Phát Huy « T Duy
không l
ư
iờ »
n i tr em có nguy c T K …
ơ ự ỷ
ơ ẻ
T l a t ế ướ ng đã bi ừ ứ ưổ ữ ấ ộ ẻ ệ ế ậ ụ ườ ườ ữ ầ ồ ồ ậ ụ ể i thân có m t trong gia đình. ngôn ng xu t hi n, m t tr em bình th phát, 3 giác quan Th Thính và Xúc, đ khám phá môi tr ị ể Môi tr ạ ầ tr em, cũng nh nh ng ng ẻ c khi i 2-3 tháng cho đ n giai đo n chung quanh 2-3 năm, tr ạ t v n d ng, m t cách t ự ộ ườ ng chung quanh. ủ ng sinh ho t n y bao g m nh ng đ v t c th trong t m tay c a ặ ư ữ ườ
M t cách đ c bi ệ ự ệ ệ i m , tr em s ngày ngày l p đi l p l ẽ ặ ạ ặ ẹ ẻ ớ ệ ế ậ ữ ư ắ ẻ ắ ầ ộ ả ằ ậ t, xuyên qua vai trò trung gian và s hi n di n liên t c ụ ộ c a ng i nh ng kinh nghi m giác ặ ườ ủ quan như : nhìn v i đôi m t, nghe v i hai tai, cũng nh vui đùa, ti p c n v i ớ ớ ư tay chân hay là làn da c a mình. Nh vào đó, tr em đã b t đ u phát huy t ờ ủ duy và kh năng hi u bi ộ ố t c a mình, b ng cách thu hóa và h i nh p m t s ế ủ ể ế v cu c s ng đang di n ra hai bên c nh. tin t c – tuy còn r t h n ch - ấ ạ ề ộ ố ứ ễ ạ
ẻ ữ ấ ệ ữ ệ ở ộ ạ ệ ủ ươ ữ ẻ ng ti n h u hi u khác, trong chi u h ề ướ ừ ể ế ậ t có m t bên trong n i tâm, ữ ứ ồ ư ớ ộ ộ ổ ư ả , s giao thoa ch ng ch t, cũng nh tác đ ng qua l ờ ẽ đây, tr em có th di n t ể ễ ả ộ ặ ị ệ ư ộ ẻ ự ấ ữ ư ằ ị ộ Chung quanh 2-3 năm, sau khi ngôn ng xu t hi n, tr em có thêm m t ng m r ng vòng sinh ho t và ph ệ và thông nh ng quan h c a mình. Nói khác đi, t đ t ra bên ngoài nh ng nh n th c và hi u bi ữ ạ cũng nh chia s , trao đ i và đ ng c m v i nh ng tâm tình và ý đ nh c a k ủ ẻ ả duy và khác. Sáu lãnh v c nh c m giác, v n đ ng, xúc đ ng, quan h , t ậ ngôn ng , lúc b y gi i hai ạ chi u trên nhau và phát huy l n nhau. ề ẫ
ng v a đ Trong tinh th n và ý h ừ ộ c trình bày, khi m t tr em v a b c ộ ẻ ể ướ ộ ậ ơ ầ m t vài d u hi u báo đ ng v « ệ ờ ổ ứ ng và hình th c nh sau : ừ ượ ề nguy c Ch m Phát Tri n hay là T K l ự ỷ » ấ ộ ộ – còn đang m p m và không chính xác – chúng ta c n xúc ti n t c kh c ắ ầ ậ ớ », b ng cách t công vi c «ệ Can Thi p S m ộ ằ ệ sinh ho t «ạ Kích Thích » v i nh ng chi u h ữ ớ ữ ch c m t cách đ u đ n, nh ng ứ ế ứ ặ ề ư ề ướ
ứ ấ ữ ạ ư : B t ch ắ ướ c, V n đ ng thô, V n đ ng tinh, Ph i h p m t và tay… ng th nh t bao g m nh ng sinh ho t nh ộ ồ ố ợ - Chi u h ề ướ ậ ậ ắ ộ
ng th hai là nh ng trò ch i nh m kích thích nh ng sinh ề ướ ứ ữ ữ ằ ơ - Chi u h ho t «ạ Nh n Th c ậ ứ » còn mang tên là « T Duy không l ư ờ ». i
