ỦY BAN DÂN TỘC
TÀI LIỆU
CHUYÊN ĐỀ 7
KỸ NĂNG XÂY DỰNG VÀ VẬN HÀNH TỔ NHÓM,
TIẾP CẬN THỊ TRƯỜNG, LIÊN KẾT SẢN XUẤT VÀ TIÊU
THỤ SẢN PHẨM NÔNG NGHIỆP THEO CHUỖI GIÁ TRỊ
(Lưu hành nội bộ - Nhóm Cộng đồng)
Hà Nội 2024
BẢN
PHÊ DUYỆT
LỜI NÓI ĐẦU
Sản xuất nông nghiệp theo chuỗi giá trị liên kết là hướng đi bền vững giúp
nâng cao hiệu quả sản xuất và thu nhập cho nông dân và doanh nghiệp. Sự phát
triển của nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị cho thấy vai trò quan trọng
của việc liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp. Đồng thời, nắm bắt
quy trình thủ tục thành lập tổ nhóm; các phương pháp tiếp cận thị trường; đánh
giá đúng vai trò, hiệu quả trong hoạt động quảng bá sản phẩm và liên kết sản
xuất theo chuỗi giá trị. Từ đó, nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho
người nông dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc
thiểu số và miền núi.
Nội dung tài liệu kỹ năng xây dựng và vận hành tổ nhóm, tiếp cận thị
trường, liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp theo chuỗi giá trị
được biên tập trên cơ sở các văn bản, chính sách, đang còn hiệu lực trong thời
điểm biên soạn tài liệu. Nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng cho cộng đồng,
người dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi phát triển kinh tế.
Kết cấu nội dung tài liệu gồm 5 phần.
I. Cung cấp những thông tin cơ bản về kỹ năng xây dựng và vận hành tổ
nhóm, tiếp cận thị trường, liên kết sản xuất.
II. Kỹ năng nghiên cứu nhu cầu thị trường để chuyển sản phẩm đơn lẻ, tự
cung tự cấp thành sản phẩm hàng hóa tiêu thụ trong nước và xuất khẩu.
III. Tổ chức hoạt động thương mại và dịch vụ. Tổ chức cho doanh nghiệp,
hợp tác xã, hộ sản xuất, kinh doanh tham quan học tập kinh nghiệm và tìm hiểu
thị trường trong tỉnh và các tỉnh thành trong nước.
IV. Tổ chức thực hiện tiêu thụ sản phẩm cho đồng bào trên địa bàn.
V. Thảo luận nhóm, trao đổi, trình bày.
Do chuyên đề có nội dung, phạm vi rộng, nên tài liệu này chỉ mang tính
chất tham khảo. Vì vậy, trong quá trình biên soạn, biên tập tài liệu, các
chuyên gia, giảng viên ở các cấp cần nghiên cứu, chắt lọc, cập nhật, bổ sung
các văn bản sửa đổi hoặc thay thế (nếu có) kết hợp với hình ảnh minh họa, ví
dụ thực tiễn... để phù hợp với từng nhóm đối tượng, của mỗi lớp tập huấn.
Trân trọng cảm ơn!
ỦY BAN DÂN TỘC
MỤC LỤC
I. KỸ NĂNG XÂY DỰNG VÀ VẬN HÀNH TỔ NHÓM, TIẾP CẬN THỊ
TRƯỜNG, LIÊN KẾT SẢN XUẤT………………………………………………1
1. Sự cần thiết phải xây dựng tổ, nhóm, tiếp cận thị trường .......................... 1
1.1. Sự cần thiết phải xây dựng tổ, nhóm .............................................................. 1
1.2. Nhóm và vai trò của nhóm ............................................................................. 3
2. Kỹ năng xây dựng vận hành tổ, nhóm .......................................................... 5
2.1. Quá trình hình thành nhóm ............................................................................ 5
2.2. Nguyên tắc làm việc nhóm ............................................................................. 6
3. Kỹ năng thành lập tổ hợp tác ....................................................................... 10
3.1. Điều kiện thành lập tổ hợp tác ..................................................................... 10
3.2 Chuyển đổi tổ hợp tác thành hợp tác xã ........................................................ 11
3.3 Chính sách hỗ trợ tổ hợp tác chuyển đổi thành hợp tác xã ........................... 11
4. Kỹ năng thành lập hợp tác xã ...................................................................... 12
4.1. Lợi ích của hợp tác xã .................................................................................. 12
4.2. Quy trình thành lập hợp tác xã ..................................................................... 14
4.3. Nội dung hoạt động của hợp tác xã .............................................................. 20
5. Một số giải phát xây dựng và vận hành tổ nhóm, tiếp cận thị trường tiêu
thụ sản phẩm ...................................................................................................... 22
5.1. Xây dựng và hoàn thiện các tổ, nhóm hoạt động có hiệu quả ..................... 22
5.2. Tổ chức liên kết sản xuất để tiêu thụ sản phẩm ........................................... 22
II. KỸ NĂNG NGHIÊN CỨU NHU CẦU THỊ TRƯỜNG ĐỂ CHUYỂN SẢN
PHẨM ĐƠN LẺ TỰ CUNG TỰ CẤP THÀNH SẢN PHẨM HÀNG HÓA
TIÊU THỤ TRONG NƯỚC VÀ XUẤT KHẨU………………………………..24
1. Kỹ năng nghiên cứu nhu cầu thị trường sản phẩm ................................... 24
1.1. Định nghĩa nghiên cứu thị trường và vai trò nghiên cứu thị trường ............ 24
1.2. Dự báo nhu cầu thị trường ........................................................................... 30
2. Kỹ năng thu thập thông tin thị trường ....................................................... 31
2.1. Nguồn thông tin thị trường ........................................................................... 31
