ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
CHƯƠNG TRÌNH ĐẠO TẠO THẠC SĨ CNTT QUA MẠNG
________oOo________
BÀI THU HOẠCH MÔN HỌC
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
KHOA HỌC TRONG TIN HỌC
GS. TSKH.: HOÀNG VĂN KIẾM
HỌC VIÊN: NGUYỄN HOÀNG HUY
< 2012 >
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG TIN HỌC GS. TSKH. HOÀNG VĂN KIẾM
BÀI THU HOẠCH MÔN HỌC Trang 1
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................................................................3
A. KHOA HỌC VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC ......................................................................4
I. Khoa học ..............................................................................................................................4
1. Các định nghĩa và khái niêm .............................................................................................4
2. Tiêu chí và phân loại .........................................................................................................4
II. Nghiên cứu khoa học ...........................................................................................................4
1. Khái niệm .........................................................................................................................4
2. Các đặc điểm của nghiên cứu khoa học .............................................................................5
3. Phân loại nghiên cứu khoa học ..........................................................................................5
B. VẤN ĐỀ KHOA HỌC VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP GIẢI QUYẾT .........................................8
I. Vấn đề khoa học ...................................................................................................................8
1. Khái niệm .........................................................................................................................8
2. Phân loại vấn đề khoa học .................................................................................................8
3. Các tình huống vấn đề khoa học ........................................................................................8
4. Các phương pháp phát hiện vấn đề khoa học .....................................................................8
II. Phương pháp giải quyết vấn đề theo khoa học về phát minh, sáng chế .................................9
1. Vepol ................................................................................................................................9
2. Altshuller ..........................................................................................................................9
III. Phương pháp giải quyết vấn đề tổng quát ......................................................................... 16
1. Mô hình thông tin ban đầu .............................................................................................. 16
2. Các phương pháp phân tích vấn đề .................................................................................. 16
3. Các phương pháp tổng hợp vấn đề .................................................................................. 17
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG TIN HỌC GS. TSKH. HOÀNG VĂN KIẾM
BÀI THU HOẠCH MÔN HỌC Trang 2
IV. Phương pháp giải quyết vấn đề - bài toán tin học ............................................................. 18
1. Phương pháp trực tiếp ..................................................................................................... 18
2. Phương pháp gián tiếp .................................................................................................... 18
C. MỘT SỐ NGUYÊN TẮC SÁNG TẠO TRÊN ĐIỆN THOẠI DI ĐỘNG ............................. 21
I. Điện thoại di động .............................................................................................................. 21
II. Một số nguyên tắc sáng tạo được áp dụng trên điện thoại di động ...................................... 21
1. Nguyên tắc vạn năng: ...................................................................................................... 21
2. Nguyên tắc linh động: ..................................................................................................... 22
3. Nguyên tắc đổi màu ........................................................................................................ 23
4. Nguyên tắc sao chép ....................................................................................................... 23
5. Nguyên tắc dự phòng ...................................................................................................... 24
6. Nguyên tắc tự phục vụ .................................................................................................... 25
LỜI KẾT ................................................................................................................................... 26
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................................... 27
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG TIN HỌC GS. TSKH. HOÀNG VĂN KIẾM
BÀI THU HOẠCH MÔN HỌC Trang 3
LỜI NÓI ĐẦU
Con người ngày càng trở nên thông minh, ngày càng trở nên mạnh mẽ hơn trong việc
chinh phục tự nhiên. Những thành tựu mà chúng ta có được ngày nay tất cả là do quá trình
học hỏi, nghiên cứu không mệt mỏi của con người.
Từ xưa con người đã biết tìm hiểu, học hỏi - chia sẽ lẫn nhau, tích lũy - tổng hợp kiến
thức khám phá thế giới, rồi truyền đạt từ thế hệ này qua thế hệ khác. Dần về sau con người có
được một hệ thống tri thức khổng lồ về tự nhiên từ đó làm nền tảng cho các thế hệ về sau này
có cơ sở để tiếp tục chinh phục thiên nhiên. Và ngày nay chúng ta gọi hoạt động đó là nghiên
cứu khoa học.
Từ những kinh nghiệm của người xưa, chúng ta áp dụng và kết hợp với những kỹ thuật
hiện đại để tìm ra những kết quả mới, những phát minh - sáng chế mới nhằm phục vụ cho
nhu cầu không có giới hạn của con người.
Trong giới hạn của bài thu hoạch này, học viên sẽ trình bày một số nội dung cốt lỗi về
khoa học và phương pháp nghiên cứu khoa học cùng một số nguyên tắc sáng tạo để giải
quyết các vấn đề khoa học nói chung và về các vấn đề trong lĩnh vực công nghệ thông tin nói
riêng.
Qua đây học viên xin gởi lời cám ơn tới Giáo sư Tiến sĩ khoa học Hoàng Văn Kiếm đã
giúp chúng em có được kiến thức nền tảng về khoa học, về các phương pháp nghiên cứu
khoa học trong tin học. Từ đó giúp chúng em có được cở sở vững chắc để phục vụ cho việc
nghiên cứu sau này.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC TRONG TIN HỌC GS. TSKH. HOÀNG VĂN KIẾM
BÀI THU HOẠCH MÔN HỌC Trang 4
A. KHOA HỌC VÀ NGHIÊN CỨU KHOA HỌC
I. Khoa học
1. Các định nghĩa và khái niêm
- Khoa học là một hệ thống tri thức về mọi loại qui luật của tự nhiên, xã hội và tư duy
(Pierre Auger UNESCO-PARIS)
- Khoa học là một hoạt động xã hội nhằm tìm tòi, phát hiện qui luật của vật chất, hiện
tượng và vận dụng những qui luật ấy để sáng tạo ra nguyên lý các giải pháp tác động
vào các sự vật hoặc hiện tượng, nhằm biến đổi trạng thái của chúng.
- Theo quan điểm của Marx, khoa học còn được hiểu là một hình thái ý thức xã hội,
tồn tại độc lập tương đối với các hình thái ý thức xã hội khác.
2. Tiêu chí và phân loại
- Các tiêu chí nhận biết một bộ môn khoa học:
+ Có một đối tượng nghiên cứu
+ Có một hệ thống lý thuyết
+ Có một hệ thống phương pháp luận
+ Có mục đích sử dụng
- Sự phân loại các khoa học:
+ Nguồn gốc (lý thuyết, thực nghiệm, thực chứng…)
+ Mục đích ứng dụng (mô tả, phân tích, tổng hợp, sáng tạo…)
+ Mức độ khái quát (cụ thể, trừu tượng, tổng quát…)
+ Tính tương liên (liên ngành, đa ngành…)
+ Cơ cấu hệ thống tri thức (cơ sở, cơ bản, chuyên ngành…)
+ Đối tượng nghiên cứu (tự nhiên, kỹ thuật, xã hội nhân văn, công nghệ, nông
nghiệp, y học…)
II. Nghiên cứu khoa học
1. Khái niệm
- Nghiên cứu khoa học là một hoạt động xã hội nhằm thỏa mãn nhu cầu nhận thức và
cải tạo thế giới.