intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Luận văn tốt nghiệp: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM

Chia sẻ: Share For All | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:121

Thêm vào BST
Báo xấu
71
lượt xem 16
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của nghiên cứu "Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM" là phân tích hiện trạng và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến rừng ngập mặn Cần Giờ. Từ đó, nghiên cứu áp dụng những giải pháp để quản lí hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn tốt nghiệp: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM

  1. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TP.HCM Độc lập – Tự do – Hạnh phúc NHIỆM VỤ LUẬN VĂN Họ và tên: NGUYỄN CÔNG THOẠI MSSV: 0150020236 Ngày, tháng, năm sinh: 30/08/1994 Nơi sinh: Bà Rịa – Vũng Tàu Chuyên ngành: Quản lý Môi trường I. TÊN ĐỀ TÀI: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM. II. NHIỆM VỤ VÀ NỘI DUNG:  Đánh giá hiện trạng sử dụng của rừng ngập mặn Cần Giờ.  Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP.HCM.  Đưa ra các giải pháp để quản lý tốt hơn hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP.HCM III. NGÀY GIAO NHIỆM VỤ: 26/8/2016 IV. NGÀY HOÀN THÀNH NHIỆM VỤ: 19/12/2016 V. CÁN BỘ HƯỚNG DẪN: ThS. Trần Thị Bích Phượng TP Hồ Chí Minh, ngày……..tháng…………..năm……... CÁN BỘ HƯỚNG DẪN CHỦ NHIỆM BỘ MÔN ĐÀO TẠO ThS. Trần Thị Bích Phượng TRƯỞNG KHOA SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  2. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM LỜI CẢM ƠN Trong suốt khoảng thời gian hơn 4 năm học tập tại trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường Thành phố Hồ Chí Minh, được sự dìu dắt, truyền đạt kiến thức tận tình từ các Thầy Cô trong trường, em đã từng bước trưởng thành và có thể tự trang bị cho mình những kiến thức chuyên môn cần thiết để bước vào xã hội. Những thầy cô trong trường và đặc biệt là của khoa Môi trường luôn luôn tạo mọi điều kiện cho sinh viên chúng em có cái nhìn thực tế và khoa học nhất về những kiến thức trên sách vở và kinh nghiệm thực tiễn quý báu ngoài cuộc sống. Trên thực tế không có sự thành công nào mà không gắn liền với sự hỗ trợ, giúp đỡ dù ít hay nhiều, dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác. Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trường, em đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của quý Thầy Cô, gia đình và bạn bè. Với lòng biết ơn sâu sắc nhất, em xin gửi lời cảm ơn đến quý Thầy Cô trong trường Đại học Tài Nguyên và Môi Trường TP.HCM đã tạo điều kiện và hỗ trợ tận tình bài báo cáo luận văn tốt nghiệp cho chúng em. Đặc biệt em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Cô Trần Thị Bích Phượng đã chỉ dẫn em trong suốt thời gian nghiên cứu khóa luận tốt nghiệp vừa qua và Cô giáo chủ nhiệm Phạm Thị Diễm Phương đã tận tình theo sát chúng em trong quá trình học tại lớp cũng như quá trình thực tập trước đây. Con cũng cảm ơn ba mẹ đã luôn quan tâm nhắc nhở con trong suốt quãng thời gian đèn sách từ trung học phổ thông đến đại học và luôn bên con mỗi khi con thất bại. Em xin chân thành cảm ơn đến các anh chị tại Phòng Tài Nguyên và Môi Trường huyện Cần Giờ, các anh chị từ các trường Đại học Nông Lâm, Đại học Bách Khoa TP .HCM đã hướng dẫn, cung cấp thông tin, chia sẻ tài liệu và kinh nghiệm cần thiết cho em trong quá trình làm báo cáo. Và Thoại cũng rất cảm ơn các bạn bè thân yêu của Thoại như Ngân Trinh, Nhã Vy, Mỹ Duyên, Tuấn Trung trong lớp 01QLMT2, Thiện Tâm 01KTMT1, Phương Linh 01QLMT1 và nhiều bạn khác đã gắn bó, đồng hành, chia sẻ buồn vui với Thoại suốt những năm tháng chúng ta học tập cùng nhau chung một mái trường. Lời sau cùng em xin chúc tất cả Thầy Cô, Anh Chị, các Bạn dồi dào sức khỏe, luôn thành công trong công việc và củng như trong cuộc sống. Xin chân thành cảm ơn! TP. Hồ Chí Minh, ngày 19 tháng 12 năm 2016 Sinh viên thực hiện Nguyễn Công Thoại SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  3. