Một số đề nghị luận xã hội

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

M T S Đ NGH LU N XÃ H I Ộ

Ộ Ố Ề

Ậ

Ị

I. NGH LU N V T T Ậ Ề Ư ƯỞ Ị NG Đ O LÍ: Ạ

i h nh phúc là ng i đem đ n h nh phúc cho nhi u ng i khác” (Đi- ườ ạ ườ ế ề ạ ườ

ĐỀ: “Ng đ -rô). Suy nghĩ c a em v câu nói trên? ơ ủ ề

:

ờ ả ướ ạ ằ c muôn đ i. H nh phúc là gì? ạ

ố ư ế

i suy i đáng cho m i ng c Pháp đã có câu tr l ọ ơ ườ ả ờ

ỏ H nh phúc là gì? Câu nói có ý nghĩa gì?

ạ : là s tho mãn nh ng khao khát trong đ i s ng; i câu h i: i khác nhau ữ ờ ố

c đ t ra. ự ụ ả c m c đích đã đ ấ ạ ể ạ ượ

: s mãn nguy n, c m th y mình đã s ng đúng ố ả ệ ự ề ượ ặ ấ

ủ ự ố

ậ ể

t đ p ộ ố ẹ . H nh phúc c a m t ủ ạ

ớ ạ

ắ i khác. ư

ộ

D nẫ ậ ngươ i ta yêu th ; vua Lí Thánh Tông th y con gái mình m c áo m mà ấ ặ

ườ ươ ụ

ế S ng nh th nào là đem đ n ư ế ố ế ể ả

i? ạ

c c a nhi u ng ủ i, c a ườ ề ớ

ướ ủ i phóng dân t c. ả ả ộ ậ ề ữ ứ ề ộ ạ

ng: h t lòng giúp đ ng ế

i khác không ch m t l n mà là c em bé và ờ ờ D n ch ng ỉ ộ ầ ượ ẫ ọ

c thu c ch ng ng a; m t bà x chăm sóc nh ng ng ườ h nh phúc khi c u đ ơ ạ ữ ố ả ượ ủ ộ

i b b nh phong,… ng mà còn ườ ỡ ứ : Nhà bác h c Pax-t ừ ơ ỏ hành đ ng tích c c ộ ứ ườ ị ệ ỉ ươ ủ

i h nh phúc” ự : không ch yêu th i. Đòi h i s quên mình, l y h nh phúc c a m i ng ấ “đem ườ i ỏ ự ườ ủ ề ạ ọ

i. ườ ủ ạ ọ

ỏ H nh phúc là gì? S ng nh th nào đ ư ế ể ặ ạ ố

ạ

1. M bàiở - H nh phúc là m c đích mà c nhân lo i h ng ao ụ ạ S ng nh th nào đ có h nh phúc. ạ ể - Đi-đ -rô, nhà t ng l n c a n t ớ ủ ướ ư ưở nghĩ. 2. Thân bài : - Lu n đi m 1: Tr l ả ờ ể ậ + Có nhi u cách tr l ự ả ờ ề là s thành công sau nh ng th t b i đ đ t đ ữ + Đi u chung nh t c a h nh phúc ấ ủ ạ v i ý nghĩa c a s s ng. ớ - Lu n đi m 2: Đánh giá ý nghĩa câu nói i s ng đúng đ n, t + Câu nói đã kh ng đ nh m t s l ộ ố ố ố ẳ ị các nhân ph i g n li n v i h nh phúc c a ng ề ườ ủ ả ắ t ngày x a, dân t c ta luôn đ cao. i s ng mà các b c hi n tri + Đây cũng là l ế ố ố ề ộ ề “Th ch ngứ : Đ o ph t khuyên ng ng muôn loài, dân t c khuyên ươ ườ ậ ạ ng ng thân…” i nh th th ư ể ươ ấ ng cho nh ng tù nhân giá rét trong ng c… th ữ - Lu n đi m 3: Bàn b c, nêu ý ki n b n thân: ạ ậ h nh phúc cho nhi u ng ườ c nh ng vi n to l n, tho mãn ni m mong + Là làm đ ệ ượ nhân lo i. D n ch ng: nhà phát minh, m t b c anh hùng gi ẫ + Trong cu c s ng đ i th ộ ố su t c cu c đ i. ộ tìm đ ố + Đ o lí c a câu nói đòi h i ạ cho nhi u ng l ạ ạ làm h nh phúc c a mình, có th x thân vì h nh phúc c a m i ng ạ ể ả ủ : 3. K t bài ế - Ít nh t m t l n trong đ i, ai cũng đ t câu h i: ờ ộ ầ ấ có h nh phúc? - Hãy m t l n nghĩ và làm theo ph ng châm c a Đi-đ -rô. ủ ộ ầ ươ ơ

1

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

II. NGH LU N V HI N T Ậ Ệ ƯỢ Ề Ị NG Đ I S NG: Ờ Ố

ng ti n thân duy nh t?” ĐỀ: “Vào đ i h c, có ph i là con đ ạ ọ ả ườ ế ấ

:

ọ

ả ế ườ ổ ẻ ệ ng ti n thân duy nh t tu i tr ngày nay? ấ

c. ẽ ẹ ế ườ

ả ề ơ ướ ớ ạ ọ ế ng ti n thân đ p đ và đáng m ứ ầ

ị ể

ố

ế ấ ố

ể ọ ố ọ ứ ụ ấ t nh t cho vi c ti p thu tri th c. ứ ế ệ t Nam v n có truy n th ng hi u h c. ọ ề ệ ả ấ ả

ề ệ ố ậ ứ : Tu i tr th i kì t ổ ẻ ờ ậ ứ : Nhân dân Vi ậ ạ ọ

ả

ứ ẻ

ng nào khác? ườ

ng vào đ i h c ph i đ t đ c b ng b t c ả ạ ượ ằ ấ ứ ạ ọ ườ

ế ả

ạ ọ ọ

t ngh ngh y, tr thành ng i th ậ ứ : N u vì hòan c nh: Có th v a h c v a làm. ậ ứ : Có th ch n ngành h c th p h n, sau đó liên thông lên đ i h c. ể ọ ấ ậ ứ : Ch n ngh chuyên môn và h c t ề ể ừ ọ ừ ơ ọ ố ề ấ ườ ợ ề ọ ở

ệ ng nào, cũng ph i coi vi c h c là công vi c ọ ằ ệ ả ọ

ọ ậ ể ổ ứ ừ ế

c đ p đ , c n t p trung và c ẽ ầ ậ ướ ố ề ẹ

ạ ọ ượ ự ệ ằ

ng đi đ n s thành công đ i. 1. M bàiở - Tình hình hi n nay: M i năm hàng tri u gia đình, h c sinh đi thi. ỗ ệ - Ph i chăng: Vào đ i h c là con đ ạ ọ 2. Thân bài: - Lu n đi m 1: Vào đ i h c đó là con đ ể ậ tri th c ngày nay c n ph i có trí th c chuyên ngành m i có + Lu n c 1 ậ ứ : N n kinh t th tham gia vào h th ng s n xu t và các d ch v xã h i. ộ ả + Lu n c 2 + Lu n c 3 - Lu n đi m 2: Không ph i b t kì ai sau khi h c xong trung h c, cũng ph i vào đ i h c. Có nhi u lí do: ậ ứ : Hoàn c nh gia đình khó khăn + Lu n c 1 ậ ứ Nguyên do ch quan: s c kho , trình đ . + Lu n c 2: ộ ủ - Lu n đi m 3: Còn có con đ ể ậ + Lu n c 1: Không nên coi con đ ậ ứ giá nào. + Lu n c 2 + Lu n c 3 + Lu n c 4 lành ngh .ề - Lu n đi m 4: Rút ra bài h c cho b n thân. ả ể ậ + Lu n c 1: Dù ti n thân b ng con đ ậ ườ ế ứ su t đ i. ố ờ + Lu n c 2: Không ng ng h c t p đ b sung ki n th c… ậ ứ : 3. K t bài ế - Coi chuy n vào đ i h c sau 12 năm là ni m mong ệ g ng th c hi n b ng đ c. ắ - Nh ng đó ch là m t trong nh ng con đ ộ ế ự ở ờ ườ ư ữ ỉ

2

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ng, em ch t nhìn th y m t c nh t ộ ầ ộ ả ấ

ườ ạ ụ ẳ

i ngã. Sau đó, c hai cùng đ ng d y, m i ng ượ ng ợ i đàn ông đi xe đ p ch ng may đ ng xe vào nhau, c hai ả ậ i nhìn thoáng vào xe mình, g t ườ ả ộ ườ ườ ứ ỗ ậ

ĐỀ: Có m t l n nào đó, đang đi trên đ ng nghĩnh: Hai ng ng đ u chào nhau và đ ng xe đi ti p. Em nghĩ gì v câu chuy n đó? ế ầ ự ề ệ

:

ề

ệ

ồ ộ

ỏ ấ ả ệ ưở ế ứ ng bu n mà thành vui. ạ

ổ ộ

c gi i quy t m t cách nhanh chóng và gi n d ị ộ ố ả ả ế ượ ẹ ậ ấ

ấ ứ

ệ ể ữ ọ ừ ử ậ ỏ ợ

ố ư ậ ẳ

ườ

i có lí, có th xông vào không nh n đ ợ ư ị ượ ả ả ữ ế ế ế ẫ ồ

ể ầ

ử ủ ứ ỗ ậ ỗ ườ ề ộ

i khác.

ử ấ ẹ ượ c ứ ệ ở

i trong câu chuy n tr thành cách ng x r t đ p. đáng đ t h i gì. ườ ị ệ ạ ươ ẽ

t bao tình hu ng khác đòi h i ta ph i có cách ng x ứ ả

ử i già, ph n , tr em i khác nh nh ụ ữ ẻ

ườ ế ả ơ ộ …

t đ p h n khi có nh ng cách ng x nh v y. ng nh n nhau thi ta s không thi ỏ ố ế ng gh cho ng ườ ế ườ ư n i công c ng t c m n, không gây m t tr t t ấ ậ ự ơ ử ư ậ ữ ứ ơ

ủ ấ xã h i ngày nay, n p ng x góp ph n nâng cao v trí c a đ t ố ế ế ứ ử ư ầ ộ ị

c ngoài có th đánh giá ta qua m t câu chuy n nh g p trên đ ườ ng ỏ ặ ướ ệ ể ộ

Dàn ý: 1. M bàiở i câu chuy n theo đ bài. - K l ệ ể ạ - T câu chuy n g i chúng ta suy nghĩ gì? ợ ừ 2. Thân bài: - Lu n đi m 1: M t câu chuy n t ậ ể + Th t không vui khi ph i ch ng ki n m t tai n n giao thông dù nh , nh t là trong ộ ậ m t bu i sáng đ p tr i. ờ + Nh ng th t b t ng , tình hu ng đ ờ ư nh v y. ư ậ + Đi u vui nh t: h đã có cách ng x th t văn hoá. ề - Lu n đi m 2: T câu chuy n nh , g i cho ta nh ng đi u l n h n. ề ớ ơ ậ ả + Ta cũng có khi lâm vào tình hu ng nh v y, nh ng cách ng x thì khác h n: cãi v , ử ứ c… cho mình là ng ể + Đã có không ít nh ng tr ng h p d n đ n k t qu đáng bu n, đáng ti c. Ngay c ườ b n thân mình cũng nh v y. ư ậ ả - Lu n đi m 3: T đây, ta c n có văn hoá ng x . ừ ử + M i con nng ộ i ngày nay trong xã h i, m i cách ng x c a mình đ u có tác đ ng ứ đ n ng ườ ế + ng x c a hai ng ử ủ Ứ ng. Nh nêu g ườ + T tình hu ng ta suy ra: còn bi ố ừ ng cho ng có văn hoá: nh ườ i, bi khi đi xe, bi t xin l ỗ ế + Xã h i s tr nên t ố ẹ ộ ẽ ở 3. K t bài: ế - Trong giao l u qu c t c.ướ n - Các du khách n ph .ố

3

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

III. M T S Đ NGH LU N VĂN H C Ộ Ố Ề Ọ Ậ Ị

t B c c a T H u: ĐỀ: Phân tích đo n th sau trong bài Vi ơ ạ ệ ắ ủ ố ữ

“Ta v , mình có nh ta ớ ừ ổ

ề ớ ữ ộ

ừ ọ

Ve kêu r ng phách đ vàng Nh con em gái hái măng m t mình. ớ R ng thu trăng r i hoà bình Nh ai ti ng hát ân tình thu chung.” ắ ế ớ ỷ

Nh ng Ta v , ta nh nh ng hoa cùng ng i ề ườ i R ng xanh hoa chu i đ t ố ỏ ươ ừ Đèo cao n ng ánh dao gài th t l ng. ắ ư Ngày xuân m n tr ng r ng ừ ợ ơ ở ắ i đan nón chu t t ng s i giang. ố ừ ớ ườ

ợ ủ ắ

c gi ế ủ

ơ t B c ơ Vi

ệ ắ (t p th ậ ơ: Nh c l ắ ạ ơ Vi ạ ố ữ ớ

ơ: Tháng 10 năm 1954, sau th ng l i phóng, T H u r i r ng núi Vi ố ữ ờ ừ ộ ượ ộ ữ ộ ệ ắ – 1955). t B c i nh ng k ni m t ng g n bó v i Vi ừ ữ ể ệ ắ ữ ỉ ệ ộ ể ặ ợ

ơ ưở ng đ t n c:  DÀN BÀI G I Ý:Ợ I. M BÀIỞ : - Hoàn c nh sáng tác bài th i c a cu c kháng ả ộ ở chi n ch ng Pháp, th đô Hà N i đ t B c tr ả ố ệ ắ v Hà N i. Nhà th đã dành cho cu c chia li này m t trong nh ng bài th đ c s c ơ ặ ắ ề ộ nh t: bài th ấ - D n vào đo n th ẫ nh ng đo n th t ữ ạ ng i ca quê h ợ t B c, T H u có ắ ng có th đ t vào m t trong nh ng h p tuy n nh ng bài ca dao ữ ấ ướ ươ

ề ớ

“ Ta v , mình có nh ta …… Nh ai ti ng hát ân tình thu chung” ế ớ ỷ

ạ ậ ủ

ộ

ộ i th d hi u, gi n d và giàu hình nh nh ca dao. Đ c bi ớ ể ụ ả ề ộ ơ ạ ơ ể ể ệ

ư v i ng ữ ẻ ở ớ ộ

“ II. THÂN BÀI: a. Nh n xét chung v n i dung và ngh thu t c a đo n th : ệ ơ ậ c vi - Cũng nh c bài th , đo n th đ ế ư ả ủ ơ ượ bát v i nh ng l ư ị ả ờ ữ đo n th này, cũng nh toàn bài th , c m xúc c a nhà th đ ạ ơ ượ ơ ả ơ l i đ i tho i gi a k ờ ố ườ ạ là c p đ i t ặ ễ ư ộ ợ

ớ

ứ ụ t theo th l c bát c a dân t c, m t th l c t, trong ặ ữ c th hi n qua nh ng ể ệ ủ i đi trong m t cu c ti n đ a. Đ i t dùng đ x ng hô ể ư ạ ừ ộ ạ ừ mình – ta”, g i nh nh ng câu ca quen thu c ngày x a: ư ớ ữ ề Ta v ta nh hàm răng mình c i”. ườ ớ

ữ ạ ơ

“ Mình v có nh ta chăng ề ứ c a ca dao, T H u t o nên trong đo n th nh ng b c ề ố ữ ạ ít mà g i nhi u. ợ ả ấ

t B c là nh thiên nhiên và con ng i: ễ ả ủ ữ ớ ệ ắ ớ ỗ ườ ẳ ị

- Đi theo phong cách di n t tranh phong c nh v i nh ng nét ch m phá, t ả b. Kh ng đ nh n i nh Vi ớ “Ta v , mình có nh ta ớ

i”. ề

ơ ủ ị

i ườ ở, khi thì là ng

ố ữ ườ i, là Vi t B c. l ườ c luân chuy n v trí, khi thì là ể ố ữ i ra đi là T H u, ta là ng ườ t sau ườ ở ạ : không bi i l i ế ỏ ng

i ra đi ệ l i ườ ở ạ ồ i ườ ở ạ

, h i đ t o cái c cho ng ề Ta v , ta nh nh ng hoa cùng ng ớ ữ ạ ừ “mình – ta” đ ượ . Riêng trong đo n th này, ơ ạ mu n h i i ra đi ắ Ng ố ườ ớ ữ ừ ỏ ể ạ i có còn nh ta n a chăng? ớ ề ỉ

ỏ i l ị t ng ề ề i ra đi kh ng đ nh v ẳ ườ ở i ườ ở ạ có th hi u r ng: Sau khi ta v xuôi r i, không bi ế ườ ồ

i i có còn nh đ n ta không, riêng ta s nh mãi. - Trong bài th c a T H u, hai đ i t ng mình là ng khi ta v xuôi r i, ng - Đây ch là câu h i mang tính tu t chính mình. Ng l ạ ể ể ằ ẽ ớ ế

ớ 4

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

“hoa cùng ng ế iườ ”:

ừ c gói trong ba ti ng ừ ớ ượ đây v a mang nghĩa chính, v a mang nghĩa hoán d : Hoa là hoa mà cũng là ở ụ

i Vi ạ ộ ự ườ ệ t ữ

i là có thiên nhiên. ắ

ớ ỗ ự ắ ẽ

ấ hoa cùng ng ố iườ ”. T ừ “nh ”ớ tr ộ ự ắ ớ ứ ơ ặ ụ l đi tr ở ạ ở

- N i nh đ ỗ + Hoa thiên nhiên nói chung. t: gi a thiên nhiên và con ng + T ừ “cùng” t o nên m t s liên k t m t thi ế ế ậ B c là m t s g n bó, có hoa là có ng i, có ng ườ ườ ố - V i n i nh trong s g n đó y, T H u t o nên b n câu th c p l c bát, v ra b n ố ữ ạ b c tranh, b c nào cũng có “ ố i, xuyên su t ứ đo n th . ơ ạ c. B c tranh th nh t: Vi ứ ng nét, màu s c tiêu bi u. ắ ứ ấ ể

i t B c v i nh ng đ ữ ệ ắ ớ “R ng xanh hoa chu i đ t ừ

Đèo cao n ng ánh dao gài th t l ng”. ắ

ườ ố ỏ ươ ắ ư ừ ơ ệ ắ ớ

ể ấ ớ ừ

i đ n Vi ả ệ ể

ứ ả ỉ ệ ả t B c. ệ ắ ộ

t B c. Màu đ t ủ

ở ỏ

i quen thu c c a Vi ớ

ườ ộ ố ườ

i trên đèo cao, đ ớ ế ộ ắ ủ ặ ờ ườ ơ ế ấ

ắ t B c v i nh ng màu s c - Hai câu th , câu trên là hoa, thiên nhiên Vi t B c: R ng Vi ữ ệ ắ tiêu bi u là màu xanh. Đúng là hình nh c a m t vùng đ t v i núi r ng trùng đi p, ệ ủ ộ hình nh luôn luôn hi n hi n trong k ni m c a ng ườ ế ủ ộ i, m t hình nh quen thu c - Cái hay trong b c tranh còn là hình nh hoa chu i đ t ả ố ỏ ươ i c a hoa chu i làm cho c nh thiên nhiên khác c a thiên thiên Vi ả ố ỏ ươ ủ ắ ệ tr nên r c r . C hai màu xanh và đ hoà h p. ợ ự ỡ ả ườ , t i thiên nhiên, nhà th nh đ n con ng - Nh hoa cùng ng ệ t ơ ừ ộ ủ B c. Đây chính là hình nh c a con ng ng ngày. Con i lao đ ng trong cu c s ng th ả ắ ng c m t tr i chi u sáng, n ng l p lánh ánh thép n i chi c dao gài ườ ế ượ th t l ng. ắ ư d. B c tranh th hai: Vi ứ ệ ắ ứ

t B c mùa xuân. “Ngày xuân m n tr ng r ng

Nh ng ừ ợ

ơ ở ắ i đan nón chu t t ng s i giang”. ố ừ ẻ ẹ ứ ừ ớ ườ ư ộ ủ ư

N tr ng r ng ừ ừ ơ

ứ

t và d u dàng y c a ngày xuân, hình nh con ng ợ ả t B c, r ng m đang gi a mùa hoa. “ ế ủ ắ ị ầ

ợ ộ ư

“đan nón”. Nhà th làm rõ không khí y b ng hình nh và c ơ ằ ấ ặ ả ở ắ ữ ườ i ấ ủ i lao đ ng bình d , nh ng công vi c g i lên không khí tĩnh l ng, thanh ệ ả

ừ chu t”ố – “t ng s i giang”.

ứ ứ

ừ

i là r ng phách v i màu vàng. ổ ộ ừ ừ ạ ớ

còn nh cho phép ng ơ (“Ve” – “kêu r ng phách đ vàng”) ừ ấ ừ ư ổ

ế ừ ể ằ ế ổ ở

ủ ơ

ẹ ấ ừ ộ ơ ợ ổ ấ ủ

ặ ấ ờ

t B c đang hái măng l ng gi a tr i… ữ ơ ử ướ ữ c chân c a m t cô gái nh Vi ộ ệ ắ ủ ữ ấ ỏ

ặ

“cô em gái”, r t trìu m n. - Thiên nhiên cũng là r ng nh ng là m t th r ng mang v đ p đ c tr ng c a mùa ặ xuân Vi ừ ” là c m t không gian bát ả ộ ữ ệ ắ ngát màu tr ng, th màu tr ng tinh khuy t c a nh ng cánh hoa m . ơ ắ - Hoà h p v i v đ p thu n khi ế ớ ẻ ẹ tuy v n là ng ị ườ ẫ bình: “chu t giang”, ố thanh đi u: “ệ ợ e. B c tranh th ba, mùa h : ạ “Ve kêu r ng phách đ vàng Nh cô em gái hái măng m t mình”. ớ - R ng trong tranh lúc này là l “r ng phách”, - C u trúc c a câu th ườ i ủ ủ đ c hi u r ng: ti ng ve kêu khi n r ng phách đ sang màu vàng, b i cái màu vàng c a ọ r ng phách nh quá, lung linh quá. Th t ra, theo đúng lo-gích, nghĩa c a câu th là nghe ừ ậ ti ng ve kêu, th y r ng phách đ vàng. ế - Câu th g i m t không gian l p lánh màu vàng: Màu vàng trên cao, mùa vàng ph đ y m t đ t, mùa vàng l ầ - Gi a màu vàng y, có nh ng b trong r ng. Th t tĩnh l ng và đáng yêu. ậ + T H u không ch nói cô gái, mà nói là ỉ ừ ố ữ ế ấ

5

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

“hái măng”, gi ng nh vi c hái hoa hái qu . Th t ra, ả ậ ọ ố ữ ư ệ ố

ệ ấ ệ ả

ư “m t mình ”, khi n cho b c tranh càng tăng ẹ “cô em gái” còn thêm hai ti ng ế ế ộ

ẻ

+ T H u g i vi c l y măng là ệ ấ vi c l y măng r ng không ph i là vi c nh nhàng nh hái hoa hái qu . ả ừ + Hình nh ả ứ thêm v yên bình. g. B c tranh th t t B c: ệ ắ ứ ư ứ

, mùa thu Vi ừ ọ

ế ớ

t: r ng, không rõ r ng gì, ch bi “R ng thu trăng r i hoà bình Nh ai ti ng hát ân tình thu chung”. ừ ỷ ỉ ế ứ ừ ấ ặ

ố ủ ệ ừ ọ “r ng thu”. t là ủ ừ Màu c a r ng màu c a ánh trăng to xu ng lá r ng. ừ ả

g i lên hai liên t ị ợ ọ ưở

ế ừ ế ọ ng: Ánh trăng d u dàng, yên ả

ố ố ộ

ấ ừ ấ ộ ữ ả

ấ ắ ế

i ánh trăng thu. ỷ ế ừ ế ệ âm thanh: ớ ứ

t B c h i t ưở Th t h p v i b c tranh d ở ạ ắ

ượ ừ ớ

i hò h n thu chung. ữ

ủ ế ộ

ng: M t đêm trăng thu sau ngày hoà bình tr l i ánh trăng thanh bình, nh ng đôi trai gái vui r ng đ ữ ẹ ằ ắ ầ ứ

ệ ậ ủ ồ

ế ấ ả ạ

ỉ ệ ữ ấ ả

ứ

ộ bình quen thu c, i nh ng gì đ p nh t, đáng nh nh t đ nh mãi ư ộ ộ ấ ẹ ơ ạ ố ữ ấ ể ữ ạ ớ

