LUẬN VĂN:
Xây dựng đời sống văn hóa ở vùng núi Xay
Sổm Bun nước Cộng hũa dõn chủ nhân dân
Lào trong thời kỳ đổi mới
mở đầu
1. Tính cấp thiết của đề tài
Xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở là một nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược lâu
dài của Đảng và Nhà nước Lào. Trong những giai đoạn lịch sử cách mạng trước đây, vấn
đề xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở đã có sự quan tâm nhất định, nhưng nói chung
chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp xây dựng nền văn hóa mới. Bước vào thời kỳ
phát triển kinh tế thị trường, đa phương hóa, đa dạng hóa các mối quan hệ giữa dân tộc và
quốc tế, tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước phấn đấu vì mục tiêu dân giàu,
nước mạnh, xã hội công bằng và văn minh, vấn đề giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc, xây
dựng đời sống văn hóa cơ sở cần được nhận thức một cách sâu sắc và toàn diện hơn. ở
các vùng miền núi xa xôi trong quá trình chuyển mình phát triển cùng với sự phát triển
chung của đất nước, hòa nhập với khu vực và quốc tế điều này lại càng có ý nghĩa quan
trọng. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của hoạt động văn hóa hiện nay là phát huy
vai trò của văn hóa ở cấp cơ sở bản, làng, làm cho văn hóa thật sự trở thành nền tảng tinh
thần, là động lực và mục tiêu của sự phát triển kinh tế - xã hội trong quá trình công
nghiệp hóa, hiện đại hóa nước Lào.
Vì vậy, việc nghiên cứu đề tài " Xây dựng đời sống văn hóa ở vùng núi Xay
Sổm Bun nước Cộng hũa dõn chủ nhân dân Lào trong thời kỳ đổi mới " vừa có ý
nghĩa lý luận vừa có nghĩa thực tiễn cấp bách. Đề tài góp phần làm sáng tỏ nhận thức về
vai trò của văn hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở miền núi của Lào nói chung và
ở khu Xay Sổm Bun nói riêng. Đồng thời, qua sự khảo sát nghiên cứu đời sống văn hóa ở
khu Xay Sổm Bun, luận văn sẽ góp phần đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
hoạt động của công tác văn hóa trên địa bàn khu vực này, và qua đó góp phần xây dựng đời
sống văn hóa của nước Lào trong thời kỳ đổi mới.
2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
- Làm sáng tỏ những quan điểm của Đảng và Nhà nước Lào về vai trò của văn
hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở miền núi trong quá trình đổi mới hiện nay.
- Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng xây dựng đời sống văn hóa ở khu vực
miền núi Xay Sổm Bun trong thời gian vừa qua, chỉ ra những mặt tích cực và hạn chế của
công tác này trong quá trình phát triển của khu vực.
- Đề xuất những giải pháp góp phần giữ gìn, phát triển bản sắc văn hóa dân tộc
đồng thời phát huy vai trò động lực của văn hóa đối với sự phát triển đời sống kinh tế - xã
hội của khu Xay Sổm Bun hiện nay.
3. Phương pháp nghiên cứu
Luận văn lấy chủ nghĩa duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, các
quan điểm đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước Lào về xây dựng nền văn hóa
mới và phát triển miền núi làm phương pháp nghiên cứu cơ bản. Luận văn sử dụng các
phương pháp nghiên cứu chuyên ngành như so sánh, tổng hợp, thống kê và điều tra xã
hội học để thực hiện các nhiệm vụ do đề tài đặt ra.
4. Tình hình nghiên cứu
Vấn đề xây dựng đời sống văn hóa nói chung, xây dựng đời sống văn hóa cơ sở ở
miền núi nói riêng đã được nhiều đồng chí lãnh đạo của Đảng và Nhà nước Lào quan
tâm. Tiêu biểu là các ý kiến của đồng chí Kay Sỏn Phôm Vi Hản trong cuốn sách "Xây
dựng đời sống văn hóa ở cơ sở địa bàn và chính sách của Đảng đối với các dân tộc của
Lào" do Nhà xuất bản Quốc gia Lào xuất bản, 13/12/1995.