Hy v ng trong t ng lai r t g n, tôi s l n l t gi ọ ươ ẽ ầ ượ ấ ầ ớ ẹ i thi u cho cha m và ệ
ộ ố ạ ụ ể ữ ẻ ư ắ ậ ố ợ ộ ề ướ ộ ỉ ộ giáo viên m t s sinh ho t c th , nh m kích thích tr em trong nh ng lãnh ằ c, v n đ ng hay là ph i h p m t và tay…Trong khuôn kh v c nh b t ch ổ ự ứ ng th c a bài chia s n y, tôi ch trình bày m t vài bài h c thu c chi u h ủ hai, v i nh ng b ắ ọ d đ n khó. t c đi lên c th và có th t ụ ể ướ ẻ ầ ướ ứ ự ừ ễ ế ữ ớ
****
i v i nhau 2 đ n v hoàn 1.-Sinh ho t «ạ S p x p hay là t p h p l ắ ế ậ ợ ạ ớ ơ ị » toàn gi ng nhau ố
c m t tr em 2 chi c đĩa b ng gi y ặ ể ướ ặ ẻ ấ và b oả : « Em hãy x pế ế ằ Đ t đ tr i v i nhau ». l ạ ớ
N u tr em còn phân vân ch a bi ẻ ứ ẹ ầ ẻ ư ấ ế ộ ầ ừ ế ở ộ ơ i l ẻ ế ng. N u tr em ch a làm đ ng d n b ng c đi u mà thôi, cho đ n khi tr em ự i ch d n. N u tr em thành t u ẻ c, chúng ta c m ầ ượ ẻ m t n i, và l p l ưở ướ ờ ỉ ẫ ư ử ệ ướ ế ẫ ằ t làm, cha m hay th y cô ch ng minh ế m t l n cách làm, cho tr em th y. Sau đó, tách r i các đĩa ra t ng chi c m t ộ và đ t đ m i đĩa ặ ạ ờ ặ ể ỗ m c tiêu, chúng ta khen th ế ụ tay h ng d n. Sau đó, h ẫ thành t u.ự
i v i nhau » 2.- « Sinh ho t «ạ S p x p 3 chi c đĩa gi y l ắ ế ấ ạ ớ ế
Chúng ta h ng d n và đi theo nh ng th t ướ ứ ự ố gi ng h t nh trên. ệ ữ ư ẫ
ộ ằ ế ả ơ trong su t, hai h t c m hoàn toàn gi ng nhau. 3.- Sinh ho t «ạ Th r i vào trong m t chi c bình hay h p b ng nh a ự ộ ố ạ ườ ố
Thay vào hai h t c m, chúng ta có th dùng 2 kh i vuông nh , hay là 2 ạ ườ ể ố ỏ h t đ u l n. ạ ậ ớ
Chi c bình hay h p c n có mi ng r ng. ộ ầ ế ệ ộ
Sau l i ch d n, chúng ta ch ng minh m t l n. ờ ộ ầ ỉ ẫ ứ
c m t mình v i 2 h t c m, chúng ta tăng s ạ ườ ộ ớ ố ượ 2 lên 5. Khi tr em đã làm đ ẻ ng d n d n, t ầ ừ ầ l ượ
4.- Tách r i ra kh i nhau 2 ly nh a hay là hai đĩa gi y ấ ự ờ ỏ
Đ t đ tr c m t tr em hai chi c đĩa hay là 2 ly nh a ch ng lên nhau và ặ ẻ ự ồ : « Em hãy tách hai ly nh a ra kh i nhau ». ặ ể ướ b o tr em ẻ ả ỏ ế ự
Chúng ta ch ng minh m t l n. ộ ầ ứ
ớ ẻ ướ ặ ạ ng d n b ng tay. Sau đó, chúng ta t o ằ ẫ i nói. V i tr em đang g p khó khăn, h kho ng cách, ch dùng c đi u, kèm theo l ả ử ệ ỉ ờ
Khi tr em đã thành t u v i 2 đ n v , chúng ta tăng d n lên t i 5. ự ớ ẻ ầ ơ ị ớ
5.- X p l i v i nhau v t nào theo v t n y. ế ạ ớ ậ ấ ậ