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM TÓM TẮT Hệ sinh thái rừng nói chung và hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ nói riêng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển kinh tế – xã hội, môi trường và con người đã được đề cập từ nhiều khía cạnh trong bài luận văn. Sau khi khôi phục từ hậu quả của chiến tranh, hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ không chỉ được mệnh danh là “lá phổi xanh” của Thành phố Hồ Chí Minh mà còn được UNESCO công nhận là “Khu dự trữ sinh quyển của Thế Giới” vào năm 2000. Tuy vậy, hiện nay, hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ cũng là hệ sinh thái chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như việc khai thác gỗ hay săn bắt trái phép động vật rừng trung bình hơn 10 vụ mỗi năm; quy hoạch sử dụng đất cho việc xây dựng các khu dân cư trong số đó khu dân cư sinh thái nhà vườn Phước Lộc được xây dựng đã gây mất một diện tích đất rừng tự nhiên khá lớn; nuôi trồng thủy sản đặc biệt là nghề nuôi tôm nước lợ tại các vùng nuôi An Thới Đông, Lý Nhơn đã bộc lộ những mặt tiêu cực từ việc phá rừng, đào ao cùng với hệ thống xử lí nước thải còn lạc hậu. Việc xây dựng hạ tầng giao thông với tuyến đường Rừng Sác làm mất đi 30 ha rừng tự nhiên cho phát triển du lịch. Ngoài ra, tình trạng ô nhiễm môi trường nước từ những hoạt động sống tại địa phương cũng đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng môi trường sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ. Nội dung chính của luận văn là quá trình xem xét, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ bằng việc thu thập tài liệu, điều tra, khảo sát và tổng hợp các tác nhân qua đó hỗ trợ công tác quản lý hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ tốt hơn. Luận văn đã áp dụng các kết quả từ việc thu thập tài liệu, khảo sát thực tế, kết hợp việc giải đoán ảnh vệ tinh để mô phỏng sự phát triển và thay đổi của rừng ngập mặn dưới ảnh hưởng của các yếu tố môi trường và con người. Từ kết quả phân tích, luận văn đã đề xuất một số giải pháp nhằm quản lý tốt hơn rừng ngập mặn Cần Giờ. SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  4. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM ABSTRACT Can Gio mangrove ecosystems play an important role in the economic development, society and environment. After Can Gio mangrove has been recovered from war, it not only became “a green lung” of Ho Chi Minh City but also “Biosphere Reserve of the World” in 2000. However, currently, Can Gio mangrove ecosystem is also influenced by many factors such as logging or illegal hunting animals over 10 cases on average each year; land use planning for the construction of residential areas. One of them is Phuoc Loc ecological resident area, which was constructed in 2005, caused of many bad environmental problem; aquaculture, which is especially brackish water shrimp farming, caused of the negative environmential aspects from deforestation, digging ponds or backward wastewater treatment system. The constructions of transportation especially Rung Sac road made 30 hectares of natural forests lose due to tourism development. In addition, the water pollution of the local life activities has also significantly affected the quality of Can Gio mangrove ecosystem. The main contents of the thesis are ongoing processes of considering, evaluating factors and following them up with the necessary actions such as data gathering, investigation, public opinion survey of factors influencing mangrove thereby helping manage better mangrove ecosystem. Thesis has applied the results from the other documents and satellite image so that it simulated the growth and change of mangroves under the factors. From the analysis, this thesis has proposed some solutions to manage Can Gio mangrove. SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  5. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2016 Giảng viên hướng dẫn SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  6. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... .................................................................................................................... TP. Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2016 Giảng viên phản biện SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng
