ấ Ế Ấ Ậ ề        NH N BI T CÁC CH T .

ừ ườ ợ

ng h p là ch t khí ) ệ ấ ấ ử ả ả ấ ể ộ ậ

ể ặ   ế t các ch t ph i x y ra nhanh và có d u hi u đ c ế ủ ư ặ ẫ ấ ủ ọ ệ tr ng ( đ i màu , xu t hi n k t t a, s i b t khí, mùi đ c tr ng, … )

ả ả ứ ổ ươ ấ : (cid:0) (cid:0) ng pháp ạ ấ ấ ấ ặ ư ị ọ V n đ  1:  1) Nguyên t cắ : ỗ ­ Ph i trích m i ch t m t ít đ  làm m u th  ( tr  tr ọ ­ Ph n  ng ch n đ  nh n bi ư 2) Ph ­ Phân lo i các ch t m t nhãn xác đ nh tính ch t đ c tr ng ố    ch n thu c

th . ử

ử ậ ế ệ   t   (Hi n

ệ ấ ệ ượ ậ ạ ọ ả ế ể ượ ­ Trình bày : ấ ố      Nêu thu c th  đã ch n ? Ch t đã nh n ra ? D u hi u nh n bi t PTHH x y ra đ  minh ho  cho các hi n t ng gì ? ), vi ng. t

ử ủ ử ủ ấ ố ố

ế ế ộ   c m t

ấ ấ ấ ử ả ấ ả ạ ố ậ ố ch t sao cho ch t này có kh  năng làm thu c th  cho các ch t còn l i.

ả ứ ử ủ ặ ố 3) L u ýư  :  ấ ­ N u ch t A là thu c th  c a ch t B thì ch t B cũng là thu c th  c a A. ượ ử ỉ ượ ấ c l y thêm 1 thu c th   , thì ch t l y vào ph i nh n ra đ ­ N u ch  đ ấ ấ ­ N u không dùng thu c th  thì  dùng các ph n  ng phân h y, ho c cho tác

ế ụ d ng đôi m t.

ỗ ộ ặ ủ ấ ễ ầ ợ ẫ   ấ ­ Khi ch ng minh s  có m t c a m t ch t trong h n h p thì r t d   nh m l n.

ộ ứ ố ậ ư Vì v y thu c th  đ

2

ướ ự ả ấ ặ c dùng ph i r t đ c tr ng. ể ặ ủ Ví dụ  : Không th  dùng n c vôi trong đ  ch ng minh s  có m t c a CO

ỗ ứ ụ ướ trong h n h p : CO ự c vôi trong: ử ượ ể 2, SO2, NH3 vì  SO2 cũng làm đ c n

ắ CaCO3 (cid:0)    +  H2O  CaSO3 (cid:0)    +  H2O ậ ệ ế ố 3) Tóm t ợ CO2   +  Ca(OH)2 (cid:0) SO2   +  Ca(OH)2 (cid:0) ấ ử t thu c th  và d u hi u nh n bi ộ ố ấ t m t s  ch t

ấ ầ ậ ử ệ ượ Ch t c n nh n bi ế t Thu c thố D u hi u ( Hi n t ng)

dd axit

dd ki mề ệ ấ * Quì tím (cid:0)  đỏ * Quì tím (cid:0)  xanh * Phênolphtalein (cid:0) h ngồ * Quì tím * Quì tím *  phenolphthalein

4 (cid:0)

ế ủ ắ * Có k t t a tr ng : BaSO * ddBaCl2 ố

ế ủ ắ * Có k t t a tr ng : AgCl (cid:0) * ddAgNO3

2 (cid:0)

Axit sunfuric ( H2SO4 ) Mu i sunfat ( =SO 4) Axit clohiđric ( HCl ) ố Mu i clorua ( ­ Cl ) ố ủ Mu i c a Cu

ị ỏ

ế ủ ế ủ ướ c :

ố ủ Mu i c a Fe(II) (cid:0)

ụ ( nâu đỏ *   Dung   d chị ki mề ( ví d  NaOH… )

3

ố ỏ Mu i Fe(III)

ế ủ ế ủ ượ ề   c trong ki m

3 (cid:0)  (xanh

ị ố

d.d ch mu i Al, Cr (III) … *   Dung   d chị ư ề ki m, d

NaAlO2      +

4 ­)

ố Mu i amoni ( NH * K t t a xanh lam : Cu(OH) ắ * K t t a tr ng xanh b  hoá nâu đ trong n 2Fe(OH)2  +       H2O   +   ½   O2  2Fe(OH)3  ắ ( Tr ng xanh) ) *  K t t a nâu đ  Fe(OH) * K t t a keo tan đ d  :ư  Al(OH)3 (cid:0)  ( tr ng , Cr(OH) ắ xám) Al(OH)3   + NaOH    (cid:0) 2H2O * Khí mùi khai :    NH3 (cid:0) ề *  dd  ki m,   đun nhẹ

ố Mu i photphat (  PO≡ ế ủ * K t t a vàng:     Ag

3PO4 (cid:0)   2S (cid:0) ố :       CuS (cid:0)  , PbS (cid:0)

ố Mu i sunfua ( =S )

3 )

(HCl,

3(cid:0) ,

ố ố Mu i cacbonat ( =CO 3 ) Mu i sunfit ( = SO ị ụ

ứ * Khí mùi tr ng th i  :   H ế ủ * K t t a đen * Có khí thoát ra :CO2  (cid:0) , SO2 (cid:0)  ( mùi  x c)ố ướ *     N c   vôi   b   đ c:   do   CaCO CaSO3 (cid:0)

2 )

ố ế ủ ắ Mu i silicat ( =SiO * Có k t t a tr ng keo.

3 )

* Dd màu xanh , có khí màu nâu NO2 ố Mu i nitrat ( ­ NO (cid:0)

ị ạ ộ ạ Kim lo i ho t đ ng

4 ) * dd AgNO3  * Axit m nhạ *     dd     CuCl2,  Pb(NO3)2 *   Axit   H2SO4 ) ướ *   N c   vôi trong *   Axit   m nhạ   HCl, H2SO4 * ddH2SO4 đ c /ặ   Cu * Dung d ch axit * H2O *   Đ t   cháy,   quan   sát   màu  ọ ử ng n l a

ố t  ệ

ạ ầ Kim lo i đ u dãy  :  K , Ba, Ca, Na

ụ ỏ

2 (cid:0)   )

ạ ưỡ ng   tính: ủ ọ ạ * Có khí bay ra :   H2 (cid:0)     * Có khí thoát ra ( H2  (cid:0) ) , to  nhi u ề   nhi * Na ( vàng ) ; K ( tím ) ; Li ( đỏ  tía ) ;  Ca ( đ  cam) ; Ba (l c vàng )…   * kim lo i tan,  s i b t khí  ( H

Kim   lo i   l Al, Zn,Cr *   dung   d chị ki mề

ấ ỏ

2O, Al2O3 và

ấ ắ ệ t các ch t r n sau đây Na

ứ ộ

2O

ẩ ử ử ẫ ướ ỗ ướ ử c vào các m u th  trên, m u th  nào tan trong n c là Na

ẫ 2O  +  H2O    2NaOH

2O3

ị ẫ ử ạ ẫ ượ i, m u nào tan đ c là Al

ệ ượ ẫ ng gì là m u ch a FeO

2 , CO và N2 ?