Đ t đ tr c m t tr em m t ly nh a ch a đ ng nhi u h t c m, và ặ ể ướ ự ộ m t ly khác có nhi u kh i vuông hay là m t th khác t ứ ự ứ ề ng t ươ ạ ườ . ự ộ ộ ặ ẻ ố ề
Đ a cho tr em m t h t c m và b o ư ế ầ ộ ạ ườ ». Sau đó, đ a thêm m t kh i vuông và b o tr em b ả : « Em hãy x p h t c m n y v i ớ ỏ ạ ườ ả ư ẻ ố ộ ẻ nh ng h t c m khác ạ ườ kh i vuông vào ly có nh ng kh i vuông. ữ ố ữ ố
Sau khi tr em đã hi u cách làm, chúng ta đ a cho tr em : ư ẻ ẻ ể
- l n th nh t ứ ấ : 2 h t c m và 1 kh i vuông, ạ ườ ầ ố
: 2 h t c m và 2 kh i vuông, - l n th hai ầ ứ ạ ườ ố
- l n th ba ầ ứ : 3 h t c m và 3 kh i vuông tr n l n vào nhau, ố ạ ườ ộ ẫ
ng không - l n th t ầ ứ ư : nhi u h t c m và kh i vuông, v i s l ạ ườ ớ ố ượ ề ố đ ng đ u nhau. ề ồ
ể ắ ế 6.- L n n y, chúng ta s d ng 2 lo i v t d ng khác nhau, đ s p x p ạ ậ ụ ầ vào trong 2 h p ho c 2 ly gi ng nhau và hoàn toàn tr ng r ng. ố ỗ ặ ử ụ ố ầ ộ
Đ t đ tr ạ ườ ặ ẻ ế ỏ ự ẻ ế ả c m t tr em 3 chi c xe ô-tô nho nh và 3 h t c m (ho c ặ ặ ể ướ ộ viên bi), cùng v i 2 ly hay là 2 h p nh a. B o tr em x p xe ô-tô vào m t ớ h p, và x p h t c m vào m t h p khác. ộ ộ ộ ộ ạ ườ ế
Chúng ta ch ng minh m t l n và sau đó l p l i l ộ ầ ặ ạ ờ ứ i ch d n. ỉ ẫ
Sau khi tr em đã thành t u, chúng ta tăng d n đ khó : ự ẻ ầ ộ
- l n th nh t ứ ấ : đ a cho tr em 4 xe ô-tô và 4 h t c m, ạ ườ ư ẻ ầ
- tăng d n lên t i 6 đ n v , trong m i lo i, ầ ớ ạ ơ ỗ ị
- Sau cùng, dùng 3 lo i v t d ng khác nhau, v i 3 chi c h p hoàn ạ ậ ụ ế ộ ớ toàn gi ng nhau. ố
7.- S p x p b ng cách so sánh 3 hình kh i có 3 lo i hình th khác ố ể ạ ắ ế ằ nhau v i 3 đ l n khác nhau. ộ ớ ớ
Đ t đ tr c m t tr em 3 t m gi y c ng có v s n 3 lo i hình khác ặ ể ướ ặ ẻ ạ ẽ ẵ nhau : tròn, vuông và tam giác, v i 3 đ l n khác nhau. ấ ứ ộ ớ ấ ớ
ẻ ể ả ấ ấ ấ ố ố ẻ Đ a cho tr em 3 hình kh i có 3 hình th tròn, vuông và tam giác. B o tr ư em x p kh i tròn lên t m gi y có hình tròn, kh i vuông trên t m gi y có hình ế vuông và kh i tam giác trên t m gi y có hình tam giác. ố ấ ấ ấ ố
Ch ng minh m t l n. ộ ầ ứ
Chúng ta đi theo ti n trình sau đây : ế
ứ ấ ầ c tô màu gi ng nh hình kh i. gi y có hình v đ - l n th nh t, dùng 3 hình kh i có 3 màu khác nhau. Trên m i t m ỗ ấ ố ư ẽ ượ ấ ố ố
- l n th hai, dùng l ứ ầ ạ ố ng khung c a hình v ỗ ấ i 3 hình kh i có 3 màu khác nhau. Trên m i t m ẽ ườ ủ ố ỉ ấ ủ ậ gi y, ch tô màu r p theo màu c a hình kh i, các đ mà thôi.
