cạ tr ng nhi u ồ Đ u t ề ở Đay tr ng nhi u ề ở Cói tr ng nhi u ậ Dâu t mằ t p trung ở Bông v iả t p trung ở ậ ố ả ả ớ ả ấ +Cây ăn qu : chu i, cam, xoài, nhãn, v i…Vùng tr ng cây ăn qu l n nh t là ĐBSCL, ĐNB. ế ệ II.Ngành chăn nuôi: chi m 24,7% ng nông nghi p ư ỷ ọ ướ ỏ ng tăng. ể ủ ướ ồ ị ả ượ giá tr s n l ọ ớ ồ ệ ng phát tri n c a ngành chăn nuôi hi n nay: T tr ng ngành chăn nuôi còn nh (so v i tr ng tr t) nh ng đang có xu h Xu h

ấ ế ạ ả ỷ ọ ế ế t m (tr ng, s a) chi m t tr ng ngày càng cao.

ề ế ộ ... t h n, d ch v gi ng, thú y có nhi u ti n b ...) ị ị ả ạ + Ngành chăn nuôi ti n m nh lên s n xu t hàng hoá ứ ệ + Chăn nuôi trang tr i theo hình th c công nghi p ổ ứ ẩ ữ + Các s n ph m không qua gi ể ệ ề ướ c ta: Đi u ki n phát tri n ngành chăn nuôi n ụ ố ả ố ơ ơ ở ứ ượ ả ậ ợ + Thu n l c đ m b o t i (c s th c ăn đ ệ ấ ấ ầ ố + Khó khăn (gi ng gia súc, gia c m năng su t th p, d ch b nh...) ầ ệ ấ ơ ả ượ ạ ị ng th t các lo i. ợ ầ ệ ề ậ ĐBSH, ĐBSCL

ề ở TDMN phía B c, BTB

ệ ệ ữ ể ạ ở ợ 1/Chăn nuôi l n và gia c m ơ Đàn l n h n 27 tri u con (2005), cung c p h n ¾ s n l ớ ổ Gia c m v i t ng đàn trên 250 tri u con (2003). ấ ở ầ ợ Chăn nuôi l n và gia c m t p trung nhi u nh t 2/ Chăn nuôi gia súc ăn cỏ Đàn trâu: 2,9 tri u con Đàn bò: 5,5 tri u con  nuôi nhi u ắ  BTB, NTB, Tây Nguyên. Chăn nuôi bò s a phát tri n m nh tp.HCM, HN… ừ ệ Dê, c u: 1,3 tri u con. ả ờ II.Tr l i câu h i và bài t p:

ầ ặ ự ự ướ ấ ươ ậ ư ế ệ t: ạ ệ ứ ỏ ọ c ta có vai trò quan tr ng nh th nào ? ọ ng th c có t m quan tr ng đ c bi ấ ấ ả ấ ể ề ề ự ấ ẩ ệ ệ ự cung, t ệ c p sang n n nông nghi p ớ ả ệ ẩ ả ế ế ạ ấ ạ ầ ữ ữ ự ủ ạ ượ ở ướ n ữ c nh ng c ta nh ng năm g n đây. T i sao đ t đ ớ ự

ệ ệ ề ụ ệ ơ ấ

ạ ạ  đ t 4,9 t n/ha/năm.

ươ ự ạ ệ ấ ấ ầ ẩ ạ ệ ấ ng th c đ t trên 470 kg/ng ng th c quy thóc tăng nhanh: 14,4 tri u t n (1980) lên 39,5 tri u t n, trong đó lúa là 36,0 ế ườ  VN xu t kh u g o hàng đ u th i/năm.

ả ượ ả ấ ướ ả ượ ấ ươ ự ớ ệ ế ng hoa màu cũng tăng nhanh. ng th c l n nh t n c, chi m trên 50% di n tích, 50% s n l ng lúa c ả

i thích: ố ủ ẩ nông nghi p ệ phát tri n.ể i chính sách c a Nhà n ả ấ ấ ớ ố

ừ ố ỹ

ậ ợ i và khó khăn gì ? ậ ợ ệ ậ ệ ộ ể ệ i cho vi c hình thành các vùng chuyên canh. ệ ớ t đ i. ệ ồ

ồ ướ ơ ở ế ế i c s ch bi n. ớ ụ ộ ng tiêu th r ng l n.

ư ụ ệ ễ ấ ạ ẩ t… ấ ượ ề ộ ề ẩ ạ ả ấ ươ 1/ S n xu t l ng th c n ạ ả Vi c đ y m nh s n xu t l ự ả ươ ệ + Đ m b o l ng th c cho nhân dân, cung c p th c ăn cho chăn nuôi, t o nguyên li u cho công nghi p ồ ch bi n và làm ngu n hàng xu t kh u + Đa d ng hoá s n xu t nông nghi p, chuy n n n nông nghi p t ả s n xu t hàng hóa l n. 2/ Trình bày nh ng thành t u c a SXLT thành t u to l n đó ? ạ ồ Di n tích gieo tr ng lúa tăng m nh: 5,6 tri u ha (1980) lên 7,3 tri u ha (2005). ổ C c u mùa v có nhi u thay đ i ấ ấ Năng su t tăng m nh ả ượ ự ươ S n l ng l ệ ấ tri u t n (2005). Bình quân l i.ớ gi ệ Di n tích và s n l ĐBSCL là vùng s n xu t l c.ướ n ả *Gi ướ ườ Đ ng l c thúc đ y ụ ư ạ ẩ Đ y m nh thâm canh, tăng v , đ a các gi ng m i có năng su t cao vào s n xu t. ấ nông nghi pệ . ả ế ụ Áp d ng KHKT tiên ti n vào s n xu t ầ ư ơ ở ậ ỷ ợ ậ ấ c s v t ch t, k thu t: thu l Đ u t i, phân bón, thu c tr sâu… ị ườ ầ ủ ướ Nhu c u c a th tr c. ng trong và ngoài n ữ ệ ở ướ ể ệ c ta có nh ng thu n l n 3/ Vi c phát tri n cây công nghi p i: a/ Thu n l ậ ợ ộ ấ ệ Di n tích đ t badan t p trung trên m t di n r ng thu n l ạ ậ ợ ẩ ệ ớ ậ i phát tri n các lo i cây công nghi p nhi t đ i nóng m thu n l Khí h u nhi ế ế ệ ộ ồ Ngu n lao đ ng d i dào, có kinh nghi m tr ng và ch bi n cây công nghi p ạ M ng l ị ườ Th tr b/ Khó khăn: ậ Khí h u nóng m, m a nhi u d gây xói mòn đ t, sâu b nh, h n hán, lũ l ị ườ Th tr ế ng có nhi u bi n đ ng, ch t l ế ng s n ph m còn h n ch .

ạ ạ ệ ấ ở ướ n c ta l ơ ấ ọ i đóng vai trò quan tr ng nh t trong c c u

ệ ấ ị ả ỷ ọ ạ ế ẩ ụ ấ ề ng tiêu th , nh t là xu t kh u đem l ệ tr ng cao nh t trong giá tr s n xu t cây công nghi p i giá tr cao nh : cafe, cao su, h tiêu, đi u… ị ầ ế ệ ấ ồ ư ậ i quy t vi c làm, nâng cao thu nh p ớ ế ạ ệ ườ ạ ấ i dân, nh t là ệ ấ

ệ ở ướ n ồ c ta. ừ ệ 4/ T i sao các cây công nghi p lâu năm ệ ả ấ s n xu t cây công nghi p ? ấ ị ả Giá tr s n xu t cây công nghi p lâu năm chi m t ấ ị ườ ứ Đáp ng th tr ả Vi c hình thành các vùng chuyên canh quy mô l n góp ph n gi ư ề ở trung dumi n núi; h n ch n n du canh du c . ng ế ế ệ Cung c p nguyên li u cho công nghi p ch bi n. ố 5/ Hãy trình bày tình hình phân b cây công nghi p ủ ế + Các cây công nghi p lâu năm ch y u : cafe, cao su, h tiêu, d a, chè Tây Nguyên, ĐNB, BTB

ề ở

ĐNB, Tây Nguyên, BTB ắ ề ề ở

Trung du mi n núi phía B c, Tây Nguyên ề ở ồ Tây Nguyên, ĐNB, DHMT

ĐNB ĐBSCL ề ở ồ Cafe tr ng nhi u ồ Cao su tr ng nhi u ồ Chè tr ng nhi u H tiêuồ tr ng nhi u Đi uề tr ng nhi u ồ ề ở ề ở ồ D aừ tr ng nhi u ệ ằ ố ng, bông, đay, cói, dâu t m, thu c lá...

ồ ồ ắ ậ ươ ạ ĐBSCL, ĐNB, DHMT ắ BTB, ĐNB, Đ c L c

ắ ắ ắ ồ TDMN phía B c, Đ c L c, Hà Tây, Đ ng Tháp ng

ồ ồ ề ở ậ ươ tr ng nhi u ĐBSH ể ven bi n Ninh Bình, Thanh Hóa

ở ở + Cây công nghi p hàng năm: mía, l c, đ u t ề ở Mía tr ng nhi u ề ở L cạ tr ng nhi u ồ Đ u t ề ở Đay tr ng nhi u ề ở Cói tr ng nhi u Dâu t mằ t p trung Bông v iả t p trung

ồ ậ Lâm Đ ng ắ ắ ậ NTB, Đ c L c ở ướ 6/ Hãy trình bày tình hình chăn nuôi n c ta. ầ ệ ấ ơ ả ượ ạ ị ng th t các lo i. ợ ầ ệ ề ậ ĐBSH, ĐBSCL

ề ở TDMN phía B c, BTB

ề ề ứ ậ ợ i nào đ đ a chăn nuôi tr thành ngành s n xu t chính ? ỏ ượ ể ư ư i nh : có nhi u đ ng c , ngu n th c ăn cho chăn nuôi đ ả c đ m ồ ồ ự ư ừ ng th c d th a). ế ứ ề ẩ ể ọ c chú tr ng phát tri n. ậ ợ ệ ề ể ầ ư ệ i nh ng hi u ư i ch a cao và ch a n đ nh ? ấ ẫ ấ ầ ư ng ch a cao. ệ ạ ư ệ ậ ả ạ ầ ủ ệ ế ế ạ ư ầ ạ ẩ ế ạ ỳ ng khó tính nh : EU, Nh t B n, Hoa K … ủ ả ạ i góp ph n phát huy th m nh c a

c ta?

ả i đ phát tri n cây công nghi p và cây ăn qu ớ ượ ệ ớ ệ ừ Dê, c u: 1,3 tri u con. ữ ậ ợ 7/ N c ta có nh ng thu n l ề ướ ệ N c ta có nhi u đi u ki n thu n l ươ ơ ở ế ế ả ố ơ t h n (c s ch bi n th c ăn cho chăn nuôi, l b o t ị ộ ụ ề ố D ch v v gi ng, thú y có nhi u ti n b . ượ ơ ở ế ế ả C s ch bi n s n ph m chăn nuôi đ ề ữ 8/ Vì sao trong nh ng năm g n đây, đi u ki n phát tri n chăn nuôi có nhi u thu n l ư ổ ị ả ạ qu l ấ ượ ố Gi ng gia súc, gia c m cho năng su t v n còn th p, ch t l ệ ộ ầ ị ẫ D ch b nh h i gia súc, gia c m v n còn đe do trên di n r ng ị ườ ứ Công nghi p ch bi n ch a đáp ng nhu c u c a các th tr ả ấ 9/ T i sao đ y m nh s n xu t cây công nghi p và cây ăn qu l n n ề nông nghi pệ nhi ệ ớ ướ t đ i n ậ ợ ể ệ ề ướ a/ N c ta có đi u ki n thu n l ệ ớ ẩ ậ Khí h u nhi t đ i m gió mùa v i l ộ ẩ t cao, đ m l n. ể ng nhi

ở ề ấ ợ ạ ấ ệ ề ạ ấ mi n núi, đ t phù sa ở ồ đ ng

ộ ồ ồ ệ ề

ể ủ ệ ề ể ệ ạ ớ i nhi u ý nghĩa to l n: ướ c. ả đem l ế ế ệ ệ ẩ ố ạ ệ ế ả ạ ộ ả ướ ấ i quy t vi c làm, phân b l i lao đ ng trên ph m vi c n c. ở ữ ể ề Có nhi u lo i đ t thích h p nhi u lo i cây công nghi p: đ t feralit b ng.ằ Ngu n lao đ ng d i dào, có nhi u kinh nghi m. ệ ể ế ế Ngành công nghi p ch bi n ngày càng phát tri n. ị ườ ớ ầ Nhu c u th tr ng l n. ế Chính sách khuy n khích phát tri n c a Nhà n b/ Vi c phát tri n cây công nghi p và cây ăn qu ấ Cung c p nguyên li u cho công nghi p ch bi n. ặ ấ Cung c p các m t hàng xu t kh u. ầ Góp ph n gi ẩ ự Thúc đ y s phát tri n KTXH nh ng vùng khó khăn.

Ấ Ệ Ề

Ủ Ả ọ Ể ế ứ BÀI 24. V N Đ PHÁT TRI N TH Y S N VÀ LÂM NGHI P I.Ki n th c tr ng tâm:

ậ ợ ể ể ủ ả . i và khó khăn đ phát tri n th y s n

ả ầ ườ ư ườ ờ ể ả ả ớ ủ ả I.Ngành th y s n ữ ề ệ 1/Nh ng đi u ki n thu n l ậ ợ a/Thu n l i: N c ta có đ ng l n: H i PhòngQu ng Ninh, qu n đ o Hoàng Sa ườ ng b bi n dài, có 4 ng tr ậ ậ ị Tr ướ ng Sa, Ninh Thu nBình Thu nBà R aVũng Tàu, Cà MauKiên Giang. ổ ả ả ả i h i s n r t phong phú. T ng tr l ng h i s n kho ng 3,9 – 4,0 tri u t n, cho phép khai Ngu n l ữ ượ ơ ể ướ ệ ấ ể ơ ả ồ ợ ả ả ấ ệ ấ thác hàng năm 1,9 tri u t n. Bi n n ề ờ ể c ta có h n 2000 loài cá, 100 loài tôm, rong bi n h n 600 loài,… ậ ọ ố ề ầ ạ ừ ả ặ ướ ệ c ng t. Di n tích m t n ả ồ D c b bi n có nhi u vũng, v nh, đ m phá, các cánh r ng ng p m n có kh năng nuôi tr ng h i ặ ướ ể c ộ ạ ị ả s n. N c ta có nhi u sông, su i, kênh r ch…có th nuôi th cá, tôm n nuôi tr ng th y s n là 850.000 ha, trong đó 45% thu c Cà Mau, B c Liêu. ề ệ ể ệ ệ ụ ỷ ả ắ ượ ị ố ơ ồ ế ế ế c trang b t ủ ả c có nhi u chính sách khuy n khích phát tri n, nhân dân có kinh nghi m nuôi tr ng và đánh ị t h n; các d ch v thu s n và công nghi p ch bi n cũng ng ti n đánh b t đ

ướ ở ộ ụ ượ c. c m r ng trong và ngoài n

ắ ả ng xuyên x y ra. ậ ườ ắ ệ ấ ấ ớ ộ ổ ệ ố ng ti n đánh b t còn ch m đ i m i, năng su t lao đ ng còn th p. H th ng ư ả c ng cá còn ch a đáp ng yêu c u. ầ ả ế ng s n ph m còn nhi u h n ch . ả ế ế ườ ề ỷ ả ị ạ ị i thu s n b suy gi m. ủ ả ể ố ườ ạ i/năm. ủ ả ệ ấ ụ ể ạ ệ ấ ả ể ề ấ ạ ỉ ỉ ả ượ ấ ả ầ ẫ ắ ả ả ị ẩ ắ ộ ị ỉ ủ ả ủ ả ề ế ấ ồ ị ả ượ tr ng ngày càng cao trong c c u s n xu t và giá tr s n l ỷ ả ơ ấ ả ặ ướ ể ệ ề ề ầ ồ ồ ọ ướ ồ ướ Nhà n ươ ắ b t. Các ph ể ạ phát tri n m nh. ị ườ Th tr ng tiêu th đ b/Khó khăn: Thiên tai, bão, gió mùa Đông B c th ươ ề Tàu thuy n và ph ứ ẩ ấ ượ Ch bi n và ch t l ồ ợ Môi tr ng b suy thoái và ngu n l ự 2/S phát tri n và phân b ngành th y s n. ệ ấ ơ SLTS năm 2005 là h n 3,4 tri u t n, SL bình quân đ t 42 kg/ng *Khai thác th y s n: S n l ng khai thác liên t c tăng, đ t 1,79 tri u t n (2005), trong đó cá bi n 1,36 tri u t n. T t c các t nh giáp bi n đ u đ y m nh đánh b t h i s n, nh t là các t nh duyên h i NTB và Nam ậ B . D n đ u là các t nh v SL đánh b t: Kiên Giang, Bà R aVũng Tàu, Bình Đ nh, Bình Thu n, Cà Mau. ng th y s n. *Nuôi tr ng th y s n: chi m t ệ c đ nuôi tr ng thu s n là g n 1 tri u ỷ ọ ủ ả Ti m năng nuôi tr ng th y s n còn nhi u, di n tích m t n ơ ế ha, trong đó ĐBSCL chi m h n 70%.

ề ể ạ ớ ứ Ngh nuôi tôm phát tri n m nh v i hình th c bán thâm canh và thâm canh công nghi p ệ  t p trung ậ ở

ể ặ ọ ấ ở ổ ế c ng t cũng phát tri n, đ c bi ệ ở t ĐBSCL và ĐBSH, nh t là An Giang n i ti ng v ề

ĐBSCL ướ ề Ngh nuôi cá n nuôi cá tra, cá basa. II.Ngành lâm nghi pệ

ề ặ ọ ế ệ ở ướ n c ta có vai trò quan tr ng v m t kinh t và sinh thái. a) Ngành lâm nghi p Kinh t : ế ồ ố ộ ườ i ệ ệ ệ ồ công nghi p.ệ ủ ợ i ộ ố ả ở ạ ả ạ ả ạ + T o ngu n s ng cho đông bào dân t c ít ng ồ ủ + B o v các h th y đi n, th y l + T o ngu n nguyên li u cho m t s ngành + B o v an toàn cho nhân dân c trong vùng núi, trung du và vùng h du. ệ Sinh thái:

ậ ệ ự ậ ố ạ ố ả ề ả ằ ằ c. ề ố ị

3 g , 120 tri u cây tre,

ấ + Ch ng xói mòn đ t ộ ế + B o v các loài đ ng v t, th c v t quí hi m ụ ả + Đi u hòa dòng ch y sông ngòi, ch ng lũ l t và khô h n ướ ả + Đ m b o cân b ng sinh thái và cân b ng n ư ướ ừ b) Tài nguyên r ng n c ta v n giàu có nh ng đã b suy thoái nhi u: ạ ừ Có 3 lo i r ng: ừ ộ ầ ố ớ ụ ệ ớ ề ệ ả ố ố R ng phòng h : g n 7 tri u ha, có tác d ng l n đ i v i vi c đi u hòa dòng ch y, ch ng lũ, ch ng ắ DHMT còn ch n cát bay. ể ế ằ ừ ừ ả ồ ệ ế ạ ị ị . ở ặ ụ ấ ả ể ự xói mòn, R ng đ c d ng: b o t n ĐTV quý hi m, phát tri n du l ch, cân b ng sinh thái… ề R ng s n xu t: 5,4 tri u ha, t o ra nhi u giá tr kinh t ố c) S phát tri n và phân b lâm nghi p ừ ừ ệ ậ ồ ừ ệ ấ Tr ng r ng: có 2,5 tri u ha r ng tr ng t p trung, ch y u là r ng làm nguyên li u gi y, r ng g ỗ ủ ế ừ ụ ỏ ồ ừ ả ệ ừ ồ tr m ,…r ng phòng h . Hàng năm tr ng kho ng 200.000 ha r ng t p trung. ỗ ả ệ ệ ỗ ộ ế ế ậ ả ứ 100 tri u cây n a. ẩ ả ỗ ỗ ấ ấ ộ ượ ỗ ẻ ồ ỗ công nghi p ệ b t gi y và gi y đang đ ể c phát tri n, ợ ọ ồ ớ l n nh t là nhà máy gi y Bãi B ng (Phú Th ) và Liên h p gi y Tân Mai (Đ ng Nai). ằ ừ ớ ỗ ủ ượ ừ Khai thác, ch bi n g và lâm s n: khai thác hàng năm kho ng 2,5 tri u m ệ Các s n ph m g : g tròn, g x , đ g … ấ ấ Các vùng có di n tích r ng l n: Tây Nguyên, BTB,… R ng còn đ ả ờ ậ ấ ệ ấ c khai thác cung c p g c i, than c i. II.Tr l ủ i câu h i và bài t p: ể ể ỷ ả ướ ậ ợ ệ ữ ỏ i và khó khăn đ phát tri n ngành thu s n n 1/ Nh ng đi u ki n thu n l c ta.

ả ầ ườ ư ườ ờ ể ả ả ớ ng l n: H i PhòngQu ng Ninh, qu n đ o Hoàng Sa ề ậ ợ a/ Thu n l i: N c ta có đ ườ ng b bi n dài, có 4 ng tr ậ ậ ị Tr ướ ng Sa, Ninh Thu nBình Thu nBà R aVũng Tàu, Cà MauKiên Giang. ổ ả ả ả i h i s n r t phong phú. T ng tr l Ngu n l ng h i s n kho ng 3,9 – 4,0 tri u t n, cho phép khai ể ướ ữ ượ ơ ồ ợ ả ả ấ ệ ấ thác hàng năm 1,9 tri u t n. Bi n n ề c ta có h n 2000 loài cá, 100 loài tôm, rong bi n h n 600 loài,… ậ ờ ể ừ ị ồ ặ ướ ầ ạ ướ ề ả ệ ấ ể ơ ả ọ ả D c b bi n có nhi u vũng, v nh, đ m phá, các cánh r ng ng p m n có kh năng nuôi tr ng h i ể c nuôi c ng t. DT m t n ạ ộ ặ ả ố s n. N c ta có nhi u sông, su i, kênh r ch…có th nuôi th cá, tôm n ồ tr ng th y s n là 850.000 ha, trong đó 45% thu c Cà Mau, B c Liêu. ề ể ệ ọ ướ ủ ả ướ ồ ế ế ị ố ơ ỷ ả ụ ị ệ ươ ắ ượ c có nhi u chính sách khuy n khích phát tri n, nhân dân có kinh nghi m nuôi tr ng và đánh t h n; các d ch v thu s n và CN ch bi n cũng phát ế c trang b t ng ti n đánh b t đ

ướ ụ ượ ở ộ c m r ng trong và ngoài n c. ng tiêu th đ

ả ắ ấ ấ ổ ớ ộ ườ ắ ng xuyên x y ra. ậ ệ ệ ố ng ti n đánh b t còn ch m đ i m i, năng su t lao đ ng còn th p. H th ng ư ả c ng cá còn ch a đáp ng yêu c u. ầ ả ế ế ườ ị ề ỷ ả Nhà n ắ b t. Các ph ạ ể tri n m nh. ị ườ Th tr b/ Khó khăn: Thiên tai, bão, gió mùa Đông B c th ươ ề Tàu thuy n và ph ứ ấ ượ Ch bi n và ch t l Môi tr . 2/ Tình hình phát tri n và phân b ngành thu s n n ế ng s n ph m còn nhi u h n ch . ả ệ c ta hi n nay ả ượ ơ ạ ườ ạ ẩ ị ồ ợ i thu s n b suy gi m. ng b suy thoái và ngu n l ỷ ả ướ ố ệ ấ ng thu s n năm 2005 là h n 3,4 tri u t n, s n l ng bình quân đ t 42 kg/ng i/năm. ể ỷ ả ủ ả ả ượ S n l *Khai thác th y s n:

ệ ấ ụ ể ạ ệ ấ ả ạ ỉ ỉ ấ ị ắ ị ộ ỉ S n l ng khai thác liên t c tăng, đ t 1,79 tri u t n (2005), trong đó cá bi n 1,36 tri u t n. T t c các t nh giáp bi n đ u đ y m nh đánh b t h i s n, nh t là các t nh duyên h i NTB và Nam ậ , Bình Đ nh, Bình Thu n, ắ ả ả đánh b t: Kiên Giang, ề ả ượ ề s n l Bà R aVũng Tàu ẩ ng

ủ ả ồ ả ượ ấ ả ể ầ ẫ B . D n đ u là các t nh v Cà Mau. *Nuôi tr ng th y s n: ặ ướ ể ỷ ả ề ề ệ ầ ồ ồ Ti m năng nuôi tr ng th y s n còn nhi u, di n tích m t n ệ c đ nuôi tr ng thu s n là g n 1 tri u ế ủ ả ơ ha, trong đó ĐBSCL chi m h n 70%. ạ ệ ở ấ ể ể ọ ề ề ệ ở t ổ ế An Giang n i ti ng ĐBSCL và ĐBSH, nh t là ớ c ng t cũng phát tri n, đ c bi

ề ệ ồ ữ ể ở ủ ả ớ

ự c?ướ ặ ướ ủ ả ớ ả ồ ế ấ c nuôi tr ng th y s n l n nh t. Năm 2005, di n tích m t n ệ ặ ướ ủ ả ồ ặ ướ ệ c nuôi tr ng th y s n c a c ồ c nuôi tr ng ủ ả

ừ ể ế ợ ủ ả ậ ồ ố ủ ả ặ ả ườ ự ề ệ ề ồ ộ ủ i dân có nhi u kinh nghi m. S năng đ ng c a ng. ộ ượ ậ ợ ự ể ớ ồ i cho nuôi tr ng phát tri n.

ứ ng l n th c ăn t ề ệ ừ ị ướ c. ề ụ ề ố ị ườ ệ ứ ể ả ủ ả ẩ ư ẩ ạ ồ ấ ạ ệ c ta hi n nay. n ề ề ặ ọ ể c ta có vai trò quan tr ng v m t kinh t ệ ở ướ n ứ Ngh nuôi tôm phát tri n m nh v i hình th c bán thâm canh và thâm canh công nghi p ặ ướ Ngh nuôi cá n ề v nuôi cá tra, cá basa. ấ 3/ D a trên nh ng đi u ki n nào mà ĐBSCL có th tr thành vùng nuôi tr ng th y s n l n nh t n ệ Vùng có di n tích m t n ủ ả th y s n toàn vùng là 680.000 ha, chi m kho ng 70% di n tích m t n c.ướ n ệ ặ ớ Di n tích r ng ng p m n l n, có th k t h p nuôi th y s n. ạ ố ượ ng nuôi tr ng đa d ng: cá, tôm, các gi ng đ c s n… Đ i t ố Đây là vùng có truy n th ng nuôi tr ng th y s n, ng ơ ế ị ườ c ch th tr ạ nhiên t o thu n l Hàng năm lũ tràn v mang theo m t l ị ể Các d ch v v gi ng, th c ăn, phòng tr d ch b nh đ u phát tri n. ớ ầ ng l n k c trong và ngoài n Nhu c u th tr ế ế ể Công nghi p ch bi n th y s n phát tri n. ấ ế Chính sách khuy n ng và đ y m nh xu t kh u. ể ố ừ ở ướ ừ ệ 4/ Nêu hi n tr ng phát tri n tr ng r ng và các v n đ phát tri n v n r ng ế a) Ngành lâm nghi p và sinh thái. Kinh t : ế ồ ố ộ ườ i ệ ệ ệ ồ công nghi p.ệ ủ ợ i ộ ố ả ở ạ ả ạ ả ạ + T o ngu n s ng cho đông bào dân t c ít ng ồ ủ + B o v các h th y đi n, th y l + T o ngu n nguyên li u cho m t s ngành + B o v an toàn cho nhân dân c trong vùng núi, trung du và vùng h du. ệ Sinh thái:

ậ ệ ự ậ ố ạ ố ả ề ả ằ ằ c. ề ố ị

3 g , 120 tri u cây tre,

ấ + Ch ng xói mòn đ t ế ộ + B o v các loài đ ng v t, th c v t quí hi m ụ ả t và khô h n + Đi u hòa dòng ch y sông ngòi, ch ng lũ l ướ ả + Đ m b o cân b ng sinh thái và cân b ng n ư ướ ừ c ta v n giàu có nh ng đã b suy thoái nhi u: b) Tài nguyên r ng n ạ ừ Có 3 lo i r ng: ừ ố ớ ụ ớ ệ ề ả ố ố R ng phòng h : g n 7 tri u ha, có tác d ng l n đ i v i vi c đi u hòa dòng ch y, ch ng lũ, ch ng ể ệ ven bi n mi n Trung còn ch n cát bay. ể ằ ị ộ ầ ề ả ồ ệ ừ ừ ế ị ế ạ . ở ặ ụ ấ ả ể ự ắ xói mòn, ự ậ ộ R ng đ c d ng: b o t n đ ng th c v t quý hi m, phát tri n du l ch, cân b ng sinh thái… ề R ng s n xu t: 5,4 tri u ha, t o ra nhi u giá tr kinh t ố c) S phát tri n và phân b lâm nghi p: ừ ừ ệ ệ ậ ồ ừ ấ Tr ng r ng: có 2,5 tri u ha r ng tr ng t p trung, ch y u là r ng làm nguyên li u gi y, r ng g ỗ ủ ế ừ ụ ỏ ồ ừ ả ệ ừ ồ tr m ,…r ng phòng h . Hàng năm tr ng kho ng 200.000 ha r ng t p trung. ệ ả ỗ ệ ỗ ộ ế ế ậ ả ứ 100 tri u cây n a. ỗ ỗ ẩ ấ ả ấ ộ ượ ỗ ẻ ồ ỗ công nghi p ệ b t gi y và gi y đang đ ể c phát tri n, Khai thác, ch bi n g và lâm s n: khai thác hàng năm kho ng 2,5 tri u m ệ Các s n ph m g : g tròn, g x , đ g … ấ ấ ấ ằ ồ ọ ợ ớ l n nh t là nhà máy gi y Bãi B ng (Phú Th ) và Liên h p gi y Tân Mai (Đ ng Nai).

ừ ớ ượ ừ ủ Các vùng có di n tích r ng l n: Tây Nguyên, BTB,… R ng còn đ ệ ấ c khai thác cung c p g c i, than c i. Ổ Ổ Ệ

ỗ ủ Ứ ế ứ ọ

ớ ổ ứ BÀI 25. T CH C LÃNH TH NÔNG NGHI P I.Ki n th c tr ng tâm: ệ ở ướ n c ta: i t ộ tác đ ng t ổ ch c lãnh th nông nghi p ố

ệ ổ ệ ề ổ

ự c ta:

c ta: ữ ổ ứ có 7 vùng nông nghi pệ . ệ ở ướ n ữ ệ ủ ướ ướ ổ ổ ạ ệ ở ướ n ổ ổ ứ ch c lãnh th nông nghi p c ta trong nh ng năm qua thay đ i theo hai xu h

ườ ấ ả ể ng chuyên môn hoá s n xu t, phát tri n các vùng chuyên canh quy mô l n ng chính: ớ  ĐBSCL, ĐNB,

ệ ế ạ ạ ạ ồ nông thôn  Khai thác h p lý ngu n tài ợ

ạ ng nông s n. ệ ả ớ ẩ ả ỷ ả ướ ệ ể ấ ộ ị ườ c phát tri n m i, thúc đ y s n xu t nông lâm nghi p và thu s n theo h ướ ng

ề ố ượ ệ ả ố 1. Các nhân t TN: Nhân t ề + N n chung ố ự + Chi ph i s phân hoá lãnh th nông nghi p c truy n. ố ố KTXH: chi ph i m nh s phân hoá lãnh th nông nghi p hàng hoá. Nhân t 2. Các vùng nông nghi p ổ 3. Nh ng thay đ i trong t ổ a. T ch c lãnh th nông nghi p c a n Tăng c Tây Nguyên,… ẩ Đ y m nh đa d ng hoá nông nghi p, đa d ng hoá kinh t nguyên. ử ụ ồ ế ợ S d ng k t h p ngu n lao đ ng, t o vi c làm. ể ủ ả Gi m thi u r i ro trong th tr ạ ế b. Kinh t trang tr i có b ấ sàn xu t hàng hoá. ể ạ Trang tr i phát tri n v s l ạ ng và lo i hình ả ờ ỏ II.Tr l  s n xu t nông nghi p hàng hoá. ấ ậ i câu h i và bài t p: ữ ệ ắ ộ ề

ắ ề ộ ủ ế ệ ậ ố ế ồ ắ ượ ệ ạ ẩ t (chè, tr u, ả c li u; cây ăn qu … ệ ớ ồ ố ng, l c, thu c lá; cây d ơ ệ ữ ợ ệ ớ ị ủ ế ệ ậ ạ ồ ồ ắ ệ ậ ồ ồ ở ồ c tr ng ằ ữ ả ự 1/ Có s khác nhau nào trong chuyên môn hóa nông nghi p gi a Trung du mi n núi B c B và Tây Nguyên? Trung du mi n núi B c B ch y u tr ng cây công nghi p có ngu n g c ôn đ i và c n nhi ậ ươ ồ h i, qu …). Các cây công nghi p ng n ngày: đ u t ồ Chăn nuôi trâu, bò th t, bò s a, l n. Vùng có di n tích tr ng chè l n h n. ủ Tây Nguyên ch y u tr ng cây công nghi p lâu năm c a vùng c n xích đ o (cafe, cao su, h tiêu), chè ẻ ượ đ cao nguyên Lâm Đ ng có khí h u mát m ; ngoài ra tr ng cây công nghi p ng n ngày có: ủ ế dâu t m, bông v i… Chăn nuôi bò th t, bò s a là ch y u. ồ ướ ị ị ấ ồ ự ự ậ t là s phân hóa khí h u. S khác nhau là do đ a hình, đ t tr ng, ngu n n ự ệ

ư ự ệ ậ ẩ ồ ố ệ ặ c, đ c bi ữ ớ ả ắ t (su hào, b p c i, khoai ế ề ợ ỷ ả ệ ớ ồ ỷ ả ả ả ầ ấ t đ i lúa, cây ăn qu ; thu s n, gia c m…Vùng này quy mô s n xu t ơ ấ ả ớ ớ 2/ Có s khác nhau nào trong chuyên môn hóa nông nghi p gi a ĐBSH và ĐBSCL? ĐBSH có a th v rau, cây th c ph m có ngu n g c ôn đ i và c n nhi tây…), chăn nuôi l n, thu s n. ủ ế ĐBSCL ch y u tr ng cây nhi lúa, thu s n, cây ăn qu l n h n r t nhi u so v i ĐBSH. ướ ị ự ệ ồ ậ ồ ỷ ả ự S khác nhau là do đ a hình, đ t tr ng, ngu n n ặ c, đ c bi ờ t là s phân hóa khí h u. Đ ng th i ấ ồ ấ ụ ứ ề ủ ự ỷ ả ệ ự ổ ề ấ ồ ồ ề nhiên t o ra cái n n c a s phân hóa lãnh th nông ệ

ả ướ ấ ế ổ ự nhiên (đ t, khí h u, n ệ ướ ạ KTXH làm phong phú thêm và làm bi n đ i s phân hóa đó. ố ự t ự ụ ộ ạ ậ ấ ớ ề ư ự ể ộ c ta còn l c h u, ch a phát tri n nên s ph thu c vào t ậ c). nhiên còn r t l n.

ở ồ ệ ấ ở mi n núi hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p, đ t phù sa ằ đ ng b ng hình ươ ự ự ự ạ ạ ạ ộ ủ ế ậ ữ ắ ở ề TDMN B c B ch y u là cây ĐNB ch y u là cây công nghi p nhi ồ ệ ớ t đ i, còn ố ậ Ở ồ ệ ớ ệ do quy mô đ t tr ng, di n tích nuôi tr ng thu s n. 3/ Hãy l y ví d ch ng minh các đi u ki n t ố nghi p, còn các nhân t ụ ệ ấ S n xu t nông nghi p ph thu c nhi u vào các nhân t Nông nghi p n Ví d :ụ ề ấ Đ t feralit ẩ ng th c, th c ph m. thành các vùng chuyên canh cây l ề ơ ấ ự Khí h u phân hóa đa d ng t o nên s đa d ng v c c u cây tr ng và có s khác nhau v chuyên môn ệ ủ ế hóa gi a các vùng. ệ công nghi p có ngu n g c c n nhi t và ôn đ i.

ế t o nên s phân hóa trên th c t ổ ự ấ ủ s n xu t c a các vùng. ơ ấ ậ ồ ướ c ta. ự ế ả ậ ế ự ồ ả ưở ườ ơ ở ậ ể ườ ố ố ố ế ng đóng vai trò quy t ấ ị ườ ấ ấ ỹ ệ ố KTXH làm phong phú thêm và làm bi n đ i s phân hóa đó: * Nhân t ự ố ạ Là nhân t ố ộ ậ ệ Vi c nh p n i các gi ng cây tr ng, v t nuôi làm phong phú thêm c c u cây tr ng, v t nuôi n KTXH còn nh h Các nhân t ậ i, c s v t ch t k thu t, đ Các nhân t con ng ế ớ ề ự ị đ nh s hình thành các vùng nông nghi p ti n t ố ả ng đ n s phát tri n và phân b s n xu t. i chíng sách, th tr ng l ệ ả i n n nông nghi p s n xu t hàng hóa.

