Phân tích phát sinh với việc xác lập quy tắc âm vị học về dấu hiệu số nhiều trong danh từ tiếng Anh

T¹p chÝ Khoa häc ®hqghn, ngo¹i ng÷, T.xxII, Sè 4, 2006<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> ph©n tÝch ph¸i sinh víi viÖc x¸c lËp quy t¾c<br /> ©m vÞ häc vÒ dÊu hiÖu sè nhiÒu trong danh tõ tiÕng anh<br /> <br /> Vâ §¹i Quang(*)<br /> <br /> 1. Kh¸i niÖm “Ph¸i sinh” trong bµi viÕt C¸c quy t¾c ©m vÞ häc t¹o sinh lµ<br /> nµy ®­îc hiÓu lµ c¸c b­íc chuyÓn ®æi tõ sù m« t¶ ®Æc tÝnh h×nh thøc cña mèi liªn<br /> m« h×nh ©m vÞ häc ë cÊu tróc ch×m sang hÖ gi÷a nh÷ng biÓu hiÖn ©m vÞ häc ë cÊp<br /> h×nh th¸i ng÷ ©m trªn cÊu tróc bÒ mÆt. ®é s©u mang tÝnh bÊt biÕn thÓ vµ c¸c<br /> C¸ch hiÓu nµy phï hîp víi m« h×nh lÝ h×nh th¸i hiÖn thùc ho¸ ®a d¹ng, kh¶<br /> thuyÕt ©m vÞ häc cña ng«n ng÷ häc t¹o biÕn g¾n víi bÊt biÕn thÓ ®ã trªn cÊu<br /> sinh. LÝ thuyÕt nµy cho r»ng ©m vÞ häc tróc bÒ mÆt cña diÔn ng«n. C¸c quy t¾c<br /> bao gåm hai bé phËn: (i) H×nh thøc biÓu ©m vÞ häc ®ã, ®Ó cã thÓ trë thµnh c«ng cô<br /> hiÖn tinh thÇn, trõu t­îng (cÊp ®é ©m vÞ s¶n sinh h÷u hiÖu, ph¶n ¸nh ®óng b¶n<br /> häc) cña tÊt c¶ c¸c h×nh vÞ trong ng«n chÊt, quy luËt hµnh chøc cña hÖ thèng<br /> ng÷; (ii) Bé quy t¾c ©m vÞ häc gióp kÕt ©m thanh cña tõng ng«n ng÷ cô thÓ, cÇn<br /> nèi hai cÊp ®é cÊu tróc: C¸c yÕu tè tinh ph¶i tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu sau:<br /> thÇn cña ng«n ng÷ (c¸c cÊu tróc ng«n (i) C¸c quy t¾c ®ã cÇn ph¶i bao qu¸t<br /> ng÷ häc n»m trong tiÒm thøc cña ng­êi tÊt c¶ nh÷ng hiÖn t­îng cña cø liÖu vµ<br /> nãi) vµ h×nh thøc ng÷ ©m (cÊu tróc næi) chØ nh÷ng cø liÖu mµ tõ ®ã chóng ®­îc<br /> thuéc b×nh diÖn hiÖn thùc ho¸ c¸c ©m vÞ lËp thøc. C¸c quy t¾c nµy ph¶i lµ nh÷ng<br /> trong diÔn ng«n. Môc ®Ých cña ng«n ng÷ quy t¾c kh«ng t¹o ra nh÷ng h×nh th¸i<br /> häc t¹o sinh, trong nh÷ng cè g¾ng nh»m ©m thanh kh«ng tån t¹i trong ng«n ng÷<br /> x©y dùng mét lo¹i h×nh “Ng÷ ph¸p nhËn ®ang ®­îc sö dông. Ch¼ng h¹n, cã thÓ<br /> thøc” (Mental grammar), lµ m« t¶ vµ ®­a ra nhËn xÐt r»ng, trong tiÕng Anh,<br /> h×nh thøc hãa ®­îc nh÷ng hiÓu biÕt n»m mçi ©m ®o¹n trong chïm phô ©m<br /> trong tiÒm thøc cña ng­êi sö dông ng«n (consonant cluster) cÇn ph¶i cã sù phï<br /> ng÷ vÒ hÖ thèng ©m vÞ vµ c¸c lo¹i h×nh hîp vÒ ®Æc tÝnh khu biÖt “tiÕng thanh<br /> ©m thanh cña tiÕng mÑ ®Î. B»ng trùc (voice) nh­ sau: [+ voice] [+ voice] hoÆc [-<br /> c¶m, ng­êi b¶n ng÷ cã thÓ kh¼ng ®Þnh voice] [- voice]. VÝ dô: /ækts/, tæbz/.