- L n th ba, không tô màu các đ ấ ng khung c a hình v trên t m ủ ẽ ầ gi y. Ch có đ ư ng khung màu đen trên c 3 t m gi y. ườ ườ ả ấ ấ ấ ỉ
8.- Phân ph i m t cách đ ng đ u ố ộ ồ ề
Đ a cho tr em 2 h t c m và hai ly nh a hoàn toàn gi ng nhau. ạ ườ ư ự ẻ ố
B o tr em b vào trong m i ly nh a m t h t c m. ộ ạ ườ ự ẻ ả ỏ ỗ
Ch ng minh cách làm m t l n cho tr em th y và hi u. ộ ầ ứ ẻ ể ấ
: « Bây gi i nói b o tr em ả ẻ ỏ ả ẻ ạ ộ Dùng l ờ ế ấ Không ph iả ». Ch ng minh cho đ n khi tr thành ừ ứ ế ẻ em hãy b m t h t c m vào m t ly ộ ỏ ộ ạ ườ ờ ừ ư nh aự ». N u tr em b c 2 h t vào trong m t ly duy nh t, chúng ta v a đ a ấ tay làm d u và v a nói « t u.ự
ự ớ ạ ườ ớ ự ấ ạ ậ ặ ẻ Sau khi thành t u v i 2 h t c m và hai ly, chúng ta tăng lên 3. R i lên 4 ồ nh a. N u tr em đã ẻ ế t bên trái và bên m t, chúng ta b o tr em b t đ u bên trái và t t đi qua ừ ừ ầ ắ ầ ế ớ ẻ ế ặ ấ ạ và 5. V i bao nhiêu h t đ u, chúng ta dùng b y nhiêu ly bi ả m t. Tuy nhiên, chúng ta không quá nh n m nh đ n cách làm n y, v i tr em đang có nhi u khó khăn. ề
9.- Dùng các h p đ ng tr ng trong các siêu th ộ ự ứ ị
ẻ ạ ộ i tác đ ng phân ph i trên đây, v i các lo i h p ộ ố ớ Chúng ta b o tr em l p l ặ ạ ả đ ng tr ng trong các siêu th . ị ự ứ
L n th nh t, dùng h p có 6 ô và trao cho tr em 6 h t c m. B o tr ầ ạ ườ ả ẻ ẻ ộ em : « Hãy đ t vào trong m i ô tr ng 1 h t c m ứ ấ ặ ạ ườ ». ứ ỗ
Ban đ u, đ cho tr em làm m t cách t ẻ ể ầ ộ ự ầ phát. D n d n th đ ngh làm ặ ướ t ừ ch a xác đ nh trái và m t, trên và d trái qua m t. Xong hàng trên, đi xu ng hàng d ư ặ ị ị ớ ẻ ố i, chúng ta không quá nh n m nh. ạ ướ ử ề ầ i. Tuy nhiên v i tr em ấ
L n th hai, sau khi tr em thành t u công vi c v i h p tr ng có 6 ô, ự ứ ứ ầ chúng ta trao cho tr em h p tr ng có 12 ô v i 12 h t c m. ứ ẻ ớ ệ ớ ộ ạ ườ ẻ ộ
Th th c ti n hành hoàn toàn gi ng nh tr c đây. ể ứ ế ư ướ ố
ố ế ệ ắ t 2 màu s c khác nhau (X p lo i theo m t tiêu chu n) 10.- Phân ph i và x p lo i, b ng cách so sánh và phân bi ạ ằ ộ ế ẩ ạ
ố ọ ầ ộ ớ ậ ụ ắ ầ t v i nhau, nh màu đ và màu xanh d ng. Trong bài h c n y, chúng ta dùng nh ng v t d ng hoàn toàn gi ng nhau ữ v hình th c và đ l n, ch khác nhau v màu s c. Ban đ u dùng 2 màu s c ắ ứ ề ề r t khác bi ệ ớ ấ ỉ ư ươ ỏ
ẻ ơ ộ ộ ỉ : « Em hãy : Trao cho tr em ch 2 đ n v , m t màu đ và m t màu ớ ỏ ẻ ươ ỏ Cách ti n hành ế xanh d ng, cùng v i 2 h p màu đ và xanh d ả b trái banh đ vào h p đ , trái banh xanh vào h p xanh ỏ ị ng. B o tr em ươ ». ộ ộ ỏ ỏ ộ