ươ ệ ấ ọ ng pháp hoá h c hãy phân bi t các ch t khí sau đây H

ứ ụ ị ị ấ   2, khí nào làm dung d ch xu t

ợ ỗ ế ủ ẫ

2 + H2O   Pd  +  CO2  +  2HCl ố

ứ ệ ạ i đi qua  ng nghi m ch a CuO nung nóng, khí nào làm

ấ đen thành đ  là khí H 2

ạ ng

ạ ạ

ế ậ ươ ệ ấ ị t các dung d ch m t nhãn:

ệ ượ i khí N ạ ệ t : ử ố  “ Không h n ch  thu c th ” ọ ự ế ng pháp nh n bi t các l ươ ế t các ph đ ng riêng bi ọ ả ng trình hóa h c x y ra. Ậ II. BÀI T P M U :  ấ ắ A. Ch t r n, Ch t l ng : ọ ươ ằ ng pháp hoá h c hãy phân bi B ng ph FeO ? i : ả Gi ấ L y m i th  m t ít làm m u th Cho n PTP    NaỨ Sau đó, cho dung d ch NaOH vào hai m u th  còn l PTP   AlỨ 2O3  +  NaOH    NaAlO2 +  H2O ứ ạ i không có hi n t Còn l ấ B. Ch t khí : ằ B ng ph i : ả Gi ẫ D n h n h p khí s c vào dung d ch có ch a PdCl ệ hi n k t t a s m là khí CO PTP   CO + PdCl ẫ Sau đó, d n hai khí còn l ừ ỏ m t màu CuO t PTP  HỨ 2  +  CuO  H2O +  Cu 2 không có hi n t Còn l C. Các d ng bài t p phân bi D ng 1: Hãy nêu ph HCl, H2SO4, HNO3. Vi

Gi

i :ả ỗ ấ ẫ

ế ủ ệ ấ ử ấ ị ấ ỏ

2 vào các m u th  trên, ch t l ng nào xu t hi n k t t a màu 2SO4 .

→ BaSO H2SO4   +   BaCl2

4 (cid:0)    +    2HCl ạ ử ẫ 3 vào hai m u th  còn l

ẫ ấ   ử i, m u th  nào xu t

ế ủ ế ắ

→ AgCl (cid:0)    +    HNO3

ệ ượ HCl   +   AgNO3    ng i HNO

3 không có hi n t ỉ

ử ố

2O,

ậ ố t các gói b t không nhãn :Na

ấ ươ ả t các ph ử ộ L y m i ch t m t ít làm m u th ẫ Cho dung d ch BaCl ắ tr ng là dung d ch H PTPƯ ị Sau đó, cho ti p dung d ch AgNO ệ hi n k t t a tr ng là HCl PTPỨ ạ Còn l ấ ộ ạ D ng 2 : “Ch  dùng m t thu c th  duy nh t” ộ ế ử ộ ỉ Ch  dùng m t thu c th  duy nh t, hãy nh n bi ả ứ ế ng trình ph n  ng x y ra. CaO, Al2O3 và MgO Vi

Gi i :ả

ấ ẫ

2O

2O  +  H2O    2NaOH

ẫ ử ử ướ ạ ị ử  m u th  nào tan trong n c t o thành dung d ch

ẫ ụ ắ ị c t o thành dung d ch tr ng đ c là CaO

Ứ ướ ạ 2O    Ca(OH)2

ượ ị ử ạ ẫ ẫ c vào hai m u th  còn l i, m u nào tan

2O3

c là Al

ệ ượ i không có hi n t ượ

ẫ ng gì là m u ch a MgO c dung thu c th  nào khác” ậ ươ ế ấ ọ ử ng pháp nh n bi t các l

ị ộ ấ ỗ L y m i ch t m t ít làm m u th ẫ ướ c vào các m u th  trên, Cho n ố trong su t là Na PTP    NaỨ ử m u th  nào tan trong n PTP    CaO  +  H Sau đó, cho dung d ch NaOH thu đ ượ đ PTP   AlỨ 2O3  +  NaOH    NaAlO2 +  H2O ứ Còn l ố ạ D ng 3 : “Không đ ấ Không thêm ch t khác hãy nêu ph ị ch a các dung d ch sau đây: dd Na ấ  ch t m t nhãn 2CO3, dd BaCl2, dd H2SO4, dung d ch HCl.

ứ Gi i ả

ỗ ỗ ẫ ử ầ ượ ớ ụ ấ ạ t v i các ch t còn l i.

ả ấ Trích m i ch t m t ít làm m u th ấ Cho m i ch t tác d ng l n l ả :  B ng mô t

Na2CO3 BaCl2 H2SO4 HCl

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ­

(cid:0) (cid:0) ­

(cid:0) (cid:0)

(cid:0) ­ ­ ­ ­ ­ ­

1(cid:0)   , 2(cid:0) 2(cid:0) 1(cid:0)  , 1(cid:0) 1(cid:0)

ư ạ ế ậ ư ạ

ế ủ ư ạ ế ủ 2CO3 tham gia 1 p  t o k t t a, 2 p  t o khí. 2    tham gia  2 p  t o k t t a.

2SO4  tham gia 1 p  t o k t t a, 1 p  t o khí.

ế ủ ư ạ

ư ạ ư ạ ậ ậ ậ Na2CO3 BaCl2 H2SO4 HCl T ngổ   h pợ ậ K t lu n :        Nh n ra Na Nh n ra BaCl Nh n ra H Nh n ra HCl      tham gia 1 p  t o khí.

ươ ọ Các ph

BaSO4 (cid:0)    +   2NaCl  Na2SO4  +  H2O  +  CO2 (cid:0)    2NaCl  +   H2O  +  CO2 (cid:0)    BaSO4 (cid:0)    +  2HCl

ng trình hóa h c xãy ra Na2CO3  +   BaCl2 (cid:0) Na2CO3  +  H2SO4 (cid:0) Na2CO3  +  2HCl (cid:0) H2SO4   +  BaCl2 (cid:0) ặ t : ự ạ * Các d ng đ c bi ệ ố ượ c đánh s  t

ố ừ (cid:0)  1   ượ ệ ự ệ 5, g m:ồ   ả  ế c k t qu

(cid:0) (cid:0) ớ ớ ệ ị Có 5  ng nghi m đ ng 5 dung d ch không nhãn đ Na2CO3, BaCl2, MgCl2, H2SO4, NaOH . Th c hi n các thí nghi m đ ư nh  sau: ụ (1) tác d ng v i (2) ụ  khí ; tác d ng v i (4) ế ủ  k t t a.

ề ế ủ

ấ ệ ớ ỗ ố (3) tác d ng v i (4),(5) đ u cho k t t a. ữ ế ả ự t m i  ng nghi m đ ng nh ng ch t gì, gi i thích và vi t ph ươ   ng

ướ

2CO3 , và

ế ủ ớ ạ ạ ấ ấ ớ

(cid:0)

(cid:0) ụ ế Hãy cho bi ả ứ trình ph n  ng. ẫ H ng d n : ấ * C1:    ch t (2) t o k t t a v i 2 ch t và t o khí v i 1 ch t nên là : Na (1) là H2SO4  ấ ấ ấ

ch t  (4) + (1)     ch t  (5) + (2)  ả ả ư ọ  k t t a nên ch n (4) là BaCl 2 ọ 2    ;  Ch t (3) là NaOH.  k t t a nên ch n (5) là MgCl  nh  sau: ế ủ ế ủ ể ậ * C2:   Có th  l p b ng  mô t

Na2CO3 BaCl2 MgCl2 H2SO4 NaOH (cid:0) (cid:0) (cid:0)

(cid:0) (cid:0) ­ ­ ­

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ­

(cid:0) (cid:0) ­

(cid:0) ­ ­

2CO3  t o v i các ch t khác 2 k t t a và 1 khí nên ch n (2) là

­ ạ ế ủ ấ ớ ọ

Na2CO3 BaCl2 MgCl2 H2SO4 NaOH ỉ Ch  có Na Na2CO3 , (1) là H2SO4

2 vì

ạ ọ ( 5) là MgCl T  đó suy ra : (4) là BaCl ế ủ ớ 2 vì t o k t t a v i (1) ; còn l

Ụ Ậ

ạ ừ ạ ế ủ ớ t o k t t a v i  (2) III. BÀI T P ÁP D NG : D ng 1:

2O3 ), ( Fe + Fe2O3 ) và ( FeO + Fe2O3 )

3, NH4NO3, BaCl2 và MgCl2

2SO4, Na2SO4, BaCl2 và MgCl2

3, Al(NO3)3 , HCl, NH4NO3, KOH và Pb(NO3)2

ộ ạ ạ ỉ Oxit  1. K2O, Al2O3, MgO 2. K2O, Al2O3, CaO 3. Ag2O , Fe2O3, CuO, Fe3O4 và FeO 4. Na2O, Al2O3, Fe2O3 và Fe 5. Fe3O4 và Fe2O3 ợ 6. H n h p ( Al + Al Mu iố ị 1. Dung d ch AlCl ị 2. Dung d ch NaOH, H ị 3. Dung d ch FeCl ấ D ng 2: Ch  dung m t lo i hoá ch t