Ệ

ứ ọ Ơ Ấ BÀI 26 C C U NGÀNH CÔNG NGHI P ế I.Ki n th c tr ng tâm: ơ ấ ệ I. C c u công nghi p theo ngành: ộ ớ ầ ệ ướ ươ ơ ấ c ta t ấ ả ệ ệ ọ ố ố ệ ạ ế ế ệ ớ ướ c; v i 29 ngành khác nhau. ệ ể ộ ố ộ ả ế ế ạ ế ữ ể ệ khác. ệ ướ ạ ự ệ ớ ớ ằ c ta có s chuy n d ch rõ r t nh m thích nghi v i tình hình m i: ỉ ọ ệ ệ ả ỉ ọ ệ ệ ấ ố

ệ ơ ấ ệ ng hoàn thi n c c u ngành công nghi p: ệ ướ ự ớ ề ơ ấ ề ạ ợ ế ế ớ th gi i ệ ứ ư ướ ể ể ệ ạ ọ ọ ộ c m t

ớ ổ ề ệ ầ ư ủ C c u ngành công nghi p n ng đ i đa d ng v i khá đ y đ các ngành quan tr ng thu c 3 nhóm chính: công nghi p khai thác, công nghi p ch bi n, công nghi p s n xu t, phân ph i đi n, khí ố đ t, n ọ ệ ổ Hi n nay đang n i lên m t s ngành công nghi p tr ng đi m, là nh ng ngành có th m nh lâu dài, mang ẽ ế ệ ạ cao, và có tác đ ng m nh m đ n vi c phát tri n cácngành kinh t i hi u qu kinh t l ị ể ơ ấ C c u ngành công nghi p n ế ế + Tăng t tr ng nhóm ngành công nghi p ch bi n. ố ả + Gi m t tr ng nhóm ngành công nghi p khai thác và công nghi p s n xu t, phân ph i đi n, khí đ t, c.ướ n Các h + Xây d ng c c u linh ho t, phù h p vói đi u ki n VN, thích ng v i n n kinh t ẩ + Đ y m nh phát tri n các ngành mũi nh n và tr ng đi m, đ a công nghi p đi n năng đi tr c.ướ b + Đ u t t b , công ngh ơ ấ

ự ạ ộ ệ ậ ủ ế ở ộ ố ấ ướ ừ ộ ổ ứ ộ ậ m t s khu v c: công nghi p ệ theo lãnh th cao nh t n c. T Hà N i to ả ụ ậ có m c đ t p trung ớ ng v i các c m chuyên môn hoá: ơ ạ ả ụ ẩ ọ ầ ắ ơ ệ ấ ệ ơ ị ệ ệ ể ọ Nam B ộ: hình thành 1 d i ả công nghi p ệ v i các TTCN tr ng đi m: tp.HCM, Biên Hoà, Vũng Tàu, có

ớ ệ ự ẩ ệ ửtp.HCM là TTCN l n nh t c n

ầ ẵ ế ẩ ớ ơ ớ ẵ ấ ả ướ c. ớ ệ Đà N ng là TTCN l n nh t ấ

ể ậ ủ ề ả ộ ị ờ ạ ị ề ị ế ụ ế ấ ự ườ : ể ồ ầ ư ướ ố ế ố v trí đ a lý, TNTN, ngu n lao đ ng có tay ngh , th n ộ c ngoài. ạ ầ ế ự ạ ộ ồ ể ng tiêu th , k t c u h t ng, chính sách phát tri n CN, thu hút đ u t ấ ế còn h n ch là do thi u đ ng b các nhân t

ệ ớ ị ế ổ ế ị theo chi u sâu, đ i m i thi ổ II. C c u CN theo lãnh th : a/Ho t đ ng công nghi p t p trung ch y u ĐBSH & vùng ph c n ướ theo các h ả +H i PhòngH LongC m Ph : khai thác than , c khí. +Đáp C u B c Giang: phân hoá h c, VLXD. +Đông AnhThái Nguyên: luy n kim ,c khí. ấ ọ t TrìLâm ThaoPhú Th : hoá ch t, gi y. +Vi ỷ ệ +Hoà BìnhS n La: thu đi n. +Nam Đ nhNinh BìnhThanh Hoá: d t, ximăng, đi n. Ở các ngành: khai thác d u ,khí; th c ph m, luy n kim, đi n t ự DHMT: Hu , Đà N ng, Vinh, v i các ngành: c khí, th c ph m, đi n vùng. Vùng núi: công nghi p ệ ch m phát tri n, phân b phân tán, r i r c. *S phân trên là k t qu tác đ ng c a nhi u y u t tr ố Khu v c TDMN *Nh ng vùng có giá tr công nghi p l n: ĐNB, ĐBSH, ĐBSCL trên, nh t là GTVT kém phát tri n. ĐNB chi m h n ½ t ng GTSXCN. ơ ơ ấ ầ ệ theo thành ph n KT: ữ ệ ế ầ ổ ự ắ ướ đã có nh ng thay đ i sâu s c: khu v c Nhà n c, khu ự ự ố ơ ấ v c ngoài Nhà n c và khu v c có v n đ u t c ngoài. ượ ở ộ c m r ng. ế ỷ ọ ướ ự ướ ệ c, tăng t ệ ự ỷ ọ tr ng khu v c ngoài Nhà n ặ c, đ c bi t là ả ầ ư ướ ướ ự ố ữ III.C c u công nghi p C c u công nghi p theo thành ph n kinh t ầ ư ướ n ạ ộ tham gia vào ho t đ ng công nghi p ngày càng đ tr ng khu v c Nhà n c ngoài. ướ ầ Các thành ph n kinh t ng chung: gi m t n Xu h khu v c có v n đ u t

ỏ II.Tr l i câu h i và bài t p: ạ ạ ừ ướ ơ ấ ẽ ổ c thay đ i m nh m ệ ơ ấ ậ c ta đa d ng và đang t ng b ng hoàn thi n c c u ngành. ộ ớ ầ ơ ấ ợ ệ ơ ướ ươ ươ ng ngày càng h p lý h n. Ph c ta t ấ ả ệ ệ ệ ọ ố ạ ế ế ổ ướ ộ ố ộ ả ạ ạ ệ ế ể ệ ọ ẽ ế i hi u qu kinh t khác. ị ớ ớ ệ ự ằ c ta có s chuy n d ch rõ r t nh m thích nghi v i tình hình m i: ệ ể ế ế ố ấ ệ ệ ệ ả ệ ướ ỷ ọ tr ng nhóm ngành công nghi p ch bi n. ỷ ọ ố tr ng nhóm ngành công nghi p khai thác và công nghi p s n xu t, phân ph i đi n, khí đ t,

ệ ệ ơ ấ ợ ạ ề ơ ấ ớ ề ướ ự ng hoàn thi n c c u ngành công nghi p: ệ ọ ọ ạ ệ ể ể ướ ứ ư ế ế ớ th gi i ệ ộ c m t

ớ ề ế ị theo chi u sâu, đ i m i thi ị ế ọ ứ ầ ư ự

ổ ự ệ ướ

ụ ậ ệ ạ ệ t b , công ngh . t Nam và ki n th c đã h c, hãy: c ta. ứ ộ ậ i thích vì sao ĐBSH và vùng ph c n có m c đ t p trung công nghi p vào lo i cao nh t c ấ ả

ạ ộ ệ ậ ủ ế ở ộ ố ự ứ ộ ậ ấ ướ ừ ổ ụ ậ có m c đ t p trung m t s khu v c: công nghi p ệ theo lãnh th cao nh t n ộ ỏ c. T Hà N i t a ớ ụ ẩ ả ạ ơ ầ ắ ọ ơ ệ ấ ơ ệ ệ ị Ở ể Nam B ộ: hình thành 1 d i ả công nghi p ệ v i các TTCN tr ng đi m: tp.HCM, Biên Hoà, Vũng Tàu, có

ớ ệ ự ẩ ệ ử  tp.HCM là TTCN l n nh t c n ọ c.

ấ ả ướ ớ ớ ẵ ầ ẵ ế ẩ ớ ơ ệ  Đà N ng là TTCN l n nh t ấ

ờ ạ ậ ố ấ ả ướ ụ ậ c, vì: ậ ợ ế ọ ằ ắ ị ị tr ng đi m phía B c. ể ứ ộ ậ i và n m trong vùng kinh t ả ế ế ị ườ ớ ụ ộ ng tiêu th r ng l n. ậ ệ ộ ấ ượ ủ ồ ồ ấ ỹ ồ ơ ở ậ ậ ố ế ậ ớ ị ng cao, th tr ộ t, có th đô Hà N itrung tâm kinh t , chính tr , văn hóa l n b c nh t c ấ ả

ể ị

ố ố ơ ấ ủ i phát tri n công nghi p, đ c bi ự i CNH, HĐH hi n nay. ề ữ t s n xu t, nh ng thay đ i trên ấ ơ ấ ả ị ườ ẩ ệ ặ ố ị ườ th tr ế ả ng nhi u đ n s n xu t, t ng l ầ ng góp ph n đi u ti ổ ơ ấ ế ể ủ ưở ủ ị ự ẫ ồ ự ướ ự ể ả ờ ứ ệ ướ 1/ Ch ng minh c c u ngành công nghi p n ướ ướ ng h theo h ố ủ C c u ngành công nghi p n ng đ i đa d ng v i khá đ y đ các ngành quan tr ng thu c 3 ệ nhóm chính: công nghi p khai thác, công nghi p ch bi n, công nghi p s n xu t, phân ph i đi n, khí ớ ữ ệ ố c; v i 29 ngành khác nhau. Trong đó n i lên m t s ngành công nghi p tr ng đi m, là nh ng đ t, n ể ế ạ ngành có th m nh lâu dài, mang l cao, và có tác đ ng m nh m đ n vi c phát tri n ế các ngành kinh t ơ ấ C c u ngành công nghi p n + Tăng t ả + Gi m t c.ướ n Các h + Xây d ng c c u linh ho t, phù h p vói đi u ki n VN, thích ng v i n n kinh t ẩ + Đ y m nh phát tri n các ngành mũi nh n và tr ng đi m, đ a công nghi p đi n năng đi tr c.ướ b ổ + Đ u t ệ 2/ D a vào Atlat Đ a lý Vi ứ a/ Ch ng minh s phân hóa lãnh th công nghi p n ả b/ Gi c.ướ n a/ Ho t đ ng công nghi p t p trung ch y u ĐBSH & vùng ph c n ướ theo các h ng v i các c m chuyên môn hoá: ả + H i PhòngH LongC m Ph : khai thác than , c khí. + Đáp C u B c Giang: phân hoá h c, VLXD. ệ + Đông AnhThái Nguyên: luy n kim ,c khí. ấ ọ t TrìLâm ThaoPhú Th : hoá ch t, gi y. + Vi ỷ ệ + Hoà BìnhS n La: thu đi n. + Nam Đ nhNinh BìnhThanh Hoá: d t, ximăng, đi n. các ngành: khai thác d u, khí; th c ph m, luy n kim, đi n t ự DHMT: Hu , Đà N ng, Vinh, v i các ngành: c khí, th c ph m, đi n vùng. Vùng núi: công nghi p ệ ch m phát tri n, phân b phân tán, r i r c. ạ ệ b/ ĐBSH và vùng ph c n có m c đ t p trung công nghi p vào lo i cao nh t c n ể V trí đ a lý thu n l ụ ậ Tài nguyên khoáng s n phong phú, t p trung vùng ph c n. ỷ ả ệ Nông, thu s n d i dào là nguyên li u cho công nghi p ch bi n. ộ Ngu n lao đ ng d i dào, có trình đ ch t l C s v t ch t k thu t t c.ướ n ạ 3/ T i sao c c u ngành c a công nghi p n ườ Đ ng l ộ ị ự Ch u s tác đ ng c a nhân t ẽ ả ề th tr ng s nh h ộ Ch u s tác đ ng c a các ngu n l c bao g m c t ị S chuy n d ch đó còn theo xu h c ta có s chuy n d ch? ệ ườ ế ả ổ ị ườ ấ đó làm thay đ i c c u, nh t là c c u s n ph m. ộ ả ự nhiên l n kinh t xã h i. i. ệ ướ ệ t là đ ng. Th tr ấ ừ ồ ế ớ ng th gi

ề ơ ấ ầ 4/ Hãy nh n xét v c c u công nghi p theo thành ph n kinh t ự ữ ướ c, khu ự ố ậ C c u ự v c ngoài Nhà n c và khu v c có v n đ u t ế ủ ướ c ta. c a n ắ ổ đã có nh ng thay đ i sâu s c: khu v c Nhà n c ngoài. ướ ầ ế ệ ượ tham gia vào ho t đ ng công nghi p ngày càng đ ỷ ọ ự c (25,1%năm 2005), tăng t ở ộ c m r ng. ỷ ọ tr ng khu v c ngoài ệ ơ ấ Công nghi p ệ theo thành ph n kinh t ầ ế ầ ư ướ n ạ ộ ự ố ng chung: gi m t ặ ự ệ Nhà n c ngoài (43,7%). ở ử ớ ườ ế ể S chuy n trên là tích c c, phù h p v i đ tr ng khu v c Nhà n t là khu v c có v n đ u t ợ ự ng l ướ ầ ư ướ n ầ ố i m c a, khuy n khích phát tri n các thành ph n Các thành ph n kinh t ướ ả Xu h ướ c (31,2%), đ c bi ự ế ủ ể ả c a Đ ng ta. kinh t

Ọ Ấ Ệ Ể Ề Ể

ứ ọ BÀI 27. Ộ Ố V N Đ PHÁT TRI N M T S NGÀNH CÔNG NGHI P TR NG ĐI M ế I.Ki n th c tr ng tâm: ệ ượ ng: ệ

ữ ượ ơ t n, chi m h n 90% tr l ng than ế ỷ ấ ở ĐBSH, than bùn ả ướ c n ơ ng h n 3 t ở ầ Cà Mau… ả ượ ạ ơ ứ ộ thiên và h m lò. Năm 2005, s n l ng than đ t h n 34 c khai th c d ệ ấ c. I. Công nghi p năng l ệ 1/ Công nghi p khai thác nguyên nhiên li u: a/Công nghi pệ khai thác than: ớ ữ ượ ả ở ậ Than antraxít t p trung Qu ng Ninh v i tr l ỡ ở c, ngoài ra còn có than m Thái Nguyên, than nâu ượ ứ ướ i hình th c l Than đ ướ ụ tri u t n, tiêu th trong và ngoài n ầ ể ầ ử ộ ị ậ ầ b/Công nghi pệ khai thác d u khí: T p trung ổ ơ ụ ể ầ các b tr m tích ngoài th m l c đ a: b tr m tích s.H ng, Trung B , C u Long, ỷ ấ t n d u, hàng trăm t ồ ỷ 3 khí. ề ng vài t m ầ ạ ở ớ ữ ượ Nam Côn S n, Th ChuMã Lai, v i tr l ế ắ ầ ả ượ ư ệ ấ ng d u đ t 18,5 tri u t n. (Năm 2009, đ a ọ ộ Năm 1986, b t đ u khai thác đ n năm 2005, s n l vào h at đ ng nhà máy l c d u Dung Qu t, Qu ng Ngãi). ệ ự ả ấ ư ệ đi n l c, s n xu t phân bón nh : ọ ầ ả ượ ư c đ a vào ph c v cho các ngành công nghi p ả ấ ụ ụ ạ ệ ệ ỹ ố Khí đ t còn đ t đi n và s n xu t phân đ m Phú M , Cà Mau. nhà máy nhi

ơ ấ ệ ạ ấ ỷ ệ ệ ấ ệ ự ệ 2/ Công nghi p đi n l c: ể a/Tình hình phát tri n và c c u: ả ượ ng đi n tăng r t nhanh đ t 52,1 t Đ n nay, s n l kwh (2005), trong đó nhi ấ t đi n cung c p 70% s n l ượ ự ừ ạ ộ ư c xây d ng t Hoà Bình đi Phú Lâm (tp.HCM) đ a vào ho t đ ng. ế ả ượ ườ ủ ị ng đ ên Đ ng dây 500 kv đ ệ b/Th y đi n: ấ ớ ở ệ ố ệ ậ ồ ồ h th ng sông H ng (37%) và sông Đ ng Nai

ạ ộ ấ ớ ủ ệ ị ự ể ơ ả ề + Ti m năng r t l n, kho ng 30 tri u KW, t p trung (19%). ạ + Hàng lo t các nhà máy th y đi n công su t l n đang ho t đ ng: Hòa Bình (1900 MW), Yaly (700MW), Tr An (400 MW)… + Nhi u nhà máy đang tri n khai xây d ng: S n La (2400 MW), Tuyên Quang (340 MW) ề c/Nhi ệ ệ t đi n: ồ ệ ầ ệ ượ ệ ệ ở ệ ả ở ặ ờ ứ ng m t tr i, s c gió… Qu ng Ninh, các nhà máy nhi ề t đi n phía b c ch y u d a vào than t đi n ề mi n ồ ủ ế ầ ạ ạ ộ ả ạ t đi n có công su t l n đi vào ho t đ ng: Ph L i 1 và 2 (trên 1000 MW),

ế ế ươ ẩ ề ể ề ồ ệ có nhi u ti m năng phát tri n: ngu n nguyên li u ỗ ự ng th c, th c ph m: ng tiêu th l n… ẩ ự ụ ớ ồ

ệ ấ ể ạ ạ ạ ng g o, ngô xay xát đ t 39,0 tri u t n (2005)  phân + Nhiên li u d i dào: than, d u khí; ngu n nhiên li u ti m tàng: năng l ự ắ ệ + Các nhà máy nhi ủ ế ự ề Trung và mi n Nam ch y u d a vào d u, khí. ấ ớ ệ ệ + Hàng lo t nhà máy nhi ỹ ở ộ Uông Bí và Uông Bí m r ng (450 MW), Phú M 1, 2, 3, 4 (4100 MW), Cà Mau 1, 2 (1500 MW)… ệ II. Công nghi p ch bi n l ị ườ ạ i ch , phong phú; th tr t ọ 1/Công nghi pệ ch bi n s n ph m tr ng tr t: ế ế ả ả ượ Công nghi pệ xay xát phát tri n m nh, s n l ố ậ b t p trung tp.HCM, HN, ĐBSH, ĐBSCL.

ườ ả ượ ườ ệ ấ ạ ng mía: s n l ng đ ng kính đ t 1,0 tri u t n (2005)  phân b t p trung ố ậ ở

ế ế ạ ố ế ế ủ ế ở Công nghi pệ ch bi n cafe, chè, thu c lá phát tri n m nh: ch bi n chè ch y u ạ ể ủ ế ở ấ ạ TDMN BB, Tây Tây Nguyên, ĐNB, BTBSL đ t 840.000 t n cafe Công nghi pệ đ ĐBSCL, ĐNB, DHMT… ế ế ấ NguyênSL đ t 127.000 t n; ch bi n cafe ch y u nhân; ệ ượ ể ượ ướ i khát phát tri n nhanh. Hàng năm sx 160220 tri u lít r u, 1,4 t ỷ c gi

Công nghi pệ r lít bia t p trung nh t ậ

ư ẩ ơ ở ơ ở ừ ữ ậ ẩ ạ ở ộ ố ả ượ ị ớ ả u, bia, n ấ ở tp.HCM, HN, HP, ĐN… 2/Công nghi pệ ch bi n s n ph m chăn nuôi: ế ế ả ế ệ Ch a phát tri n m nh do c s nguyên li u cho ngành còn h n ch . ả Các c s ch bi n s a và các s n ph m t s a t p trung m t s đô th l n. S n l ữ ặ ng s a đ c ệ

ẩ ộ ồ ị th t ỷ ả ả ổ ế ướ ế ả ậ ố Cát H i (HP), Phan Thi c m m n i ti ng t (Bình Thu n), Phú Qu c (Kiên Giang). ả ượ S n l ể ạ ế ế ữ ạ ộ trung bình hàng năm đ t 300350 tri u h p. ừ ị  Hà N i, tp.H Chí Minh. ả Th t và s n ph m t ế ế 3/Công nghi pệ ch bi n thu , h i s n: ắ ề Ngh làm n ạ ng hàng năm đ t 190200 tri u lít. ẩ ế ế ưở ứ ầ Ch bi n tôm, cá và m t s s n ph m khác: tăng tr ng nhanh đáp ng nhu c u trong và ngoài

ở ệ ộ ố ả ở ể ậ ĐBSCL. n cướ  phát tri n t p trung ả ờ ỏ ậ

II.Tr l ạ i câu h i và bài t p: ọ ệ ể ượ ủ ướ c ta? ệ i là ngành công nghi p tr ng đi m c a n ạ ế ạ ả ậ ỷ ấ ớ ữ ượ ỡ t n, ngoài ra còn có than nâu, than m , ơ ng h n 3 t ng l ệ Qu ng Ninh v i tr

ầ ớ ữ ượ m ng vài t ầ ủ ở ệ ố ỷ ấ ấ ớ ỷ 3 khí. ậ t n d u, hàng trăm t ệ ả ồ h th ng sông H ng (37%) và sông

ớ ấ ả ứ ườ ạ ủ i dân. ụ ộ ả ộ ầ ẩ ấ ể ụ ụ ấ , ph c v công cu c CNH, HĐH. Than, d u thô còn có xu t kh u. ở vùng sâu, vùng xa. ả ể ồ ườ ộ ng. ế ạ ẽ khác: ế ấ ượ ế ề ệ ỹ ậ v quy mô, k thu tcông ngh , ch t l ả ng s n

ệ ự ạ ủ ướ ọ ể ệ ệ i là ngành công nghi p tr ng đi m c a n c ta?

ở ữ ượ ụ ị ở ượ ng phong phú: ậ ớ ng l n, t p trung ậ ớ ng l n, t p trung Qu ng Ninh… ể ầ ậ ầ ề ơ ồ ồ ượ ề ệ ố ặ ờ ng m t tr i… ng khác: gió, thu tri u, năng l ả các b tr m tích ngoài th m l c đ a phía Nam. ệ ỷ ề ầ ớ ớ ỷ ệ ớ ượ ụ ộ ả ớ ệ ố ườ ướ ệ ệ ả ạ i các nhà máy đi n cùng v i h th ng đ ng dây t i đi n cao áp 500

ả ộ i hi u qu cao v kinh t ườ ế i dân. , xã h i. ủ và đ i s ng c a ng khác: ạ ụ ụ ộ ể ậ ợ ể ế ẩ ằ khác phát tri n v ề ế ờ ố ế ộ ướ c m t b ả i thúc đ y các ngành kinh t ầ ạ c nh m t o thu n l ụ ụ ẩ 1/ T i sao công nghi p năng l ồ a/ Th m nh lâu dài: ngu n nhiên li u phong phú: ở Than antraxít t p trung l than bùn… D u khí v itr l ề Th y năng có ti m năng r t l n, kho ng 30 tri u KW, t p trung ồ Đ ng Nai (19%). ầ ị ườ Th tr ng tiêu th r ng l n, đáp ng nhu c u cho s n xu t và sinh ho t c a ng ệ ạ i hi u qu cao: b/ Mang l ố ộ ế ạ ẩ Đ y m nh t c đ phát tri n kinh t ờ ố Nâng cao đ i s ng nh t là đ ng bào ễ Gi m thi u ô nhi m môi tr ế c/ Tác đ ng đ n các ngành kinh t ệ ộ Tác đ ng m nh m và toàn di n đ n các ngành kinh t ph m…ẩ ạ 2/ T i sao công nghi p đi n l c l ế ạ a/ Th m nh lâu dài: ồ Ngu n năng l ữ ượ + Than tr l + D u, khí tr l + Ti m năng thu đi n l n (h n 30 tri u kw), t p trung trên h th ng sông H ng và sông Đ ng Nai. ồ + Các ngu n năng l ị ườ ng tiêu th r ng l n v i nhu c u ngày càng tăng. Th tr ệ ạ b/ Mang l i hi u qu cao: Đã và đang hình thành m ng l kv. ề ệ Đem l Ph c v các ngành kinh t ế c/ Tác đ ng đ n các ngành kinh t ướ ệ ự Phát tri n đi n l c đi tr ấ ượ ệ quy mô, công ngh , ch t l ng s n ph m…ph c v nhu c u CNH, HĐH.

ể ọ ế ế ủ ướ ạ l c ta? ệ i là ngành công nghi p tr ng đi m c a n

ẫ ự ươ ỷ ả i ch , phong phú: d n ch ng l ng th c, chăn nuôi, thu s n… ệ ạ ụ ộ

ứ ướ c. ầ ư . ỗ ớ ng tiêu th r ng l n trong và ngoài n ọ ậ ượ c chú tr ng đ u t ả ư l n nh ng l ồ ố i thu h i v n nhanh. ấ ẩ ệ ả ướ ạ ị ả ượ ng công nghi p c n ị c và giá tr xu t kh u. ộ ệ ườ ậ ủ i lao đ ng. ế khác: ệ ẩ ế ộ ẩ ự ạ ư ể ả ấ ấ ủ ướ ủ ả ị ơ ả ồ c ta trên b n đ và gi ự i thích s phân b ố

ộ ỉ ộ ỉ ấ ấ ộ ỉ ấ ồ ị ậ ậ ấ ộ ỉ ủ ệ ấ ơ ả ự i thích: ề ệ trên các con sông có đ d c l n, ngu n n c d i dào. ớ ộ ố ớ ở ệ ố ủ ố ồ ướ ồ 3 h th ng sông l n: ủ ế ậ c ta ch y u t p trung ố ở ệ ở ướ n ồ

ự ệ ố ệ ố ệ ố ồ ệ ạ 3/ T i sao công nghi p ch bi n LTTP ế ạ a/ Th m nh lâu dài: ồ Ngu n nguyên li u t ị ườ Th tr ở ậ ấ ỹ Co s v t ch t k thu t đ ệ ạ i hi u qu cao: b/ Mang l ỏ ố ầ ư ớ Không đòi h i v n đ u t ế ỷ ọ tr ng khá cao trong giá tr s n l Chi m t ề ế ả Gi i quy t nhi u vi c làm và nâng cao thu nh p c a ng c/ Tác đ ng đ n các ngành kinh t Thúc đ y s hình thành các vùng chuyên môn hóa nông nghi p. ệ Đ y m nh phát tri n các ngành ng nghi p, s n xu t hàng tiêu dùng, c khí… ệ ớ 4/ Hãy xác đ nh các nhà máy th y đi n l n nh t c a n ủ c a chúng. ệ ủ Th y đi n Hòa Bình trên sông Đà, công su t 1920 MW, thu c t nh Hòa Bình. ệ ủ Th y đi n Yaly trên sông Xêxan, công su t 720 MW, thu c t nh Gia Lai. ồ ệ ủ Th y đi n Tr An trên sông Đ ng Nai, công su t 400 MW, thu c t nh Đ ng Nai. ộ ỉ ệ ủ Th y đi n Hàm Thu nĐa Mi trên sông La Ngà, công su t 470 MW, thu c t nh Bình Thu n. Đang xây d ng nhà máy th y đi n S n La trên sông Đà, công su t 2400 MW, thu c t nh Hòa Bình. * Gi ủ Các nhà máy th y đi n đ u phân b S phân b các nhà máy th y đi n + H th ng sông H ng và sông Đà. + H th ng sông Xêxan, Xrêpôk. + H th ng sông Đ ng Nai.

Ổ Ổ Ệ

ứ ọ Ứ ế BÀI 28 .T CH C LÃNH TH CÔNG NGHI P I.Ki n th c tr ng tâm:

ữ ế ổ I. Khái ni mệ ệ ố ợ ứ T ch c lãnh th công nghi p là s s p x p, ph i h p gi a các quá trình và c s sx công nghi p ồ ự ẵ ự ắ ợ ơ ở ế ộ ệ trên m t lãnh th nh t đ nh đ s d ng h p lý ngu n l c s n có đ đ t hi u qu kinh t cao. ệ ế ưở ố ủ ế ả ả ể ạ ổ ứ ổ ứ ch c lãnh th công nghi p ệ ổ ấ ị ể ử ụ ch y u nh h ng đ n các hình th c t

ả c, tài nguyên khác ộ ề ế ướ ị ạ và m ng l i đô th …

ệ ổ ứ ả : V n, công ngh , t ố ủ ệ

ể ắ ch c qu n lý ổ ổ ứ ch c lãnh th công nghi p. Tây B c, Tây Nguyên ệ ệ ậ ở ĐNB, ĐBSH, DHMT ố ớ ệ ệ ư c có 6 vùng công nghi p. ộ ừ ả ắ ệ ả ừ ả ừ ộ ộ ế Qu ng Bình đ n Ninh Thu n. ộ ộ ậ ồ ồ ỉ ỉ ỉ ỉ ỉ ậ ộ ổ II. Các nhân t Bên trong: +VTĐL ồ ướ +TNTN: khoáng s n, ngu n n ư ệ +Đi u ki n KTXH: dân c và lao đ ng, trung tâm kinh t Bên ngoài: ị ườ +Th tr ng ố ế ợ +H p tác qu c t ứ III.Các hình th c ch yêu t ề ở ệ a) Đi m công nghi p: có nhi u ế ấ b) Khu công nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao: t p trung ệ ấ ớ c) Trung tâm công nghi p r t l n, l n nh : tp.HCM, HN có ý nghĩa qu c gia. ả ướ d) Vùng công nghi p: c n Vùng 1: các t nh thu c TDMN B c B , tr Qu nh Ninh. Vùng 2: các t nh thu c ĐBSH và Qu ng Ninh, Thanh Hóa, Ngh An, Hà Tĩnh. Vùng 3: các t nh t Vùng 4: các t nh thu c Tây Nguyên, tr Lâm Đ ng. ộ Vùng 5: các t nh thu c Đ ng Nam B , Lâm Đ ng, Bình Thu n.

ộ ỉ Vùng 6: các t nh thu c ĐBSCL. ả ờ II.Tr l i câu h i và bài t p: ạ ạ ệ ậ

ấ ậ ợ ĐNB, ĐBSH và DHMT? ươ ỏ ậ ố ủ ế ở i phân b ch y u ể ả i cho phát tri n s n xu t, giao th ng. ố ặ t, đ c bi ớ ệ ấ ượ ụ ộ ng tiêu th r ng l n. t là GTVT và TTLL. ị ườ ng cao, th tr

ể ớ n tr ng đi m. c ngoài l n trong c n ớ ổ ầ ư ướ ả ấ ả ướ ơ ế ạ c? ươ ả ướ ộ ấ ằ ớ ề ừ ỷ ả ậ ợ ề ầ ế ọ tr ng đi m phía Nam. ỷ ệ ng l n v d u khí. Ngoài ra còn có ti m năng v thu đi n, tài nguyên r ng, thu s n…và là ấ ả ướ c. ớ ị ườ ệ ớ ộ ậ ố ơ ồ ơ ở ậ ụ ộ ng tiêu th r ng l n. ố ồ ế ớ t h n các vùng khác. Có thành ph H Chí Minhtrung tâm kinh t ấ l n nh t

ầ ư ướ ấ ả ướ ớ n c ngoài l n nh t c n c. ộ ng l i phát tri n năng đ ng. ể ặ ữ ủ ệ ể

ả ướ ượ c đ ệ ộ ừ ắ ả ệ ả ừ ả ừ ậ ồ ồ ậ ộ ộ ộ ế Qu ng Bình đ n Ninh Thu n. ộ ộ ộ ộ ố ặ ứ ổ ứ ổ ớ ệ ổ ch c lãnh th công nghi p. ệ ặ ấ ẽ ề ả ươ ố ạ t o vùng t ấ ồ ng đ ng. ệ ấ ạ ạ ộ ể ủ ộ ự ệ ủ ạ

ạ ậ ở 1/ T i sao các khu công nghi p t p trung (KCN) l ự ữ Đây là nh ng khu v c có VTĐL thu n l ạ ầ ế ấ Có k t c u h t ng t ồ ộ ồ Ngu n lao đ ng d i dào có ch t l ế ọ Có các vùng kinh t Thu hút đ u t c. ề C ch qu n lý có nhi u đ i m i, năng đ ng. ệ ớ ị ả ộ 2/ T i sao Đông Nam B có giá tr s n xu t công nghi p l n nh t c n ị ể ị ng và n m trong vùng kinh t Có v trí đ a lý thu n l i giao th ề ữ ượ Có tr l vùng chuyên canh cây công nghi p l n nh t c n ộ ồ Ngu n lao đ ng d i dào, có trình đ chuyên môn cao, th tr ấ ỹ C s v t ch t k thu t t c.ướ n Thu hút đ u t ố ườ Có đ 3/ Trình bày nh ng đ c đi m chính c a vùng công nghi p. c phân thành 6 vùng công nghi p: C n ỉ Vùng 1: các t nh thu c TDMN B c B , tr Qu nh Ninh. ỉ Vùng 2: các t nh thu c ĐBSH và Qu ng Ninh, Thanh Hóa, Ngh An, Hà Tĩnh. ỉ Vùng 3: các t nh t ỉ Vùng 4: các t nh thu c Tây Nguyên, tr Lâm Đ ng. ỉ ộ Vùng 5: các t nh thu c Đ ng Nam B , Lâm Đ ng, Bình Thu n. ỉ Vùng 6: các t nh thu c ĐBSCL. ể : * M t s đ c đi m chính Có quy mô lãnh th l n nh t trong các hình th c t ố ệ Có m i quan h ch t ch v s n xu t, công ngh ,... ộ ố Có m t s nhân t ộ ặ Có m t ho c vài ngành công nghi p chuyên môn hóa. ặ ườ Th ng có m t TTCN mang tính ch t t o vùng ho c là h t nhân cho s phát tri n c a vùng. 4/ Hãy trình bày quy mô và c c u ngành c a 2 trung tâm công nghi p Hà N i & tp.HCM. T i sao ho t đ ng ơ ấ i t p trung 2 trung tâm này? ạ ộ công nghi p ệ l ơ ấ ơ ồ a.Quy mô và c c u: ớ Tp.HCM là TTCN l n nh t n c, quy mô: trên 50.000 t ẩ ấ ự ấ ướ ệ ỷ ồ ồ ự 10.00050.000 t ệ ỷ ồ đ ng, g m nhi u ngành: c khí, luy n ậ ệ ệ đ ng, g m nhi u ngành: c khí, luy n ệ ớ ứ Hà N i là TTCN l n th 2, quy mô t ệ ử ề , ôtô, hóa ch t, d t may, ch bi n th c ph m, v t li u xây d ng. ề ả ấ ấ ẩ ậ ơ ế ế , ôtô, hóa ch t, d t may, ch bi n th c ph m, s n xu t gi y. ợ ữ ở ế ế ừ ấ đây vì có nh ng l công nghi pệ t p trung ằ ư ệ ặ tr ng đi m phía Nam, đ c bi ệ ử kim đen, đi n t ộ ự ệ kim đen, luy n kim màu, đi n t ế ạ ộ i th : b.Ho t đ ng Tp.HCM: có u th v VTĐL, n m trong đ a bàn vùng kinh t ộ ế ề ự ố ề ớ ồ ủ ể ơ ể t có c. Ngu n lao đ ng d i dào, có tay ngh cao. KCHT ầ ư ướ c n ế ọ ồ ướ c & là n i thu hút đ u t

ị ấ ả ướ ỡ ớ ả c ng Sài Gòn v i năng l c b c d l n nh t c n ấ ượ ự ạ phát tri n m nh, nh t là GTVT & TTLL. Đ c s quan tâm c a Nhà n ấ ả ướ ớ ngoài vào l n nh t c n ủ ể ắ c. ằ Hà N i: là th đô, n m trong vùng kinh t ộ ố ớ ầ ồ ị ờ ượ ự ầ ư ướ ố ớ ướ ủ ứ ắ ở c & thu hút đ u t n ế ọ ứ ộ tr ng đi m phía B c, có s c hút đ i v i các vùng lân ử ồ ậ c n. Có l ch s khai thác lâu đ i. Ngu n lao đ ng d i dào, có chuyên môn cao. Là đ u m i giao thông ọ c ngoài l n th 2, sau phía B c. Đ c s quan tâm c a Nhà n quan tr ng tp.HCM.

Ả Ấ Ạ Ể Ề

ứ ế BÀI 29. Ậ V N Đ PHÁT TRI N GIAO THÔNG V N T I VÀ THÔNG TIN LIÊN L C ọ I.Ki n th c tr ng tâm:

I. GTVT: ườ

ự ạ ệ ậ ộ ườ ộ ẫ ấ ớ ộ ng b v n còn th p so v i m t ạ ố ướ s n c m r ng và hi n đ i hóa. ủ ng b đã ph kín các vùng, tuy nhiên m t đ đ ườ ng đ ế ề ng còn nhi u h n ch .

ạ ừ ử ụ ườ ườ ộ ẩ ữ ố ố ng b xuyên qu c gia. QL 1 ch y t ườ ng x ng s ng đi qua các vùng kinh t ơ c a kh u H u Ngh (L ng S n) ế ủ ả ướ c. ị ạ c a c n ế ườ ẩ ự ế ể ươ ủ ả ấ ườ ượ ế ố ệ ố ự ướ ộ 1/ Đ ng b : ể *S phát tri n: ở ộ ượ Ngày càng đ ộ ướ ườ ạ i đ M ng l ấ ượ ự c trong khu v c, ch t l ế ườ ng chính: *Các tuy n đ QL 1 và đ ng HCM là 2 tr c đ đ n Năm Căn (Cà Mau) dài 2.300 km, là tuy n đ Đ ng HCM có ý nghĩa thúc đ y s phát tri n KTXH c a d i đ t phía tây đ t n Các tuy n đ ấ ướ c. c trong khu v c. ng b xuyên Á đ c k t n i vào h th ng đ ộ ng b các n

ổ

ề ế ườ ng chính: ấ ố ắ ườ ụ ọ ộ ế ườ ắ ườ 2/ Đ ng s t: T ng chi u dài là 3.143 km. *Các tuy n đ Đ ng s t Th ng Nh t dài 1.726 km (HNtp.HCM) là tr c giao thông quan tr ng theo h ướ ng ắ B cNam. ồ ườ ắ ộ ượ ự ng thu c m ng đ ng s t xuyên Á cũng đang đ c xây d ng.

ậ ả ạ ệ ả ướ ệ ạ ế Các tuy n khác: HNHP, HNLào Cai, HNĐ ng Đăng. ạ ế ườ Các tuy n đ ườ 3/ Đ ng sông: ổ T ng chi u dài là 11.000 km. Các ph ư i trên sông khá đa d ng nh ng ít hi n đ i hóa. C n c có hàng tăm ề ươ ng ti n v n t ự ố ỡ ả ả c ng sông v i năng l c b c d kho ng 100 tri u t n/năm. ộ ố ệ ố ậ ệ ấ ng chính: t p trung trên m t s h th ng sông chính.

ồ ề mi n Trung. ệ ố ệ ố ệ ố ườ

ớ ế ườ *Các tuy n đ ồ H th ng s.H ngs.Thái Bình H th ng s.Mekongs.Đ ng Nai ở H th ng sông ể 4/ Đ ng bi n: ể *S phát tri n: ả ướ ộ ở ụ ể ả ọ ự ể ớ c có 73 c ng bi n l n nh , t p trung Trung B , ĐNB. Các c ng bi n và c m c ng quan tr ng: ả ẵ ỏ ậ ấ ả ị ả ệ ấ ừ ấ 30 tri u t n năm 1995 lên 240 tri u t n năm 2010. ủ ế ả ế ướ ắ ờ ế ấ C n HP, Cái Lân, Đà N ng, Dung Qu t, Nha Trang, Sài GònVũng TàuTh V i. ể Công su t các c ng bi n ngày càng tăng, t ườ ng chính: ch y u ven b theo h *Các tuy n đ ệ ấ ọ ng B cNam. Quan tr ng nh t là tuy n HP tp.HCM, dài 1.500 km. ườ

ệ ạ ố ế ấ ộ ơ : Tân S n Nh t (tp.HCM), N i Bài (HN)… ẵ ố Trong n

ớ ự ủ ế ầ ế ừ ơ n i khai 5/ Đ ng không: ể Phát tri n nhanh chóng và ngày càng hi n đ i hóa. ả ướ C n c có 19 sân bay, trong đó có 5 sân bay qu c t ầ ướ ớ c v i 3 đ u m i chính: tp.HCM, HN, Đà N ng. ườ ố 6/ Đ ng ng: ể ủ Ngày càng phát tri n, g n v i s phát tri n c a ngành d u, khí. Ch y u là các tuy n t ấ ề ề ầ

ể ắ ụ ị thác d u, khí ngoài th m l c đ a phía Nam vào đ t li n. II. TTLL:

ạ ậ ế ộ i phân b ch a h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao đ ng trình đ cao… ự ộ ơ ớ ọ 1/ B u chính: ướ ạ M ng l ạ ế ạ H n ch : m ng l ướ ị Đ nh h ư ố ộ ắ i phân b r ng kh p. ướ ố ư ợ ướ ể ng phát tri n theo h ộ đ ng hóa, tin h c hóa. ệ i hóa, t ng c gi

ễ

ể ự ố ạ ế ứ ượ ậ ả ướ 2/ Vi n thông: *S phát tri n: ộ T c đ phát tri n nhanh v t b c, đ t m c trung bình 30%/năm. Đ n 2005, c n c có 15, 8 ạ ệ ệ ệ ớ ụ công ngh m i và đa d ch v . ạ ế ố ớ ố ế ạ .

ướ ệ ố ị ườ ộ ng dài, c đ nh và di đ ng.