Sau khi tr em thành t u công vi c x p lo i v i 2 đ n v , chúng ta tăng ệ ế ạ ớ ơ ị ự i 7 v i 7 màu khác nhau. d n các đ n v lên cho t ầ ơ ớ ẻ ị ớ
ứ T l n th 2 hay th 3 tr lên, chúng ta không dùng lo i h p có màu s c ắ ở c phân ph i. Ch dùng m t lo i h p gi ng nhau ạ ộ ạ ộ ượ ố ộ ố ỉ ứ thích h p v i v t d ng đ ớ ậ ụ cho b t c màu nào. ừ ầ ợ ấ ứ
ậ ể ế ạ ắ ồ ơ ể nh ng đ ch i ữ ẩ nho nh nh : xe ôtô, máy bay, h t bi… V t dùng đ x p lo i, theo tiêu chu n màu s c, có th là ạ ỏ ư
11.- Trò ch i lô-tô ơ
ẻ Sau khi tr em đã có kh năng so sánh và x p l ả ế ạ ớ ố ể ử ụ ề ơ ớ ữ ấ ả ẻ ả ờ i v i nhau 2 đ v t c ồ ậ ụ th hoàn toàn gi ng nhau, chúng ta s d ng hai hình nh hoàn toàn gi ng ố ả ả ch c trò ch i lô-tô. M t t m gi y c ng và l n có nhi u hình nh nhau, đ t ấ ứ ể ổ ứ ộ ấ c s p x p theo hàng và theo c t. Bên c nh có nh ng t m hình nh tách đ ượ ắ ạ ế ộ r i kh i nhau. B o tr em ch n 1 hình nh r i và tìm 1 ô vuông trên khung ả ỏ ờ m u có hình nh hoàn toàn gi ng nh v y, và đ t đ ch ng lên nhau. ư ậ ẫ ặ ể ồ ọ ố ả
ữ ẵ ắ ị ơ ế ữ ặ ả ấ ớ ẹ Thay vì mua s m nh ng trò ch i lô-tô có s n trong các siêu th , cha m ho c giáo viên có th sáng ch nh ng t m lô-tô v i các hình nh quen thu c ộ và có c l n thích h p v i tr em. ớ ẻ ỡ ớ ể ợ
Chúng ta có th dùng : ể
- lô-tô v màu s c, ề ắ
- lo-tô v loài v t, ề ậ
- lô-tô v các v t d ng quen thu c, ậ ụ ề ộ
- lô-tô v loài v t, ề ậ
- lô-tô v các lo i hoa. ề ạ
ứ M i khung m u có 4 ho c 6 ô hay là nhi u h n, tùy vào l a tu i và m c ứ ề ặ ẫ ổ ơ ỗ đ phát tri n c a tr em. ể ủ ộ ẻ
12.- So sánh và x p lo i theo tiêu chu n l n nh (c p m t) ẩ ớ ỏ ấ ộ ế ạ
ầ ở ự ớ ư ẻ ố ỡ ớ ế ớ ộ ố Ban đ u chúng ta kh i s v i nh ng kh i vuông. Đ a cho tr em 2 kh i ẻ ỏ ố ế ẵ ố ớ ố ữ vuông có 2 c l n khác nhau. yêu c u tr em x p m t kh i vuông l n vào ầ trong m t h p có s n m t vài kh i vuông l n. Sau đó, x p kh i vuông nh ộ vào h p th hai có s n m t vài kh i vuông nh . ỏ ộ ộ ứ ẵ ố ộ ộ
L p đi l p l ặ ạ ỗ ầ ầ ỗ ổ ộ khi tr em thành t u m t cách d dàng. i 2 ho c 3 l n. Sau m i l n, thay đ i ch các h p, cho đ n ế ự ặ ộ ặ ẻ ễ
13.- So sánh và x p lo i theo c (c p hai) ỡ ấ ế ạ
ế ụ ố ể ắ ế ỉ ớ ấ t m c s 12, tr em ch có 2 kh i vuông, đ s p x p. V i c p ố ầ ẻ ơ ị ớ ề ế ể ẵ Trong ti ầ ẻ ỗ ộ ớ ỏ ộ ẫ ng d n. Khi tr em đã hi u th nào ẫ ỡ ẻ ọ ự ộ ỏ ỉ hai n y, tr em có nhi u đ n v l n và nh tr n l n vào nhau. Ban đ u, trong m i h p, có s n m t kh i làm m u h ẫ ướ ộ là l n và nh , ch có 2 h p tr ng, đ tr em ch n l a h p nào dành cho c ố ể ẻ l n, h p nào dành cho c nh . ỏ ớ ố ộ ỡ ộ