2SO4

ỉ Kim lo iạ 1. Zn, Fe và Ba 2. Ba, Mg, Fe, Ag và Al mà ch  dùng H

Oxit

1. Na2O, Al2O3 và Fe2O3

2, Fe(NO3)2, AgNO3 và Na2CO3

2CO3, BaCO3, BaSO4

2. K2O, Al2O3, CaO và MgO

2SO4, CaCO3, Na2CO3  và

2 và H2O phân bi

ị ệ t dung d ch NaCl, Na

3đ, NaNO3, NaOH, AgNO3

2CO3,  CaCO3,  Na2SO4  và

t dung d ch HCl, HNO ấ ắ ệ ị t  các   ch t  r n  Na ệ 2O  phân  bi

4HSO4, Ba(OH)2, BaCl2, HCl, NaCl, H2SO4

2SO4, Ba(OH)2, BaCl2, HCl, NaCl, NaOH 2CO3, CaCO3 và BaSO4

ấ ắ ị t dung d ch H ệ t các ch t r n NaCl, Na ệ 2 và H2O phân bi

3, NaOH, HCl, NaNO3

ệ ỉ ỉ ị t dung d ch AgNO

ệ ố ị t các dung d ch không màu sau :

Mu iố ị 1. Dung d ch BaCl ấ ắ 2. Ch t r n NaCl, Na ỉ 3. Ch  dùng CO BaSO4 ỉ 4. Ch  dùng kim lo i phân bi ỉ 5.  Ch  dùng  HCl  và   H CaSO4.2H2O 6. Dung d ch NH 7. Dùng quì tím phân bi 8. Ch  dùng CO ạ 9. Ch  dùng kim lo i phân bi 2, Na2SO4, Na3PO4, HNO3 10. Dung d ch BaCl 11. Dung d ch Hị 2SO4, Na2SO4, Na2CO3, FeSO4 D ng 3: ử Không dùng thu c th  nào khác hãy phân bi 1. HCl, MgSO4, NaOH, BaCl2, NaCl 2. NaCl, NaOH, HCl, phenolphthalein 3. K2SO4, Al(NO3)3, NH4(SO4)2, Ba(NO3)2, NaOH

ấ ậ ư ề Ả THAM KH O THÊM ự ạ ự A/  D a vào tính ch t v t lí :    Lo i bài toán này d a vào s  khác nhau v  tính ch t v t lí nh : màu ,

mùi , v  , tính tan trong n ặ ư ấ ắ ị ấ ậ ự ướ c … ủ ừ   Các đ c tính c a t ng ch t nh  : khí CO

2 không cháy , s t b  nam châm   ụ   hút , khí NH3 có mùi khai ,khí H2S có mùi tr ng th i , khí Clo có màu vàng l c …

ứ ố

ự ấ ồ t các ch t khí g m : khí

Ví d  1: ụ   D a vào tính ch t v t lí , hãy phân bi ệ ằ ủ ự ấ ấ ậ H2 , khí Clo , khí H2S đ ng trong các bình m t nhãn b ng th y tinh .

i :ả ừ ễ ậ ượ Gi    T  các bình đ ng các khí trên ta d  dàng nh n đ ứ c bình ch a khí Clo

ự vì nó có màu vàng l c .ụ ạ ở ắ ứ ẩ ố i m  n p bình , v y tay bình nào có mùi tr ng th i đó là

bình ch a Hứ

- Hai khí còn l 2S .

ạ ứ

- Bình còn l

2 .

i chính là bình ch a H

ệ ứ ấ   t các bình ch a các ch t Ví d  2: ụ   D a vào tính ch t v t lí , hãy phân bi

ồ ị ấ ấ ậ ố ườ ộ ng cát và tinh b t .

i :ả

ử ồ ướ ỗ ộ ẫ ự ộ ắ b t tr ng b  m t nhãn g m : mu i ăn đ Gi ấ ộ   Trích m i bình m t ch t b t làm m u th  r i cho n c vào các m u th ử

ử ẫ

ẫ .M u th  nào không tan chính là tinh b t . ạ ử ử ọ Hai bình còn l ẫ i ph t vào tay nh m th  , m u th  nào có v  ng t chính là

ứ ườ ệ ẫ ứ ử ố ộ ị ấ ị ặ ng cát , m u th  có v  m n là bình ch a mu i ăn . bình ch a đ

ự ệ ứ ấ   t các bình ch a 3 ch t

Ví d  3: ụ ạ ề ắ ồ ấ ậ    D a vào tính ch t v t lí , hãy phân bi ạ ị ấ ộ b t kim lo i đ u có màu tr ng b c b  m t nhãn g m : Fe, Al và Ag .

i :ả

ẫ ỗ

ử ẫ ử ử ư ẫ ị Gi ộ   Trích m i bình m t ít làm m u th  . - Dùng nam châm đ a vào các m u th  , m u th  nào  b  nam châm hút

ắ ẫ m u đó là s t .

ạ ớ ẫ ấ ẫ i v i th  tích nh  nhau đem cân ,th y m u nào

- L y hai m u còn l ẹ ơ ư ố ượ ể ẫ ố ượ ặ ấ ng nh  h n đó là nhôm . M u nào kh i l kh i l ơ ng n ng h n đó là Ag .

ả ấ i :

ự ươ ng pháp gi ạ ư ự ậ ặ ấ

ấ ả ứ ả ẩ ấ

ả ứ ổ ệ ươ ớ ắ ế ủ ư ạ ọ

ọ   B/  D a vào tính ch t hóa h c :  Ph ả ứ   ệ     D ng bài t p này d a vào d u hi u đ c tr ng khi các ch t ph n  ng ạ ọ hóa h c ph n  ng v i nhau ( Ph n  ng t o ra s n ph m có d u hi u rõ ràng   ấ   ng pháp nh  thay đ i màu s c , t o k t t a và ch t khí thoát ra ) .G i là ph ị xác đ nh đ nh tính .

ử ẫ  ít làm m u th   ử ầ

ử ẫ ế ậ ng khi cho thu c th  vào m u th  và rút ra k t lu n

ử ọ

ọ ng trình hóa h c minh h a . ấ ộ ố ợ ể ự ả ơ ị ế Cách ti n hành : ỗ ọ - Trích m i l ệ ố - Gi ớ i thi u thu c th  c n dùng  ả ệ ượ ố - Mô t  hi n t ươ ế - Vi t ph ố ớ     Đ i v i m t s  h p ch t vô c  ta có th  d a vào b ng sau :

ử ệ ấ ậ ế aứ Thu c thố D u hi u nh n bi t

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0)

(cid:0) ướ c   vôi AgCl  (cid:0)  tr ngắ BaSO4  (cid:0)  tr ngắ H2S  (cid:0) mùi tr ng th i  ố ứ NH3  (cid:0) mùi khai  NO2  (cid:0) màu nâu  Ag3PO4  (cid:0)  vàng (cid:0) đ c   n ụ CO2

 dd AgNO3  dd BaCl2  Axit m nhạ  Ki mề  H2SO4 đđ ;  Cu  dd AgNO3  Axit m nhạ

ấ Hóa ch t cĩ ch các g cố  Clorua  Sunfat Sunfua   Amon  Nitrat  Phot phat  Cacbonat

trong (cid:0) tr ngắ ố

(cid:0)

(cid:0)  Silicat  Mu i Mg                Fe(II)                Fe(III)                Cu(II)                Al  Mu i Na ố                K                Ca  Axit m nhạ  dd NaOH     dd NaOH     dd NaOH     dd NaOH     dd NH4OH    Đ tố       Đ tố       Đ tố (cid:0) H2SiO3  (cid:0) (cid:0) Mg(OH)2  (cid:0)     Fe(OH)2  (cid:0)     Fe(OH)3  (cid:0)     Cu(OH)2  (cid:0)     Al(OH)3  (cid:0) ọ ử ọ ử ọ ử tr ngắ ắ  tr ng xanh  đ  nâuỏ  xanh lam  keo tr ngắ Ng n l a màu vàng Ng n l a màu tím ỏ Ng n l a màu đ  da cam

Hóa đỏ

Hóa xanh

ơ ị

Dung dich axit                                                              Dùng quì tím           Dung d ch baz                                                                                                                                  Phê nol talein  không màu

Hóa hồng

ạ Ố Ậ Ạ Ế D ng 1 : Ử Ủ             NH N BI T CÓ Đ  CÁC LO I THU C TH  .