  7. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM MỤC LỤC DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................................iv DANH MỤC BẢNG ......................................................................................................vi DANH MỤC HÌNH ..................................................................................................... vii MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1 .....................................................................................................................5 TỔNG QUAN VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU RỪNG NGẬP MẶN ............................. 5 1.1 LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VỀ RỪNG NGẬP MẶN TRÊN THẾ GIỚI ...........5 1.1.1 Khái niệm về rừng ngập mặn ......................................................................5 1.1.2 Phân bố rừng ngập mặn trên thế giới .......................................................... 5 1.1.3 Môi trường sống của rừng ngập mặn .......................................................... 6 1.1.4 Những tác động đến sự hình thành của rừng ngập mặn .............................. 7 1.1.5 Đặc điểm thích nghi của cây ngập mặn đối với môi trường ....................... 8 1.1.6 Trữ lượng các-bon của rừng ngập mặn ....................................................... 9 1.1.7 Một số lĩnh vực nghiên cứu về rừng ngập mặn trên thế giới ....................11 1.2 LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VỀ RỪNG NGẬP MẶN TẠI VIỆT NAM ..........13 1.2.1 Diện tích và phân bố rừng ngập mặn ở Việt Nam ....................................13 1.2.2 Một số lĩnh vực nghiên cứu rừng ngập mặn ở Việt Nam ......................... 14 CHƯƠNG 2 ...................................................................................................................17 ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN – KINH TẾ XÃ HỘI VÀ HIỆN TRẠNG RỪNG NGẬP MẶN HUYỆN CẦN GIỜ........................................................................................................17 2.1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HUYỆN CẦN GIỜ – THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .......................................................................................................................... 17 2.1.1 Vị trí địa lý ................................................................................................ 17 2.1.2 Lịch sử hình thành ..................................................................................... 19 2.1.3 Đặc điểm tự nhiên ..................................................................................... 19 2.1.4 Điều kiện kinh tế – xã hội .........................................................................23 2.2 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HIỆN TRẠNG RỪNG NGẬP MẶN CẦN GIỜ .27 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng i
  8. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM 2.2.1 Vị trí và diện tích khu vực rừng ngập mặn Cần Giờ .................................27 2.2.2 Tài nguyên sinh vật của rừng ngập mặn Cần Giờ .....................................28 2.3 VAI TRÒ CỦA HỆ SINH THÁI RỪNG NGẬP MẶN CẦN GIỜ ................31 2.3.1 Đối với người dân ..................................................................................... 31 2.3.2 Đối với công tác phát triển kinh tế – xã hội ..............................................32 2.3.3 Hậu quả của việc mất đi rừng ngập mặn Cần Giờ ....................................35 2.4 HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG VÀ CÔNG TÁC QUẢN LÍ RỪNG NGẬP MẶN CẦN GIỜ ...................................................................................................................37 2.4.1 Hiện trạng sử dụng rừng ngập mặn Cần Giờ ............................................37 2.4.2 Công tác quản lí rừng ngập mặn Cần Giờ .................................................38 CHƯƠNG 3 ...................................................................................................................60 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ SINH THÁI RỪNG NGẬP MẶN HUYỆN CẦN GIỜ VÀ ĐỀ XUẤT CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÍ HỆ SINH THÁI RỪNG NGẬP MẶN .............................................................................................................................. 