Nh ng v t li u đ c dùng có th là: ậ ệ ượ ữ ể
- kh i vuông, ố
- trái banh,
- nút áo…
14.- X p lo i theo c (c p ba) ỡ ấ ế ạ
ầ ạ ộ ậ ư ố ộ ể ỡ ớ ẻ ắ ẻ ậ ắ ấ ậ ứ c p ba n y, chúng ta có th dùng các lo i h p có n p đ y. Hình th c Ở ấ các h p gi ng nhau. Nh ng c l n khác nhau. Trao cho tr em 2 h p và 2 ộ chi c n p đ y khác nhau. B o tr em: “Em hãy l y n p đ y các chi c h p ế ộ ế ắ i. M i h p có m t chi c n p riêng”. l ạ ả ế ắ ỗ ộ ộ
- L n th nh t, t, ứ ấ ch n 2 c r t khác nhau và d phân bi ỡ ấ ễ ầ ọ ệ
- L n th hai, ch n 2 c còn khác nhau, ứ ầ ọ ỡ
- L n th ba, ch n 2 c r t g n v i nhau. ỡ ấ ầ ứ ầ ớ ọ
15.- X p lo i theo c (c p b n) ỡ ấ ố ế ạ
Dùng 2 ly nh a có 2 c khác nhau và b o tr em: “Em hãy l ng ly nh ự ẻ ả ỡ ồ ỏ vào trong ly l n.ớ
Ban đ u, dùng hai ly có 2 c r t khác nhau. ỡ ấ ầ
L n th hai, thêm 1 chi c ly có c trung bình. ế ứ ầ ỡ
L n th ba, tăng s l ng lên 4 và nhi u h n. ố ượ ứ ầ ề ơ
V t li u đ ậ ệ ượ c dùng đ x p lo i: ể ế ạ
- nh ng vòng tròn, ữ
- nh ng lo i tr ng, ạ ứ ữ
- nh ng con búp-bê c a ng i Nga. ủ ữ ườ
16.- Nh n ra nh ng ti ng kêu c a loài v t ậ ữ ủ ế ậ
Có 3 cách làm khác nhau:
ư ầ ố ứ ấ ế ộ ế ậ ồ - Cách th nh t, th y hay cô làm m t ti ng kêu nh : “vâu vâu, meo ẻ ư ậ ư c m t và đ a ỏ ẻ ỗ ậ ằ ể ẵ ướ ặ ộ meo, c c cô c ”…Ti p theo, h i tr em: “Con v t nào kêu nh v y?”. Tr em tìm m t trong 3 con v t b ng g hay cao-su có đ s n tr lên cao.
ứ kêu th nào?”. Tr em c n b t ch ẻ - Cách th hai, cô c m con v t b ng g và h i tr em: “Con v t n y ậ ầ ậ ằ ỗ c ti ng kêu c a con v t. ế ỏ ẻ ậ ầ ắ ướ ủ ế ầ
- Cách th ba, th y giáo đ a lên hình nh c a con v t và yêu c u tr ư ủ ứ ả ầ ầ ậ ẻ
em làm ti ng kêu. ế
ị Chúng ta b t đ u v i nh ng con v t quen thu c và g n gũi nh gà, v t, ậ ắ ầ ư ữ ầ ộ ớ chó, mèo, l n…ợ
17.- Nh n ra nh ng âm thanh ữ ậ
Chúng ta b t đ u v i nh ng d ng c thông th ng nh chuông, còi, lúc- ắ ầ ụ ụ ữ ớ ườ ư l c, tr ng, sáo... ắ ố
- Cách làm th nh t: tr ướ ứ ấ c m t tr em, có đ s n 2 ho c 3 d ng c ể ẵ ằ ộ ấ ặ ộ ộ ụ ặ ầ ẻ ộ ầ ố ộ ế ế ổ ư ưở ẻ ế ẻ ỉ ắ ụ ấ ụ ủ ể ụ ặ ẻ ụ ụ ố quen thu c. Đ ng sau m t t m màn, th y ho c cô có m t b d ng c gi ng ầ h t. Th y cô th i m t ti ng sáo. Sau đó yêu c u tr em: “Hãy phát ra m t âm ộ ệ ậ ứ ng l p t c. thanh gi ng nh cô”. N u tr em làm đúng, chúng ta khen th N u tr em làm sai, chúng ta b o tr em hãy chăm ch l ng nghe. Hay là ẻ ả chúng ta c t t m màn che, đ cho tr em th y d ng c trên tay c a chúng ta, ẻ đ b t ch ể ắ ấ ấ c. ướ