- B c tranh r t đ c bi cũng là màu c a ủ “trăng r i hoà bình”, ả ả - B n ti ng to “trăng r i hoà bình” xu ng r ng thu; cũng có th hi u là ánh trăng chi u r i phong c nh hoà bình, trong ể ể m t đêm thu hoà bình sau khi chi n tranh v a k t thúc. ế i xu t hi n trong b c tranh cũng r t đ c đáo: không - Gi a c nh r ng thu y, con ng ứ ấ ườ “ti ng hát”. th y hình dáng hay màu s c, ch nh n ra t ừ ậ ỉ + “ti ng hát ân tình thu chung”: ướ ậ ợ ộ ụ i, nhân dân Vi + Liên t ệ ộ d c hát v i nh ng câu hát ân ữ ướ tình, trao nhau nh ng l ỷ ờ ể bình b ng m t b c tranh đ y đ nhân h u, l c quan. Ta có th - K t thúc b tranh t ộ ứ ậ ạ ứ ể i. Ng t B c chuy n t i đ c có th th y c nh và ng quá kh sang hi n t i Vi ệ ạ ể ừ ườ ấ ườ ọ ả bình theo trình nh n ra ý đ ngh thu t c a nhà th vì sao không k t c u b tranh t ứ ộ ơ ệ ậ b n mùa xuân, h , thu, đông đ r i cu i b c tranh ph i là mùa đông. Nhà th giã t t ừ ơ ố ứ ể ồ ự ố bi t B c gi a mùa thu. K ni m sau cùng, đ p nh t là mùa thu, là phong c nh hoà bình. ệ ắ ẹ : III. K T BÀI Ế - Ch v i m i câu th , t o nên b n b c tranh nh m t b tranh t ỉ ớ ứ ố ườ gi n d trong sáng. T H u đã ghi l ả ị ớ t B c. Vi ệ ắ - Đây cũng là cái tài và cũng là cái tâm c a nhà th . ơ ủ

6

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

t B c c a T H u: ĐỀ: Phân tích đo n th sau đây trong bài Vi ơ ạ ệ ắ ủ ố ữ

Nh ng đ ữ ươ

ườ ầ ng Vi ậ t B c c a ta, ệ ắ ủ ấ ư ẳ ư ậ

ệ ế ề

ầ Nghìn đêm thăm th m s ng dày, Đèn pha b t sáng nh ngày mai lên. Tin vui chi n th ng trăm mi n, ắ Hoà Bình, Tây B c, Đi n Biên vui v . ề ệ ắ

ạ ố ừ ỏ

Đêm đêm r m r p nh là đ t rung. Quân đi đi p đi p trùng trùng, ệ Ánh sao đ u súng, b n cùng mũ nan. Dân công đ đu c t ng đoàn, c chân nát đá, muôn tàn l a bay. B Vui t Vui lên Vi ướ ử Đ ng Tháp, An Khê, ừ ồ t B c, đèo De, núi H ng. ệ ắ ồ

ộ ơ ủ ự ơ ố ữ ấ ắ ủ ề ệ ắ là m t bài th hay c a T H u và là m t thành t u xu t s c c a n n th

ớ ơ ớ - m t n i nh h ộ ỗ

ng t đo n th sau, n i nh nh ỗ t v a th ng nh t v i nhau. ộ ố ộ ủ ả ng c th v a khác bi ố ớ ướ ơ i nhi u đ i ố ề ư ớ ỗ

ủ ấ ớ ộ Ở ạ ế

ụ ể ừ ữ ẫ

ộ ơ ẽ ạ ấ ố

ắ ế ư

ấ ứ ệ t ế ủ i r t s ng đ ng hình nh nh ng đêm Vi ả ữ t, nh ng ban đêm u th ư ệ n m cu i câu th nh t th hi n rõ ý th c làm ch ể ệ

ằ ươ ộ ề ườ

ứ c. ấ ướ c miêu t ả ế ứ ự

ả ắ ừ ố ố ng, đ t n ượ ữ ằ

ộ t ừ ượ ớ ấ ạ ư

ầ ậ ố

nh quanh ta thì hình nh con đ ấ ừ ườ ạ ắ

Đ ng vui ). ộ ự (Nguy n Tuân- ư ả ườ ễ ề ấ

ừ

ậ ườ i b ng hình nh v a giàu c nói t ả ánh sao đ u súng, b n cũng mũ ạ ế ượ ng tr ng: “ ư ượ ạ ả ự ớ ằ ầ ừ ẫ

ơ ố ữ ứ ế

c nh ban đêm, nh ng b c tranh th T H u giàu chi ti ủ ự

t nói v ánh sáng: ư ậ ng đi u nh ng ph n ánh đúng ni m ph n ch n tràn ng p ề “Đèn pha b t sáng nh ậ ấ ờ ủ ử ẻ ườ ố ệ ư ấ ả

i kháng chi n.

i nhi u l n t l p l ả ặ ạ ư ế

ắ ề ệ ắ ộ ớ

ề ầ ừ “vui” và đ a vào th ắ ử ụ ư ầ ị

ộ

:

ự ự ủ ử ạ ậ ơ ố ộ ờ ị

 DÀN BÀI THAM KH OẢ : I. M BÀIỞ t B c - Vi kháng chi n ch ng Pháp 1945 – 1954. ế - N i dung c m xúc c a bài th là n i nh t ệ ừ ượ xoáy vào nh ng ngày tháng hào hùng c a cu c kháng chi n. (…..Trích d n…..) II. THÂN BÀI: ơ ầ , nhà th v l - Trong tám câu th đ u B c trong mùa chi n d ch. Ban ngày k thù đánh phá ác li ẻ ị ừ “c a ta” thu c v chúng ta. Hai t ủ i kháng chi n đ i v i quê h c a ng ố ớ ế ủ ữ h t s c chân th c b ng nh ng + Khí th tr n b ng b ng c a quân ta đ ằ ủ ừ ế ậ ng thanh chính xác; ng hình, t hình nh gân gu c, kho kho n; b ng nh ng t ượ ẻ ị i có ý v : b ng m t so sánh thoáng nhìn qua không có gì m i m nh ng th c ch t l ự ẻ ằ “Đêm đêm r m r p nh là đ t r ng”, “Sau Toàn qu c kháng chi n trong vô s hình ố ế ng, nh ng con đ ng đ p m nh vào m t ta, tâm óc ả ườ ữ ta nhi u nh t. Con đ ng đã là m t s ” + Nét lãng m n trong đ i s ng kháng chi n cũng đ ờ ố ý nghĩa t th c, v a th m đ m tính t ấ nan”. + Tuy mô t ư ả ả ánh sáng c a sao tr i, c a l a đu c, c a đèn pha…S so sánh ủ ngày mai lên” tuy có v c ề lòng ng ườ ế ơ - Đ th hi n không khí chi n th ng, tác gi ể ể ệ m t lo t đ a danh thu c c 3 mi n B c, Trung , Nam, quy n hoà, xo n xuýt v i nhau. ạ ị ộ ả ủ So v i nh ng nhà th khác nh Quang Dũng, Hoàng C m, cách s d ng đ a danh c a ữ ớ ơ T H u v n có nh ng nét riêng đ c đáo. ố ữ ẫ ữ III. K T BÀI Ế - Đo n th đã th c s làm s ng d y không khí hào hùng c a m t th i kì l ch s không th nào quên. ể

7

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

i chép s trung thành c a cách m ng và ơ ố ữ ườ ử ả

ủ ử ạ ơ ề ị ữ ả ộ

- Qua đo n th , ta th y rõ T H u qu là ng ạ ấ là nhà th có kh năng t o d ng nh ng b c tranh hoành tráng v l ch s dân t c. Đ :Ề Phân tích đo n th sau trong bài ứ Tây Ti nế c a Quang Dũng: ạ ự ơ ủ ạ

i đi không h n ọ ế ườ ẹ ướ

ữ ẳ ộ

i

Tây Ti n ng c, ế Đ ng lên thăm th m m t chia phôi ườ Ai lên T y Ti n mùa xuân y ấ ế ấ H n v S m N a, ch ng v xuôi. ứ ồ ề ầ ề ẳ

ng đi ch ng ti c đ i xanh

Tây Ti n đoàn binh không m c tóc Quân xanh màu lá d oai hùm M t tr ng g i m ng qua biên gi ớ ử ộ ắ ừ Đêm m Hà N i dáng ki u th m ơ ộ ơ ề ng m vi n x R i rác biên c ồ ễ ứ ươ ả Chi n tr ế ờ ẳ ế ườ Áo bào thy chi u anh v đ t ề ấ ế Sông Mã g m lên khúc đ c hành. ộ ầ

ệ ệ ế ấ

ố t Nam hi n đ i, nh t là th ca nh ng năm tháng kháng chi n ch ng ữ ơ c k vào lo i hay nh t, mà cũng đ c đáo ấ ơ ượ ạ ộ ể ạ ộ

ơ ơ Tây Ti nế . ơ ự ấ ả ư ư ạ ậ ấ ả ồ

 DÀN BÀI THAM KH O:Ả : I. M BÀIỞ - Trong th Vi ơ th c dân Pháp, nhà th có m t bài th đ nh t: Bài th - C bài th đo n nào cũng hay, nh ng t p trung nh t, nh làm nên cái h n cho c hai bài th chính là kh th này: ổ ơ ơ

ế ọ

“Tây Ti n đoàn binh không m c tóc ……… H n v S m N a, ch ng v xuôi” ứ ồ ề ầ ề ẳ

c khi đi vào phân tích đo n th , ta c n bi ầ ạ ề ế ộ ơ ẫ ủ t m t chút v nguyên m u c a

.

ộ ế ố ừ

ớ ộ ậ ề ừ

Th ừ ừ

ế ướ ủ ủ ế ữ Hà N i hành quân v biên gi ặ ầ

ừ ữ ế ộ ố ớ

t nh t c a đoàn quân Tây Ti n là h u nh t ặ ệ ấ ủ ườ ầ

Hà N i ra đi, cái ch t chung c a đ n v là ấ ủ ơ ế ị ơ ố

ư ấ ả “ch t Hà N i”. ơ ấ ộ ạ ộ ưở ủ ở ộ ị

c rút v ị i trong đ n v t c ng ộ Quang Dũng, v n đã ng c a đ n v . Đoàn quân Tây ề ụ ượ ệ

i không lâu, ch đ n đ u năm 1948 thì hoàn thành nhi m v , đ ể ể Hà N i, tr thành m t đ i đ i tr ầ ị ớ i th đ thành l p đ n v m i. ậ ở ỉ ế ơ

ể

i Quân khu. Chính ớ ề ư ả ơ

ế ế ế ổ ơ

t bài th Nh Tây Ti n, v sau đ i thành Tây Ti n. ề ộ i chi n sĩ v i nh ng nét đ c đáo c ngo i hình l n n i ẫ ộ ế ị ứ ườ ữ ớ ả ạ

ề ạ

II. THÂN BÀI: a. Tr ướ nhân v t này ậ ị ộ ộ - Đ u năm 1947, sau khi cu c kháng chi n toàn qu c v a bùng n , m t đ n v b đ i ộ ơ ầ ổ i phía Tây, có nhi m v v a cùng v i đ ớ c thành l p, t ượ ụ ừ ệ ượ b đ i Lào kháng chi n, v a ch n đánh mũi tên ti n quân c a gi c Pháp t ng ặ ộ ộ c ta. Nh ng ngày đ u kháng chi n, cu c s ng c a anh b đ i đã c c kì Lào vào n ự ộ ộ gian kh , nh ng ngày hành quân gi a núi r ng biên gi ổ ộ i phía Tây càng gian kh b i ữ ổ ph n.ầ - Đi u đ c bi ề đ u t ộ ề ừ s ng nhi u năm ố ề Ti n t n t ế ồ ạ n c, gi ả ướ - Riêng Quang Dũng, chuy n công tác sang làm văn hoá văn ngh t ệ ạ đây, n i m t làng quê có tên là Phù L u Chanh, vào kho ng cu i năm 1948, nh v ở ố ộ đ n v cũ, Quang Dũng đã vi ớ ơ b. B c chân dung ng tâm. - Đây là hai nét v ngo i hình c a h : ủ ọ ế ọ Tây Ti n đoàn binh không m c tóc 8

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

Quân xanh màu lá d oai hùm

i đ nh nghĩa, ố ủ Tây Ti nế là m t đoàn binh c a nh ng ng

đây, đ ng sau s đ c đáo y là s ằ ư ữ ự ộ i không ườ ự ấ

ọ ậ ủ

ố ộ ế ế ươ ế ị ng. ố ư ộ ờ ị ậ ộ ộ ờ ờ ủ

ầ ụ ọ ấ ọ ả ổ V tr c, V túm. V tr c ệ ệ ọ b i vì áo qu n rách r ướ ở

ộ ộ ộ ố c túm sau. ướ

ọ

ơ ơ ố ơ ấ ế ộ ư ề ọ ộ

ổ ầ ế

i Tây Ti n là nh ng con ng ế ườ ệ ọ

ế ữ ự ể ệ ữ

ằ t không m c tóc. ạ ủ ấ ợ ớ ể ấ

ấ

ườ ộ ố ộ i chi n sĩ: ế ườ ủ ữ ữ ạ ộ

ữ i còn là bây gi ữ - Gi ng nh m t l ộ m c tóc. Th t đ c đáo, đ n nh là quái d . Nh ng ư ở ế th t c a cu c đ i, hào hùng và bi th + Có m t th i c a cu c kháng chi n ch ng Pháp, gian kh thi u th n đ n vô cùng, ế ệ ọ b i vì thi u anh b đ i còn có nh ng tên g i r t ng nghĩnh: ở ộ ữ ăn, đau m, tóc r ng h t, ph i tr c đ u. i, ph i túm ầ V túmệ ả ế tr ơ + Quang Dũng không nói v tr c mà nói không m c tóc vì cách nói này đ c đáo h n, đ m ch t Tây Ti n h n, ng nghĩnh mà cũng ngang tàng h n. Nhà th nh mu n nói, ậ anh b đ i ơ đâu cũng gian kh , thi u th n, nh ng không đ u b ng Tây Ti n. H n ư ố ộ ộ ở i đ c bi n a, nh ng con ng ườ ặ ữ ữ ườ + Cách nói c a Quang Dũng là s th hi n tinh th n lãng m n c a nh ng con ng i ầ ủ luôn luôn coi th ng gian nan, có th đùa c t v i gian nan, l y gian nan làm ch t men, ch t th cho cu c s ng. ơ - Thêm m t nét đ c đáo n a trong ngo i hình c a nh ng ng Quân xanh màu lá d oai hùm l ờ ạ “quân xanh”, t c đoàn quân màu ứ ọ

ộ ộ ủ

i hi u r ng, đây là cách nói màu xanh c a lá ngu trang mà các anh b đ i ta i trong khi hành quân. Nh ng n u ch nh th thì đâu còn là nét ế ể ằ ườ ỵ ỉ

ư ế ủ ủ ộ ộ ế

ộ i b b nh s t rét lâu ngày. ố ng nói “ i ta v n th ẫ

ủ ự ố ộ ừ ậ

xanh nh láư ”, Quang Dũng xanh màu lá, nghĩa là xanh màu c a s s ng. Chính vì v y mà nét i chi n sĩ là d oai hùm, có cái oai phong kh c ho v nh ng ng ớ thôi: ả ữ ế

Đã “đoàn binh không m c tóc”, xanh. + Có ng ườ v n khoát lên ng ư ẫ riêng c a b đ i Tây Ti n, thì còn gì là m ch c m xúc đ c đáo c a bài th . ạ ơ ả + Quân xanh đây chính là màu xanh c a ng ườ ị ệ ủ ng thì v i màu xanh này, ng + Th ườ ườ ườ ch đ i m t t ỉ ổ ti p theo mà tác gi ế d d i c a hùm beo, c a nh ng đoàn quân m nh nh th c t ng ca ng i: ữ ộ ủ ườ ạ ắ ủ ợ

ạ ề ữ ữ ư ơ ổ ừ Tam quân tì h khí khôn Ng u ư ổ (Khí th c a ba quân nh hùm beo át c sao Ng u trên tr i) ế ủ ư ư ờ

(Ph m Ngũ Lão - ả Thu t Hoài ậ

i lính Tây Ti n cũng ) ồ ủ ừ ề ạ ườ ế

ạ - T hai nét v ngo i hình, Quang Dũng nói lên tâm h n c a ng bao g m hai nét: ồ

i ở

ề

M t tr ng g i m ng qua biên gi ớ ộ ắ ừ Đêm m Hà N i dáng ki u th m ơ ộ ng ph n đ y ch t lãng m n trong n i tâm ng ộ ạ ầ ế ườ

m dáng ki u th m ộ ề ả ộ , nh v Hà N i thì

ơ ấ ớ ề ạ ự ơ ệ ở ọ i chi n sĩ: Qua biên ơ . Đây đúng là con i m u c a văn h c lãng m n, say mê s nghi p anh hùng nh ng cũng hào hoa, đa ư

ề ữ ế ồ

ng. ộ ố ư ấ ờ

ặ ạ

ạ ế ọ ẹ ấ ơ ế ườ ứ ở ế ế

+ Đó là hai nét t ươ i thì gi m t tr ng g i m t ừ ớ ắ ng ẫ ủ ườ tình trong cu c.ộ + Đi u này th t đúng là tâm h n chi n sĩ Tây Ti n, nh ng chàng trai Hà N i, dũng ộ ậ ế c m trong chi n đ u, nh ng cũng r t hào hoa, lãng m n trong cu c s ng đ i th ườ ế ả c. Đây là đo n th hi m g p trong th kháng chi n, nh ng là đo n th làm cho ơ ạ b c chân dung ng - N i nh c a Quang Dũng là m t câu th r t bu n: ớ ủ ỗ ộ

R i rác biên c ng m vi n x ồ ồ ễ ứ ả

ư ơ i chi n sĩ Tây Ti n tr nên tr n v n: ơ ấ ươ 9

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ỗ ừ ề đ u g i lên c m xúc bu n. ả ồ

ị ừ ợ ộ ứ ệ ấ ấ ộ ồ ươ ng, r i rác ả

ữ

khi nói v ng ạ ẵ ừ Chinh ph ngâm i t ề ườ ử ậ ấ ả ụ ấ tr n v i nh ng n m ữ ớ

+ Nh p th ch m, m i t ơ ậ + T câu th , hi n lên m t b c tranh r t bu n: M t vùng đ t biên c ơ nh ng n m m hiu qu nh… ồ + Hình nh này đã có s n t m :ồ

ạ ẽ

H n sĩ t Non Kì qu nh qu trăng treo B n Phì gió th i đìu hiu m y gò ổ ấ ế gió ù ù th i ổ ử ồ

ặ

ấ ẹ ừ ế ề ả

M t chinh phu trăng dõi dõi soi…. - T câu th r t bu n, Quang Dũng đ n m t câu r t đ p, không ph i nói v cái ch t ế ộ mà nói v l ơ ấ ề ẽ ố

ồ i: s ng c a con ng ườ ủ Chi n tr ườ ế ế ờ

i th tr c lúc lên đ ơ ề ướ ườ ng c a các ủ

ế ẵ ấ

ộ ỗ

i đã ch t mà còn nói v nh ng ng ự ấ ườ ế ỉ ữ ữ ề ề ế nguy n. Câu th ệ i đang s ng, đ y s ố ơ ầ ự

ng đi ch ng ti c đ i xanh ẳ s ng, câu th còn vang lên nh m t l + Nh m t l ư ộ ờ ư ộ ẽ ố chi n sĩ Tây Ti n: s n sàng chi n đ u dũng c m, s n sàng hi sinh. ẵ ả ế ế + Cái ch t không còn s m t mát, m t n i đau, mà là m t s t ộ ự ự không ch nói v nh ng ng ườ c vũ. ổ - Nhà th nói ti p v m t s vi c mà có l : i không dám nói ơ ế ề ộ ự ệ

nhi u ng ề ế

ơ ườ ả

ứ ế ế ả ữ ặ

ậ

ế ế ỉ

ủ ế ặ

ẻ ả

ế ạ ạ ở ự ợ

ẽ ườ Áo bào thay chi u anh v đ t ề ấ ượ i chi n sĩ Tây Ti n đ + S th t n ch a trong câu th là gì? Thi u c chi u, ng c ự ậ ẩ ế ế ế i. Đây là nh ng đi u r t d gây ra c m xúc mai táng v i chi c áo đang m c trên ng ề ấ ễ ườ ớ ng m ngùi. có áo bào thay chi uế . + Cách nói c a Quang Dũng: không ch vì thi u chi u mà vì đã ớ ng ngày x a m c lúc ra tr n. Đ c mai táng cùng v i Áo bào là chi c áo mà các võ t ượ ậ ư ướ chi c áo bào, hình nh thiêng liêng mà anh hùng. Cách nói c a Quang Dũng có v lãng ủ m n nh ng s lãng m n t và r t phù h p. ư - Đo n th k t l ấ i b ng m t câu th nh ti n đ a h n các chi n sĩ v v i đ t m : ẹ ơ ế ạ ằ ề ớ ấ ế ạ

t c núi r ng đ u l ng im ừ ấ ả ề ặ

ọ đây là r t c n thi ấ ầ ế ơ ư ễ ư ồ ộ Sông Mã g m lên khúc đ c hành ầ ộ ề ấ ”, t v đ t i chi n sĩ “ ườ ế ủ

ng, khi vĩnh bi ộ ệ ườ ng: Sau khi ng ơ ợ ấ ượ ầ ế ơ ọ “khúc đ c hành”, ữ

ạ ấ ế ạ

ữ ủ

ấ ướ c ừ ủ ạ

ề ắ i anh hùng. ợ

ấ t v s hi sinh m t ế ề ự ườ ơ ữ ư ẳ ơ

ng mãi mãi ca ng i và nh th ươ ớ ươ t Nam ch a có bài th nào vi ệ ể ư ậ

i bài th mà cũng là l i chi n sĩ Tây ớ ổ ơ ố ế ạ i kh ng đ nh v ng ị ề ườ ơ ờ ế ẳ

ấ i đ p nh t ổ ơ ớ ạ ẹ ấ ẹ ữ ề ẳ ấ ẩ ơ ọ

+ Câu th g i n t đ l ng nghe ti ng g m vang v ng c a dòng sông Mã. ể ắ b i thông th + Nhà th g i t nh ng chi n sĩ anh ở hùng v n có dàn quân nh c t u nh ng khúc quân hành. Đây không có quân nh c, không ữ ẫ có nh ng khúc quân hành thì đã có khúc đ c hành c a dòng sông Mã. ộ + Đây là khúc nh c hùng tráng muôn đ i c a núi r ng mi n Tây B c, c a đ t n ờ ủ quê h ng nh ng con ng + Có th kh ng đ nh: Trong th Vi ị mát v i nh ng câu th hùng tráng nh v y. ơ ữ d. Kh th cu i k t l Ti nế : - Kh th v i nh ng câu th kh ng đ nh ph m ch t đ p nh t, đ u đ ng l ị c a đoàn quân Tây Ti n: ủ ế

c Tây Ti n ng ế ườ

c” i đi hông h n ẹ ướ ẹ ướ là đi mà không nghĩ đ n ngày v , là s n sàng m t đi không tr ề ế ẵ ộ ở

+ “Đi không h n i.ạ l

10

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

+ Đó là tinh th n c a tráng sĩ Kinh Kha sang T n: ầ ủ

ầ ề ị ứ ề ấ ừ

ấ ắ ộ ị ẳ

+ Đó là tinh th n c a ng ầ ủ ườ

“Li khách! Li khách!Con đ Phong tiêu tiêu h D ch thu hàn ỷ Tráng sĩ nh t kh h , b t ph c hoàn ụ (Gió hiu h t ch , sông D ch l nh tê ạ Tráng sĩ m t đi ch , ch ng tr v ) ừ ở ề i li khách trong th c a Thâm Tâm: ơ ủ ỏ ườ

ng nh Chí nh n ch a v bàn tay không, ớ

nói tr l i! ờ ở ạ

ừ t Nam t ng đ c vang lên trong nh ng câu ư ề Thì không bao gi ẹ i chi n sĩ Vi ế Ba năm, m già cũng đ ng mong,” ượ ệ ừ ầ ủ ữ

Đó cũng là tinh th n c a ng hát vào nh ng năm kháng chi n: ườ ế ữ

ố ệ ộ ầ

ả ồ

ế

ớ đây là tinh th n y không ph i là c a riêng ai, mà là c a c đoàn Đoàn V qu c quân m t l n ra đi Là có sá chi đâu ngày tr vở ề Ra đi, ra đi b o t n sông núi Ra đi, ra đi, thà ch t ch lùi. ủ ầ ấ ủ ả ả ề ệ ẹ ở

c nhà th kh c sâu thêm m t l n n a: i còn đ ượ ộ ầ ữ ắ ầ

Đ ng lên thăm th m m t chia phôi ẳ

ộ ẳ ư

i. T ế đây nh m t cánh tay gi ị ị lên đ + Đi u tuy t đ p quân Tây Ti n.ế - Tinh th n m t đi không tr l ở ạ ộ ườ ứ ị tr l ờ ở ạ ơ ộ ế ừ “m t”ộ ở Kh ng đ nh d t khoát, quy t chí ra đi, không l u luy n b n r n, ể ư ộ ơ