ươ ể ễ ệ Ph i : ấ ự t các ch t d a vào tính

ng pháp gi ọ ả        Ta có th  d  dàng phân bi ả ể ự ủ ấ ch t hóa h c khác nhau c a chúng , có th  d a vào b ng trên .

2SO4 , NaOH , HCl ,

ọ ấ ứ m t nhãn ch a các dung d ch : H Ví d  1:ụ    Có các l

ươ ậ ế ọ ấ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi m t nhãn trên . ị t các l

ằ HNO3 . B ng ph i:ả

ỗ ọ ộ ể ố ẫ

m t ít ra  ng nghiêm đ  làm m u th  . ẫ ử Gi    Trích m i l - Dùng quì tím nhúng vào các m u th  trên , m u th  làm quì tím hóa

ẫ ẫ

ử ỏ ầ ượ ử ử ẫ ỏ i làm quì tím hóa đ  . ẫ t vào các m u th  còn l ạ   i , ử xanh , m u đó là NaOH , các m u th  còn l - Sau đó dùng dung d ch AgNO

ẫ ấ ẫ ắ ử ế ủ ị m u th  có k t t a màu tr ng xu t hi n , m u đó là HCl .

+    HNO3

2 nh  l n l

ử ạ ử ẫ AgCl   (cid:0) ẫ t vào các m u th  còn l i, m u th  nào

2SO4 .

ắ có k t t a tr ng là H

+    2HCl BaSO4   (cid:0)

4 , KOH , BaCl2 ,

i là HNO 3 ọ ấ ứ ạ 3 nh  l n l ệ                       HCl      +    AgNO3     (cid:0) ỏ ầ ượ ị - Dung d ch BaCl ế ủ                        H2SO4   +   BaCl2      (cid:0) ẫ - M u còn l Ví d  2:ụ    Có các l

m t nhãn ch a các dung d ch : CuSO ọ ấ ươ ế ằ ậ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ị t các l m t nhãn trên . Na2CO3 . B ng ph

i:ả

ỗ ọ ộ ử ể ẫ ố

m t ít ra  ng nghiêm đ  làm m u th  . ẫ ử ẫ

Gi    Trích m i l - Dùng quì tím nhún vào các m u th  trên , m u th  làm quì tím hóa ạ ử ẫ ẫ ổ ử i không làm quì tím đ i màu . xanh , m u đó là KOH , các m u th  còn l

ỏ ầ ượ ị ử ẫ t vào các m u th  còn l ạ   i ,

- Sau đó dùng dung d ch HCl nh  l n l ẫ

2CO3 .

ử ẫ m u th  có khí thoát ra, m u đó là Na

2SO4 nh  l n l

2 .

ỏ ầ ượ 2NaCl        +    CO2  (cid:0) ạ ử ử ẫ ẫ t vào các m u th  còn l +    H2O   i, m u th  nào

+    2HCl BaSO4   (cid:0)

4 .

ạ 2HCl      +   Na2CO3     (cid:0) - Dung d ch Hị ế ủ ắ có k t t a tr ng là BaCl                        H2SO4   +   BaCl2      (cid:0) ẫ - M u còn l i là CuSO

ằ ậ ế ỗ ợ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ấ   t h n h p các ch t Ví d  3:ụ     B ng ph

ươ sau : (  Fe + Fe2O3 )   (Fe + FeO )  ; (FeO + Fe2O3 )  .

i:ả

ố ẫ

ử ự ử  ít ra  ng nghi m đ  làm m u th  . ỗ

ợ ỗ ẫ ử ẫ ử  ợ   2O3 ) và (Fe + FeO ) còn m u th  không

Gi ệ ể ỗ ọ        Trích m i l ẫ ị - Cho dung d ch HCl vào 3 m u th  đ ng 3 h n h p trên , 2 m u th cho khí bay ra đó là h n h p (  Fe + Fe có khí bay ra là(FeO + Fe2O3 )

FeCl2      +    H2  .

2FeCl3      +    3H2O  .

Fe    +    2HCl       (cid:0)                   Fe2O3    +    6HCl       (cid:0)                   FeO    +    2HCl       (cid:0) ứ - Cho 2 m u th  ch a h n h p (   Fe + Fe ấ ượ ị

ẫ ỗ 4 , sau đó l y ch t r n thu đ ị FeCl2      +    H2O  . ợ ấ ắ ả ớ ử

2O3  ) và (Fe + FeO ) m t ítộ   ị c cho tác d ng v i dung d ch dung d ch CuSO   ế   ả ứ ẩ HCl .Cho dung d ch NaOH vào s n ph m sau ph n  ng .M u th  nào cho k t ỗ   ắ ủ t a tr ng xanh là h n h p (Fe + FeO ), m u th  nào có k t t a nâu đ  là h n ợ h p  (  Fe + Fe

ụ ẫ ế ủ ử ẫ ợ ỏ

ỗ 2O3 ) .

FeSO4      +    Cu  .

2FeCl3      +    3H2O  .

FeCl2      +    H2O  .

+   2NaCl       +   3NaCl Fe    +    CuSO4       (cid:0)                   Fe2O3    +    6HCl       (cid:0)                   FeO    +    2HCl       (cid:0)                   FeCl2      +    2NaOH     (cid:0)                   FeCl3      +    3NaOH     (cid:0) Fe(OH)2   (cid:0)     Fe(OH)3   (cid:0)

ạ Ộ Ậ Ạ Ế Ỉ D ng 2 : Ố                          NH N BI T CH  DÙNG M T   LO I THU C

THỬ .

ấ ể ạ ố

ử ố ử ọ i : ng pháp gi ọ ố  trong s  các l ả        D ng bài t p này dùng thu c th  duy nh t đ  tìm   ọ  ượ ậ  đã cho . Dùng l c làm thu c th  cho các l tìm đ

ươ Ph ộ ọ ra m t l i .ạ    còn l

2SO4 , KOH , BaCl2 ,     m t nhãn trên t các l

ằ ị ậ ọ ấ

ạ ọ ấ  m t nhãn ch a các dung d ch : H ươ ế ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ố Ví d  1:ụ    Có các l Na2SO4, FeCl3 . B ng ph ử ộ mà ch  dùng m t lo i thu c th

i:ả

ỗ ọ ộ ể ẫ ố

m t ít ra  ng nghiêm đ  làm m u th  . ẫ ử ỉ Gi    Trích m i l - Dùng quì tím nhúng vào các m u th  trên , m u th  làm quì tím hóa

ử ẫ ỏ ử ẫ

ẫ ị ừ t vào các

- Sau đó dùng dung d ch KOH v a tìm đ ử

3 .

ế ủ ạ ẫ ẫ ử m u th  còn l

+    3KCl

ỏ ầ ượ ẫ ử 2SO4. xanh , m u đó là KOH ,  m u th  nào làm quì tím hóa đ  là H ượ ở ỏ ầ ượ  trên nh  l n l c  ẫ ệ ấ ỏ i , m u th  có k t t a nâu đ  xu t hi n , m u đó là FeCl     Fe(OH)3   (cid:0)  trên nh  l n l t vào các m u th ử

ừ 2SO4 v a tìm đ ế ủ ử ẫ ắ còn l

2 .      BaSO4   (cid:0)

+    2HCl

2SO4

ạ FeCl3      +    3KOH     (cid:0) - Dung d ch Hị ượ ở c  ạ i m u th  nào có k t t a tr ng là BaCl                        H2SO4   +   BaCl2      (cid:0) ẫ - M u còn l i là Na

ứ Ví d  2:ụ      Có các l

2SO4  , Na2CO3  ,     m t nhãn

ằ ị ậ ế ọ ấ t các l

ạ ộ ọ ấ  m t nhãn ch a các dung d ch : H ọ ươ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ố MgSO4 , Na2SO4 . B ng ph ử trên mà ch  dùng m t lo i thu c th

ỉ i:ả

ỗ ọ ộ ể ẫ ố

m t ít ra  ng nghiêm đ  làm m u th  . ẫ ử ẫ ử ử Gi    Trích m i l - Dùng quì tím nhúng vào các m u th  trên ,  m u th  nào làm quì tím

hóa đ  là Hỏ

ẫ t vào các m u th ử

ẫ ử ượ ở c  ẫ còn l ỏ ầ ượ  trên nh  l n l 2CO3 .