<br /> ®­îc nh÷ng ©m vµ c¸c kÕt hîp ©m nµo C¸c kÕt hîp nh­ [+ voice] [- voice] hoÆc [-<br /> tån t¹i hay kh«ng tån t¹i, phï hîp hay voice] [+ voice] cÇn ®­îc lo¹i khái quy t¾c<br /> kh«ng phï hîp trong tiÕng mÑ ®Î cña hä. v×, trong nhiÒu tr­êng hîp, chóng kh«ng<br /> Còng b»ng trùc c¶m, ng­êi b¶n ng÷ cã ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ cña tiÕng Anh.<br /> thÓ x¸c ®Þnh ®­îc vÞ trÝ ®iÓn h×nh cña c¸c<br /> (ii) C¸c quy t¾c ph¶i ®¶m b¶o tÝnh<br /> ©m tè trong ng÷ ®o¹n. C¸c quy t¾c ©m vÞ<br /> tiÕt kiÖm vµ tiÖn dông: Cã kh¶ n¨ng bao<br /> häc lµ ph­¬ng thøc thÓ hiÖn nh÷ng hiÓu<br /> qu¸t nhiÒu nhÊt, b»ng mét tËp hîp cµng<br /> biÕt nh­ vËy cña ng­êi b¶n ng÷.<br /> <br /> (*)<br /> PGS.TS., Phßng Qu¶n lý Nghiªn cøu Khoa häc, Tr­êng §¹i häc Ngo¹i ng÷, §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 57<br /> 58 Vâ §¹i Quang<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ýt cµng tèt, nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®Ó h×nh k/, /  /; b. / d /, / b /, / g /, / n /, / au /; c. / s<br /> thøc ho¸ sù ph¸i sinh chuyÓn ®æi tõ cÊp /, / tS /, / dS /, / S /. Khi quan s¸t, cã thÓ<br /> ®é trõu t­îng sang cÊp ®é hiÖn thùc ho¸. thÊy r»ng, biÕn tè chØ sè nhiÒu trong<br /> (iii) Song hµnh víi nh÷ng quy t¾c cã tiÕng Anh thuéc lo¹i ©m x¸t vµnh l­ìi,<br /> kh¶ n¨ng kh¸i qu¸t cao, khi cÇn thiÕt, tøc lµ nh÷ng ©m ®­îc t¹o ra b»ng luång<br /> ph¶i x©y dùng nh÷ng quy t¾c g¾n víi h¬i chÏn hÑp víi ®Çu l­ìi hoÆc khèi l­ìi<br /> chu c¶nh cô thÓ ®Ó tr¸nh viÖc t¹o sinh ®­îc n©ng lªn trong qu¸ tr×nh cÊu ©m<br /> nh÷ng h×nh thøc ng÷ ©m tr¸i víi quy (coronal sibilant fricative). ¢m nµy phï<br /> luËt cña ng«n ng÷ ®ang ®­îc nghiªn cøu, hîp vÒ tÝnh chÊt tiÕng thanh (voicing) víi<br /> nÕu chØ hoµn toµn dùa vµo c¸c quy t¾c cã ©m ®øng ngay tr­íc nã. Khi ©m nµy<br /> ®é kh¸i qu¸t cao. còng lµ mét ©m xuýt th× xuÊt hiÖn<br /> nguyªn ©m /i/ xen gi÷a hai ©m (¢m cuèi<br /> “Ph©n tÝch ph¸i sinh” lµ mét ®­êng<br /> cña danh tõ ë h×nh th¸i sè Ýt vµ biÕn tè<br /> h­íng nghiªn cøu víi môc ®Ých: B»ng<br /> chØ sè nhiÒu). NhiÖm vô cña ng­êi<br /> c¸ch thøc ®¬n gi¶n vµ kh¸i qu¸t nhÊt,<br /> nghiªn cøu lµ lËp thøc m« h×nh có ph¸p<br /> thÓ hiÖn ®­îc mèi quan hÖ gi÷a nh÷ng<br /> cña sù kÕt hîp ©m vÞ (phonotactics) ë<br /> biÓu hiÖn ©m vÞ häc trõu t­îng cña ng«n<br /> cÊp ®é s©u vµ x¸c lËp bé quy t¾c chuyÓn<br /> ng÷ vµ sù hiÖn thùc ho¸ nh÷ng m« h×nh<br /> ®æi tõ m« h×nh trõu t­îng sang h×nh<br /> ©m vÞ häc trõu t­îng ®ã b»ng ng÷ ©m<br /> thøc ng÷ ©m trªn bÒ næi cña diÔn ng«n.<br /> trªn bÒ næi cña diÔn ng«n, cña ng«n ng÷<br /> KÕt qu¶ thèng kª cho thÊy r»ng, /z/ lµ<br /> trong ho¹t ®éng.