QU C H I C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAMỐ Ộ Ộ Ộ Ủ Ệ
Đc l p - T do - H nh phúcộ ậ ự ạ
Ngh quy t s 51/2001/QH10ị ế ố
Hà N i, ngày 25 tháng 12 năm 2001ộ
QU C H IỐ Ộ
N C C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨAƯỚ Ộ Ộ Ủ
VI T NAMỆ
Khóa X, k h p th 10ỳ ọ ứ
(T ngày 20 tháng 11 đn ngày 25 tháng 12 năm 2001)ừ ế
NGH QUY TỊ Ế
V vi c s a đi, b sung m t s đi u c a Hi p phápề ệ ử ổ ổ ộ ố ề ủ ế
n c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam năm 1992ướ ộ ộ ủ ệ
Qu c h iố ộ
N c c ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Namướ ộ ộ ủ ệ
Căn c vào Đi u 84 và 147 c a Hi n pháp n c C ng hoà xã h i chứ ề ủ ế ướ ộ ộ ủ
nghĩa Vi t Nam năm 1992;ệ
Căn c vào Ngh quy t s 43/2001/QH10 ngày 29 tháng 6 năm 2001 c aứ ị ế ố ủ
Qu c h i khóa X, k h p th 9 v vi c thành l p U ban d th o s a đi,ố ộ ỳ ọ ứ ề ệ ậ ỷ ự ả ử ổ
b sung m t s đi u c a Hi n pháp năm 1992;ổ ộ ố ề ủ ế
Xét đ ngh c a U ban d th o s a đi, b sung m t s đi u c a Hi nề ị ủ ỷ ự ả ử ổ ổ ộ ố ề ủ ế
pháp năm 1992;
Quy t nghế ị
Đi u 1.ề
S a đi, b sung L i nói đu và m t s đi u c a Hi n pháp n c C ngử ổ ổ ờ ầ ộ ố ề ủ ế ướ ộ
hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam năm 1992;ộ ủ ệ
1- S a đi, b sung đo n cu i c a L i nói đu nh sau:ử ổ ổ ạ ố ủ ờ ầ ư
“D i ánh sáng c a ch nghĩa Mác - Lê nin và t t ng H Chí Minh,ướ ủ ủ ư ưở ồ
th c hi n C ng lĩnh xây d ng đt n c trong th i k quá đ lên ch nghĩaự ệ ươ ự ấ ướ ờ ỳ ộ ủ
xã h i, nhân dân Vi t Nam nguy n phát huy truy n th ng yêu n c, đoànộ ệ ệ ề ố ướ
k t m t lòng, nêu cao tinh th n t l c, t c ng xây d ng đt n c, th cế ộ ầ ự ự ự ườ ự ấ ướ ự
hi n đng l i đi ngo i đc l p, t ch , hoà bình, h u ngh , h p tác v iệ ườ ố ố ạ ộ ậ ự ủ ữ ị ợ ớ
t t c các n c, nghiêm ch nh thi hành Hi n pháp, giành nh ng th ng l i toấ ả ướ ỉ ế ữ ắ ợ
l n h n n a trong s nghi p đi m i, xây d ng và b o v T qu c.”ớ ơ ữ ự ệ ổ ớ ự ả ệ ổ ố
2- Đi u 2 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
"Đi u 2.ềNhà n c C ng hoà xã h i ch nghĩa Vi t Nam là Nhà n cướ ộ ộ ủ ệ ướ
pháp quy n xã h i ch nghĩa c a nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. T t cề ộ ủ ủ ấ ả
quy n l c nhà n c thu c v nhân dân mà n n t ng là liên minh gi a giaiề ự ướ ộ ề ề ả ữ
c p công nhân v i giai c p nông dân và đi ngũ trí th c.ấ ớ ấ ộ ứ
Quy n l c nhà n c là th ng nh t, có s phân công và ph i h p gi a cácề ự ướ ố ấ ự ố ợ ữ
c quan nhà n c trong vi c th c hi n các quy n l p pháp, hành pháp, tơ ướ ệ ự ệ ề ậ ư
pháp.”
