BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP HỒ CHÍ MINH
LÊ THỊ NGỌC HÂN
GIẢI PHÁP HẠN CHẾ RỦI RO TRONG
THANH TOÁN QUỐC TẾ
TẠI NGÂN HÀNG
THƯƠNG
MẠI CỔ PHẦN XUẤT NHẬP KHẨU
VIỆT NAM
Chuyên ngành: kinh tế tài chính-ngân
hàng
Mã số : 60.31.12
LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ
Người hướng d
ẫn khoa học: PGS.TS
NGUYỄN ĐĂNG DỜN
TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2010
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Số liệu được nêu
trong luận văn là trung thực và có trích dẫn nguồn. Kết quả nghiên cứu trong luận
văn là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào.
Tác giả ký tên
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC BẢNG, BIỂU, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ
CÁC TỪ VIẾT TẮT ĐƯỢC SỬ DỤNG TRONG LUẬN VĂN
LỜI MỞ ĐẦU
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THANH TOÁN QUỐC TẾ VÀ RỦI RO TRONG
THANH TOÁN QUỐC TẾ .....................................................................................1
1.1 Tổng quan về thanh toán quốc tế........................................................................1
1.1.1 Khái niệm về thanh toán quốc tế ...............................................................1
1.1.2 Các điều kiện trong thanh toán quốc tế......................................................1
1.1.2.1 Điều kiện về tiền tệ ..........................................................................1
1.1.2.2 Điều kiện về thời gian thanh toán.....................................................3
1.1.2.3 Điều kiện về phương thức thanh toán ...............................................4
1.1.2.4 Điều kiện về bộ chứng từ thanh toán ................................................4
1.1.3 Các phương thức thanh toán quốc tế thông dụng .......................................4
1.1.3.1 Phương thức chuyển tiền (Remittance):............................................4
1.1.3.2 Phương thức nhờ thu (Collection). ...................................................5
1.1.3.3 Phương thức tín dụng chứng từ (Documentary Credit) .....................6
1.1.4 Vai trò của thanh toán quốc tế...................................................................7
1.1.4.1 Vai trò của thanh toán quốc tế đối với nền kinh tế............................7
1.1.4.2 Vai trò của thanh toán quốc tế đối với các NHTM:...........................8
1.2 Rủi ro trong thanh toán quốc tế ..........................................................................9
1.2.1 Khái niệm về rủi ro ...................................................................................9
1.2.2 Rủi ro trong thanh toán quốc tế .................................................................9
1.2.2.1 Rủi ro quốc gia, rủi ro chính trị pháp lý..........................................10
1.2.2.2 Rủi ro về quản lý ngoại hối ............................................................10
1.2.2.3 Rủi ro tác nghiệp............................................................................10
1.2.2.4 Rủi ro tín dụng ...............................................................................11
1.2.2.5 Rủi ro đối tác trong các phương thức thanh toán quốc tế ................11
1.3 Bài học kinh nghiệm từ những rủi ro trong thanh toán quốc tế của các ngân hàng
thương mại trên thế giới ........................................................................................21
1.3.1 Giới thiệu kinh nghiệm từ những rủi ro trong thanh toán quốc tế của các
ngân hàng thương mại trên thế giới .......................................................................21
1.3.1.1 Phân loại khách hàng......................................................................22
1.3.1.2 Sử dụng các thỏa thuận cho giao dịch thanh toán quốc tế trong hợp
đồng, cam kết và mẫu biểu ....................................................................................22
1.3.1.3 Chức năng thông tin về các khách hàng của phòng quan hệ quốc tế22
1.3.1.4 Áp dụng công nghệ và đào tạo con người.......................................23
1.3.2 Bài học kinh nghiệm từ những rủi ro trong thanh toán quốc tế của các ngân
hàng thương mại trên thế giới................................................................................23
KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 .....................................................................................25
CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TTQT VÀ RỦI RO TRONG TTQT
TẠI EXIMBANK..................................................................................................26
2.1 Tổng quan về Eximbank ..................................................................................26
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Eximbank....................................26
2.1.1.1 Những cột mốc đáng nhớ ...............................................................26
2.1.1.2 Thành tích và sự ghi nhận...............................................................27
2.1.2 Kết quả họat động kinh doanh của Eximbank từ năm 2007 đến năm 2009 ..
................................................................................................................28
2.1.2.1 Về huy động vốn............................................................................28
2.1.2.2 Về sử dụng vốn ..............................................................................29
2.1.2.3 Các hoạt động dịch vụ....................................................................30
2.1.2.4 Phát triển mạng lưới hoạt động.......................................................30
2.1.2.5 Kết quả hoạt động kinh doanh........................................................31
2.2 Thực trạng hoạt động thanh toán quốc tế tại Eximbank từ năm 2007 đến năm
2009 ......................................................................................................................31
2.2.1 Sự phát triển nghiệp vụ thanh toán quốc tế tại Eximbank ........................31
2.2.2 Kết quả thực hiện nghiệp vụ thanh toán quốc tế tại Eximbank.................32
2.2.2.1 Doanh số thanh toán quốc tế...........................................................32
2.2.2.2 Tỷ trọng các phương thức thanh toán trong thanh toán quốc tế tại
Eximbank .......................................................................................................33
2.3 Tình hình rủi ro trong TTQT tại Eximbank ......................................................36
2.3.1 Rủi ro trong TTQT tại Eximbank ............................................................36
2.3.1.1 Rủi ro quốc gia, rủi ro chính trị pháp lý..........................................36
2.3.1.2 Rủi ro về quản lý ngoại hối ............................................................37
2.3.1.3 Rủi ro đối tác trong các phương thức thanh toán.............................39
2.3.2 Các nguyên nhân gây ra rủi ro trong TTQT tại Eximbank .......................49
2.3.2.1 Các nguyên nhân khách quan .........................................................49
a.Nguyên nhân từ phía khách hàng của Eximbank ......................................49
2.4 Đánh giá công tác phòng chống rủi ro trong thanh toán quốc tế tại Eximbank..51
KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ......................................................................................60
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NHẰM HẠN CHẾ RỦI RO TRONG TTQT TẠI
EXIMBANK .........................................................................................................61
3.1 Định hướng phát triển hoạt động TTQT của Eximbank trong thời gian tới:......61
3.1.1 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh của Eximbank trong thời gian
tới ................................................................................................................61
3.1.1.1 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh của Eximbank trong
năm 2010 .......................................................................................................61
3.1.1.2 Định hướng phát triển hoạt động kinh doanh của Eximbank trong
thời gian tới .......................................................................................................61
3.1.2 Định hướng phát triển hoạt động TTQT của Eximbank trong thời gian tới..
................................................................................................................62
3.2 Giải pháp nhằm hạn chế rủi ro trong TTQT của Eximbank ..............................64
3.2.1 Các giải pháp cơ bản nhằm quản lý rủi ro trong các phương thức TTQT
chủ yếu của Eximbank...........................................................................................64