<br /> h×nh thøc ©m thanh phæ biÕn nhÊt trong<br /> 2. Danh tõ sè nhiÒu tiÕng Anh ®­îc cÊu<br /> ba h×nh thøc ©m thanh cña dÊu hiÖu sè<br /> t¹o, theo quy t¾c, b»ng c¸ch thªm biÕn tè nhiÒu trong danh tõ tiÕng Anh. ¢m nµy<br /> “- s” vµo cuèi danh tõ. NÕu danh tõ kÕt<br /> xuÊt hiÖn sau c¸c phô ©m ån h÷u thanh<br /> thóc b»ng c¸c ©m xuýt (sibilants) th× (voiced obstruents), phô ©m vang<br /> h×nh thøc chÝnh t¶ cña h×nh vÞ ng÷ ph¸p (sonorants) vµ c¸c nguyªn ©m (vowels)<br /> chØ sè nhiÒu lµ “- es”. H×nh th¸i ©m<br /> trong khi ©m /s/ chØ xuÊt hiÖn ë vÞ trÝ sau<br /> thanh cña danh tõ sè nhiÒu chøa biÕn tè c¸c ©m ån v« thanh (voiceless<br /> nµy thay ®æi phô thuéc vµo chu c¶nh ng÷ obstruents). H×nh th¸i ©m thanh /iz/<br /> ©m (phonetic environment) trong ®ã xuÊt hiÖn trong m«i tr­êng rÊt h¹n hÑp<br /> chóng xuÊt hiÖn. VÝ dô: sau c¸c phô ©m xuýt (sibilants). Thùc tÕ<br /> a. mats, giraffes, wasps, yaks, moths; nµy dÉn ®Õn sù lùa chän /z/ lµ h×nh thøc<br /> b. foods, crabs, dogs, lions, vows; ©m vÞ häc ®¹i diÖn cho dÊu hiÖu sè nhiÒu<br /> c. gasses. leeches, judges, thrushes. ë m« h×nh trõu t­îng trong cÊu tróc s©u<br /> cña ng«n ng÷. §Æc tÝnh v« thanh hay<br /> H×nh thøc ©m thanh cña biÕn tè chØ<br /> h÷u thanh cña dÊu hiÖu sè nhiÒu phô<br /> sè nhiÒu ë c¸c nhãm tõ trªn lµ: a. /s/; b.<br /> thuéc vµo ®Æc tÝnh cña ©m ®o¹n ®øng<br /> /z/; c. / iz /. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ: Nh©n tè nµo<br /> tr­íc nã. Do vËy, cã thÓ lo¹i bá ®Æc tr­ng<br /> chi phèi sù ph©n bè ©m thanh nh­ vËy ?<br /> khu biÖt tiÕng thanh (voicing) trong h×nh<br /> H×nh thøc sè Ýt cña c¸c nhãm tõ trªn kÕt<br /> thøc biÓu hiÖn ©m vÞ häc cña dÊu hiÖu sè<br /> thóc b»ng c¸c ©m sau: a. / t /, / f /, / p /, /<br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXII, Sè 4, 2006<br /> Ph©n tÝch ph¸i sinh víi viÖc x¸c lËp quy t¾c ©m vÞ häc vÒ dÊu hiÖu… 59<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> nhiÒu ë cÊp ®é s©u. TÝnh kh«ng x¸c ®Þnh [- voice] ®Ó cã ®­îc /s/ . T­¬ng tù, trong<br /> cña ®Æc tr­ng khu biÖt nµy ([voice]) /kræbz/, /Z/ ®­îc thay thÕ b»ng [+ voice]<br /> trong ©m ®o¹n ®ang xÐt, theo th«ng lÖ, ®Ó cã /z/. §èi víi /li: tSiz/, cÇn cã hai quy<br /> cã thÓ ®­îc thÓ hiÖn b»ng kÝ tù /Z/. ViÖc t¾c ®Ó x¸c ®Þnh: (i) Quy t¾c ®ång ho¸ vÒ<br /> sö dông kÝ hiÖu /Z/ gióp tr¸nh ®­îc sù ph­¬ng diÖn tiÕng thanh (voicing<br /> lùa chän vâ ®o¸n gi÷a /z/ vµ /s/. KÝ hiÖu assimilation) vµ (ii) Quy t¾c thªm<br /> nµy còng gióp m« t¶ mét c¸ch râ nÐt ®Æc nguyªn ©m /i/ (i-epenthesis) vµo gi÷a ©m<br /> ®iÓm ®ång ho¸ vÒ ph­¬ng diÖn tiÕng cuèi cña danh tõ ë h×nh thøc sè Ýt vµ ©m<br /> thanh (voicing asimilation) gi÷a ©m cuèi ®o¹n thÓ hiÖn h×nh vÞ sè nhiÒu.