3- Đi u 3 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 3ề
Nhà n c b o đm và không ng ng phát huy quy n làm ch v m i m tướ ả ả ừ ề ủ ề ọ ặ
c a nhân dân, th c hi n m c tiêu d n giàu, n c m nh, xã h i công b ng,ủ ự ệ ụ ầ ướ ạ ộ ằ
dân ch , văn minh, m i ng i có cu c s ng m no, t do, h nh phúc, cóủ ọ ườ ộ ố ấ ự ạ
đi u ki n phát tri n toàn di n; nghiêm tr m i hành đng xâm ph m l i íchề ệ ể ệ ị ọ ộ ạ ợ
c a T qu c và c a nhân dân.”ủ ổ ố ủ
4- Đi u 8 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 8ề
Các c quan nhà n c, cán b , viên ch c nhà n c ph i tôn tr ng nhânơ ướ ộ ứ ướ ả ọ
dân, t n tu ph c v nhân dân, liên h ch t ch v i nhân dân, l ng nghe ýậ ỵ ụ ụ ệ ặ ẽ ớ ắ
ki n và ch u s giám sát c a nhân dân; kiên quy t đu tranh ch ng thamế ị ự ủ ế ấ ố
nhũng, lãng phí và m i bi u hi n quan liêu, hách d ch, c a quy n.”ọ ể ệ ị ử ề
5- Đi u 9 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 9ề
M t tr n T qu c Vi t Nam là t ch c liên minh chính tr , liên hi p tặ ậ ổ ố ệ ổ ứ ị ệ ự
nguy n c a t ch c chính tr , các t ch c chính tr - xã h i, t ch c xã h iệ ủ ổ ứ ị ổ ứ ị ộ ổ ứ ộ
và các cá nhân tiêu bi u trong các giai c p, các t ng l p xã h i, các dân t c,ể ấ ầ ớ ộ ộ
các tôn giáo và ng i Vi t Nam đnh c n c ngoài.ườ ệ ị ư ở ướ
M t tr n T qu c Vi t Nam và các t ch c thành viên là c s chính trặ ậ ổ ố ệ ổ ứ ơ ở ị
c a chính quy n nhân dân. M t tr n phát huy truy n th ng đoàn k t toànủ ề ặ ậ ề ố ế
dân, tăng c ng s nh t trí v chính tr và tinh th n trong nhân dân, tham giaườ ự ấ ề ị ầ
xây d ng và c ng c chính quy n nhân dân, cùng Nhà n c chăm lo và b oự ủ ố ề ướ ả
v l i ích chính đáng c a nhân dân, đng viên nhân dân th c hi n quy n làmệ ợ ủ ộ ự ệ ề
2
ch , nghiêm ch nh thi hành Hi n pháp và pháp lu t, giám sát ho t đng c aủ ỉ ế ậ ạ ộ ủ
c quan nhà n c, đi bi u dân c và cán b , viên ch c nhà n c.ơ ướ ạ ể ử ộ ứ ướ
Nhà n c t o đi u ki n đ M t tr n T qu c và các t ch c thành viênướ ạ ề ệ ể ặ ậ ổ ố ổ ứ
ho t đng có hi u qu .”ạ ộ ệ ả
6- Đi u 15 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 15ề
Nhà n c xây d ng n n kinh t đc l p, t ch trên c s phát huy n iướ ự ề ế ộ ậ ự ủ ơ ở ộ
l c, ch đng h i nh p kinh t qu c t ; th c hi n công nghi p hóa, hi nự ủ ộ ộ ậ ế ố ế ự ệ ệ ệ
đi hóa đt n c.ạ ấ ướ
Nhà n c th c hi n nh t quán chính sách phát tri n n n kinh t th tr| ngướ ự ệ ấ ể ề ế ị ờ
đnh h ng xã h i ch nghĩa. C c u kinh t nhi u thành ph n v i các hìnhị ướ ộ ủ ơ ấ ế ề ầ ớ
th c t ch c s n xu t, kinh doanh đa d ng d a trên ch đ s h u toàn dân,ứ ổ ứ ả ấ ạ ự ế ộ ở ữ
s h u t p th , s h u t nhân, trong đó s h u toàn dân và s h u t p thở ữ ậ ể ở ữ ư ở ữ ở ữ ậ ể
là n n tàng.”ề
7- Đi u 16 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 16ề
M c đích chính sách kinh t c a Nhà n c là làm cho dân giàu n cụ ế ủ ướ ướ
m nh, đáp ng ngày càng t t h n nhu c u v t ch t và tinh th n c a nhânạ ứ ố ơ ầ ậ ấ ầ ủ