ẻ ứ ấ ộ ư ớ ụ ủ ụ ụ ầ ụ - Sau khi tr em đã thành t u cách làm th nh t, chúng ta đ a lên ự hình nh c a d ng c và yêu c u tr em phát ra m t âm thanh, v i d ng c ả ẻ tr có s n ẵ ở ướ c m t. ặ
ứ nghe và phát ra m t âm thanh t ẻ , v i các d ng c có s n tr - Cách làm th ba là tr l ở ạ ớ ấ ng t ự ớ ươ ộ i v i t m màn che, đ giúp tr em l ng ắ ể c m t. ặ ụ ướ ụ ẵ
ứ ư ấ ẻ ụ ể ậ ữ ổ ư , chúng ta c t đi nh ng v t d ng c th , và yêu c u tr - Cách th t ầ ậ ụ em làm m t c đi u nh rung chuông, th i sáo…khi nh n ra âm thanh c a ủ ộ ử ệ chuông và ng sáo. ố
18.- Chu n b h c v và h c vi ẩ ị ọ ẽ ọ t ế
Trên m t t m b ng tr ặ ấ ả ướ ặ ẻ s hình nh quen thu c, mà tr em đã nh n bi ố ẻ ả ộ ộ c m t tr em, chúng ta y t s n thành hàng m t ế ẵ t, nh : ư ế ậ
- cu n sách, ố
- chi c bàn, ế
- trái banh l n,ớ
- cái chén,
- cái đĩa,
- con mèo…
đâu? Em hãy lên l y bút màu ằ ở ế ấ ả i. ầ làm m t d u x ộ ấ Th y giáo h i: “Hình nh chi c bàn n m ướ ỏ bên d ở
Chúng ta có th thêm: d u x màu đ ể ế ấ ấ vàng d d ỏ ở ướ i hình con mèo…, đ tr em có th nh n ra các bút màu khác nhau. ể i hình chi c bàn, d u x màu ậ ể ẻ ướ
19.- Ý th c v s đ thân th ứ ề ơ ồ ể
B o tr em: “Hãy nhìn và làm theo nh th y” : ư ầ ẻ ả
- đ a hai tay lên cao, ư
- đ a 2 tay đ ng đ u, ụ ư ầ
- đ a tay m t d ng trán, ặ ụ ư
- đ a tay trái đ ng tai trái, ư ụ
- ng i xu ng, ồ ố
- đ ng lên, ứ
- đ a hai tay đ ng m t đ t, ặ ấ ư ụ
- đ a tay m t đ ng vai bên trái, ặ ụ ư
- đ a tay trái đ ng tai bên m t, ư ụ ặ
- đ a 2 tay đ ng đ u g i… ụ ư ầ ố
c và nh n bi ế ắ ướ ế ậ t b t ch th y giáo cho phép tr em làm và ra l nh. Th y giáo b t ch Sau khi tr em đã bi ẻ ẻ t các ph n c a thân th , ể ầ ủ c. ướ ệ ầ ắ ầ
Cu i cùng, th y giáo ch ra l nh, tr em làm. Hay là cho phép tr em ra ẻ ẻ ệ ầ ỉ ố ầ l nh, th y giáo làm. ệ
20.- X p thành đôi ế
ướ ắ ẻ ộ ộ Tr ế ế ứ ẻ ắ ộ c m t tr em, chúng ta trình bày m t cách l n x n nh ng chi c giày, ữ ộ chi c dép và chi c v . B o tr em s p x p l ắ i thành đôi, m t cách đ ng đ n ế ớ ả ế ạ và thích h p, theo c , theo màu, theo hình th c… ứ ỡ ợ
i v i nhau c a m t t m hình. 21.- K t ráp nh ng thành ph n l ữ ầ ạ ớ ộ ấ ủ ế
Ch n trong các t ọ ữ ấ ớ ờ báo nh ng t m hình l n, dán vào các t m bìa dày và ả ấ ế ẻ ả ch c. Sau đó, chúng ta c t ra thành 4-5 m nh. B o tr em k t ráp các m nh ả ắ i v i nhau cho đúng v trí. l ạ ớ ắ ị