Ngoài công trình của đồng chí Kay Sỏn Phôm Vi Hản còn có một số công trình
đề cập tới văn hóa ở miền núi như tác phẩm "Văn hóa và lễ hội của các dân tộc vùng Xay
Sổm Bun" của đồng chí Nọi Chăn Sa Mọn (1998) và công trình nghiên cứu về Vùng dân
tộc của Koong Kẹo (1999).
Những công trình đó đã có những đóng góp đáng kể trong việc làm rõ bản sắc
văn hóa dân tộc và vai trò, vị trí của việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở, nhận diện
đặc trưng văn hóa của vùng đặc biệt là bản làng cổ truyền Lào. Bên cạnh những công
trình trên còn có một số cuốn sách của Viện Nghiên cứu quốc gia Lào bàn về xây dựng
đời sống văn hóa ở cơ sở trong những năm gần đây. Ngoài ra còn có một số công trình
nghiên cứu về khu Xay Sổm Bun như:
- Vấn đề dân tộc ở Long Chạnh của Cha Lân Dơ Pao Hơ.
- Lễ hội truyền thống của các dân tộc Mương Xay Sổm Bun của Nọi Súc Ma La.
- Đời sống kinh tế của nhân dân Xay Sổm Bun của Nọi Súc Ma La.
- Lịch sử chiến tranh Phả Thi (1945 - 1975).
- Dân ca Sảo Long Chạnh.
Đó là những công trình đề cập tới những lĩnh vực khác nhau của đời sống chính trị,
văn hóa, xã hội của khu ít nhiều đã đề cập tới đời sống văn hóa cơ sở ở đây.
Có thể nói, cho đến nay vẫn chưa có công trình nào nghiên cứu nào đề cập một
cách hệ thống vấn đề "Xây dựng đời sống văn hóa ở vùng núi Xay Sổm Bun nước
Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào trong thời kỳ đổi mới". Vì vậy, đề tài này không trùng
lặp với bất cứ công trình khoa học nào đã công bố từ trước tới nay.
5. Phạm vi nghiên cứu của đề tài
Đề tài "Xây dựng đời sống văn hóa ở vùng núi Xay Sổm Bun nước Cộng hòa dân
chủ nhân dân Lào trong thời kỳ đổi mới" là loại đề tài vừa có ý nghĩa lý thuyết vừa có ý
nghĩa thực tiễn.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài là hệ thống hóa những quan niệm chung về xây dựng
đời sống văn hóa cơ sở vùng miền núi, làm rõ đặc thù của khu Xay Sổm Bun trong quá
trình đổi mới hiện nay, khảo sát thực trạng đời sống văn hóa ở đây, tập trung ở lĩnh vực
văn hóa tinh thần, gắn liền với lối sống, phong tục tập quán, sinh hoạt, giải trí và tổ chức
hoạt động văn hóa cộng đồng là chủ yếu. Về thời gian khảo sát, trọng tâm là khoảng từ 1988
đến nay.
Từ 1988 đến nay là khoảng thời gian có nhiều sự kiện về chính trị kinh tế, xã hội
tác động sâu sắc đến quá trình xây dựng đời sống văn hóa ở bản làng và cũng là cơ sở để
đặt ra và giải quyết các vấn đề bức thiết của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa sắp tới
của Lào.
6. Những đóng góp của luận văn
- Đề tài góp phần làm sáng tỏ quan điểm của Đảng và Nhà nước Lào về vai trò
của văn hóa đối với phát triển kinh tế - xã hội ở vùng miền núi trong thời kỳ công nghiệp
hóa, hiện đại hóa.
- Đề tài khảo sát phân tích và đánh giá có hệ thống thực trạng văn hóa cơ sở ở
vùng Xay Sổm Bun hiện nay, đề ra những giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả hoạt
động xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở vùng Xay Sổm Bun trong sự nghiệp đổi mới
hiện nay của Lào.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo, nội dung luận văn bao
gồm 3 chương:
Chương 1: Vai trò của văn hóa đối với sự phát triển kinh tế - xã hội ở vùng núi
của nước Lào hiện nay.
Chương 2: Khái quát thực trạng đời sống văn hóa ở các bản làng khu Xay Sổm
Bun.
Chương 3: Một số định hướng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động
xây dựng đời sống văn hóa ở các bản làng vùng Xay Sổm Bun.