ề ẫ ứ ươ ườ ử ụ ạ ế ợ ẫ ề ng th c khác nhau: m ng truy n d n viba, truy n d n cáp s i ố i s d ng Internet, chi m 9% dân s . ể ạ tri u thuê bao đi n tho i, đ t 19 thuê bao/100 dân. ầ ư ọ ị Chú tr ng đ u t ệ ệ ệ ố H th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n đ i đã k t n i v i m ng thông tin qu c t ễ ạ *M ng l i vi n thông: ạ ộ ạ ạ M ng đi n tho i: n i h t, đ ạ ạ M ng phi tho i: fax, telex ề ẫ ề ạ M ng truy n d n: có nhi u ph ệ ơ quang… Năm 2005, có h n 7,5 tri u ng 3 trung tâm thông tin chính: HN, tp.HCM, Đà N ng.ẵ

ả ờ ỏ ậ II.Tr l i câu h i và bài t p: ủ ự ể

1/ Hãy nêu vai trò c a GTVT và TTLL trong s phát tri n KTXH. a/ Vai trò: ả ể ệ ủ ự ậ ấ ặ ỉ ị ờ ộ ồ ể ấ ậ Là ngành s n xu t v t ch t đ c bi ọ ể ộ ướ c. ụ ụ ờ ố ố ố ữ ữ ấ ả ữ v ng an ninh qu c phòng, m r ng quan h ẩ ả t, s n ph m c a ngành là s v n chuy n hàng hóa, hành ế ự ấ ớ khách. Nó có v trí quan tr ng và có tác đ ng r t l n đ n s phát tri n KTXH, đ ng th i còn là ch tiêu ủ ọ ộ quan tr ng đ đánh giá trình đ phát tri n KTXH c a m t n ấ ớ ấ ớ ả Nó n i li n s n xu t v i s n xu t, s n xu t v i tiêu dùng, ph c v đ i s ng nhân dân. ở ộ ệ Nó đ m b o m i liên h KTXH gi a các vùng, gi ệ ớ KT v i các n c. ế ượ ể ề ọ ế ướ n ể c phát tri n kinh t ầ ệ c ta, GTVT chính là đi u ki n quan tr ng đ thu hút đ u

ự ể ầ ờ ị ứ ướ ươ ố ng và các n c. ữ c đo c a n n văn minh. ộ ố ủ ừ ổ ướ ữ i và khó khăn trong quá trình phát tri n GTVT n i, t ng gia đình. c ta.

ườ ầ ậ ợ i: ằ ị ộ ố ươ ể ố ế ừ t ươ . Trong t ườ ề ể ệ ộ Ấ ươ Thái Bình D ng đi n Đ ườ ộ ế ng b xuyên ng lai tuy n đ ườ ể ộ ườ ng bi n, đ ng ng b , đ ế ậ ợ i phát tri n các lo i hình GT đ

ể ố ề ả ả ả ướ Trong chi n l ư ướ c ngoài. t n ủ b/ Vai trò c a TTLL: ậ ự ậ ệ ộ ả Ngành TTLL đ m nh n s v n chuy n tin t c m t cách nhanh chóng và k p th i, góp ph n th c hi n ị ư các m i giao l u gi a các đ a ph ủ ề ướ TTLL còn là th ầ ườ ừ ẩ Thúc đ y quá trình toàn c u hóa, làm thay đ i cu c s ng c a t ng ng ể ậ ợ 2/ Phân tích nh ng thu n l a/ Thu n l ả ng hàng h i qu c t VTĐL: n m g n trung tâm ĐNA, trên con đ ố ế D ng & v trí trung chuy n m t s tuy n hàng không qu c t ạ Á hình thành. Đó là đi u ki n thu n l không... ĐKTN: ằ ằ ậ ợ ề ạ ự ế i xây d ng các tuy n ườ ể ả ướ ố ớ đ ng b n i li n các vùng trong c n c, n i v i Trung Qu c, Campuchia. ắ ố ể ạ ộ ậ ợ ườ ặ ờ ể ị ể t đ i nóng quanh năm, GTVT bi n có th ho t đ ng quanh năm. i GT đ ệ ớ i sông ngòi dày đ c thu n l ề ng sông. B bi n nhi u vũng, v nh thu n l ậ ợ i ự ồ + Đ ng b ng n m ven bi n, kéo dài theo chi u B cNam t o thu n l ộ ố ề ậ + Khí h u nhi ướ ạ + M ng l ả ả xây d ng các h i c ng. ự ể ầ ư ố ớ ướ ự ủ ậ ồ ả ạ c, t p trung ngu n v n l n đ đ u t + S quan tâm c a Nhà n ế xây d ng & c i t o các tuy n GT quan tr ng.ọ ộ ố ủ ự ề ế ấ ả ộ ưở + CSVCKT c a ngành có nhi u ti n b : xây d ng m t s nhà máy s n xu t ôtô, x ng đóng ệ tàu hi n đ i... ượ ủ ộ ộ + Đ i ngũ lao đ ng c a ngành có trình đ ngày càng đ c nâng lên.

ắ ớ ự ệ ế ồ ố ộ ườ ng ạ ộ b/ Khó khăn: ị 3/4 đ a hình là đ i núi, có đ chia c t l n gây khó khăn, t n kém trong vi c xây d ng các tuy n đ b .ộ

ườ ệ ấ ượ ng... ụ ng x y ra: bão, lũ l t... ươ ng ti n còn kém ch t l ế ả ạ ậ . ặ ể ễ ư ướ ổ ậ ủ c ta. ư ắ ạ i r ng kh p. ộ ộ ọ ơ ớ ệ ự ộ ướ ộ ố ư ợ ướ i hóa, t ng c gi ế ạ ậ đ ng hóa, tin h c hóa. ướ i phân b ch a h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao đ ng trình đ cao… ể ng phát tri n theo h

ị ụ ượ ậ ệ ớ t b c. công ngh m i và đa d ch v . ạ ể ệ ệ ố ế ệ ố i vi n thông qu c t ngày càng phát tri n, h th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n đ i đã

ể ộ ố ế ố ể ư ướ c ta.

ữ ả ả ượ ế ề ậ ớ ở các vùng nông thôn, mi n núi, h i đ o đ c ti p c n v i thông tin, chính sách

ướ ủ ệ ả ố c. ự ướ ộ ả ướ ư ụ ể ể ạ ơ ụ ụ ơ c có h n 300 b u c c, 18.000 đi m ph c v , h n ắ i r ng kh p. C n

ố ư ợ ệ ướ ạ ậ ế ộ i phân b ch a h p lý, công ngh còn l c h u, thi u lao đ ng trình đ cao… ộ ơ ớ ự ộ ướ ể ạ ằ ọ ộ đ ng hóa, tin h c hóa nh m đ t trình đ ngang ệ i hóa, t ng c gi

ượ ậ ố ộ ế ậ ể c tacó t c đ phát tri n nhanh v t b c, đã ti p c n trình ự

ụ ễ ậ ị ở ướ n i và khu v c? ế ị ễ t b vi n thông còn l c h u, các d ch v vi n thông nghèo nàn, ch ỉ ướ ơ ướ ệ ạ c. ượ ậ ể ạ ố c đ phát tri n nhanh v c có 15, 8 ả ướ ố ế ủ ắ ứ ạ ệ ạ ạ ệ ớ ị công ngh m i và đa d ch v . ạ ố ế ạ ạ ể . ệ ướ ễ ạ ạ ả ồ ề ẫ Thiên tai th CSVCKT còn l c h u, các ph ầ ư ố Thi u v n đ u t ữ 3/ Hãy nêu nh ng đ c đi m n i b t c a ngành b u chính và vi n thông n a/ B u chính: ụ ụ Có tính ph c v cao, m ng l ạ ạ ế H n ch : m ng l ướ ị Đ nh h ễ b/ Vi n thông: ể ố ộ T c đ phát tri n nhanh v ầ ư ọ Chú tr ng đ u t ễ ướ ạ M ng l ạ ế ố ớ . k t n i v i m ng thông tin qu c t ắ Phát tri n r ng kh p trên toàn qu c. ự 4/ Nêu vai trò và s phát tri n ngành b u chính n a/ Vai trò: ắ ỏ Rút ng n kh ang cách gi a các vùng. ườ Giúp cho ng i dân ủ ướ c. c a Nhà n ấ ậ ợ ạ i cho vi c th ng nh t qu n lý c a Nhà n T o thu n l ể b/ S phát tri n: ự Thành t u: phát tri n m ng l ể ư 8.000 đi m b u đi n văn hóa xã. ạ ế m ng l ạ H n ch : ướ ươ ng h Ph ng: phát tri n theo h ự ầ t m khu v c. ạ ễ 5/ T i sao nói ngành vi n thông ế ủ ậ ế ộ ỹ ế ớ đ k thu t ti n ti n c a th gi ớ ạ ổ ướ Tr c Đ i m i: m ng l i và thi ụ ụ ừ ở ứ m c ph c v các c quan, doanh nghi p Nhà n d ng ộ ầ t b c, đ t m c trung bình 30%/năm. Đ n 2005, c n G n đây, t ệ ạ ệ tri u thuê bao đi n tho i, đ t 19 thuê bao/100 dân. M ng đi n tho i đã ph kh p toàn qu c. ầ ư ụ ọ Chú tr ng đ u t ế ố ớ ệ ệ ệ ố H th ng v tinh thông tin và cáp quang hi n đ i đã k t n i v i m ng thông tin qu c t ạ ừ ạ i vi n thông ngày càng đa d ng và không ng ng phát tri n g m c : m ng đi n tho i, m ng M ng l ạ ạ phi tho i, m ng truy n d n.

Ấ Ề ƯƠ Ạ Ị BÀI 30 V N Đ PHÁT TRI N TH NG M I, DU L CH ứ ọ ế Ể I.Ki n th c tr ng tâm: ươ ạ I. Th ng m i:

ộ ươ ng:

ấ ấ ướ ế ị ườ ầ ấ ố c đ n nay, đã hình thành th tr ứ ng th ng nh t đáp ng nhu c u ngày 1/ N i th a/Tình hình phát tri n:ể ố Sau khi th ng nh t đ t n

ầ ủ càng tăng c a nhân dân. ơ ấ ổ ụ ầ ướ ế ầ ư ướ ướ ự ự ế ố ế b/C c u theo thành ph n kinh t : ẽ ứ T ng m c bán l c chi m 83,3%, khu v c Nhà n ế hàng hóa và doanh thu d ch v năm 2005 theo thành ph n kinh t n ị c chi m 12,9%, khu v c có v n đ u t ự : khu v c c ngoài ế ngoài Nhà n chi m 3,8%. ạ ươ ng:

ề ế ớ ệ ể ế ầ ầ ố i cân đ i; ậ ừ t 2/ Ngo i th a/Tình hình: ạ ộ Ho t đ ng XNK có nhi u chuy n bi n rõ r t. 1992, l n đ u tiên cán cân XNK ti n t ế ụ 1993 ti p t c nh p siêu. ị ườ ở ộ ạ ng đa d ng hóa, đa ph ng hóa. ng mua bán ngày càng m r ng theo h ứ ươ ề ơ ộ ứ ứ ủ ạ ở ấ ẩ ụ ạ ỷ USD vào năm 2005. ỷ USD tăng lên 32,4 t ặ ể ẹ ả ướ Th tr 2007, VN chính th c tr thành thành viên th 150 c a WTO, t o ra nhi u c h i và thách th c. b/Xu t kh u: XK liên t c tăng: 1990 đ t 2,4 t Các m t hàng XK ngày càng phong phú: hàng CN n ng và khoáng s n, hàng CN nh và ti u th ủ

ỷ ả ớ ấ ố ậ ả ớ ệ ẫ ệ ặ ả ậ tr ng l n (9095% hàng d t may) ho c ph i nh p ặ CN, hàng nông lâm thu s n. ỳ ị ườ ng XK l n nh t hi n nay là Hoa K , Nh t B n, Trung Qu c. Th tr ỷ ọ ế ế ạ *H n ch : hàng gia công v n còn chi m t ệ ậ ẩ

ỷ ỷ USD tăng lên 36,8 t nh p siêu ậ ạ ư ệ ả USD vào năm 2005 ệ li u s n xu t, hàng tiêu dùng, nguyên li u… ặ ị ườ ủ ế ấ ự ng NK ch y u là khu v c châu ÁTBD và châu Âu.

II. Du l ch: ị

ậ ậ ị nhiên: c, sinh v t. ồ phong phú và đa d ng, g m: đ a hình, khí h u, n ồ ư ồ ờ ể ề ị ị ằ ẹ ị ơ nguyên li u (60% đ/v da giày). c/Nh p kh u: ạ Tăng khá m nh: 1990 đ t 2,8 t Các m t hàng NK: t Th tr ị 1/ Tài nguyên du l ch: ạ ự a/Tài nguyên du l ch t ề ả V đ a hình có nhi u c nh quan đ p nh : đ i núi, đ ng b ng, b bi n, h i đ o. Đ a hình Caxt ề ướ ả ả ẽ ạ ắ ộ ớ ơ ổ ế v i h n 200 hang đ ng, nhi u th ng c nh n i ti ng nh : v nh H Long, Phong NhaK Bàng… ấ ộ ị ự ư ị ể ậ i cho phát tri n du l ch, nh t là phân hóa theo đ cao. Tuy nhiên ậ ự ở ử ị c tr thành các đi m tham quan du l ch nh : h th ng s.C u Long, các h ủ ể ế ầ ư ệ ố ướ ồ nhiên (Ba B ) và nhân t o (Hoà Bình, D u Ti ng). Ngoài ra còn có ngu n n ồ c khoáng thiên nhiên có ả ạ ậ ợ ủ S đa d ng c a khí h u thu n l ị ả ư ưở cũng b nh h ng nh thiên tai, s phân mùa c a khí h u. ướ ề Nhi u vùng sông n ạ ể ự t ố ớ ứ s c hút cao đ i v i du khách. ườ ề ố n qu c gia.

ị ướ ị ướ Tài nguyên SV có nhi u giá tr : n ồ ị b/Tài nguyên du l ch nhân văn: g m: di tích, l ị ử Các di tích văn hóal ch s có giá tr hàng đ u. C n c Nhà n ượ ả ậ c có 2.600 di tích đ ế ượ ố ổ ộ ư ố ả ướ i nh : C đô Hu , Ph c H i An, Di tích M ế c x p ỹ ồ ắ ả ướ ễ ộ ề ư ố ấ ạ h ng, các di tích đ ậ ả ơ S n; di s n phi v t th nh : Nhã nh c cung đình Hu , Không gian văn hóa C ng chiêng Tây Nguyên. ễ ộ h i đ n Hùng, kéo dài nh t là l Các l c công nh n là di s n văn hóa th gi ể ư ạ ễ h i di n ra kh p c n ễ ộ h i ơ c ta có h n 30 v ễ ộ h i, tài nguyên khác… ầ ế ớ ế c, có ý nghĩa q u c gia là l Chùa H ng…ươ ụ ụ ụ ặ ắ ề ề ạ ả ả ố ẩ Hàng lo t làng ngh truy n th ng và các s n ph m đ c s c khác có kh năng ph c v m c đích ị du l ch. ủ ế ị ị

ế ậ ạ ờ ỷ ổ ớ ể 2/ Tình hình phát tri n du l ch và các trung tâm du l ch ch y u: a/Tình hình phát tri n:ể ừ ầ ể Phát tri n m nh t

ệ ượ đ u th p k 90 (TK XX) đ n nay, nh có chính sách Đ i m i: 1991 1,5 2005 16,0 t khách) ộ ị Khách n i đ a (tri u l

(tri u l ị t khách) ỷ ồ ệ ượ du l ch (nghìn t đ ng) 0,3 0,8 3,5 30,3

ắ ộ ị ố ế Khách qu c t ừ Doanh thu t ự ướ ậ ưở ạ ở ị 2 tam giác tăng tr ng du l ch: HNHPQN, tp.HCMNha TrangĐà L t. ạ ẵ ầ ơ ớ ề ữ ị ị ể

ủ ữ ụ ề ề ầ ọ ổ b/S phân hóa lãnh th : ộ N c ta chia làm 3 vùng du l ch: vùng du l ch B c B , BTB, NTB và Nam B . ị T p trung ế Các trung tâm du l ch l n: HN, tp.HCM, Hu Đà N ng, H Long, Vũng Tàu, C n Th … 3/ Phát tri n du l ch b n v ng: Là m c tiêu quan tr ng hàng đ u c a ngành du l ch ị b n v ng v KT, XH, tài nguyênmôi ườ tr ng. ầ ề ả ồ ị C n có nhi u gi ườ ổ ứ ả ự ạ ụ ệ ề ả ạ ệ ộ ồ ắ ng g n v i l ộ ẩ i pháp đ ng b nh : t o ra các s n ph m du l ch đ c đáo, tôn t o và b o v tài ạ ớ ợ ch c th c hi n theo quy ho ch, giáo d cđào t o v du ư ạ ộ i ích c ng đ ng, t nguyênmôi tr l ch…ị ả ờ ậ i câu h i và bài t p: ỏ ạ ặ ệ ươ ọ II.Tr l ng, th ế ị ườ th tr t quan tr ng? ng m i có vai trò đ c bi ấ ộ ế ố ươ ữ ả ng m i là c u n i gi a s n xu t và tiêu dùng. ạ ứ ệ ệ ệ ớ ng m i tác đ ng đ n vi c cung ng nguyên, nhiên li u cùng v i vi c tiêu th ụ ề ầ ấ ấ ươ ữ ầ ạ ớ ầ ng m i không nh ng đáp ng nhu c u tiêu dùng mà còn t o ra nhu c u m i. ườ ề ạ ấ t s n xu t và h i tiêu dùng. ạ ế ả ng m i có vai trò đi u ti ẩ ứ ẫ ng d n ng ầ ẩ ậ ấ ổ ạ ộ ữ ướ ứ ể ế ấ ậ ẩ ằ ự c ta đang có nh ng chuy n bi n tích c c ữ ầ

ạ 1/ T i sao trong n n kinh t ươ ạ Th ố ớ ả Đ i v i s n xu t, th ẩ ả ả s n ph m s n xu t ra. ố ớ Đ i v i tiêu dùng, th ướ ươ Th Thúc đ y quá trình phân công theo lãnh th và toàn c u hóa thông qua ho t đ ng xu t nh p kh u. ạ ộ 2/ Ch ng minh r ng ho t đ ng xu t nh p kh u n trong nh ng năm g n đây. * Tình hình: ể ề ạ ộ ế ớ ế ệ ầ ầ ố ừ i cân đ i; t 1993

ụ ừ ậ ị ỷ ỷ USD năm 1990 lên 69,2 t USD năm 2005. 5,2 t ở ộ ạ ng đa d ng hóa, đa ph ng hóa. ng mua bán ngày càng m r ng theo h ứ ươ ề ơ ộ ứ ạ ở ủ Ho t đ ng XNK có nhi u chuy n bi n rõ r t. 1992, l n đ u tiên cán cân XNK ti n t ế ụ ti p t c nh p siêu. ổ T ng giá tr XNK tăng liên t c t ướ ị ườ Th tr 2007, VN chính th c tr thành thành viên th 150 c a WTO, t o ra nhi u c h i và thách th c. ấ ẩ ụ ạ ỷ USD vào năm 2005. ủ ặ ả ứ * Xu t kh u: ỷ USD tăng lên 32,4 t XK liên t c tăng: 1990 đ t 2,4 t ỷ ọ Các m t hàng XK ngày càng phong phú: gi m t ả ệ ỷ ả ể ủ ủ ệ ẹ ặ ặ tr ng c a nhóm hàng nông lâm thu s n, tăng tr ng c a nhóm hàng công nghi p n ng và khoáng s n, hàng công nghi p n ng nh và ti u th công ỷ ọ t nghi p.ệ ớ ậ ả ệ ấ ố ỳ ng XK l n nh t hi n nay là Hoa K , Nh t B n, Trung Qu c. ẩ

ỷ USD tăng lên 36,8 t nh p siêu ậ ặ ỷ ư ệ ả USD vào năm 2005 ỷ ọ ả ấ ị ườ Th tr ậ * Nh p kh u: ạ ạ Tăng khá m nh: 1990 đ t 2,8 t ỷ ọ Các m t hàng NK: tăng t li u s n xu t, gi m t tr ng nhóm hàng t tr ng nhóm hàng tiêu dùng,

ủ ế ự ng NK ch y u là khu v c châu ÁTBD và châu Âu. ị ườ ơ ế ổ ướ ề nguyên li u…ệ Th tr * C ch chính sách có nhi u thay đ i theo h ị ng m r ng quy n XNK cho các ngành và các đ a ở ộ ậ ố ươ c b ng pháp lu t. ề ấ ủ ị ự ả ằ ng, tăng s qu n lý th ng nh t c a Nhà n ướ ứ ố ng đ i phong phú và đa d ng. ướ ằ ươ c ta t ạ ậ ậ ị nhiên: ồ phong phú và đa d ng, g m: đ a hình, khí h u, n ồ c, sinh v t. ị ư ồ ờ ể ề ị ị ằ ẹ ơ ớ v i ạ ướ ả ả ẽ ộ ự ề ả ắ ề ậ ư ị ể ạ ị ấ ộ ổ ế i cho phát tri n du l ch, nh t là phân hóa theo đ cao. Tuy nhiên ạ ưở ư ủ ậ ph 3/ Ch ng minh r ng tài nguyên du l ch n a/Tài nguyên du l ch t V đ a hình có nhi u c nh quan đ p nh : đ i núi, đ ng b ng, b bi n, h i đ o. Đ a hình Caxt ơ h n 200 hang đ ng, nhi u th ng c nh n i ti ng nh : v nh H Long, Phong NhaK Bàng… ự ủ S đa d ng c a khí h u thu n l ị ả cũng b nh h ả ậ ợ ự ng nh thiên tai, s phân mùa c a khí h u.

ở ử ề ị c tr thành các đi m tham quan du l ch nh : h th ng s.C u Long, các h ầ ư ệ ố ướ ồ ể ế nhiên (Ba B ) và nhân t o (Hoà Bình, D u Ti ng). Ngoài ra còn có ngu n n ồ c khoáng thiên nhiên có ướ Nhi u vùng sông n ể ự ạ t ố ớ ứ s c hút cao đ i v i du khách. ề ườ ố n qu c gia.

ị ướ ị ướ Tài nguyên SV có nhi u giá tr : n ồ ị b/Tài nguyên du l ch nhân văn: g m: di tích, l ị ử Các di tích văn hóal ch s có giá tr hàng đ u. C n c Nhà n ư ố ượ ậ ả c có 2.600 di tích đ ế ượ ố ổ ộ ả ướ i nh : C đô Hu , Ph c H i An, Di tích M ế c x p ỹ ồ ắ ả ướ ư ố ấ ễ ộ ề ạ h ng, các di tích đ ậ ả ơ S n; di s n phi v t th nh : Nhã nh c cung đình Hu , Không gian văn hóa C ng chiêng Tây Nguyên. ễ ộ Các l c công nh n là di s n văn hóa th gi ể ư ạ ễ h i di n ra kh p c n h i đ n Hùng, kéo dài nh t là l ễ ộ h i ơ c ta có h n 30 v ễ ộ h i, tài nguyên khác… ầ ế ớ ế c, có ý nghĩa q u c gia là l Chùa H ng…ươ ụ ụ ụ ặ ắ ề ề ạ ả ả ố ẩ Hàng lo t làng ngh truy n th ng và các s n ph m đ c s c khác có kh năng ph c v m c đích

ị ộ ữ ố ố ớ ệ ọ ầ quan tr ng hàng đ u đ i v i vi c phát ị ể

ổ ứ ưở ả ổ ị ế ự ng tr c ti p đ n s hình thành t ch c lãnh th du l ch. ẫ ấ ủ ờ ị ị ị ị ưở ưở ế ả ả ộ ị ị du l chị ạ 4/ T i sao tài nguyên du l ch là m t trong nh ng nhân t tri n du l ch? ự ế Tài nguyên du l ch có nh h ị Tài nguyên du l ch h p d n có giá tr thu hút du khách. ế Tài nguyên du l ch có nh h ế Tài nguyên du l ch có nh h ố ượ Tài nguyên du l ch tác đ ng đ n đ i t ư ng đ n th i gian l u trú c a du khách. ủ ng đ n chi tiêu c a du khách. ng du l ch.

BÀI 31. Ề Ấ Ở Ắ Ộ Ề

V N Đ KHAI THÁC TH M NH ứ Ế Ạ ế TRUNG DUMI N NÚI B C B ọ I.Ki n th c tr ng tâm:

I./ KHÁI QUÁT CHUNG:

ệ Đông B cắ : Lào Cai, Yên Bái, Phú ỉ Tây B cắ : Đi n Biên, Lai Châu, S n La, Hoà Bình; ạ ạ ả ệ ế ắ ơ ả ướ ệ ế ố ằ 2, chi m 30,5% di n tích c n ắ c. Dân s >12 tri u (2006), chi m 14,2% dân s ố c.

ậ ợ ề ặ ượ ề ệ ớ ị t o đi u ki n thu n l ư i giao l u v i các ị ướ

t và GTVT đang đ ế ở m . ơ ấ ế . ườ ư ư ề ặ ộ i, v n còn n n du canh du c …). ạ ử ệ ẫ ị ế ẫ

ề ạ ề ệ t (th a dân, nhi u dân t c ít ng ố ạ ề ế ạ ủ ề ệ ế ắ ộ ị ồ ơ G m 15 t nh ọ Th , Hà Giang, Tuyên Quang, Cao B ng, L ng S n, B c K n, Thái Nguyên, B c Giang, Qu ng Ninh. ệ Di n tích: 101.000 km ả ướ c n ị ộ ắ ề ố Giáp Trung Qu c, Lào, li n k ĐBSH, BTB và giáp v nh B c B .  Vùng có v trí đ a lý đ c bi ầ ư ạ ệ c đ u t ự vùng khác trong n c và xây d ng n n kinh t TNTN đa d ng ạ  có kh năng đa d ng hóa c c u ngành kinh t ả ể ộ ặ Có nhi u đ c đi m xã h i đ c bi ạ ứ ủ ế Đây là vùng căn c cách m ng trong kháng chi n ch ng Pháp và có di tích l ch s Đi n Biên Ph . ế ề ộ ư ề CSVCKT có nhi u ti n b nh ng v n còn nhi u h n ch .  Vi c phát huy các th m nh c a vùng mang nhi u ý nghĩa v kinh t , chính tr , xã h i sâu s c.

ế ế ệ

Ế Ế Ạ II./ CÁC TH M NH KINH T ả ậ ả ấ ề ạ ồ

ả ấ ượ c ta, r t phong phú, g m nhi u lo i: ả ủ ế ỷ ấ ấ ng t ấ ng l n nh t và ch t l ươ t nh t Đông Nam Átr ữ ượ l ng thăm dò 3 t ệ ố ệ ấ ữ t n, ch y u than antraxít. ệ ệ t ở ộ ẩ ả ẽ ằ ồ ở ươ ở Lào Cai, bôxit

ở ắ B c K n, đ ngvàng ấ Cao B ng. ẩ ướ ạ  tiêu dùng trong n ể ả ấ ở ơ ồ

S n La. ả ạ ể ơ ấ ậ ợ ề ệ ệ ủ 1/ Khai thác, ch bi n khoáng s n và th y đi n. a/Khoáng s n: ả giàu khoáng s n b c nh t n ấ ướ ậ Than: t p trung vùng Qu ng Ninh, Na D ng, Thái Nguyên. Trong đó vùng than Qu ng Ninh có tr ượ ớ l ả ượ S n l ng khai thác trên 30 tri u t n/năm. Than dùng làm nhiên li u cho các nhà máy luy n kim, nhi ư ệ đi n nh Uông Bí (150 MW), Uông Bí m r ng (300MW), Na D ng (110MW), C m Ph (600MW)… ắ ở S t Yên Bái, k mchì ấ ế Thi c Tĩnh Túc, sx 1000 t n/năm c & xu t kh u. ấ Apatid Lào Cai, khai thác 600.000 t n/năm dùng đ s n xu t phân bón. Đ ngniken  giàu khoáng s n t o đi u ki n thu n l i phát tri n c c u công nghi p đa ngành.

ỏ ạ ặ ằ ệ ươ ệ ng ti n khai thác hi n đ i & chi phí cao, ộ ớ ề c ta. ỷ ệ : tr năng l n nh t n ỉ ể b/Thu đi n ồ ữ ấ ướ ữ ả ướ ự c (11.000MW), trên sông Đà 6.000MW. ả ế ỷ ệ ơ ự ỷ ệ ể ế ế ự ấ ả ng. ườ ế ấ ị ữ ề ạ ủ ệ ệ ấ *Khó khăn: các v a qu ng n m sâu trong lòng đ t đòi h i ph ế CSHT kém phát tri n, thi u lao đ ng lành ngh … ữ Tr năng trên sông H ng chi m 1/3 tr năng c n Đã xây d ng: nhà máy thu đi n Hòa Bình trên sông Đà (1.900MW), Thác Bà trên sông Ch y 110MW. Đang xây d ng thu đi n S n La trên sông Đà (2.400MW), Tuyên Quang trên sông Gâm 342MW. ộ ầ ệ Đây là đ ng l c phát tri n cho vùng, nh t là vi c khai thác và ch bi n khoáng s n, tuy nhiên c n chú ý ổ ự s thay đ i môi tr ủ ế *H n ch : th y ch sông ngòi trong vùng phân hóa theo mùa. Đi u đó gây ra nh ng khó khăn nh t đ nh ệ cho vi c khai thác th y đi n. ế ế ượ ệ ồ ệ 2/ Tr ng và ch bi n cây công nghi p, cây d c li u, rau qu c n nhi ổ ấ ả ậ ở ồ ấ ầ ớ ớ t & ôn đ i ữ các cánh đ ng gi a núi: Than

ả ắ ắ ưở ng gió mùa Đông B c nên có ị ạ ề

ồ ệ ố ậ ọ ổ ế ớ ơ ở ệ ấ ướ t & ôn đ i. ạ ớ ng chè l n nh t n Phú Th , Thái Nguyên, c ta, n i ti ng các lo i chè th m

ồ ậ ả ấ ế ượ ỗ ọ ồ ở c li u: qu , tam th t, h i, đ tr ng…& cây ăn qu : m n, đào, lê… tr ng ạ ằ Cao B ng, L ng ơ ồ ơ Ở ấ ẩ ồ ơ ở ế ế ể ố c vào mùa đông, c s ch bi n còn kém phát tri n trong khi ấ ạ ả ế ướ ng, thi u n ấ ớ ả ụ ấ t th t th ệ di n tích

ườ ấ và nâng cao năng su t còn r t l n. ặ ả ở ộ ạ ệ ể ề ệ ạ i ế ạ ụ ệ ạ

ấ ế Ph n l n là đ t feralít trên đá phi n, đá vôi; đ t phù sa c , đ t phù sa ệ ộ Uyên, Nghĩa L , Đi n Biên…. ệ ớ ẩ ậ Khí h u nhi t đ i, m, gió mùa, có mùa đông l nh: Đông B c do nh h ạ ắ ạ ấ ướ mùa đông l nh nh t n c ta, Tây B c l nh do n n đ a hình cao.  thu n l ể ậ ợ i phát tri n các cây công nghi p có ngu n g c c n nhi ả ượ ệ +Chè: di n tích & s n l Hà Giang, Yên Bái, S n La…ơ ệ +Cây d S n, dãy Hoàng Liên S n. + Sapa tr ng rau v đông & s n xu t h t gi ng rau quanh năm, tr ng hoa xu t kh u. ờ ế *Khó khăn: th i ti kh năng m r ng  Vi c đ y m nh cây công nghi p, cây đ c s n cho phép phát tri n n n nông nghi p hàng hóa đem l ệ ẩ ả ư hi u qu cao & có tác d ng h n ch n n du canh, du c . c/Chăn nuôi gia súc ề ỏ ở ườ ư ể ể ồ ớ ng không l n nh ng có th phát tri n chăn nuôi các cao nguyên cao 600700m, th

ả ướ ế ơ c. ệ ắ M c Châu, S n La. T ng đàn bò 900.000 con, chi m 16% đàn bò c n ộ c, nuôi r ng kh p.

ổ ả ướ ả ạ ấ ể ẩ ế ấ ề ả ạ ồ

ườ ự ả ẩ ể ỏ i quy t v n đ giao thông, c i t o các đ ng c , nâng cao năng su t đ đ y m nh phát tri n ạ i quy t l ng th c cho con ng ể i nên hoa màu dành nhi u cho chăn nuôi đã đ y nhanh phát tri n ế ề ợ ả ướ Có nhi u đ ng c ạ đ i gia súc: ề ở ộ ữ Bò s a nuôi nhi u ế Trâu 1,7 tri u con, chi m 1/2 đàn trâu c n c n gi ầ chăn nuôi đ i gia súc trong vùng. ế ươ Do gi ệ ợ đàn l n trong vùng, h n 5,8 tri u con, chi m 21% đàn l n c n c (2005).

ơ ế ể bi n ớ ể ề ế ọ ồ ắ ấ ỷ ả ể tr ng đi m phía B c. ở ư ườ ng tr ắ ả ng Qu ng

ị ả ủ ự ạ d/Kinh t ả ể Vùng bi n Qu ng Ninh giàu ti m năng, đang cùng phát tri n v i vùng kinh t ờ ậ ắ ạ ể Phát tri n m nh nuôi tr ng & đánh b t thu s n, nh t là đánh b t xa b , t p trung ả NinhH i Phòng. ế ạ ả ể Du l ch bi nđ o là th m nh c a vùng, t p trung ượ C ng Cái Lân đang đ ạ ở ị v nh H Long. ể ể c xây d ng góp ph n phát tri n GTVT bi n, t o đà hình thành khu CN Cái Lân. ậ ỏ

i câu h i và bài t p: ủ ắ ộ ế ớ ề ệ ạ ý nghĩa kinh t l n và ộ

ượ ấ ồ ợ ồ ậ ầ ả ờ II.Tr l ế ạ 1/ T i sao nói vi c phát huy các th m nh c a trung du mi n núi B c B có ắ ị chính tr xã h i sâu s c? V Kinh t ng, khoáng s n, nông s n cho c n ế : góp ph n khai thác, s d ng h p lý các ngu n TNTN, cung c p ngu n năng l ả ị ầ ả ướ ộ ề ả ề ữ ồ ư ệ ầ ủ ữ ế ề ằ t gi a đ ng b ng và mi n ổ trao đ i ướ ớ ử ụ ấ ẩ c và xu t kh u. ờ ố V Chính tr , Xã h i: nâng cao đ i s ng nhân dân, xóa b s cách bi ố ố ẳ ả ự ả ữ ữ ố c Trung Qu c, Lào và gi núi. Đ m b o s bình đ ng, c ng c kh i đoàn k t gi a các dân t c. Góp ph n giao l u kinh t ớ v i các n ế v ng an ninh vùng biên gi ỏ ự ộ i.

ứ ử ệ ế ạ ố ị Đây còn là vùng căn c cách m ng trong kháng chi n ch ng Pháp và có di tích l ch s Đi n Biên

ạ ệ ệ ể ặ ả

ấ ế ổ ở trung du… ắ ả ạ ưở ng gió mùa ĐB nên có mùa

ạ ị ệ i phát tri n cây có ngu n g c c n nhi ồ ấ ệ ớ ẩ t đ i, m, gió mùa, có mùa đông l nh: Đông B c do nh h ề ấ ướ ắ ạ c ta, Tây B c l nh do n n đ a hình cao. ớ ố ậ ể ồ t & ôn đ i. i dân có kinh nghi m tr ng và chăm sóc các lo i cây. ạ ể

ớ ở ệ ả ướ ả ượ ấ ướ Phú & s n l ng c n di n tích ổ ế c, n i ti ng ế c ta, chi m 60%

ồ ậ ả ấ ế ượ ỗ ọ ồ ở c li u: qu , tam th t, h i, đ tr ng…& cây ăn qu : m n, đào, lê…tr ng ạ ằ Cao B ng, L ng ơ ồ ế ế ư ở

ụ ấ ờ ế t th t th ả ấ ớ ở ộ ủ ắ ấ ệ ặ ả ể ề ệ ả ạ ứ ơ ở Tây B c, c s ch bi n ch a cân x ng ệ & nâng cao năng su t còn r t l n. Tuy nhiên, vi c phát i hi u qu cao, ế ạ ớ ủ ể ệ ạ

ả ể ả

ỏ ườ ớ ồ ồ ng không l n.

ữ ị ụ ự ậ ầ c, nhu c u tiêu th trong vùng và các vùng lân c n. ệ

ả ướ ế ổ ơ c ế ệ ấ ắ ở Đông B c. Trâu 1,7 tr i u con, chi m 1/2 đàn trâu c c nuôi r ng r i trong vùng, nh t là ả

ể ả ớ ơ ư ẩ ậ ồ ụ i n i tiêu th , các đ ng c ỏ ấ ể ự ủ ọ ệ (có th d a vào Atlastrang Công

Ph .ủ ả 2/ Hãy phân tích kh năng và hi n tr ng phát tri n cây công nghi p và cây đ c s n trong vùng? ả ể : *Kh năng phát tri n ầ ớ Ph n l n là đ t feralít trên đá phi n, đá vôi; đ t phù sa c ậ Khí h u nhi ạ đông l nh nh t n thu n l ậ ợ ườ ệ Ng ệ *Hi n tr ng phát tri n: Chè: là vùng chuyên canh l n nh t n ọ Th , Thái Nguyên, Hà Giang, Yên Bái. ệ Cây d ơ S n, dãy Hoàng Liên S n. ố ấ ạ ả Ở Sapa tr ng rau v đông & s n xu t h t gi ng quanh năm. ướ ế ườ c vào mùa đông ng, thi u n *Khó khăn: th i ti ế ạ ệ th m nh c a vùng, kh năng m r ng di n tích ệ ể tri n cây công nghi p, cây đ c s n cho phép phát tri n n n nông nghi p hàng hoá đem l ư ạ h n ch n n du canh, du c . 3/ Hãy phân tích kh năng và hi n tr ng phát tri n chăn nuôi gia súc l n c a vùng? *Kh năng phát tri n: ề ỏ Vùng có nhi u đ ng c trên các cao nguyên cao 600700m. Các đ ng c th  thu n l ớ ậ ợ i chăn nuôi gia súc l n (trâu, bò s a, bò th t). ướ ầ ư ủ S quan tâm đ u t c a Nhà n ể : ạ *Hi n tr ng phát tri n ề ở ộ ữ M c Châu, S n La. T ng đàn bò 900.000 con, chi m 16% đàn bò c n Bò s a nuôi nhi u ả ộ ượ Trâu đ c.ướ n ể *Khó khăn: GTVT ch a phát tri n gây khó khăn cho v n chuy n s n ph m t ầ ả ạ c n c i t o nâng cao năng su t… ị 4/ Xác đ nh các trung tâm công nghi p quan tr ng c a vùng? nghi p)ệ ỷ ồ ơ ấ Tên TTCN Quy mô (nghìn t đ ng) C c u ngành

ậ ợ ị ả ồ ữ ả ớ i và ề ỏ ế ạ ả ủ

ỏ ươ

ạ B c K n. ả Yên Bái. ở ắ ở Lào Cai, S n La. ằ ở ơ Cao B ng. ằ ế ế ở Tĩnh Túc (Cao B ng).

i: ầ ả ở ướ n c ta. ị ạ ữ ượ ế ắ ả ớ ồ ng l n và có giá tr : than, s t, thi c, apatid, đ ng, đá vôi... 5/ Hãy xác đ nh trên b n đ các m khoáng s n l n trong vùng và phân tích nh ng thu n l ệ khó khăn trong vi c khai thác th m nh v tài nguyên khoáng s n c a vùng. ả ớ a/ Các m khoáng s n l n trong vùng: Than: Qu nh Ninh, Thái Nguyên, Na D ng. ắ ở S t ẽ K mchì ồ Đ ngniken Thi c, bôxit, mangan Thi c Apatid Lào Cai. ậ ợ b/ Thu n l ế ơ ậ Là n i t p trung h u h t các lo i khoáng s n ạ ề Nhi u lo i khoáng s n có tr l c/ Khó khăn:

ỉ ặ ằ ươ ệ ệ ạ ỏ ng ti n khai thác hi n đ i & chi phí cao, CSHT kém ể ộ ế ắ ộ ế ế ữ ệ ạ ả

ủ ệ ấ Các v a qu ng n m sâu trong lòng đ t đòi h i ph ề phát tri n, thi u lao đ ng lành ngh … ế ế ạ 6/ TDMN B c B có nh ng th m nh và h n ch nào trong vi c khai thác, ch bi n khoáng s n và th y đi n? ồ ả ấ ề

ấ ỷ ấ ả ấ ượ ạ c ta, r t phong phú, g m nhi u lo i: ả ủ ế ng t ữ ượ l ấ ng l n nh t và ch t l ậ ươ t nh t Đông Nam Átr ố ệ ấ ng thăm dò 3 t ệ ữ t n, ch y u than antraxít. ệ ệ t ả ẩ ở ộ ở ồ ằ ẽ ươ ở Lào Cai, bôxit

ướ Cao B ng. ẩ ở ắ B c K n, đ ngvàng ấ ạ  tiêu dùng trong n ể ả ấ ồ ở ơ

ể ơ ấ ậ ợ ệ ề i phát tri n c c u công nghi p đa ngành. ươ ệ ạ ỏ ệ ng ti n khai thác hi n đ i & chi phí cao, S n La. ả ạ ỉ ể ộ ớ ỷ ệ : tr năng l n nh t n b/ Thu đi n ấ ướ ữ ữ ồ c (11.000MW), trên sông Đà 6.000MW. ả ự ế ỷ ệ ơ ự ỷ ệ ể ế ế ự ấ ả ườ ấ ị ạ ữ ề

ng. ế ủ ệ a/ Khoáng s n: ả giàu khoáng s n b c nh t n ấ ướ ậ Than: t p trung vùng Qu ng Ninh, Na D ng, Thái Nguyên. Trong đó vùng than Qu ng Ninh có tr ượ ớ l ả ượ S n l ng khai thác trên 30 tri u t n/năm. Than dùng làm nhiên li u cho các nhà máy luy n kim, nhi ư ệ đi n nh Uông Bí (150 MW), Uông Bí m r ng (300MW), Na D ng (110MW), C m Ph (600MW)… ắ ở Yên Bái, k mchì S t ấ ế Thi c Tĩnh Túc, sx 1000 t n/năm c & xu t kh u. ấ Apatid Lào Cai, khai thác 600.000 t n/năm dùng đ s n xu t phân bón. Đ ngniken  giàu khoáng s n t o đi u ki n thu n l ệ ấ ằ ặ * Khó khăn: các v a qu ng n m sâu trong lòng đ t đòi h i ph ề ế CSHT kém phát tri n, thi u lao đ ng lành ngh … ữ c ta. ả ướ Tr năng trên sông H ng chi m 1/3 tr năng c n Đã xây d ng: nhà máy thu đi n Hòa Bình trên sông Đà (1.900MW), Thác Bà trên sông Ch y 110MW. Đang xây d ng thu đi n S n La trên sông Đà (2.400MW), Tuyên Quang trên sông Gâm 342MW. ộ ầ ệ Đây là đ ng l c phát tri n cho vùng, nh t là vi c khai thác và ch bi n khoáng s n, tuy nhiên c n chú ý ổ ự s thay đ i môi tr ủ ế th y ch sông ngòi trong vùng phân hóa theo mùa. Đi u đó gây ra nh ng khó khăn nh t đ nh * H n ch : ệ cho vi c khai thác th y đi n.