+    H2O   ử  ẫ

ừ 2CO3 v a tìm đ ế ủ ạ ị ử ẫ còn l

ẫ     MgCO3   (cid:0) +    Na2SO4

2SO4. - Dung d ch Hị ừ 2SO4 v a tìm đ ạ i m u th  nào có khí thoát ra , m u đó là Na                        H2SO4      +   Na2CO3     (cid:0)    2NaCl        +    CO2  (cid:0) ượ ở ỏ ầ ượ - Dung d ch Na c  t vào các m u th  trên nh  l n l ạ i m u th  nào có k t t a t o thành , m u đó là MgSO 4                          MgSO4   +   Na2CO3      (cid:0) ẫ - M u còn l i là Na

2SO4

Ố Ậ Ạ Ế NH N BI T KHÔNG DÙNG LO I THU C TH Ử

ạ D ng 3 : NÀO KHÁC .

ả i :

ươ ng pháp gi ạ ậ ẽ ả ả ấ ừ ự ả ứ ả ứ ả ứ ớ ể ệ Ph - D ng bài t p này ph i l y t ng ch t cho ph n  ng v i nhau . ế   - K  b ng ph n  ng , d a vào d u hi u ph n  ng đ  so sánh và k t ấ

lu n ậ

ứ m t nhãn ch a các dung d ch : H

2SO4  , BaCl2  ,     m t nhãn trên

ọ ấ ế ậ ọ ấ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ị t các l

Ví d  1:ụ      Có các l ươ ố ạ ằ Na2CO3, HCl . B ng ph ử ộ mà ch  dùng m t lo i thu c th

i:ả

ử ẫ ả   t cho m u th  này ph n

ỉ Gi Trích ra m i l ớ ỗ ọ ử ứ ử ồ ầ ượ ả ạ ả ẫ ng v i các m u th  còn l ẫ  làm nhi u m u th  r i l n l ượ ế c k t qu  theo b ng sau : ề i ta đ

Ba HCl H2SO4 Na2

Cl2 CO3

BaSO4 CO2 H2S ­­ ­­ (cid:0) (cid:0) O4

Ba BaSO4 BaCO3 ­­ ­­ (cid:0) (cid:0) Cl2

CO2 BaCO3 CO2 Na2 ­­ (cid:0) (cid:0) (cid:0) CO3

HC CO2 ­­ ­­ ­­ (cid:0) l

ớ ạ ẫ ử ả ứ ộ ế ủ i mà có m t k t t a và

ộ ấ m t ch t khí , m u đó là H

ẫ ả ứ ử ẫ ớ ạ ế ủ   i mà có hai k t t a ,

ẫ m u đó là BaCl

ả ứ ử ẫ ạ ẫ ớ ộ ế ủ i mà có m t k t t a và

hai ch t khí , m u đó là Na

ả ứ ử ẫ ẫ ớ ạ ấ

- M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l ấ 2CO3 .  - M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l

ộ i mà có m t ch t khí ,

ư ậ Nh  v y :  ử ẫ - M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l ẫ 2SO4 .  ử - M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l 2 .  ử ẫ ử m u đó là HCl .  ả ứ

BaSO4   (cid:0)

+    2HCl     2NaCl        +    CO2  (cid:0) +    H2O

+    2NaCl

BaCO3   (cid:0)    2NaCl        +    CO2  (cid:0) +    H2O

ả  Các ph n  ng x y ra:                         H2SO4   +   BaCl2      (cid:0)                        H2SO4      +   Na2CO3     (cid:0)                        Na2CO3   +   BaCl2      (cid:0)                       2HCl      +   Na2CO3     (cid:0)

3  , CaCl2  ,     m t nhãn trên

m t nhãn ch a các dung d ch : AgNO ọ ấ ậ ứ ọ ấ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi ị ế t các l

Ví d  2:ụ      Có các l ươ ố ạ ằ Na2CO3, HCl . B ng ph ử ộ mà ch  dùng m t lo i thu c th

ỉ Gi i:ả

ử ẫ ả   t cho m u th  này ph n

Trích ra m i l ớ ỗ ọ ử ứ ử ồ ầ ượ ả ạ ẫ ng v i các m u th  còn l ề i ta đ

ả Ca HCl ẫ  làm nhi u m u th  r i l n l ượ ế c k t qu  theo b ng sau :  Na2 AgNO3

Cl2 CO3

Ag AgCl Ag ­­ (cid:0) Cl   (cid:0) NO3 O3 (cid:0)

Ca AgCl Ag2C   CaCO3 ­­ ­­ (cid:0) (cid:0) Cl2

Na2 Ag2 BaCO3 CO2 ­­ (cid:0) (cid:0) CO3 CO3 (cid:0)

HC AgC CO2 ­­ ­­ (cid:0) l l   (cid:0)

ử ẫ ớ ạ ế ủ ạ   i mà có ba k t t a t o

thành , m u đó là AgNO

ư ậ Nh  v y :  ẫ ử - M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l ẫ ẫ ả ứ 3 .  ả ứ ử ẫ ớ ạ

- M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l

ế ủ   i mà có hai k t t a ,

ẫ m u đó là CaCl

ử ẫ ạ ế ủ ẫ ả ứ

- M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l

i mà có hai k t t a và

ộ ấ

ử ẫ ạ ộ ế ủ ẫ ớ 2CO3 .  ớ m t ch t khí , m u đó là Na ả ứ - M u th  nào ph n  ng v i các m u th  còn l i mà có m t k t t a và

ấ ộ

2AgCl   (cid:0)    Ag2CO3   (cid:0) +    Ca(NO3)2       +  2NaNO3

+    2NaCl

ử 2 .  ử ẫ ử ẫ m t ch t khí , m u đó là HCl .  ả ả ứ  Các ph n  ng x y ra:                         2AgNO3   +   CaCl2      (cid:0)                        2AgNO3   +   Na2CO3     (cid:0)                        Na2CO3   +   CaCl2      (cid:0)                       2HCl      +   Na2CO3     (cid:0) CaCO3   (cid:0)    2NaCl        +    CO2  (cid:0) +    H2O

ạ Ậ Ấ Ế D ng 4 : Ơ Ộ Ố             NH N BI T M T S  CH T KHÍ VÔ C  .

ế t .

ể ậ ấ ế ả         Ph i : ậ ể ấ ậ - D a vào tính ch t v t lí đ  nh n bi ọ ủ - D a vào tính ch t hóa h c c a các ch t khí đ  nh n bi ấ t chúng , có

ả ươ ng pháp gi ự ự th  d a vào b ng sau :

ể ự -

ấ t

ị ệ D u hi u nh n bi ẩ ụ ướ ử ố Thu c th   Dung d ch Ca(OH) ế c vôi trong Khí vô cơ CO2 ậ 2 Làm v n đ c n

ố Pb  (cid:0)  màu vàng  ỏ ố Que tàn đ m đ  bùng cháy  ạ Thu c tím nh t màu CO O2 SO2

2 d chị

màu tr ngắ

BaSO4  (cid:0) PbS  (cid:0) màu đen SO3 H2S

ỏ Quì tím hóa xanh Hóa nâu ẩ Quì tím  m hóa đ

2  (   màu

ướ N c Br NH3 NO NO2 H2 Cl2

ị Dung d ch PbCl 2 ỏ ố Que đ m tàn đ ố   ị Dung   d ch   thu c tím ị Dung d ch BaCl Dung Pb(NO3)2 Quì tím  mẩ Không khí Quì tím  mẩ CuO ( màu đen) ; t 0 Cu  ( màu đ  )ỏ ạ ướ 2 nh t màu  N c   Br nâu)

2 , H2 , CO2 , N2 .

ậ ằ ự Ví d  1:ụ    Có các bình m t nhãn đ ng các ch t khí : O ấ ế ừ t t ng bình khí trên . ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi

ươ i :ả

ừ ướ ế ủ ư ắ B ng ph Gi - Cho t ng khí trên qua n c vôi trong d  khí nào cho k t t a tr ng là

khí CO2

ỏ CO2     +    Ca(OH)2    (cid:0)     CaCO3   (cid:0) ố - Cho que diêm còn đ m đ  vào các khí còn l +     H2O . ạ i khí nào bùng cháy là khí

oxi .