ẳ ộ ờ

i th . ề ớ ế ả ầ

ầ ặ ế

ướ ng tr ơ ữ ớ ờ ả ủ ế ị

ấ c chân đ u tiên r i m nh đ t ờ c m t trùng đi p núi non, ệ ướ ườ ng ể ằ , ch có chia phôi, ch nghĩ đ n chia ỉ ộ ỉ

ấ ả ấ

ả ng t n c a đoàn quân Tây ự ườ i kh ng đ nh s tr ị ư ư ộ ồ ủ ẳ ơ ờ

+ “m t chia phôi”: không chút băn khoăn bao gi kh ng đ nh m t l ị + Nhà th nh đang nh đ n nh ng ngày đ u, nh ng b ơ ư ữ ng đ đ n v i Tây Ti n. Con đ đ ng b ng quê h ườ ể ế ươ ằ ồ phía chân tr i. K t qu c a câu th còn cho ta hi u r ng, đ thăm th m m t mù ở ẳ lên thăm th m,ẳ mà cũng là thăm th m m t chia phôi ế ẳ phôi, ph ng ph t chút bu n nh ng cũng r t hùng tráng và c m đ ng. ồ - Hai câu th cu i vang lên nh là l ố Ti n:ế

ẳ ề

ị ờ ẳ ấ ệ ữ ắ ầ ắ i Tây Ti n, nh c ế ườ

ế t. ấ

ệ ứ hay còn quen g i là S m N a, là tên m t đ a danh c a Lào, k biên gi ủ ề ầ

ộ ị ộ ị ế ườ ữ

ớ i i Tây c m nh đ t Tây Ti n, nh ng tháng ngày Tây ọ ạ ộ có th quên đ ể ủ ượ ữ ế ả ấ ờ

ộ ừ ở ơ

ầ : ph n h n và ph n xác ồ

ừ “lòng” hay m t t i ta có hai ph n ườ ể ấ ừ “h n”? ồ ị ể ể

nào khác nh tâm h n, trái ồ ư ; xác thì ầ ầ h nồ thì mãi mãi v n còn. Nh c đ n ế ắ ẫ ẹ i, ph n sâu th m nh t, đ p ấ ẳ ấ ủ ườ ế ầ

Ai lên Tây Ti n mùa xuân y ấ ế H n v S m N a ch ng v xuôi. ồ ề ầ ứ + L i kh ng đ nh y b t đ u b ng vi c nh c đ n nh ng con ng ắ ằ đ n ế mùa xuân yấ , mùa xuân đã tr thành b t di ở + S m N a ầ ư Vi t-Lào, thu c đ a bàn ho t đ ng c a đoàn quân Tây Ti n. Mãi mãi nh ng ng ệ Ti n không baio gi ế Ti n.ế đây nhà th không dùng t + T i sao ạ B i con ng tim…mà dùng t ở có th chuy n d ch, có th r i xa, có th m t đi, ể ờ h nồ là nh c đ n nh ng gì thiêng liêng nh t c a con ng ắ nh t n i m i con ng i. ữ ườ ấ ơ ỗ

11

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ị ố ẳ ườ

ườ ậ ự i lính Tây Ti n. Nh ng ng ế i, Quang Dũng th t s mu n kh ng đ nh mình: Mãi mãi không quên ấ i đ ng đ i Tây Ti n dù m t ườ ồ ế ộ

ố ẫ ồ

:

ỉ ơ ủ ộ

i r t ng n ng i, ch h n m t năm ồ ạ ấ ẽ ậ ỉ ệ ờ ơ ắ ề ế ờ

t v ng ế i chi n ế ề ơ ủ ườ ậ

c câu tr l + Nói v con ng ề Tây Ti n, mãi mãi là ng ữ ế hay còn, v n còn s ng mãi trong tâm h n nhà th . ơ III. K T BÀI Ế - Tây Ti nế là m t đ n v b đ i có th i gian t n t ị ộ ộ ộ ơ tr i. Th mà cho đ n nay, tr i qua h n 60 năm, k ni m v nó th t hào hùng, có l ả ế c. không bao gi có th phai đ ượ ể ờ - Vì sao v y? Ch c n đ c l ọ ạ ỉ ầ sĩ trong bài Tây Ti nế , b t kì ng ấ i nh ng câu th c a Quang Dũng đã vi ữ i. i đ c nào cũng có đ ả ờ ườ ọ ượ

Đ : Phân tích đo n th sau trong bài : ơ Ề ạ Tây Ti nế c a Quang Dũng ủ

Anh b n dãi d u không b ầ ạ

ỏ

ớ ề ừ ươ ầ

i ề ườ ọ

ố ớ

ồ c n a ướ ữ G c lên súng mũ b quên đ i ờ ụ Chi u chi u oai linh thác g m thét ề Đêm đêm M ng H ch c p trêu ng ườ ị Nh ôi Tây Ti n c m lên khói ế ơ Mai Châu mùa em th m n p xôi. ơ ế

Ngàn th ướ c xu ng ố

i! Sông Mã xa r i Tây Ti n ế ơ ồ Nh v r ng núi nh ch i v i ớ ơ ơ Sài Khao s ng l p đoàn quân m i ỏ ấ M ng Lát hoa v trong đêm h i ơ ề ườ D c lên khúc khu u d c thăm th m ẳ ỷ ố Heo hút c n mây súng ng i tr i ử ờ c lên cao, ngàn th ướ Nhà ai Pha Luông m a xa kh i ơ ư

i Phù L u Chanh, năm 1948, sau khi đoàn ạ ư

ả

t v anh b đ i kháng chi n. ộ ộ ế ị ơ ế ề

ơ “Tây Ti n”:ế ấ

ủ ơ ổ ư ạ

ầ ề ể hành” c a th c phong: c kính mà l ổ ứ ặ ợ i phóng khoáng, nh nén ổ ọ ế i bay b ng. Th th r t phù h p v i c m h ng c a nhà th v Tây Ti n: ơ ề ủ ớ ả ủ ể ơ ấ

“Tây m t s chuy n đ i r t hay. Hai ti ng ổ ấ ế

ộ ự ư ộ ể ẩ ệ Tây Ti n!ế

 DÀN BÀI G I ÝỢ : I. M BÀIỞ : ơ Tây Ti nế : t - Hoàn c nh ra đ i bài th ờ ả i th . c gi quân Tây Ti n đ ể ế ượ - V trí bài th ơ: m t bài th b t h trong th vi ơ ấ ủ ộ II. THÂN BÀI: a. M y nét ban đ u v cái hay c a bài th - Bài th ch n th “ ơ ch t mà l ạ gian kh mà lãng m n, anh hùng mà hào hoa. ạ ổ ế đ n ế “Tây Ti n”,ế - T ừ “Nh Tây Ti n” ớ Ti n”ế g i h n nhi u, nhan đ còn nghe nh m t kh u l nh: ề ề ợ ơ b. M đ u cho m t k ni m đ c đáo: ộ ỉ ệ ở ầ ộ

ệ ớ ề ừ ắ ơ ầ ế

tr l ờ ở ạ ở ầ ơ ằ ả

ư ộ ỗ ớ ế ế ấ

ồ i!: ơ ọ ề ỉ ệ ư ế ơ ỉ

ế ứ ỗ ồ

Sông Mã xa r i Tây Ti n i! ế ơ ồ Nh v r ng núi nh ch i v i ớ ơ ơ - Sông Mã xa r iồ : đi u th tr m l ng. Th là đã xa Tây Ti n, không ch là trong th i ờ ỉ ế ố i. M đ u bài th b ng b n gian mà c trong không gian, đã xa không bao gi ti ng r t bu n, nh m t n i nh ti c khôn nguôi. - Tây Ti n ế ơ Nhà th g i v Tây Ti n, lúc Tây Ti n ch còn k ni m, nhà th nh mu n g i v tâm h n mình, đánh th c n i nh c a mình. ớ ủ ọ ề ố ớ ơ ơ : - Nh ch i v i

12

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

c h t, sau ti ng g i câu th trên, hai ti ng ch i v i nh vang t ướ ọ Tây Ti n ế ơ i ế ở ơ ơ ư ế ơ ừ

cân đo ớ ớ ấ ộ ỗ ư ế

ầ ắ

+ Tr ế vách đá d i v . ộ ề + Nh ch i v i đong đ mế đ ượ + Nh ch i v i ư ỗ c, không ượ l ng trong tâm h n. ơ ử ồ ch có trong ca dao: ẽ ỉ

ớ ơ ơ là nh nh th nào? M t n i nh không nhìn th y đ c nh ng mênh mông đ y p, lúc nào cũng l ớ ơ ơ : n i nh nh ch a t ng có trong th , có l ớ ư ư ừ ề ạ ằ ớ

ớ ơ ơ ấ ấ ỗ

lùng đ i v i nh ng ng ả i lính ề ố ớ ế ườ ữ ề ộ ộ

ừ ữ ộ

ế ề ế ấ

t lên ng, d d i m t cách phi ừ ng: đ p m t cách phi th ộ ố ượ ộ ả ộ ườ ư ữ ộ ườ ẹ ầ

ơ Ra v nh b n ch i v i ơ ơ ớ ạ Nh chi u b n tr i, nh n i b n n m ớ ơ ạ ả ế - N i nh ch i v i y, đ u tiên là dành cho nh v r ng núi: mi n đ t Tây Ti n là c ớ ề ừ ầ m t vùng r ng núi bao la, m t ni m đ t hoàn toàn l ạ ấ Tây Ti n nh ng chàng trai Hà N i ra đi. c. Mi n đ t Tây Ti n, c m t vùng r ng núi mà thiên nhiên nh mu n v nh ng t m vóc bình th th ng: ữ ườ

ươ

ố

ồ

Ngàn th ướ c xu ng ố

Sài Khao s ng l p đoàn quân m i ỏ ấ M ng Lát hoa v trong đêm h i ơ ề ườ D c lên khúc khu u d c thăm th m ẳ ỷ ố Heo hút c n mây súng ng i tr i ử ờ c lên cao, ngàn th ướ Nhà ai Pha Luông m a xa kh i ơ

ư ng, nh ng chi u h i núi, nh ng c n m a nh ch a t ng g p bao gi ơ ữ ề ặ ữ ươ

ng ư Sài Khao dày đ c đ n l p đoàn quân m i : ư ư ừ ờ ỏ (l pấ là che l p, mà cũng là vùi ấ ở ặ ữ ươ ơ ế ấ

M ng Lát khu t che ánh sáng, hoa nh v trong đêm h i. ở ườ ơ

ư ề c hành quân: d c đã lên ự ị ướ ừ ố

ng d c quanh co u n l ườ ố khúc khu uỷ , n nh lên t n tr i. Đúng là ờ ư ậ ố ượ

- Nh ng làn s + S l p)ấ + H i núi ấ ơ ng đèo cao đ c th m ng tr trên t ng b - n t ẳ ố Ấ ượ d c thăm th m i còn thêm l ẳ , đ ố ạ lên đ n t n tr i: ờ ế ậ

ồ

ng mà nh đi gi a mây tr i, đ t chân lên nh ng c n đ t mà nh đ t lên ư ặ ư ấ ồ Heo hút c n mây súng ng i tr i ử ờ ữ ữ ặ ờ ườ

ữ

Súng ng i tr i , đ n cây súng, m t v t vô tri mà nh cũng ậ ạ ế ộ ậ ư

+ Đi trên đ nh ng c n mây. ồ + M y ti ng ế gi ỗ ậ

ử ấ Ngàn th ờ nghe th t l ấ t mình b ng ng i th y mùi tr i. ờ ử ướ ướ c xu ng ố

c lên cao, ngàn th Nhà ai Pha Luông m a xa kh i ơ

ứ

ơ ừ ế ồ ấ ư ả

c c n m a ư ẩ ằ ọ

ướ ơ ữ ề ứ ồ ư ề ố

ự ờ Tây Ti nế trong m a. C câu th bày ti ng ế ơ ư Tây Ti nế : m a tr ng ắ ộ ạ ươ Tây Ti nế nh m t s t ư ộ ự ươ mình đ ng tr ề ả ườ ư ng m a. ư ả ng ph n i chi n sĩ ế ả ấ

ư + Câu th s ng s ng nh hai vách núi d ng đ ng. ữ ư + Th r i b t ng xô đ n m t b u tr i ộ ầ ế ờ thanh b ng, đ c lên nh ng n ng t ơ ự xoá b n b , mi n Pha Luông nh huy n o, b ng b nh gi a m t đ i d ề d. Trên b c tranh y, hình nh ng ứ lãng m n.ạ

Anh b n dãi d u không b ầ ạ

ỏ

ầ

Đêm đêm M ng H ch c p trêu ng i c n a ướ ữ G c lên súng mũ b quên đ i ờ ụ Chi u chi u oai linh thác g m thét ề ườ ị ề ườ ọ

13

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

, đêm ạ ề thác g m thét ầ ề

ự ặ ả i. ườ

ộ ỉ

i chi n sĩ Tây Ti n c hiên ngang mà b ế ứ ứ ế ướ ờ

ỏ i mà con ng t lên thiên nhiên, khinh th c đi trong cu c hành quân, ch khi nào ế ướ c n a, thí c th mà b quên đ i! Hiên ngang, anh hùng quá, không ph i ả ườ ng i v ườ ượ ườ ắ

ử

ớ ng ph n khác, b t ng h n: Tây Ti n v i ộ ự ươ ờ ơ ế ấ ả

i: - Thiên nhiên có s m c c m d d i, mà đe do : chi u chi u thì ữ ộ đêm thì c p trêu ng ọ - Ng ườ không b ữ thiên nhiên chi n th ng con ng ế th thách. - M ch th b ng chuy n sang m t s t ể ơ ổ ạ m t k ni m m lòng ng ườ ộ ỉ ệ ấ

ớ ế ơ

Nh ôi Tây Ti n c m lên khói Mai Châu mùa em th m n p xôi ế ơ

i, còn có ỉ ữ ộ Tây Ti nế ườ

. ớ ế ự ư ủ ố ơ ồ

ơ ư ộ ế ằ

ộ ừ n pế thanh tr c b t lên. ớ ắ ậ ơ ữ ộ ơ

+ Tây Ti n ế không ch có thiên nhiên d d i, mà còn có tình ng c m lên khói ơ + Nh ôiớ : nh đ n nôn nao, nh còn mu n hít sâu vào l ng ng c làn khói th m c a bát c m nóng ngày nào! ơ + Câu th nh m t câu hát. Sáu ti ng thanh b ng, cho m t t + Gi a cu c hành quân mà có bát c m nóng, đã đáng nh , đây còn là bát c m cùng v i ớ Mai Câu mùa em.

:

ỉ

ị ồ ư ấ ồ ạ ơ ồ

t Nam có m t bài th v i nh ng câu th Tây Ti nế ch ho t đ ng, t n t ạ ộ ộ ị ạ ộ ưở ộ i h n m t năm. ộ ộ ng đ ng th i là m t ờ ơ ơ ớ ữ

ế ồ i v i ng ệ t Nam. ơ i Vi III. K T BÀI Ế - L ch s nh tình c mà có đoàn quân ờ ử ư - R i cũng nh tình c y mà đoàn quân y có m t v đ i đ i tr ờ ấ nhà th tài hoa Quang Dũng, th r i th Vi nh m t l n đi không tr l ệ ơ ư ộ ầ ở ạ ớ ườ

Đ t N c ng ca M t đ ơ ạ ấ ướ ( tr ườ ặ ườ ng

ĐỀ: Phân tích đo n th sau trích trong bài khát v ngọ ) c a nhà th Nguy n Khoa Đi m: ơ ủ ễ

ớ

ề Khi ta l n lên Đ t N c đã có r i ồ ấ ướ (…)

N c là n i “con cá ng ông móng n c bi n kh i” ướ ư ơ ướ ơ ể

c v tác gi và tác ph m ả ễ

ố ng ca ẩ : Nguy n Khoa Đi m t ơ ộ ộ ề t tr ế ườ ộ t nghi p khoa ệ ặ ườ ng M t đ

ạ ừ

ườ ươ ả ộ ị

ấ ướ là tên m t ch ả ng trong b n tr ữ ữ ố ng ca, xu t b n năm ấ ả ộ t c a cu c ệ ủ

 DÀN BÀI G I ÝỢ : I. M BÀIỞ : i thi u s l - Gi ệ ơ ượ ề ớ ng Đ i h c S ph m Hà N i, đi b đ i, làm th , vi Văn Tr ư ạ ọ ườ i chi n khu Th a Thiên. khát v ngọ t ế ạ : Đ t N c - V trí đ on trích ạ 1974, nói lên nh ng c m nh n v T qu c trong nh ng năm tháng ác li ề ổ ậ kháng chi n.ế II. THÂN BÀI: a. M y nét chung v đo n th : ơ ề ạ ấ

14

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

c vi ế ấ ị ờ

ng; nh ng câu th t i nói dân dã trong cu c s ng đ i th ạ ườ ư t r t gi n d : l ả ư do, có nh p đi u nh ng i th gi ng nh ơ ố ệ ơ ự ị

ầ ấ ướ , đo n th đ ơ ượ ữ ườ ặ

ể ể ặ ừ ộ ữ ộ

ươ Đ t N c ờ ng g p. ể ơ cu c s ng quen thu c ho c t ự ệ ấ ừ ộ ố ề ấ ấ ệ ọ ữ ữ ứ ẩ

ề ấ ướ ư ớ

ự ị

- Cũng nh toàn ch ng ư l ờ ộ ố không có v n, không gi ng m t th th nào th ố ngu n - Ch t li u đ bi u đ t là nh ng s vi c l y t ồ ạ văn h c dân gian, nh ng n ch a nh ng ý nghĩa sâu xa, nói lên nh ng đi u r t gi n d ị ả ư nh ng cũng r t to l n v Đ t N c mình. ấ b. T hào v Đ t N c mình có l ch s lâu đ i ờ . ử ề ấ ướ - Câu th m đ u r t gi n d : ị ả ơ ở ầ ấ

ấ ướ

ố Khi ta l n lên Đ t N c đã có r i ồ ư ng. Không gi ng nh đang vi ố ế ơ

t m t câu th , mà ng, m t c m nh n mà b t kì ai cũng có ỉ ơ ộ ả ộ ấ ườ ậ

bình th ng. ườ ẽ ể

t n mênh mông. ộ ở ế ơ ề

hào và bi ằ ớ ể ứ t. Ch ng ữ ế ấ

ớ + Gi ng nh m t câu nói bình th ườ ư ộ nhà th ch mu n nói lên m t đi u bình th ề ố th nói lên m t chân lí đã tr thành l ộ + M t ni m t ộ ự - Kh ng đ nh chân lí b ng nh ng ch ng c hi n nhiên mà b t kì ai cũng bi ứ ị ẳ c th nh t: ớ ứ ấ

ng k ử ữ ườ ể

ấ ướ ộ ư ờ ư ắ ầ ừ ệ

+ Nh ng t ữ ư …” đã có Đ t N c. + T “ừ ngày x a ngày x a ử c Vi - T lâu đã có đ t n t Nam: Đ t N c có trong nh ng cái ngày x a ngày x a th quen thu c khi b t đ u k m t câu chuy n đ i x a. ể ộ ấ ướ ở ấ ướ ừ ệ

t Nam, b i đã có b n s c văn hoá Vi ế ờ

đi u gi n d , đó là t p quán c a nhân dân Vi t Nam đã bà ăn”: Đ t N c b t đ u v i mi ng tr u bây gi ấ ướ ắ ầ ớ ả ờ ả ắ ầ ậ ệ bà ăn. ủ ề ị ệ

c Vi t Nam. ứ ộ ấ ướ ệ

c Vi ấ ướ ự ưở ị

+ “mi ng tr u bây gi ầ ế có t m y ngàn năm. ừ ấ + Có văn hoá Vi - Đ t n ệ Đ t N c l n lên khi dân mình bi ệ t Nam đã kh ng đ nh s tr ẳ ấ ướ ớ t Nam t c là đã hình thành m t đ t n ng thành: ế ồ t tr ng tre mà đánh gi c ặ

ờ

t Nam th c s đã tr ng thành trong ý ệ ự ự ưở ế ngàn đ i. ộ ừ ặ , nhân dân Vi ồ

ề ộ

+ Cây tre là hình nh quen thu c t ả t tr ng tre mà đánh gi c + Bi th c v ch quy n dân t c. - T lâu đ i, đã hình thành nh ng v đ p Vi t Nam: ứ ề ủ ờ ừ ữ

ẻ ẹ ẹ ệ ớ

i ph n Vi ố ặ t Nam. ụ ữ ệ

+ B i sau đ u + G ng cay mu i m n ớ ừ ố Tóc m thì b i sau đ u ầ ng nhau b ng g ng cay mu i m n. ằ ẹ ươ ừ ầ là m t nét đ p, quen thu c c a ng ườ ộ ủ ẹ ỷ ự ề ữ

Cha m th ộ ặ chính là s b n v ng, thu chung. ừ ư ố

ừ ố

Tay b ng đĩa mu i chén g ng G ng cay mu i m n xin đ ng quên nhau ừ i Vi t Nam đã bi ặ ể ổ t thành th o trong vi c t o nên c a nhà đ n ệ ạ ử ế ệ ạ ừ ườ

- T lâu đ i, con ng ờ đ nh n i sinh s ng: ị ố ơ

ọ ữ ấ ộ ộ

t Nam. ố ệ ề

ườ ư ệ ở ọ

t Nam x a dùng đ t cho con t Nam. ữ ệ ầ ọ

ữ t Nam t i Vi ữ lâu đ i. ờ ữ ệ ừ

Cái kèo, cái c t thành tên ộ + Cái kèo, cái c tộ là tên g i nh ng b ph n quan tr ng trong c u trúc m t ngôi nhà ọ ậ truy n th ng Vi + Cái kèo, cái c tộ cũng đã tr thành tên g i mà ng ặ cái. Đó là nh ng tên g i không có trong ch Hán, nh ng tên g i thu n tuý Vi Nh v y, đã có m t th ngôn ng Vi ộ - Đi u quan tr ng h n n a là: ọ ọ ứ ơ ữ ư ậ ề

15

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

H t g o ph i m t n ng hai g ộ ắ ạ ạ ả ầ

ươ ấ ả ể ng xay, giã, d n, sàng ạ ừ ộ

ườ

c mình m t n n văn ấ ướ ộ ề ự ệ

ư + Câu th nh gói tr n c quy trình lao đ ng v t v đ làm nên lúa g o. T nghìn x a, ọ ả ơ ư mình làm ra ngu n s ng cho mình. con ng t Nam đã t i Vi ự ồ ố ệ i Vi + T nghìn năm, con ng ạ ườ ừ t Nam, n n văn minh sông H ng. minh lúa n ề ướ ệ i kh ng đ nh ng n g n: i đo n th b ng l - Đóng l ờ ơ ằ ạ t Nam đã t o d ng cho đ t n ồ ọ c Vi ạ

ngày đó… ắ c có t ừ

hào v Đ t N c mình có l ch s lâu đ i, còn t hào vì b cõi ị ẳ Đ t n ấ ướ ề ấ ướ ử ờ ị ự ờ ỉ ự

b. Không ch t mênh mông. - M t ý th ng nghĩnh: ộ ộ ơ

ng Đ t là n i anh đ n tr ơ ấ ế

ướ ừ ự ng thú v trong t ị đ ộ ừ ượ ạ

i thì thành ra T ứ ấ ướ là m t t c ạ

ư

Đ t N c Đ t N c ể ạ ườ ắ . N c là n i em t m ơ t: ệ Đ t n v ng Ti ng Vi ế ứ ậ ỉ cha ông x a, khi b t đ u t o d ng nên đ t n ấ ướ . Mu n có đ u tiên đ t o thành ố c t o nên ổ Đ tấ và N cướ Đ tấ và ả

ngay bên ta, ngay d Đ t N c đâu xa, ấ ướ là Đ tấ và N cướ ở ở ướ ỗ i m i

ng, đó là ườ ế ắ ờ Đ tấ

Đ t N c ấ ướ . N i anh đ n tr ơ ấ ướ . N cướ c a ủ Đ t N c ơ ơ

ắ ơ ộ

+ M t hi n t ệ ượ ộ ừ Đ tấ và N cướ . Đ ng riêng thì ch là hai th v t ch t, ghép l b i hai t ấ ở c, đã nh n ra Qu c. Có l ậ ấ ướ ắ ầ ạ ự ẽ ố là hai y u t ấ ướ thì ph i có ế ố ầ N cướ . ấ ướ không + Đ t N c c chân ta. b ướ + T thu u th , cu c đ i ta đã g n cùng ộ ở ấ ừ ấ ướ , n i em t m, đó là c a ủ Đ t N c - Tíêp theo m t ý th đ c đáo và thú v : ị ộ ấ ướ