BÀI 32 . Ấ Ề Ể Ị Ở Ồ Ồ Ằ Ơ Ấ V N Đ CHUY N D CH C C U KINH T THEO NGÀNH Đ NG B NG SÔNG H NG Ế ứ ọ ế I.Ki n th c tr ng tâm: ủ ế ủ

ị

2, chi m 4,5% ườ

ệ ế ệ ủ ả ướ c a c n ố ệ c. c. di n tích ố ả ướ ế i (2006), chi m 21,6% dân s c n ồ ộ ả ả ư ươ ị ị ộ ắ ắ ề

ế ọ ắ ạ ể ể ư ự tr ng đi m phía B c t o đ ng l c phát tri n vùng và các vùng khác. ế ớ c ngoài. ộ ớ ướ v i các vùng khác và v i n

ị ớ ệ ấ ấ ỡ

ả ệ ế ấ ấ ệ ớ ẩ ạ ồ ơ ấ ệ ố ế ồ là h th ng sông H ng và sông Thái Bình. Ngoài ướ ệ t đ i m gió mùa, có mùa đông l nh làm cho c c u cây tr ng đa d ng. ướ c phong phú, có giá tr l n v kinh t ầ c ng m, n ạ ị ớ ề c khoáng. c nóng, n ướ ờ ể ề ể ể ề ể ớ ế ỷ ả ể ị ắ ồ ự ề ả ế ạ I/ Các th m nh ch y u c a vùng: ị a/V trí đ a lý: Di n tích: 15.000 km Dân s : 18,2 tri u ng ắ ỉ G m 11 t nh, thành: Hà N i, H i Phòng, Vĩnh Phúc, Hà Tây, Hà Nam, H ng Yên, H i D ng, B c Ninh, Thái Bình, Nam Đ nh, Ninh Bình. ộ ắ Giáp Trung du mi n núi phía B c, B c Trung B và v nh B c B .  Ý nghĩa: ằ +N m trong vùng kinh t ễ + D dàng giao l u kinh t ầ + G n các vùng giàu tài nguyên. b/Tài nguyên thiên nhiên: Di nệ tích đ t nông nghi p kho ng 760.000 ha, trong đó 70% là đ t phù sa màu m , có giá tr l n v s n ề ả xu t nông nghi p. Đ t nông nghi p chi m 51,2% DT vùng. ậ Khí h u nhi Tài nguyên n ướ ra còn có n Tài nguyên bi n: b bi n dài 400 km, vùng bi n có ti m năng l n đ phát tri n nhi u ngành kinh t (đánh b t và nuôi tr ng thu s n, giao thông, du l ch) ị Khoáng s n không nhi u, có giá tr là đá vôi, sét cao lanh, than nâu, khí t nhiên.

ề

ư ố ộ ồ ề ề ệ ộ : xã h i ế ợ i th : ồ ấ ộ ng lao đ ng cao. ớ ứ ị ườ ướ ướ c và n ướ ạ ầ c ngoài. ệ ậ ạ ỷ ợ ấ ỹ ệ ố ạ ả c…) ệ ệ i, các tr m, tr i b o v ậ ế ế ớ ố ề ề ử ễ ộ ơ ậ ế ấ ơ ở ậ ồ ị ề h i, làng ngh truy n th ng…v i 2 trung ộ ờ ả

2 – cao g p 4,8 l n m t đ dân s trung bình c n ậ ộ

ế: ố ố ầ ấ ả ướ c) ả ạ ụ ứ ờ ế t, h n hán… ố ấ ườ ng và th ế ể ệ ế i quy t vi c làm. ng có thiên tai: bão, lũ l ệ ị ể ủ ư ế ạ còn ch m, ch a phát huy th m nh c a vùng. ế ơ ấ ế :

ị ằ ự ướ ự ậ ư ng tích c c nh ng còn ch m. đ ng b ng sông H ng đang có s chuy n d ch theo h ỷ ọ ế ồ ể ự ỷ ọ tr ng khu v c II v à III. ỷ ọ ỷ ọ ự ế ấ ự tr ng khu v c I, tăng t ự c 1990, khu v c I chi m t tr ng cao nh t (49,5%). Năm 2005, khu v c III chi m t tr ng cao

ị

ỷ ọ ỷ ọ ế ế ự tr ng khu v c II và III, tr ng khu v c I, tăng t ả : gi m t ề ơ ấ ế ự ườ ế ả ấ i quy t các v n đ XH và môi tr và gi ng. ộ ộ ừ ế ị :

ế ệ c. Đi u ki n kinh t Dân c đông nên có l ả ộ ồ + Có ngu n lao đ ng d i dào, ngu n lao đ ng này có nhi u kinh nghi m và truy n th ng trong s n ấ ượ xu t, ch t l ạ + T o ra th tr ng có s c mua l n. ự ầ ư ủ Chính sách: có s đ u t c a Nhà n ạ ể K t c u h t ng phát tri n m nh (giao thông, đi n, n C s v t ch t k thu t cho các ngành ngày càng hoàn thi n: h th ng thu l cây tr ng, v t nuôi, nhà máy ch bi n… Có l ch s khai phá lâu đ i, là n i t p trung nhi u di tích, l tâm KTXH là Hà N i và H i Phòng. 2. H n chạ ậ ộ Dân s đông, m t đ dân s cao (1.225 ng/km ề ề ệ ặ gây s c ép v nhi u m t, nh t là gi ườ ấ Th i ti t th t th ộ ố ạ ự S suy thoái m t s lo i tài nguyên, thi u nguyên li u phát tri n công nghi p. ậ ơ ấ Chuy n d ch c c u kinh t ị ể II/ Chuy n d ch c c u kinh t ạ ự 1/Th c tr ng: ế ồ ơ ấ C c u kinh t ả Gi m t ướ Tr ấ nh t (45%). ướ ng: 2/Đ nh h ể ị ụ Ti p t c chuy n d ch c c u ngành kinh t ưở ả ả đ m b o tăng tr ng kinh t ể Chuy n d ch trong n i b t ng ngành kinh t + Trong khu v c I:ự ả ỉ ọ ọ ồ

ỷ ả ự ỉ ọ ả ọ Gi m t tr ng ngành tr ng tr t, tăng t tr ng ngành chăn nuôi và thu s n. ẩ ươ Trong tr ng tr t: gi m t tr ng cây l ả ng th c, tăng t tr ng cây th c ph m và cây ăn qu . ế ạ ỉ ọ ệ ể ề ọ ự ệ ử ọ ơ ệ ỉ ọ ồ ự ộ ự ể ế ế ị ụ ể

ậ

ồ ạ ị i ph i có s chuy n d ch c c u kinh t ể ằ ự ồ ộ ở ồ ằ Đ ng b ng sông H ng? ự ể c phát tri n kinh t ớ xã h i: Là v a lúa l n ệ ọ c. ủ ả ướ ể ề ế ệ ớ ệ ậ ệ ế ẫ ọ ở ị ơ ụ ể ế ớ ơ ấ ầ ả ậ ộ ệ ể ấ ờ ứ v i c c u cũ không đáp ng yêu c u s n xu t và đ i

ế ạ ơ ấ ữ ế ệ ầ ằ ả ố ả nh m khai thác có hi u qu nh ng th m nh v n có, góp ph n c i ờ ố ệ ồ ự ả ế ự ơ ấ ưở ữ ể ị ng đ n s chuy n d ch c c u kinh t ĐBSH? ế ở ị ắ ạ ế ọ ể ể ị ằ ễ ư ự + Trong khu v c II: chú tr ng phát tri n các ngành công nghi p tr ng đi m d a vào th m nh v tài ệ nguyên và lao đ ng: công nghi p ch bi n LTTP, d t may, da giày, c khí, đi n t … ạ ụ ị + Trong khu v c III: phát tri n du l ch, d ch v tài chính, ngân hàng, giáo d c đào t o,… ỏ ả ờ II.Tr l i câu h i và bài t p: ạ ả ơ ấ ế 1/ T i sao l theo ngành ặ ế ệ ủ ế ượ ồ t c a Đ ng b ng sông H ng trong chi n l Vai trò đ c bi ụ ể ủ ướ ứ ị th hai c a n c ta và là vùng phát tri n công nghi p d ch v quan tr ng c a c n ợ ạ ế ơ ấ C c u kinh t theo ngành có nhi u h n ch không phù h p v i tình hình phát tri n hi n nay. Trong c ấ ị ớ ị c u ngành nông nghi p v n chi m v trí quan tr ng, công nghi p t p trung các đô th l n, d ch v ậ ch m phát tri n. ố S dân đông, m t đ cao, vi c phát tri n kinh t s ng.ố ị ể ệ Vi c chuy n d ch c c u kinh t thi n đ i s ng nhân dân. 2/ Phân tích nh ng ngu n l c nh h a/ V trí đ a lý: +N m trong vùng kinh t + D dàng giao l u kinh t ự tr ng đi m phía B c t o đ ng l c phát tri n vùng và các vùng khác ế ớ c ngoài. ộ ớ ướ v i các vùng khác và v i n

ầ

ỡ ấ ấ ệ ị ớ

ấ ế ồ ạ ấ ệ ớ ẩ ồ ế ơ ấ ệ ố là h th ng sông H ng và sông Thái Bình. Ngoài ướ c nóng, n ạ ề ị ớ c khoáng. ệ t đ i m gió mùa, có mùa đông l nh làm cho c c u cây tr ng đa d ng. ướ c phong phú, có giá tr l n v kinh t ầ c ng m, n ớ ề ể ể ề ể ướ ờ ể ế ồ ắ ể ị ỷ ả ự nhiên. ề ế ợ ư ồ ố ộ ệ ề ề ề ộ xã h i: ế i th : ồ ấ ộ ng lao đ ng cao. ớ ứ ị ườ ướ ướ c và n ướ ạ ầ c ngoài. ệ ạ ậ ỷ ợ ấ ỹ ệ ố ạ ả c…) ệ ệ i, các tr m, tr i b o v ậ ế ế ề ề ử ễ ộ ơ ậ ế ấ ơ ở ậ ồ ị ớ ố ề h i, làng ngh truy n th ng…v i 2 trung ộ ờ ả ạ ế

ư ậ ộ ấ ượ ể ế , nâng cao ch t l ộ ố ng cu c s ng, ố ng. ưở ủ ườ ự ư ế ơ ấ ữ ở ễ ể ị ĐBSH di n ra nh th nào? Nêu nh ng đ nh theo ngành

ướ ự ự ậ ằ ị ng lai? đ ng b ng sông H ng đang có s chuy n d ch theo h ư ng tích c c nh ng còn ch m. ỷ ọ ồ ể ự ỷ ọ tr ng khu v c II v à III. ỷ ọ ỷ ọ ự ế ế ấ ự tr ng khu v c I, tăng t ự c 1990, khu v c I chi m t tr ng cao nh t (49,5%). Năm 2005, khu v c III chi m t tr ng cao

ng: ỷ ọ ỷ ọ ế ự tr ng khu v c II và III, tr ng khu v c I, tăng t ả : gi m t ề ơ ấ ế ự ườ ể ưở ế ả ấ i quy t các v n đ XH và môi tr và gi ng. ộ ộ ừ ế ị :

ỷ ọ ươ ả ọ ọ tr ng cây l ỷ ả ự ể ế ạ ề ọ tr ng ngành chăn nuôi và thu s n. ỷ ọ ả ẩ tr ng cây th c ph m và cây ăn qu . ng th c, tăng t ự ệ ệ ử ọ ơ + G n các vùng giàu tài nguyên. b/ Tài nguyên thiên nhiên đa d ng:ạ ề ả Di nệ tích đ t nông nghi p kho ng 760.000 ha, trong đó 70% là đ t phù sa màu m , có giá tr l n v s n ả ệ xu t nông nghi p. Đ t nông nghi p chi m 51,2% DT vùng. ậ Khí h u nhi Tài nguyên n ướ ra còn có n Tài nguyên bi n: b bi n dài 400 km, vùng bi n có ti m năng l n đ phát tri n nhi u ngành kinh t (đánh b t và nuôi tr ng thu s n, giao thông, du l ch) ả ị Khoáng s n không nhi u, có giá tr là đá vôi, sét, cao lanh, than nâu, khí t ệ c/ Đi u ki n kinh t Dân c đông nên có l ả ộ ồ + Có ngu n lao đ ng d i dào, ngu n lao đ ng này có nhi u kinh nghi m và truy n th ng trong s n ấ ượ xu t, ch t l ạ + T o ra th tr ng có s c mua l n. ự ầ ư ủ c a Nhà n Chính sách: có s đ u t ạ ể K t c u h t ng phát tri n m nh (giao thông, đi n, n C s v t ch t k thu t cho các ngành ngày càng hoàn thi n: h th ng thu l cây tr ng, v t nuôi, nhà máy ch bi n… Có l ch s khai phá lâu đ i, là n i t p trung nhi u di tích, l tâm KTXH là Hà N i và H i Phòng. * H n ch : Dân c đông, m t đ dân s cao gây khó khăn cho phát tri n kinh t ườ ệ ả b o v tài nguyên, môi tr ề ị ả ng c a nhi u thiên tai. Ch u nh h ng. S suy thoái tài nguyên, môi tr ự ế ị 3/ S chuy n d ch c c u kinh t ươ ướ ng trong t h ơ ấ ế ồ a/ C c u kinh t ả Gi m t ướ Tr ấ nh t (45%). ướ ị b/ Đ nh h ị ụ ế Ti p t c chuy n d ch c c u ngành kinh t ả ả đ m b o tăng tr ng kinh t ể Chuy n d ch trong n i b t ng ngành kinh t + Trong khu v c I:ự ồ ỷ ọ ả tr ng ngành tr ng tr t, tăng t Gi m t ồ ỷ ọ Trong tr ng tr t: gi m t ự ộ ự ể ế ế ị ệ ể ụ ụ ấ ả ướ ơ ậ ệ ế ạ ả c. Các bi n pháp chính gi i quy t

ĐBSH. ư ồ ướ ệ ớ ằ ớ t đ i gió mùa, ngu n n c ứ i: ĐBSH là đ ng b ng l n th 2 sau ĐBSCL, khí h u nhi ấ ư ệ ệ ả ử ổ ị ậ ề ặ ự + Trong khu v c II: chú tr ng phát tri n các ngành công nghi p tr ng đi m d a vào th m nh v tài ệ nguyên và lao đ ng: công nghi p ch bi n LTTP, d t may, da giày, c khí, đi n t … ị ạ + Trong khu v c III: phát tri n du l ch, d ch v tài chính, ngân hàng, giáo d c đào t o,… ư 4/ T i sao ĐBSH là n i t p trung dân c đông đúc nh t c n ố ở ề ấ v n đ dân s ơ ậ a/ N i t p trung đông dân c , vì: ậ ợ ồ ậ ĐKTN thu n l ậ ợ ề phong phú là đi u ki n thu n l i cho s n xu t nông nghi p & c trú. ờ L ch s khai thác lãnh th lâu đ i. ị T p trung nhi u TTCN & đô th dày đ c.

ộ ề ộ ỏ

ướ ớ c v i trình đ thâm canh cao đòi h i nhi u lao đ ng. ế i quy t: ằ ả ỷ ệ l ạ ệ ặ ộ ế ọ i dân c & lao đ ng trên ph m vi c n ố tăng dân s . ả ướ c có ý nghĩa đ c bi t quan tr ng (di dân đ n Tây

ự ả ấ ượ ộ ố h p lý, gi i ch , nâng cao ch t l ng cu c s ng nhân dân. ệ i quy t vi c làm t ả ượ ế ấ ụ ề ồ Ngh tr ng lúa n ệ ả b/ Bi n pháp gi ể Tri n khai KHHDS nh m làm gi m t ư ố ạ Phân b l Nguyên, ĐNB…) ế ợ ọ ơ ấ L a ch n c c u kinh t Áp d ng KHKT, thâm canh tăng năng su t & s n l ỗ ạ ng LTTP.

Ộ Ở Ắ Ộ Ấ Ế Ề BÀI 33. V N Đ PHÁT TRI N KINH T XÃ H I B C TRUNG B Ể ế ứ ọ I.Ki n th c tr ng tâm:

ừ ệ ả ả ồ ỉ ị ị ổ g m Thanh Hóa, Ngh An, Hà T nh, Qu ng Bình, Qu ng Tr , Th a Thiên

ườ ệ ế ệ ế ố : 51.500 km2, chi m15,6 % c. Dân s : 10,6 tri u ng di n tích ả ướ c n i, chi m 12,7% dân s ố c. ổ ấ ướ c ẹ ề ế ạ ớ

ể ộ ủ ậ ợ ư ớ ữ ườ i giao l u văn hóa – kinh t – xã h i c a vùng v i các vùng khác c b ng đ i gi a BTB ộ ng b ườ I/Khái quát chung: ị 1/V trí đ a lý và lãnh th : Hu .ế ệ Di n tích ả ướ c n BTB là vùng lãnh th kéo dài và h p ngang nh t n Ti p giáp: ĐBSH, Trung du và mi n núi BB, Lào và Bi n Đông, dãy núi B ch Mã là ranh gi và NTB  thu n l ả ằ ế và đ ạ

ỏ ẹ ớ ồ ồ ằ ả ệ ỉ ạ ể ng bi n ế ế ạ 2/Th m nh và h n ch : ế ạ a/Th m nh: ồ ấ ằ n r ng, chăn nuôi đ i gia súc. ị ơ ạ ắ ắ ườ ể ườ ừ ậ ng S n B c vào ạ ẫ ệ ượ t nóng, khô. ỷ ợ ạ ư ỷ ệ ơ ả ờ ế ng gió ph n TN th i m nh, th i ti ề i, ti m năng thu đi n và giao thông (h l u). ắ ế ổ ị ớ ậ ừ ố ớ i Vi ng đ i l n, t p trung ch y u ỉ ả ạ ươ t ể ả ệ di n tích ề ị ể ỳ ợ phía Tâybiên gi ồ ử ả ố ẽ ơ ế nhiên th gi ắ ầ i: C đô Hu … ị ố ề ể ổ ế ả ử ầ i: Phong NhaK Bàng, di s n văn hóa th gi ị ư

ị ế ấ

ng ít, nh bé. ỏ ướ ầ ư ướ ạ ế c ngoài còn h n ch . n ệ

ề

Đ ng b ng nh h p, l n nh t là đ ng b ng ThanhNgh T nh. Vùng gò đ i có kh năng phát tri n v ủ Khí h u v n còn ch u khá m nh c a gió mùa Đông B c vào mùa đông. Dãy Tr ổ mùa hè còn có hi n t ệ ố ị ề H th ng sông Mã, sông C có giá tr v thu l Khoáng s n: s t Th ch Khê, crôm C Đ nh, thi c Qu H p, đá vôi Thanh Hóa… ủ ế ở ệ tLào. R ng có ỷ ả ể Các t nh đ u giáp bi n nên có kh năng phát tri n đánh b t và nuôi tr ng thu s n. Vùng có tài nguyên du l ch đáng k , n i ti ng: bãi bi n S m S n, C a Lò, Lăng Cô; di s n thiên ế ớ ế ớ Dân c giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó ế ạ b/H n ch : ườ ng xuyên ch u thiên tai: bão, gió Lào… Th ả ặ ị ề ủ ậ Ch u h u qu n ng n c a chi n tranh. ủ ườ ứ ố M c s ng c a ng i dân còn th p. ỏ ượ ơ ở C s năng l ạ M ng l i CN còn m ng. ể GTVT kém phát tri n, thu hút đ u t ư ơ ấ II/Hình thành c c u nông – lâm – ng nghi p ế ạ 1/Khai thác th m nh v lâm nghi p: ệ ừ ệ ộ Di nệ ừ ệ ừ ế ệ ệ ấ ạ ệ ả ướ ủ ừ c). Đ che ph r ng là 47,8%, ch đ ng sau Tây Nguyên. ệ ề ớ tLào, nhi u nh t i Vi i 50% , còn l di n tích ỉ ứ ả là r ng phòng h , 16% Ngh An, Qu ng Bình, Thanh Hóa. ộ di n tích ấ ở di n tích là r ngừ

ề ế ị

ể ỗ ườ ữ ế ệ ể ả ả ồ Di n tích r ng 2,46 tri u ha (20% c n ậ tích r ng giàu t p trung vùng biên gi ệ ỉ ả ừ R ng s n xu t ch chi m 34% ặ ụ đ c d ng. ề ừ ạ ỗ R ng có nhi u lo i g quý (lim, s n…), nhi u lâm s n chim, thú có giá tr (voi, bò tót…).  phát tri n công nghi p khai thác g , ch bi n lâm s n. ế ế ệ ệ ố ừ *B o v và phát tri n v n r ng giúp b o v môi tr ả ả ố ng s ng, gi ề gìn ngu n gen các SV quý hi m, đi u

ồ ộ ộ ạ ừ ồ ướ ắ ề ế ợ ạ ổ ể ắ ồ c, h n ch tác h i các c n lũ đ t ng t. Ven bi n tr ng r ng đ ch n gió, ch n cát. ể ằ

ồ ề ơ ế ạ ỏ ệ ồ ướ ả ướ ể ế ể ệ ủ ạ c núi có nhi u đ ng c phát tri n chăn nuôi đ i gia súc. Đàn bò có 1,1 tri u con chi m 1/5 c. Đàn trâu có 750.000 con, chi m 1/4 đàn trâu c n c. ả ướ ệ ộ ố ệ ở Tây Ngh An, Qu ng Bình, Qu ng Tr , … ả ươ ả ệ ầ ớ ỏ ẹ ng đ i l n, còn l ậ ợ i ấ ạ i nh h p. Ph n l n là đ t cát pha thu n l ậ ợ ồ ư ả ồ ồ ệ ậ i tr ng lúa

ườ ự ẫ ấ i. hòa ngu n n 2/Khai thác t ng h p các th m nh v nông nghi p c a trung du, đ ng b ng và ven bi n: ế Vùng đ i tr đàn bò c n BTB cũng đã hình thành m t s vùng chuyên canh cây công nghi p lâu năm: café, chè ị ở ị Qu ng Tr , cao su ố ớ ằ Đ ng b ng ThanhNgh Tĩnh là t ạ ố tr ng cây công nghi p hàng năm (l c, mía, thu c lá…), nh ng không th t thu n l  bình quân l ư ươ ng th c có tăng nh ng v n còn th p 348 kg/ng ư ạ ẩ

ọ ỉ ề ệ : 3/Đ y m nh phát tri n ng nghi p ể ề T nh nào cũng giáp bi n nên có đi u ki n phát tri n ngh cá bi n. Ngh An là t nh tr ng đi m ệ ạ ặ ể ể ồ ề ể ể ể c m n phát tri n khá m nh. ồ ợ ề ấ ờ ơ ệ ỷ ả ướ ợ ướ c l ắ ỏ ỉ ủ ạ , n H n ch : ph n l n tàu có công su t nh , đánh b t ven b là chính, nên nhi u n i ngu n l i thu ỷ ế ơ ả ả s n có nguy c gi m rõ r t. ệ ngh cá c a BTB. Vi c nuôi tr ng thu s n n ầ ớ ệ ơ ấ ệ ể ơ ở ạ ầ

ể ệ ệ III/Hình thành c c u công nghi p và phát tri n c s h t ng GTVT ọ

ả ệ ể ự ệ ư ộ ồ ệ ệ ồ ấ ậ ệ ự ể ả ọ ơ ệ ư ệ ơ ơ ỉ ỉ ố ủ ế ở ả ể ồ ỉ ơ d i ven bi n, phía đông bao g m Thanh HóaB m S n, ế ớ ệ ẩ ả ơ ở ố ủ ế ự ệ ầ ạ ệ ế ượ đ ở ộ ư ượ ng là m t u tiên ố ư ệ i đi n qu c gia nh : ẽ ả ỷ ệ c xây d ng: thu đi n B n V ả Qu ng Thanh Hóa (97MW), Rào Quán ị ể 1/Phát tri n các ngành công nghi p tr ng đi m và các trung tâm công nghi p chuyên môn hóa: ề Là vùng có nhi u nguyên li u cho s phát tri n công nghi p: khoáng s n, nguyên li u nông – lâm – ng nghi p và ngu n lao đ ng d i dào. ệ ộ ố Trong vùng đã hình thành m t s ngành công nghi p tr ng đi m: s n xu t v t li u xây d ng, c khí, luy n kim…nh : nhà máy xi măng B m S n, Nghi S n (Thanh Hóa), Hoàng Mai (Ngh An), nhà máy ợ thép liên h p Hà T nh. Các trung tâm công nghi p phân b ch y u Vinh, Hu v i các s n ph m chuyên môn hóa khác nhau. ỹ ế ề ề ậ ữ ẫ Tuy nhiên v n còn nh ng h n ch v đi u ki n k thu t & v n. C s năng l ủ ướ ề ệ ả ể i quy t nhu c u v đi n ch y u d a vào l trong phát tri n CN c a vùng. Vi c gi ỷ ệ ộ ố ự ệ ừ ườ ử ụ ng dây 500 kv. M t s nhà máy thu đi n đang đ s d ng đi n t ở ạ ử ệ ả ở Ngh An (320MW), C a Đ t trên sông Chu trên sông C Tr (64MW). ự ơ ở ạ ầ

c h t là GTVT ệ ủ ủ ế ướ ế ọ ế ố ộ ể ọ ườ ủ 1, đ ướ ấ ơ ở ạ ầ i giao thông ch y u là các tuy n giao thông quan tr ng c a vùng: qu c l ố ộ ườ ư ồ ng ngang nh : qu c l 7, 8, 9. Đ ng H Chí Minh hoàn thành thúc đ y s ắ ng s t ẩ ự ế ở ế ườ vùng phía tây. ạ ử ư ả ẩ ở ướ ề ẩ c láng gi ng. ớ ng v i các n ộ ả ậ ắ ươ ầ ng b qua H i Vân, Hoành S n góp ph n gia tăng v n chuy n B cNam ầ ư ể ấ ự c đ u t ả ơ ướ ả ơ ượ Phú bài (Hu ), Vinh…& các c ng qu c t ạ ả ệ xây d ng & nâng c p hi n đ i đ m b o giao thông ố ế ế : Nghi S n, Vũng Áng, c & qu c t 2/Xây d ng c s h t ng, tr ự Xây d ng c s h t ng có ý nghĩa quan tr ng trong vi c phát tri n KTXH c a vùng ạ M ng l ố Th ng Nh t và các tuy n đ ể phát tri n kinh t ế Tuy n hành lang giao thông ĐôngTây cũng đã hình thành, hàng lo t c a kh u m ra nh : Lao B o, thúc đ y giao th ườ ầ H m đ ể ả ệ ố H th ng sân bay, c ng bi n đang đ ố ế ố ế trong n : sân bay qu c t Chân Mây…

ả ờ ỏ II.Tr l i câu h i và bài t p: ậ ế ở ắ ể ậ ợ i và khó khăn trong phát tri n kinh t ộ B c Trung B ?

i: ế ề ạ

ể ộ ủ ậ ợ ư ế ớ ớ i ả ằ – xã h i c a vùng v i các vùng khác c b ng i giao l u văn hóa – kinh t

 thu n l ể ng bi n ớ ệ ỉ ề ệ ể ấ ằ ồ ự ng th c, ườ ỏ ẹ ắ ể ườ ừ ệ ạ ồ ữ 1/ Nh ng thu n l ậ ợ a/ Thu n l ị ị V trí đ a lý: ti p giáp ĐBSH, Trung du và mi n núi BB, Lào và Bi n Đông, dãy núi B ch Mã là ranh gi ữ gi a BTB và NTB ườ ộ ng b và đ đ ằ ồ Đ ng b ng nh h p, l n nh t là đ ng b ng ThanhNgh T nh có đi u ki n phát tri n cây l ả cây công nghi p ng n ngày. Vùng gò đ i có kh năng phát tri n v ươ n r ng, chăn nuôi đ i gia súc.

ị ẫ ạ ắ ả ị ề ỷ ợ ỷ ệ ậ ệ ố i, ti m năng thu đi n và giao thông (h l u). ả ắ ạ ư ả ướ c (60% tr l ị ệ ỳ ợ ấ ả ướ ng c n ữ ượ c), crôm C ả ướ ề ớ ng l n nh t c n ữ ượ ng c n ổ c), đá ữ ượ c (60% tr l ấ ả ướ ớ ng l n nh t c n

ậ ệ ệ ế ả ướ t ủ di n tích ừ r ng c n c) t p trung ch ố ớ ệ ị ắ ể ề ỷ ả tLào. ả ị ầ ả ồ ử ố ơ ế ế ớ ế ớ ể i: C đô Hu … ị ẽ ố ỉ ố ế ườ ườ ơ ở ậ ử ng ngang là c a ể ổ ế ả ử ầ ắ ng s t Th ng Nh t, QL 1 đi qua các t nh; các tuy n đ

ị ụ ệ ượ t, hi n t ng cát bay… ế ấ ề ủ i dân còn th p.

ướ ng ít, nh bé. ỏ ầ ư ướ ể ạ n ủ Khí h u v n còn ch u khá m nh c a gió mùa Đông B c vào mùa đông. H th ng sông Mã, sông C có giá tr v thu l ữ ượ ạ Khoáng s n: s t Th ch Khê (Hà Tĩnh)tr l ế Đ nh (Thanh Hóa), thi c Qu H p (Ngh An)tr l vôi Thanh Hóa… ừ ươ R ng có di n tích ng đ i l n, sau Tây Nguyên (chi m 19,3% ớ ế ở phía Tâybiên gi y u i Vi ể ể ỉ Các t nh đ u giáp bi n nên có kh năng phát tri n đánh b t và nuôi tr ng thu s n, du l ch bi n. Vùng có tài nguyên du l ch đáng k , n i ti ng: bãi bi n S m S n, C a Lò, Lăng Cô; di s n thiên nhiên i: Phong NhaK Bàng, di s n văn hóa th gi th gi ề ị ư Dân c giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó ấ ấ ỹ C s v t ch t k thuât: có đ ể ủ ngõ ra bi n c a Lào. b/ Khó khăn: ườ ng xuyên ch u thiên tai: bão, gió Lào, lũ l Th ả ặ ậ ị Ch u h u qu n ng n c a chi n tranh. ườ ủ ứ ố M c s ng c a ng ơ ở ỏ ượ C s năng l ạ M ng l i CN còn m ng. GTVT kém phát tri n, thu hút đ u t ạ ế c ngoài còn h n ch . ư ể ơ ấ ệ ể ệ ầ ề ữ ở

ế ạ ệ ỉ ứ ề ệ ừ ệ c). Đ che ph r ng là 47,8%, ch đ ng sau Tây Nguyên. DT ộ ề ệ ậ ả ớ i Vi ủ ừ Ngh An, Qu ng Bình, Thanh Hóa. ặ ụ ả ướ ấ ở ệ tLào, nhi u nh t ừ ừ ả ạ ộ i 50% DT là r ng phòng h , 16% DT là r ng đ c d ng. ấ ề ừ ừ ế ị

ể ỗ ả ồ ề gìn ngu n gen các SV quý hi m, đi u ể ắ ữ ồ ừ ể ắ ộ ế c, h n ch tác h i các c n lũ đ t ng t. Ven bi n tr ng r ng đ ch n gió, ch n cát. ể ạ ợ ằ ồ ạ ế ạ ồ ề ả ơ ề ỏ ế ệ ồ ướ ổ ồ ướ ả ướ ể ế ạ c núi có nhi u đ ng c phát tri n chăn nuôi đ i gia súc. Đàn bò có 1,1 tri u con chi m 1/5 c. Đàn trâu có 750.000 con, chi m 1/4 đàn trâu c n c. ả ướ ệ ộ ố ệ ở Tây Ngh An, Qu ng Bình, Qu ng Tr , … ả ươ ả ệ ầ ớ ỏ ẹ ng đ i l n, còn l ậ ợ i ạ ấ i nh h p. Ph n l n là đ t cát pha thu n l ậ ợ ồ ư ả ồ ồ ệ ậ i tr ng lúa

ươ ườ ẫ ấ i. ự ể ư ệ ẩ 2/ T i sao nói vi c phát tri n c c u nông, lâm, ng nghi p góp ph n phát tri n b n v ng BTB? a/ Khai thác th m nh v lâm nghi p: Di n tích r ng 2,46 tri u ha (20% c n ừ r ng giàu t p trung vùng biên gi ế ỉ R ng s n xu t ch chi m 34% DT, còn l ả ề ạ ỗ R ng có nhi u lo i g quý (lim, s n…), nhi u lâm s n chim, thú có giá tr (voi, bò tót…).  phát tri n công nghi p khai thác g , ch bi n lâm s n. ả ế ế ệ ố ườ ệ ố ừ * B o v và phát tri n v n r ng giúp b o v môi tr ng s ng, gi ộ ế hòa ngu n n ể ệ ủ b/ Khai thác t ng h p các th m nh v nông nghi p c a trung du, đ ng b ng và ven bi n: ệ Vùng đ i tr đàn bò c n BTB cũng đã hình thành m t s vùng chuyên canh cây công nghi p lâu năm: café, chè ị ở ị Qu ng Tr , cao su ố ớ ằ Đ ng b ng ThanhNgh Tĩnh là t ố ạ tr ng cây công nghi p hàng năm (l c, mía, thu c lá…), nh ng không th t thu n l  bình quân l ư ng th c có tăng nh ng v n còn th p 348 kg/ng c/ Đ y m nh phát tri n ng nghi p: ề ọ ỉ ề ể T nh nào cũng giáp bi n nên có đi u ki n phát tri n ngh cá bi n. Ngh An là t nh tr ng đi m ề ể ồ ệ ạ ặ , n ể ể ể c m n phát tri n khá m nh. ồ ợ ề ờ ơ ệ ỷ ả ướ ợ ướ c l ắ ỏ ấ ạ ỉ ủ ạ H n ch : ph n l n tàu có công su t nh , đánh b t ven b là chính, nên nhi u n i ngu n l i thu ỷ ệ ngh cá c a BTB. Vi c nuôi tr ng thu s n n ầ ớ ệ ủ ế ủ ệ ệ

ế ơ ả ả s n có nguy c gi m rõ r t. ị 3/ Hãy xác đ nh các ngành công nghi p ch y u c a các trung tâm công nghi p Thanh Hóa, Vinh, Hu .ế ỷ ồ ơ ấ Tên TTCN Quy mô (nghìn t đ ng) C c u ngành

ặ ọ ướ ẽ ạ c ngo t quan tr ng trong hình thành ế ủ c a vùng? ệ ế ề ề ạ ệ i phát tri n KTXH. Tuy nhiên do h n ch v đi u ki n ế ề ượ ậ ạ ậ ể ể ố ủ ữ ự ắ ầ ườ ấ ị ố ng s t Th ng Nh t. ầ ắ ườ ẩ ự ườ ồ ng H Chí Minh giúp khai thác ti m năng và thúc đ y s phát ơ ng ngang, và đ ự ạ ể ộ ệ ố ế ề ự khu v c phía Tây, t o ra s phân công lao đ ng hoàn ch nh h n. ạ ệ ố ể ề ả ệ , hình thành các khu công nghi p, ấ ơ ở ạ ầ ườ ư ẽ ệ ế ầ ố ng m i giao l u, quan h kinh t ở ộ , m r ng ể ơ ở ạ ầ ệ ạ 4/ T i sao vi c phát tri n c s h t ng, GTVT s t o ra b ơ ấ c c u kinh t ậ ợ BTB là vùng giàu TNTN có đi u ki n thu n l ậ ỹ k thu t l c h u, thi u năng l ng, GTVT ch m phát tri n. ể ơ ở ạ ầ Phát tri n c s h t ng, GTVT góp ph n nâng cao v trí c u n i c a vùng, gi a khu v c phía B c và phía Nam theo h th ng QL 1 và đ ể Phát tri n các tuy n đ ỉ ế tri n kinh t ầ ư ể Phát tri n h th ng c ng bi n, sân bay t o đi u kiên thu hút đ u t ế khu ch xu t… ể Do đó phát tri n c s h t ng GTVT s góp ph n tăng c ể ợ h p tác phát tri n KTXH.

