Lịch sử lớp 10 Bài 32

Chia sẻ: Đinh Thị Kiều Trang | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:14

Thêm vào BST

Báo xấu

576
lượt xem 45
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cùng với việc nâng cao năng suất lao động, giai cấp tư sản bóc lột đối với công nhân ngày càng tinh vi và triệt để hơn. Đời sống của người lao động bị sa sút do đồng lương thấp kém. Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản ngày càng thêm sâu sắc.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lịch sử lớp 10 Bài 32

CHƯƠNG 2 CÁC NƯỚC ÂU – MỸ (TỪ ĐẦU THẾ KỶ XIX ĐẾN ĐẦU THẾ KỶ XX) Bài 32 CÁCH MẠNG CÔNG NGHIỆP Ở CHÂU ÂU I. MỤC TIÊU BÀI HỌC Sau khi học xong bài học yêu cầu HS cần nắm được: 1. Kiến thức - Nắm được các mốc thời gian và thành tựu chủ yếu của cuộc Cách mạng công nghiệp ở các nước Anh, Pháp. Đức. - Nắm được hệ quả của Cách mạng công nghiệp về kinh tế, xã hội và ý nghĩa của nó đối với sự phát triển của Chủ nghĩa tư bản. - Hiểu được tác dụng của cuộc Cách mạng công nghiệp đối với việc xây dựng đất nước trong thời kỳ công nghiệp hoá hiện đại hoá hiện nay. 2. Tư tưởng, tình cảm
Cùng với việc nâng cao năng suất lao động, giai cấp tư sản bóc lột đối với công nhân ngày càng tinh vi và triệt để hơn. Đời sống của người lao động bị sa sút do đồng lương thấp kém. Mâu thuẫn giữa giai cấp tư sản và giai cấp vô sản ngày càng thêm sâu sắc. 3. Kỹ năng - Rèn luyện kỹ năng phân tích đánh giá bước phát triển của máy móc, tác động của Cách mạng công nghiệp đối với kinh tế xã hội. - Kỹ năng khai thác tranh ảnh trong SGK. II THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Tranh ảnh về những phát minh công nghiệp trong thời kỳ này. - Lược đồ nước Anh. - Tư liệu tham khảo về kinh tế, văn hoá phần lịch sử thế giới. III TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC DẠY - HỌC 1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi l: Lập niên biểu diễn biến Cách mạng Pháp qua các giai đoạn. Câu hỏi 2: Tại sao nói thời kỳ chuyên chính Gia- cô-banh là đỉnh cao của Cách mạng Pháp? 2. Dẫn dắt vào bài mới Cuối thế kỷ XVIII đến giữa thế kỷ XIX, ở các nước châu Âu đã có bước
phát triển nhảy vọt trong lĩnh vực sản xuất. Đó là cuộc Cách mạng nhằm thực hiện cơ khí hoá nền sản xuất thay thế cho lao động thủ công. Vì thực chất đây là cuộc Cách mạng kỹ thuật nhằm tạo ra năng suất lao động cao hơn Chủ nghĩa tư bản, củng cố nền tảng của chế độ mới. Để nắm vững những thành tựu chủ yếu của Cách mạng công nghiệp ở các nước Anh, Pháp, Đức như thế nào? Hệ quả của cách mạng công nghiệp ra sao, chúng ta cùng tìm hiểu nội dung bài học hôm nay. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững Hoạt động 1: Cả lớp và cá  Cách mạng công nhân nghiệp ở Anh - GV trình bày và phân tích: Sau khi lật đổ chế độ phong kiến, giai cấp tư sản lên nắm quyền đã tăng cường củng cố vị trí của mình bằng việc phát triển kinh tế cách mạng công nghiệp đã đáp ứng yêu cầu để tạo ra năng suất lao động cao hơn, khẳng định tính hơn hẳn của phương thức sản