<br /> cña danh tõ ë h×nh thøc sè Ýt vµ dÊu hiÖu Nguyªn ©m /i/ ®­îc thªm vµo khi gèc<br /> sè nhiÒu ®­îc thªm vµo. Nh­ vËy, h×nh tõ kÕt thóc b»ng mét trong nh÷ng phô<br /> vÞ sè nhiÒu trong danh tõ tiÕng Anh cã ©m xuýt sau: [s], [z], [tS], [dS], [3]. TÊt<br /> h×nh thøc biÓu hiÖn ë cÊp ®é s©u c¶ nh÷ng ©m nµy ®Òu lµ nh÷ng ©m ån<br /> (underlying representation - UR) lµ: víi ®Æc tÝnh cÊu ©m lµ luång h¬i bÞ t¾c<br /> Z [+ coronal], [+ fricative], [ voice]. t¹m thêi hoÆc chÏn hÑp vµ t¹o thµnh c¸c<br /> H×nh thøc biÓu hiÖn ë cÊp ®é s©u cña ©m x¸t hoÆc t¾c x¸t (strident). M« h×nh<br /> ba danh tõ sè nhiÒu ®¹i diÖn cho ba ©m vÞ häc [+ strident] [f] vµ [v] ph¶i ®­îc<br /> nhãm danh tõ ®· tr×nh bµy ë trªn cã thÓ lo¹i bá khái quy t¾c v× trong tiÕng Anh<br /> ®­îc lËp thøc nh­ sau: /ræt + Z/, /kræb kh«ng tån t¹i nh÷ng kÕt hîp ©m nh­<br /> +Z /, / li: tS + Z /. Trong ba biÓu thøc nµy, /dSiræfiz/. Nãi c¸ch kh¸c, /f/ vµ /v/ kh«ng<br /> kÝ hiÖu + chØ ra ranh giíi gi÷a c¸c h×nh cã nÐt khu biÖt [coronal] (kh«ng n»m<br /> vÞ trong néi bé tõ. trong vïng cÊu ©m gi÷a r¨ng vµ ng¹c<br /> cøng) cho nªn chóng kh«ng ®­îc coi lµ<br /> VÊn ®Ò tiÕp theo cÇn xem xÐt lµ x¸c<br /> phï hîp víi m« h×nh kÕt hîp nµy. C¸c<br /> ®Þnh c¸c quy t¾c ph¸i sinh tõ m« h×nh<br /> ©m cã nÐt khu biÖt [coronal] lµ ©m r¨ng,<br /> ©m vÞ häc ë cÊu tróc s©u sang h×nh thøc<br /> ©m lîi hoÆc ©m ng¹c cøng. Ngoµi ®Æc<br /> ng÷ ©m t­¬ng øng trªn cÊu tróc bÒ mÆt<br /> tÝnh [strident], ©m ®o¹n tham gia vµo<br /> (/ræts/, /kræbz/, /li: tSiz/). Trong nh÷ng<br /> quy t¾c cßn ph¶i cã nÐt khu biÖt<br /> h×nh thøc nµy, h×nh vÞ sè nhiÒu bÞ ®ång<br /> [coronal]. Nh­ vËy, quy t¾c thªm<br /> ho¸ vÒ ph­¬ng diÖn tiÕng thanh víi ©m<br /> nguyªn ©m (“i-epenthesis” rule)<br /> ®o¹n ®øng tr­íc. Quy t¾c ®ång ho¸ nh­<br /> trong tiÕng Anh ®­îc lËp thøc nh­ sau:<br /> sau: §èi víi /ræts/ th× /Z/ mang ®Æc tÝnh<br /> (1)<br /> + syllabic 1<br /> f  + high / + strident (+) _______ + strident<br /> - back + coronal + coronal<br /> - tense<br /> <br /> <br /> ((1)<br /> Trong nh÷ng biÓu thøc nµy, kiÕu hiÖu “—“ biÓu thÞ chu c¶nh ng÷ ©m; kÝ hiÖu “” biÓu thÞ sù chuyÓn ®æi tõ h×nh thøc<br /> biÓu hiÖn cña cÊu tróc ch×m sang h×nh th¸i cña cÊu tróc næi.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXII, Sè 4, 2006<br /> 60 Vâ §¹i Quang<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> CÇn l­u ý r»ng dÊu hiÖu chØ ranh giíi / i: tS izu: / (each zoo).