Ấ Ể Ề Ả Ộ DUYÊN H I NAM TRUNG B Ộ Ở BÀI 34 V N Đ PHÁT TRI N KINH T XÃ H I ọ Ế ế ứ I.Ki n th c tr ng tâm:

ổ ị ồ ả ả ẵ ố ỉ m 8 t nh, thành ph : Đà N ng, Qu ng Nam, Qu ng Ngãi, Bình I/Khái quát chung: ị 1/V trí đ a lý và lãnh th : g ậ ị ậ ệ ệ ố ườ ố ả ướ c). Dân s : 8,9 tri u ng i (10,5% dân s c n c) ả ầ

ả ướ ườ ng Sa. ể ế ế ự Đ nh, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thu n, Bình Thu n. DT: 44,4 nghìn km2 (13,4% di n tích c n ờ Có 2 qu n đ o xa b : Hoàng Sa, Tr Ti p giáp: BTB, Tây Nguyên, ĐNB, bi n Đông  Giao l u kinh t ư trong và ngoài khu v c. ạ

ườ ơ ng S n Nam, phía n đông c a Tr Đông là bi n Đông, phía ể ể ạ

ườ Tây là s ớ ớ i v i BTB, phía ề ẹ ạ ạ ả ể ể ề ề ể ắ ị ế ế ạ 2/Các th m nh và h n ch : ế ạ a/Th m nh: B cắ ủ ổ ẹ Lãnh th h p, phía ạ có dãy B ch Mã làm ranh gi Nam là ĐNB. Các nhánh núi ăn ra bi n t o nên hàng lo t ị các bán đ o, v nh bi n và nhi u bãi bi n đ p t o cho vùng có nhi u ti m năng phát tri n đánh b t và ỷ ả nuôi tr ng thu s n, du l ch. ồ ỡ ổ ế ằ ấ ằ ồ ồ ồ Các đ ng b ng nh h p, đ t cát pha và đ t cát là chính; đ ng b ng màu m n i ti ng là đ ng ỏ ẹ ồ ể ặ ơ Vùng có đ c đi m khí h u c a Đông Tr ạ ộ ệ ượ ả ấ ậ ợ ằ b ng Tuy Hòa. Vùng gò đ i thu n l ậ nhi ư ng ph n, thuđông m a Đà N ng, Qu ng Nam. Tuy nhiên phía nam ư i chăn nuôi bò, c u, dê. ủ ệ ớ ủ ộ ụ t đ i đem l ở ấ ạ ng ít m a, khô h n kéo dài, nh t là ừ ơ ườ ng S n: mùa hè có hi n t ư ớ ở ẵ i m a l n ậ Ninh Thu nBình Thu n. ị đ a hình và tác đ ng c a h i t ườ th ỷ ệ ư ể ề ấ ẫ ớ ậ ự Ti m năng thu đi n không l n nh ng v n có th xây d ng các nhà máy có công su t trung bình và nh .ỏ ư ừ ế ỗ ỉ ơ ệ ủ ừ Di n tích r ng h n 1,7 tri u ha, đ che ph r ng là 38,9%, nh ng có đ n 97% là r ng g , ch có ừ ộ ạ ỗ ệ ề ừ ỏ ỷ ở Khoáng s n không nhi u, ch y u các lo i VLXD, các m cát làm thu tinh Khánh Hòa, vàng ủ ế ở ề ở ồ ừ ứ ả ả B ng Miêu (Qu ng Nam), d u khí ế ớ 2,4% là r ng tre n a. R ng có nhi u lo i g , chim và thú quý. ề ầ ố ạ ụ ị ự th m l c đ a c c NTB. Ở ử ầ ị ị ả đây có các di s n văn hóa th gi i: Ph c ố ổ Dân c giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó. ộ ị ư H i An, Thánh đ a M S n. ệ ế ở ể ầ ư ướ ề ỹ ơ ị ụ Có nhi u đô th và các c m công nghi p, khu kinh t m đ thu hút đ u t n c ngoài: Dung ấ ề Qu t, Chu Lai… ạ

ầ ậ ạ ậ c, khô h n kéo dài (Ninh Thu n, Bình Thu n) c n có ỷ ợ ể ả ệ ố ế b/H n ch : ế Mùa m a lũ lên nhanh, mùa khô thi u n ề ướ ướ c t ế ấ i quy t v n đ n ướ i. h th ng thu l

ư i đ gi ườ ị ả ưở ự ề ề ế ặ ộ ườ ả Thiên tai th ng x y ra. Khu v c ch u nh h ng n ng n trong chi n tranh. Có nhi u dân t c ít ng ấ ộ ả i trình đ s n xu t th p.ấ

ợ ế ể ể ổ bi n.

ấ ở ự ỉ ớ ỉ các t nh c c NTB và ng tr ư ườ ng Hoàng SaTr ậ ợ ỷ ả ồ II/Phát tri n t ng h p kinh t 1/Ngh cáề : ể ắ Bi n l m tôm, cá; t nh nào cũng có bãi tôm, bãi cá, l n nh t ườ ờ ể ề ầ ị i nuôi tr ng thu s n. Nuôi tôm B bi n mi n Trung có nhi u vũng, v nh, đ m, phá thu n l ở ng Sa. ề ể hùm, tôm sú phát tri n nh t là Phú Yên, Khánh Hòa. ạ ấ ỷ ả ể ấ ấ ng thu s n toàn vùng năm 2005 đ t trên 600.000 t n, riêng cá bi n trên 400.000 t n, có ừ ề nhi u lo i cá quý: cá thu, cá ng , cá trích… ế ế ạ ướ ả ượ S n l ạ Ho t đ ng ch bi n ngày càng đa d ng, trong đó có n

ạ ộ ỷ ả ắ c m m Phan Thi ế ấ ủ ả ể ạ ế t. ẩ i quy t v n đ th c ph m c a vùng đ t o ra ệ ả ớ ợ ồ ợ ề ự ỷ ả i thu s n. Ngành thu s n ngày càng có vai trò l n trong vi c gi ệ ả s n ph m hàng hóa, c n chú ý khai thác h p lý & b o v ngu n l ị ể

ỹ ỳ ẵ ế ể ư ủ ậ ổ ậ ẵ ị c ta. ị ắ ể ỉ ưỡ ế ợ ả ớ ị ể ng, th thao… ẩ ầ 2/Du l ch bi n: ề Có nhi u bãi bi n n i ti ng nh : M Khê (Đà N ng), Sa Hu nh (Q ang Ngãi), Nha Trang (Khánh Hòa), Cà Ná (Ninh Thu n), Mũi Né (Bình Thu n)…trong đó Nha Trang, Đà N ng là các trung tâm du l ch l n ẩ ị

ướ ề ả ơ Đà N ngẵ , Quy Nh n, Nha Trang. c sâu: ượ ự ẽ ớ ở ướ n ể ạ Đ y m nh phát tri n du l ch bi n g n v i du l ch đ o k t h p ngh d ả ụ 3/D ch v hàng h i: ự Có ti m năng xây d ng các c ng n ả C ng n ị c xây d ng, v nh Vân Phong ( Khánh Hòa) s hình thành ố ế ớ ướ ể c sâu Dung Qu t đang đ c ta. l n nh t n ả c ng trung chuy n qu c t ố ấ ả

ầ ở ố ổ ế ả ở

ể

ẵ ấ

ế ỷ ả ệ ủ ế ế ả ệ ấ ơ ấ ấ ướ ả ở ề ụ ị th m l c đ a và s n xu t mu i: 4/Khai thác khoáng s n ậ ả ầ phía đông qu n đ o Phú Quý (Bình Thu n) Khai thác d u khí ỳ ấ Cà Ná, Sa Hu nh… S n xu t mu i n i ti ng ơ ở ạ ầ ệ ể III/Phát tri n công nghi p và c s h t ng: ệ 1/Phát tri n công nghi p: ớ Hình thành các trung tâm công nghi p trong vùng, l n nh t là Đà N ng, ti p đ n là Nha Trang, ế  công nghi p ch y u là c khí, ch bi n nônglâmthu s n, s n xu t hàng tiêu ế ế ơ t Quy Nh n, Phan Thi dùng. ầ ư ướ ướ ầ ệ ậ B c đ u thu hút đ u t n c ngoài vào hình thành các khu công nghi p t p trung và khu ch ế

ạ ế ứ ư ơ ở ượ ng ch a đáp ng nhu c u phát tri n ể công nghi p ệ m c dù đang đ c gi ầ ự ượ ệ ừ ườ đ ế ỷ ệ ậ ị ạ đ u tiên ề ự ế ệ ớ m Chu Lai, Khu ặ ỷ ệ ộ ố ơ ậ ở ướ n i vùng này. tr ng đi m mi n Trung, nh t là Khu kinh t ủ ế ở ể ế c ta t ấ ẩ công nghi p ệ c a vùng ngày càng phát tri n. kinh t ầ ậ ả xu t.ấ ả i *H n ch : c s năng l ư ử ụ ng dây 500 kv, xây d ng m t s nhà máy thu đi n quy mô trung bình: quy t nh : s d ng đi n t ươ thu đi n sông Hinh (Phú Yên), Hàm Thu nĐa Mi (Bình Thu n), Vĩnh S n (Bình Đ nh), A V ng ệ ử ầ ự (Q.Nam), d ki n xây d ng nhà máy đi n nguyên t ể ế ọ V i vi c hình thành vùng kinh t ộ ơ Dung Qu t, Nh n H i góp ph n thúc đ y 2/Phát tri n giao thông v n t i: ắ ự ư ế ữ ượ ố ộ ẩ ấ ấ ể ườ ng s t B c – Nam đang đ ạ c nâng c p giúp đ y m nh s giao l u kinh t gi a vùng 1, đ

ế ả ớ ố ướ ủ c sâu c a vùng, ngoài ra

ộ ị ệ ẵ ư Đà N ng, n i đ a có sân bay nh : Chu Lai, Quy ơ ắ Qu c l ả ướ ớ v i các vùng khác trong c n c. ườ ườ ng ngang (đ Các tuy n đ ng 19, 26…) n i Tây Nguyên v i các c ng n ắ ệ ớ ự ạ ẩ còn đ y m nh quan h v i khu v c Nam Lào, Đông B c Thái Lan. ố ế ạ ượ Các sân bay cũng đ c hi n đ i hóa: sân bay qu c t Nh n, Cam Ranh…

ả ờ ỏ ậ II.Tr l i câu h i và bài t p:

ả ể ữ ậ ợ ế ở Duyên h i Nam Trung i và khó khăn trong phát tri n kinh t

ị ế ế ể ơ ủ ườ n đông c a Tr ng S n Nam, phía Giao l u kinh t ư Đông là bi n Đông, phía

ể ề ề ẹ ạ Tây là s ớ ớ ề ắ ị ỏ ẹ ị ỷ ả ồ ỡ ổ ế ằ ằ ồ ồ ồ ấ ừ ấ i chăn nuôi bò, c u, dê. ườ ậ ợ ậ ủ ị ả ưở ủ ấ ắ ơ ng c a gió mùa Đông B c. ự ớ ng S n, ít ch u nh h ể ẫ ệ ề ệ ừ ừ ủ ế ệ ộ ừ ừ ư ề ỗ ỉ

ề ở ỏ ỷ Khánh Hòa, vàng ở ồ B ng ả ả ế ớ ử ầ Ở ư ả đây có các di s n văn hóa th gi ố ổ ộ i: Ph c H i ề ỹ ơ ầ ư ướ ế ở ể ề ệ ấ ị c ngoài: Dung Qu t, Chu m đ thu hút đ u t n c ngoài. 1/ Hãy phân tích nh ng thu n l B ?ộ ậ ợ a/ Thu n l ự ị trong và ngoài khu v c V trí đ a lý: ti p giáp: BTB, Tây Nguyên, ĐNB, bi n Đông B cắ có dãy ể ườ ổ ẹ Lãnh th h p, phía ạ ể ạ ạ Nam là ĐNB. Các nhánh núi ăn ra bi n t o nên hàng lo t các bán i v i BTB, phía B ch Mã làm ranh gi ồ ể ể ả đ o, v nh bi n và nhi u bãi bi n đ p t o cho vùng có nhi u ti m năng phát tri n đánh b t và nuôi tr ng thu s n, du l ch. ằ Các đ ng b ng nh h p, đ t cát pha và đ t cát là chính; đ ng b ng màu m n i ti ng là đ ng b ng Tuy Hòa. Vùng gò đ i thu n l Mang tính ch t khí h u c a Đông Tr ấ ỷ ệ ỏ ư Ti m năng thu đi n không l n nh ng v n có th xây d ng các nhà máy có công su t trung bình và nh . ủ ừ ả ướ ơ c. Đ che ph r ng c a vùng là Di n tích r ng h n 1,7 tri u ha, chi m 14% di n tích r ng c n ạ ỗ ừ ứ ế 38,9%, nh ng có đ n 97% là r ng g , ch có 2,4% là r ng tre n a. R ng có nhi u lo i g , chim và thú quý. ạ ủ ế Khoáng s n không nhi u, ch y u các lo i VLXD, các m cát làm thu tinh ụ ị ự ầ ở ề Miêu (Qu ng Nam), d u khí th m l c đ a c c NTB. ị ị ố Dân c giàu truy n th ng l ch s , c n cù, ch u khó. ị An, Thánh đ a M S n. ụ Có nhi u đô th và các c m công nghi p, khu kinh t ầ ư ướ Lai…đang thu hút đ u t n ạ ế b/H n ch : ạ ậ ậ ầ ế ệ ố ướ ề ướ ướ ế ấ i quy t v n đ n c, khô h n kéo dài (Ninh Thu n, Bình Thu n) c n có h i.

ộ ặ ấ ấ ề ế ự ườ ưở ộ ả ng x y ra: bão, lũ… ề i trình đ s n xu t th p. ng n ng n trong chi n tranh. Có nhi u dân t c ít ng

ả ẩ ả ự ỏ ự ế ằ ầ ượ ả i c gi i quy t b ng cách nào? Kh năng gi ng còn nh bé, GTVT còn kém. ng th c th c ph m trong vùng c n đ

ộ ồ ợ ấ ằ ể ệ ể i th v di n tích đ t nông nghi p thu c các đ ng b ng ven bi n đ phát ệ ự ế ề ệ ắ

vùng đ i núi phía Tây ch u đ ạ c khí h u khô h n: bò, c u, dê… ắ ủ ả ở ng th c, cây công nghi p ng n ngày. ồ ồ ừ ự ườ ồ ị ượ ậ ể ven bi n, tăng c ệ ẩ ng ngu n th c ph m, nâng cao hi u ả . ế ấ ỗ ủ ạ i quy t v n đ LTTP t ữ ẩ ấ ở ồ ấ ớ ậ ợ ề nh ng n i có đi u ki n thu n l i (đ t phù sa,ngu n n ấ i), nh t là ướ ướ c t ậ ạ ằ ạ ẩ ẩ ọ ớ ổ ĐBCSL, ĐBSH. ự ừ ng th c t ệ ệ ể ể ể ạ

ố

ở ồ ủ ề ả ở ở Khánh Hòa, vàng B ng Miêu, than ơ Nông S n, ạ ượ ở ề c ủ ự ề ế ấ ề ệ nông, lâm, thu s n t o đi u ki n phát tri n CN ch bi n. ắ ụ ị ự th m l c đ a c c NTB. ệ ệ ừ ắ ề ọ ừ ắ ớ ố ộ ườ ể ể i Nam, 1 s c ng bi n, sân bay quan ỷ ả ạ ạ 1 ch y d c t ng s t B cNam, qu c l B c t

ồ ướ ự ư Mùa m a lũ lên nhanh, mùa khô thi u n ỷ ợ ể ả i đ gi th ng thu l c t ườ ả Thiên tai th ị ả Khu v c ch u nh h ượ ơ ở C s năng l ề ươ ấ 2/ V n đ l ề ế ấ quy t v n đ này? ườ ng khai thác các l Tăng c ươ ể tri n cây l ạ ở ẩ Đ y m nh chăn nuôi ể Phát tri n đánh b t và nuôi tr ng th y s n ế qu kinh t ề ả ả * Kh năng gi i ch c a vùng còn r t l n: ệ ơ Đ y m nh thâm canh cây lúa ậ ồ đ ng b ng Phú YênKhánh Hòa, Ninh Thu nBình Thu n… ươ ể ả Đ y m nh trao đ i các s n ph m v i vùng tr ng đi m l ồ 3/ Hãy phân tích các ngu n tài nguyên đ phát tri n công nghi p, hi n tr ng phát tri n và phân ệ b công nghi p trong vùng? ồ a/ Các ngu n TNTN: Có nhi u lo i khoáng s n: VLXD, cát làm th y tinh ầ d u khí đã đ ỏ Ti m năng th y đi n có th xây d ng các nhà máy công su t trung bình và nh . ế ế Có nhi u nguyên li u t ố ả CSHT: có đ tr ng…ọ ự ồ Ngu n nhân l c khá d i dào. ầ ư ủ S quan tâm đ u t c a Nhà n c.

ạ ể ệ ớ ệ ế ế

ệ ấ ả ấ ơ ỷ ả ẵ ế ế t

ệ ậ c ngoài vào hình thành các khu công nghi p t p trung và khu ch xu t. ầ ứ ấ ượ c gi ế ể công nghi pệ m c dù đang đ ự n ượ ệ ừ ườ ng ch a đáp ng nhu c u phát tri n đ

ự ự ế ặ ỷ ệ ơ ạ ố b/ Hi n tr ng phát tri n và phân b : Hình thành các trung tâm công nghi p trong vùng, l n nh t là Đà N ng, ti p đ n là Dung Qu t, Nha ế  công nghi p ch y u là c khí, ch bi n nônglâmthu s n, s n xu t ấ ủ ế ơ Trang, Quy Nh n, Phan Thi hàng tiêu dùng, VLXD, hóa d u.ầ ướ ầ ầ ư ướ B c đ u thu hút đ u t ả ư ơ ở ế c s năng l ạ i *H n ch : ế ư ử ụ ng dây 500 kv, xây d ng m t s nhà máy thu đi n quy mô trung bình: quy t nh : s d ng đi n t ỷ ệ ươ thu đi n sông Hinh (Phú Yên), Hàm Thu nĐa Mi (Bình Thu n), Vĩnh S n (Bình Đ nh), A V ng ả (Qu ng Nam), d ki n xây d ng nhà máy đi n nguyên t c ta t ớ ệ ậ ệ ế ọ ể m Chu Lai, Khu ị i vùng này. ế ở ể ấ ộ ố ậ ở ướ ử ầ n đ u tiên ấ ề ẩ công nghi p ệ c a vùng ngày càng phát tri n. V i vi c hình thành vùng kinh t ơ ầ ộ Dung Qu t, Nh n H i góp ph n thúc đ y ườ ọ ặ ng CSHT GTVT có ý nghĩa đ c bi tr ng đi m mi n Trung, nh t là Khu kinh t ủ ơ ấ ệ t quan tr ng trong hình thành c c u

ệ ế ủ c a vùng? ườ ắ ắ ể ắ ậ c nâng c p, hi n đ i hoá làm tăng kh năng v n chuy n B cNam. ả ể ả ề c láng gi ng k c lên Tây Nguyên. ệ ng các n ấ ươ ự ướ ấ ẵ ượ ầ ượ c sâu đang đ ụ ượ ệ ạ ổ ớ ữ ủ ể ể ế ủ ơ ấ ự c a vùng. ệ ệ ẩ ạ ể trong và ngoài n c. ướ ạ ầ ư ế ể ề ề ệ bi n, t o đi u ki n thu hút đ u t , hình thành các khu công ệ ế kinh t ạ 4/ T i sao vi c tăng c kinh t ạ QL 1, đ ng s t B cNam đ ướ Giao thông ĐôngTây góp ph n giao th ộ ố ả c xây d ng: Dung Qu t, Đà N ng… M t s c ng n ệ ố ẵ H th ng sân bay đ c khôi ph c, hi n đ i: Đà N ng, Nha Trang… ệ ẩ Vi c đ y phát tri n CSHT GTVT đang t o ra nh ng thay đ i l n trong s phát tri n KTXH c a vùng: ả Cho phép khai thác có hi u qu TNTN đ hình thành c c u kinh t ế ố Thúc đ y các m i liên h kinh t ế ạ Cho phép khai thác các th m nh v kinh t ế ở m … nghi p, khu kinh t

Ấ Ề Ở BÀI 35. V N Đ KHAI THÁC TH M NH TÂY NGUYÊN ứ ế Ế Ạ ọ I.Ki n th c tr ng tâm:

ị

ỉ ắ ị ồ I/Khái quát chung: ổ 1/V trí đ a lý và lãnh th : G m có 5 t nh là Kon Tum, Gia Lai, Đ k L k, Đ k Nông và Lâm Đ ng. ố ệ ố ả ướ ắ c). Dân s : 4,9 tri u ng ệ ế c). ể c ta không giáp bi n

ả ư ớ ế ượ ề ự ố ị ế ồ ắ 2 (16,5% di n tích c n ườ ả ướ ệ i (5,8% dân s c n Di n tích: 54,7 nghìn km ấ ở ướ n Ti p giáp: Duyên h i NTB, ĐNB, Campuchia và Lào. Đây là vùng duy nh t  thu n l c v an ninh, qu c phòng và xây d ng kinh t . i giao l u v i các vùng, có v trí chi n l ạ ế ạ

ưỡ ệ ấ ớ ớ ng v i di n tích l n nh t c n ấ ả ướ c

ề ề ệ ớ ộ  ti m năng to l n v nông nghi p. ấ ướ ệ c ta. ớ ữ ượ ặ ữ ủ ồ ồ t n. ng ngu n sông Đ ng Nai. ng hàng t ng đ i l n trên các sông: Xê Xan, Xrê Pok, th ộ ỷ ấ ượ ả ấ ệ ề ậ ợ ế 2/Các th m nh và h n ch : ế ạ a/Th m nh: Đ t bazan giàu dinh d ậ ậ ạ ự Khí h u c n xích đ o, có s phân hóa theo đ cao ừ ộ ủ ừ Di n tích r ng và đ che ph r ng cao nh t n ư ả ề Không nhi u khoáng s n nh ng có qu ng bôxit v i tr l ố ớ ệ ươ Tr năng th y đi n t ể ố ớ ề Có nhi u dân t c thi u s v i n n văn hóa đ c đáo và kinh nghi m s n xu t phong phú.

ọ ờ ố ấ ả c nghiêm tr ng cho s n xu t và đ i s ng.

ụ ế ể ấ còn kém phát tri n… ể ấ ộ ế ạ b/H n ch : ế ướ Mùa khô thi u n ề ộ Thi u lao đ ng lành ngh . ủ M c s ng c a nhân dân còn th p, giáo d c, y t C s h t ng còn thi u, ỏ ế nh t là GTVT còn kém phát tri n, các TTCN qui mô nh . ể ệ

ấ ữ ầ ớ ặ ng, có t ng phong hóa sâu, phân b t p trung v i nh ng m t ấ ỏ ớ ố ậ ớ ể ưỡ ằ b ng r ng l n có th hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p quy mô l n. ả ấ ậ ậ ạ ơ ấ ả ế ứ ố ơ ở ạ ầ II/Phát tri n cây công nghi p lâu năm: Đ t đ badan, giàu ch t dinh d ộ Khí h u có tính ch t c n xích đ o, mùa khô kéo dài thu n l ệ ẩ ả ậ ợ i ph i s y, b o qu n các s n ph m.

ộ ạ ậ ẻ ệ ể ồ ệ ớ t đ i & i mát m có th tr ng cây công nghi p nhi

ồ ắ ắ ệ ệ ế di n tích di n tích ấ ớ café l n nh t c (450.000 ha). Đ c L c là có ấ ượ ả ướ tr ng café c n ộ ng cao. ơ ồ

ơ ắ ồ ồ ổ ế ơ ơ

ồ i các nhà máy chè ồ ộ ể ồ ồ ượ ớ ế ế ạ ấ ướ c ch bi n t c. ớ ậ ắ ắ ứ ồ Gia Lai, Đ c L k.

ầ ấ ề ệ ế ấ ư ầ ấ ế ố ả ế ạ ị ớ ổ ạ ả ả ề di nệ

ạ ế ệ ệ ở ộ di n tích ớ có k ho ch, đi đôi v i ể ệ ừ i. ồ ồ ể ườ ệ ả ạ ể n tr ng café, h tiêu… đ nâng cao ệ ạ ướ ư ườ ố ớ ồ ườ ằ i GTVT nh đ ng 14 xuyên Tây Nguyên, đ ng 19, 26 n i v i đ ng b ng duyên

ạ ẩ ầ ư ướ c ngoài. n ả

ế ế ở ổ ừ ế ỷ ừ ế ệ ẫ ỷ Tây Nguyên r ng v n che ph 60% lãnh th . R ng chi m 36% di n tích ầ ệ ừ ể c. ủ ủ ả ướ ắ ế ấ ỗ đ t có r ng & 52% SL g có th khai thác c a c n ỗ ụ ừ ồ ế ế ng khai thác, ch bi n & tr ng r ng

ắ ấ ướ ả ệ ớ ề ả ượ ừ ỷ ế ỷ ậ ố

ủ ự ậ ự ướ ườ ừ ọ ố ị ng s ng b đe d a, m c n ầ c ng m h ớ ệ ừ ợ ễ ị ạ ừ ế ạ ẩ ấ ẩ ỗ ấ ng và h n ch xu t kh u g tròn. ế ợ ớ ủ ợ ủ

ỷ ệ ướ ự Lên cao 400500m khí h u khô nóng, đ cao 1000m l ệ ậ c n nhi t. +Café chi m 4/5 (259.000 ha), n i ti ng là café Buôn Mê Thu t có ch t l ậ Café chè tr ng n i có khí h u mát h n: Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đ ng. ắ ậ Café v iố tr ng n i có khí h u nóng h n: Đ c L k. ơ ở +Chè tr ng trên các cao nguyên cao h n Lâm Đ ng, Gia Lai & đ ồ ả Bi n H (Gia Lai), B o L c (Lâm Đ ng). Lâm Đ ng có DT tr ng chè l n nh t n ở +Cao su l n th 2 sau ĐNB, t p trung ệ ụ : ắ *Khó khăn & bi n pháp kh c ph c ỷ ợ ả i, mùa m a c n có bi n pháp ch ng xói mòn đ t. i quy t v n đ thu l Mùa khô kéo dài c n gi ớ ậ ừ ơ ộ ề ộ n i khác đ n t o ra t p quán s n xu t m i. Thi u lao đ ng lành ngh , đã thu hút lao đ ng t ệ ổ B o đ m LTTP cho vùng thông qua trao đ i hàng hóa v i các vùng khác, t o đi u ki n n đ nh tích cây công nghi p.ệ ạ ệ Hoàn thi n quy ho ch các vùng chuyên canh cây công nghi p, m r ng ỷ ợ vi c b o v r ng và phát tri n thu l ơ ấ ệ Đa d ng hoá c c u cây công nghi p. Phát tri n mô hình KT v ấ ả ả hi u qu s n xu t. ấ Nâng c p m ng l h i.ả ơ ở ế ế Đ y m nh các c s ch bi n, XK & thu hút đ u t III/Khai thác và ch bi n lâm s n: ậ Đ u th p k 90 (th k XX) di n tích ị ẩ ề Có nhi u g quý, chim, thú có giá tr : c m lai, s n, tr c…, voi, bò tót, tê giác… ườ Có hàng ch c lâm tr Liên hi p lâmnôngcông nghi p l n nh t n ệ c ta Kon Hà N ng (Gia Lai), Gia Nghĩa (Đ c Nông)…. ế ỗ S n l ng khai thác g hàng năm đ u gi m, đ n cu i th p k 80 (th k XX) là 600.000700.000m nay còn 200.000300.000m3/năm. ạ ạ ả N n phá r ng gia tăng làm gi m sút l p ph th c v t, môi tr ạ ấ ặ ớ ồ ầ ấ th p, đ t đai d b xói mòn…C n có bi n pháp ngăn ch n n n phá r ng, khai thác h p lý đi đôi v i tr ng ươ ế ế ạ ị ớ ừ i đ a ph r ng m i, đ y m nh giao đ t, giao r ng, ch bi n t i: IV/Khai thác th y năng k t h p v i th y l ộ ố c đây đã xây d ng m t s nhà máy thu đi n: Đa Nhim trên sông Đa Nhim (160MW), ĐrâyH’ling

ỷ ệ ự

ả ổ

ệ ố ỷ ệ ạ ồ ồ ự ồ c xây d ng.

ế ế ệ ệ ệ ể ượ i cho phát tri n KTXH c a vùng, đ c bi ồ ướ ướ ể ạ ặ ặ t vi c khai thác & ch bi n qu ng ọ i quan tr ng trong mùa khô và có th khai ủ i ngu n n c t ủ ụ ụ ỷ ệ ồ ị Tr trên sông Xrêpôk (12MW). Thu đi n Yaly trên sông Xêxan (720MW) khánh thành năm 2002, đã xây d ng thêm: XêXan 3, XêXan 3A, XêXan 4, Plây Krông t ng công su t trên sông XêXan kho ng 1.500MW. ấ ỷ ệ Trên sông XrêPôk có các nhà máy thu đi n: Buôn Kuôp (280MW), XrêPôk 4 (33MW),… Trên h th ng sông Đ ng Nai, các công trình thu đi n Đ i Ninh (300MW), Đ ng Nai 3 (180MW), Đ ng Nai 4 (340MW) đang đ  Đây là đi u ki n thu n l ậ ợ ề ồ bôxit c a vùng. Các h thu đi n còn đem l thác ph c v du l ch và nuôi tr ng thu s n. ậ i câu h i và bài t p: ệ ự ế ể ỷ ả II.Tr l ộ nhiên và kinh t ố ớ ự i, khó khăn gì đ i v i s phát tri n kinh t ế ở ỏ ả ờ ậ ợ xã h i có thu n l

ự ề 1/ Đi u ki n t Tây Nguyên. ậ ợ i a/ Thu n l *T nhiên:

ắ ấ ả ể i giáp H Lào, Đông B c Campuchia nên ọ ố ằ ề ặ ố ơ ấ ữ ặ ề ệ ẩ ả ơ ấ ặ ng, phân b thành nh ng m t ớ i cho vi c hình thành các vùng chuyên canh quy mô l n. ả ả ậ ợ ạ ạ ẽ ệ ệ ớ i mát m có th tr ng các lo i cây công nghi p nhi i ph i s y, b o qu n s n ph m. Lên cao 400500m ậ ể ồ t đ i & c n

ồ ộ ậ ậ t.ệ ỷ ớ ồ ấ ế ệ ệ ừ ả ượ ng ng g đ ng đ u c n ề ừ ạ ỗ ả ướ ớ ầ ả ướ c, chi m 36% di n tích đ t có r ng và 52% s n l c. R ng có nhi u lo i g , chim, thú quý. ề ế ề ả ỷ ấ t n. ng hàng t

ộ ậ ả ư ấ ộ ầ ư ệ ấ ỹ ầ ư ướ ố ướ ể phát tri n… ề ậ ướ ầ ượ ầ ư ạ n c đ u t c ngoài. t o đi u ki n thu hút đ u t ề c quan tâm đ u t c đ u đ

ự ầ ệ ừ ố ạ ấ ỷ ợ ừ i v a khó khăn v a t n kém. c ng m h th p nên vi c làm thu l

ườ ế ậ ụ ể i dân th p, giáo d c, y t ch m phát tri n. ể ở ể

ể ổ ị ở ể ự Tây Nguyên. Nêu các khu v c vùng này.

ậ ợ ả ướ ưỡ ầ ng, có t ng phong hoá sâu, phân c, giàu dinh d ấ ỏ ể ệ ộ ớ ớ ớ ế ặ ằ ạ ơ ấ ả ả ả ợ ự ệ ớ ệ ấ

i dân có kinh nghi m tr ng cafe. ầ ư ư ể ế c, khuy n khích phát tri n & thu hút đ u t ồ ệ ướ c a Nhà n ộ , cũng nh thu hút lao đ ng ầ ư ủ ế ự i GTVT đang đ xây d ng. ượ ầ ư c đ u t ẩ ấ ở ộ ướ ấ c m r ng, nh t là xu t kh u. ng tiêu th đ

ế ướ ự ướ ạ ấ ầ ọ c ng m h th p gây thi u n c tr m tr ng. ấ ị ế ộ ế ế ệ ể ấ

ệ ắ ắ ồ ớ ấ c (450.000 ha). Đ c L c là có di n tích cafe l n nh t di n tích ả ướ tr ng cafe c n ộ ấ ượ ng cao. ồ ơ

ệ ổ ế ơ ơ ồ ồ ắ ắ ắ ơ ạ ạ Là vùng duy nh t không giáp bi n, n m sát Duyên h i NTB, l ệ ế ự ị . vùng có v trí đ c bi t quan tr ng v m t qu c phòng & xây d ng kinh t ấ ỏ ưỡ ớ ầ Là n i có nhi u đ t đ badan v i t ng phong hoá sâu, giàu ch t dinh d ậ ợ ớ ằ b ng r ng l n thu n l ạ ậ Khí h u c n xích đ o, có mùa khô kéo dài thu n l ộ khí h u khô nóng, đ cao 1000m l nhi Thu năng khá l n trên sông Đ ng Nai, Xê Xan, Xrêpôk… ế ề ỏ Vùng có nhi u đ ng c có th chăn nuôi gia súc l n. ỗ ứ ữ ượ ừ Di n tích r ng & tr l ượ ỗ c trong c n g có th khai thác đ ị ề Có nhi u ti m năng v du l ch. ữ ượ Khoáng s n giàu bô xít, tr l *KTXH: ị ề ủ Là đ a bàn c trú c a nhi u dân t c, có truy n th ng văn hóa, t p quán s n xu t đ c đáo ả ượ Đ c Đ ng & Nhà n ơ ở ậ C s v t ch t k thu t b b/ Khó khăn: *T nhiên: ự ướ Mùa khô m c n Nghèo khoáng s n.ả *KTXH: ề ế ộ Thi u lao đ ng lành ngh . ấ ứ ố M c s ng ng ấ ỏ CSHT kém phát tri n nh t là GTVT, các TTCN quy mô nh . ố ớ ự ệ ề 2/ Hãy trình bày các đi u ki n đ i v i s phát tri n cây cà phê ể ệ chuyên canh cà phê và các bi n pháp đ có th phát tri n n đ nh cây cà phê ể *ĐK phát tri n cây cafe: a/ Thu n l i: ấ ỏ Đ t đ badan, chi m 2/3 di c tích đ t đ badan c n ố ậ b t p trung v i m t b ng r ng l n có th hình thành các vùng chuyên canh quy mô l n. ậ ợ ậ ậ ậ ẩ i ph i s y b o qu n s n ph m. Khí h u có s phân hóa Khí h u c n xích đ o, mùa khô kéo dài thu n l ậ ộ theo đ cao, các cao nguyên cao 400500m khí h u khô nóng thích h p cây công nghi p nhi t đ i nh t là cây cafe. ườ Ng Chính sách đ u t ừ vùng khác đ n. t ạ ế ế CN ch bi n & m ng l ụ ượ ị ườ Th tr b/ Khó khăn: ầ Mùa khô kéo dài, m c n ư Đ t đai b xói mòn vào mùa m a. ề Thi u lao đ ng có tay ngh . CSHT kém phát tri n nh t là GTVT, công nghi p ch bi n. *Các vùng chuyên canh cây cafe: ế Cafe chi m 4/5 (259.000 ha), n i ti ng là cafe Buôn Mê Thu t có ch t l ậ Cafe chè tr ng n i có khí h u mát h n: Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đ ng. ậ Cafe v iố tr ng n i có khí h u nóng h n: Đ c L k, Đ c Nông.

ặ ạ ầ ể ừ ế ướ ướ c t i quy t n ị i đ gi ổ ỷ ợ ể ả thu l ố i vào mùa khô, ngăn ch n n n phá r ng, c n phát tri n v n

ẩ ự ng th c, th c ph m cho nhân dân trong vùng. t h n l ạ ẩ ế ế ướ ể n ổ i GTVT đ d dàng trao đ i hàng hoá v i vùng khác. c ngoài. ộ ệ ế ừ ả ả vùng khác đ n. ự ể ễ ệ n, nâng cao hi u qu s n xu t, thu hút lao đ ng t ị ườ ế ườ v ẩ ng xu t kh u cafe ầ ọ ế ứ ừ ở ớ Tây Nguyên c n h t s c chú tr ng khai thác đi đôi v i ả ệ ố ừ ở ộ ạ ổ

3, đ n nay còn

ấ ệ ế ừ ứ ả ượ ỗ ng g có th c v di n tích r ng, chi m 36% di n tích đ t có r ng & 52% s n l ể ừ ủ ừ c. Đ che ph r ng là 60%. ắ ế ả ầ ế ng khai thác có gi m, đ u th p k 90 khai thác trung bình 600.000700.000 m

ủ ự ậ ự ướ ườ ạ ố ớ ị ng s ng b đe do , m c n ầ c ng m h ạ ễ ị ấ ạ ấ ầ ổ ồ ừ ệ ẩ ớ ớ ừ ẩ ấ ỗ ượ ứ ề c phát huy và đi u này ừ ỗ ề ủ ế ạ ấ ế ạ ể ộ ủ ộ ợ ườ ế ế ng ch bi n g … ệ ủ xã h i c a vùng. ạ ằ ự ỷ ệ ủ ỉ ứ ự ề ắ ỷ ệ ượ ự ồ ồ c đây đã xây d ng thu đi n Đa Nhim(160 MW) trên sông Đa Nhim (th ng ngu n sông Đ ng ơ ự ạ ầ ự ế ấ ổ

ỷ ệ ấ ớ ồ ồ ồ ế ế ự ể ệ *Bi n pháp n đ nh: ầ ư Đ u t r ng.ừ ả ố ơ ươ ả Đ m b o t ớ ấ Nâng c p m ng l ầ ư ướ ạ Đ y m nh phát tri n công nghi p ch bi n & thu hút đ u t ấ ể Phát tri n mô hình kinh t ấ M r ng th tr 3/ T i sao trong khai thác tài nguyên r ng tu b và b o v v n r ng. ề ệ ả ướ ầ Đ ng đ u c n ộ ủ ả ướ khai thác c a c n ị ẩ ạ ỗ ề Có nhi u lo i g quý, chim thú có giá tr : c m lai. s n,tr c…voi, bò tót, tê giác… ỷ ậ ả ượ S n l 200.000300.000 m3/năm. ả ừ N n phá r ng gia tăng làm gi m sút l p ph th c v t, môi tr th p, đ t đai d b xói mòn… ặ ạ C n có bi n pháp ngăn ch n n n phá r ng, khai thác h p lý đi đôi v i tu b , tr ng r ng m i, đ y m nh ế giao đ t giao r ng, h n ch xu t kh u g tròn, tăng c 4/ Hãy ch ng minh r ng th m nh v th y đi n c a Tây Nguyên đang đ ẽ s là đ ng l c cho s phát tri n kinh t ề ộ Ti m năng v thu đi n c a Tây Nguyên ch đ ng sau TDMN B c B . ướ Tr Nai). ĐrâyH linh(12 MW) trên sông Xrêpôk. ỷ ệ G n đây đã xây d ng hàng lo t các nhà máy thu đi n: ự +Yaly trên sông Xêxan (720 MW).D ki n xây d ng Xêxan 3, Xêxan 4, Plâykrông…t ng công su t 1.500 MW. +Trên sông Xrêpôk, l n nh t là thu đi n Buôn kuôp (280 MW), Xrêpôk 3, Xrêpôk 4… ỷ ệ ạ +Trên sông Đ ng Nai đang xây d ng thu đi n Đ i Ninh (300.000kw), Đ ng Nai 3, Đ ng Nai 4… ỷ ệ ạ ỷ ệ ậ ợ ạ ồ ọ ộ i phát tri n ngành khai thác & ch bi n b t i quan tr ng trong mùa khô, ồ i ngu n n ướ ướ c t ị ự ệ Vi c xây d ng các công trình thu đi n t o thu n l ồ ừ nhôm t ngu n bôxít. Ngoài ra các h thu đi n đem l ỷ ả ồ nuôi tr ng thu s n & du l ch.