Đ t N c là n i ta hò h n ẹ Đ t N c là n i em đánh r i chi c khăn trong n i nh th m. ớ ầ ơ ế ơ ỗ ơ

ấ ướ + G i nh m t bài ca dao quen thu c: ợ ớ ộ

ớ

ố

ớ

i yêu nhau cũng ố ớ ườ ữ

ướ ủ ộ ỗ ế

ấ ướ

ộ ng nh ai Khăn th ươ Khăn r i xu ng đ t ấ ơ Khăn th ng nh ai ươ Khăn v t trên vai… ắ + M t n i nh trong tình yêu, m t ch n đ hò h n cho nh ng ng ẹ ể ộ c n đ n Đ t và N c c a Đ t N c. ấ ướ ầ - Đ t N c r t g n mà Đ t N c cũng r t xa: ơ

ấ ấ ướ ấ ầ ấ N c là n i “con cá ng ông móng n Đ t là n i “con chim ph ơ ướ ướ ơ

ể ể ậ ậ

đâu, thì tr ơ ướ ố c m t ta, cu i ắ

ấ ng hoàng bay v hòn núi b c” ạ ề ượ c bi n kh i”. ư ặ ơ ờ ậ hào m ra mênh mông trong câu th . Đ ng ở ứ ự ấ ướ

ơ ầ ư ấ ế

ữ ả ỉ ườ

ướ ủ m t l ừ ộ ờ i trí th c, mà c nh ng ng ứ ự ậ i bài hát ru em x Hu . Không ch ngày ỉ i ch bình ị hào v b cõi mênh mông, Đ t và N c mênh ướ i m , ng ẹ ấ ề ờ

ấ ướ

+ Nh ng n i th t xa, t n bên kia chân tr i, t n bên kia m t bi n. ữ + Ni m t ề ở t m nhìn xa xôi c a ta cũng là Đ t và N c c a Đ t N c mình. ấ ủ ầ + Hai câu th g n nh l y nguyên t ứ ngày x a, không ch ng nay mà t ườ ườ ư ừ ng n i xóm quê đã nh n ra và t th ơ ườ mông c a Đ t N c mình. ủ : III. K T BÀI Ế

16

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ỉ ầ ề Đ t N c ễ ề ầ ấ ả

ơ ớ ữ ề

ướ . Tuy nhiên, ph i vào - Không ch l n đ u Nguy n Khoa Đi m nghĩ v ữ không gian và th i gian này, nhà th m i có nh ng suy nghĩ mang chi u sâu cho nh ng ờ câu th ơ Đ t N c ấ ướ nh v y. ư ậ

ĐỀ: Phân tích c m h ng tình yêu trong bài th ơ “Sóng” c a Xuân Quỳnh. ứ ủ ả

: sinh năm 1942, m t 1988, đ l ể ạ i ấ

c v nhà th Xuân Quỳnh ơ ề

ọ c a nhà th , m t ng ơ (1968) ế i ph n v tình yêu. ụ ữ ề ỏ ủ ườ ờ ộ

ể “sóng” không ph i là hình t ậ ng m i trong th . ơ ậ ề ả ượ ớ

 DÀN BÀI G I ÝỢ : : I. M BÀIỞ i thi u s l - Gi ệ ơ ượ ề ớ kho ng 10 t p th , trong đó có nhi u bài th tình. ơ ậ ả - Bài th ơ Sóng in trong t p th ơ Hoa d c chi n hào ậ i bày t - Sóng là l ơ II. THÂN BÀI: a. Nhìn sóng, c m nh n v sóng đ nh n ra chính mình. ả - Th t ra, ậ + Truy n Ki u: ệ ề

Sóng tình d ng đã xiêu xiêu ườ

+ Ca dao:

ư ướ

ng… Tình anh nh n Tình em nh d i l a đào t m h ư ả ụ c dâng cao ươ ẩ

tình yêu, không còn hình nh nào t ớ ỏ ả ố t

lùng trong tình yêu cũng là c a sóng: + Tuy nhiên, v i nhà th đang khao khát bày t ơ h n.ơ - C m nh n v nh ng đi u đ i ngh ch l ả ề ữ ề ậ ố ủ

ị

ặ ể

ị ạ D d i và d u êm ữ ộ n ào và l ng l ẽ Ồ Sông không hi u n i mình ỗ Sóng tìm ra t n bậ ể

17

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ừ ư ể ả ừ

- Cũng nh sóng, tình yêu là th tình c m muôn đ i. T khi có bi n là đã có sóng, t khi có con ng ứ i là đã có tình yêu. Còn có con ng ờ i là còn có tình yêu: ườ ườ

ự

ứ ắ ấ ư ề

c: - Trong m i đi u khó ọ ng Ôi con sóng ngày x aư Và ngày sau v n thẫ ế N i khát v ng tình yêu ỗ ọ B i h i trong ng c tr ẻ ồ ồ đ i, tình yêu là th tình c m khó c t nghĩa nh t, cũng nh ả ở ờ ắ ườ ể

Tr i ta không th nào c t nghĩa đ ướ ể

ượ c muôn trùng sóng b Em nghĩ v anh, em ề Em nghĩ v bi n l n ề ể ớ T n i nào sóng lên? ừ ơ

ắ ầ ừ

Sóng b t đ u t Gió b t đ u t ắ ầ ừ Em cũng không bi

gió đâu? t n a ế ữ Khi nào ta yêu nhau.

i cho sóng cũng là câu tr l ơ ả ờ

ố ủ ậ ủ ự ố ứ ị ế i cho tình yêu. Quy lu t c a s s ng là th , ủ i. Tình yêu nh m t th đ nh m nh c a ườ ư ộ ệ

i, ủ ườ

ằ ờ ấ ữ ữ ữ ủ ạ ị

ư ế ự ư ớ ọ

ủ ỏ ề ể

ộ

ng vào b , b i sóng sinh ra là đ v tình yêu c a mình. t: ệ ờ ở ủ ấ ả ọ ng đ u h ề ạ ươ ể ỗ ướ

+ Câu th tr l ả ờ nó n m ngoài ý mu n ch quan c a con ng tr i đ t dành cho con ng nh ng tình + Nh ng tình yêu l n c a nhân lo i, nh ng bi k ch c a tình yêu cũng là t ừ ớ ủ yêu nh th , nh ng đó m i là tình yêu đích th c: Kim Tr ng và Thuý Ki u, Romeo và ề Juliet… b. Nói v sóng, m n sóng đ bày t ượ - Tình yêu c a mình là m t tình yêu chân thành và mãnh li + T t c m i con sóng trên đ i d vào b :ờ

ướ

Con sóng d Con sóng trên m t n i lòng sâu c ặ ướ

Ôi con sóng nh bớ ờ Ngày đêm không ng đ c ủ ượ

+ Nói v sóng là đ nói v mình: ể ề ề

ả

ộ ủ

ẫ D u ng

ơ

H ng v anh - m t ph

Lòng em nh đ n anh ớ ế C trong m còn th c ứ ơ - Tình yêu c a mình là m t tình yêu tr n v n, duy nh t: ọ ẹ ấ D u xuôi v ph ng b c ắ ề ươ ng nam c v ph ượ ề ươ ẫ N i nào em cũng nghĩ ươ ộ c, có hai ph i đi l ng đ ch n: ph ề ướ i xuyên đ t n ấ ướ ng. ươ ườ ạ ể ọ ươ ng b c và ắ

ng nam. ươ

ng duy nh t: ươ

ộ ạ ỉ ứ ủ ng anh ạ

+ Trên con ng ph + Trong tình yêu này, ch có m t ph ươ - Tình yêu c a mình có s c m nh đ v ể ượ ngoài kia đ i d ấ Ph t lên m i tr ng i. ọ ở ng ạ ươ Ở

18

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

Trăm ngàn con sóng đó i b Con nào ch ng t ớ ờ ẳ Dù muôn v i cách tr . ở ờ t qua m i khó khăn đ gi + M t tình yêu đích th c là ph i bi tr n tình yêu: t v ế ượ ọ ự ả ộ ể ữ ọ

núi cũng trèo

i, t Ngũ l c sông cũng l Yêu nhau tam t ứ ộ ứ ử

t lên ậ ủ c u tam th p l c đèo cũng qua ạ ậ ụ ớ ể ượ ủ ứ

ố đ n đ

ỏ

ự ữ ể ả ậ ờ ộ ọ

ủ ạ ủ ạ ứ ỏ ư ữ ề ạ

ụ - Nhà th nh n bi t tình yêu c a mình cũng gi ng v i sóng, đ s c m nh đ v ế ơ muôn vàn cách tr , muôn vàn giông t c v i b . ở ố ế ượ ớ ờ c. Ni m khao khát cháy b ng c a ng i đang yêu. ườ ữ - B t đ u nh n ra s h u h n c a cu c đ i và m i th trong cu c đ i. K c nh ng ờ ộ th đ c coi là vô biên, vô h n nh ng th t ra đ u nh bé và h u h n. Tình yêu cũng ậ th t h u h n nh th chăng? ề ắ ầ ứ ượ ậ ữ ạ ư ế

ộ ờ

ẫ

Cu c đ i tuy dài th ế Năm tháng v n đi qua Nh bi n kia d u r ng ẫ ộ ư ể Mây v n bay v xa. ề ẫ

- Gi a m i th h u h n y, trái tim này khát khao đ c tr ứ ữ ạ ấ ữ ọ ườ ng t n: ồ

Làm sao đ ượ c tan ra ượ

ữ ể

Thành trăm con sóng nhỏ Gi a bi n l n tình yêu ể ớ Đ ngàn năm còn v ỗ ượ ậ ể ơ ấ

i đ c th . Đây cũng chính là t ấ ủ t ư ưở

ườ ượ ộ

ng t n, con ng ng cho bài th . ơ ơ ớ ẻ ề ng trung tâm, ch đ c a bài th . ơ ủ ề ủ ơ ể ữ c tan ra, m t khao khát mãnh li t và c m đ ng. Đ i ng i có th h u ờ ả ộ ệ i có th m t đi nh ng tình yêu thì còn ư ể ấ ườ ả ườ ồ

, Xuân Quỳnh còn nói r t rõ ni m khao T hát ự ề ấ ơ

+ Cò th nh n ra vì sao nhà th l y sóng làm hình t + Đây cũng chính là ch đ c đáo nh t c a bài th , đi u m i m mà nhà th đem đ n ế ơ ỗ ộ cho ng ườ ọ + Khao khát đ h n nh ng tình yêu ph i tr ư ạ mãi. + Sau này, trong m t bài th khác, bài ộ khát.

Là máu th t, đ i th ị ờ ẳ

Cũng ng ng lúc cu c đ i không còn n a

ng ai ch ng có ữ t yêu anh c khi ch t đi r i ồ ườ ộ ờ ả ế ừ Nh ng bi ư ế

:

ề ổ

ị ỷ ế ờ ẫ ề ộ

III. K T BÀI Ế - Cu c s ng đang đ i thay, làm tác đ ng nhi u giá tr , trong đó có tình yêu. ộ ộ ố - Tuy nhiên, ni m khát khao m t tình yêu chung thu đ n muôn đ i v n là ni m khát khao m nh m c a con ng i. ề ẽ ủ ườ ạ

ng ca M t đ ng khát v ng ạ ườ ặ ườ ọ , nhà th Nguy n Khoa ơ ễ

i v nh ch ng còn góp cho Đ t N c nh ng núi V ng Phu ĐỀ: M t đo n trong tr ộ Đi m vi t: ế ề Nh ng ng ữ ườ ợ ớ ồ ọ ấ ướ

ợ

ữ …………………………………………….. G i trăm màu trên trăm dáng sông xuôi… 19

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

t ng ị ể ạ ổ ậ ư ưở ấ ướ ủ Đ t N c c a

Anh/ch hãy phân tích đo n th trên đ làm n i b t t Nhân dân c a Nguy n Khoa Đi m. ơ ề ủ ễ

c quy t ấ ướ ụ ằ ạ ả

ị

ữ ố đo n th trên, Đ t N c đ ữ ọ ươ

hay nh ng đ a ph ữ ạ

ữ b ng m t lo t nh ng hình nh, nh ng ộ ữ t Nam nào cũng i Vi ấ ứ ệ ườ ng, ng a Thánh Gióng, núi Bút, ữ Ông Đ c, Ông v nh ng th ng c nh, v đ a lí là ố ề ị ị ủ ữ ắ

ệ ộ ộ

 DÀN Ý THAM KH OẢ : 1. Ở ạ ơ ượ hi n t ng, nh ng đ a danh, nh ng danh nhân…mà b t c ng ệ ượ nh n ra: Hòn Tr ng Mái, núi V ng Phu, voi Hùng v ậ ự ng mang tên nh ng non Nghiêng, v nh H Long ươ ị Trang, Bà Đen, Bà Đi mể v.v…Cách nhìn c a tác gi ả ả ề m t cách nhìn có chi u sâu và là m t phát hi n m i m : ề ẻ ớ i v nh ch ng còn góp cho Đ t N c nh ng núi V ng Phu ấ ướ ườ ợ “Nh ng ng ữ ớ ồ ữ ọ

…………………………………………

ể ườ

i dân nào đã góp tên Ông Đ c, Ông Trang, Bà Đen, Bà Đi m c a đ t n ữ ữ

ế ữ ồ

ồ ậ ề ị ộ ự ả

ế ướ ươ ớ ọ

ự ả

Tác gi ể ế ề ộ ự ồ ạ ế ậ đã li ả

Nh ng ng ố c kh p B c Trung Nam (Đá Nh ng c nh quan thiên nhiên kỳ thú ắ ắ ủ ấ ướ ả ụ c ti p nh n, c m th đ v ng phu, hòn Con Cóc, Con Gà hay hòn Tr ng Mái v.v…) ả ậ ượ ế ố ọ ỏ qua tâm h n và qua l ch s c a dân t c i v mòn m i ộ . N u không có nh ng ng ử ủ ườ ợ nh ch ng qua các cu c chi n tranh và li tán thì cũng không có s c m nh n v núi ế ể c thì cũng không có th V ng Phu; n u không có truy n thuy t Hùng V ng d ng n ề có s c m nh n nh v y v v hùng vĩ c a vùng núi đ i xung quanh đ n vua Hùng… ủ ư ậ ề ẻ t kê hàng lo t hi n t ng r i quy n p đ đi đ n m t khái quát sâu ệ ượ ệ ộ ắ

ồ c, m t l t s ng ông cha ẳ ộ ố ố ộ

ướ c b n nghìn năm đi đâu ta cũng th y ấ

ồ ạ s c: Núi sông này và cu c đ i c a dân t c là m t: ộ ộ ờ ủ ắ Và đâu trên kh p ru ng đ ng gò bãi ộ ở Ch ng mang m t dáng hình, m t ao ộ Ôi đ t n ấ ướ ố ữ ộ ờ

ề ố ạ

ạ ề i vô danh, bình d , i các tri u đ i, các anh ị sinh ổ ế ơ ữ ạ

Nh ng cu c đ i đã hoá núi sông ta… c, nhà th không đi m l ườ ế ệ ớ

ể nh ng con ng th h n ti p n i th h kia: i con gái, con trai ứ ố ườ t bao ng ớ

Có bi ố ố ọ ị

ườ

ủ ị

2. Khi nghĩ v b n nghìn năm đ t n ấ ướ hùng n i ti ng, mà nh n m nh đ n vô vàn ế ấ ra, l n lên, lao đ ng và đánh gi c ặ t ừ ế ệ ọ ế ố ộ ườ ế i gi ng ta l a tu i Trong b n nghìn l p ng ổ H đã s ng và đã ch t! Gi n d và bình tâm ế ả Không ai nh m t đ t tên ớ ặ ặ Nh ng h đã làm ra Đ t N c ấ ướ ư và truy n l gìn gi ị ấ ề ạ ữ ấ ủ ấ ướ ầ ậ ọ ộ ọ Nh ng con ng i vô danh và bình d y đã m i giá tr văn hoá, văn minh, tinh th n và v t ch t c a đ t n ữ ữ ọ ọ ử ế ả

ế i cho các th c, c a dân t c: h sauệ ộ ữ h t lúa, ng n l a, ti ng nói, ngôn ng dân t c, c tên xã, tên làng…H cũng là nh ng ạ i:ườ ng

ạ ạ ố

ữ ể ố

ể cu i đo n trích). Cũng t (n m ư ưở ấ ướ ằ ở

Có ngo i xâm thì ch ng ngo i xâm Có n i thù thì vùng lên đánh b i. ộ ạ và cũng là cao đi m c a c m xúc tr tình là t ủ ả ộ ụ ạ ấ ấ ướ ữ ể

nhiên, tác gi ng c t lõi, đi m h i t 3. T t “Đ t N c này là Đ t N c nhân dân” chúng ta hi u thêm nh ng ý th trên. Và khi nói đ n ơ cách t ở ề ớ ư ưở ng t đi m này, ố ừ ể , m tộ ế Đ t N c c a Nhân dân ướ ủ ả tr v v i ng n ngu n phong phú đ p đ c a văn hoá, văn ẹ ẽ ủ ọ ồ ự

20

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

. V đ p tinh th n c a nhân dân, h n đâu h t, có ầ ủ ẻ ẹ ế ơ ể

h c dân gian mà tiêu bi u là ca dao th tìm th y trong ca dao, dân ca, truy n c tích: ọ ể ấ ở

ầ

ộ ẳ ấ ướ ủ ế ị

ả

ỉ ướ ả ậ ộ ề ở ề ươ ể ọ

ch ch n l c ba câu đ nói v ba ph ậ ấ ủ ở ừ

(“Quí công c m vàng nh ng ngày l n l (“Yêu em t i”) ữ

đó- ệ ổ Đ t N c c a Nhân dân, Đ t N c c a ca dao th n tho i ạ ấ ướ ủ ề ấ Câu th v i hai v song song, đ ng đ ng là m t cách đ nh nghĩa v Đ t ơ ớ ồ đây tác ậ ị ả ố ng di n quan tr ng nh t c a truy n th ng ọ ọ ), quí ắ ậ quy tế ầ ấ (“Tr ng tre đ i ngày thành g y – Đi tr thù mà ả thu trong nôi” ặ ộ nh ng cũng th t ư ậ ọ t trong câm thù và chi n đ u ệ ế ồ ợ

ợ

i g p cách v n d ng v n ca dao, dân ca m t cách sáng t o: ạ ặ ụ ố ộ

ậ ỉ ử ụ ả ẫ

N c..th t gi n d mà cũng th t đ c đáo. Trong c kho tàng ca dao, dân ca, gi ệ nhân dân, dân t c: ộ th t say đ m trong tình yêu tr ng tình nghĩa li không s dài lâu”…) Chúng ta l ạ không ớ ế i nguyên văn mà ch s d ng ý và hình nh c a ca dao, v n g i nh đ n ơ ủ i tr thành m t câu, m t ý th g n bó trong m ch th c a ộ ủ ơ ắ ợ ạ ư ạ ộ ở

ng ư ưở Đ t N c c a Nhân dân ấ ướ ủ ễ ự ề

ủ ấ ướ ủ

đây là ch ng Mĩ.. ng Đ t n ế ư ế ừ ự k th a c a Nguy n Khoa Đi m th c ra là s c c a nhân dân đã manh nha trong l ch s xa ử ị ố ố

t ư ưở ữ ữ ừ ậ ớ ộ

l p l ặ ạ câu ca dao nh ng l bài. 4. T t t và phát tri n t ể ư ưở x a, tr i qua cu c kháng chi n ch ng Pháp và ả ở ộ Nh ng nhà t ủ ủ ễ ễ ể ị

ọ ớ ườ ủ ủ ả ặ

ứ ng l n, nh ng nhà văn c a dân t c đã t ng nói lên nh n th c ộ v vai trò c a nhân dân trong l ch s (Nguy n Trãi, Nguy n Đình Chi u, Phan B i ử ề Châu) ho c c m thông sâu s c v i s ph n c a nhân dân, c a m i l p ng i trong ậ ớ ố nhân dân (Văn chiêu h n, Truy n Ki u ề c a Nguy n Du). ắ ệ

ễ ủ c soi sáng b ng t ồ Đ n n n văn h c hi n đ i, đ ọ ế ề t ư ưở ệ ằ ằ

ể ạ ẩ ự ề ộ

ng XHCN, b ng quan ượ trong th c ti n vĩ đ i c a cu c cách m ng đi m mác xít v nhân dân và n y n t ạ ở ừ ạ ủ ộ mang tính nhân dân sâu s c, văn h c t sau Cách m ng tháng Tám đã đ t đ n m t ọ ừ ắ nh n th c sâu s c v nhân dân và c m h ng v đ t n ứ ả ắ ề ứ ậ

Th ca kháng chi n ch ng Pháp là m t ví d tiêu bi u ( ễ ạ ề ấ ướ ụ ạ ế c mang tính dân ch cao. ủ ủ ố ơ ế ầ ể Tình sông núi c a Tr n

ầ ể ủ ủ

t c c a nhân ố ữ dân m t l n n a đ ộ ầ ộ Bên kia sông Đu ngố c a Hoàng c m). ấ ướ ủ c Đ n giai đo n ch ng Mĩ, t ạ

ậ ắ ữ Mai Ninh, Đ t n ế ứ ấ ướ c a Nguy n Đình Thi, ng ư ưở Đ t n ữ

ệ

ướ ư ưở ượ c nh n th c sâu s c thêm b i vai trò và nh ng đóng góp to l n, nh ng hi sinh vô vàn c a ủ ở nhân dân trong cu c chi n tranh dài lâu và c c kì ác li ự ế c các nhà th tr th i ch ng Mĩ c u n ơ ẻ ờ ượ ộ

ấ ệ ủ ớ t này. ứ ữ

ộ ng y đ ấ ự ả ẻ ọ

i đi t

ơ ấ ổ ơ c a Nguy n Duy, các tr ữ ủ ưỡ i bi n ề ng ca ỉ

c phát bi u m t cách ể ố qua s tr i nghi m c a chính mình nh nh ng thành viên c a nhân ư ủ ng c a c s ch che, đùm b c, nuôi d ượ ự ở ọ ể c aủ Nh ng ng ườ ớ ườ ữ ố c a H u Th nh đ u t p trung nói v nh ng ữ ề ậ ả ng, vô danh trong nhân dân và không ph i ả ặ ủ

ủ i bình th ườ ả

Đây là đo n th

: ầ ị

ạ

t. Đo n th th hi n đ ề ế ệ ơ ể ệ ộ ữ ượ ễ ạ

ế ợ ả ễ

T t th m thía dân, cùng chia s m i gian lao, hi sinh và đ r m nhân dân (H i m ủ ễ i thành ph Thanh Th o và Đ ng t ớ ườ ng m t c a các con ng g ườ ươ i m .) ng u nhiên mà đ u b t đ u b ng hình nh ng ẹ ằ ề ườ ắ ầ ẫ ồ ư ậ . Ch t chính lu n n m trong ý đ t ơ tr tình – chính lu n ạ ấ ằ ậ ữ ng c a tác gi t ề ả th c t nh tinh th n dân t c c a th h tr thành th mi n ứ ỉ ế ệ ẻ ộ ủ ủ ưở ế Nam, đ d t khoát đ ng v phía nhân dân và cách m ng trong cu c kháng chi n ứ ể ứ c nh ng ch m nh ch ng Mĩ đang di n ra quy t li ỗ ạ ố c a th Nguy n Khoa Đi m: k t h p c m xúc và suy nghĩ, chính lu n và tr tình. ữ ậ ủ ệ ạ ề ạ ủ

ộ ệ i g n gũi, mĩ l i đ c vào th gi ơ Thành công c a đo n trích là vi c t o m t không khí, gi ng đi u, m t không ệ ộ gian ngh thu t riêng đ y màu s c s thi, đ a ng ầ ọ ế ớ ầ ườ ọ ắ ử ư ệ ậ

21

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ổ ủ ứ ư ủ ạ ọ

ơ ự ả

ế duy hi n đ i v i hình th c câu th t “Đ t n ạ ớ ng ệ t ớ i m i do. Đó chính là nét ứ ấ ướ ủ c c a Nhân dân- Đ t N c c a ư ấ ớ ư ưở ấ ướ ủ ậ ố ẩ

và giàu s c bay b ng c a ca dao, truy n thuy t, c a văn h c dân gian, nh ng l ề m qua cách c m nh n và t ẻ đ c s c th m mĩ, th ng nh t v i t ặ ắ ạ . ca dao th n tho i” ầ

ệ ạ ị

tâm tr ng y trong truy n ng n ụ ứ ắ “V nh t” ợ ị ặ c aủ ụ ứ ạ ậ ủ ệ ậ ủ ệ ả ấ

ĐỀ: Phân tích tâm tr ng c a bà c T , giá tr ngh thu t c a bà c T và giá tr ủ ngh thu t c a vi c miêu t ệ Kim Lân.