ố ạ ế ổ

- Đ t hai khí còn l

2 , khí không cháy

i khí nào cháy có ti ng n  là khí H

là khí N2 .

2 , NH3 , CO2 ,

ấ Ví d  2:ụ     Có các bình m t nhãn đ ng các ch t khí : SO

ự ậ ươ ế ừ ấ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi t t ng bình khí trên .

ở ắ ệ ấ ấ

3 .

2NO2  ạ ấ i , bình nào làm cho gi y quì

ụ ạ ố ị ị ằ NO . B ng ph i :ả   Gi - M  n p các bình bình nào th y xu t hi n màu nâu , bình đó là NO .                                        2NO    +     O2       (cid:0) ẩ ấ - Cho gi y quì tím  m vào các bình còn l ẩ tím  m hóa xanh  bình đó là NH - S c hai khí còn l i vào dung d ch thu c tím khí nào làm dung d ch

2 .

ấ ố thu c tím m t màu , bình đó là SO

- Bình còn l

2 .

i là CO

ạ Ộ Ố Ợ Ậ Ấ Ế Ữ Ơ . D ng 5 : NH N BI T M T S  H P CH T H U C

ươ Ph ng pháp gi ả i :

ươ ự ư ế ấ ợ ng t nh  nh n bi ơ   t các h p ch t vô c  là

ấ ớ ậ - D ng bài t p này cũng t ặ ệ

ể ậ ư ấ ậ ả ứ ấ ế ự d a vào d u hi u đ c tr ng khi cho các ch t ph n  ng v i nhau . ọ ủ - D a vào tính ch t hóa h c c a các ch t khí đ  nh n bi t chúng , có

ể ự ả ạ ấ ự th  d a vào b ng sau :

ấ Hóa ch t ấ ử ố Thu c th ậ   ệ D u   hi u   nh n

bi t ế

ấ ỏ Dung   d chị M t màu nâu đ C2H4

Brôm

ế ủ ắ K t t a mu tr ng C2H2 dd   AgNO3/

C2H5OH CH3COOH C6H12O6 NH4OH Na Quì tím  dd   AgNO3/

NH4OH

Tinh b tộ ị Dunh d ch Iot Có khí thoát ra  Hóa đỏ ắ   ủ ế K t   t a   tr ng ạ ươ ả ứ ng b c) (ph n  ng g Cho màu xanh lam

2H2 , C2H4 , CH4 .

ậ ằ ự ế ừ ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi Ví d  1:ụ    Có các bình m t nhãn đ ng các ch t khí :  C ấ t t ng bình khí trên .

3  trong môi

ươ i :ả   ấ ấ ẫ ị

ươ tr ẫ t cho l ệ 3NH (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) +    H2O

ử ộ i qua dung d ch AgNO ế ủ 2H2 .   AgC  ị CAg   (cid:0) ướ ạ B ng ph Gi ộ - L y m i bình m t ít làm các m u th  .  ử ầ ượ - L y các m u th  l n l ấ ng Amoni ăc, bình nào làm xu t hi n k t t a , bình đó là C                     CH   CH  + Ag2O  ộ ử ẫ - Hai  m u th  còn l i cho l i qua dung d ch n c brôm , khí nào làm

2H4 .

C2H4Br2

4 .

ấ dung d ch brôm m t màu , bình đó là C                      C2H4   +    Br2      (cid:0) ạ - Bình còn l i là  CH

ằ ươ ậ ế ị ọ ng pháp hóa h c hãy nh n bi t  các dung d ch sau :

Ví d  2:ụ   B ng ph ượ ơ ơ u etylic , Glucôz  , Sac caro z  .

i :ả

ử ệ ẫ ố

ử ẫ

ỏ đ  ,m u đó là axit axetic .

ử ử ẫ ẫ ạ ẫ axit axetic , r Gi ể ỗ ọ ấ  ít ra  ng nghi m đ  làm m u th  .         L y m i l - Nhúng gi y quì tím vào các m u th  , m u th  nào làm quì tím hóa ử ẫ ấ ẫ - Dùng m u Na cho vào ba m u th  còn l i m u th  nào có khí thoát ra ,

ẫ ượ m u đó là r u etylic .

C2H5ONa     +   ½ H2 .

3 trong môi tr

ườ C2H5OH     +    Na      (cid:0) ị ­   Dùng dung d ch AgNO ấ   ng Amoniăc, bình nào làm xu t

6H12O6 .

ế ủ ệ hi n k t t a , bình đó là C

3NH

(cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0) 2Ag   (cid:0) +    C6H12O7

ử ẫ ạ ơ C6H12O6    + Ag2O  - M u th  còn l i là Sacácaroz  .

Ỏ Ỗ Ợ ấ V n đ  2: Ấ ề        TÁCH CÁC CH T RA KH I H N H P

Ợ Ằ Ỏ Ỗ Ấ TÁCH CH T RA KH I H N H P B NG PH ƯƠ   NG

ạ D ng 1: Ậ PHÁP V T LÍ .

ươ ng pháp gi

ự ự ạ ệ ề ư ệ   t

ả     i : Ph ậ   Đây là d ng bài t p d a vào s  khác bi ệ ộ ả ể ướ t đ  sôi , tính tan trong n ộ đ  nóng ch y , nhi ấ ậ t v  tính ch t v t lí nh  : nhi ị c, th  , mùi , v  …

ượ ỏ ượ ướ u ra kh i r u etylic và n c .

0 C thì thu đ

i :ả

ỗ ờ ẫ ơ ượ ệ ộ ỗ ượ ợ ở ụ ạ ượ  78,3 t đ  h n h p  ụ c đi qua d ng c  làm l nh ta thu d ơ   c h i ượ   c

ượ ượ Ví d  1:ụ             Tách r Gi ợ    Đun sôi h n h p trên . Khi nhi ồ u thu đ u , đ ng th i d n h i r u etylic . r r

ườ ỏ ỗ ắ ợ ộ ồ Tách đ ng cát tr ng ra kh i h n h p g m tinh b t và đ ườ   ng

ổ ỗ c , đ  h n h p qua gi y l c , ta thu đ ượ   c

Ví d  2 : ụ ắ cát tr ng . i :ả Gi ợ      Hòa h n h p trên vào n ợ ướ ườ ng , làm n ỗ h n h p n ỗ c đ ợ ướ ượ ườ ướ ố ơ c đ c b c h i ta thu đ ấ ọ ng .

ạ Ỏ Ỗ Ợ Ằ Ấ TÁCH   CH T   RA   KH I   H N   H P   B NG   PH ƯƠ   NG

D ng   2   : PHÁP HÓA H CỌ

ươ

ủ ừ ả     i : ậ ự ư ặ

ấ ể ể ợ ợ ọ Ph      Đây là d ng bài t p d a ph n  ng đ c tr ng c a t ng ch t đ  tách ạ ạ   ả ứ i

ng pháp gi ạ ỏ ỗ ầ ầ ấ ả ứ chúng ra kh i h n h p .Sau đó dùng ph n  ng hóa h c thích h p đ  tái t o l ch t ban đ u c n tách .

ỏ ỗ ụ ụ ụ ạ ạ ợ Ví d  1:ụ     Tách riêng v n b c ra kh i h n h p v n b c , v n magiê và

ợ ớ ị ẽ ắ ụ   ư , s t và magiê s  tác d ng

ụ v n nhôm . i :ả Gi ỗ Cho h n h p tác d ng v i dung d ch HCl d ấ ắ ụ ả ứ

ữ ạ ượ ượ ạ ế h t, ch t r n không ph n  ng chính b c .                             Fe    +    2HCl       (cid:0)                            Mg  +    2HCl       (cid:0) ạ ị ọ c b c, r L c dung d ch ta thu đ FeCl2      +    H2  .      MgCl2    +    H2  .  ấ a s ch, s y khô thu đ c Ag nguyên

ch tấ

2 , C2H2 , O2 . Làm th  nào thu đ

ợ ồ ế ượ   c ỗ Ví d  2 :ụ     Cho h n h p khí g m CO

t .ế

2 đ

ị ướ ượ oxi tinh khi i:ả   Gi ẫ ­D n h n h p đi qua dung d ch n c vôi trong thì khí CO c gi ữ ạ    l i

ợ ả ứ ể ệ ỗ th  hi n qua ph n  ng .