Ấ Ề Ề Ở Ộ BÀI 36. V N Đ KHAI THÁC LÃNH TH THEO CHI U SÂU ĐÔNG NAM B ọ ế

2 (7,1% di n tích c n ệ ỏ

ứ ươ ướ ồ ồ ị c, Tây Ninh, Đ ng Nai, Bà R aVũng Ổ I.Ki n th c tr ng tâm: I/ Khái quát chung: g m TP.HCM, Bình D ng, Bình Ph Tàu. ệ ệ ố ườ c). Dân s : 12 tri u ng i (14,3% dân s c n ố ả ướ c) ả ướ ạ ệ ộ

ể ậ ợ ươ Di n tích: 23,6 nghìn km  là vùng có di n tích nh , dân s thu c lo i trung bình. ố Ti p giáp: NTB, Tây Nguyên, ĐBSCL, Campuchia và bi n Đông  thu n l i giao th ng trong và

ị ả ệ ị ế c.ướ ngoài n Là vùng kinh t ấ ấ c v GDP (42%), giá tr s n xu t công nghi p, giá tr hàng xu t ố ẩ kh u và thu hút v n đ u t ề ể ế ả ướ ề c ngoài. ộ hàng hóa, trình đ phát tri n kinh t cao h n các vùng khác. ớ ấ ề ề ề ơ ế ổ ậ ủ n i b t c a vùng. Khai thác lãnh th ầ ế ẫ d n đ u c n ầ ư ủ ướ c a n ế ể S m phát tri n n n kinh t ổ V n đ khai thác lãnh th theo chi u sâu là v n đ kinh t ả ề ấ ổ ơ ở ẩ ầ ư ố ố ồ ự ự ằ ộ ổ v n, khoa h c công ưở ng ế ố ố ả ườ ế ệ ả ấ ồ ờ theo chi u sâu là nâng cao hi u qu khai thác lãnh th trên c s đ y m nh đ u t ệ ngh , nh m khai thác t cao, đ ng th i gi kinh t ọ ạ ả nhiên và KTXH, đ m b o duy trì t c đ tăng tr ng. ả ộ t các v n đ xã h i và b o v môi tr ệ ấ t nh t các ngu n l c t ề i quy t t

ạ ế ủ

ế ạ II/ Các th m nh và h n ch c a vùng: ị a/ V trí đ a lý: ề ằ ể ể ồ ệ ệ Tây Nguyên là nh ng vùng nguyên li u d i dào đ phát tri n công nghi p ễ ả ị ề N m li n k ĐBSCL, ư ằ ế ế , d dàng giao l u b ng đ ch bi n ng b , k c v i Campuchia, Duyên h i NTB. ữ ộ ể ả ớ ử ả ụ ố ế .

ổ ấ ệ ế ấ ỏ ố ở ơ di n tích ệ ế di n tích vùng, đ t xám phù sa c chi m ít h n phân b Tây Ninh,

ạ ậ ợ ồ ỗ ươ ệ ớ ệ ố i tr ng cây công nghi p nhi t đ i: cao su, café, đ t ng, thu c lá, cây ăn

ệ ố ỷ ệ ỷ ả ề ồ i, thu s n.

ư ườ ằ ỷ ợ ậ ng l n: Ninh Thu nBình Thu nBRVT, Cà MauKiên Giang  có đi uề ậ ắ ự ả ớ ớ ồ ồ ệ ừ ư ớ ỗ

ậ ợ ể ấ ừ ể ấ ồ ồ i đ nuôi tr ng thu s n ầ ớ ở ề ữ ượ ụ ị ệ ấ ầ th m l c đ a Vũng Tàu; đ t sét, cao lanh cho công nghi p VLXD, ng l n ươ ườ C m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu là c a ngõ giao thông qu c t b/ ĐKTN & TNTN: Đ t đ badan chi m 40% ươ Bình D ng. ậ ậ Khí h u c n xích đ o thu n l qu …ả H th ng sông Đ ng Nai có giá l n v thu đi n, GT, thu l ầ Vùng n m g n các ng tr ủ ả ki n xây d ng các c ng cá, nuôi tr ng và đánh b t th y s n. ự ấ ệ R ng tuy không l n nh ng là ngu n cung c p g dân d ng cho tp.HCM và ĐBSCL, nguyên li u gi y ỷ ả  Nam Cát ặ ậ ệ cho Liên hi p gi y Đ ng Nai. Ven bi n có r ng ng p m n thu n l ờ Tiên, C n Gi Khoáng s n: d u, khí tr l ố g m, s

ế ướ ả ạ ấ c cho s n xu t & sinh ho t.

ả ứ ở ồ Đ ng Nai, Bình D ng. *Khó khăn: Mùa khô kéo dài gây thi u n c/ ĐKKTXH: ự ượ ề ng lao đ ng lành ngh , có chuyên môn cao. ệ ệ ặ c, đ c bi t là GTVT & TTLL. ệ ọ ậ ể ặ t quan tr ng tp.HCM là TTCN, ớ ầ ả ướ ứ c. c ngoài đ ng đ u c n c.

ộ L c l ấ ướ ấ ỹ ơ ở ậ Có c s v t ch tk thu t hoàn thi n nh t n ế ọ tr ng đi m phía Nam: tp.HCMĐNBDVT, đ c bi Có vùng kinh t ấ ướ GTVT, DV l n nh t n ầ ư ướ ố n Thu hút v n đ u t *Khó khăn: ộ ế ệ ừ ả ự ậ ế vùng khác đ n. ạ ễ ọ ề ể ư ể ầ ậ ườ ng. c a vùng. ổ

i quy t vi c làm cho lao đ ng t Gi ệ S t p trung nhi u khu công nghi p đe d a tình tr ng ô nhi m môi tr ế ủ ớ CSHT có phát tri n nh ng ch m so v i yêu c u phát tri n kinh t ề III/Khai thác lãnh th theo chi u sâu: ỷ ọ ấ ướ ế ả ướ tr ng CN cao nh t n c (kho ng 55,6% GTSLCN c n ổ ậ c), n i b t: công 1/Trong CN: chi m t ả ự ọ ấ ẩ ệ ệ ệ ủ ế ạ , luy n kim, hóa ch t, ch t o máy, tin h c, th c ph m… ỏ ồ ả ệ ể ượ ị ng c i thi n & phát tri n ngu n năng l ỷ ệ ỷ ệ ơ ầ ừ ệ ả ả ọ Hòa Bình vào Phú Lâm (tp.HCM) có vai trò quan tr ng trong vi c đ m b o nhu ng cho vùng. ệ ự ủ ứ ố ỹ ị ấ ụ ụ ệ ế ầ ạ ấ ấ ệ ệ ọ n ọ c ngoài, chú tr ng các ngành tr ng đi m, công ngh cao, đ c bi ả ở ộ ầ ưở ườ ươ ề ả ấ ầ ớ ể ng c n ph i quan tâm, tránh nh h ng lai. Tuy nhiên v n đ môi tr t ngành i ngành du ặ ng t ệ ử nghi p đi n t ể ệ Vi c phát tri n công nghi p c a vùng đòi h i: ườ ng: *Tăng c ồ ự Xây d ng các nhà máy thu đi n: Tr An trên sông Đ ng Nai (400MW), thu đi n Thác M trên sông Bé ơ (150MW), C n Đ n trên sông Bé… ườ Đ ng dây 500 kv t ượ ầ c u năng l ệ ể Phát tri n các nhà máy đi n tu cbin khí: Phú M , Bà R a, Th Đ c trong đó Trung tâm đi n l c Phú ỹ ớ ổ ế ế t k là 4.000MW. M v i t ng công su t thi ằ ệ ể Phát tri n các nhà máy đi n ch y b ng d u ph c v các khu công nghi p, khu ch xu t. ệ *Nâng cao, hoàn thi n CSHT, nh t là GTVTTTLL. ầ ư ướ ợ *M r ng h p tác đ u t hóa d u trong t ị l ch.

ưở ế ẫ ỷ ọ ơ ấ ế ủ ụ 2/Trong khu v c D ch v : ầ ả ướ ề ng nhanh & chi m t ự ị c v tăng tr D n đ u c n tr ng ngày càng cao trong c c u kinh t c a vùng.

ạ ộ ụ ạ ươ ễ ạ ả ị ng m i, ngân hàng, hàng h i, vi n thông, du l ch… ị ệ ầ Ho t đ ng d ch v ngày càng đa d ng: th C n hoàn thi n CSHT.

2, ch a 1,5 t ứ

ầ ỷ ợ ượ i đ ớ ỷ ợ ế ả i có ý nghĩa hàng đ u. Nhi u công trình thu l c: r ng 270km ủ ề ấ ấ ướ i h D u Ti ng (Tây Ninh) l n nh t n ự ướ ự ỷ m ươ c Hòa (Bình D ng, Bình Ph c xây d ng, trong đó công trình thu 3, đ m b o t ả ướ ướ ả i Ph ự ủ ạ ấ c cho s n xu t và sinh ho t. Ngoài ra vi c xây d ng các công trình thu đi n cũng gi ỷ i tiêu cho ấ c) cung c p ộ ế i quy t m t ỷ ệ ọ ấ i vào mùa khô, làm tăng h s s d ng ru ng đ t, DT tr ng tr t tăng lên… ả c t ổ ơ ấ ồ ầ ả ồ ệ ệ ố ử ụ ệ ớ ằ ế ấ ấ ấ ỗ ọ ầ ậ ớ ừ ư ạ ồ ế ầ 3/Trong nônglâm nghi p:ệ a/NN: ề V n đ thu l ộ ợ ồ ầ l ỷ ợ 170.000 ha c a Tây Ninh & C Chi. D án thu l ướ n ộ ầ ướ ướ ph n n ấ ướ c. Cho nên c n ph i thay đ i c c u cây tr ng: Đây là vùng chuyên canh cây công nghi p l n nh t n ờ ế ả ượ ố thay th cao su già c i, năng su t th p b ng các gi ng cao su nh p có năng su t cao, nh th s n l ng ớ ề không ng ng tăng lên. Ngoài ra còn đ a vào tr ng v i qui mô l n các lo i cây: café, đi u, c d u, mía, ả ướ ỗ ươ đ t c.

ị ố ng, thu c lá…và chi m v trí hàng đ u trong c n b/Lâm nghi pệ : ầ ư ượ ố ừ ể ữ ướ ườ ấ ạ ng l u các con sông đ gi ặ ệ ặ ầ ồ c ng m, ngu n n ể ự ữ t các khu d tr sinh quy n ố V n r ng ít nh ng c n đ ả môi tr ầ C n Gi

ợ i phát tri n t ng h p kinh t bi n: ầ ế bi nể : ể ổ ể ở ể ủ ế ự ấ ề ụ ề ầ ể ị ế ể ộ ầ ươ ề vùng th m l c đ a Nam Bi n Đông, đã tác đ ng đ n s phát tri n c a vùng, nh t là ể ầ ng lai góp ph n phát tri n ườ ễ ng. ự ề ả i quy t v n đ ô nhi m môi tr ớ ụ ế ấ ả ị ế ủ c a vùng, c n gi ể ể ạ ắ ồ ế ọ ể ồ ỷ ả ng phát tri n vùng kinh t tr ng đi m phía Nam: tp.HCM, Đ ng Nai, Vũng Tàu, Bình ẩ ầ ươ ư ở ệ ượ ả vùng th c b o v nh t là ậ ừ ố ệ t vùng r ng ng p m n, đ c bi ng sinh thái. B o v và quy ho ch t ờ ườ n qu c gia Nam Cát Tiên. , v ợ ể ổ 4/Trong phát tri n t ng h p kinh t ậ ợ ệ ể Vùng bi n ĐNB có đi u ki n thu n l ụ ị Khai thác d u khí Vũng Tàu. Các d ch v v d u khí & s phát tri n ngành hóa d u trong t ầ kinh t ể Phát tri n GTVT bi n v i c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. ả ể Phát tri n du l ch bi n: Vũng Tàu, Long H i… Đ y m nh nuôi tr ng & đánh b t thu s n. ể ườ *C n tăng c D ng, Tây Ninh, Long An. ả ờ ỏ ậ II.Tr l i câu h i và bài t p: ế ệ ộ ể ổ ợ ề ế ạ ủ . ị ồ ằ ệ ệ ể ể ế Tây Nguyên là nh ng vùng nguyên li u d i dào đ phát tri n công nghi p ch ả ườ ư ằ ữ ộ ể ả ớ ng b , k c v i Campuchia, Duyên h i NTB. ử ụ ố ế ị ề ễ ả .

ệ ố ế ế ấ ổ ươ ấ ỏ ơ Tây Ninh, Bình D ng

ậ ợ ồ ệ ớ ị ả ưở ủ ệ ạ ệ ng c a bão, thu n l i tr ng cây công nghi p nhi t đ i: cao su,

ỷ ệ ỷ ả ỷ ợ ề i, thu s n.

ư ườ ằ ậ ng l n: Ninh Thu nBình Thu nBRVT, Cà MauKiên Giang có đi uề ậ ắ ự ả ớ ồ ồ ệ ừ ư ỗ ớ

ậ ợ ể ấ ừ ể ấ ồ ồ i đ nuôi tr ng thu s n ầ ớ ở ề ữ ượ ụ ị ấ ầ ả ố th m l c đ a Vũng Tàu; đ t sét, cao lanh cho CN VLXD, g m, s ng l n ứ ươ

1/ Hãy nêu các th m nh c a vùng Đông Nam B trong vi c phát tri n t ng h p n n kinh t a/ V trí đ a lý: ề N m li n k ĐBSCL, bi nế , d dàng giao l u b ng đ C m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu là c a ngõ giao thông qu c t b/ ĐKTN & TNTN: ế ệ Đ t đ badan chi m 40% di n tích vùngn i ti p vùng Nam Tây Nguyên, đ t xám phù sa c chi m di n ố ở tích ít h n phân b  thích h p hình thành các vùng chuyên canh cây công nghi p, cây ăn qu . ả ợ ậ ậ Khí h u c n xích đ o, ít ch u nh h ả ố ỗ ươ café, đ t ng, thu c lá, cây ăn qu … ớ ồ ệ ố H th ng sông Đ ng Nai có giá l n v thu đi n, giao thông, thu l ầ Vùng n m g n các ng tr ủ ả ki n xây d ng các c ng cá, nuôi tr ng và đánh b t th y s n. ự ấ ệ R ng tuy không l n nh ng là ngu n cung c p g dân d ng cho tp.HCM và ĐBSCL, nguyên li u gi y ỷ ả  Nam Cát ặ ậ ệ cho Liên hi p gi y Đ ng Nai. Ven bi n có r ng ng p m n thu n l ờ Tiên, C n Gi Khoáng s n: d u, khí tr l ở ồ Đ ng Nai, Bình D ng. c/ ĐKKTXH:

ộ ộ ồ ộ ề ứ ớ ơ ế ị ng lao đ ng lành ngh , có chuyên cao; ngu n lao đ ng năng đ ng, thích ng v i c ch th

ạ ậ ệ ấ ỹ ướ ị ấ ướ ặ c, đ c bi ụ i d ch v , t là GTVT & TTLL. M ng l ể ươ ệ ơ ơ ở ậ ạ ng m i, ngân hàng… phát tri n h n các vùng khác. ọ ặ ệ ể ớ ậ ệ ế ệ ề t quan tr ng tp.HCM là TTCN, ấ

c. ề ể ổ ươ ầ ả ướ ướ ng chính đ khai thác lãnh th theo chi u sâu trong công c. T p trung nhi u khu công nghi p, khu ch xu t, khu công ngh cao. ứ c ngoài đ ng đ u c n ng h ệ

ổ ả ơ ở ẩ

ộ ằ ồ ự ự ầ ư ố ố v n, khoa h c công ưở ng ờ ả ệ ế ế ố ọ ạ ả nhiên và KTXH, đ m b o duy trì t c đ tăng tr ườ ng. ả ả ướ ổ ậ c), n i b t: CN c (kho ng 55,6% GTSLCN c n ấ tr ng cao nh t n ẩ ệ ử

ấ ng chính ồ ượ ướ ệ ỷ ọ ế ạ , luy n kim, hóa ch t, ch t o máy, tin h c, th c ph m… : ể ị ơ ỷ ệ ng c i thi n & phát tri n ngu n năng l ỷ ệ ầ ọ ả ả ệ ừ Hòa Bình vào Phú Lâm (tp.HCM) có vai trò quan tr ng trong vi c đ m b o nhu ng cho vùng. ị ỹ ố ủ ứ ệ ự ấ ạ ụ ụ ệ ế ầ ấ ấ ệ ệ ọ n ọ c ngoài, chú tr ng các ngành tr ng đi m, công ngh cao, đ c bi ả ở ộ ầ ưở ươ ườ ề ầ ả ấ ớ ể ng c n ph i quan tâm, tránh nh h ng lai. Tuy nhiên v n đ môi tr t ngành i ngành du ặ ng t

ủ ợ ứ ệ ầ ằ ệ ử ụ ý nghĩa hàng đ u trong vi c s d ng i có

ự ệ ủ ầ ệ ử ụ ợ ấ ợ i có ý nghĩa hàng đ u trong vi c s d ng h p lý tài nguyên nông nghi p c a vùng: ệ ủ ế ỷ ợ ồ ầ ự ủ m ự ấ ạ ỷ ợ ượ i đ ỷ 3, đ m b o t 2, ch a 1,5 t ả ứ c Hòa (BD, BP) cung c p n ệ ệ ố ử ụ ướ ầ ế ấ ộ i quy t m t ph n n ả ả ổ ơ ấ ả ồ ồ ớ i h D u Ti ng (Tây Ninh) l n c xây d ng, trong đó công trình thu l ự ả ướ ủ i tiêu cho 170.000 ha c a Tây Ninh & C Chi. D ả c cho s n xu t và sinh ho t. Ngoài ra vi c xây d ng các ộ ướ ướ c t i vào mùa khô, làm tăng h s s d ng ru ng ơ thay đ i c c u cây tr ng, nâng cao ả kh năng đ m b o LTTP cũng khá h n,

ể ổ ự ổ ể ạ ằ

ế ể ổ ề ụ ị ể ẽ ộ ặ ợ bi n có th làm thay đ i m nh m b m t ướ ng khai thác t ng h p tài nguyên bi n và th m l c đ a. c a vùng. Nêu m t s ph ng h ủ ứ ế ủ ể ậ ợ ề ệ ợ ệ ể ổ i phát tri n t ng h p kinh t ể ổ ể ể ủ ế ự ấ ầ ở ợ ể i phát tri n t ng h p KT bi n: ế ể ợ bi n: ộ ầ ề ụ ề ầ ươ ể ị ề vùng th m l c đ a Nam Bi n Đông, đã tác đ ng đ n s phát tri n c a vùng, nh t là ể ầ ng lai góp ph n phát tri n ườ ễ ng. ự ề ả i quy t v n đ ô nhi m môi tr ớ ụ ế ấ ả ị ế ủ c a vùng, c n gi ể ể ạ ẩ ắ ộ ố ươ ụ ị ể ề ồ ng h ng khai thác t ng h p tài nguyên bi n và th m l c đ a: ự ể ụ ọ ầ ế ế ổ ầ ệ

ự ượ L c l ngườ tr Có c s v t ch tk thu t hoàn thi n nh t n th ế ọ tr ng đi m phía Nam: tp.HCMĐNBDVT, đ c bi Có vùng kinh t ấ ướ GTVT, DV l n nh t n ầ ư ướ ố n Thu hút v n đ u t ộ ố 2/ Hãy trình bày m t s ph ủ nghi p (KTLTTCS) c a vùng. ệ *KTLTTCS: là nâng cao hi u qu khai thác lãnh th trên c s đ y m nh đ u t ả ấ ố ệ t nh t các ngu n l c t ngh , nh m khai thác t ề ộ ả ồ i quy t t cao, đ ng th i gi kinh t t các v n đ xã h i và b o v môi tr ấ ướ ế ệ ủ * Công nghi p c a vùng chi m t ự ọ ệ đi n t ộ ố ươ ng h *M t s ph ả ườ ng: *Tăng c ồ ự Xây d ng các nhà máy thu đi n: Tr An trên sông Đ ng Nai (400MW), thu đi n Thác M trên sông Bé ơ (150MW), C n Đ n trên sông Bé… ườ Đ ng dây 500 kv t ượ ầ c u năng l ệ ể Phát tri n các nhà máy đi n tu cbin khí: Phú M , Bà R a, Th Đ c trong đó Trung tâm đi n l c Phú ỹ ớ ổ ế ế t k là 4.000MW. M v i t ng công su t thi ằ ệ ể Phát tri n các nhà máy đi n ch y b ng d u ph c v các khu công nghi p, khu ch xu t. ệ *Nâng cao, hoàn thi n CSHT, nh t là GTVTTTLL. ầ ư ướ ợ *M r ng h p tác đ u t hóa d u trong t ị l ch. 3/ Ch ng minh r ng vi c xây d ng các công trình th y l h p lý tài nguyên nông nghi p c a vùng. ỷ ợ ề V n đ thu l ề Nhi u công trình thu l ấ ướ ộ c: r ng 270km nh t n ướ ỷ ợ án thu l i Ph ỷ ệ công trình thu đi n cũng gi ọ ấ đ t, DT tr ng tr t tăng lên, ị v trí c a vùng… 4/ Ch ng minh r ng s phát tri n t ng h p kinh t ộ ố ươ kinh t a/ Vùng bi n ĐNB có đi u ki n thu n l ậ ợ ể Vùng bi n ĐNB có đi u ki n thu n l ụ ị Khai thác d u khí Vũng Tàu. Các d ch v v d u khí & s phát tri n ngành hóa d u trong t ầ kinh t ể Phát tri n GTVT bi n v i c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. ả ể Phát tri n du l ch bi n: Vũng Tàu, Long H i… ỷ ả Đ y m nh nuôi tr ng & đánh b t thu s n. ợ ướ b/ M t s ph ạ ạ ẩ Đ y m nh khai thác và ch bi n d u khí, xây d ng các trung tâm l c d u. Phát tri n c m khíđi nđ m Phú M .ỹ

ờ ờ ven b . ng đánh b t xa b , nuôi tr ng th y s n ị ồ ể ườ ể ạ ẩ ả ủ ả ở ấ ở c sâu: c m c ng Sài Gòn, Vũng Tàu. ả ề ễ ườ BRVT. ụ ấ ế ể bi n ph i chú ý v n đ ô nhi m môi tr ậ ng do v n ả ụ ể ổ ầ ế ế ể ắ Tăng c ạ ộ Phát tri n các ho t đ ng du l ch bi n, nh t là ướ ể Đ y m nh phát tri n các c m c ng n ợ Trong khai thác và phát tri n t ng h p kinh t chuy n, khai thác và ch bi n d u khí.

Ấ Ợ Ề Ử Ụ Ở Ồ Ử Ằ V N Đ S D NG H P LÝ VÀ C I T O T NHIÊN Đ NG B NG SÔNG C U LONG ứ ọ

ộ ậ ợ ố

ố ả ướ ố ơ ườ ệ i (20,7% dân s c n c) ệ ế ổ ớ ằ ồ ề ậ I/Các b ph n h p thành ĐBSCL 2 (12% dt c n Di n tích: 40.000 km Ti p giáp: ĐNB, Campuchia, bi n Đông Là đ ng b ng châu th l n nh t n ầ ượ c ta, bao g m: ự ế ủ ư ự ươ ậ ẫ ố ạ ổ là khu v c t BÀI 37 Ả Ạ Ự ế I.Ki n th c tr ng tâm: ồ ỉ : g m 13 t nh, thành ph ả ướ c). Dân s : h n 17,4 tri u ng ể ấ ướ ộ + Ph n đ t n m trong ph m vi tác đ ng tr c ti p c a sông Ti n và sông H u: ề ng đ i cao, nh ng v n có nhi u vùng trũng, ng p sâu vào mùa Th ồ ấ ằ ng châu th m a.ư ơ ấ ạ ườ ỷ ề ủ ổ th p h n, th ộ ng xuyên ch u tác đ ng c a thu tri u. ư ế ủ ị ự ẫ ộ ượ ấ ạ ở c c u t o b i phù sa

ạ ế ủ ế :

H châu th ằ ạ ầ + Ph n n m ngoài ph m vi tác đ ng tr c ti p c a 2 sông trên, nh ng v n đ ồ ằ sông (đ ng b ng Cà Mau). ế ạ II/Các th m nh và h n ch ch y u ế ạ 1/Th m nh: ồ ấ ấ ọ ậ ệ ề ệ ấ ố ủ ế ấ ấ t nh t ồ ợ ơ ớ ấ ệ ệ ệ ứ ố ở ĐTM, t giác Long Xuyên, ả ấ ặ ệ ể ố ị

ế ng, khó thoát n c… ưỡ ạ ấ ệ ướ ệ ư ấ ậ ế ộ ư ệ ậ ổ ị ớ ng m a hàng năm l n. Ngoài ra vùng ít ế ị ử ể ằ ặ ồ c đ tháu chua, r a m n, phát tri n giao thông, nuôi tr ng ỷ ả ầ ứ ủ ế ạ ặ ừ ừ ậ ồ ả ả ế ề ề ể ớ c. ở ở Kiên Giang, An Giang. Ngoài ra còn Cà Mau, VLXD ượ ầ Ch y u đ t phù sa, g m 3 nhóm đ t chính: ệ +Đ t phù sa ng t ven sông Ti n, sông H u, có di n tích 1,2 tri u ha (30% di n tích vùng) là đ t t thích h p tr ng lúa. +Đ t phèn có di n tích l n h n, 1,6 tri u ha (41% di n tích vùng), phân b vùng trũng trung tâm bán đ o Cà Mau. +Đ t m n có di n tích 750.000 ha (19% di n tích vùng), phân b thành vành đai ven bi n Đông và v nh Thái Lan  thi u dinh d ể +Ngoài ra còn có vài lo i đ t khác nh ng di n tích không đáng k . ạ ượ Khí h u: có tính ch t c n xích đ o, ch đ nhi t cao n đ nh, l ọ ồ ậ ợ ậ ch u tai bi n khí h u gây ra, thu n l i cho tr ng tr t. ấ ướ ể ị ạ Sông ngòi, kênh r ch ch ng ch t, cung c p n thu s n và đáp ng nhu c u sinh ho t. ậ ạ Sinh v t: ch y u là r ng ng p m n (Cà Mau, B c Liêu) & r ng tràm (Kiên Giang, Đ ng Tháp). Có ạ ữ ượ nhi u lo i chim, cá. Vùng bi n có hàng trăm bãi cá, bãi tôm v i nhi u h i s n quý, chi m 54% tr l ng ể ả ướ cá bi n c n ề ả Khoáng s n: không nhi u ch y u là than bùn c đ u đã đ có d u, khí b ủ ế c khai thác.

ặ ấ ế ướ ầ 2/Khó khăn: ấ ộ ặ ậ ế ặ ấ ề c & s xâm nh p m n vào sâu đ t li n làm tăng đ chua và chua m n

ụ ạ ở

ệ ớ Đ t phèn, đ t m n chi m di n tích l n. ự ướ Mùa khô kéo dài gây thi u n trong đ t.ấ Thiên tai lũ l ở Khoáng s n h n ch gây tr ng i cho phát tri n KTXH. ĐBSCL: ị ặ ướ ặ ể nhiên ệ i đ t có giá tr đ c bi ử ườ ấ t. Đ c i t o đ t phèn, m n ng ố ờ ể ạ ọ

ớ ợ ả ườ ng x y ra. t th ế ả ạ ợ ử ụ 3/S d ng h p lý và c i t o t ọ ồ Ngu n n c ng t và n ỏ ư ướ ề ruông thành nhi u ô nh đ a n ấ h p v i vùng đ t phèn, đ t m n ặ  ĐTM, TGLX đang d n đ ả ạ ự ể ả ạ ướ ướ ấ c d i ta chia ồ ặ c ng t vào đ thau chua, r a m n. Đ ng th i lai t o các gi ng lúa phù c s d ng ầ ượ ử ụ ậ ự ừ ấ ệ ố ớ ừ ặ ả ừ Duy trì và b o v tài nguyên r ng. Đ i v i khu v c r ng ng p m n phía nam và tây nam t ng

ướ ẹ ướ ế ợ ệ b ng sinh thái. ồ ế ẩ ể ạ ế ữ Chuy n đ i c c u kinh t ổ ơ ấ ể ỷ ả ệ ặ ể ặ ườ ớ ả c k t h p v i b o v môi tr ả ế ợ ồ ệ , đ y m nh tr ng cây công nghi p, cây ăn qu k t h p nuôi tr ng ớ ế ợ ế ể ế ế t phát tri n kinh t liên hoànk t h p m t bi n v i c bi n thành nh ng bãi nuôi tôm, tr ng sú, v t, đ ồ ệ thu s n, phát tri n công nghi p ch bi n, đ c bi ả đ o & đ t li n. ế ạ ố ủ ộ i kinh t do lũ hàng năm đem l i.

ề ử ụ ạ ở ồ

ấ ề ể ớ ồ ợ ầ C n ch đ ng s ng chung v i lũ đ khai thác các ngu n l ậ ả ờ i câu h i và bài t p: II.Tr l ợ nhiên ướ ả ặ ấ ị ể ằ ọ ử ố ỏ ả ạ ự c trong phát tri n KTXH n Đ ng b ng sông C u Long? ấ ề ả ể c ta (vùng tr ng đi m s 1 v s n xu t ẩ ằ ự ấ ằ ế ử ề ấ ả ạ ự ệ ử ụ nhiên là v n đ c p bách nh m bi n thành ổ ớ ọ ả ả ướ quan tr ng. ự ấ c và xu t kh u. ợ ng th c cho c n ớ ầ ượ ỡ ấ ả ồ ậ ạ ế ự ưở ệ ợ ờ ế ẩ c khai thác h p lý: ấ i cho s n xu t nông nghi p. ộ ể ủ ng và phát tri n c a cây tr ng, t ít bi n đ ng, thích h p cho s sinh tr

ồ ủ ả ồ ướ ồ ậ c d i dào thu n cho th y l ậ ủ ợ ề i, giao thông, nuôi tr ng th y s n. ạ ầ ề ả ủ ưở ế ạ ế ề ặ ự nhiên và nh h ể ố ớ ng c a nó đ i v i phát tri n ộ ở ồ xã h i ớ ầ ệ ệ ế ấ ướ ử ổ ớ ệ c ta v i di n tích g n 4 tri u ha, chi m 12% di n tích

ồ ấ ấ ọ ậ ề ấ ố ệ ệ ấ t nh t ợ ồ ấ ệ ố ở ứ ệ ệ ớ ơ giác Long Xuyên, ĐTM, t ả ể ặ ấ ố ị

ệ ế ng, khó thoát n c… ưỡ ạ ấ ư ư ệ ậ ổ ớ ị ng m a hàng năm l n. Ngoài ra vùng ấ ậ ậ ế ị ể ằ ặ ị ồ c đ tháu chua, r a m n, phát tri n giao thông, nuôi tr ng ầ ỷ ả ậ ấ ướ ạ ặ ừ ệ ậ ớ ứ ủ ế ồ ề ể ề ạ ớ ể ả ướ ng cá bi n c n ả ở ở Kiên Giang, An Giang. Ngoài ra còn Cà Mau, VLXD ướ ầ ượ ầ ủ ế c khai thác.

ế ấ ấ ặ ế ặ ậ ộ ặ ấ ề c & s xâm nh p m n vào sâu đ t li n làm tăng đ chua và chua m n

ụ ả ườ ng x y ra. ế t th ạ ả ể ử ụ ả ả ế ằ ầ ể ử ở ồ Đ ng b ng sông C u Long c n ph i gi ữ i quy t nh ng nhiên

ạ ế ể ử ụ ề ủ ế ấ ả ạ ự ở ồ ề ầ ử ằ ả ợ 1/ T i sao ph i đ t v n đ s d ng h p lý và c i t o t ế ượ ồ Đ ng b ng có v trí chi n l ươ ự l ng th cth c ph m). ị L ch s khai thác lãnh th m i đây, vi c s d ng, c i t o t ự ộ ế m t khu v c kinh t ầ ươ ế i quy t nhu c u l Gi ề ề Vùng có nhi u ti m năng l n c n đ ậ ợ +Đ t phù sa màu m thu n l ậ +Khí h u c n xích đ o, th i ti ậ v t nuôi. +Ngu n n +Tài nguyên sinh v t phong phú, nhi u lo i cá, tôm và các sân chim. ề +Có ti m năng v khai thác d u khí. ạ 2/ Phân tích các th m nh và h n ch v m t t ằ ế Đ ng b ng sông C u Long. kinh t ằ ồ ế ạ a/ Th m nh: là đ ng b ng châu th l n nh t n ả ướ c n c. ủ ế Ch y u đ t phù sa, g m 3 nhóm đ t chính: ệ ấ +Đ t phù sa ng t ven sông Ti n, sông H u, có di n tích 1,2 tri u ha (30% di n tích vùng) là đ t t thích h p tr ng lúa. +Đ t phèn có di n tích l n h n, 1,6 tri u ha (41% di n tích vùng), phân b vùng trũng trung tâm bán đ o Cà Mau. ệ +Đ t m n có di n tích 750.000 ha (19% di n tích vùng), phân b thành vành đai ven bi n Đông và v nh Thái Lan  thi u dinh d ướ ể ệ +Ngoài ra còn có vài lo i đ t khác nh ng di n tích không đáng k . ạ ế ộ ượ t cao n đ nh, l Khí h u: có tính ch t c n xích đ o, ch đ nhi ệ ả ấ ậ ợ ít ch u tai bi n khí h u gây ra, thu n l i cho s n xu t nông nghi p quanh năm. ử ấ ướ ể ạ Sông ngòi, kênh r ch ch ng ch t, cung c p n thu s n và đáp ng nhu c u sinh ho t. ừ ạ c ta & r ng tràm Sinh v t: ch y u là r ng ng p m n (Cà Mau, B c Liêu), có di n tích l n nh t n ả (Kiên Giang, Đ ng Tháp). Có nhi u lo i chim, cá. Vùng bi n có hàng trăm bãi cá, bãi tôm v i nhi u h i ữ ượ ế ả s n quý, chi m 54% tr l c. ề Khoáng s n: không nhi u ch y u là than bùn c đ u đã đ có d u, khí b b/ Khó khăn: ệ ớ Đ t phèn, đ t m n chi m di n tích l n. ự ướ Mùa khô kéo dài gây thi u n trong đ t.ấ Thiên tai lũ l ở ạ Khoáng s n h n ch gây tr ng i cho phát tri n KTXH. ả ạ ự ợ 3/ Đ s d ng h p lý và c i t o t ấ v n đ ch y u nào? T i sao? Các v n đ c n gi i quy t đ s d ng h p lý và c i t o t Đ ng b ng sông C u Long. nhiên

ấ ả ế ủ ề ặ ự nhiên: ế i quy t các v n đ h n ch chính c a vùng v m t t ớ ễ ễ ề ạ ặ ậ ệ ề ộ ặ ậ ự c quanh năm. ướ ặ ấ ề c & s xâm nh p m n vào sâu đ t li n làm tăng đ chua và chua m n

ố ấ ự ườ ứ ủ ả ủ ườ ậ ng do s khai thác quá m c c a con ng ế i và h u qu c a chi n

ậ ặ ề ị ủ ế ng. R ng đã b h y ho i nhi u trong chi n tranh, ừ ả ả ườ ầ ệ ừ ạ ậ ề ở ấ ả i quy t các v n đ ớ ứ các vùng sinh thái đ c thù: ậ ấ ố ế ổ ướ ướ c t ị ặ ế ượ ng châu th : ng p sâu trong mùa lũ, đ t b c phèn trong mùa khô, thi u n ả ơ ở ạ ầ ủ ợ ự ể i trong mùa ạ i thóat lũ, thau phèn. Phát tri n c s h t ng GTVT, quy ho ch các

ị ầ ệ ệ ậ ấ ườ ườ ng, ch ng suy thoái môi tr ệ ượ ể ậ ặ ị ầ ng xâm nh p m n vào mùa khô. C n ổ ủ ợ ể ử ủ ệ ố ặ ợ ng. ộ ng xuyên ch u tác đ ng c a bi n, hi n t ể i đ r a m n, ngăn m n, phát tri n h th ng canh tác thích h p.

Ở Ể Ố Ấ Ế Ể Ề a/ T p trung gi ấ Di n tích đ t nhi m phèn, nhi m m n còn l n. ậ ướ Nhi u vùng trũng ng p n ế Mùa khô kéo dài gây thi u n trong đ t.ấ ủ ự S xu ng c p c a TNTN, môi tr tranh. ề ừ ế và môi tr R ng ng p m n có ý nghĩa l n v kinh t ặ ẩ ấ ệ hi n đang b khai thác quá m c nuôi tôm xu t kh u. C n ph i b o v r ng ng p m n. b/ Gi Vùng th ầ khô. C n ph i tích c c làm th y l khu dân c .ư ọ ứ Vùng đ t phù sa ng t: nông nghi p thâm canh cao, t p trung công nghi p, các đô th . C n tránh gây s c ố ép lên môi tr ườ ạ Vùng h châu th : th ặ làm th y l BÀI 38. V N Đ PHÁT TRI N KINH T , AN NINH QU C PHÒNG BI N ĐÔNG Ầ

Ả ứ ọ Ả VÀ CÁC Đ O, QU N Đ O I. Ki n th c tr ng tâm: ể c ta giàu tài nguyên: ề ụ ị ủ ướ ớ ể ộ

ệ ệ ồ ả ế ể ủ ề ụ ị ề bi n, vùng th m l c đ a.