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững xuất tư bản chủ nghĩa so với phương thức sản xuất phong kiến vốn đã lạc hậu. - GV nêu câu hỏi: Vì sao Cách mạng công nghiệp diễn ra đầu tiên ở Anh? HS dựa vào vốn hiểu biết của mình và SGK trả lời cầu hỏi. - Anh là nước đầu tiên - GV nhận xét, bổ sung và tiến hành cách mạng chốt ý: công nghiệp: + Anh có những điều kiện + Kinh tế tư bản chủ chuẩn bị cho cách mạng công nghĩa phát triển mạnh. nghiệp diễn ra sớm hơn các + Cách mạng nổ ra nước khác: Cách mạng nổ ra sớm, chính quyền thuộc sớm, chính quyền do giai cấp vì trong giai cấp tư sản. tư sản nắm. + Có hệ thống thuộc + Kinh tế tư bản chủ ngha địa lớn. phát triển mạnh, nhất là trong lĩnh vực công nghiệp. + Anh có hệ thống thuộc địa rộng lớn, tạo điều kiện cho giai cấp tư sản tích luỹ vốn đầu tư vào công nghiệp
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững trong nước. - GV nhấn mạnh: Yếu tố quan trọng hàng đầu của sự quá độ từ sản xuất thủ công sang sản xuất máy móc là sự tích luỹ tư bản nguyên thuỷ (vốn ban đầu). - Những phát minh về Hoạt động 2: Nhóm máy móc: GV chia HS thành các nhóm + Năm 1764 Giêm Ha- nêu nhiệm vụ như sau: Hãy gri-vơ sáng chế ra máy cho biết mốc thời gian và kéo sợi Gienni. những thành tự chủ yếu của + Năm 1769 Ác-crai- Cách mạng công nghiệp Anh. tơ chế tạo ra máy kéo + HS hoạt động theo nhóm, sợi chạy bằng hơi dựa vào SGK tìm hiểu và cử nước. đại diện trình bày kết quả + Năm 1779 Crôm-tơn của nhóm mình. HS có thể bổ cải tiến máy kéo sợi tạo sung cho bạn. ra sản phẩm đẹp, bền - GV nhận xét kết hợp với hơn. trình bày và phân tích. + Năm 1785 Các-rai + Năm 1764, Giêm Ha-gri- chế tạo máy dệt chạy vơ đã sáng chế ra bằng sức nước, năng máy kéo sợi, lấy tên cho con suất tăng 40 lần. gái mình đặt cho máy Gienni, + Năm 1784 Giêm Oát
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững ưu điểm là sử dụng từ 16 – phát minh ra máy hơi n- 18 cọc suốt mà chỉ do một ước và đưa vào sử công nhân điều khiển (kết dụng. hợp với giới thiệu máy Gienni). + Năm 1769, Ác-crai-tơ chế tạo ra máy kéo sợi chạy bằng sức nước. + Năm 1779, Crôn-tơn cải tiến máy Giênni và Ac-crai-tơ với kỹ thuật cao hơn kéo được sợi nhỏ chắc vải đẹp và bền. + Năm 1785 Ét-mơn Các-rai chế tạo máy dệt chạy bằng sức nước đưa năng suất tăng gần 40 lần so với dệt tay. - GV nêu câu hỏi: Tại sao cách mạng công nghiệp lại bắt đầu từ ngành công nghiệp nhẹ? - HS dựa vào vốn kiến thức trả lời. Trước khi HS trả lời GV có thể gợi ý: Vốn thị