<br /> h×nh vÞ trong néi bé tõ (+) ë biÓu thøc Quy t¾c ®ång ho¸ tiÕng thanh<br /> trªn lµ cÇn thiÕt ®Ó tr¸nh viÖc t¹o sinh (voicing assimilation rule) cã thÓ ®­îc<br /> nh÷ng h×nh thøc tr¸i víi quy luËt ©m vÞ tr×nh bµy nh­ sau:<br /> häc cña tiÕng Anh nh­:<br /> + strident  [ voice] / [ voice] _____ (*)<br /> + coronal<br /> <br /> Cã thÓ gi¶i thÝch quy t¾c ph¸i sinh t¾c ph¸i sinh lÇn l­ît ph¸t huy ¶nh<br /> trªn nh­ sau: ¢m ®o¹n n»m trong vïng h­ëng cho ®Õn khi kh«ng cßn m«i tr­êng<br /> t¸c ®éng cña quy t¾c nµy ph¶i cã hai ®Æc ®Ó t¸c ®éng. Vµ, ë thêi ®iÓm nµy, s¶n<br /> tr­ng khu biÖt lµ [strident] vµ [coronal]. phÈm ®Çu ra lµ c¸c h×nh thøc ng÷ ©m ë<br /> §Æc tÝnh cña ©m ®o¹n trong h×nh vÞ sè cÊu tróc næi - sù hiÖn thùc ho¸ c¸c m«<br /> nhiÒu lµ b¶n sao nh÷ng ®Æc tÝnh cña ©m h×nh cña cÊu tróc s©u.<br /> ®o¹n ®øng tr­íc nã. NÕu ©m ®øng tr­íc 3. Nh­ vËy lµ, víi mét cÊu tróc ch×m<br /> lµ ©m h÷u thanh th× h×nh vÞ sè nhiÒu (UR) vµ hai quy t¾c ph¸i sinh ®¬n gi¶n<br /> mang tÝnh chÊt h÷u thanh. T­¬ng tù, nÕu (i. Quy t¾c ®ång ho¸ tiÕng thanh; ii. Quy<br /> ©m ®øng tr­íc lµ ©m v« thanh th× h×nh vÞ t¾c thªm nguyªn ©m /i/), ng­êi nghiªn<br /> sè nhiÒu còng mang tÝnh v« thanh. cøu cã thÓ gi¶i thÝch mét c¸ch dÔ hiÓu<br /> Bé quy t¾c ph¸i sinh ®Çy ®ñ ®Ó cÊu c¸c c¸c thao t¸c trong qu¸ tr×nh nhËn<br /> t¹o sè nhiÒu trong tiÕng Anh cã thÓ ®­îc thøc lÝ tÝnh vÒ c¸ch h×nh thµnh danh tõ<br /> tr×nh bµy víi vÝ dô minh ho¹ nh­ sau: tiÕng Anh ë sè nhiÒu.<br /> M« h×nh ©m vÞ häc ë cÊu tróc s©u (UR) C¸c quy t¾c nµy lµ s¶n phÈm cña mét<br /> /ræt + Z/, / kræb +Z/, /li: tS + Z/ (2*) trong nh÷ng h­íng nghiªn cøu trªn con<br /> ®­êng kh¸m ph¸ nh÷ng quy luËt ©m thanh<br /> Quy t¾c thªm nguyªn ©m /i/ (i-<br /> cña ng«n ng÷ tù nhiªn. Cßn rÊt nhiÒu viÖc<br /> epenthesis rule) ___ ___ / li: tS + Z/<br /> cÇn ph¶i lµm ®Ó bæ sung, ®iÒu chØnh,<br /> Quy t¾c ®ång ho¸ tiÕng thanh kh¼ng ®Þnh kh¶ n¨ng bao qu¸t, kh¶ n¨ng<br /> (Voicing assimilation rule) lµm c«ng cô miªu t¶ vµ nhËn thøc, kh¶<br /> /ræt + s/,/ kræb + z/, /li: tS + iz/ n¨ng ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu thùc tiÔn cña<br /> H×nh thøc ng÷ ©m ë cÊu tróc næi bé quy t¾c ©m vÞ häc trªn ®©y còng nh­<br /> (Phonetic form) /ræts/, /kræbz/, /li: tSiz/ cña ®­êng h­íng nghiªn cøu ph¸i sinh. §ã<br /> Trong gi¶n ®å nµy, ®Çu vµo lµ m« lµ nh÷ng néi dung mµ chóng t«i dù ®Þnh<br /> h×nh ©m vÞ häc cña cÊu tróc s©u. C¸c quy tr×nh bµy ë c¸c bµi viÕt trong thêi gian tíi.<br /> <br /> <br /> Tµi liÖu tham kh¶o<br /> <br /> 1. Chomsky, N and Morris Halle., The sound pattern of English, Harper & Row, New York. 1968.