CaCO3   (cid:0)

2H2 bị

ế ụ ẫ ỗ ị +     H2O . ướ CO2     +    Ca(OH)2    (cid:0) ợ - Ti p t c d n h n h p khí đi qua dung d ch n c brom thì khí  C

gi ữ ạ  l

ế i .                C2H2   +    Br2      (cid:0) ạ - Khí còn l i chính là khí oxi tinh khi C2H2Br2        t .

ừ ọ ươ ng pháp hóa h c , hãy tách riêng t ng cách ra Ví d  3 :ụ

B ng ph ồ

ằ ợ 2 , SO2 , H2 .  kh i h n h p g m : CO i :ả ỏ ỗ Gi

2 và SO2 đ

ợ ướ ư ượ Cho h n h p đi qua n c vôi trong d  thì CO c gi ữ ạ  l i . Khí

ỗ thoát ra là H2 .

2

ỗ ượ c khí CO CaCO3   (cid:0)       +     H2O .     CaSO3   (cid:0)       +     H2O . ẽ ế ợ 2SO4 vào h n h p trên cho đ n ta s  thu đ

ợ ở ế ẽ ộ ượ CaSO4        +    CO2  (cid:0) ư ng HCl d  ta s  thu đ +    H2O    ượ c SO

2 .     +    H2O

CO2     +    Ca(OH)2    (cid:0)                    SO2     +    Ca(OH)2    (cid:0)    Cho dung d ch Hị ả ứ do ph n  ng .                     H2SO4      +   CaCO3     (cid:0) ỗ    Cho ti p vào h n h p   trên m t l                      2HCl      +   CaSO3     (cid:0) CaCl2        +    SO2  (cid:0)

ạ ở ạ ợ ồ

ằ Ví d  4 :ụ       Có m t h n h p g m 3 kim lo i  ấ ộ ỗ ọ d ng b t : Fe , Al và Cu . ợ ộ ỏ ỗ ừ ng pháp hóa h c hãy tách riêng t ng ch t ra kh i h n h p .

ươ i: ả

ụ ư ạ ị ỉ B ng ph Gi ớ - Cho h n h p kim lo i tác d ng v i dung d ch NaOH d   ch  có nhôm

ỗ ả ứ ợ tan ra do ph n  ng .

ầ ượ 2NaAlO2    +   3H2  .   ớ ụ ị c cho tác d ng v i dung d ch

ướ ọ c l c thu đ ắ HCl v a đ  s  sinh ra k t t a keo tr ng .

+     NaCl

ọ ấ ượ ế ấ ắ   c ch t r n .

(cid:0) (cid:0) (cid:0) Al(OH)3   (cid:0) ổ ng không đ i ta thu đ     Al2O3     +     3H2O

2O3 ta thu đ

dpnc Criolit

ượ ệ ả c Al . (cid:0) (cid:0) (cid:0) (cid:0)

4Al     +   3O2  ị ả ứ ỗ ợ ớ ỉ 2Al    +  2NaOH   +   2H2O    (cid:0) - L c tách Fe , Cu . Ph n n ọ ừ ủ ẽ ế ủ                    NaAlO2   +   HCl    +   H2O      (cid:0) - L c l y k t t a nung đ n kh i l ố ượ ế ủ 0t                               2Al(OH)3       - Đi n phân nóng ch y Al                               2Al2O3    ả   - H n h p Fe và Cu cho ph n  ng v i dung d ch HCl ch  có Fe ph n

ng .ứ

ượ FeCl2      +    H2  .  ả ứ ớ ị c Cu . Ph n n c l c cho ph n  ng v i dung d ch NaOH

Fe    +    2HCl       (cid:0) - L c thu đ ướ ọ ọ ượ ế ủ ắ ầ c k t t a tr ng xanh ẽ s  thu đ

+   2NaCl Fe(OH)2   (cid:0)

0t

ọ ế ủ ệ t đô cao thu đ nhi c FeO (cid:0) (cid:0) (cid:0)

ồ ượ FeO     +     H2O  2 đi qua ta đ (cid:0) (cid:0) (cid:0) FeCl2      +    2NaOH     (cid:0) - L c k t t a nung  ượ ở                               Fe(OH)2       ồ - Nung nóng FeO r i cho lu ng khí H 0t                               FeO    +   H2 c Fe .     Fe     +     H2O

2O3 , Fe2O3 , SiO2  .

ọ ấ ằ ừ ươ ỏ   ng pháp hóa h c hãy tách riêng t ng ch t ra kh i

ồ ỗ h n h p g m Al i: ả

2 không tan

ớ ợ ỗ ụ ượ

ế ủ ị

2O3

ượ đ

0t

+   3NaCl (cid:0) (cid:0) (cid:0)

2  vào dung d ch n

ướ ọ ị 2NaAlO2    +   3NaCl    +   H2O  .       Fe(OH)3   (cid:0)     Fe2O3     +     3H2O   ế ủ c l c trên , tách k t t a đem nung tathu

ượ đ Ví d  5 :ụ      B ng ph ợ Gi ị - Cho h n h p tác d ng v i dung d ch HCl ta tách đ c SiO                        Fe2O3    +    6HCl       (cid:0)      2FeCl3      +    3H2O  .                        Al2O3    +    6HCl       (cid:0)      2AlCl3      +    3H2O   ị - Cho dung d ch NaOH vào dung d ch trên tách k t t a đem nung ta thu c Fe                        AlCl3    +  4NaOH       (cid:0)                        FeCl3      +    3NaOH     (cid:0)                         2Fe(OH)3       ụ - S c CO 2O3 c Al

+ 2NaAlO 2   +   CO2    +   3H2O      (cid:0) 2 Al(OH)3    (cid:0)

0t

Na2CO3 (cid:0) (cid:0) (cid:0) 2Al(OH)3 Al2O3     +     3H2O

3 , CaCl2 . Hãy tách riêng t ngừ

Ví d  6 :ụ ợ ắ      Có h n h p r n : NaCl , AlCl ố ượ ắ ủ ổ ch t ng c a chúng không đ i .

d ng r n sao cho kh i l i:ả

ấ ỗ ợ ớ

ế ủ 3 d  . L c tách l y k t t a      +     3NH4Cl .

ọ ư     Al(OH)3   (cid:0) ạ ế ủ ượ ị ị ấ ở ạ Gi ị ụ - Cho h n h p tác d ng v i dung d ch NH               AlCl3   +  3NH3    +   3H2O      (cid:0) - Hòa tan k t t a trong dung d ch HCl cô c n dung d ch ta đ ố   c mu i

AlCl3 khan

4)2CO3 d  ư

ướ ọ ị c l c trên tác d ng v i dung d ch (NH

+   3NH4Cl    .

ọ ế ủ

AlCl3    +   3H2O  . ớ ụ    CaCO3  (cid:0) ư ồ ượ ạ    CaCl2        +    CO2  (cid:0) c CaCl 2 khan .    +    H2O

0t

4)2CO3 , NH4Cl  đem nung nóng      +     HCl   (cid:0)

ị c l c g m  NaCl , (NH (cid:0) (cid:0) (cid:0) NH3  (cid:0) 0t (cid:0) (cid:0) (cid:0) 3HCl    +  Al(OH)3       (cid:0) ị - Cho dung d ch n                 CaCl2    +   (NH4)2CO3       (cid:0) - L c k t t a hòa tan trong HCl d  r i cô c n thu đ                  2HCl      +   CaCO3     (cid:0) ướ ọ ồ ­   Dung d ch n                         NH4Cl                             (NH4)2CO3 2 NH3  (cid:0) +     CO2   (cid:0) + H2O  (cid:0)

ỗ ợ ồ Có h n h p A g m : CuO , AlCl

3  , CuCl2  , Al2O3. B ngằ   Ví d  7 :ụ ố   ỏ ỗ ng pháp hóa h c hãy tách riêng t ng ch t ra kh i h n h p A mà kh i

ừ ấ ọ ợ ươ

ổ ph ượ l ng c a chúng không đ i .