ộ ậ ắ ặ là m t truy n ng n có ba nhân v t, mà nhân v t nào Kim Lân cũng xây ậ

t nhân v t bà c T tuy ch xu t hi n t ỉ ụ ứ ư

ữ n a sau tác ph m nh ng cũng hi n ệ ấ i nh t

ẩ ữ ẹ t Nam ngày tr ọ i m nghèo Vi ố ỗ c. ệ ừ ử ả ẹ ấ ư ườ ấ ủ ạ ộ ướ ệ ề

ả ả

ử ướ ấ ị ế ố

ạ ứ ệ ạ ỉ ủ

là n n đói kh ng khi p nh t l ch s n ẽ ế ơ ế ườ ư ộ c ta, gi ng nh m t i. ườ ng đ ươ ề ấ ạ ấ

ế ố ơ ộ

 DÀN BÀI THAM KH OẢ : I. M BÀIỞ : - “V nh t” ệ ợ d ng m t cách chăm chút. ộ ự - Đ c bi ậ ệ ặ lên th t rõ ràng, v i nh ng tâm tr ng nh ph n ánh tr n v n nh ng gì là c t l ớ ậ c a n i ni m và ph m ch t c a m t ng ẩ ủ ỗ II. THÂN BÀI: ạ : 1. Hoàn c nh làm n y sinh tâm tr ng - N n đói năm 1945 có l ủ th b nh d ch kh ng khi p, ch trong h n n a năm, làm ch t h n hai tri u ng ơ ử ị ệ i ph i b quê h - Cái n n đói y vào lúc này đã đ n đ cao nh t, nhi u ng ể ả ỏ ộ lang thang nh t thóc r i vãi ki m s ng. M t cô gái có th ăn m t m ch b n bán bánh ạ ể ộ ặ ố ặ Cháo cám, th th c ăn v n “V nh t”. đúc, sau đó s n sàng theo ng ẵ ế i cho ăn đ làm ườ ố ứ ứ ể ợ

22

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

i, đã tr thành th ở ề ườ ứ “ngon đáo đ c ”, ể ơ mà nhi u nhà còn không có

c nào khác là s ng cho qua i ai cũng ch nghĩ đ n cái đói, không còn m ỉ ố ế ườ ơ ướ

nhà hàng xóm tr v , bà c T l ế ừ ở ề ề ố ụ ứ ạ i nhìn th y trong ấ

i hôm y, t ấ . ạ

i khách l ủ

ở ừ ữ ướ

ạ ủ c h t là bà r t ỉ

ữ ộ ứ

ỉ ấ

ế ườ

ỗ ả:

ả ả ế ớ ề ượ ạ i chào mình b ng u?” c gi ớ ! Chúng tôi ph i duyên ph i ki p v i

ẳ

ầ

ộ ạ ụ ố ả ể ồ ư

ấ ư ạ ư ữ ể . “Bà lão r tấ ể ồ . Nh ng bà lão hi u gì? Đó là đi u l ể ra r t đáng vui nh ng theo bà là ề ẽ

i xin, ườ ặ c a Tràng, m t cô dâu không ph i c ả ướ ủ ợ ộ

ỏ ộ

“v nh t” i đói khát nào đó đã theo Tràng v nhà. ẫ ề ợ ư ờ ỉ

c v . ượ ợ ớ

ai oán xót th ắ . ng, cay đ ng ư

ề ẹ

i m Vi ẹ ướ ậ ỉ ườ ấ ấ ệ ờ

ụ ứ c b y lâu c a bà c T là ủ thì chuy n y đã ệ ấ ợ t Nam nào mà ch ng v y. B y gi ẳ ố ẹ ẹ

“Chao ôi, ng ng: ừ ả ỗ ỗ

ươ ữ ư ự ợ ả ồ

t c . Cái đói s tiêu di t c iườ ẻ t r ng chúng nó có nuôi n i nhau s ng qua ố ệ ấ ả t t ơ ấ ả ổ ẽ

ở ặ c con đói khát này không?” ọ

ọ ng cho con trai mình, ng ươ ự ươ ả ủ ả ấ ộ

ẹ i đ ng chung c nh ng , là t m lòng đ l c khó khăn, đói kh này, ng i m cũng xót th ườ ồ i ta có g p b ữ “Ng ng cho cô gái này là con dâu ộ ượ ng i ta ườ ướ ặ ổ

ờ ủ ắ

ườ i ữ ở ạ m tộ t bao l n ph i tr i qua nh ng n i đ ng cay. Còn l ộ ỗ ắ ữ

ầ i m . ườ ẹ ươ

ề ế ố

ẻ “- i đ chia s mi ng ăn v n đã đói khát, ả , thôi thì các con đã ph i i con dâu: ườ ể ườ ộ ậ ườ Ừ

không dành cho ng mà ăn. - M i ng ỗ cái đói. - Th mà, bu i chi u t ổ nhà mình m t ng ườ ộ : 2. Nh ng tâm tr ng c a bà c T ụ ứ ạ , b i v a vào ngõ bà đã nhìn th y trong nhà mình - Tr ấ ng c nhiên ấ ạ ế i n a. N i ng c nhiên c a bà càng không ph i ch có con trai bà mà có thêm m t ng ỗ ườ ữ ả “Đ n gi a sân bà lão đ ng s ng l i, bà lão càng ng c nhiên h n. lúc càng l n lên: ơ ế ạ ớ ạ ữ i đàn bà nào trong y nh ? Ng Quái, sao l ầ i đ ng ngay đ u i đàn bà nào l i có ng ườ ườ ạ ứ ạ ng th ng con mình th kia? Sao l gi ạ ằ ằ i m cũng đ - R i ồ n i băn khoăn c a ng i to ả ườ ẹ ủ “Nhà tôi nó m i v làm b n v i tôi đ y u ấ ớ ạ nhau…Ch ng qua nó cũng là cái s c …” Bà lão cúi đ u nín l ng. bà lão hi u r i.” ặ - Không còn ng c nhiên n a nh ng bà c chuy n sang m t tâm tr ng khác hi u r i” bu nồ vào lúc này: + Th là con trai bà đã có v . ế ợ i con gái này là + Th ng ế d m h i gì c , m t con ng ườ ả ạ + Ch vì m con bà quá nghèo, con trai bà mãi v n ch a có v , nay nh có hoàn c nh ả ẹ tr trêu này m i có đ ớ - B i v y, bà c T m ng nh ng cũng ụ ứ ừ ươ ở ậ + Bà là ng i m ch có Tràng là con trai, ni m mong ườ Tràng có v . Lòng ng ợ thành s th t. M con bà cũng gi ng nh bao gia đình khác. Có cha m , con cái, v ư ự ậ ch ng…ồ + Nh ng cũng chính n i m ng y mà n y sinh n i ai oán xót th ấ ta d ng v g ch ng cho con là lúc trong nhà ăn nên làm ra, nh ng mong sinh con đ cái n m t sau này. Còn mình thì…Bi ế ằ Cái đói m nh h n t đ ạ ượ m i ni m vui, m i hi v ng. ề ọ + Xót th ườ bà. Đó là s thông c m c a nh ng ng c a bà m nghèo. Vì bà nghĩ : ườ ẹ ủ m i l y đ n con mình”. ớ ấ ế - Cu i cùng thì m i n i cay đ ng cũng qua đi. B i trong cu c đ i c a nh ng ng ọ ỗ ố i là nh m con Tràng, đã bi ả ả ế ư ẹ tình c m th ng yêu c a ng ủ ả + Không lo nghĩ v chuy n có thêm m t ng ệ i m hoàn toàn vui lòng ch p nh n ng ng duyên ph i ki p nhau, u cũng m ng lòng” ấ ừ ẹ ả ế

23

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

thái đ th t chân tình: “ ố ố ồ ỏ ộ ậ ỡ ỏ Con ng i xu ng đây. Ng i xu ng đây cho đ m i ồ

ng hoàn toàn chân thành:

ng xót. Nó bây gi đã là dâu là con trong nhà ươ i đàn bà, lòng đ y th ờ ầ ươ m t tình th ỏ ộ ườ

ẹ ờ ng quá…” ướ

i m nghèo. Trong ộ ườ ắ ứ ả ấ i không nói đ ấ ợ ễ ươ c n a, n ấ ả

ặ ả ẹ ng yêu, s chia s . ẻ ự c m t c ch y xu ng ròng ròng”. ố ộ ươ

ạ ữ ộ ấ ẫ ẻ

ẫ ề ế ủ ữ

ạ ả ộ ị ườ ủ

ừ ơ ư ộ ả

ầ ướ ừ

ấ ầ ả ơ ơ ủ ạ

ị ị ộ ỉ ế

ự ự ẻ i v nh t b t ng nh ng đúng th c s là m t ng ườ ợ ề

ả ề ề

ớ ươ ỉ ủ ặ ủ ủ

ầ c, và cũng ch ng c n ẳ ẹ Bà m Tràng i m : “ ẹ ng, cái m t b ng beo u ám c a bà r ng ạ c nhà c a.” ườ ướ ử

ớ ủ ẳ ọ ụ ể ỏ ề ắ ộ

ớ ọ ỉ ế

ữ ặ ầ ớ ẹ ồ ả ậ ừ ể ệ ạ

t qua n i lo cái đói: ng nh đã lên đ n t “Bà ụ ứ ườ ượ ư ỗ

t đ nh, v ế ộ ỉ ng v sau này: ề ướ ệ ệ

. Khi nào có ti n ta mua l y đôi gà…Này ngo nh đi ngo nh l i ch m y mà ả ấ ề ạ ấ ả ả ạ

ữ ể ế ề ớ

ế ị ỏ ụ ứ ữ ế ằ ộ

ể ơ

ng ch trong ch p m t. ườ ắ ớ ỉ

ẻ Chè khoán đây, ngon đáo đ c ”. ế ự tuy t v ng ủ ứ ứ ả

ế ấ ỗ

ệ ọ , th ụ ứ ứ i. Nhìn th y nó là nhìn th y cái đói, là n i lo ch t đói. ấ ế ổ ấ “mi ng cám đ ng chát và ngh n b trong c ”. ườ ộ ứ ẹ ắ ộ

ắ

ộ

ộ ồ ố ư ư ể ữ ừ ạ ữ ế

ố ộ ầ ồ ị ư ờ ở

ụ ứ ề i đ t này không ch c đã s ng qua đ Gi ộ ỉ ạ ờ ấ ượ ắ ố

+ Bà bày t chân.” + R i bà bày t ồ “Bà lão nhìn ng r i.”ồ - “…Chúng mày l y nhau lúc này, u th ấ Bà lão ngh n l ượ ữ + Kim Lân đã di n ra r t h p lí và r t c m đ ng t m lòng m t ng nh ng hoàn c nh ng t nghèo nh t v n không mât đi lòng th hoàn toàn vui v vào bu i sáng hôm sau: - M t tâm tr ng ổ + Nguyên nhân d n đ n đi u đó th t gi n d , qua m t đêm, nh ng lo âu c a con ậ ả ị i, c a bà c cũng qua đi. Tâm h n nghèo v n gi n d và l c quan. H n n a, trong ng ữ ố ồ ụ ớ nhà bà lúc này đang có m t c nh t ng tuy t đ p, bà t ng mong c nh ng nay m i ệ ẹ ượ s m, đang quét t c nhìn th y l n đ u: cô con dâu th c d y t đ trong nhà ra ngoài ứ ậ ừ ớ ượ n. Đó là hình nh đ n s c a h nh phúc bình d , hình nh m t gia đình. Cô gái kia v ộ ả ị ườ i v ch u th đúng là m t cô gái quê chăm ch , n t na, m t ng ộ ng ch u khó. M t ươ ườ ợ ộ ng i v . ườ ợ ờ ư ặ ấ ộ h n ra v ngoài, không th gi u đ + Ni m vui c a bà c T l ể ấ ượ ụ ứ ộ ẳ ủ ph i gi u. Cùng v i ni m vui l n c a Tràng là ni m vui c a ng ấ ườ cũng nh nhõm t i t nh khác h n ngày th ẹ r h n lên. Bà lão xăm x m thu d n, quét t ỡ ẳ ni m vui m t cách c th , bà lão b o cô dâu m i d n b a ăn sáng ra cho + Đ bày t ả ể B a c m c nhà. Đúng là m ch ng và đúng là nàng dâu r i! Không ch th , m c d u “ ữ ơ ồ ả ớ ngày đói trông th t th m h i. Bà lão v a ăn v a k chuy n làm ăn v i gia đình, v i ừ con dâu.” + Ni m vui c a bà c T d ủ ề lão nói toàn chuy n vui, toàn chuy n sung s - Tràng có ngay đàn gà cho mà xem…” + Quy t đ nh không đ cho ni m vui mau chóng k t thúc cùng v i nh ng bát cháo loãng ít ớ i, bà c T quy t kéo dài b a ăn sáng b ng cách ti p thêm m t món ăn m i ế i r t vui v : “ v i nh ng l ờ ấ ữ ớ ni m vui đ n s - Nh ng t ừ ề ư + Th c ch t th chè khoán c a bà c T là cháo cám. Đó không ph i là th th c ăn ấ ự dành cho ng + Ăn v i m t mi ng, Tràng th y ế Không ai dám nhìn vào m t nhau. ngoài đình d i lên m t h i tr ng d n + Nh đ tăng thêm hi u qu c a cháo cám, t ồ ả ủ ệ d p, nh ng ti ng tr ng thúc thu . R i đàn qu trên nh ng cây bay vù lên nh nh ng ữ ế ậ đám mây đen. M t b u tr i nh đã b bao trùm b i cái đói, m t không khí ch t chóc. + Lòng bà c T lúc này cũng không còn ni m vui nào, ch còn l v ng. “ ọ ra ngoài. Bà lão cũng không dám đ con dâu nhìn th y bà khóc.” ế i là m t n i tuy t ệ ộ ỗ ạ c đâu con …” “Bà lão ngo nh v i ộ ả ấ ể

24

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

i ng ờ ụ ứ

i ta không đóng thu n a đâu. Ng ạ ề ắ

ố ộ ủ ề ề ộ ậ ọ ế ữ ụ ứ ẽ ộ ủ ườ i đói n a đ y” ữ ườ i con dâu ườ i ta còn ườ ấ , bà c T s nghĩ gì? Ch c ch n ắ ắ ộ ng s ng: m t cu c cách m ng đang đ n m t ế ạ

ụ

ộ ự ả r t hi u con ng ể ả: i trong n i kh mà ỗ ổ

t t ọ ề ộ ố ư ứ ầ ượ ướ

ề ậ

i nghèo kh y v n không m t đi nh ng gì t ữ t đ p n i con ng ơ ỏ ố ữ ổ ấ ầ ẫ

ư ự ề ộ

ệ ở ề ố ẹ ủ ả

t là m t ni m tin dù mong manh nh ng bao gi t đ p c a cu c đ i. ộ ườ ng, s chia s và đ c bi ặ ẻ đi u t ộ ư ế

ng ạ ấ ề

t v chuy n ọ ng ch t. ỉ ớ ể ể ị ồ ữ ế ố

t không nhi u trong văn h c Vi : ộ ề ố

ệ c x p hàng đ u nh t Nam sau ư ọ ế ữ ư ế ữ ượ ệ ắ ầ

ạ ợ

ư ể ườ ữ ể ấ

i nghèo kh nh hi u chính mình, nh ng dòng ổ ị ặ đúng là nh ng dòng t o nên giá tr V nh t ữ ạ ợ

+Kim Lân không gì thêm v tâm tr ng c a bà c T . Tuy nhiên, sau l ạ “trên m n Thái Nguyên, B c Giang ng phá kho thóc c a Nh t, chia cho ng ườ ph i là m t ni m hi v ng v m t con đ ộ ả n i nào đó không xa. ơ 3. Giá tr c a b c tranh tâm tr ng mà nhà văn d ng công miêu t ạ ị ủ ứ - M t s miêu t đ y tinh th n nhân b n: ườ ấ ầ ả ầ cu c s ng nh c l n l c đi m i ni m hi v ng nh nhoi nh t. ấ ọ ế ạ : dù kh n kh đ n c n k cái ch t, - M t s khám phá đ y tinh th n nhân đ o ổ ế ầ ộ ự i: nh ng con ng ườ ố ẹ ấ lòng yêu th ờ ươ cũng chân thành và c m đ ng ộ ờ - Không h nói đ n cách m ng nh ng ch v i m t chi ti ệ “trên m n Thái ạ ề ế ề Nguyên, B c Giang”, i đ c có th hi u đó là ni m hi v ng duy nh t v con ề ườ ọ ắ ng s ng cho nh ng cu c đ i đang b d n vào con đ đ ườ ộ ờ ườ III. K T BÀI Ế - Kim Lân thu c trong s nh ng nhà văn vi Cách m ng tháng Tám, nh ng ông có nh ng truy n ng n đ Làng, V nh t ặ ng, hi u nh ng con ng - R t yêu th ươ ữ t v tâm tr ng bà c T trong Kim Lân vi ụ ứ ế ề lâu b n cho m t tác ph m văn h c. ọ ộ ề ạ ẩ

lúc b b t làm dâu g t n ứ ố ị ắ ị ừ ủ ậ

ỏ ồ ố ạ ợ ợ ồ ẩ “V ch ng

Đ :Ế Phân tích s c s ng ti m tàng c a nhân v t M t ề cho nhà th ng lí Pá Tra đ n khi tr n kh i H ng Ngài, trong tác ph m ố ế A Ph ”ủ .

ạ ầ ề ế

c m v cu c đ i t ồ ứ ẩ ơ ề ộ ờ ự ữ ỉ ầ ơ ộ ồ

ứ ố c th hi n rõ nét và sinh đ ng n i nhân v t M . ị ể ệ ậ

ơ c nh ng mâu thu n trong ộ ủ ta nh n th y đ ấ ượ ậ ấ ượ ợ ồ ữ ẫ

ầ ng nh M m t đi đ i s ng, tr lì v tinh th n, ư ị ấ ề ườ ứ ặ ờ ố ề ộ ơ

“nh con rùa nuôi trong xó c a”. ủ ộ ứ ố ề ẩ ị ẫ ậ

ứ ố ự ạ ặ ấ

t, luôn khát khao t i s bùng lên mãnh li  DÀN BÀI THAM KH OẢ : ọ - Nói đ n s c s ng ti m tàng là nói đ n ngu n s c m nh tinh th n, nh ng khát v ng ế ứ ố s ng, nh ng do luôn tìm n trong tâm h n, ch c n có c h i là ữ ướ ố bùng lên m nh m . ẽ ạ - S c s ng ti m tàng y đ ề - Trong tác ph m ẩ “V ch ng A Ph ”, tính cách nhân v t.ậ + M t m t, do b áp b c n ng n , d ị ặ s ng l m lũi ử ư ầ ố ề + Nh ng m t khác, trong t n sâu tâm h n c a M , v n ti m n m t s c s ng ti m ồ ặ ư do, tình yêu và h nh phúc. S c s ng y khi g p hoàn tàng mãnh li ệ c nh thu n l ậ ợ ẽ ả ệ t, d d i. ữ ộ 25

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ị ị ắ

ị ố ợ ề ố ẹ ị ắ ề ạ ợ: ế

ị ờ ố ộ ậ ợ ồ

ị ị ấ ầ ế

ị ỗ ả ể t. “ ự ả … i thoát. Vì lòng hi u th o nên ph i nén n i đau ả ế ệ Có đ n m y tháng, đêm nào M cũng khóc” ế

ệ ở ạ i nhà th ng lí, s ng nh ng ngày làm dâu, M b v t ki ộ ố ữ ở ạ ệ ứ i nhà th ng lí. ố ố

ố ệ ị ặ t s c lao đ ng: ế

ủ ữ ư

c thành s i ợ ”.

ứ ỏ

ả

ị ỗ ế ầ ị

“kín mít, có m t chi c c a s m t l ả ầ ộ ư ằ

ắ ắ

ng hay là n ng”. ươ t v tinh th n, buông xuôi theo s ph n: ầ ế ệ ề ụ ậ ố ố ổ

ồ ị

ng mình cũng là con trâu, cũng là con ng a (…) ng a ch bi ỏ t ăn c , ỉ ế ự ự

M t ờ ị ưở t đi làm mà thôi”. ế

ư ử ỗ

ị:

ị ự ỗ ậ ủ ứ ố ị ưở ượ ả ầ ị

ng hãi hùng nh đ a ng c tr n gian, có lúc ta t ụ ấ ế ư ả ầ ồ ờ ồ

ễ ế ỉ ị

ả ắ

ộ ề ủ ế ị

kh c ho r t sinh đ ng: ạ ấ ứ ứ ố t tha, b i h i” ồ ồ trong nh ng đêm tình mùa xuân. ế ạ ọ

i” ớ và “ngoài đ u núi l p ló đã ầ ấ

ế ơ

i đang th i: c a ng - M b b t làm dâu g t n + Vì món n truy n ki p b m vay gia đình nhà th ng lí Pá Tra nên M b b t v làm dâu g t n . M là con n đ ng th i cũng là con dâu nên s ph n đã trói bu c M đ n ị ế ạ ợ lúc tàn đ i.ờ + Lúc đ u: M ph n kháng quy t li ả M tính chuy n ăn lá ngón đ tìm s gi riêng, quay tr l + Quay tr l ị ắ  “T t xong thì lên núi hái thu c phi n, gi a mùa thì gi t đay, xe đay, đ n mùa thì đi ế n ng b b p, và dù lúc đi hái c i, lúc b ng ngô, lúc nào cũng gài m t bó đay trong ộ ẻ ắ ươ cánh tay đ t ể ướ  “Con ng a con trâu làm còn có lúc, đêm nó còn đ ng gãi chân, đ ng nhai c , đàn bà ứ ự con gái nhà này thì vùi vào vi c làm c đêm c ngày”. ệ + M còn ch u n i đau kh v tinh th n: S ng nh tr ng thái g n nh đã ch t. B giam ố ư ạ ổ ề ị vuông b ng bàn tay. Lúc c m trong căn phòng ế ử ổ ộ ỗ ầ nào trông ra cũng ch th y trăng tr ng, không bi t là s ỉ ấ + M s ng tăm t i, nh n nh c, đau kh , tê li ẫ ị ố  “ lâu trong cái kh , M cũng quen r i”. ổ Ở  “Bây gi bi  “M i ngày M không nói, lùi lũi nh con rùa nuôi trong xó c a.” * S tr i d y c a s c s ng ti m tàng c a M ủ ề - B đày đo trong c nh t ỉ ng M ch ư ị ạ là cái xác không h n và m t h t tinh th n ph n kháng nh ng tâm h n yêu đ i, khát v ng h nh phúc lúc nào cũng âm cháy trong lòng M . Quá trình di n bi n tâm lí c a ủ ọ ạ M đ c tác gi ị ượ ọ - Ch t xúc tác đánh th c s c s ng ti m tàng trong lòng c a M chính là ti ng sáo g i ấ i thi b n ạ “v ng l ữ + “Ti ng chó s a xa xa. Nh ng đêm tình mùa xuân đã t ủ ữ ế có ti ng sáo r b n đi ch i.” ủ ạ + M ị “ng i nh m th m bài hát” ẩ ườ ủ ầ ồ ổ

“Mày có con trai con gái r iồ

Mày đi làm n ngươ

Ta không có con trai con gái

Ta đi tìm ng i yêu” ườ

u, c u ng c t ng bát”. ố

ấ ủ ượ ầ ủ ầ

ố Đó là ki u u ng đau kh . M đang u ng ờ ọ ữ

c, M th i sáo gi ị ổ i… ư ớ ủ ư ổ ế ị ổ ư ị ố ỏ

ế ổ ị

+ “M lén l y h r ể ị ứ ố ự ừ cái đ ng cay c a ph n đ i đã qua, u ng cái khao khát c a ph n đ i ch a t ủ ắ ố ờ ứ + H i men và ti ng sáo tình yêu đ a M tr v nh ng k ni m ng t ngào c a quá kh : ỉ ệ ị ở ề ơ i. M u n chi c lá trên môi, th i lá cũng hay nh th i sáo. “Ngày tr ổ ế Có bi + Trong đ u M v n đang r p r n ti ng sáo, l i mê, ngày đêm đã th i sáo đi theo M .” ế i bài hát nh thúc gi c, lôi kéo M : ị ướ t bao ng ầ ườ ị ẫ ậ ờ ư ụ ờ