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXII, Sè 4, 2006<br /> Ph©n tÝch ph¸i sinh víi viÖc x¸c lËp quy t¾c ©m vÞ häc vÒ dÊu hiÖu… 61<br /> <br /> <br /> <br /> 2. Conner, J.D.O’., Better English Pronunciation, Cambridge University, Press, 1991.<br /> 3. Durand, J and Francis Kantamba, Frontiers of Phonology, Longman, London, 1995.<br /> 4. Durand, J., Generative and non-linear phonology, Longman, London,1990.<br /> 5. Gimson, A.C., An introduction to the pronunciation of English, Edward, Arnold, London,.1970.<br /> 6. Gimson, A.C., The pronunciation of English, Arnold, London, 1994.<br /> 7. Halliday, M.A.K., Spoken and written language, Deakin University, 1988.<br /> 8. Jones, D., The Pronunciation of English, Cambridge University Press, 1998.<br /> 9. Kaye, J., Phonology: A cognitive view, Lawrence Erlbaum, Hillsdale, NJ, 1989.<br /> 10. Kenstowicz, M., Phonology in generative grammar. Blackwell. Oxford. 1994.<br /> 11. Ladd, D.R., Intonational Phonology, Cambridge University Press, 1996.<br /> 12. Ladefoged, P., A course in phonetics, Harcourt Brace, New York, 1993.<br /> 13. Ladefoged, P., Elements of acoustic phonetics, University of Chicago Press, Chicago, 1996.<br /> 14. Laver, J., Principles of phonetics, Cambridge University Press, Cambridge, 1994.<br /> 15. LÔ, V­¬ng H÷u, Dòng, Hoµng, Ng÷ ©m tiÕng ViÖt, NXB Tr­êng §¹i häc S­ ph¹m Hµ Néi 1,<br /> Hµ Néi, 1994.<br /> 16. Roach, P., English Phonetics and Phonology, Cambridge University Press, Cambridge .1988.<br /> 17. §oµn ThiÖn ThuËt, Ng÷ ©m tiÕng ViÖt, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi, Hµ Néi, 1999.<br /> <br /> <br /> VNU. JOURNAL OF SCIENCE, Foreign Languages, T.xXII, n04, 2006<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Derivational analysis and the establishment of phonological<br /> rules related to English plural noun formation<br /> <br /> Assoc.Pro.Dr. Vo Dai Quang<br /> Scientific Research Management Office<br /> College of Foreign Languages - VNU<br /> <br /> (i) Derivational analysis as an approach in the establishment of phonological rules;<br /> (ii) Information about how underlying representations are to be made explicit;<br /> (iii) The two phonological rules established in terms of derivational analysis:<br /> a. i-epenthesis; b. voicing assimilation;<br /> (iv) Problems intended to be discussed in other articles.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc §HQGHN, Ngo¹i ng÷, T.XXII, Sè 4, 2006<br />