0/00. SV ả cao: cá, tôm, m c, cua, đ i m i, bào ng …trên các đ o

ồ ợ ướ ấ ả ủ ể ổ ợ i SV: bi n n 2/Phát tri n t ng h p kinh t Ngu n l ế I/Vùng bi n và th m l c đ a c a n ướ 1/N c ta có vùng bi n r ng l n: 2 Di n tích trên 1 tri u km ế ộ Bao g m n i th y, lãnh h i, vùng ti p giáp lãnh h i, vùng ch quy n kinh t ế ể bi n: ộ ị c ta có đ sâu trung bình, m quanh năm, đ mu i trung bình 3033 ự ộ ồ ố ồ ư ế ế ề

ọ ờ ể ấ ố ồ ấ ắ ề ấ ỷ ớ ng d u, khí l n. ả ị ụ ị ị ầ ự ướ ạ ể ể c sâu, t o đi u ki n phát tri n GTVT bi n. i xây d ng các c ng n ề ề ể ệ c. ể ể ấ ề bi n r t phong phú, nhi u loài có giá tr kinh t ờ ven b NTB có nhi u chim y n. Tài nguyên khoáng s n:ả ả +D c b bi n là các cánh đ ng mu i, cung c p kho ng 900.000 t n hàng năm. +Titan có giá tr xu t kh u, cát tr ng làm thu tinh… +Vùng th m l c đ a có tr l ề Có nhi u vũng v nh thu n l ướ ị Phát tri n du l ch bi nđ o thu hút nhi u du khách trong và ngoài n ể ế ượ ể ầ ả ế ả ệ ẩ ữ ượ ậ ợ ả ả II/Các đ o và qu n đ o có ý nghĩa chi n l c trong phát tri n kinh t và b o v an ninh

vùng bi n:ể ả ầ

ơ ấ ầ ổ ả 1/Đ o và qu n đ o: ả ớ Có h n 4.000 đ o l n, nh . Trong đó đ o l n nh t là Phú Qu c.( SGK) Qu n đ o: Hoàng Sa, Tr ố ng Sa, Côn S n, Th Chu, Nam Du. ỏ ườ ả ệ ấ ề ề ạ ươ ệ ể ằ ả ồ ợ ể ả ớ ơ +Đây là h th ng ti n tiêu b o v đ t li n. +Là căn c đ ti n ra bi n và đ i d ng nh m khai thác có hi u qu ngu n l i vùng bi n. ả ệ ố ứ ể ế ệ 2/Các huy n đ o c ta: ả ở ướ n ả

ồ ả ỏ ạ ả ồ

ả ơ Vân Đ n và Cô Tô (Qu ng Ninh) Cát H i và B ch Long Vĩ (HP) ị C n C (Qu ng Tr ) Hoàng Sa (Đà N ng)ẵ Lý S n (Qu ng Ngãi)

ườ ng Sa (Khánh Hòa)

ố ả ả ợ ể

III/Khai thác t ng h p các tài nguyên vùng bi n và h i đ o: ợ ổ ả

ệ ặ ể ạ ố Tr Phú Quý (Bình Thu n)ậ ả Côn Đ o (BRVT) ả Kiên H i và Phú Qu c (Kiên Giang) ổ 1/T i sao ph i khai thác t ng h p: ẽ ớ ữ Ho t đ ng KT bi n r t đa d ng và phong phú, gi a các ngành KT bi n có m i quan h ch t ch v i ệ ạ ạ ộ ỉ ạ ể ấ ổ nhau. Ch trong khai thác t ng h p thì m i mang l ườ ể ễ ẽ ị ợ ể ớ ắ ượ ả i hi u qu KT cao. ộ ậ Môi tr ng bi n không th chia c t đ ể c, vì v y khi m t vùng bi n b ô nhi m s gây thi ệ ạ ấ t h i r t l n.ớ ủ ộ ườ ế ả ườ ạ ả ả ấ c tác đ ng c a con ng i, n u khai thác mà không chú ý b o v ệ Môi tr ườ ể ế ướ ng đ o r t nh y c m tr ả ng có th bi n thành hoang đ o. môi tr ể

ầ ỷ ả ả ả ẩ ắ ạ ờ

ề ấ ố ả Duyên h i NTB.

ể ạ ụ ề ể ầ 2/Khai thác tài nguyên SV bi n và h i đ o: ứ Thu s n: c n tránh khai thác quá m c, đ y m nh đánh b t xa b 3/Khai thác tài nguyên khoáng s n:ả ở Phát tri n ngh làm mu i, nh t là ầ Đ y m nh thăm dò và khai thác d u, khí trên vùng th m l c đ a ị phát tri n CN hóa d u, sx nhi ệ t ệ ẩ đi n, phân bón… ả ế ế ể ậ ể

ườ ng trong quá trình thăm dò, khai thác, v n chuy n và ch bi n. ị ị ể ể ượ ư ư ấ ạ ị ệ B o v môi tr 4/Phát tri n du l ch bi n: Các trung tâm du l ch bi n đã đ c nâng c p và đ a vào khai thác nh : Khu du l ch H LongCát Bà ồ ơ Đ S n; Nha Trang; Vũng Tàu…

ụ ấ ả ả ượ ả ạ c c i t o, nâng c p: c m c ng SG, HP, Qu ng Ninh…. ượ ấ 5/GTVT bi n:ể ạ ả ả Hàng lo t h i c ng đ ướ ộ ố ả M t s c ng n ợ ườ ướ c sâu đ ớ ế ề ề ề ể ấ ự ơ c xây d ng: Cái Lân, Nghi S n, Dung Qu t, Vũng Tàu… ả c láng gi ng trong gi ng h p tác v i các n ề ụ i quy t các v n đ v bi n và th m l c

IV/Tăng c đ a:ị

ườ ữ ạ ố ợ ữ ề ng đ i tho i, h p tác gi a VN và các ướ ằ ể ạ ự ổ ướ c n tăng c ầ ủ ướ n c ta. ậ ỗ

ả ờ ậ B.Đông là bi n chung gi a VN và nhi u n c ị ệ ợ ả c, nh m t o s n đ nh và b o v l i ích chính đáng c a n ệ ả ổ M i công dân có b n ph n b o v vùng bi n và h i đ o. II.Tr l ạ ể ớ ố ớ c h t s c to l n đ i v i ệ ệ ạ ả ả ể ỏ i câu h i và bài t p: ả ư i cũng nh trong t c ta hi n t ể ề ế ể ể ướ bi n: khai thác c ta giàu ti m năng, cho phép phát tri n nhi u ho t đ ng kinh t ủ ướ ề ể ị ổ ộ ộ ắ ượ ườ ệ ấ ạ ỏ ể c. ạ ng xung quanh, l ả i có di n tích nh nên r t nh y c m ủ ầ ự ả ẽ ệ ề ể ộ

ệ ố ề ả ệ ố ờ ỳ ớ ệ ấ ề ả ồ ợ ệ ứ ể ướ ế c ta ti n ề ả ả ể i vùng bi n, h i đ o, th m

ề ủ ấ ớ ủ ệ ả i có ý nghĩa r t l n? ề ủ ướ ơ ở ẳ ị ả c ta đ i v i các đ o và qu n đ o có ý nghĩa là c s kh ng đ nh ể ộ ố ớ ề ả ụ ị ỏ ạ ữ ữ v ng ch quy n c a m t hòn đ o, dù nh l ầ ủ ả c ta đ i v i vùng bi n và th m l c đ a quanh đ o. ả ứ ể ề ờ ạ ướ ể ớ ế ượ ế ứ ự 1/ T i sao nói: S phát tri n KTXH các huy n đ o có ý nghĩa chi n l ươ ệ ự ng lai? s nghi p phát tri n KTXH c a n ả ạ ộ ệ Các huy n đ o n ủ ả ả khoáng s n, th y s n, GTVT bi n, du l ch. ậ ả ệ Các huy n đ o là m t b ph n lãnh th không th chia c t đ ớ ự ệ ậ ả ệ Các huy n đ o do có s bi t l p v i môi tr ườ ộ ướ c tác đ ng c a con ng tr i. ệ ữ ả ả ệ ế ở ể Vi c phát tri n kinh t các huy n đ o s xóa d n s chênh l ch v trình đ phát tri n gi a h i đ o ấ ề và đ t li n. ầ ả ạ ả Các đ o và qu n đ o t o thành h th ng ti n tiêu b o v đ t li n, là h th ng căn c đ n ạ ươ ể ra bi n và đ i d ng trong th i k m i, khai thác có hi u qu các ngu n l ụ ị l c đ a. ạ 2/ T i sao vi c gi ệ ị ẳ Vi c kh ng đ nh ch quy n c a n ề ủ ướ ủ ch quy n c a n ề ệ ố H th ng ti n tiêu b o v đ t n ệ ố H th ng căn c đ n n kinh t ố ớ ệ ấ ướ c. ế ướ n ng ra bi n trong th i đ i m i. c ta h

ạ ọ ộ ổ ủ ợ ể

ổ ợ ạ ộ ả ả ề ấ ộ ạ ộ ồ ể ẩ ả ả ậ ạ ể ạ ộ ố ể ậ ả ả ắ ẩ ạ ạ ế ặ ổ ồ ợ i. ể ướ ả ả ể ấ ố c ta đ khai thác h i s n. ồ ợ ế ả ệ 3/ Hãy ch n và phân tích m t khía c nh c a vi c khai thác t ng h p các tài nguyên bi n mà em cho là tiêu bi u.ể ể ể Ho t đ ng khai thác t ng h p các tài nguyên vùng bi n và h i đ o bao g m r t nhi u n i dung, tiêu bi u trong đó là ho t đ ng khai thác tài nguyên sinh v t bi n và h i đ o. Đ đ y m nh khai thác tài nguyên ầ ậ sinh v t bi n và h i đ o, c n t p trung m t s khía c nh sau: ờ Đ y m nh đánh b t xa b . ắ Ngăn ch n các cách đánh b t làm t n h i đ n ngu n l ạ ướ Đ u tranh ch ng tàu n c ngoài vi ph m vùng bi n n ợ i y n sào trên các đ o đá. Khai thác h p lý ngu n l

Ế Ọ Ể

ứ ọ ế BÀI 39. CÁC VÙNG KINH T TR NG ĐI M I.Ki n th c tr ng tâm:

ặ ạ ể ồ ớ ố ờ ề ỉ ế ạ ự ầ ư ổ i có s thay đ i theo th i gian. ẫ . ớ ể ỗ ợ ụ ể ừ ệ ị ả ướ ộ đó nhân r ng ra c n c.

ủ ồ ỷ ế ỷ ướ ậ ự ệ ậ ng tăng thêm các t nh lân c n ự ạ ớ ả ướ ủ c: 66,9% ủ ế ơ ấ ự ự ệ ị ụ

1.Đ c đi m: Ph m vi g m nhi u t nh, thành ph , ranh gi ự ấ ề ủ Có đ các th m nh, có ti m l c KT và h p d n đ u t ố ộ ỷ ọ tr ng GDP l n, tajo ra t c đ phát tri n nhanh và h tr các vùng khác. Có t ớ ề ả Có kh năng thu hút các ngành m i v công nghi p và d ch v đ t 2. Quá trình hình thành và phát tri nể a) Quá trình hình thành: ầ Hình thành vào đ u th p k 90 c a th k XX, g m 3 vùng ỉ ổ Qui mô di n tích có s thay đ i theo h b) Th c tr ng (20012005) GDP c a 3 vùng so v i c n ộ C c u GDP phân theo ngành: ch y u thu c khu v c công nghi p – xây d ng và d ch v ả ướ ẩ Kim ng ch xu t kh u chi m 64,5% so c n c. ế ế ọ ể : tr ng đi m

2 (4,7%) i (16,3%)

ỉ ộ ả ả ả ư ươ

ố ế ạ ị ị

ủ ơ ở ạ ầ ệ ố ể ặ ệ ấ ượ ồ ộ t là h th ng giao thông ng cao ơ ấ ươ ạ ố ng đ i đa d ng ể ớ ổ ử ờ

ư ự ị ả ươ ạ ả ể ướ ị ấ ạ 1. Ba vùng kinh t a/ Vùng KTTĐ phía B cắ ắ ồ G m 8 t nh: Hà N i, H i D ng, H ng Yên, H i Phòng, Qu ng Ninh, Hà Tây, Vĩnh Phúc, B c Ninh ệ Di n tích: 15,3 nghìn km ệ ườ Dân s : 13,7 tri u ng ạ ế Th m nh và h n ch : ậ ợ ư V trí đ a lý thu n l i trong giao l u ộ Có th đô Hà N i là trung tâm C s h t ng phát tri n, đ c bi ồ Ngu n lao d ng d i dào, ch t l Các ngành KT phát tri n s m, c c u t ị Có l ch s khai thác lãnh th lâu đ i. ơ ấ C c u: Nông – lâm – ng : 12,6% ệ Công nghi p – xây d ng: 42,2% ụ D ch v : 45,2% Trung tâm: Hà N i, H i Phòng, H Long, H i D ng…. Đ nh h ộ ng phát tri n:

ị ả ế ể theo h ấ ng s n xu t hàng hóa ạ ệ ọ ấ ễ ướ c, không khí và đ t. ề ả ề

ỉ ị ả ả ừ ồ ệ ế 2 (8,5%) i (7,4%)

ớ ả ể ể ủ ố ế ạ ị ệ ạ ế ừ ậ ợ ướ c ắ i trong giao trong và ngoài n

ổ ể ừ ặ ệ ố ơ ở ạ ầ ề ề ự ượ t là h th ng giao thông ả ệ ng lao đ ng và c s h t ng, đ c bi

ư ự ị ơ ị

ể ổ ướ ừ ế ể ợ ị ng phát tri n t ng h p tài nguyên bi n, r ng, du l ch. ẵ ng phát tri n: ơ ấ ị ầ ư ơ ở ậ theo h ậ ệ ọ ầ ế ế ề ả ố

2 (9,2%) i (18,1%)

ướ ươ ỉ ị c, Tây Ninh, Long An, ồ ề

ộ ớ ả gi a Tây Nguyên và Duyên h i Nam Trung B v i ĐBSCL ầ ộ ổ ứ ả ỏ ệ ấ ấ ộ ch c s n xu t cao ư ơ ở ậ ng đ i t ộ ế ạ ừ ề ả ổ

ư ự ị

ị

ng phát tri n: ơ ấ ị ướ ể ệ ế ơ ấ ướ Chuy n d ch c c u kinh t ể ẩ Đ y m nh phát tri n các ngành KTTĐ ế ấ ệ ế ề ấ ả i quy t v n đ th t nghi p và thi u vi c làm Gi ể ấ Coi tr ng v n đ gi m thi u ô nhi m MT n b/ Vùng KTTĐ mi n Trung ẵ G m 5 t nh: Th a Thiên – Hu , Đà N ng, Qu ng Nam, Qu ng Ngãi, Bình Đ nh. Di n tích: 28 nghìn km ườ Dân s : 6,3 tri u ng ế Th m nh và h n ch : ể vùng phía B c sang phía Nam. Là c a ngõ thông ra bi n v i các c ng bi n, sân V trí chuy n ti p t ẵ bay: Đà N ng, Phú Bài… thu n l ẵ Có Đà N ng là trung tâm ợ ế ạ Có th m nh v khai thác t ng h p tài nguyên bi n, khoáng s n, r ng ộ Còn khó khăn v l c l ơ ấ C c u: Nông – Lâm – Ng : 25,0% ệ Công Nghi p – Xây D ng: 36,6% ụ D ch v : 38,4% Trung tâm: Đà N ng, Qui Nh n, Nha Trang ể ướ Đ nh h ể Chuy n d ch c c u kinh t ấ ỹ c s v t ch t k thu t, giao thông Đ u t ể Phát tri n các ngành công nghi p ch bi n, l c d u ế ấ Gi i quy t v n đ phòng ch ng thiên tai do bão. c/ Vùng KTTĐ phía Nam: ồ G m 8 t nh: TP.HCM, Đ ng Nai, Bà R a – Vũng Tàu, Bình D ng, Bình Ph Ti n Giang ệ Di n tích: 30,6 nghìn km ườ ệ ố Dân s : 15,2 tri u ng ế ạ ế ạ Th m nh và h n ch : ả ề ữ ị V trí b n l ố Nguông tài nguyên thiên nhiên giàu có: d u m , khí đ t ồ ồ ả Dân c , ngu n lao đ ng d i dào, có kinh nghi m s n xu t và trình đ t ộ ố ố ậ ươ ấ ỹ ồ C s v t ch t k thu t t t và đ ng b ể ấ Có TP.HCM là trung tâm phát tri n r t năng đ ng ể ợ Có th m nh v khai thác t ng h p tài nguyên bi n, khoáng s n, r ng ơ ấ C c u: Nông – Lâm – Ng : 7,8% ệ Công Nghi p – Xây D ng: 59,0% ụ D ch V : 33,2% Trung tâm: TP.HCM, Biên Hòa, Vũng Tàu ể ướ Đ nh h ể Chuy n d ch c c u kinh t ng phát tri n các ngành công ngh cao. theo h

ệ ơ ơ ậ ạ ệ ng hi n đ i ậ ệ ậ ả ộ ị ề ề ả ế ấ ấ ệ ễ ọ c… ỏ ướ ấ ỹ Hoàn thi n c s v t ch t k thu t, giao thông theo h ệ Hình thành các khu công nghi p t p trung công ngh cao ườ i quy t v n đ đô th hóa và vi c làm cho ng i lao đ ng Gi ướ ườ ể Coi tr ng v n đ gi m thi u ô nhi m môi tr ng, không khí, n ậ ả ờ i câu h i và bài t p: II.Tr l

ả ặ ạ ể ủ ướ ế ọ c ta ph i hình thành các vùng kinh tr ng đi m. T i sao n ể

ế ị ủ ệ ề ố ớ ể đ y đ nh t các đi u ki n phát tri n và có ý nghĩa quy t đ nh đ i v i ằ ặ ể ủ ế ờ ố ạ ề ỉ ể 1/ Hãy nêu đ c đi m c a vùng kinh t ế ọ t tr ng đi m? ộ ụ ầ ể ặ a/ Đ c đi m: Đây là vùng h i t ế ả ướ ư ề n n kinh t c n ồ Ph m vi g m nhi u t nh, thành ph , ranh gi ề ế ạ ạ ự ố ộ ể - - Có đ các th m nh, có ti m l c kinh t ớ - Có t ấ ữ ặ c. Nó đ c tr ng b ng nh ng đ c đi m ch y u sau: ổ ự ớ i có s thay đ i theo th i gian. ầ ư ẫ ấ . và h p d n đ u t ỗ ợ ị ụ ể ừ ớ ề ệ ả ướ ộ đó nhân r ng ra c n c ế ủ ỷ ọ tr ng GDP l n, t o ra t c đ phát tri n nhanh và h tr các vùng khác. ả ướ ể tr ng đi m do: ế ọ ộ ừ ể ướ ấ ể ư ấ ươ ầ ư ồ ố ả ầ ư i h n nên ph i đ u t ướ ế ạ ế còn h n ch . đi m xu t phát th p, trình đ phát tri n kinh t ự ạ ng đ i phong phú, nh ng l i có s phân hóa theo các vùng. Trong ể ọ có tr ng đi m. ẩ ớ ạ ầ ư ướ n ể có gi ố ậ ợ ể i đ thu hút nhà đ u t n ầ c ngoài. ấ ả ữ ả ự ỏ ậ ầ ạ c ngoài góp ph n đ y nhanh quá trình CNH, HĐH. Vì v y c n t o ầ ư ướ ọ ạ ể tr ng đi m. ể tr ng đi m. ổ ế ỷ ế ầ ủ ậ ỷ Đ u th p k 90 c a th k XX ọ tr ng ế ọ ế ọ Sau năm 2000, thêm các t nhỉ

Có kh năng thu hút các ngành m i v công nghi p và d ch v đ t ả b/ N c ta ph i hình thành các vùng kinh t N c ta đi lên t ồ ự ể Ngu n l c đ phát tri n KTXH t ố khi ngu pn v n đ u t N c ta đang thu hút v n đ u t ra các vùng thu n l ề T t c nh ng đi u đó đòi h i ph i l a ch n và hình thành các vùng kinh t 2/ Trình bày quá trình hình thành và ph m vi lãnh th các vùng kinh t Vùng kinh t đi mể ộ ả ư ươ Phía B cắ ả ắ ế ẵ ả ộ ậ Hà Tây( sát nh p Hà N i năm 2008), Vĩnh Phúc, B c Ninh Bình Đ nhị ề Mi n Trung ừ ả ồ c, Tây Ninh, Long An, Phía Nam ả Hà N i, H ng Yên, H i D ng, H i Phòng, Qu ng Ninh Th a ThiênHu , Đà N ng, Qu ng Nam, Qu ng Ngãi ồ Tp.H Chí Minh, Đ ng Nai, BRVT, Bình D ngươ ế ạ ự ể ạ ế ủ ế ọ ể ướ Bình Ph ề Ti n Giang c a 3 vùng kinh t tr ng đi m. ể 3/ Hãy so sánh các th m nh và th c tr ng phát tri n kinh t a/ Th m nh phát tri n: ề

ế ạ Tiêu chí ệ Phía B cắ 15.300 km2 4,6 % Mi n Trung 27.900 km2 8,4 % Phía Nam 30.600 km2 9,2 %

ườ i ườ i ườ i Di n tích % so v i cớ ả cướ n Dân số ệ 13,7 tri u ng 16,3 % ị ủ ắ ế ề gi a Tây Nguyên, Ti m năng ớ ề ả ắ ắ ườ ớ ả ụ

ủ ệ ớ c ta. ộ ỹ ế ạ ướ c

ủ ả ả ấ ề ề ố ủ ả ế ệ 6,3 tri u ng 7,5 % ể ị V trí chuy n ti p B c Nam ố QL 1, đ ng s t Th ng ẵ ấ Nh t, sân bay Đà N ng, Phú Bài. ể ử C a ngõ ra bi n c a Tây Nguyên và Lào. ổ Th m nh khai thác t ng ể ợ h p tài nguyên bi n, ế khóang s n, th y s n, ch bi n nônglâmth y s n. ị ượ c ể v t ch t phát tri n ộ V trí th đô Hà N i ế QL 5 và 18 là tuy n giao ế ả ắ ộ thông g n k t c B c B ả và c m c ng H i Phòng Cái Lân ộ ấ ồ Lao đ ng d i dào, có ch t ượ ng cao. l ề Có n n văn minh lúa n lâu đ i.ờ ệ Nhi u ngành công nghi p truy n th ng. ị ụ D hc v du l ch đang đ ạ ể phát tri n m nh. ầ ư ướ c n ệ 15,2 tri u ng 18,1 % ữ ả B n l Duyên h i NTB v i ĐBSCL. ấ ầ ề Ti m năng d u khí l n nh t c.ướ n Vùng chuyên canh cây công ấ ướ nghi p l n nh t n ậ ề T p trung nhi u lao đ ng k ậ thu t cao. ớ ỷ ọ ấ ề ế tr ng l n nh t v Chi m t ị ệ ậ công nghi p, giá tr xu t nh p ẩ ủ ả ướ c. kh u c a c n ấ ơ ở ậ C s m nh.ạ ố ậ T p trung v n đ u t ấ ớ ngòai l n nh t. ự ạ b/ Th c tr ng:

Ch sỉ ố 3 vùng Trong đó ề Phía B cắ Mi n Trung ưở ố ộ ng trung bình năm (20012005) (%)

ơ ấ ư ệ ự ụ ạ ẩ 10.7 5.3 100.0 25.0 36.6 38.4 2.2 Phía Nam 11.9 42.7 100.0 7.8 59.0 33.2 35.3 T c đ tăng tr ớ ả ướ % GDP so v i c n c C c u GDP (%) phân theo ngành: Nônglâmng nghi p ệ Công nghi pxây d ng ị D ch v ấ % kim ng ch xu t kh u so v i c n 11.7 66.9 100.0 10.5 52.5 37.0 64.5 Ị 11.2 18.9 100.0 12.6 42.2 45.2 27.0 Ệ ớ ả ướ c Ử Ụ Ầ

PH N II. S D NG ATLATS Đ A LÝ VI T NAM ử ụ I. Cách s d ng atlát ư ề ấ ể ử ụ ỏ i các câu h i trong quá trình làm bài, HS l u ý các v n đ sau: ắ

ự ư ệ ệ ệ ở ệ ệ ắ nhiên, nông nghi p, công nghi p, lâm ng nghi p... trang bìa ả ờ 1. N m ch c các ký hi u: HS c n n m các ký hi u chung, t Đ s d ng Atlas tr l ắ ầ ể ướ ệ ủ ả ồ ầ ủ đ u c a quy n Atlas. ữ ắ c hi u c a b n đ chuyên ngành:

ỏ ữ ượ ừ ệ ạ ử ụ ả ạ ỏ ồ ướ c hi u tên t ng lo i m , tr l ng các lo i m khi s d ng b n đ khoáng 2. HS n m v ng các Ví d :ụ ữ ắ N m v ng các s n.ả ắ ướ ậ ủ ừ ệ ể ể ậ ặ c hi u) vùng khí h u đ nêu ra các đ c đi m khí h u c a t ng vùng Bi t s d ng màu s c ( ậ ướ ữ ồ ố ố ể ậ ộ ế ử ụ ồ ả khi xem xét b n đ khí h u. ệ N m v ng ư ư ở ướ n ả c ta trên b n đ “Dân c c hi u m t đ dân s khi tìm hi u phân b dân c

ồ ả ệ ệ ư

ồ ệ ủ ồ ọ ế ề ừ ế ặ đ u có t ị ổ ố ớ ế ệ ể ng các ngành ho c bi u đ di n tích c a các ngành tr ng tr t: ồ ể ệ ự ả ể 1 đ n 2 bi u đ th hi n s tăng, gi m v ủ , HS bi ề ế t ồ ả ượ ườ ồ ng m i b n đ ngành kinh t ả ượ ng, v di n tích (đ i v i các ngành nông lâm nghi p) c a các ngành kinh t ể ắ và dân t c”.ộ ử ụ Ướ c hi u các bãi tôm, bãi cá khi s d ng b n đ lâm ng nghi p... ế ể ồ ừ t khai thác bi u đ t ng ngành: 3. Bi ể ị ổ 3.1. Bi u đ giá tr t ng s n l ỗ ả Thông th ề ệ giá tr t ng s n l ồ cách khai thác các bi u đ trong các bài có liên quan. ử ụ ị ả ượ ừ ữ ể ể ồ ở ị ng t ng ngành nh ng đ a 3.2.Bi ươ ph ươ đ ng) Atlas. ị các đ a ph ng (t ệ ỷ ồ ự ẹ ệ ẩ ồ ư ế ể

ỏ ề ố ả ầ ấ ầ ể ả ờ ề ề ở ở ặ ả ... đ u có th dùng b n đ c a Atlas đ tr l đó ấ ỏ ồ ủ ặ ồ ủ ố ệ ở ể ể ề ấ ế t cách s d ng các bi u đ hình tròn đ tìm giá tr s n l ư ể ng tiêu bi u nh : ệ ở ị ả ượ ng lâm nghi p Giá tr s n l ệ ị ả ượ ng công nghi p nh và công nghi p th c ph m (tri u đ ng) . Giá tr s n l ế ỏ 4. Bi t rõ câu h i nh th nào, có th dùng Atlas: ề ấ ả T t c các câu h i đ u có yêu c u trình bày v phân b s n xu t, ho c có yêu c u nói rõ ngành ế ể đó ? Trình bày v các trung tâm kinh t đâu, vì sao i. ể ể ả ầ ấ ả T t c các câu h i có yêu c u trình bày tình hình phát tri n s n xu t, ho c quá trình phát tri n ệ các bi u đ c a Atlas, thay cho vi c ả ủ ỏ

ề ừ ề ề ấ ấ ị ả ả ờ ủ ầ ỏ i 1 v n đ hay nhi u v n đ , t đó xác đ nh ớ 5. Bi Trên c s n i dung c a câu h i, c n xem ph i tr l ế ữ ầ ồ ủ c a ngành này hay ngành khác, đ u có th tìm th y các s li u ố ệ ph i nh các s li u trong SGK. ế ử ụ t s d ng đ Atlas cho 1 câu h i: ơ ở ộ ả nh ng trang b n đ Atlas c n thi ữ t. ỉ ầ ử ụ ỏ ả ồ ủ ả ở ướ n c ta: ả

ậ ệ ả ư 5.1. Nh ng câu h i ch c n s d ng 1 b n đ c a Atlas nh : ồ Hãy trình bày ngu n tài nguyên khoáng s n ượ ng +Khoáng s n năng l ả ạ +Các khoáng s n: kim lo i ạ ả +Các khoáng s n: phi kim lo i ự +Khoáng s n: v t li u xây d ng

ỏ ớ ỉ ử ụ ả ở ồ ị ấ ư ướ ưở ả V i câu h i trên ch s d ng b n đ :”Đ a ch tkhoáng s n” ố Hãy nh n xét tình hình phân b dân c n ư ế ủ trang 6 là đ . ư ậ ố c ta ? Tình hình phân b nh v y có nh h ỉ ầ ả ồ ườ ế ả ợ ể ng h p này, ch c n dùng 1 b n đ “Dân c ” nh th nào ? Trong tr ng gì ư ở ậ ế đ n quá trình phát tri n kinh t trang là đ .ủ ỏ ề ữ ư i nh : ỏ ữ ề ả ồ ế ạ ệ ỉ ử ụ ồ ị ữ ả ể ủ ị ủ ồ ề ưở ử ụ ể ấ ộ ả ử ụ ả ặ ả ồ ồ ả ư ể ấ ế ế ệ ể ể ả ờ 5.2. Nh ng câu h i dùng nhi u trang b n đ trong Atlas, đ tr l ư ủ Nh ng câu h i đánh giá ti m năng (th m nh) c a 1 ngành nh : +Đánh giá ti m năng c a ngành công nghi p nói chung, không nh ng ch s d ng b n đ đ a hình ả ề ng c a đ a hình, dùng b n đ khoáng s n đ th y kh năng phát tri n các ngành đ phân tích nh h ệ ệ ự ượ ả công nghi p n ng, s d ng b n đ dân c đ th y rõ l c l ng lao đ ng, s d ng b n đ nông nghi p ề ể ấ đ th y ti m năng phát tri n công nghi p ch bi n nói chung... ệ ể ế ạ ệ ắ ồ ị ể ấ ồ ả ệ ớ ố ợ ậ ể ớ ướ c hi u các vùng khí h u đ th y đ ậ ệ ớ t đ i, c n nhi ủ ữ ự ậ ộ ư ạ ấ ủ ế ượ ọ ấ ậ ộ ẽ ấ ệ ả ồ ế ử ụ ướ +Đánh giá ti m năng (th m nh) đ phát tri n cây công nghi p lâu năm n t s d ng c ta: HS bi ượ ậ ợ ậ i phát c nh ng thu n l ậ ộ ấ ử ụ t đ i) s d ng b n đ “Đ tth c v t và đ ng v t” ẽ ấ ồ ả c 3 lo i đ t ch y u c a 3 vùng; dùng b n đ Dân c và dân t c trang 9 s th y ượ ơ ố ủ ế ủ ừ c c c m t đ dân s ch y u c a t ng vùng, dùng b n đ công nghi p chung trang 16 s th y đ ủ ừ ữ ủ ế ạ ề ả b n đ đ a hình (lát c t) ph i h p v i ể ừ tri n t ng l ai cây theo khí h u (nhi trang 6 th y đ ượ đ ở ạ ầ s h t ng c a t ng vùng. ỏ ề ồ ữ ớ ể ế ố ồ ươ ệ ả ả ậ ợ ủ ị i c a v trí vùng. Đ ng th i HS bi ằ ồ ồ ố ng đ i gi ơ ở ự ậ ấ ị ề ả ả ệ ư ả ồ ộ ư Nh ng câu h i ti m năng (th m nh) c a 1 vùng nh : ớ ạ ủ ị ệ HS tìm b n đ “Nông nghi p chung” trang 13 đ xác đ nh gi i h n c a vùng, phân tích nh ng khó ế ồ ở ả ờ b n đ nông nghi p chung v i các t đ i chi u vùng khăn và thu n l ồ ả ữ ở ớ ạ ủ ị ồ ả nh ng b n đ này (vì các b n đ đó không i h n c a vùng b n đ khác nh m xác đ nh t ử ụ ẫ ướ ớ ạ ủ ừ ng d n HS s d ng các b n đ : Đ a hình, Đ tth c v t và i h n c a t ng vùng). Trên c s đó h có gi ệ ộ ế ấ ồ ị ả ậ đ ng v t, phân tích ti m năng nông nghi p; b n đ Đ a ch tkhoáng s n trong quá trình phân tích th ộ ạ m nh công nghi p, phân tích ngu n lao đ ng trong quá trình xem xét b n đ Dân c và dân t c. ả ỏ ữ ợ ớ ỏ

ể ử ụ ồ ấ ề ể ả ị ồ ồ ọ 5.3. L ai b nh ng b n đ không phù h p v i câu h i: Ví d : ụ ậ Đánh giá ti m năng phát tri n cây công nghi p có th s d ng b n đ : đ t, đ a hình, khí h u, ư ư ồ ầ ử ụ dân c ,... nh ng không c n s d ng b n đ khoáng s n. ư ề ả ả ồ ầ ử ụ Đánh giá ti m năng công nghi p có th s d ng b n đ khoáng s n nh ng không c n s d ng ả ệ ả ử ụ ồ ấ ề ồ

Ậ Ợ Ậ Ợ

ự ị

ệ ả ể ử ụ ậ ả b n đ đ t, nhi u khi không s d ng b n đ khí h u... II. M T S BÀI T P G I Ý M T S BÀI T P G I Ý 1. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Nông nghi p chung, hãy hoàn thành các câu h i và b ng sau đây: ở ữ ề ấ ồ ồ nh ng vùng nào? Vùng nào có ả nhi u nh t? ỏ ệ di n tích Ộ Ố Ộ Ố ệ a.Các cây chè, cafe, cao su, h tiêu tr ng ả b. B ng 1. ử ụ ệ ạ ậ Tên vùng ấ Hi n tr ng s d ng đ t Cây tr ngồ V t nuôi

ự ả ị 2. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Lúa, hãy hoàn thành các b ng sau đây: B ng 2 ệ ả ượ ấ ỉ Di n tích lúa S n l ng lúa Năng su t lúa ớ Các t nh có DT & SL l n ả Tên t nhỉ

ớ ồ ồ tr ng lúa so v i DT tr ng cây LT ả B ng 3. ệ Di n tích Tên t nhỉ ậ Nh n xét

(%) < 60 60 – 70 71 – 80 81 – 90

> 90 ị ự ủ ả ệ ả ờ ỏ i các câu h i & hoàn

ủ ỉ ừ ề ấ ố ượ di n tích ng bao nhiêu? ỉ ệ ệ ậ c ta? ố ở ữ ể ậ ặ ỉ ườ 3. D a vào Atalat Đ a lý VN, BĐ Lâm nghi p & Th y s n, hãy tr l ả thành b ng sau đây: r ng (so v i di n tích ệ ớ a. T l ề ỉ ệ ệ b. Nêu nh n xét chung v t l di n tích ặ ụ ừ c. R ng ng p m n & r ng đ c d ng toàn t nh) c a t nh nào nhi u nh t? S l ỉ ừ r ng c a n ở ướ n ủ ướ c ta phân b nh ng t nh nào? K tên các v ố n qu c

ề ỉ ừ ổ ế gia n i t ng? ể c ta? ư ườ ng, các t nh tr ng đi m ngh cá ồ ọ ủ ả ở ể ỉ ở ướ n ạ ể ơ ỉ các t nh ĐBSCL l i phát tri n h n các t nh khác trong c ả

ừ ớ ỉ ố ỉ d. K tên các ng tr e. Vì sao ngành nuôi tr ng th y s n c?ướ n ả B ng 4. ỉ ệ ệ di n tích r ng so v i DT toàn t nh T l Phân b (tên t nh, thành) ậ Nh n xét

( % ) < 10 10 – 25 26 – 50 > 50

ả B ng 5. ủ ả ắ ồ ố ỉ SL th y s n đánh b t & nuôi tr ng Phân b (tên t nh, thành) ậ Nh n xét

ự ỏ ả ờ ị

ủ ướ ủ ố ả i các câu h i & hoàn thành b ng sau đây: ể ế ọ c ta? Vai trò? Ý nghĩa? tr ng đi m c a n ớ ệ ữ ướ ố 4.D a vào Atalat Đ a lý VN, BĐ CN chung, hãy tr l ể a. Nêu các TTCN tiêu bi u trong các vùng kinh t ệ ữ b. Phân tích m i quan h gi a các TTCN c a n ể c ta? M i quan h gi a các TTCN v i đi m ụ ể công nghi p? Cho VD c th ? ệ ả B ng 6. ệ ể ằ ọ Các TT, đi m công nghi p ỷ ồ ỉ (nghìn t đ ng) Phân b ố (tên t nh, thành) TTCN n m trong vùng KT tr ng đi mể

> 50 10 – 50 3 – 9,9 1 – 2,9 < 1 ự ả ờ ượ ỏ i các câu h i sau đây: ướ ng, hãy tr l i 1000MW? ể ủ ệ ủ ự ệ ề ự ượ ệ ể ầ ậ ồ ng VN. ự ả ị

ả Công nghi pệ Năng l ị 5. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ ệ a. K tên các nhà máy nhi t đi n trên 1000MW, d ấ ệ b. Th y đi n: Tên nhà máy th y đi n đã và đang xây d ng, tên sông, công su t ạ ể c. Qua các bi u đ : SL d u thô, than s ch, đi n, nh n xét v s phát tri n ngành năng l 6. D a vào Atlat Đ a lý VN , BĐ Giao thông, hãy hoàn thành b ng sau đây: B ng 7 ừ Đi t ể ế Tuy n – đi m. ế . . . đ n . . . c)ướ (trong n ế ừ . . . đ n . . . Đi t ướ c ngoài) (n

ộ ơ

ẵ

Sân bay N i Bài ấ Sân bay Tân S n Nh t Sân Bay Đà N ngẵ ả ả C ng H i Phòng ả C ng Đà N ng ả C ng Sài Gòn

ế ườ Tuy n đ ng ôtô & đ ườ ng ắ ắ s t B c Nam ườ ng ng ôtô & đ

ả ờ ươ ự 7. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Th i các câu h i sau: ạ ng M i, tr l ỏ ỉ ứ ẻ ầ ị hàng hóa và kinh doanh DV các t nh tính theo đ u ng ế ặ ặ ả ế ườ Tuy n đ ắ s t Tây Đông ị ườ ổ a. Xác đ nh t ng m c bán l i. ơ ỉ ệ ơ ấ cao h n có ý b. Phân tích c c u hàng XK, NK? M t hàng CN n ng & khoáng s n XK chi m t l

ả ờ ị ị ỏ i các câu h i sau: ố ị ế ợ ị ứ ị ị ẽ ự ả ượ ố ượ ạ c: ố ế ề nghĩa gì? ự 8. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Du l ch, tr l a. Xác đ nh các TT du l ch qu c gia? ớ ế b. K t h p v i ki n th c đ a lý, các em s t ờ ỳ +T i sao th i k 19961998 s l Các TT du l ch vùng? i thích đ gi ộ ị ng khách n i đ a & qu c t ư đ u tăng nh ng doanh thu l ạ i gi m.ả ơ ấ ạ ỗ +C c u m i lo i khách DL QT năm 19962000 tăng hay gi m?… ị ế ả ắ ộ ) hoàn thành ả ự 9. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Vùng trung du & MN B c b , vùng ĐBSH (Kinh t b ng sau:

ả a. B ng 8 Phân bố ế ế ơ ố ượ N i ch bi n Đ i t ng CN ệ ơ (tên TP,TX, n i khai thác nguyên nhiên li u)

ệ ủ t đi n, th y đi n

ậ ệ ự TTCN,TT KT vùng ệ ệ Nhi LK đen LK màu CN hóa ch tấ V t li u xây d ng

ề ỉ ồ ế c? Tính xem ĐBSH chi m bao nhiêu t đ ng trong GDP c n ộ ướ ng b , đ c. ớ ả ướ ủ ậ b. Nh n xét v GDP c a ĐBSH so v i c n ứ ả ướ ả ướ ứ ấ c? c? Đ ng th m y trong c n ườ ắ ế ườ ọ ng s t, đ c. Đ c tuy n đ ắ ị ự ơ ừ ộ ườ Hà N i đi các n i trong & ngoài n ng hàng không t ả ế ộ ) hoàn thành b ng sau: 9. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Vùng B c Trung b (Kinh t

B ng 9ả

ố ượ ệ ế ế ơ Đ i t ng công nghi p N i ch bi n ơ Phân bố (tên TP, TX, n i khai thác)

ỷ ồ ế ả ướ đ ng trong GDP c n c? So ơ ự ả ị ế ả ) hoàn thành b ng

ố ượ ố ệ ỉ TTCN, TT KT vùng Các ngành công nghi pệ ớ ả ướ ủ b. So sánh GDP c a vùng v i c n c? Tính xem BTB chi m bao nhiêu t ơ ấ ủ ớ v i ĐBSH, GDP c a BTB cao hay th p h n? H n kém bao nhiêu? 10. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Vùng Duyên h i NTB & Tây Nguyên (Kinh t sau: ả B ng 10 Đ i t Phân b (tên vùng,t nh) ng nông nghi p ậ Nh n xét