N u tr em g p khó khăn, dùng m t t m hình hoàn toàn y h t làm m u. ộ ấ ế ẻ ệ ặ ẫ
D n d n, chúng ta c t đi nh ng b n m u, đ tr em có th ph ng đoán, ể ẻ ữ ể ẫ ấ ả ỏ ầ tìm ki m, hình dung. ầ ế
Khi tr em đã làm quen v i cách làm, chúng ta ch n nhi u n i dung khác ẻ ề ộ ớ ọ ng các m nh càng ngày càng tăng lên. nhau, v i s l ả ớ ố ượ
23.- Đo l ng dung l ng ườ ượ
ự ả ẻ Dùng các ly nh a trong su t và ghi c vào ly cho đ n l n m c đ em rót n ố ế ằ ở ứ ượ ấ ngoài m t l n m c rõ ràng. B o tr ứ ộ ằ c n đ nh, trên m i ly. ỗ ướ ị
Thay vào n c, chúng ta có th dùng các lo i h t khác nhau, hay là cát ướ ạ ạ ể bi n…ể
24.- S p x p các hình theo th t th i gian tr c sau. ắ ế ứ ự ờ ướ
ữ ừ 3 đ n 4-5 ế V i máy nh, chúng ta có th sáng t o nh ng b hình nh t ả ể th i gian. ả t m, đ tr em s p x p t ấ ộ ạ trái sang ph i, theo th t ứ ự ờ ả ớ ể ẻ ế ừ ắ
Ví d :ụ
- t m th nh t, em A đi ra ti m, ứ ấ ệ ấ
- t m th hai, em A mua m t cây kem n i bà bán hàng, ứ ấ ộ ơ
- t m th ba, em A tr ti n, ả ề ứ ấ
- t m th b n, em A b t đ u ăn kem. ắ ầ ứ ố ấ
- t m th năm, em A ch còn m t n a cây kem. ộ ử ứ ấ ỉ
****
ớ ụ ế i giáo viên trong các tr V i 24 ti b c cha m hay là ng ẹ ậ t m c trên đây, tôi đã trình bày 24 cách làm khác nhau, mà các ệ t, ng và l p h c chuyên bi ọ ườ ườ ớ
có th s d ng, đ giúp tr em phát huy t duy “không l i” c a mình. ể ử ụ ẻ ể ư ờ ủ
ế ủ ứ ướ ơ i hình th c vui ch i, ứ ơ ơ ớ ằ ề v ể ể ượ ụ ề đ n s , v i nh ng ữ ủ t qua nh ng khó khăn c a ữ M c tiêu chính y u c a tôi là ch ng minh r ng: d ụ có m t v i tr em, chúng ta có th làm r t nhi u đi u ấ ặ ớ ẻ d ng c có s n trong t m tay, đ giúp tr em ẻ ầ ẵ ụ mình, trong lãnh v c h c t p và phát tri n. ể ự ọ ậ
ứ ừ ạ ơ ở ẻ em h c sinh và con cái c a chúng ta. Chúng ta v a làm, v a ch i, và nh t là t o vui thích và h ng kh i cho tr ấ ọ ừ ủ
t m c trên đây, tôi không có tham v ng “tát c n” m i khó khăn ớ ạ ọ ọ ụ ẻ ẹ ỗ ng yêu V i 24 ti ế ấ ề ủ ườ ư ỗ và v n đ c a tr em. Tuy nhiên d a vào đó, m i cha m , cũng nh m i ự t c trí thông minh và lòng th ng ươ ớ ấ ả ạ r ng l n c a mình “CHO tr em, VÌ tr em và V I tr em”. Ớ ẻ ẻ ộ i giáo viên có th sáng t o, v i t ể ớ ủ ẻ
Kính chúc m i ng i thành công. ọ ườ
NGUY N Văn Thành Ễ
Lausanne, Th y Sĩ , Tháng 6 năm 2006 ụ
Đón đ c bài : “Phát huy ngôn ng c a tr em có nguy c T K . ơ ự ỷ ữ ủ ẻ ọ
M C L C Ụ Ụ