60 3.1 CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HỆ SINH THÁI RỪNG NGẬP MẶN HUYỆN CẦN GIỜ ....................................................................................................60 3.1.1 Tình trạng sâu bệnh hại cây rừng .............................................................. 61 3.1.2 Khai thác gỗ và săn bắt động vật rừng trái phép .......................................65 3.1.3 Hoạt động nuôi trồng thủy sản ..................................................................67 3.1.4 Xây dựng các khu dân cư và siêu đô thị ...................................................80 3.1.5 Hoạt động phát triển du lịch sinh thái và xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông ...................................................................................................................85 3.2 ĐỀ XUẤT VÀ CÁC GIẢI PHÁP ĐỂ QUẢN LÍ HỆ SINH THÁI RỪNG NGẬP MẶN TỐT HƠN ............................................................................................ 93 3.2.1 Phát triển tuyến đường sông Lâm Viên – Đồng Đình thay cho đường bộ sắp khởi công ..........................................................................................................93 3.2.2 Đào tạo nghề, huấn luyện nghiệp vụ hướng dẫn viên cho cư dân bản địa 93 3.2.3 Duy trì mô hình tổ tự quản bảo vệ rừng ngập mặn hiện nay ....................94 3.2.4 Nhân rộng mô hình thủy sản dưới tán cây rừng ........................................95 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ .........................................................................................103 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng ii
  9. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM TÀI LIỆU THAM KHẢO ...........................................................................................105 PHỤ LỤC ....................................................................................................................107 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng iii
  10. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT BHYT – BHXH Bảo hiểm y tế – Bảo hiểm xã hội BOD Biochemical Oxygen Demand – Nhu cầu ô xi sinh hóa BQL Ban quản lí BVR Bảo vệ rừng CFU Colony Forming Unit – Số đơn vị hình thành khuẩn lạc COD Chemical Oxygen Demand – Nhu cầu ô xi hóa học DLST Du lịch sinh thái FAO Food and Agriculture Organization of the United Nations – Tổ chức Nông Lương Thế giới GAP Good Agricultural Practice – Thực hành nông nghiệp tốt KDC Khu dân cư KDL Khu du lịch KH&CN Khoa học và công nghệ KT – XH Kinh tế – xã hội NĐ – TT Nghị định – Thông tư NN & PTNT Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn PTN&MT Phòng Tài nguyên và Môi trường QĐ – Tg Quyết định – Thủ tướng QĐ – UB – CNN Quyết định – Ủy ban – Công Nông nghiệp RNM Rừng ngập mặn RPH Rừng phòng hộ TP .HCM Thành phố Hồ Chí Minh TTGDMT Trung tâm giáo dục môi trường TW Trung ương UBND Ủy ban nhân dân SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng iv
  11. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM UNESCO United Nations Educational Scientific and Cultural Organization – Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng v
  12. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM DANH MỤC BẢNG Bảng 1.1 Lượng các bon tích lũy trong các loại rừng nhiệt đới (tấn C/ha) ...................10 Bảng 1.2 Diện tích và phân bố rừng ngập mặn tại Việt Nam .......................................14 Bảng 2.1 Các dạng địa hình trong vùng ngập mặn Cần Giờ .........................................19 Bảng 2.2 Lượng mưa ở Cần Giờ ...................................................................................21 Bảng 2.3 Giá trị sử dụng của rừng ngập mặn Cần Giờ .................................................34 Bảng 2.4 Phân vùng khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ........................... 