ủ i:ả

ợ ượ ầ ồ c ph n không tan g m : CuO ,

ầ ồ Gi ướ ỗ - Hòa tan h n h p A vào n Al2O3 và ph n dung d ch g m : AlCl c , thu đ 3 , CuCl2 .

ư

ượ ấ    2NaAlO2    +    H2O   c .

+ ị - Hòa tan ph n r n vào NaOH d  tách CuO không tan s y khô . ầ ắ                  Al2O3    +  2NaOH       (cid:0) - S c COụ ị 2  vào dung d ch thu đ                    2NaAlO 2    +   CO2     +   3H2O       (cid:0) 2 Al(OH)3    (cid:0)

Na2CO3

+     H2O

0t

ọ ế ủ

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

Na2CO3   (cid:0) ượ 2O3  c  Al     Al2O3     +     3H2O   ị ớ ầ ị

CO2     +    2NaOH    (cid:0) - L c k t t a nung nóng thu đ                     2Al(OH)3       ư ầ ­    Ph n dung d ch ban đ u cho tác dung v i dung d ch NaOH d                        CuCl2      +    2NaOH     (cid:0)       +   2NaCl                      AlCl3      +    3NaOH     (cid:0)       +   3NaCl                      Al(OH)3    +  NaOH       (cid:0) Cu(OH)2   (cid:0)     Al(OH)3   (cid:0)    NaAlO2    +    2H2O

2   hòa tan v i HCl d , cô c n dung d ch ta thu

ớ ư ạ ị

2

ượ đ

CuCl2      +    2H2O

ư ạ ớ

3 .

ư ị ư 2  d   (   nh   trên   )   tách   ra ượ c AlCl Al(OH)3 cho hòa tan trong HCl d  , cô c n dung d ch ta thu đ

AlCl3      +    3H2O ể ế ấ ệ   t ế ủ ọ - L c k t t a Cu(OH) c CuCl                    Cu(OH)2     +    2HCl       (cid:0) ả ứ ị i   cho   ph n   ng   v i   CO - Dung   d ch   còn   l ạ                     Al(OH)3     +    3HCl       (cid:0)          Ví d  8ụ : (150/68­S350bt) Làm th  nào đ  tách các ch t riêng bi

ạ ừ ổ ợ các kim lo i t

các h n h p sau: a/ AlCl3, ZnCl2, CuCl2. b/Mg, Fe, Al. c/Mg, Cu, Ba

ướ

3 cho

ẫ : H ng d n ộ ư ượ ể ượ a/ dùng b t Zn d . Dd thu đ c đem đpdd đ  thu đ c Zn. Còn AlCL

vo dd NaOH...

2O3, Fe và Cu. Vi

ộ ổ ợ ế ơ ồ  t s  đ

2O3 tinh ch  nh m ra kh i h n h p.

b/ dng dd NaOH tch lm 2 nhĩm c/  Ví d  9ụ : ( 147/68­S 350bt) Cĩ m t h n h p Al, Al ơ ỏ ổ ế ợ c  Al ể đ  thu đ

ượ ướ ẫ : H ng d n

Fe,Cu

NaOH

0 t

đpn c

+CO

O

Al(OH)

+H 2

2

Al, Al2O3, Fe, Cu

Al

O Al 2

NaAlO 2

3

3

2O3. Làm thế

ẫ ạ ấ

ế t.

ư ọ ỏ ướ ọ ượ ắ ợ ế c l c thu đ c s t tinh khi t.

ộ ắ Ví d  10ụ : ( 146/68­S 350bt) B t s t cĩ l n t p ch t: Zn, Al, Al ể ượ ắ c s t tinh khi nào đ  thu đ ẫ : ướ H ng d n ổ ị H a tan h n h p dd NaOH d , l c b  n PTHH

ỗ ọ ự ọ ấ m t nhn, m i l Ả   C/  BÀI T P THAM KH O :    BT1 ( BT 70 – S200bt – tr 50): Cĩ 5 l

ộ    đ ng m t trong 4, KHCO3, Na2SO3, Mg(HCO3)2, Ba(HCO3)2. Trình

ế ừ ị ậ ỉ t t ng dung d ch. Ch  dng thm cách nung nĩng.

các dung d ch sau đây: NaHSO ị by cách nh n bi ẩ ợ ế ủ ự ệ ố

0t

ơ ra, 3  ng kh ng cho k t t a.

(cid:0) (cid:0) (cid:0) ố    G i ý: ­Nung nĩng các m u th  trn, cĩ 2  ng nghi m cho k t t a v khí th t ố ế ủ                 Mg(HCO3)2 MgCO3 + CO2+H2O

0t

(cid:0) (cid:0) (cid:0)

ấ Ba(HCO3)2  ọ ­L y vài gi t dd

ở ộ ố ế ủ ệ ị ộ ố ấ ỏ

BaCO3+ CO2+H2O ọ ự  đ ng các dung d ch có k t t a khi nung  m t trong 2 l ự ệ nóng trên nh  vào các  ng nghi m đ ng dd khác, m t  ng nghi m th y có khí bay lên là NaHSO4

Na2SO4 + MgSO4 + 2CO2 + 2H2O  Na2SO4 + BaSO4  + 2CO2 + 2H2O

ế ủ ừ ọ ấ ọ nào v a cho k t t a v a có khí thoát ra l ự    đó đ ng 2NaHSO4 + Mg(HCO3)2  (cid:0)         2NaHSO4 +   Ba(HCO3)2  (cid:0) ừ Nh  v y ch t dd l

ư ậ ọ kia l Mg(HCO Ba(HCO3)2, l

3)2  đ   bi

ấ ế ệ ỏ ố ­L y   vi   gi t   nh   vo   2   ng   nghi m   còn   l ạ ố   i,   ng

3)2. t   dd   Ba(HCO 2SO3.

ọ ế ủ nghi m no cho k t t a l Na

BaSO3 + 2NaHCO3

ứ ạ i ch a dd KHCO

ạ ạ ọ ệ                       Na2SO3 + Ba(HCO3)2  (cid:0) ệ Ố ­ ng nghi m còn l 3 ệ t 3 lo i phân bón hoá h c sau: phân kali (KCl), đ m 2 lá BT 2:     Phân bi

(NH4NO3) v supephotphat kp Ca(H2PO4)2

2

ớ ướ ụ c, sau đó cho tác d ng v i dd Ca(OH)

G I Ý:Ợ  H a 3 lo i phân trên vào n ạ ệ ấ + Cĩ k t t a xu t hi n l supephotphat:  Ca3(PO4)2 + 4H2O

Ca(NO3)2 + 2NH3 + 2H2O

ng gì là phân kali

ị ế ủ Ca(H2PO4)2+ 2Ca(OH)2  (cid:0) ạ + Có khí thoát ra là đ m 2 lá: 2NH4NO3 + Ca(OH)2  (cid:0) ệ ượ + Không có hi n t KCl

2SO4,

ị ẫ ạ ố BT3: ( BT 342 – S 350 bt­ tr 122) Mu i NaCl b  l n các t p ch t Na

ấ ấ MgCl2, CaCl2, CaSO4, NaBr. Trình by pphh đ  thu NaCl nguyên ch t.

4 vì l

ượ ế G i ý: H a tan h n t n NaCl vo n ng ít nên tan h t)sau đó

ể ế ủ ế thêm l

2CO3) cho tác d ng v i dd

ể ướ ồ ồ c ( CaSO ố 2 đ  k t t a h t mu i sunfat:  BaSO4 + 2NaCl  MgCO3 + 2NaCl  CaCO3 + 2 NaCl ồ ạ ụ ớ i ( g m NaCl, NaBr, Na c l c còn l

2 t

ỉ 2NaCl+ H2O + CO2 ạ ụ ớ ư ẽ ị ợ ư ượ ng d  BaCl Na2SO4 + BaCl2  (cid:0) Na2CO3 + MgCl2  (cid:0) Na2CO3 + CaCl2  (cid:0) ầ ướ ọ    Ph n n ư HCl d , lúc đó Na2CO3 + 2HCl  (cid:0)    Trong dd ch  còn l i NaCl, NaBr. S c khí Cl ạ i d  và cô c n dd ta s  có

NaCl nguyên ch t.ấ 2NaBr + Cl2  (cid:0) 2NaCl + Br2.