“Anh ném pao, em không b tắ Em không yêu, qu pao r i r i”. ơ ồ ả

26

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ổ ự

c đi ch i xuân. M ơ ộ ạ ế ị

ớ ấ ế ầ r i “ồ qu n l

ị

ặ ủ ứ

ị ị ộ ặ ấ ộ ố ủ ộ ở ợ

ị ể ẳ ự ị ồ ử ộ do đã th i bùng lên ng n l a tâm ọ ử ấ ố ị “l y ng ồ ượ i tóc, v i tay l y cái váy hoa v t ắ ỡ ắ ộ phía trong vách”. Và M quên h n s có m t c a A S . ử ọ ơ ử ế

ả

ị ẳ ư ị ố ả ồ ồ ạ ơ ệ ẫ ữ

t bên tai. ế ữ ữ ẫ ị ẫ t v n còn t n t ộ ị

ơ ơ ọ ạ ữ

c đi. Nh ng tay chân đau không c a đ ự ướ

Lúc l i và ý th c đ i b i h i (…). ế M không còn nghe ti ng c…” ị Nh v y, M đã ý th c th c ự ứ ị ư ậ ạ ồ i n ng ị ạ ồ ồ

ỉ ị ứ ượ ớ ế

ị ọ ể ủ

ị ệ ế ề ự

ủ ng gi ở ọ ệ ữ ư ả

ướ ườ ẳ

ậ ữ ộ ẽ ế ẳ ẽ ứ ố ạ ị

ắ ả

ạ ượ ả ộ ậ

t trong ng ụ ữ ườ ậ

ứ ẫ ư ụ

ng dài và bu n. M i đêm, M th ậ ng d y ị ườ ườ ồ ỗ

ữ ổ ử ơ ầ

ủ ị ị ẫ ả

ấ ấ ấ ủ ự ổ ử ơ

ế ế ả ẳ ủ ừ ắ ồ ị

ế ư i…” c m t l p lánh bò xu ng hai hõm má đã xám đen ố ồ c m t c a A Ph đã làm h i ế ắ ấ ữ ắ ủ ướ ủ

c a A Ph thì M th c t nh d n. Nh ng dòng n ủ ủ ng ch ng nh chai s n c a M . ị ưở ừ

i đêm năm tr ắ

, “Nhi u l n khóc, n T ch l nh lùng vô c m, M nh c m t ch y ả ướ ớ ị ả ề ầ ỗ ạ ợ ệ ượ ừ

ố ổ i mình, nh n ra mình và xót xa cho mình.

c cũng b trói đ n ch t trong ngôi nhà i đàn bà đ i tr i c nh ng ớ ớ ả ờ ướ ậ ị ườ ế ế ị

i ác c a cha con nhà th ng lí Pá Tra: c t ượ ộ ủ ứ

i ta đ n ch t. Chúng nó th t đ c ác…” ậ

ng, nguy hi m c a A Ph ậ ộ ừ ế ể ườ ế ơ

ủ “C ch ng ch đêm mai là ng ỉ ỗ ế ổ ủ ế

ầ i kia vi c gì mà ph i ch t”. ng c m cho A Ph ng cho khát v ng tình yeu t Ti ng sáo bi u t ọ ể ượ h n M , thôi thúc M có hành đ ng táo b o là mu n đ ố ị m s n m t mi ng b thêm vào đĩa d u” ấ ạ ỏ ở ạ + Khát v ng đi ch i xuân c a M đã b ch n đ ng b i hành đ ng dã man và tàn b o ị ặ c a A S . Nó trói M vào c t bu ng b ng m t thúng s i đay, r i qu n ch t tóc M lên ằ ủ c. c t khi n M không th nào c đ ng đ ượ ộ + Nh ng trong tình c nh nh v y, khát v ng s ng mãnh li i trong lòng ư ậ ọ ế M . M quên h n mình đang b trói, v n th h n theo nh ng cu c ch i, nh ng ti ng ị sáo g i b n tình tha thi ộ “M v n nghe ti ng sáo đ a M đi theo nh ng cu c ư ế ch i, nh ng đám ch i…” + “M vùng b ượ ư ị “ti ng chân ng a đ p vào vách”. sáo n a, ch còn nghe ạ ế ự ỉ ữ t “M nín khóc, M l c thân ph n mình. Và ị ậ ạ t nh (…). M lúc mê lúc t nh…” nàn tha thi - Có th nói Tô Hoài đ t s h i sinh c a M vào tình hu ng bi k ch: khát v ng mãnh ố ị ặ ự ồ t v i hi n th c phũ phàng. Đi u đó càng khi n cho s c s ng c a M càng thêm li ứ ố ệ ớ t. Tuy nhiên nh ng khát v ng y ch a m ra con đ ị i thoát cho M mãnh li ấ c m t cu c vùng d y d d i s đ n ch ng bao lâu trong M . nh ng nó nh d báo tr ộ ộ ư ị ư ự i kh ng đ nh m nh m s c s ng ti m ủ m t l n n a l - C nh M c i trói cho A Ph ề ị ở ữ ạ ộ ầ ả ế ủ c a tàng trong M . Đây là đo n văn hay nh t tác ph m. Qua ngòi bút s c s o, tinh t ẩ ấ ị c c m t quá trình tâm lí ph c t p trong lòng M . Qua đó, Tô Hoài, ta c m nh n đ ị ứ ạ ả giúp ta nh n ra s c mãnh li ừ ng ch ng i ph n có dáng v bên ngoài t ưở ẻ ệ nh cam ch u, nh n nh c. ị + Nh ng đêm mùa đông trên núi cao th th i l a h tay không bi t bao nhiêu l n. “M v n th n nhiên + Lúc đ u, khi ch ng ki n c nh th y A Ph b trói m y ngày đêm, ấ ứ ầ t tinh th n. M v n th i l a h tay” ị ẫ mà ch ng nghĩ ng i gì. Đó là d u n c a s tê li ợ ầ ệ nhìn th y ấ “m t A Ph tr ng tr ng” nh ng vì tâm h n M đã khô héo nên không còn đ ể ư ừ i đã ch t. ý gì đ n chung quanh. M nh ng ị ư ườ ấ “m t dòng n + Nh ng khi nhìn th y ướ ộ l ầ ị ứ ỉ ạ sinh trái tim t ạ ủ ư c A S trói M ” + “M ch t nh l ị ử ướ ớ ạ ị xu ng mi ng, xu ng c , không bi c”. t lau đi đ ế ố l ạ + T đó, M nh t ừ này. + M nh n th c rõ đ ậ ị đ ng ng ườ ứ th ươ ch t đói, ch t rét"” ế th ả ươ “Tr i i nó b t trói ố ắ ờ ơ và nh n ra tình c nh vô cùng đáng ả ế i kia ch t, ch t đau, ủ T l nh lùng, d n d n M nh n ra n i đau kh c a mình và ậ ừ ạ ủ “Ng ế ầ ệ ị ả ườ

27

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ị ấ ị ấ

ng t ng khi A Ph ả ấ ng t ượ

c: ố ấ ẳ ử ượ ả ng, lo s h t ho ng, t ợ ố ị ở ề “Đám than đã v c h n l a. M cũng ạ ủ ưở ượ “lúc y b con s b o là M c i trói cho nó, M li n ph i trói thay vào ị ề

ả

ạ ọ ấ ạ ị ỗ ợ ề

ủ ế ề

ắ ệ ẹ i…M rút con dao nh c t lúa, c t nút dây mây…” ậ ự ị ỏ ắ ắ

ấ ợ

ứ ấ ứ ị “M rón rén b c l ướ ạ ả ườ ễ ấ ợ ấ ị

n , M dám hi sinh, chiu kh vì cha m , dám đ nh ăn lá ngón t c đó, M đã tình nguy n làm nên ệ t ự ử ị

ể ứ ị ợ ề

ổ ẹ i là đi u hoàn toàn h p lí. ớ

ợ M đã nói rõ “A Ph cho tôi đi v i (…) ở ị ị

ặ ậ “M đ ng l ng ị ứ đây ớ c u mình. Nhà văn đã miêu ớ , sinh đ ng, b t ng nh ng v n phù h p v i ẫ ủ i thoát duy nh t đ t ấ ể ự ứ ờ ấ ạ ồ ấ . Đó là con đ ế ư ế ộ ợ

+ M đ u tranh r t nhi u, suy nghĩ r t nhi u ề không th i”.ổ M chìm vào trong t ưở ị đã tr n đ ẽ ả ố đ y, M ph i ch t trên cái c c y”. ế ấ - N i s nh ti p thêm s c m nh cho M đi đ n h nh phúc li u lĩnh là c t dây mây ị ư ế c u A Ph trong ý th c ch p nh n s hi sinh v mình. Đó là giây phút tuy t đ p trong ứ đ i M . Cô trở ị ờ i cao c nên không còn c m th y s gì n a. thành con ng ữ ả + Hành đ ng đó tuy di n ra b t ng nh ng r t h p lí. Tr ướ ờ ư ộ r y đ tr ể ả ợ ẫ i vô t chuy n hi sinh mình đ c u ng ộ ườ ệ + Hành đ ng ch y theo A Ph cũng r t phù h p v i tâm lí nhân v t. ấ ủ ộ i. R i M cũng v t ch y ra”. trong bóng t ạ ụ ố ng gi thì ch t m t” ườ ả ế di n bi n tâm lí nhân v t th t tinh t t ậ ậ ả ễ quy lu t phát tri n tâm lí c a nhân v t. ủ ể ậ ậ

ng cây xà nu trong truy n ng n ượ ắ “R ng xà nu” ừ ệ c a Nguy n Trung ễ ủ

ĐỀ: Hình t Thành.

:

ễ

ố ớ ế ả ấ

ố ẩ ố ấ ủ

ấ ở t v Tây Nguyên là ươ ề (In trong t p truy n ậ ệ “Trên quê h ữ

t v nh ng anh hùng ừ ở

ữ ể ộ ứ

ế ạ ủ

làng Xô Man trong cu c kháng ng s thi và c m h ng lãng ả ướ ậ t Nam giai đo n 1945-1975. C m h ng c a nhà văn v nhân v t ứ ng cây xà c hùng vĩ mà c th là hình t ạ ề ấ ướ ử ủ ụ ể ề ượ ọ ề ứ ắ

 DÀN BÀI THAM KH OẢ : I. M BÀIỞ ế - Nhà văn Nguy n Trung Thành có duyên v i Tây Nguyên. C hai cu c kháng chi n ộ mãnh đ t hùng vĩ này. Hai tác ch ng Pháp và ch ng Mĩ ông đã s ng và chi n đ u c đ ng ph m hay nh t c a Nguy n Trung Thành đ u vi ấ ướ ứ “Đ t n ế ề ễ lên” và “R ng xà nu” ệ ng nh ng anh hùng Đi n ừ Ng c”)ọ vi - Truy n ệ “R ng xà nu” ế ề chi n ch ng Mĩ, là tác ph m tiêu bi u cho khuynh h ẩ ố m n c a văn h c Vi ệ ả anh hùng g n li n v i c m h ng v đ t n ớ ả nu c a Tây Nguyên. ủ

28

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ộ ấ ạ ẻ

ấ ể ượ ấ ầ ạ

t và d o dai r t g n gũi ứ ố ng tr ng cho ph m ch t và s c m nh tinh ư ứ ộ

ả

ắ ở ầ ả

ồ c m đ u và k t thúc b ng hình nh r ng xà nu ằ ừ c nh c đi nh c l ư ộ ắ ạ ượ ọ ự

ử

. Su t trong quá ố ầ i nh m t đi p khúc, g n ệ ừ đ n r ng xà nu, cây xà nu, nh a xà nu, ng n xà nu, đ i xà ế ừ ầ ng cây xà nu mang ý nghĩa t

ậ ượ ở ủ ứ ố ấ ử

ở ấ ế ủ ệ ề ủ ượ

ừ ế ề ầ

ạ ủ ộ ượ ặ ừ ọ nhi u góc đ , đ ề (b n l n), ố ầ ng tr ng ấ ẩ c l p đi l p l ặ ạ (năm l n), v i ầ

n t m ng c l n c a mình ra che ch cho làng”.

ọ ầ ạ ề ơ “r ng xà nu” ở ặ

ổ ậ ồ ủ ả ừ ặ ứ

ươ ch v t th ử ơ ư ộ ắ

ạ ữ ươ ầ ề i, đen và đ c quy n l ệ ạ ặ ớ

ở ầ ệ

ệ ậ

ả ủ ộ

ố ườ ươ

ng tr ng cho s c s ng d o dai, mãnh li ng cây xà nu cũng t ứ ố ệ t ẻ

ườ

ủ ạ ừ ạ ả ộ

ở ọ ố ọ ọ

ư ậ ờ ờ ế ụ ầ ế ạ ặ ờ

ể

ữ ắ ớ

ọ ng cho con ng ừ

ữ ạ

ấ

ư ố

ấ i bi ườ ư

ươ ữ ế

t n i chúng, nh ng v t th ố ả ế

ủ bi ề ằ

i đó a m t v t máu đ m, t ề ộ ệ ừ ẫ

tù v ư ữ ủ ề ườ “Đ t trong h th ng ch đ , i. ệ ố ặ ng cho nh ng Tnú, Mai, ữ ể ượ ỉ ơ . Ch đ n ạ ớ ắ ữ t m y! ấ “Nh ng cũng có nh ng ế i, cành lá sum sê nh nh ng con chim đã đ lông mao, ủ ữ ng c a chúng chóng lành ế ổ ị ọ t bao! Tnú b b n Hình nh đó gi ng Tnú ng tráng”. ể ườ ẹ ư ộ ấ ư ư “nh aự ề ẻ ữ ệ ng đã lành l n, Tnú kho ặ ậ ượ ươ

ở ồ ở ạ

ườ ế ủ ẹ

II. THÂN BÀI: - Nhà văn đã ch n m t lo i cây r t quý, có s c s ng mãnh li ệ ọ v i đ i s ng ng i dân Tây Nguyên đ t ườ ớ ờ ố ẩ th n b t khu t c a dân làng Xô Man và các dân t c Tây Nguyên. ấ ủ ấ ầ + Truy n đ ế ượ ệ trình k chuy n, hình nh r ng xà nu đ ệ ể hai m i l n nhà văn nói ươ ầ nu, khói xà nu, l a xà nu, d u xà nu. ữ ư , nó nói lên s c s ng b n v ng + Hình t ượ qu t kh i c a dân làng Xô Man, c a Tây Nguyên b t khu t. Ch t s thi c a thiên ng cây truy n s không tr thành gi ng đi u chính c a tác ph m n u thi u đi hình t ệ ẽ i nhi u l n nh v y, nh t là xà nu đ c khai thác t ấ ư ậ ượ các hình nh “ ớ “hàng v n cây” đ i xà nu” ồ ả “ ưỡ ấ ự ớ ủ ồ trong t m đ i bác c a đ n gi c…H u h t đ n đ i bác đ u r i vào ng n đ i “Làng ế ạ ạ ở ầ ị xà nu c nh con n c l n. C r ng xà nu hàng v n cây không có cây nào không b ướ ớ ạ ạ ng. Có nh ng cây b ch t đ t ngang n a thân mình, đ ào ào nh m t tr n bão. th ị ắ ng, nh a a ra tràn tr , th m ngào ng t, long lanh n ng hè gay g t, ạ ự ứ Ở ỗ ế i thành t ng c c máu l n”. r i d n d n b m l ụ ừ ầ ồ ầ t c a dân + Hình nh cây xà nu m đ u truy n đã cho ta th y cu c đ u tranh quy t li ộ ấ ấ ả ế ệ ủ c ủ ng m t mát c a ượ n i đau th nói lên đ làng. B ng ngh thu t nhân hoá, tác gi ấ ươ ỗ ằ M i cây xà nu ngã xu ng, ta th y cáo t dân làng Xô Man và t ấ i ác c a k thù. ố ỗ ẻ i dân làng Xô Man ngã xu ng. ng tâm nh m t ng th ư ộ ố - Nh ng hình t ư ượ ượ ữ i Tây Nguyên. c a dân làng Xô Man, c a con ng ủ + “Trong r ng ít có lo i cây sinh sôi n y n kho nh v y. C nh m t cây xà nu m i ớ ẻ ẳ ngã g c, đã có b n năm cây con m c lên, ng n xanh r n, hình nh n mũi tên lao th ng lên b u tr i. Cũng có ít lo i cây ham ánh sáng m t tr i đ n th . Chúng phóng lên r t ấ nhanh đ đón l y ánh sáng…” ấ + “Có nh ng cây m i nhú kh i m t đ t, nh n ho t nh nh ng mũi lê”. ặ ấ ỏ + R ng xà nu mang ý nghĩa bi u t ể ượ trong m ch truy n, nh ng cây xà nu này mang tính bi u t ệ Dít, bé Heng…th h tr c a làng Xô Man b t khu t, g n bó v i cách m ng” ế ệ ẻ ủ gi n m t chi ti t này, ta th y cây xà nu gi ng ng ấ ế ộ ả t lên đ cây v c đ u ng ượ ườ ầ ượ lông vũ. Đ n đ i bác không gi ạ ạ nh trên m t thân th c ư ộ gi c chém nhi u nhát sau l ng, trên t m l ng ch a r ng b ng b ngang cái xà lét m ư ặ sáng đ n chi u thì đ c qu n, tím t m nh đ l ặ ứ ế ể ạ t ng c tr v , nh ng v t th xà nu”. Nh ng sau khi ế ụ ở ề ư m nh, c ng. ng tráng, r i tr thành m t chi n sĩ kiên c ườ ế ộ + Cái ch t c a nh ng cây xà nu gi ng cái ch t c a m con Mai ế ủ i b đ i bác ch t đ t làm đôi. con v a l n ngang t m ng c ng i l . “Có nh ng cây ữ nh ng cây đó, Ở ữ ố ườ ạ ị ạ ừ ớ ặ ứ ữ ầ ự

29

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ng không lành đ c, c loét mãi ra, năm ế ứ ượ ươ

ự ườ

ẳ ờ ấ

ể ạ ở ữ ố , c s m t ẹ ứ ẫ ắ ượ

ộ ắ ỉ ượ

ả ư ướ

ặ ứ

ắ ả ạ ữ ọ ư ặ i qu t lên m t cái nh ng đôi m t nó v n nhìn b n gi c bình th n l ạ

ướ ứ ườ ổ ạ ặ ọ ngã tr ụ

n t m ng c l n c a mình che ch cho làng” ưỡ ấ ạ ủ ẻ

ữ ự ớ ủ ể ở ủ

ng n l a khát v ng t ữ ắ ả

ụ ế C còn nói v i dân làng: ớ ứ ố ớ ấ

ự ằ ớ ấ ụ ế ồ ư ấ ố

i v i con cháu: Chúng nó đã c m súng, mình ph i c m giáo!”. ầ ế ự ổ

ả ầ ọ ử ọ ữ ả ố ị

ả ừ ứ ố

ầ ắ ừ ử

:

ễ ế ố

ặ ấ ướ g i tên ti u thuy t c a mình ế ủ ắ ch t đ t n ể ả ọ

c v i con ớ là “ Đ tấ ế t v cu c kh i nghĩa c a dân làng Xô Man trong cu c kháng chi n ủ ở ộ

ộ ế ề “R ng xà nu”… i l y tên là

ậ ộ ạ

ừ ộ ng tr ng, t t ư ưở ư ệ ủ ề ủ ượ ớ

nh a còn trong, ch t d u còn loãng; v t th ấ ầ m i hôm thì cây ch t”. ế ỏ ư + Và đây, Dít gi ng m t cây xà nu non lao th ng lên tr i b t khu t ấ . Dít nh nh ng ộ c đem g o ra cho c M t và thanh niên. lanh l i bò theo máng n i l ế ụ ướ ố ạ ồ ừ ừ gi a sân, lên đ n tôm-xông r i t Chúng b t đ c con bé. Chúng đ con bé đ ng t ạ ứ ượ t t qua tai, sém sóc, váy nó rách t b n t ng viên m t. Không b n trúng, đ n ch s ạ ắ ừ đó c m t, t t ng m ng. Nó khóc thét lên, nh ng r i đ n viên th m i, nó chùi n ồ ế ắ ừ ừ im b t. Nó đ ng l ng gi a b n lính, c m i viên đ n n , cái thân hình m nh d c a ẻ ủ ả ứ ỗ lùng. nó l ộ ậ ẫ c giông bão, bom + Hình nh nh ng cây xà nu v ng ch c, không chi ữ ắ ả g i cho ta nghĩ đ n ế đ n c a k thù “ ợ ở ườ i i tiêu bi u cho s c s ng qu t kh i c a làng Xô Man, ng hình nh c M t, con ng ườ ậ ụ ế ả do, g n bó v i Đ ng. Chính c M t cũng đã nói v i ớ nuôi gi ọ ọ ử “Nghe Tnú: “Không có cây gì m nh b ng cây xà nu đ t ta…” ạ rõ ch a các con, rõ ch a. Nh l y, ghi l y. Sau này tao ch t r i, bay còn s ng ph i nói ả ư Và khi cu c kh i l ở ộ ạ ớ nghĩa bùng n , nguyên nhân tr c ti p chính là do ng n l a xà nu cháy trên m i đ u ườ ầ ắ ngón tay Tnú. C làng Xô Man b kích đ ng, nh ng ng n đu c xà nu bùng cháy kh p ộ r ngừ . “Đ ng trên đ i xà nu g n con n c l n. Su t đêm nghe c r ng Xô Man ào ào ướ ớ ồ rung đ ng. Và l a cháy kh p r ng… ộ III. K T BÀI Ế - Vi t v Tây Nguyên, Nguy n Trung Thành mu n g n ề ng iườ . Vi đ ng lên”. ứ ch ng Mĩ l ố - Hình t ượ V i bút pháp t Chính nh hình t t v anh hùng Đinh Núp, tác gi ế ề Vi ạ ấ ng cây xà nu là m t sáng t o ngh thu t đ c đáo c u Nguy n Trung Thành. ả ễ thêm sâu s c.ắ ệ “R ng xà nu” ng ch đ c a truy n ừ . ng cây xà nu mà nh ng nhân v t anh hùng thêm b t t ấ ử ượ ữ ậ ờ

ệ ậ ắ “R ng xà nu” ừ c a Nguy n Trung ễ ủ

ĐỀ: Phân tích nhân v t Tnú trong truy n ng n Thành.

c v tác gi ả ễ ọ : Nguy n Trung Thành là bút danh c a Nguyên Ng c, ủ

c a ề c đ ng lên”.