dân trên c s phát huy m i năng.l c s n xu t, m i ti m năng c a các thànhơ ở ọ ự ả ấ ọ ề ủ
ph n kinh t g m kinh t nhà n c, kinh t t p th , kinh t cá th , ti uầ ế ồ ế ướ ế ậ ể ế ể ể
th , kinh t t b n t nhân, kinh t t b n nhà n c và kinh t có v n đuủ ế ư ả ư ế ư ả ướ ế ố ầ
t n c ngoài d i nhi u hình th c, thúc đy xây d ng c s v t ch t - kư ướ ướ ề ứ ẩ ự ơ ở ậ ấ ỹ
thu t, m r ng h p tác kinh t , khoa h c, k thu t và giao l u v i thậ ở ộ ợ ế ọ ỹ ậ ư ớ ị
tr ng th gi i.ườ ế ớ
Các thành ph n kinh t đu là b ph n c u thành quan tr ng c a n nầ ế ề ộ ậ ấ ọ ủ ề
kinh t th tr ng đnh h ng xã h i ch nghĩa. T ch c, cá nhân thu c cácế ị ườ ị ướ ộ ủ ổ ứ ộ
thành ph n kinh t đc s n xu t, kinh doanh trong nh ng ngành, ngh màầ ế ượ ả ấ ữ ề
pháp lu t không c m; cùng phát tri n lâu dài, h p tác, bình đng và c nhậ ấ ể ợ ẳ ạ
tranh theo pháp lu t.ậ
Nhà n c thúc đy s hình thành, phát tri n và t ng b c hoàn thi n cácướ ẩ ự ể ừ ướ ệ
lo i th tr ng theo đnh h ng xã h i ch nghĩa.”ạ ị ườ ị ướ ộ ủ
8- Đi u 19 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 19ề
Kinh t nhà n c đc c ng c và phát tri n, nh t là trong các ngành vàế ướ ượ ủ ố ể ấ
lĩnh v c then ch t, gi vai trò ch đo, cùng v i kinh t t p th ngày càngự ố ữ ủ ạ ớ ế ậ ể
tr thành n n t ng v ng ch c c a n n kinh t qu c dân.”ở ề ả ữ ắ ủ ề ế ố
3
9- Đi u 21 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 21ề
Kinh t cá th , ti u th , kinh t t b n t nhân đc ch n hình th c tế ể ể ủ ế ư ả ư ượ ọ ứ ổ
ch c s n xu t, kinh doanh, đc thành l p doanh nghi p, không b h n chứ ả ấ ượ ậ ệ ị ạ ế
v quy mô ho t đng trong nh ng ngành, ngh có l i cho qu c k dân sinh.ề ạ ộ ữ ề ợ ố ế
Kinh t gia đình đc khuy n khích phát tri n.”ế ượ ế ể
10- Đi u 25 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 25ề
Nhà n c khuy n khích các t ch c, cá nhân n c ngoài đu t v n,ướ ế ổ ứ ướ ầ ư ố
công ngh vào Vi t Nam phù h p v i pháp lu t Vi t Nam, pháp lu t vàệ ệ ợ ớ ậ ệ ậ
thông l qu c t ; b o đm quy n s h u h p pháp đi v i v n, tài s n vàệ ố ế ả ả ề ở ữ ợ ố ớ ố ả
các quy n l i khác c a các t ch c, cá nhân n c ngoài.ề ợ ủ ổ ứ ướ
Doanh nghi p có v n đu t n c ngoài không b qu c h u hóa.ệ ố ầ ư ướ ị ố ữ
Nhà n c khuy n khích và t o đi u ki n thu n l i đ ng i Vi t Namướ ế ạ ề ệ ậ ợ ể ườ ệ
đnh c n c ngoài đu t v n c.”ị ư ở ướ ầ ư ề ướ
11- Đi u 30 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 30ề
Nhà n c và xã h i b o t n, phát tri n n n văn hóa Vi t Nam tiên ti n,ướ ộ ả ồ ể ề ệ ế
đm đà b n s c dân t c, k th a và phát huy nh ng giá tr c a n n văn hi nậ ả ắ ộ ế ừ ữ ị ủ ề ế
các dân t c Vi t Nam, t t ng, đo đc, phong cách H Chí Minh; ti p thuộ ệ ư ưở ạ ứ ồ ế
tinh hoa văn hóa nhân lo i; phát huy m i tài năng sáng t o trong nhân dân.ạ ọ ạ
Nhà n c th ng nh t qu n lý s nghi p văn hóa. Nghiêm c m truy n báướ ố ấ ả ự ệ ấ ề
t t ng và văn hóa ph n đng, đi tr y; bài tr mê tín, h t c.”ư ưở ả ộ ồ ụ ừ ủ ụ