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững trường, công nhân. - GV nhận xét và kết luận: Những ngành này có truyền thống và phát triển mạnh ở Anh, thu hồi vốn nhanh. sản phẩm có thị trường tiêu thụ rộng. Hoạt động 3: Cá nhân - GV trình bày: Năm 1784, - Luyện kim: Năm 1735 Giêm Oát phát minh ra máy phát minh ra phương hơi nước và được đưa vào sử pháp nấu than cốc luyện dụng (Kết hợp giới thiệu gang thép, năm 1784 lò máy hơi nước của Giêm Oát) luyện gang đầu tiên - GV nêu câu hỏi: Việc phát được xây dựng. minh ra máy hơi nước và đưa vào sử dụng có ý nghĩa gì? - HS dựa vào SGK trả lời. - GV nhận xét và chốt ý: + Nhờ có máy hơi nước mà - Giao thông vận tải: các nhà máy có Năm 1814 Xti-phen-xơn thể xây dựng ở những nơi chế tạo thành công đầu thuận tiện (không phụ thuộc máy xe lửa. vào điều kiện địa lý như phải - Giữa thế kỷ XIX Anh gần sông, suối và thời tiết). trở thành công xưởng
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững - Tốc độ sản xuất và năng thế giới. suất lao động tăng lên rõ rệt, giảm sức lao động cơ bắp con người. Lao động chân tay dần được thay thế bằng lao động máy móc. - GV trình bày: Bên cạnh 2. Cách mạng công việc phát minh máy hơi nước, nghiệp ở Pháp, Đức ngành luyện kim cũng có a) Pháp những tiến bộ về kỹ thuật: Từ những năm 30 của Năm 1735 phát minh phương thế kỷ XIX Cách mạng pháp nấu than cốc, năm 1784 công nghiệp bắt đầu lò luyện gang đầu tiên được diễn ra và phát triển xây dựng, ngành giao thông mạnh trong những năm vận tải cũng có bước tiến lớn 1850 - 1870. đầu thế kỷ XIX tàu thuỷ và xe lửa đã xuất hiện với đầu máy chạy bằng hơi nước: + Năm 1814 Xti-phen-xơn chế tạo tthµthành công chiếc đầu máy xe lửa đầu tiên. . + Năm 1825 nước Anh khánh - Tác động về kinh tế, thành đoạn đường sắt đầu xã hội: tiên. + Kinh tế Pháp vươn
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững - GV kết luận: Đến giữa thế lên mạnh mẽ đứng thứ kỷ XIX, Anh được mệnh 2 Thế giới. danh là công xưởng của thế + Bộ mặt Paris và các giới. Luân Đôn trở thành một thành phố khác thay đổi trung tâm thương mại với 80 rõ rệt. vạn dân. - GV giới thiệu cho HS trên lược đồ nước Anh b) Đức để thấy được sự biến đổi - Cách mạng công của Anh vì cơ cấu nghiệp diễn ra vào kinh tế và dân cư sau Cách những năm 40 của thế mạng công nghiệp. kỷ XIX với tốc độ Hoạt động 1: Cả lớp, cá nhanh đạt kỷ lục. nhân - GV trình bày và phân tích: Cách mạng công nghiệp ở Pháp được bắt đầu từ các ngành công nghiệp nhẹ vào những năm 30 của thế kỷ XIX và phát triển mạnh vào những năm 1850 -1870. Trong khoảng 20 năm đó, số máy hơi nước của Pháp tăng hơn 5 - Trong nông nghiệp: lần, từ 5000 chiếc lên 27.000 Máy móc cũng thâm
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững chiếc; chiều dài đường sắt nhập và được đưa vào tăng 5,5 lần, từ 3000 sử dụng nhiều: Máy km lên 16.500 km; tàu chạy cày, bừa, máy giặt, sử bằng hơi nước tăng hơn 3,5 dụng phân bón. lần. - GV nêu câu hỏi: Tác động của Cách mạng công nghiệp đối với kinh tế, xã hội của nước Pháp. - HS dựa vào SGK trả lời câu - Đặc điểm: Cách mạng hỏi: công nghiệp ở Đức diễn - GV nhận xét, bổ sung và ra với tốc độ phát triển chốt ý: nhanh, kỷ lục. + Đưa kinh tế Pháp vươn lên mạnh mẽ, công nghiệp Pháp đứng thứ 2 thế giới chỉ sau Anh. + Bộ mặt Pari và các thành phố khác thay đổi rõ rệt. Một hệ thống đại lộ, nhà ga, cửa hàng được dựng lên thay thế các phố cũ chật hẹp. Hoạt động 2: Cả lớp, cá nhân