2.2. Các phương pháp nghiên cứu thị trường ...................................................... 34
2.3. Cách thu thập thông tin thị trường ............................................................... 36
2.4. Xử lý thông tin thị trường đã thu thập ......................................................... 38
3. Thương mại hàng hóa sản phẩm của địa phương phục vụ nhu cầu tiêu
thụ trong nước và xuất khẩu ............................................................................ 38
3.1. Công bố chất lượng sản phẩm ...................................................................... 39
3.2. Xây dựng thương hiệu cho sản phẩm ........................................................... 44
3.3. Thương hiệu sản phẩm ................................................................................. 46
4. Tổ chức phân phối sản phẩm hàng hóa ...................................................... 55
4.1. Mục tiêu của phân phối sản phẩm hàng hóa ................................................ 56
4.2. Những chi phí trong phân phối sản phẩm hàng hóa .................................... 56
4.3. Cách thức phân phối sản phẩm hàng hóa ..................................................... 57
III. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ, TỔ CHỨC CHO
DOANH NGHIỆP, HTX, HỘ SẢN XUẤT KINH DOANH THAM QUAN HỌC
TẬP KINH NGHIỆM VÀ TÌM HIỂU THỊ TRƯỜNG TRONG TỈNH VÀ CÁC
TỈNH TRONG NƯỚC…………………………………………………………...59
1. Tổ chức hoạt động thương mại, dịch vụ ..................................................... 59
1.1. Thương mại dịch vụ ..................................................................................... 59
1.2. Nội dung của thương mại dịch vụ ................................................................ 60
1.3. Giải pháp thúc đẩy hoạt động thương mại ................................................... 63
2. Tổ chức cho doanh nghiệp, HTX, hộ sản xuất kinh doanh tham quan học
tập kinh nghiệm và tìm hiểu thị trường trong tỉnh và các tỉnh trong nước .. 65
2.1. Tổ chức địa điểm tham quan ........................................................................ 65
2.2. Thông tin cơ bản về thị trường và tình hình thị trường trên địa bàn ........... 67
2.3. Các chính sách của địa phương nơi đến tham quan ..................................... 80
2.4. Bài học kinh nghiệm .................................................................................... 88
IV. TỔ CHỨC THỰC HIỆN TIÊU THỤ SẢN PHẨM CHO ĐỒNG BÀO
TRÊN ĐỊA BÀN………………………………………………………………….90
1. Sự cần thiết tổ chức tiêu thụ sản phẩm ....................................................... 90
1.1. Về thực trạng sản xuất và tiêu thụ hàng nông sản ....................................... 90
1.2. Về tiêu thụ hàng nông sản trong bối cảnh hội nhập ..................................... 91
2. Xác định thị trường tiêu thụ ........................................................................ 91
2.1. Thị trường tiêu thụ sản phẩm ....................................................................... 91
2.2. Phân loại thị trường tiêu thụ sản phẩm ........................................................ 92
2.3. Phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm ........................................................ 93
3. Lựa chọn các kênh tiêu thụ thụ sản phẩm .................................................. 94
3.1. Kênh phân phối trực tiếp .............................................................................. 94
3.2. Kênh phân phối gián tiếp ............................................................................. 95
3.3. Kênh phân phối đa cấp ................................................................................. 95
4. Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm .................................................................. 95
4.1. Sản phẩm ...................................................................................................... 95
4.2. Thị trường ..................................................................................................... 96
4.3. Tiêu thụ sản phẩm ........................................................................................ 97
4.4. Lập kế hoạch bán hàng ................................................................................. 98
5. Thực hiện kế hoạch tiêu thụ sản phẩm………………………………………101
5.1. Nghiên cứu thị trường ................................................................................ 101
5.2. Các bước nghiên cứu thị trường ................................................................. 102
5.3. Thu thập thông tin về khách hành tiêu thụ ................................................. 104
5.4. Tìm hiểu thông tin về đối thủ cạnh tranh ................................................... 107
5.5. Một số giải pháp tổ chức thực hiện tiêu thụ sản phẩm ở địa phương ........ 109
V. TRAO ĐỔI VÀ THẢO LUẬN GIẢI ĐÁP………………………………….110
TÀI LIỆU THAM KHẢO……………………………………………………...111