57 Bảng 3.1 Bảng tổng hợp diện tích rừng Đước trồng chết do sâu hại và nghi do sâu hại .......................................................................................................................................62 Bảng 3.2 Thành phần các loài sâu bệnh hại cây Đước và mức độ hại của chúng tại rừng ngập mặn Cần Giờ .........................................................................................................62 Bảng 3.3 Số vụ vi phạm Luật Bảo vệ và Phát triển rừng từ năm 2010 – 2015 .............66 Bảng 3.4 Biến động diện tích theo mục đích sử dụng đất năm 2015 so với năm 2010 71 Bảng 3.5 Tình hình nuôi tôm tại huyện Cần Giờ từ năm 2010 – 2015 ......................... 72 Bảng 3.6 Kết quả xét nghiệm nước tại các vùng nuôi tôm từ trong năm 2015 .............77 Bảng 3.7 Điều kiện tự nhiên theo tại khu Bao Đồng, Vàm Sát, xã Lý Nhơn ...............97 Bảng 3.8 Lợi nhuận khi áp dụng mô hình nuôi tôm sinh thái so với mô hình nuôi bán thâm canh tại xã An Thới Đông ..................................................................................101 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng vi
  13. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM DANH MỤC HÌNH Hình 1.1 Sơ đồ thể hiện sự phân bố rừng ngập mặn trên thế giới. ..................................5 Hình 1.2 Quan hệ giữa chế độ ngập triều, thể nền và phân bố loại cây. ......................... 6 Hình 1.3 So sánh trữ lượng các-bon rừng ngập mặn (bình quân +/- 95% khoảng tin cậy) với trữ lượng các-bon tại các kiểu rừng cơ bản khác trên thế giới. .................................9 Hình 2.1 Sơ đồ địa giới hành chính Huyện Cần Giờ.....................................................18 Hình 2.2 Bản đồ ranh giới rừng phòng hộ Cần Giờ. ..................................................... 28 Hình 2.3 Các loài thực vật của rừng ngập mặn Cần Giờ...............................................30 Hình 2.4 Một số loài động vật của rừng ngập mặn Cần Giờ.........................................31 Hình 2.5 Sơ đồ quản lý Ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ. .....................................40 Hình 2.6 Sơ đồ tổ chức Ban quản lý rừng phòng hộ Cần Giờ. .......................................................................................................................................42 Hình 3.1 Rừng đước bị sâu non trắng đục khoét thân cây. ...........................................64 Hình 3.2 Sâu non xén tóc đục lỗ nhỏ vào thân cây đước và xén tóc trưởng thành. ......64 Hình 3.3 Rừng bị sâu hại tại khu vực ven đường Rừng Sác. ........................................65 Hình 3.4 Rừng đước bị mất do nạn săn bắt địa sâm. ..................................................... 67 Hình 3.5 Sơ đồ thể hiện phân bố các khu vực nuôi tôm tại huyện Cần Giờ năm 2013. .......................................................................................................................................69 Hình 3.6 Sơ đồ thể hiện phân bố các khu vực nuôi tôm tại huyện Cần Giờ năm 2016. .......................................................................................................................................70 Hình 3.7 Một ao nuôi tôm tại xã Long Hòa nằm cạnh vùng đệm rừng ngập mặn Cần Giờ. ................................................................................................................................ 73 Hình 3.8 Một con rạch tự thoát nước tự nhiên nằm cạnh khu vực nuôi tôm tại xã Long Hòa................................................................................................................................. 75 Hình 3.9 Sơ đồ thể hiện vị trí quan trắc nước vùng nuôi. .............................................78 Hình 3.10 Một ao nuôi tôm đã được nạo vét bùn đáy sau khi thu hoạch. ..................... 79 Hình 3.11 Cổng chính của KDC nhà vườn du lịch Phước Lộc. ....................................80 Hình 3.12 Sơ đồ thể hiện quy trình thực hiện số hóa dữ liệu bằng phần mềm Google Earth Pro. ....................................................................................................................... 81 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng vii