ế ố

t trong kháng chi n ch ng đ qu c Mĩ, t o nên m t nhân v t văn ậ ố ậ c. Nhân v t ộ ế i Tây Nguyên trong chi n đ u ch ng xâm l ượ ạ ố ườ ế ấ ọ

ế ệ ớ ủ

ử ẩ ậ ả ấ ạ

 DÀN BÀI THAM KH O:Ả : I. M BÀIỞ i thi u s l - Gi ệ ơ ượ ớ ả ủ “Đ t n tác gi ấ ướ ứ - “R ng xà nu” vi ế ừ h c đ c đáo v con ng ộ ề Tnú nh là m t th h m i c a nhân dân Tây Nguyên. ộ ư II. THÂN BÀI: 1. Nhân v t Tnú ph ng ph t nh ng nhân v t huy n tho i trong các tác ph m s thi mà đ ng bào Tây Nguyên th ề ng k nh Đăm San, Xinh Nhã… ữ ườ ồ ậ ể ư 30

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ườ ệ ủ ệ ủ

ộ ể ệ ủ ữ

i mà cũng là câu chuy n c a m t ộ ườ i ư ệ ủ đ i này sang đ i khác, câu ờ ẫ ể ệ

ệ ể ạ ụ ế ữ ể ề ừ ờ ầ ồ

ớ ẫ ệ i bao nhiêu l n r i. ậ

ườ ữ ỗ ẹ ư ậ ồ ng v n đ ượ ẫ

ổ c b t đ u nh v y. Nuôi s ng Tnú, d y d Tnú nên ng ườ ố ả ộ ờ

ệ ụ ế ả ắ ầ ợ ầ ủ

“Đ i nó kh nh ng b ng nó s ch nh n ổ ư ướ

Tnú i, Tnú mu n s ng đ đ n đáp công n c a dân làng Xô ố ủ ụ ố ư ố ạ ể ề ụ ế ươ c su i làng ta”. ơ

ữ ươ

ạ ệ

ọ

i nuôi gi u cán b cách m ng. “ ọ ờ ặ ẳ ộ

ư ấ ườ . R i chúng đe do : ộ ả ẳ ữ ồ

ớ ỏ ớ ạ ả ế ừ ợ ẫ ạ “Ai nuôi c ng s n thì coi đó!” ệ

ế “Sau này, n u Mĩ-Di m gi ế

c cán b gi ữ ữ

ệ i” ớ t anh, Tnú ph i làm cán b thay anh. ộ ầ t ch . Gi n cái đ u ậ đ p vào ự ậ ả ế ọ ể ế “nó c m m t h c đá, t ầ ộ ỏ . Tnú quy t h c đ bi ữ ộ ọ ữ ớ

c êm, c l a ch i ch n ế qua sông nó không thích l ỗ ướ ư

ỗ ắ . B gi c b t, ứ ự ị ặ t “ ỡ

t ng c tr v v i cách m ng. i tìm cách v ộ ư ộ ụ ở ề ớ ạ ấ ạ ạ

ế

ưở ừ ộ ứ ườ Tnú là ng ở ạ ủ ứ ồ

ẻ ồ ế ạ ở ị

ờ

i anh Quy t tr ậ ắ ồ ữ ấ ị ẵ ấ ế ẩ ộ

ơ ấ ế ộ ớ

ữ

ắ ỏ

ể ắ

ẹ ị ứ ấ ườ ừ ị

i Mai trong khi Mai đang đ u đ a con nh . Mai v a ch u đòn, v a tìm m i cách đ ỏ ở

ứ ừ ừ

c c nh t ả ấ ượ ế ế ộ ế ả ặ

t cu c chi n đ u ch a đ ườ ứ ắ ầ ứ ủ ế ậ ọ

đ ể ữ ượ ộ ặ ụ

ẳ ộ

- Câu chuy n c a Tnú là câu chuy n c a m t ng dân làng Xô Man. Sau này, c M t già làng k câu chuy n c a làng nh nh ng ng già làng v n k chuy n, nh ng câu chuy n truy n t chuy n mà chính c M t đã k đi k l - Tnú s m m côi c cha l n m . Các nhân v t trong nh ng truy n c Tây Nguyên i là c dân th ả ạ làng Xô Man. Tnú n dân làng Xô Man c cu c đ i mình. 2. Tính cách ban đ u c a Tnú: - C M t nói v Tnú: ờ ề t c m i ng yêu th ng t ườ ấ ả ọ Man đã cho cu c đ i mình. ộ ờ ng, ghét nh ng gì mà làng Xô ng nh ng gì mà dân làng Xô Man yêu th - Tnú yêu th ươ ữ do cho dân làng Man ghét. Tnú yêu và b o v cách m ng vì cách m ng đã đem l i t ạ ả ạ ự n lên ánh sáng Xô Man, cho con ng i đ ng th ng nh cây xà nu m c th ng và v ươ ườ ứ Nó treo cổ m t tr i. B n Mĩ-Di m b t nh ng ng ạ ắ ệ Tnú anh Xút lên cây v đ u làng” ả ầ không s , v n cùng v i Mai, cô b n gái nh , vào r ng v i anh Quy t, b o v anh Quy t.ế - Anh Quy t nói: ế t ch sao làm đ Không bi ượ ế mình c ng quá, không ch u nh ch gì v i ch gì, ị ứ đ u, ch y máu ròng ròng”. ả ầ - Tnú gan d và m u trí, bi ạ thác m nh mà b i ngang,….c i lên thác băng băng nh m t con cá kình” ơ b tra t n dã man, ba năm sau Tnú l ượ ị ng thành trong đ u tranh cách m ng ạ . 3. Tnú tr ấ i c a cách m ng. Anh Quy t đã hi sinh, - T m t đ a tr m côi, bây gi ườ ủ ờ Tnú là ng i thay th anh Quy t. Tnú đã tr thành ch ng c a Mai r i Mai sinh đ a con ồ ế trai đ u lòng, cách m ng càng tr thành máu th t. ầ c đây đã căn d n, Tnú cùng v i dân làng rèn s n nh ng cây - Nghe l ớ ế ướ ặ mác, em mài th t s c r i gi u vào trong r ng, chu n b cho cu c chi n đ u nh t đ nh ị ừ ấ s x y ra. ẽ ả ấ - Th thách đ n v i Tnú: M t toán lính v làng Xô Man, quy t tìm ra n i c t gi u ề ế ử nh ng cây mác. t bên tai cô bé Dít. t c dân làng Xô Man đ tra h i. Chúng b n đ n s - Chúng b t t ạ ượ ể ắ ấ ả i t p vào - R t hi m đ c, chúng b t m con Mai. Chúng dùng cây g y s t đánh t ớ ấ ắ ậ ộ ể ng ọ ừ che ch cho đ a con. ng dã man y. Nh ng anh + T trong r ng xà nu, Tnú đã ch ng ki n đ ư ấ ượ ứ c phép b t đ u. ph i bíu ch t hai tay vào cây. Tnú bi ư ượ + Khi m t ng n đòn c a th ng D c qu t trúng vào ng i đ a bé, ti ng đ a bé ré lên ụ ằ r i im b t, Mai đã g c xu ng, không còn s c m nh nào có th gi c Tnú. Thét lên ồ ứ ố m t ti ng, Tnú xông th ng vào gi a b n lính. Nh ng đ n đ c và không có vũ khí trong ộ ế tay, Tnú b b t. Tnú không c u đ ơ c v và con c a mình. ữ ọ ứ ượ ợ ạ ư ủ ị ắ

31

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ị ọ ẽ ự

ừ ấ ủ ở ắ ườ ầ ặ ẩ ố ử

ố

ả ữ ườ ầ ờ ơ ấ ử ở ườ ầ

trong b ng. Máu anh m n chát ở ặ ụ

i! Anh không c m th y l a ẹ ơ ự ồ

i! Cháy, cháy c ru t đây r i!” ồ ả ộ

ắ ầ

ỗ ộ

ỉ ộ ế ằ

ệ ư ộ i đàn bà, m i ng ấ ả ườ ỗ

ộ i già, ng ộ i tr , ng ườ ẻ ộ ụ ế ườ ự

:

i mà là câu chuy n c a m t làng, ệ ủ ề ộ ườ ệ ộ

ộ

i gi ạ i thích cho ng n ngu n s c m nh ồ ứ ộ ờ ộ ờ ấ ỉ ả ợ ọ

ặ + Tnú cam ch u m i đòn tra t n, không rên r . Gi c t m nh a xà nu vào gi , bu c ch t ộ ỉ quanh m i đ u ngón tay c a Tnú và châm l a đ t. Tnú m m t tr ng tr ng nhìn ừ m i đ u ngón tay b c cháy. ử m i đ u ngón tay n a. Anh nghe l a i! Cha m “Tr i i. Răng anh đã cháy trong l ng ng c, cháy đ u l ở ầ ưỡ ồ ư c n nát môi anh r i. Anh không kêu lên…Tnú không thèm, không thèm kêu van. Nh ng ắ tr i ờ ơ - Cu c chi n b t đ u: ế ộ + “Tnú thét lên m t ti ng. Ch m t ti ng thôi. Nh ng thét c a anh b ng vang d i thành ủ ư ộ ế i mác c a c M t. Và thanh nhi u ti ng thét d d i h n…th ng D c n m d i l ụ ế ướ ưỡ ằ ủ ụ ữ ộ ơ ế ề t c thanh niên trong làng, m i ng niên, t ự i m t cây r a sáng loáng, nh ng cây r a ỗ ữ ự ộ ườ ấ ả đ nh núi Ng c Linh v ”. mài b ng đá Tnú mang t ề ọ ừ ỉ ằ ế + Th c s là m t cu c chiên tranh nhân dân. Ti ng c M t nh m t m nh l nh chi n ệ ộ ế ự ự i đàn ông, ng đ u. ấ “T t c ng i ph i tìm ả ườ ườ l y m t cây giáo, m t cây mác, m t cây d , m t cây r a. Ai không có thì vót chông… ộ ụ ộ ấ Đ t l a lên!” ố ử III. K T BÀI Ế - Nguy n Trung Thành k câu chuy n v m t ng ể ễ m t vùng đ t Tây Nguyên hùng vĩ. - Không ch là m t l cu c chi n đ u c a nhân dân mi n Nam./. ấ ủ ế i ca ng i, đây còn là m t l ề ộ

Ề ẻ ẹ ữ ữ ề ặ ệ ủ t c a

Đ : Hung b o và tr tình, đó chính là nh ng đi u làm nên v đ p đ c bi ạ i lái đò sông Đà” con Sông Đà (Tuỳ bút “Ng c a Nguy n Tuân). ễ ườ ủ

ị ự ễ ạ

nh ng chuy n xuôi ng ừ ượ ế ế

ữ ộ ậ Sông Đà, v i nh ng tuỳ bút đ ớ ượ ủ ữ ỉ

ệ

c đánh giá cao nh t là bài vi t Nam. ẩ ạ ề ượ ườ ấ

. i lái đò sông Đà i lái đò trên sông Đà, Nguy n Tuân cũng đ ng th i ca ng i dòng ờ ế ề Ng t v ồ ườ ễ ể ợ

 DÀN BÀI THAM KH O:Ả I. M BÀIỞ : - Tài năng và ham thích xê d ch, Nguy n Tuân đã t o nên bao nhiêu tuỳ bút c c hay. Ch ỉ ễ c sông Đà trong nh ng năm 1958 đ n 1960, Nguy n riêng t ữ c coi là đ nh cao c a văn xuôi Tuân đã làm nên m t t p hi n đ i Vi ệ - Nói v tác ph m này, đ Đ ca ng i m t ng ộ ợ sông tuy t đ p. ệ ẹ

32

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ế ư ẽ ợ ộ ễ ạ

ớ ẻ ẹ ậ ủ ồ ứ ạ

ồ ậ

t, b t đ u t ẳ ch nó có m t dòng ch y khác h n ắ ầ ừ ỗ ặ ả ộ ộ

II. THÂN BÀI: ộ t văn mà nh v ra m t con sông Đà hung b o, Nguy n Tuân ca ng i m t 1. Vi dòng sông v i v đ p hùng vĩ n ch a ngu n s c m nh vô t n c a thiên nhiên, ẩ ứ ngu n tài nguyên vô t n cho cu c s ng ộ ố . - Sông Đà là m t dòng sông đ c bi ệ v i m i dòng sông: ớ ọ

ỷ

ọ

ả ỉ

t là Chúng thu giai đông t u ẩ Đà giang đ c b c l u ộ ắ ư (M i dòng sông đ u ch y v đông, ề ả ề Ch sông Đà ch y v b c) ề ắ c coi là hùng vĩ khí nó có m t dòng ch y mênh mông, đ c bi ộ ặ ộ ả ệ

t lên trên t m hùng vĩ y. ớ ầ ấ

ờ ả ữ ủ

ỉ ỗ ấ ọ ớ

ạ ề ố ướ

ộ ư ư ồ ặ ặ ồ ữ ặ ờ c xô đá, đá xô sóng, sóng ấ ứ ợ

ượ ườ

ữ i lái đò sông Đà nào tóm đ ữ

ố ế ữ ư “hút ả ọ ớ c, gi ng nh cái gi ng bê tông th ướ

ầ ể

ợ

ặ ề ữ

ố ộ ế ữ ng đáng s cho nh ng hút n ướ l ừ ừ ấ ề

ế

ượ ồ ụ ườ ọ c r i v t bi n đi…” ộ ặ ộ

ị ợ ế ả ộ

ề ả ộ

ừ

đáy cái hút nhìn ng ả ế

c d d i khi n ng c cao đ n vài s i.” ướ ự ộ ế i ta s hãi khi nghe ti ng ườ ế ợ

ế ồ

t: “ Ti ng n ế ư ữ ặ

ư ế ư ộ

i nh là van xin, t ộ ướ ế ồ ứ i l ồ ạ ồ ố ổ ử ư ộ ữ ừ ầ

“Ngo t khúc sông l ữ ả ầ ặ ỷ

n ượ ỗ ả ộ ắ ặ ọ ờ

c, hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó…”.

ư ứ ữ ệ ỉ

ỷ i: “ ế ậ ạ ố

ớ ộ ử ữ ề

t th ữ ộ ơ ộ ệ ặ ạ ỉ

- M t dòng sông đ ượ khi nó có nh ng ng n thác l n. Sông Đà v ượ ọ “Hùng vĩ c a sông Đà không ch có thác đá. Mà nó còn là nh ng c nh đá b sông, ỉ d ng vách thành, m t sông ch y ch đúng lúc ng m i có m t tr i. ự …L i nh quãng m t gh nh Hát Loóng, dài hàng cây s n xô gió, c n cu n lu n gió giùn ghè su t năm nh lúc nào cũng đòi n xuýt b t c ố c qua đây”. ng - Sông Đà có nh ng v c xoáy nguy hi m ghê g m mà nhà văn g i là nh ng cái ể ự c”ướ . “Trên sông b ng có nh ng cái hút n n ỗ xu ng sông đ chu n b làm móng c u…”. ị ẩ ố c: + Làm tăng thêm n t ữ ấ ượ nh ng cánh qu đàn…Nhi u bè “Trên m t cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay l ạ g r ng đi nghênh ngang vô y là nh ng cái gi ng y nó lôi tu t xu ng…thuy n tr ng ồ ỗ ừ cây chu i ng ố + Nhà văn cho ng i đ c thêm m t góc nhìn khi đ t mình vào v trí m t nhà quay phim ệ “Tôi s hãi mà nghĩ đ n m t anh b n quay phim táo t n…đã dũng c m dám đ c bi t: ạ ợ ặ ng i vào m t cái thuy n thúng tròn vành r i cho c thuy n c mình c máy quay ả ả ồ ồ ề i đáy sông Đà, - t xu ng đáy cái hút d c lên vách thành hút ố ượ ướ i m t c t n m t sông chênh nhau t ộ ộ ướ ớ ặ - Con sông Đà hùng vĩ vì nh ng thác n ữ xa r i nhìn th y khi đ n g n. c t n ầ ấ ướ ừ ồ + T xa đã là nh ng âm thanh đ c bi c thác nghe nh là oán trách gì, r i ệ ừ i nh là khiêu khích…Th r i nó r ng lên nh ti ng m t ngàn l ạ con trâu m ng đang l ng l n gi a r ng v u tre n a n l a, đang phá tuông r ng ừ l a”.ử + Đ n g n là nh ng hình nh, không ch là đá mà là qu đá: ỉ ế th y sóng b t đã tr ng xoá c m t chân tr i đá…M t hòn đá nào trông cũng ng ấ ng ượ + Không ch là nh ng con qu hung ác, mà là th qu x o quy t, m u mô trong cu c ộ ỷ ả ườ M i th y r ng đây là nó bày th ch tr n trên sông… kháng chi n ch ng con ng ấ ằ Hàng ti n v , có hai hang canh m t c a đá…nh ng boong-ke chìm và pháo đài đá ệ n i”.ổ 2. Con sông Đà không ch hung b o, d d i, mà còn là m t con sông đ c bi m ng tr tình. ữ ộ

33

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ọ ấ ừ ả ủ

ẩ ầ ữ ố ư ộ

ồ ộ ở ạ

ị ễ ộ ậ ờ ắ ng xuân”. ố ươ c cách m ng tháng Tám, Nguy n Tuân t ng có m t t p tuỳ bút Tóc ch Hoài ca ừ

i ph n , đ p nh là tiêu chu n c a cái đ p.) ộ ẹ ườ ẩ ủ ụ ữ ẹ ạ ẹ ủ

ộ ư ẹ

ộ ạ ể ộ ự

ặ ễ ư ấ ệ : “Chao ôi, trông con sông, vui nh th y

ư ố ạ

ng ph n v i nh ng quãng sông Đà hung b o, d d i là nh ng quãng ữ ứ ạ t i chime bao đ t quãng.” ữ ộ ữ

ng. ộ

ề

ả đ i Lí đ i Tr n đ i Lê, quãng sông này ờ ả . Hình nh t ờ ườ ề ẻ ư ừ ờ ầ

ủ ằ ả ộ

ư ữ ầ ỏ ồ

ư ộ ờ ề ử ờ ố ồ ạ

ươ ề ổ

ờ ổ ư ẻ ồ ư ộ ỗ ề ể

c gi ủ ứ ấ ượ

ộ ế ộ

ng bay b ng: ưở ể

ể

ổ ng…h ỏ ươ ủ ươ ớ ơ ắ ế

ẩ ộ ư ỏ ả ươ ừ

u v nh tai nhìn tôi ươ ”: “H i ông ậ ỡ ng”. ấ ấ ằ ư ế ả ả

ộ ế ộ ơ “Đàn cá d m xanh qu y v t lên m t sông b ng tr ng nh ọ m t gi c m : ấ ả ầ ờ ụ ặ ẫ ắ

trên cao xu ng thu l y tr n v n dòng ch y c a con sông Đà: - Nhà văn đ t cái nhìn t ẹ ặ ệ “Con sông Đà tuôn dài tuôn dài nh m t áng tóc tr tình, đ u tóc chân tóc n hi n trong mây tr i Tây B c bung n hoa ban hoa g o tháng hai và cu n cu n mù khói núi Mèo đ t n (Tr ướ ng i mái tóc đ p c a m t ng ợ “Mùa xuân dòng - Không ch đ p vì dáng v , con sông Đà còn đ p vì m t màu xanh: ỉ ẹ ẻ c sông Đà không xanh màu xanh cánh h n c a sông Gâm sông xanh ng c bích, ch n ế ủ ứ ướ ọ ợ ẻ ẹ ủ sông Lô”. Đây là m t s so sánh đ c đáo, m t cách nói sáng t o đ ca ng i v đ p c a ộ dòng sông. - Nguy n Tuân di n t m t c m xúc đ c bi ễ ả ộ ả n ng giòn tan sau kì m a d m, vui nh n i l ư ầ ắ + Hoàn toàn t ả ớ ươ sông Đà êm đ m tĩnh l ng m t cách khác th ặ ề + Nhà văn đã so sánh đ nói lên c m xúc v v êm đ m: ể “C nh ven sông Đà đây l ng t ờ ặ ở đ n th mà thôi”. cũng l ng t ế ờ ế ặ ệ ẹ ủ ả + Nhà văn ch ng minh cho c m giác c a mình b ng m t hình nh tuy t đ p c a c nh ả ứ sông Đà muà xuân: “C gianh đ i núi đang ra nh ng nõn túp. M t đàn h u cúi đ u ng n búp c gianh ộ ỏ ư ộ ng đêm. B sông hoang d i nh m t b ti n s . B sông h n nhiên nh m t đ m s ẫ n i ni m c tích tu i x a.” ỗ + Đ làm rõ thêm v h n nhiên nh m t n i ni m c tích c a b c tranh, nhà văn đã ổ ậ t “Chao ôi, th y thêm đ trình bày m t c m xúc r t l trong lòng mình mình: ấ ạ ộ ả mình vì m t ti ng còi xúp-lê c a m t chuy n xe l a đ u tiên”. ế ử ầ ủ ng t + T c m xúc, nhà văn đã đ cho trí t ượ ừ ả u th ng ng ng đ u nhung kh i áng c s “Con h ầ ỏ không ch p m t nh h i tôi b ng cái ti ng nói riêng c a con v t lành ằ khách sông Đà, có ph i ông cũng v a nghe th y m t ti ng còi s ả - Nhà văn đã k t thúc cái c m giác c u mình b ng m t hình nh b t ng , nh hình nh b t lên t ư ừ ộ ậ b c r i thoi”. ạ ơ

ề

: ẩ i lái đò sông Đà. ạ ơ ộ ữ ư ấ ộ

III. K T BÀI Ế - Trong tác ph m Con sông Đà, dành ch y u nói v dòng sông Đà chính là bài tuỳ bút ủ ế Ng ườ ệ - R t hung b o nh ng cũng r t th m ng, tr tình, con sông Đà là m t dòng sông tuy t ấ đ p.ẹ

i lái đò sông Đà và ngh thu t miêu t ườ ệ ậ ả ễ nhân v t c a Nguy n ậ ủ

ĐỀ: Chân dung ng Tuân trong tuỳ bút “Ng ườ

i lái đò sông Đà”. 34

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

:

ộ ậ

ợ ấ ộ ủ ệ ờ Sông Đà không ch đ ca ng i m t con Sông Đà tuy t v i, ợ ỉ ể ườ c a tâm h n Tây B c: con ộ “ch t vàng m i” ắ ồ

ộ ố ắ

ộ ộ ượ

ự Ng c nhà văn th c hi n m t cách xu t s c trong m t bài tuỳ bút hay ấ ắ . ễ ệ i lái đò sông Đà ườ ễ i lao đ ng Tây B c. ườ ị ấ ư

i lái đò Sông Đà. ả ễ ng ể ả ườ

ữ ữ ư ữ ộ ộ ứ ườ

ở ữ ủ

ỉ ờ ặ ỗ ấ ấ ng thành bao l y ạ “Hùng vĩ c a sông Đà không ch có thác đá. Mà ỉ ọ

ớ

ạ ề ố ướ

ộ ư ặ ồ ữ ặ ờ ư ồ c xô đá, đá xô sóng, sóng ấ ứ ợ

i lái đò sông Đà nào tóm đ

ớ ữ ườ ườ ộ ố c qua đây”. ượ ự ọ

c ở ướ ở i mà nhà văn g i là nh ng ế ế

ể ầ ẩ ị

ỗ ừ ữ ề

ố l ừ ừ ấ ạ ố ộ ố ồ

ỉ ế ướ ế

ớ “Ti ng n ế ư

ư ế ộ

ừ ầ

ớ

ề ẫ ọ

ố ả ượ “Ngo t khúc sông l ặ ỗ ướ ế ồ ứ ổ ử ữ ữ ả ộ ặ ờ

ữ ộ

ẻ ế ộ ườ

i lái đò g n li n n ch c năm đ i mình cho nh ng chuy n đò xuôi ng ữ ườ ụ ế ắ

ấ ượ ư ườ ộ

t con sông Đà t ườ ủ

ư ừ ộ ế ườ ố ư

ế ng ca t ỗ ộ ả ắ ộ ộ ấ ườ ộ ố ộ

ữ ư

ừ ố ư i nh ng ư ữ ế ắ

ễ i đ c: n u mi n Tây B c đã ph i sinh ra nh ng con ng ườ ọ ứ ư ắ ườ ủ ả ộ

 DÀN BÀI THAM KH O:Ả I. M BÀIỞ - Sáng tác m t t p tuỳ bút Nguy n Tuân còn mu n ca ng i m t ng - Ý đ nh này đã đ nh t x a nay c a Nguy n Tuân: ủ II. THÂN BÀI: 1. T con sông Đà, Nguy n Tuân m n con sông Đà đ t ượ M t con sông Đà d d i đ n hung b o. ạ ữ ộ ế - M t con sông Đà v i nh ng vách đá s ng s ng nh nh ng b c t ừ ớ con sông, làm thành nh ng tr ng i: nó còn là nh ng c nh đá b sông, d ng vách thành, m t sông ch y ch đúng lúc ng ự ả m i có m t tr i. …L i nh quãng m t gh nh Hát Loóng, dài hàng cây s n xô gió, c n cu n lu n gió giùn ghè su t năm nh lúc nào cũng đòi n xuýt b t c ng “hút - M t con sông Đà v i nh ng v c xoáy kinh ng ữ ộ “giông c”ướ b i n n đó cu n xoáy thành nh ng cái gi ng sâu hun hút, đ n đ ộ ữ nh cái gi ng bê tông th xu ng sông đ chu n b làm móng c u…Trên m t cái hút ặ ả ế ư nh ng cánh qu đàn…Nhi u bè g r ng đi nghênh xoáy tít đáy, cũng đang quay l ngang vô y là nh ng cái gi ng y nó lôi tu t xu ng…thuy n tr ng cây chu i ng ượ c ề ế ữ r i v t bi n đi…” ế ồ ụ i ph i c mà ch ti ng thác g m thét đã khi n con ng ả - Sông Đà v i bao nhiêu thác n ầ ườ i nh là s hãi: ư i nh là van xin r i l c thác nghe nh là oán trách gì, r i l ồ ạ ồ ạ ư ợ ữ khiêu khích…Th r i nó rông lên nh ti ng ngàn con trâu m ng đang l ng l n gi a ộ ồ r ng v u tre n a n l a, đang phá tuông r ng l a”. ừ ừ ữ - Sông Đà v i nh ng bãi đá chìm đá n i kéo dài su t c dòng sông, luôn luôn là nh ng ổ n th y sóng b t đã c: c m b y cho nh ng con thuy n xuôi ng ấ ượ ạ tr ng xoá c m t chân tr i đá… M t hòn đá nào trông cũng ng ng c, hòn nào cũng ượ ắ nhăn nhúm méo mó…”. - M t con sông Đà không dành cho nh ng k y u bóng vía, cũng không dành cho ộ nh ng ai non tay ngh hay kém trí khôn. Đ làm m t ng i lái đò sông Đà, nh t là m t ể ề ng c sông ờ ề ơ ữ i dũng c m, m t ng i m u trí và Đà mà ch a t ng th t b i l n nào, ph i là m t ng ộ ả ườ ả ấ ạ ầ ừ i hi u bi tinh khôn, m t ng i có đ y đ tri th c v ngh , m t ng ứ ề ể ộ ề ầ đ u ngu n đ n cu i sông, nh ng ế câu đ u đ n i ta thu c lòng m t b n tr ườ ầ ồ ầ câu cu i, không quên m t dòng, m t ch , m t d u ng t câu, m t ch xu ng dòng… ữ ộ ớ con sông Đà, Nguy n Tuân nh mu n nói v i - Hình nh qua nh ng dòng ch miêu t ớ ả ữ i lái đò, thì ng ườ ả ề Tây B c ph i sinh ra m t con nh con sông Đà. Đó là hai th vàng ròng c a mi n Tây ề B c.ắ