12- Đi u 35 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 35ề
Phát tri n giáo d c là qu c sách hàng đu.ể ụ ố ầ
Nhà n c và xã h i phát tri n giáo d c nh m nâng cao dân trí, đào t oướ ộ ể ụ ằ ạ
nhân l c, b i d ng nhân tài..M c tiêu c a giáo d c là hình thành và b iự ồ ưỡ ụ ủ ụ ồ
d ng nhân cách, ph m ch t và năng l c c a công dân; đào t o nh ngưỡ ẩ ấ ự ủ ạ ữ
ng i lao đng có ngh , năng đng và sáng t o, có ni m t hào dân t c, cóườ ộ ề ộ ạ ề ự ộ
đo đc, có ý chí v n lên góp ph n làm cho dân giàu n c m nh, đáp ngạ ứ ươ ầ ướ ạ ứ
yêu c u c a s nghi p xây d ng và b o v T qu c.”ầ ủ ự ệ ự ả ệ ổ ố
13- Đi u 36 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 36ề
4
Nhà n c th ng nh t qu n lý h th ng giáo d c qu c dân v m c tiêu,ướ ố ấ ả ệ ố ụ ố ề ụ
ch ng trình, n i dung, k ho ch giáo d c, tiêu chu n giáo viên, quy ch thiươ ộ ế ạ ụ ẩ ế
c và h th ng văn b ng.ử ệ ố ằ
Nhà n c phát tri n cân đi h th ng giáo d c g m giáo d c m m non,ướ ể ố ệ ố ụ ồ ụ ầ
giáo d c ph thông, giáo d c ngh nghi p, giáo d c đi h c và sau đi h c;ụ ổ ụ ề ệ ụ ạ ọ ạ ọ
th c hi n ph c p giáo d c trung h c c s ; phát tri n các hình th c tr ngự ệ ổ ậ ụ ọ ơ ở ể ứ ườ
qu c l p, dân l p và các hình th c giáo d c khác.ố ậ ậ ứ ụ
Nhà n c u tiên đu t cho giáo d c, khuy n khích các ngu n đu tướ ư ầ ư ụ ế ồ ầ ư
khác.
Nhà n c th c hi n chính sách u tiên b o đm phát tri n giáo d c ướ ự ệ ư ả ả ể ụ ở
mi n núi, các vùng dân t c thi u s và các vùng đc bi t khó khăn.ề ộ ể ố ặ ệ
Các đoàn th nhân dân tr c h t là Đoàn thanh niên c ng s n H Chíể ướ ế ộ ả ồ
Minh, các t ch c xã h i, các t ch c kinh t , gia đình cùng nhà tr ng cóổ ứ ộ ổ ứ ế ườ
trách nhi m giáo d c thanh niên, thi u niên và nhi đng.”ệ ụ ế ồ
14- Đi u 37 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 37ề
Phát tri n khoa h c và công ngh là qu c sách hàng đu.ể ọ ệ ố ầ
Khoa h c và công ngh gi vai trò then ch t trong s nghi p phát tri nọ ệ ữ ố ự ệ ể
kinh t - xã h i c a đt n c.ế ộ ủ ấ ướ
Nhà n c xây d ng và th c hi n chính sách khoa h c, công ngh qu cướ ự ự ệ ọ ệ ố
gia; xây d ng n n khoa h c và công ngh tiên ti n; phát tri n đng b cácự ề ọ ệ ế ể ồ ộ
ngành khoa h c, nghiên c u, ti p thu các thành tích khoa h c cho vi c đnhọ ứ ế ọ ệ ị
ra đng l i, chính sách và phát lu t, đi m i công ngh , phát tri n l cườ ố ậ ổ ớ ệ ể ự
l ng s n xu t, nâng cao trình đ qu n lý, b o đm ch t l ng và t c đượ ả ấ ộ ả ả ả ấ ượ ố ộ
phát tri n c a n n kinh t ; góp ph n b o đm qu c phòng, an ninh qu cể ủ ề ế ầ ả ả ố ố
gia.”
15- Đi u 59 đc s a đi, b sung nh sau:ề ượ ử ổ ổ ư
“Đi u 59ề
H c t p là quy n và nghĩa v c a công dân.ọ ậ ề ụ ủ
B c ti u h c là b t bu c, không ph i tr h c phí.ậ ể ọ ắ ộ ả ả ọ
Công dân có quy n h c văn hoá và h c ngh b ng nhi u hình th c.ề ọ ọ ề ằ ề ứ
H c sinh có năng khi u đc Nhà n c và xã h i t o đi u ki n h c t pọ ế ượ ướ ộ ạ ề ệ ọ ậ
đ phát tri n tài năng.ể ể
Nhà n c có chính sách h c phí, h c b ng.ướ ọ ọ ổ
5