  14. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM Hình 3.13 Sơ đồ thể hiện vị trí của KDC nhà vườn du lịch Phước Lộc tại xã Long Hòa. .......................................................................................................................................82 Hình 3.14 Đường vào KDC nhà vườn Phước Lộc từ cổng phụ tiếp giáp với hệ sinh thái rừng tự nhiên..................................................................................................................83 Hình 3.15 Căn hộ trong KDC nhà vườn Phước Lộc. ....................................................83 Hình 3.16 Phía Bắc của KDC nhà vườn Phước Lộc tiếp giáp với sông Hà Thanh và rừng tự nhiên. ......................................................................................................................... 84 Hình 3.17 Phần đất của KDC nhà vườn Phước Lộc lấn sát sông Hà Thanh và rừng ngập mặn Cần Giờ. .................................................................................................................84 .Hình 3.18 Sơ đồ thể hiện vị trí các điểm du lịch tại huyện Cần Giờ và tuyến đường Rừng Sác........................................................................................................................ 86 Hình 3.19 Đường Rừng Sác trước khi được mở rộng. ..................................................87 Hình 3.20 Công nhân đang thi công mở rộng đường Rừng Sác năm 2000. .................88 Hình 3.21 Đường Rừng Sác trong quá trình mở rộng. ..................................................88 Hình 3.22 Tuyến đường Rừng Sác hiện nay với 6 làn xe nhìn từ trên cao. ..................89 Hình 3.23 Sơ đồ minh họa tuyến đường dự kiến Lâm Viên (Đảo Khỉ) – Đồng Đình (đường màu xanh)..........................................................................................................89 Hình 3.24 Rác thải của khách du lịch ven đường Rừng Sác. ........................................91 Hình 3.25 Thành phần rác thải chủ yếu là bao bì, chai lọ, túi nilon. ............................ 91 Hình 3.26 Bãi biển Cần Thạnh với lượng rác thải dày đặc. ..........................................92 Hình 3.27 Rác thải bị sóng biển đánh dạt vào RNM ven biển. .....................................92 Hình 3.28 Sơ đồ thể hiện tuyến đường sông Lâm Viên – Đồng Đình. ......................... 93 Hình 3.29 Công tác tổ chức phối hợp tuần tra rừng của các thành viên trong Tổ tự quản. .......................................................................................................................................95 Hình 3.30 Sơ đồ thể hiện vị trí khu vực có khả năng áp dụng mô hình nuôi tôm sinh thái tại khu Bao Đồng, Vàm Sát, xã Lý Nhơn. .....................................................................96 SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng viii
  15. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề Hiện nay nước ta đang bước vào thời kì công nghiệp hóa – hiện đại hóa, thời kì của sự phát triển về kinh tế đặc biệt là đẩy mạnh sự phát triển ở khu vực nông thôn. Để làm được điều này đòi hỏi chúng ta phải có chiến lược phát triển đúng đắn, kết hợp khai thác và sử dụng các dạng tài nguyên một cách có hiệu quả. Việt Nam có đường bờ biển dài và nhiều dải đầm phá ven biển trù phú. Trong hệ đầm phá thì dải rừng ngập mặn ven biển đóng vai trò quan trọng trong các mặt kinh tế – xã hội và môi trường. Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa với điều kiện tự nhiên mang lại sự phong phú và đa dạng sinh học cho các cánh rừng ngập mặn ở Việt Nam trong đó có rừng ngập mặn Cần Giờ. Với diện tích hơn 37.000 ha, rừng ngập mặn Cần Giờ đã được xem là “lá phổi xanh” của TP .HCM và là nguồn tài nguyên quý báu cho sự phát triển kinh tế địa phương. Năm 2000, rừng ngập mặn Cần Giờ được UNESCO công nhận là “Khu dự trữ sinh quyển của thế giới”. Tuy nhiên rừng ngập mặn chưa nhận được sự quan tâm đúng mức từ người dân và nhà nước. Tình hình suy thoái môi trường vẫn diễn ra từng ngày từng giờ từ việc phá rừng lấy đất nuôi tôm, xây dựng các dự án du lịch, các khu dân cư mới, …Sự phát triển kinh tế của thành phố Hồ Chí Minh nói chung và huyện Cần Giờ nói riêng cần phải có định hướng