35

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

i lái đò đ i đ ng th i nh i lao đ ng chân chính l ộ ờ ư ườ ạ ồ

nh m t ng c t ư ộ ượ ả ng tài ba n i tr n m c. ạ ơ ậ

ộ ớ ạ ộ ị ướ

ữ ử ụ ầ ươ ủ ẻ ị

ị

ị ỏ ậ ỏ ị ấ i h i c a mình đ th ng đ ch: ữ

ẳ ể ắ ẳ mái chèo kh i b h t tung lên kh i sóng tr n đ a phóng th ng c hò la vang d y quanh mình, ùa vào mà b gãy cán chèo võ khí trên ậ ẻ ặ ướ

ng dày d n kinh nghi m, bi t c nh ng n i nguy hi m, nh ng thác ơ ể ế ữ ữ

ắ ề ế t rõ t ấ ả ố

“ th ch tr n” ạ ư

ờ ứ ướ ạ ẫ ủ ổ ỷ ủ ứ ầ ạ ữ c ma qu , đ th cách đánh nham hi m mà ác th binh pháp trên đ i có th ể ậ v i đ th m u ớ ủ ứ ư ể

ộ ầ ầ ắ ắ

ể ụ

ồ ồ ớ

ừ ữ ể c, có lu ng sinh, có lu ng t ế , k non ử ẻ t ch n l y lu ng nào, ồ i n ơ ả ướ ề ớ ỉ ồ ọ ấ

ủ ả i qua c m: ả

i đ n cùng nh là c ư ưỡ ặ ấ ượ

c cái c đúng mà ồ

ế

ử t qua m i đau đ n, có khi ph i c n răng t đ n t n cùng, v ươ t m t đ ộ ườ ượ ế ệ ế ậ ộ ị ướ ả ắ ọ

ườ

i h . N m ch t l y đ ưỡ ổ ắ ng lái, bám ch t l y lu ng n ướ ồ ặ ấ ng chéo v phía c a đá y”. ấ ề ớ ng: ồ ộ ứ c đã đánh đ n mi ng đòn hi m đ c nh t, c cái lu ng n ể ướ ả

ế ổ

ướ ấ i lái đò…Nh ng ông đò c nén v t th ồ ồ ị ự ộ ư ư ẹ ấ ệ

2. Ng ườ m t v t ộ ị ướ - M t v t ng đ y dũng khí mà cũng đ y s c m nh, V i m t mái chèo làm vũ khí ầ ứ nh m t thanh g m xông th ng vào gi a nh ng trùng vây c a k đ ch, s d ng món ữ ư ộ vũ khí l ợ ạ ủ “ Ông lái đò hai tay gi vào mình. M t n cánh tay mình.” - M t v t ệ ộ ị ướ gh nh đ y c m b y c a sông Đà đ có cách đ i phó và chi n th ng. ể + V i nh ng bãi đá n i đá chìm c a sông Đà nh bày ra ủ ớ ma ch nghĩ ra: “Ông lái đò đã n m ch t binh pháp c a th n sông th n đá. Ông đã thu c quy lu t ậ ủ ph c kích c a lũ đá n i c hi m tr này”. ở ủ + V i nh ng thác gh nh v i bao nhiêu lu ng n ướ tay có th ch t vì ch nhìn th y đã ho ng, ch n ch không bi ầ ấ ế ông lái đò có cách đánh c a ng ườ “ C i lên thác sông Đà, ph i c ả ưỡ ế b m sóng đúng lu ng r i, ông đò ghì c ồ ờ phóng nhanh vào c a sinh, mà lái mi ử ng quy t li - M t v t mà lao vào ch hi m nghèo b ng m t s c ch u đ ng phi th ằ ỗ ể ấ c vô s vô b t “Sóng n ở ế chí y bóp ch t l y h b ng ng, hai chân ươ ườ ặ ấ ấ v n k p l y cu ng lái, m t méo b ch đi nh cái lu ng sóng đánh h i lung, đánh đòn ố ẫ t a, đánh đòn âm vào ch hi m.” ỉ ộ ế ạ ộ ặ ỗ ể ể ộ ặ ế ệ ấ ẫ

B đánh ngón đòn hi m đ c nh t, đau đ n đ n đ m t méo b ch đi, mà v n nén ớ ị ặ ng đ chi n th ng, còn có th nói gì h n n a v v m t dũng sĩ ngoài m t ươ ề ề ộ ữ ể ể ế ắ ơ

ng, ng ủ i lái đò sông Đà c a ỉ ộ ườ

i lao đ ng hay m t v t ộ ị ướ i ngh sĩ. ệ

ườ ự ự ế ữ ầ ộ ộ

ườ ứ ể

i làm ch th tr n, hành đ ng c nh i lao đ ng làm ng lái đò, đây là m t ngh ự ủ ế ậ ề tin, gi a muôn trùng ư ộ ệ ộ ộ ộ

ự ậ

c ch y xi ả ướ ế t ữ ử ư

ử ử ở

ạ ử i c a c, v a xuyên v a lái ừ ơ ướ ử ừ

n đ c l

ư ộ ề c. Th là h t thác.” ế ườ ệ ng ngày ph i có c a cu c s ng, đ n nh ng lúc ngh ộ ố ủ ữ ế ỉ

v t th ế tr n?ậ 3. Không ch m t ng ộ Nguy n Tuân cũng th c s là m t ng ườ ộ ễ i tài ba đ n đ tuy t v i, lúc nào cũng đ y lòng t - M t con ng ệ ờ ườ nguy hi m v n có phong thái ung dung c a ng ủ ẫ m t nhà ngh sĩ. Đây không ch là m t ng ộ ệ ườ ỉ sĩ th c th c a ngh thu t lái đò, nh t là lái đò trên sông Đà. ấ ệ ụ ủ Hãy xem cách ông lái đò đ a thuy n lách qua nh ng c a đá trên dòng n ề c a sông Đà: ủ “Thuy n vút qua c a đá cánh m cánh khép. Vút, vút, c a ngoài, c a trong, l ề trong cùng, thuy n nh m t mũi tên tre xuyên nhanh qua h i n đ ượ ượ ượ - Coi nguy hi m nh chuy n th ể ng i, hình nh ng ế ư i lái đò sông Đà cũng th t đ p: ườ ả ậ ẹ ả ơ

36

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ng ng c m lam và hoàn toàn bàn tán v ơ ố

ầ ả ấ

ắ ề ộ

ệ ễ ớ ố ố

ộ ờ ộ ộ ố

ữ ọ ừ ả ớ tay nh ng cái thác, nên cũng ch ng có gì h i h p đáng nh …H ẳ i s ng y: ấ ữ ộ ồ ộ ớ

ả ố ư ệ ộ ị

ế ậ ề

i cái th xã h i t m th ợ ố ố ợ ứ ạ ấ

ấ ướ ở ộ ờ

nh c m ra cho ông m t chân tr i m i: cái đ p không ở ứ ớ ộ ẻ ả

t v con sông Đà hùng vĩ, v ng đâu xa, cái đ p ẹ ư i tr ươ ậ i lái đò sông Đà, th t ẹ ồ ề ườ ữ

c. ề “Đêm áy nhà đò đ t l a trong hang đá, n ướ ố ử cá anh vũ, ca d m xanh, v nh ng cái h m cá hang cá màu khô…Cũng ch th y ai bàn ầ ề ữ i nào v cu c chi n th ng v a qua.” thêm m t l ừ ế - Là m t nhà ngh sĩ, Nguy n Tuân hoàn toàn đ ng c m v i l ồ “Cu c s ng c a h là ngày nào cũng chi n đ u v i sông Đà d d i, ngày nào cũng ủ ấ ế ọ giành l y s s ng t ấ ự ố nghĩ th lúc ng ng chèo.” ừ ế III. K T BÀI : Ế - Yêu cái đ p đ n t n cùng máu th t, nh ng ph i s ng gi a cu c đ i đ y chuy n gai ẹ ờ ầ ữ i s ng tru l c, cũng là m t ng tai, nhi u lúc Nguy n Tuân t ng ca ng i l m t ch ộ ễ ừ ỵ ạ ướ ắ cách đ ch ng l ộ i nh nhen y, nên cũng là m t ng danh l ố ỏ ườ ộ ầ ể i s ng đ p. l ẹ ố ố - Th r i, đ t n ế ồ có ngay trên dáng hình T qu c và nhân dân. M t ngu n c m h ng t ổ ở ố c h i sinh. Nh ng trang vi đ ế ề ượ ồ là th vàng m i nh ông h ng ao ằ ứ ườ ướ ư

ng ng i đàn bà hàng chài trong tác ph m ườ ề ẩ “Chi c thuy n ế

ĐỀ: Phân tích hình t ượ ngoài xa” c a Nguy n Minh Châu. ễ ủ

:  DÀN BÀI THAM KH O:Ả I. M BÀIỞ

37

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ẩ ữ ượ t năm 1983, đây là nh ng năm chuy n mình m nh m c a ẽ ủ ể ạ (1985), sau ậ B n quê c in trong t p ế

ắ

ấ ệ ự ự ế c và c a văn h c. Tác ph m lúc đ u đ ầ ể ậ ủ

ướ ộ s - tri ế ộ ế ự ủ

ờ ố i n t ạ ườ ệ ễ góc đ th s c a nhà văn ở ấ c nhà văn l y làm tên chung cho m t tuy n t p truy n ng n in (in năm 1987). t lí c a Nguy n Minh Châu, r t tiêu bi u cho ể giai đo n sáng tác th 2. ứ ạ i đàn bà hàng chài, m t ng ườ

ồ ổ ả ứ ộ ậ

ậ ệ

i đàn bà hàng chài là hi n thân cho m ng đ i tăm t ờ ả ậ ệ ố ơ ự ẫ ồ i c c c v n t n

ủ i thi u nhân v t: ườ ộ ố

ở ị ẫ ủ ờ

t Nam: i ph n Vi ữ ườ i h n nh ng ậ ch v n toát lên ỗ ơ ự ư ị t m lòng nhân h u, bao dung, giàu lòng v ấ i quanh cu c s ng c a chúng ta. ả ị ụ ữ ệ

ị ọ ư ườ

ọ ạ ệ ự ẩ ố ể ố

ậ ẩ ư ườ

ấ ậ ị ạ ủ ễ

ệ ể i và cu c s ng. ộ ố ườ

ả ở ố

ấ ậ

ế ị

ộ ụ ư ề ấ ờ ị

ồ . ờ

ư ấ ệ

c th hi n rõ h n: m t ng ấ ả i đàn bà ượ ổ ộ

“đ ườ ỗ ặ “khuôn m t m t m i”, ươ v i nh ng ớ ữ ệ

ơ , “r m t”, , “c p m t nhìn xu ng chân”, ố ắ ườ ế

ề i đàn bà hàng chài khi n cho nhi u ườ ủ ế ặ

ị

ế ằ ừ ừ

i lên đ n bên chi c xe rà phá mìn, ch đã b ch ng dùng chi c ế ồ ề ộ ề i. H n v a đánh v a nguy n ườ ẳ ỉ “Mày ch t đi cho ông nh . Chúng mày ch t h t đi ế i t p vào ng ậ ớ ấ ế ị ắ ờ ế ề ọ ớ

ườ ưở ứ ồ ị

i đàn bà b ch ng đánh đ p dã man, ngh sĩ Phùng t ậ ấ ạ ệ ố ư ử ấ

ụ

- Chi c thuy n ngoài xa vi ề ế đ t n ủ ọ ấ ướ đ ấ ượ - Truy n in đ m phong cách t ậ ng ti p c n đ i s ng t h ừ ế ậ ụ ng m nh m nh t là ng - Nhân v t đ l i ph ẽ ậ ể ạ ấ ượ n nghèo kh , lam lũ nh ng có đ c tính hi sinh cao c , bao dung, h n h u và r t tr i ấ ả ư ữ đ i.ờ II. THÂN BÀI: 1. Gi ớ - Nhân v t ng t ạ - Dù cu c s ng riêng có ph i ch u trăm n i c c c, t ộ ố nh ng v đ p c a ng ẻ ẹ ủ tha và đ c hi sinh. ứ i đàn bà y không tên nh ng là nhân v t quan tr ng trong tác ph m. Ch có vai - Ng ậ ấ trò khá quan tr ng trong s phát tri n c t truy n, m ch truy n, trong m i quan h v i ệ ớ ệ ệ i ch ng và ch em th ng bé Phác, trong vi c các nhân v t khác nh Phùng, Đ u, ng ằ ồ th hi n quan đi m ngh thu t và t m lòng nhân đ o c a nhà văn Nguy n Minh Châu ể ệ đ i v i con ng ố ớ 2. Phân tích nhân v t:ậ * Ngo i hình: ạ ph huy n s ng b ng ngh buôn bán , nhà - V n sinh ra trong m t gia đình khá gi ề ằ ệ ố ộ ố “T nh tu i tôi đã là i, nh ng ngay t b l nh ch đã có m t ngo i hình x u xí ỏ ổ ừ ạ ấ ộ ị ỏ ừ ư ả ướ ố m t đ a con gái x u, l Cũng vì x u, trong ph i r m t, sau m t b n lên đ u mùa”. ạ ỗ ặ ấ ộ ậ ộ ứ ả không ai l y nên ch có mang v i m t anh con trai hàng chài hay đ n nhà ch mua b ấ ớ ị ậ đánh đ p i. Lúc y, ch ng ch tuy c c tính nh ng hi n lành, không bao gi v đan l ướ ề ch tàn nh n nh bây gi ẫ ị - Nh ng nét x u xí, thô k ch y, qua bao nhiêu năm tháng lam lũ, v t v , lo toan vì ữ ấ “tr c ngoài cu c s ng nghèo kh nên càng đ ể ệ ộ ố ạ b n m i” ỏ “t mấ ng nét thô k ch” ặ ệ ố l ng áo b c ph ch có mi ng vá” tay “buông thõng ặ ế ạ ư ra v nh n nh c, cam ch u. xu ng”ố ị ụ ẫ ẻ * S c ch u đ ng và s hi sinh th m l ng c a ng ị ứ ầ ự ự i ph i ng ngàng. ng ườ ả ỡ i thuy n l - V a d ừ ở ướ th t l ng, ch ng nói ch ng r ng qu t t ẳ ắ ư r a b ng cái gi ng đau đ n rên r : ủ ằ cho ông nh !”ờ ị - Ch ng ki n c nh ng ng ch ế s né tránh, b ch y hay kêu van nh ng anh r t ng c nhiên, s ng s t khi th y ch hoàn ị ẽ toàn cam ch u, nh n nh c. ị * Ng tr ng: ả ỏ ạ ẫ i đàn bà y cũng r t t ấ ấ ự ọ ườ

38

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ị ỉ ị ị ề

ị ệ ậ ế ẫ ị ự ệ

Ch không mu n b t c ố ổ ớ ế

ạ ứ ấ ớ

ẩ ủ ư ị ị ể ị ả ạ ươ ị

ị ị ẵ ẫ ụ ự ị ủ ị ị ự ạ ứ

ồ ậ

i ph n ạ ự ứ t đ p c a ng ố tr ng, là nhân cách t ẫ ẹ m t. Đó chính là lòng t ự ọ ố ẹ ủ

i l ng và đáng quý này. ườ ạ ặ ươ

ườ

ẩ ườ i i đàn bà hàng chài: i ph n y đã đem đ n cho Phùng, Đ u và ng ế ụ ữ ấ

ồ ủ toà án huy n, chính ng ệ ứ ề

ị ệ ượ ợ ệ ụ

ng đ ng i”. ế ồ ớ ậ ể ả ườ i quy t vi c gia đình, lúc đ u ch lúng túng, s s t, r t rè ầ ể

ổ ạ ấ ữ ự ườ i ế ủ

ớ ầ ệ ư ở x ng ư ị “th a g i”,

Quý tào b t t “con” và i con cũng ắ ộ

c, đ ng b t con b nó”. ườ ị ượ

i ngh sĩ Phùng, lúc đ u ch ạ ỏ ế ổ ộ

“Ch c m n các chú, lòng các chú t ừ c s t ấ ạ ượ ự ự ư tin, tâm th đã thay đ i, ng ố ị ả ơ

ộ i đàn bà y đ t ng t ấ ườ t, nh ng các chú đâu có i làm ăn i làm ăn…cho nên các chú đâu có hi u đ ư c cái vi c c a ng ệ ủ ượ ườ ể ả

ứ ế ẩ ị

ấ ướ ấ ề

i giãi bày r t chân tình, r t có s c thuy t ph c c a ch , Đ u, Phùng c đây h ch a bi ị ẻ ị

ứ ị ị ị

ọ ư ụ “đám đàn bà ấ ị ậ ể ố ế ộ ố

i đàn ông u ng r ở ậ ấ ồ ị

i ph n ch p nh n ng ườ ề ử ấ ứ ả ố ị

ấ ộ

ủ c lí do không th b ch ng. L i gi ể ỏ ượ ủ ẩ ả ồ

ch không ph i là m t ng ườ ứ ả ỏ ộ

ụ ữ ị

ườ ả thuy n chúng tôi c n ph i có ng i đàn ông đ chèo ch ng khi phong ba, đ i ph n sâu s c và t ng tr i. Ch đã cho các anh bi ề ườ ể

i ch c đ a”. ụ ứ ấ

t thêm: trong đau kh tri n miên ch v n có đ ị i thích c a ch ờ c, hèn nhát mà là i nhu nh ượ ế “đám đàn bà hàng t: ể ố ướ ị ẫ ữ c nh ng ượ ế ề ổ ị

ề ạ ỏ ị

c ăn no…” ượ ồ

- B ch ng đánh đ p dã man tàn nh n nh ng ch ch căn răng ch u đ ng, không h kêu ồ ư ứ t chuy n mình b ch ng đánh đã b Phác và ngh sĩ Phùng ch ng rên. Nh ng khi bi ư ồ ấ ứ ki n, ch c m th y “ v a đau đ n vô cùng x u h , nh c nhã”. ị ả ừ ụ ấ ai ch ng ki n và th ng h i cho tình c nh tr trêu mà ch đang ch u đ ng, dù cho đó là ế đ a con trai c a ch . Thân th b chà đ p, nhân ph m b xúc ph m nh ng ch không ứ b n tâm, s n sàng nh n nh c ch u đ ng. Và ch không mu n đ a con trai c a mình ố ậ i có s ch ng ki n c a c nh cha nó đánh đ p m nó tàn nh n nh th , hu ng h chi l ế ủ ả ư ế m t ng ụ ữ ườ ộ đáng th * V đ p khác trong tâm h n c a ng ẻ ẹ - Khi ườ ở đ c nhi u nh n th c th t m i m . ẻ ậ ọ - Đ c m i lên toà án đ gi ờ nên “tìm đ n m t góc t ế ộ - Nhà văn đã d ng công nh n m nh vào s thay đ i ngôn ng và tâm th c a ng ụ đàn bà hàng chài: + V i chánh án Đ u và ng ẩ “Con l y quý toà (…). đã có lúc ch p tay vái lia l a van xin ắ c, ph t tù con cũng đ đ ắ ạ ượ + Nh ng khi l y l i đ ư chuy n cách x ng hô: ể ph i là ng ườ lam lũ, khó nh c.”ọ - Và qua nh ng l ụ ủ ờ ữ t v ch / “v ra”ỡ i đ c đã và ng nhi u đi u mà tr ế ề ị ề ườ ọ ng là c m t t m ả ộ ấ + Các anh đã nh n ra đ ng sau cái v cam ch u, nh n nh c, đáng th ươ ằ ậ ả thuy n chúng tôi ph i lòng v tha và giàu đ c hi sinh c a ch . Ch nói: ề ở ủ Ch đã ch p nh n s đau kh đ hi sinh s ng cho con ch không th s ng cho mình”. ổ ể ậ ự ứ ố ượ u, cho cu c s ng c a đàn con. N u ng ố ụ ữ ấ ườ ủ trên b đ các con thì ch cũng ch p nh n b đánh, có đi u ch ch xin ch ng đánh ị ờ ể ỉ ị đ ng nhìn th y. Đó là m t cách ng x r t nhân b n. Ch không mu n gieo vào lòng ộ ừ các con thái đ căm thù đ i v i cha c a chúng. ổ ớ + Đ u và Phùng cũng nh n ra đ ậ th t có lí, đi u đó ch ng t ị ậ ề m t ng ừ ắ ộ chài ả ầ ở cùng làm ăn nuôi n ng đ ng m t s p con mà nhà nào cũng trên d ộ ấ ặ + Ch còn cho các anh bi ni m h nh phúc nh nhoi. Ch nói:  “Vui nh t là lúc ng i nhìn đàn con tôi chúng nó đ  “trên chi c thuy n cũng có lúc v ch ng con cái chúng tôi s ng hòa thu n, vui v ” ấ ế ố

ề Có th nói ng ể ườ

ẻ ể ượ ng cho khát v ng h nh phúc gia đình. V i ch , gia đình h nh phúc là gia đình tr n v n các ợ ồ i đàn bà hàng chài là bi u t ớ ng cho tình m u t ể ượ ạ ậ , bi u t ẫ ử ẹ ọ ạ ọ ị

39

GV: Đinh Quang Ph

Tài li u tham kh o - Ng văn 12 ả

ữ

ệ

ngươ

ổ ư

ỏ ọ ừ ấ ạ

:

ế ề ượ ườ

ộ ẩ ễ i đàn bà hàng chài trong tác ph m ế ự ủ

ẩ ủ ườ ả

ườ ộ ộ ộ ấ ng ng ể t đ p c a ng ộ ấ ố ẹ i ph n vùng bi n v n b c l ể ụ ữ ộ

ng nhân v t ng ườ ậ ả

ượ ạ ủ

ươ ị ữ ủ ệ ậ

ệ ộ ẹ ầ ọ ộ

ấ ộ

ượ ậ

ể ộ ố ề ễ

c m t và n c ề i, n i đàn bà, ta nh n ra quan đi m sáng tác c a ủ ậ i và cu c s ng. Ông nh n ề i, b n i và b ề ổ ườ ắ ụ ườ ộ ố ướ ả ố

ả i đàn bà hàng chài còn nhi u ngang trái, kh đau nh ng ta v n c m ườ ề

thành viên, cho dù trong gia đình y còn nhi u c nh ngang trái, kh đau, nh ng ch v n ị ẫ ề ả nâng niu, trân tr ng t ng ni m h nh phúc th t nh nhoi. ậ ề III. K T BÀI Ế - Xây d ng hình t , ẩ Chi c thuy n ngoài xa ự ẳ m t tác ph m tiêu bi u cho phong cách th s c a Nguy n Minh Châu, ông đã kh ng i lao đ ng nghèo kh . Dù trong c nh đói đ nh nh ng ph m ch t t ổ ữ ị nghèo, l c h u, ng m t t m lòng và m t tính cách ẫ ậ ạ đ y n tính. ầ ữ ượ ấ c t m - Qua hình t i đàn bà hàng chài này, ta cũng c m nh n đ ậ ng, thông c m lòng nhân đ o c a nhà văn Nguy n Minh Châu: đó là cái nhìn yêu th ả ễ i; đó là vi c phát hi n và kh ng đ nh nh ng ph m v s ph n b t h nh c a con ng ẩ ườ ề ố ẳ ấ ạ ộ ch t cao đ p c a h ; đó còn là ni m khao khát có m t ch d a tinh th n, m t cu c ỗ ự ề ủ ấ s ng m no bình yên, m t ni m h nh phúc gia đình bình d . ị ạ ề ố ng nhân v t ng - Cũng qua hình t ậ ườ Nguy n Minh Châu r t sâu s c, nhi u chi u v con ng ề ắ ấ th y cu c s ng này có c ánh sáng và bóng t ấ chìm. - Cu c đ i ng ờ ộ c cái nhìn th t nhân h u c a nhà văn đ i v i con ng nh n đ ậ ượ ẫ ư i và cu c s ng. ộ ố ổ ườ ậ ủ ố ớ ậ

40