Lúa Ngô Mía Càphê ồ H tiêu Cao su Bông

ồ

ừ

ướ

ự ế ả ) hoàn thành b ng sau: ấ ươ ự ủ ả D aừ Trâu Bò Vùng tr ng cây LTTP và cây ệ công nghi p hàng năm ệ Vùng tr ng cây công nghi p lâu năm R ng giàu & trung bình ế ợ Vùng nông lâm k t h p ủ ồ ặ c nuôi tr ng th y M t n s nả ắ ả ả Vùng đánh b t h i s n ị 10. D a vào Atalat Đ a lý VN , BĐ Vùng ĐNB & ĐBSCL (Kinh t B ng 11. So sánh v s n xu t l ề ả Toàn qu cố ng th c c a 2 ĐBSH & ĐBSCL: ĐBSH ĐBSCL

DT cây LT (ha) Trong đó lúa SL LT quy thóc (t n)ấ Trong đó lúa ủ ồ ớ a. Các TTCN TP.HCM, Biên Hòa, Vũng Tàu g m có các ngành CN nào? So v i các TTCN c a các vùng ề ơ ơ khác nhi u h n hay ít h n ngành nào? Vì sao? ệ ủ ệ ấ ớ ớ b. So sánh DT cây công nghi p c a ĐNB v i các vùng khác, DT cây công nghi p vùng nào l n nh t? Vì sao? ườ ộ ườ ườ ườ ừ ỉ ng b , đ ắ ng s t, đ ủ ng th y, đ ng hàng không t TP.HCM đi các t nh trong ướ n ỉ ồ ế c? Tính xem ĐNB chi m bao nhiêu t đ ng trong GDP c ả ế c ngoài. ủ ứ ấ ớ ớ ứ ướ ọ c.Đ c tên các tuy n đ ướ c & đi n ả ướ d.So sánh GDP c a ĐNB v i GDP c n c? Đ ng hàng th m y so v i các vùng khác? n

Ộ Ố Ả Ờ Ơ Ở Ợ Ỏ III. M T S CÂU H I VÀ G I Ý TR L I TRÊN C S DÙNG ATLATS

A. Câu h i:ỏ Câu 1. ạ ệ ể ế ạ ố ồ ệ ề ể ữ Câu 2. Trình bày v nh ng đi u ki n thu n l i đ phát tri n cây công nghi p ệ ở ướ n ế ừ ộ ệ ủ ế a.Hãy phân tích th m nh và h n ch trong vi c phát tri n công nghi p c a vùng Đông nam b . ệ b.Hãy trình bày và phân tích trung tâm công nghi p thành ph H Chí Minh. ề ậ ợ ể ủ ế ệ ồ bi t t ng vùng ở ướ n ừ ạ ộ ướ ả ộ c ta. Hãy cho ồ ừ c ta tr ng ch y u các cây công nghi p lâu năm nh : cafe, chè, cao su, d a, h tiêu. ế ừ ữ t t ng Câu 3. T Hà N i ho t đ ng công nghi p to theo nh ng h ệ ướ ữ ng chuyên môn hoá c a t ng c m. h ụ ố ậ ở các ư ệ ng chính nào ? Hãy cho bi ủ ừ ướ ng có nh ng trung tâm công nghi p nào và h ự ệ t Nam, hãy nh n xét s phân b ngành chăn nuôi Câu 4. D a vào trang 14, Atlas Đ a lý Vi ể ướ ố ớ vùng. Nêu m t s xu h ự ộ ố ể ể ạ Câu 5. K tên các ngành kinh t ị ự ế ở ng m i trong s phát tri n và phân b ngành chăn nuôi. ọ ạ ấ ữ ồ vùng Đông Nam B ? Ngành tr ng tr t phát tri n m nh nh ng ể ủ ế ượ ữ ạ ộ ạ ị c phát tri n ch y u trên lo i đ a hình nào và lo i đ t nào ? cây gì ? Nh ng lo i cây này đ

c ta: ả ở ướ n ượ

ạ ự ự ủ ươ ả ấ ng th c c a: ồ ề ệ ế ạ ữ ồ Câu 6. Hãy trình bày ngu n tài nguyên khoáng s n ả ng ? Khoáng s n: năng l ạ ả Các khoáng s n: kim lo i ? ả Các khoáng s n: phi kim lo i ? ậ ệ ả Các khoáng s n: v t li u xây d ng ? ế ạ Câu 7.Trình bày th m nh s n xu t cây l ằ Các vùng đ ng b ng Các vùng trung dumi n núi. Câu 8. Hãy trình bày và phân tích nh ng th m nh và h n ch trong vi c khai thác tài nguyên ỷ ệ ở ả khoáng s n và thu đi n ế ạ ộ ề Trung dumi n núi B c B . ữ ự ắ ố ả ủ ế ở ệ i thích s phân b nh ng cây công nghi p dài ngày ch y u Trung du ề ậ ợ ữ ậ Câu 9. Trình bày và gi ắ mi n núi phía B c. ấ Câu 10. Đ t đai và khí h u Tây Nguyên có nh ng thu n l i và khó khăn gì trong quá trình phát ể ệ tri n cây công nghi p dài ngày ? ự ề ậ ố ư ở ồ ằ ồ đ ng b ng sông H ng ả và gi ỷ ả ở ể ả ề duyên h i mi n Trung. Vì Câu 11. D a vào Atlas trang 11, hãy nh n xét v tình hình phân b dân c i thích. Câu 12. D a vào Atlas trang 15, hãy nêu tình hình phát tri n thu s n ộ ạ ề ắ ơ ả ượ ng thu s n c a Nam trung b l sao s n l ộ i nhi u h n B c trung b . ả ượ ệ ậ ự ỷ ả ủ ự ươ ự ướ Câu 13. D a vào Atlas trang 14, hãy nh n xét di n tích và s n l ng cây l ng th c n c ta t ừ ế năm 1990 đ n năm 2000. ự ể ố c ta. ệ ự ở ướ Câu 14. D a vào Atlas trang 17, hãy trình bày s phát tri n và phân b ngành đi n l c ướ ị Câu 15. D a vào Atlas trang 20, hãy đánh giá tình hình phát tri n ngành du l ch n n ữ c ta. Nh ng ề ị ở ố ồ ộ ể Hà N i và thành ph H Chí Minh. ự ự ể ti m năng phát tri n ngành du l ch ả ờ i:

ế ạ

ị ị i h n c a vùng, đánh giá v trí vùng. ồ ầ ử ụ ể ả ả ớ ố ị ươ ố ợ B. G i ý tr l Câu 1. ạ ế a.Th m nh và h n ch : ể ồ ả a.1. Dùng b n đ NN trang 13 đ : ớ ạ ủ ị +Xác đ nh v trí, gi ồ ế +Đ i chi u b n đ NN chung v i các b n đ c n s d ng khác, đ xác đ nh t ng đ i ranh gi ớ i ủ c a vùng. ộ ồ ả ử ụ ủ ể ề ị ự

ắ ủ phía Tây B c c a vùng.

a.2. S d ng b n đ Đông Nam B trang 24 đ xác đ nh ti m năng c a vùng: + T nhiên: ỏ ầ Các m d u.... ừ ở R ng + KTXH: ớ ặ ộ ệ ồ ồ ề ề t thành ph H Chí Minh, nên có nhi u lao đ ng lành ngh , có trình đ k ộ ỹ

ả ớ ạ ề ệ ệ ẩ

ề Nhi u TTCN l n, đ c bi ậ thu t cao. ệ Vùng còn là vùng chuyên canh cây công nghi p và cây ăn qu l n t o đi u ki n thúc đ y công nghi p ế ế ch bi n. ấ ố ệ ố ậ ợ t. ơ ở ạ ầ ố ầ n c. ớ ồ ầ ư ướ ề ố ồ ặ ả ồ ự ị ướ ầ ố ể c. ớ c (trang 16) ấ ướ ề ự ệ ẩ ấ ơ ọ

ơ ở ậ i. H th ng c s v t ch t t C s h t ng thu n l ướ c. Đ u m i giao thông trong và ngoài n ấ ả ướ Thu hút đ u t c ngoài l n nh t c n ả ể ế ợ Có th k t h p nhi u b n đ có liên quan. ệ b.Trung tâm công nghi p thành ph H Chí Minh: D a vào b n đ trang 24 ho c trang 16, đ nêu: V trí đ u m i GTVT trong và ngoài n Là TTCN l n nh t n ệ Trung tâm có nhi u ngành CN quan tr ng: luy n kim, c khí, hoá ch t, d t may, th c ph m... Câu 2.

i: ồ ả ầ ử ụ ậ ợ ự ặ ậ ể ể ể ả ả ự ậ ộ ậ ừ ặ ấ ừ ể

ươ ả s d ng các b n đ ự ử ụ ồ ồ ở các trang 11, 16... ệ ẽ ấ ượ ử ụ ả ế ủ ừ ư ệ c cây công nghi p lâu năm y u c a t ng vùng nh sau: ề ắ ộ

ộ ể ấ ử ụ ượ ế ệ a. Thu n l a.1. T nhiên: C n s d ng các b n đ sau: ồ B n đ khí h u, trang 7, đ nêu đ c đi m khí h u t ng vùng. ậ ồ ấ B n đ Đ tth c v tđ ng v t, trang 8, đ nêu đ c đi m đ t t ng vùng. a.2. KTXH: ng t T b. Các vùng tr ng cây công nghi p lâu năm: ồ S d ng b n đ NN trang 14 s th y đ Trung dumi n núi B c B : chè. ồ Tây Nguyên: cafe, cao su, chè, h tiêu. Đông Nam B : cao su. ồ ả S d ng b n đ các vùng kinh t trang 21, 23, 24, đ th y đ c các cây công nghi p lâu năm khác...

ồ ả ư ố ơ ể ả t h n là dùng b n đ trang 21, đ ấ ừ ệ ệ ỏ ể ử ụ ộ th y t ng chuyên môn hoá sau: ơ ẩ ạ ướ ả ớ ọ ắ ạ ộ ả ắ ơ ệ ắ ệ ế ế ấ ỗ t Trì, Lâm Thao, Phú Th , chuyên môn hoá: hoá ch t, ch bi n g . ọ ỷ ệ ậ ệ ự ị ể ử ụ ể ấ ả ồ

ể ử ụ ả ồ ộ vùng Đông Nam B có th s d ng b n đ trang 24. ữ ạ ồ ọ ặ ả ồ ạ ấ ủ ế ể ạ ị c phát tri n ch y u trên lo i đ a hình nào và lo i đ t nào ? ồ ấ ồ ị ể ả

ể ử ụ ấ ả ở ướ n Câu 3. ồ Có th s d ng b n đ công nghi p chung trang 16, nh ng t Hà N i ho t đ ng công nghi p t a ra các h Phía Đông: H i Phòng, H Long, C m Ph v i các ngành chuyên môn hoá: c khí, khai thác than. Phía Đông B c: B c Giang, chuyên môn hoá: phân hoá h c. ắ Phía B c: Thái Nguyên, chuyên môn hoá: luy n kim, c khí. Phía Tây B c: Vi Phía Tây: Hoà Bình, chuyên môn hoá: thu đi n. ệ Phía Nam: Nam Đ nh, Ninh Bình, Thanh Hoá: d t, v t li u xây d ng. ố ặ Câu 4. Có th s d ng b n đ NN trang 14, ho c trang 13 đ th y phân b : Gia súc Gia c mầ Câu 5. ế ở ể K tên các ngành kinh t ể Ngành tr ng tr t phát tri n m nh nh ng cây gì ? Dùng b n đ NN chung trang 13 ho c trang 24. ượ ạ ữ Nh ng lo i cây này đ ả ử ụ S d ng b n đ đ a hình trang10 và b n đ đ t trang 8 đ nêu. Câu 6. ể Đ trình bày ngu n tài nguyên khoáng s n ở ầ ượ ể ừ ạ ặ ả ồ ả ồ ị c ta, có th s d ng b n đ đ a ch tkhoáng s n t k t ng lo i khoáng ả các trang 21, 22, 23, 24, l n l ồ ế ợ c ta trang 6 ho c k t h p b n đ các vùng ướ n s n:ả ượ

ạ ự ậ ệ

ả ấ ươ ự ủ ng th c c a: ế ạ ồ

ề ồ ả

ồ

ả ng Khoáng s n: năng l ạ ả Các khoáng s n: kim lo i ả Các khoáng s n: phi kim lo i ả Các khoáng s n: v t li u xây d ng Câu 7. Trình bày th m nh s n xu t cây l ằ Các vùng đ ng b ng Các vùng trung dumi n núi. ầ ử ụ C n s d ng các b n đ sau: ự T nhiên: ả B n đ các trang 7, 8. KTXH: ồ ả B n đ các trang 11, 13,14, 16. Câu 8.

ế ả ể ỷ ệ ở ữ ắ ề ả ạ Đ trình bày và phân tích nh ng th m nh và h n ch trong vi c khai thác tài nguyên khoáng s n và ể ử ụ thu đi n ệ ế ạ ồ ở ộ Trung dumi n núi B c B , có th s d ng các b n đ trang 6, 17, 21.

ủ ế ở ắ ữ ệ ố Câu 9. Trình bày s phân b nh ng cây công nghi p dài ngày ch y u ộ ề Trung dumi n núi B c B , ả các trang 7, 8, 21.

ữ ậ ậ ợ ể ự ồ ở ầ ử ụ c n s d ng b n đ Câu 10. Đ t đai và khí h u Tây Nguyên có nh ng thu n l i và khó khăn trong quá trình phát tri n cây công ệ ấ nghi p dài ngày: ể ử ụ ể ả ồ Có th s d ng b n đ trang 7, 8 đ trình bày.

Ẽ Ể Ồ Ố Ệ Ỹ Ệ PHÂN III. RÈN LUY N K NĂNG V BI U Đ & PHÂN TÍCH S LI U

ệ ượ ẽ ể ủ ộ ộ ng, m i t ố ươ ng ể ộ ng, ho c c c u thành ph n c a m t t ng th ả ượ ộ ổ ầ ể ầ ủ c 3 yêu c u: ọ ễ ọ ẽ ể ồ A.V bi u đ : ễ ộ ồ ể Bi u đ là m t hình v cho phép m t cách d dàng đ ng thái phát tri n c a m t hi n t ặ ơ ấ ố ượ ề ộ ớ ữ quan v đ l n gi a các đ i t ẽ ấ ứ ạ ả ả ồ Khi v b t c lo i bi u đ nào, cũng ph i đ m b o đ +Khoa h c (chính xác) +Tr c quan (rõ ràng, d đ c) +Th m m (đ p) ể ự ẩ ả ỹ ẹ ự ồ ườ i ta th ệ ng dùng ký hi u đ phân bi ướ ề ạ ẩ ệ ỹ ườ ườ ị ằ c bi u th b ng các cách: g ch n n, dùng các ệ t các ệ c hi u ng đ ồ ng trên bi u đ . Các ký hi u th ẽ ể ượ ể ộ ặ ể ườ ệ ầ ồ ườ ể ồ ừ ễ ọ ể ể ả Đ đ m b o tính tr c quan và th m m , khi v bi u đ ng ố ượ đ i t ọ ố t n h c...Khi ch n ký hi u c n chú ý làm sao bi u đ v a d đ c, v a đ p. ề ng g p: hình c t, tròn, đ ừ ẹ ễ ng bi u di n, mi n..

ể

ể ươ ự ề ề ệ ệ ộ ng di n đ ng l c, quá trình phát tri n, tình ng, đi u ki n KTXH v ph

ậ ạ ể ệ hình phát tri nể  c t và đ ạ

ệ ượ ả ng đ a lý KTXH  hình tròn ạ

ể ơ ấ  bi u đ mi n ề ể ể ẽ ể ổ ơ ấ ấ ị ể ọ ạ *Các lo i bi u đ th ạ ể ồ B.Các lo i bi u đ : ồ ạ ạ 1.Nh n d ng các lo i bi u đ : ể : ể ồ ể ệ ự 1.1.D ng bi u đ th hi n s phát tri n ệ ượ Th hi n các hi n t ườ ộ ng ể ồ ể ệ ơ ấ 1.2.D ng bi u đ th hi n c c u: ị ơ ấ Ph n ánh c c u các hi n t ế ổ 1.3.D ng bi n đ i: ị ồ ể ệ ự Bi u đ th hi n s chuy n d ch c c u ồ ể ệ ự ệ D u hi u câu h i: +V bi u đ th hi n s chuy n d ch và thay đ i c c u. ả ố ươ ỏ +B ng s li u cho t ồ ể ề ng đ i nhi u năm. ộ ể ố ệ ườ ng. ẽ ể ự ố ệ ị ẽ ể ỏ ọ ứ ứ ả ố ớ ề ể ồ

ộ ế ợ ườ ườ ầ ộ ng yêu c u th hi n s phát tri n ng, c t k t h p đ ể  c t, đ ng.

ể ệ ự ự ườ ể ệ ể ị  tròn, mi n.ề

ạ ẩ ặ ng g p:

ộ ạ ượ ệ ề ủ ể ệ ng c a m t đ i l t v quy mô s l ạ ng nào đó, th hi n các đ i ố ượ ộ ể ồ ơ ạ ượ ồ ồ ng nào đó. ồ ế ợ Bi u đ k t h p: c t và đ ồ 2.Quy trình v bi u đ : ồ ự ỏ L a ch n v bi u đ d a vào câu h i và s li u đã cho. ọ ỹ ể Căn c câu h i: đ c k đ xác đ nh ể ệ ấ ụ ể ư ọ ố ệ Căn c b ng s li u: không quan tr ng nh ng đ i v i bi u đ mi n th hi n r t c th . ử ố ệ X lý s li u: ệ ố ố ệ +S li u tuy t đ i th ố ệ ươ ơ ấ ố ng đ i th hi n d ng c c u và s chuy n d ch +S li u t ỹ ồ ẽ ể V bi u đ : đúng, rõ ràng, th m m . ồ ườ ộ ố ể 3.M t s bi u đ th ể ồ ộ 3.1.Bi u đ c t: ự ể ệ ộ ơ C t đ n: th hi n s khác bi ể ặ ạ ượ ng khác nhau có th đ t c nh nhaubi u đ đ n g p nhóm. l ể ệ ổ ố ế ộ C t ch ng: ch ng n i ti p th hi n t ng đ i l ồ ộ ể ạ Thanh ngang cũng là d ng bi u đ c t.

Ví d :ụ

ệ ướ ệ Di n tích cây công nghi p n c ta (đ n v : nghìn ha)

Năm ệ Cây công nghi p hàng năm ơ ị 199 5 717 199 0 542 2004 851

ệ Cây công nghi p lâu năm 657 902 200 0 778 145 1 1536

Diện tích cây công nghiệp nước ta nghìn ha

1536

1451

902

851

778

717

657

542

1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0

năm

1990

1995

2000

2004

Cây công nghiệp hàng năm Cây công nghiệp lâu năm

ồ ị ễ (đ th ): ổ ộ ạ ượ ể ế ng theo th i gian. ể ẽ ờ ụ ệ ố ể ố ệ ng khác nhau có th v 2 tr c tung (s li u tuy t đ i). Còn chuy n sang s li u t ố ệ ươ ng ụ ố ệ ể ể ồ ườ 3.2.Bi u đ đ ng bi u di n ễ ự Bi u di n s thay đ i m t đ i l ạ ượ N u có 2 đ i l ể ẽ ố đ i (%) có th v 1 tr c tung. ớ ố ọ ộ ả ầ ọ Ch n năm đ u tiên trong b ng s li u trùng v i g c t a đ . Ví d :ụ ươ ơ ị ng l c ta (đ n v : nghìn t n)

ả ượ S n l Năm ươ ả ượ ự ướ ng th c n 1980 14406 1985 18200 1990 21489 ấ 1995 27571 2000 35463 S n l ng l ự ng th c

Sản lượng lương thực nước ta

nghìn tấn

40000

35463

35000

30000

27571

25000

21489

20000

18200

15000

14406

10000

5000

năm

1980

1985

1990

1995

2000

ơ ấ ệ ượ ầ ể ồ 3.3.Bi u đ tròn: ể ệ Dùng th hi n quy mô và c c u hi n t ng c n trình bày.

ố ị ữ ng đ i và xác đ nh bán kính vòng tròn khác nhau gi a các năm. ế ể ẽ ươ ng đ i có th v 2 vòng tròn b ng nhau.

ể ể ệ ơ ấ ẩ ậ ấ ử ố ệ *Chú ý: x lý s li u tuy t đ i sang t ố ệ ươ N u cho s li u t *Bi u đ n a hình tròn: ng th hi n c c u xu t nh p kh u. ệ ố ằ ố  th v i n a hình tròn là 100% ơ ườ ị (đ n v : %) ớ ử ồ ử ơ ấ Ví d :ụ C c u dân s n

c ta năm 1999 ộ ộ ộ ố ướ ổ ướ D i tu i lao đ ng ổ Trong tu i lao đ ng ổ Ngoài tu i lao đ ng 33.1 59.3 7.6

Cơ cấu dân số nước ta năm 1999 7.6

33.1

59.3

Dưới tuổi lao động Trong tuổi lao động Ngoài tuổi lao động

ườ ể ồ ế ợ ộ 3.4.Bi u đ k t h p c t và đ

ư ờ ng khác nhau (2 tr c đ ng) ụ ứ l u ý chia th i gian đúng theo ả ng: ố ượ ể ệ ng dùng th hi n 2 đ i t ố ệ b ng s li u. ươ ườ ừ ả ả ố ệ ự ể ầ ả ườ ng di n: thành ph n và s phát tri n (b ng s li u th ng cho: chia ra, phân ầ ố ự ố ố ầ ư ướ Th kho ng cách t ệ Nó ph n ánh 2 ph ể ệ ra, trong đó…th hi n thành ph n). Ví d : ụ S d án và s v n đăng ký đ u t n t Nam

Năm

ệ ố ự S d án ố ổ T ng v n đăng ký (tri u USD) ệ c ngoài vào Vi 1994 1992 343 197 3765 2165 1996 325 8497 1998 275 3897 2000 371 2012

Số dự án và số vốn đăng ký đầu tư nước ngoài vào VN

số dự án

triệu USD

371

400

10000

343

325

8497

275

8000

300

197

6000

200

4000

3897

3765

100

2165

2012

2000

1992

1994

1996

1998

2000

năm

Số dự án

Tổng vốn đăng ký (triệu USD)

ể ố ượ ườ ể ồ ề 3.5.Bi u đ mi n: ộ ể ệ ơ ấ ng th hi n c c u và đ ng thái phát tri n các đ i t ng. Th

ệ ủ ặ ể ệ ơ ấ ờ t c a bi u đ c t và đ ỗ ng, có th hi n chu i th i gian và c c u. ợ ng h p đ c bi ố ệ ườ ố ệ ườ ầ ử ồ ộ ả ể ư ử Là tr C n x lý s li u đã cho và đ a ra b ng s li u đã x lý.

ỷ ọ ị ả ệ ấ ơ ị (đ n v : %) c ta

Ví d :ụ T tr ng giá tr s n xu t công nghi p theo 2 nhóm ngành A và B n 1980 37.8 62.2 Năm Nhóm A Nhóm B 1990 34.9 65.1 1985 32.7 67.3 ướ 1995 44.7 55.3

T ỷ trọng giá trị sản xuất công gnhiệp nhóm A và nhóm B

55.3

62.2

65.1

67.3

44.7

37.8

34.9

32.7

100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0%

1980

1985

1990

1995

Nhóm A Nhóm B

Ẽ Ề Ồ Ự Ậ Ệ

B. CÁC BÀI T P TH C HÀNH RÈN LUY N KĨ NĂNG V BI U Đ ậ Bài T p 1: ố ướ ờ ỳ

ố ỷ ệ T l 1960 3,4 2001 1,4 tăng dân s n 1965 3,1 ố ướ c ta th i k 19602001 1989 1979 1970 2,8 2,3 2,5 ờ ỳ ả ậ ỷ ệ ẽ ể ồ ể ệ ỷ ệ ơ ị Đ n v : % 1999 1,6 i thích. c ta th i k trên và rút ra nh n xét, gi tăng dân s n T l tăng dân s V bi u đ th hi n t l

Bài T p 2:ậ ả ấ ơ ị c ta. ỷ ả ả ượ ng thu s n

ấ 1992 843.1 172.9 1998 1357.0 425.0 2000 1660.0 589.0 S n l Đánh b tắ ơ ồ Nu i tr ng 1990 728.5 162.5 ơ ấ ả ượ ỷ ả ướ Đ n v : nghìn t n 1996 1278.0 423.0 ậ ồ ể ệ ẽ ể ỷ ả ướ Tình hình s n xu t thu s n n 1994 1120.9 344.1 ng thu s n n V bi u đ th hi n c c u s n l c ta. Nh n xét và phân tích nguyên nhân s ự phát tri n.ể

ậ Bài T p 3: ồ ằ ồ ằ C n ả ướ c

ệ

ổ ấ ố ườ ấ ự T ng di n tích đ t t nhiên (nghìn ha) ệ Đ t nông nghi p (nghìn ha) S dân (nghìn ng i) 32924.1 9345.4 77685.5 Đ ng b ng sông H ngồ 1478.8 857.6 17017.7 Đ ng b ng ử sông C u Long 3936.1 2970.2 16365.9

ấ ự ủ ệ ằ ấ ồ a.V bi u đ th hi n t ng di n tích đ t t ố nhiên, đ t nông nghi p, s dân c a Đ ng b ng sông ẽ ể ằ ồ ồ c. ệ ả ướ H ng, Đ ng b ng sông C u Long, c n ệ ồ ể ệ ổ ử ấ ậ ộ ố ồ ằ ằ ồ ồ ử b.Tính bình quân đ t nông nghi p, m t đ dân s Đ ng b ng sông H ng, Đ ng b ng sông C u ả ướ c. Long, c n

ưở ả ề ể ế ộ ồ ng c a dân s đ i v i v n đ phát tri n kinh t xã h i Đ ng c.Nh n xét đ c đi m và nh h ử ủ ả ướ ặ ồ ể ằ ằ b ng sông H ng, Đ ng b ng sông C u Long, c n ố ố ớ ấ c.

ậ ồ ậ Bài T p 4: ệ ạ ướ ơ ị Tình tr ng vi c làm phân theo vùng n c ta năm 1996.

ự ượ ộ Vùng L c l ng lao đ ng Đ n v : nghìn ng ố ườ S ng ệ vi c làm th ả ướ c

ồ ằ ồ ắ

ồ ử C n ắ ề Trung dumi n núi phía B c Đ ng b ng sông H ng ộ B c Trung B Nam Trung Bộ Tây Nguyên Đông Nam Bộ Đ ng b ng sông C u Long ườ i ư i ch a có ườ ng xuyên 965.5 87.9 182.7 123.0 122.1 15.6 204.3 229.9 ậ ồ ể ệ ố ườ ư ườ 35886 6433 7383 4664 3805 1442 4391 7748 ệ i ch a có vi c làm th ng xuyên và rút ra nh n xét.

ằ ẽ ể Hãy v bi u đ th hi n s ng Bài T p 5:ậ ẩ ướ ệ c ta.

Năm ấ ổ ậ

ậ ấ Tình hình xu t nh p kh u n 1988 3795.1 1718.3 ậ 1989 4511.8 619.8 1990 5156.4 384.4 Đ n v : tri u USD 1995 13604.3 2706.5 ơ ị 1992 5121.4 +40.0 1999 23162.0 82.0

ẩ ị T ng giá tr xu t nh p kh u ẩ ấ Cán cân xu t nh p kh u ấ ẩ ậ ơ ấ ẩ ị ể ấ ậ ẩ ậ

ị a.Tính giá tr xu t kh u và nh p kh u. ồ ể ệ ự ẽ ể b.V bi u đ th hi n s chuy n d ch c c u xu t nh p kh u. Rút ra nh n xét. Bài T p 6:ậ ả ượ ộ ố ả S n l ẩ ng m t s s n ph m công nghi p n c ta.

ấ ầ ệ 1995 8350 7620 14665 2000 11609 46219 26682 2002 15900 16600 35562 ậ ồ ể ệ ả ượ ộ ố ả ệ ướ ệ ướ 2001 13397 16833 30673 c ta. Rút ra nh n xét. 1999 9629 15217 23599 ẩ ng m t s s n ph m công nghi p n

ị ả ệ ầ đ ng ế Đ n v : t . ế Năm Than (nghìn t n)ấ D u (nghìn t n) ệ Đi n (tri u kwh) ẽ ể V bi u đ th hi n s n l ậ Bài T p 7: ấ ơ Giá tr s n xu t c ng nghi p phân theo thành ph n kinh t ầ Thành ph n kinh t ố

1995 51990.5 25451.0 25933.2 c ngoài ấ ầ ơ ị ỷ ồ 2002 104348.2 63948.0 91906.1 ế ơ ị ươ ầ ậ và nh n xét. ườ i Qu c doanh ố Ngoài qu c doanh ự ố Khu v c có v n đ u t ẽ ể V bi u đ th hi n giá tr s n xu t công nghi p phân theo thành ph n kinh t Bài t p 8:ậ

ự ằ ồ Đ n v : kg/ng c và các vùng. ử ằ C n c

ầ ư ướ n ồ ể ệ Bình quân l ả ướ 331,0 387,7 448,0 Đ ng b ng sông C u Long 631,2 854,3 1.012,3 Năm 1989 1996 1999 ẽ ể ự ầ ằ ồ ồ ng th c trên đ u ng ườ ả ướ i c n c, Đ ng b ng sông H ng, ử ậ ồ ệ ị ả ườ ả ướ ng th c trên đ u ng i c n ồ ồ Đ ng b ng sông H ng 315,7 361,0 414,0 ươ Đ ng b ng sông C u Long và rút ra nh n xét. ở ồ ồ ấ ồ ể ệ Hãy v bi u đ th hi n bình quân l ằ Bài t p 9:ậ ả Tình hình s n xu t lúa Đ ng b ng sông H ng.

ệ ươ ự ng th c (nghìn ha) ằ 1985 1.185,0 1.052,0 1995 1.209,6 1.042,1 1999 1.189,9 1.048,2 Di n tích cây l Trong đó lúa

3/s

ấ ự ươ ả ượ ng l ng th c (nghìn t n) 3.387,0 3.092,0 ồ ể ệ 5.236,2 4.623,1 ự ở ồ ằ ươ 6.119,8 5.692,9 ồ Đ ng b ng sông H ng qua các ng th c ả ị ệ ớ i thích. ồ ướ ở ơ ơ ị Đ n v : m ẽ ể ậ ậ Bài T p 10: S n l Trong đó lúa ệ Hãy v bi u đ th hi n di n tích lúa so v i di n tích cây l ồ năm. Nh n xét v trí ngành tr ng lúa và gi ư ượ ng n c sông H ng các tháng L u l S n Tây.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

1318 1100 914 1071 1893 4692 7986 9246 6690 4122 2813 1746 Tháng L uư ngượ l ề ế ộ ướ ậ ồ ồ V bi u đ và rút ra nh n xét v ch đ n c sông H ng.

ả ệ ượ

0C)

ế ộ 1 t và m a c a tr m khí t 5 2 ư ủ 3 ạ 4 ố ồ ng thành ph H Chí Minh. 8 6 7 9 11 12 ệ ộ ẽ ể ậ Bài T p 11: ố B ng th ng kê ch đ nhi Tháng t đ TB ( Nhi 25.8 26.7 27.9 28.9 28.3 27.5 27.1 27.1 26.8 26.4 25.7 10 26. 7 ư ng m a TB 14 4 10 50 218 312 294 270 327 267 116 48 ượ L (mm) ẽ ể ế ộ ệ ư ở ố ồ ự t và m a khu v c thành ph H Chí Minh. a.Hãy v bi u đ th hi n ch đ nhi b.Nh n xét và gi ồ ể ệ ả i thích. ố ả ượ ươ ậ ậ Bài T p 12: Tình hình dân s và s n l ng l c ta.

1980 53.772 1985 59.872 ng th c n 1988 63.727 ự ướ 1990 66.107 1995 71.996 1997 74.307 2000 77.686 Năm Dân s (nghìn ng ươ ố ả ượ S n l ườ i) ự ng th c 14.406 18.200 19.583 21.489 27.571 31.584 35.463 ng l (nghìn t n)ấ ươ ầ i qua các năm. ể ố ả ượ ườ ộ ố ươ ự ồ a.Tính bình quân l b.V bi u đ thích h p đ so sánh t c đ phát tri n dân s , s n l ng l ng th c và bình quân ự ườ ự ng th c theo đ u ng ợ ể ờ ỳ i th i k trên. ươ l ầ ế ướ ẽ ể ng th c theo đ u ng ậ c.Rút ra k t lu n. ố ự ậ Bài T p 13: S d án và s v n đ u t c ngoài vào n c ta. ố ố ầ ư ướ ổ ị Năm ố ự S d án

1988 1990 1996 2001 37 108 325 502 n ố T ng v n đăng ký ệ ( tri u USD) 371,8 839,0 8.497,3 2.503,0 ố Trong đó v n pháp đ nh ệ ( tri u USD) 288,4 407,5 2.940,8 1.044,1

ố ố ể ệ ố ự ỗ ự ố ồ ổ ố ị ẽ ể ậ ả a.Tính quy mô s v n đăng ký trung bình cho m i d án. b.V bi u đ thích h p th hi n s d án, t ng v n đăng ký và v n pháp đ nh. c.Nh n xét và gi ợ i thích.

ố ệ C.Phân tích s li u:

ạ ỏ ể ọ ỹ ố ỏ ệ ữ ấ ị ớ ả ỏ ệ ố ố ể ữ ệ ộ ng đ i đ so sánh, phân tích. ể ố ệ ố ọ ệ ữ ầ ệ ế ứ ế ọ ể ả ầ Đ c k câu h i đ tìm ra yêu c u và ph m vi phân tích. ố ệ Tìm m i liên h gi a các s li u, không b sót d li u. ế ấ Tìm giá tr l n nh t, nh nh t, trung bình, chú ý đ t bi n tăng gi m. ươ Chuy n s li u tuy t đ i sang t Chú ý m i liên h gi a hàng ngang và hàng d c. ầ ả ỏ *N u câu h i yêu c u gi i thích nguyên nhân, c n liên h ki n th c bài h c đ gi i thích.

ậ ộ ố ườ i/km ậ Bài T p 1: M t đ dân s các vùng ở ướ n c ta.

ả ướ c

ồ ằ ồ ắ

ồ ử ơ ị Đ n v : ng 1989 195 103 1030 170 167 41 219 364 1999 231 110 1180 196 195 67 285 408 C n ắ ề Trung dumi n núi phía B c Đ ng b ng sông H ng ộ B c Trung B Nam Trung Bộ Tây Nguyên Đông Nam Bộ Đ ng b ng sông C u Long ố ư ướ c ta. ạ ố ưở ế ể ộ ế ự ng c a s phân b đó đ n s phát tri n kinh t xã h i.

ằ ậ a.Nh n xét tình hình phân b dân c n ự ả i sao có s phân b đó ? i thích t b.Gi ố ủ ự ả c.Phân tích nh h Bài T p 2:ậ

t đ trung bình Nhi ị ươ Đ a ph ng

ấ ạ Tháng l nh nh t 1702 2005 260 Năm 2309 2502 2706 ể ả ặ ệ ộ Tháng nóng nh tấ 2902 2903 2907 c ta. i thích đ c đi m nhi ệ ộ ướ t đ n

Hà N iộ Huế ố ồ Thành ph H Chí Minh Hãy trình bày và gi ậ Bài t p 3: ự ả ệ ướ ố ệ ả ấ ậ D a vào b ng s li u sau, rút ra nh n xét tình hình s n xu t nông nghi p n c ta 1991

1996

ượ ươ ự ng th c ng l 1992 24.2 1991 21.9 1993 25.5 1994 26.1 1995 27.1 1996 29.0

ệ ấ ự th c bình quân 21.5 348.9 19.6 324.9 22.8 359.0 23.5 360.9 24.9 372.5 26.3 386.6

ng i)ườ ấ ệ ấ ạ ấ ẩ ệ ổ ả ổ T ng s n l ệ ấ (tri u t n) + trong đó lúa (tri u t n) ươ L (kg/ng ẩ ạ G o xu t kh u (tri u t n) ấ Giá g o xu t kh u (USD/t n) ợ T ng đàn l n (tri u con) 1.9 200 13.8 1.0 187 12.1 1.7 250 14.8 1.9 280 15.5 2.1 320 16.3 3.0 330 16.8

Bài T p 4:ậ ị ả ự ấ ơ ị ỷ ồ ộ đ n v : t đ ng ệ Giá tr s n xu t công nghi p phân theo khu v c kinh t ế ả ướ c n c và Đông Nam B .

1995 2002

ố ầ ư ướ n c ngoài 103.374 51.990 25.451 25.933 261.092 105.119 63.474 92.499

Ổ

ả ướ c C n Ố Ổ T NG S ố CN qu c doanh CN ngoài qu c doanh ố K/v có v n đ u t Đông Nam Bộ Ố T NG S ố CN qu c doanh ố CN ngoài qu c doanh ầ ư ướ ố K/v có v n đ u t n c ngoài 50.508 19.607 9.942 20.959 125.684 35.616 27.816 62.252

ơ ấ ị ả ự ệ ấ a. Tính c c u giá tr s n xu t công nghi p phân theo khu v c kinh t ế ủ ả ướ c a c n c và ĐNB năm 1995, 2002. ỷ ọ ả ướ ủ ệ ừ ự ế b.Tính t tr ng c a vùng ĐNB trong công nghi p c n c và trong t ng khu v c kinh t năm 1995, 2002. ả ướ ặ ị ủ ỷ ọ ậ c.Nh n xét v trí c a ĐNB trong CN c n Bài t p 5:ậ ể ơ ấ c và đ c đi m c c u CN trong vùng. ơ ị ế ở ướ Đ n v : % n T tr ng GDP phân theo các ngành kinh t c ta .

Ngành

1986 38,06 28,88 33,06 1991 40,49 23,79 35,72 1996 27,76 29,73 42,51 2000 24,53 36,73 38,64 2002 22,99 38,55 38,46 ế ỷ ọ ừ Nông nghi pệ Công nghi pệ ụ ị D ch v ậ Hãy nh n xét t tr ng GDP phân theo các ngành kinh t ế ở ướ n c ta t năm 1986 đ n 2002.

Phần 1: Kiến thức cơ bản Địa lý 12

Diện tích cây công nghiệp nước ta nghìn ha

năm

nghìn tấn

năm

Cơ cấu dân số nước ta năm 1999 7.6

số dự án

triệu USD

năm

T ỷ trọng giá trị sản xuất công gnhiệp nhóm A và nhóm B

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok

Phần 1: Kiến thức cơ bản Địa lý 12

Diện tích cây công nghiệp nước ta nghìn ha

năm

nghìn tấn

năm

Cơ cấu dân số nước ta năm 1999 7.6

số dự án

triệu USD

năm

T ỷ trọng giá trị sản xuất công gnhiệp nhóm A và nhóm B

Có thể bạn quan tâm

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Giới thiệu

Về chúng tôi

Việc làm

Quảng cáo

Liên hệ

Chính sách

Thoả thuận sử dụng

Chính sách bảo mật

Chính sách hoàn tiền

DMCA

Hỗ trợ

Hướng dẫn sử dụng

Đăng ký tài khoản VIP

093 303 0098

support@tailieu.vn

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi

Facebook

Youtube

TikTok