trong việc quy hoạch mang tính bền vững dựa trên việc đánh giá các yếu tố ảnh hưởng về mọi mặt tới hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ, vốn dĩ là nguồn tài nguyên vô giá của thành phố Hồ Chí Minh. Việc khôi phục hệ sinh thái rừng ngập mặn sau chiến tranh đã vô cùng gian truân, công tác quản lí duy trì và phát triển còn khó hơn. Đây không phải là nhiệm vụ của cá nhân hay tổ chức nào mà là trách nhiệm của toàn xã hội. Công tác quản lí và duy trì sự phát triển của rừng ngập mặn Cần Giờ trong thời gian hiện nay đòi hỏi cần có cái nhìn sâu rộng về những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp và tiềm ẩn đến hệ sinh thái của rừng ngập mặn. Vì vậy, để đề xuất ra những biện pháp quản lí về diện tích và chất lượng rừng ngập mặn tại Cần Giờ một cách đúng trọng tâm và tiết kiệm tối đa ngân sách nhà nước, chúng ta cần tìm hiểu rõ những nguyên nhân, yếu tố đang gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ. Đó cũng là lí do em thực hiện đề tài “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – Thành phố Hồ Chí Minh”. SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 1
  16. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM 2. Mục tiêu đề tài Mục tiêu của nghiên cứu là phân tích hiện trạng và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến rừng ngập mặn Cần Giờ. Từ đó, nghiên cứu áp dụng những giải pháp để quản lí hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ. 3. Nội dung đề tài Để đạt được mục tiêu nói trên, các nội dung sau sẽ được thực hiện gồm:  Tìm hiểu điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của huyện Cần Giờ, điều kiện tự nhiên của hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ.  Tìm hiểu hiện trạng rừng ngập mặn huyện Cần Giờ.  Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ.  Đề xuất các giải pháp quản lý tốt hơn rừng ngập mặn Cần Giờ. 4. Phương pháp thực hiện  Phương pháp thu thập tài liệu: + Thu thập tài liệu, thông tin về hệ sinh thái rừng ngập mặn qua các bài báo, sách tham khảo, các trang web của các tổ chức bảo vệ môi trường. + Tham khảo tài liệu của những tạp chí khoa học về việc ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, nước biển dâng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn. + Xác định hiện trạng đất rừng, hệ sinh vật, … dựa trên bản đồ hiện trạng rừng ngập mặn Cần Giờ, ảnh vệ tinh. + Tham khảo các công trình nghiên cứu, báo cáo khoa học ở trong và ngoài nước về việc đánh giá sự ảnh hưởng của hoạt động nuôi trồng thủy sản, hoạt động phát triển du lịch, hoạt động xây dựng các khu dân cư đến hệ sinh thái rừng ngập mặn. + Từ quá trình nghiên cứu các tài liệu thu thập, tài liệu được lựa chọn để tham khảo phải có nguồn gốc rõ ràng, được đăng tải và kiểm duyệt minh bạch, công khai. Đối với những tài liệu được đăng tải trên các trang thông tin không chính thống hoặc không có tên tác giả hoặc có năm xuất bản quá lâu không còn phù hợp với SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 2
  17. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM tình hình thực tế sẽ không được chọn để làm cơ sở tham khảo, trích dẫn trong bài báo cáo. + Đọc hiểu chi tiết tài liệu được chọn, tóm tắt nội dung, phân tích các ý chính quan trọng để làm cơ sở trích dẫn cho báo cáo. + Từ quá trình nghiên cứu các tài liệu thu thập, các kết quả khảo sát và đánh giá, phân tích số liệu, một báo cáo hoàn chỉnh sẽ được hoàn thành theo như nội dung đã được xác định.  Phương pháp quan sát hiện trạng thực tế: + Khảo sát thực tế đặc điểm điều kiện tự nhiên, kinh tế – xã hội của khu vực nghiên cứu. + Chụp ảnh các khu vực hệ sinh thái rừng bị ảnh hưởng do các yếu tố liên quan, các hoạt động của cơ quan địa phương trong việc quản lí hệ sinh thái rừng ngập mặn. + Đánh dấu các vị trí bị ảnh hưởng từ các hoạt động lên trên bản đồ với việc sử dụng thiết bị định vị GPS.  Phương pháp vẽ sơ đồ, số hóa dữ liệu: + Khảo sát các vùng rừng tự nhiên, bãi bồi ven sông bị ảnh hưởng từ hoạt động quy hoạch sử dụng đất cho khu dân cư, hoạt động du lịch và giao thông vận tải. + Dùng thiết bị định vị GPS để xác định các mốc tọa độ trong khu vực nghiên cứu. + Đưa các điểm tọa độ đã xác định vào phần mềm Google Earth Pro để vẽ sơ đồ cho các khu vực rừng bị ảnh hưởng từ các hoạt động trên.  