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững - GV giới thiệu cho HS thấy quá trình diễn ra cuộc Cách mạng công nghiệp: Cách mạng công nghiệp ở Đức diễn ra vào những năm 40 của thế kỷ XIX, mặc dù đất nước đang còn bị chia sẻ thành nhiều tiểu quốc và giai cấp tư sản chưa lên cầm quyền. Đến giữa thế kỷ XIX tốc độ phát triển công nghiệp Đức đạt mức kỷ lục. - HS đọc đoạn chữ nhỏ trong SGK nói vì sự phát triển của nền kinh tế Đức dưới tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp. - GV nêu câu hỏi: Cách mạng công nghiệp tác động vào nông nghiệp như thế nào ? - HS dựa vào SGK trả lời câu hỏi. - GV nhận xét và chốt ý:
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững Máy móc được sử dụng trong sản xuất nông nghiệp: Máy cày, bừa, máy gặt, … Sử dụng phân hoá học → Năng suất thu hoạch tăng. - GV nêu câu hỏi: Vì sao cách mạng công nghiệp ở Pháp, Đức diễn ra muộn nhưng tốc độ lại nhanh? - HS dựa vào vốn kiến thức của mình trả lời câu hỏi. - GV bổ sung chốt ý: Nhờ tiếp thu kinh nghiệm từ phát minh của Anh, quá trình cải tiến kỹ thuật ở Pháp, Đức diễn ra khẩn trương hơn. Hoạt động 1: cá nhân  Hệ quả của cách - GV nêu câu hỏi: Nêu hệ mạng công nghiệp: quả về kinh tế của Cách - Bề kinh tế: mạng công nghiệp? + Nâng cao năng suất - HS dựa vào SGK tự trả lời lao động làm ra khối câu hỏi. lượng sản phẩm lớn - GV nhận xét, bổ sung và cho xã hội. chốt ý: + Thay đổi bộ mặt các
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững + Nâng cao năng suất lao nước tư bản, nhiều động, làm khối lượng sản trung tâm công nghiệp phẩm cho xã hội càng nhiều. mới và thành thị đông + Bộ mặt các nước tư bản dân ra đời. thay đổi do nhiều trung tâm công nghiệp mới và thành thị đông dân ra đời. Hoạt động 2 : Cá nhân - GV nêu câu hỏi: Ngoài hệ quả về mặt kinh tế, Cách mạng công nghiệp còn đem lại hệ quả về xã hội như thế nào? - Về xã hội: - HS đọc SGK tự trả lời câu + Hình thành 2 giai cấp hỏi. mới là tư sản công - GV nhận xét và chốt ý: nghiệp và vô sản công Hình thái giai cấp mới đó là nghiệp. tư sản công nghiệp và vô sản + Tư sản công nghiệp công nghiệp. nắm tư liệu sản xuất và - Tư sản công nghiệp nắm quyền thống trị. mọi tư liệu sản xuất và nắm + Vô sản công nghiệp quyền thống trị nước ngoài. làm thuê, đời sống cơ - Vô sản công nghiệp ngày cực dẫn đến đấu tranh càng đông đảo song đời sống giữa vô sản với tư sản.
Các hoạt động của thầy và Những kiến thức HS trò cần nắm vững của họ ngày càng cơ cực dẫn đến mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản không ngừng tăng lên làm bùng nổ nhiều cuộc đấu tranh giai cấp. 4. Sơ kết bài học Yêu cầu HS trả lời các câu hỏi nêu ra ngay từ đầu giờ học: Những thành tựu của cách mạng công nghiệp, hệ quả của Cách mạng công nghiệp? 5. Dặn dò, ra bài tập về nhà - Học bài cũ đọc trước bài mới. - Lập bảng thống kê về những phát minh của cách mạng công nghiệp Anh theo nội dung sau: Người Tên phát Tác động Thời gian phát minh minh kinh tế