Phương pháp điều tra phỏng vấn: + Đối tượng: các hộ dân nuôi tôm tại các xã An Thới Đông, Long Hòa, Lý Nhơn. + Số lượng hộ khảo sát: 20 hộ dân. + Nội dung khảo sát: tìm hiểu mô hình sử dụng đất rừng để nuôi tôm, thói quen canh tác của hộ dân và hiện trạng môi trường tại các vùng nuôi. + Phương thức thực hiện: hỏi và tự ghi nhận câu trả lời vào bảng khảo sát. + Mục tiêu: để phục vụ cho việc nghiên cứu sự ảnh hưởng từ hoạt động nuôi trồng thủy sản đến hệ sinh thái rừng ngập mặn. 5. Đối tượng và phạm vi thực hiện SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 3
  18. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM  Đối tượng: hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ, các hộ dân nuôi trồng thủy sản tại các xã khảo sát, các tuyến du lịch (khu du lịch Đảo Khỉ, khu du lịch 30/4, khu du lịch Vàm Sát), khu dân cư sinh thái du lịch nhà vườn Phước Lộc, dự án lấn biển Saigon Sunbay.  Phạm vi không gian: rừng tự nhiên thuộc các tiểu khu của các xã An Thới Đông, Lý Nhơn, Long Hòa, khu dân cư Phước Lộc xã Long Hòa, khu du lịch Vàm Sát xã Lý Nhơn, khu du lịch 30/4 xã Long Hòa, khu du lịch Đảo Khỉ xã Long Hòa.  Phạm vi thời gian: từ 8/2016 đến 12/2016. SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 4
  19. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU RỪNG NGẬP MẶN 1.1 LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VỀ RỪNG NGẬP MẶN TRÊN THẾ GIỚI 1.1.1 Khái niệm về rừng ngập mặn Rừng ngập mặn là một trong những hệ sinh thái đất ướt (Wetlands) đặc biệt của vùng nhiệt đới nói chung. Đất ướt được hiểu là vùng đầm lầy, là nơi cư trú của nhiều loài chim nước, thực vật ngập hoặc bán ngập với sự phong phú đa dạng của nó. Ở hệ sinh thái rừng ngập mặn, ngoài những đặc trưng trên nó còn phân bố tự nhiên của một hệ thực vật rừng với các loài cây phổ biến như cây đước (Rhizophora), vẹt (Bruguiera), mắm (Avicennia), … Rừng ngập mặn phát triển trên vùng đất lầy, ngập nước mặn vùng cửa sông, ven biển, dọc theo các sông ngòi, kênh rạch có nước lợ do thủy triều lên xuống hàng ngày. Rừng ngập mặn thường tạo thành thảm thực vật hẹp và bị phân mảnh nằm dọc theo các bờ kênh và độ rộng của các đai rừng này thường tăng lên theo hướng biển. 1.1.2 Phân bố rừng ngập mặn trên thế giới Rừng ngập mặn phân bố chủ yếu ở vùng cửa sông, ven biển nhiệt đới và một vài khu vực ở vùng á nhiệt đới (FAO, 2004). Hình 1.1 thể hiện sự phân bố rừng ngập mặn trên toàn cầu. Hình 1.1 Sơ đồ thể hiện sự phân bố rừng ngập mặn trên thế giới. (Nguồn: FAO, 2004) SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 5
  20. Luận văn tốt nghiệp Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến hệ sinh thái rừng ngập mặn huyện Cần Giờ – TP .HCM Ước tính năm 1997, toàn thế giới có khoảng 181.000 km2 hệ sinh thái rừng ngập mặn. Nhưng theo ước tính năm 2003 thì con số này đã giảm xuống dưới từ 150.000 km2 (FAO, 2003). 1.1.3 Môi trường sống của rừng ngập mặn Mỗi loại cây RNM đều có yêu cầu điều kiện môi trường sinh thái khác nhau nhưng chúng vẫn có những đặc điểm chung như:  Sống ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và xích đạo  Ven biển khu nước lợ, lưu vực của cửa sông thông ra biển, các đầm trũng nội địa  Có ảnh hưởng của triều lên xuống  Vùng không có sóng lớn  Độ ẩm cao Ngoài ra còn chịu những tác động khác như loại đất và chế độ ngập triều dựa vào sơ đồ Hình 1.2 ta thấy sự phân bố của các loại cây trong rừng ngập mặn: Vùng bị ngập bởi triều bất thường Thể nền Đất chặt Vùng bị ngập bởi triều cao cứng Đất chặt Vùng bị ngập bởi triều trung bình Đất ổn định ít Vùng bị ngập bởi triều thấp Đất mềm đã ổn định Biển Bùn mềm Thực vật tự Chà là, Cóc, dà, giá, Vẹt, dà, mắm, Đước, mắm, đưng Mắm, bần nhiên chủ yếu rang, giá, xu, rang, chà là, cóc, đước lức tra Thực vật gây Bạch đàn, trồng dừa, keo Đước, Đước, đưng dà, mắm quăn Hình 1.2 Quan hệ giữa chế độ ngập triều, thể nền và phân bố loại cây. (Nguồn: Lê Diên Đực, 2012) SVTH: Nguyễn Công Thoại GVHD: Thạc sỹ Trần Thị Bích Phượng 6
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1468 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2