SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƯỜNG THPT LÊ VIẾT THUẬT
ĐỀ TÀI: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO VIỆC TỰ
HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
LĨNH VỰC: GIÁO DỤC THƯỜNG XUYÊN
TÁC GIẢ: LÊ THỊ VIỆT HÀ
PHAN THỊ MAI
MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 3
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI ......................................................................................................... 3
II. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ....................................................................................... 4
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU .............................................................................................. 5
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU ............................................................................................ 5
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................................................... 5
B. PHẦN NỘI DUNG ......................................................................................................... 6
I. KHÁI QUÁT VỀ VIỆC ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG TỰ HỌC,
ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI ......................................................................................... 6
II. THỰC TRẠNG ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG TỰ HỌC Ở HỌC SINH
THPT TRONG BỐI CẢNH DỊCH BỆNH COVID 19 ................................................................... 7
III. ỨNG DỤNG EMAIL TỰ ĐỘNG TRONG THÚC ĐẨY TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC
TẬP SUỐT ĐỜI .......................................................................................................................... 12
1. Khái niệm email tự động và vai trò của email tự động trong thúc đẩy tự học suốt đời, định hướng học tập
suốt đời ............................................................................................................................................................... 12
2. Các bước để tạo email tự động .................................................................................................................. 13
3. Cách ứng dụng email tự động vào thúc đẩy tự học ở học sinh THPT ....................................................... 17
4. Ứng dụng email tự động vào định hướng học tập suốt đời ....................................................................... 17
IV. ỨNG DỤNG PHẦN MỀM GOOGLE CLASSROOM CHO QUẢN LÝ LỚP HỌC,
QUẢN LÝ NỘI DUNG HƯỚNG DẪN TỰ HỌC, ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI .......... 18
1. Giới thiệu về phần mềm Google Classroom .............................................................................................. 18
2. Vai trò của Google Classroom .................................................................................................................. 18
3. Cách ứng dụng Google Classroom vào thúc đẩy tự học, định hướng học tập suốt đời ............................. 18
4. Ứng dụng Google Classroom trong thúc đẩy tự học, định hướng học tập suốt đời ................................... 22
V. HƯỚNG DẪN LỰA CHỌN, SỬ DỤNG NỘI DUNG, TÀI LIỆU CHO HOẠT ĐỘNG TỰ
HỌC Ở HỌC SINH THPT KHI ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN ............................... 22
1. Tài liệu và vai trò của tài liệu .................................................................................................................... 22
2. Những tiêu chí cơ bản để lựa chọn tài liệu ................................................................................................ 23
3. Quy trình hướng dẫn học sinh chọn tài liệu............................................................................................... 23
C. KẾT QUẢ, KIẾN NGHỊ ................................................................................................. 24
1. Kết quả ...................................................................................................................................................... 24
2. Kiến nghị ................................................................................................................................................... 25
PHỤ LỤC 1 ......................................................................................................................... 26
PHỤ LỤC 2 ......................................................................................................................... 32
PHỤ LỤC 3 ......................................................................................................................... 35
D. TÀI LIỆU THAM KHẢO
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO VIỆC TỰ HỌC,
ĐỊNH HƯỚNG HỌC TẬP SUỐT ĐỜI
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Công nghệ thông tin (CNTT) là một lĩnh vực trong cách mạng 4.0 –
cuộc cách mạng công nghiệp đã và đang ảnh hưởng tới mọi lĩnh vực trên
toàn thế giới. Nó đã tác động và thúc đẩy sự phát triển tất cả mọi mặt của
đời sống xã hội, chính trị, kinh tế. Nhận thức được tầm quan trọng của
CNTT, ngày 25/01/2017 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định
số 117/QĐ-TTg phê duyệt đề án “Tăng cường ứng dụng CNTT trong
quản lí và hỗ trợ các hoạt động day – học, nghiên cứu khoa học góp phần
năng cao chất lượng giáo dục đào tạo giai đoạn 2016- 2025, định hướng
đến 2025”.
Trong thời gian vừa qua, đại dịch Covid – 19 đã hoành hành ở khắp
mọi nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Do các triệu chứng nguy
hiểm và tốc độ lây lan nhanh của virus này nên Chính Phủ đã ban hành
các chỉ thị nhằm giãn cách xã hội và trong nhiều thời điểm hầu như mọi
người phải cách ly, chuyển sang làm việc tại nhà. Đây chính là những
thời điểm cực kì khó khăn đối với đất nước chúng ta nói riêng và thế giới
nói chung nhưng đó cũng là điều kiện thuận lợi để ứng dụng công nghệ số
vào các lĩnh vực đời sống, khi tất cả phải “work from home” (làm việc tại
nhà). Lĩnh vực giáo dục cũng không nằm ngoài guồng quay đó. Khi thực
hiện chỉ thị giãn cách xã hội, các lớp học trực tuyến được triển khai thay
cho lớp học trực tiếp bằng các phần mềm như Zoom, Google Meet,
Microsoft Teams,... Các hoạt động giáo dục khác cũng được quản lý bằng
các hệ thống phần mềm LMS. Đó là thành quả của ứng dụng công nghệ
thông tin trong lĩnh vực giáo dục.
Tuy nhiên, trong quá trình giảng dạy online trong 2 năm dịch bệnh
phức tạp vừa qua, chúng tôi nhận thấy có nhiều hạn chế trong việc học
online so với học offline. Điển hình là việc tự học, tự học có hướng dẫn
của học sinh trở nên rất khó khăn. Giãn cách xã hội, học tập trực tuyến
suốt nhiều tháng trời gây ra những ảnh hưởng sa sút tinh thần đến các em,
gây ra những rào cản tâm lý trong việc tự học. Việc giảng dạy trực tuyến
cũng khiến giáo viên phải thích nghi với hình thức mới, phương pháp mới
vì vậy việc truyền tải, hướng dẫn cho học sinh tự học cũng trở nên vất vả
hơn rất nhiều. Học trực tuyến giáo viên khó kiểm soát, quản lý lớp học
hơn và thực trạng cho thấy có rất nhiều em vẫn chưa có ý thức tự học, tự
trang bị kiến thức, vậy nên giáo viên khó sát sao với việc hướng dẫn,
kiểm tra và thúc đẩy các em trong tự học. Ngoài ra, cũng có nhiều học
sinh có tinh thần tự học nhưng đang rất bối rối chưa biết cách tự học
đúng, chưa được định hướng, chưa tiếp cận được các nguồn tài liệu,
phương pháp đáng tin cậy. Trong quá trình giảng dạy và nghiên cứu,
chúng tôi vẫn chưa tìm ra được một phần mềm nào đáp ứng hoàn chỉnh
những kì vọng và mong muốn để hướng dẫn, quản lí và thúc đẩy việc tự
học của học sinh hoặc nếu có thì các tính năng chưa phù hợp và khó sử
dụng.
Trong khi đó, ở một góc nhìn khác, việc hướng dẫn học sinh tự học
trong nhà trường còn gắn liền với định hướng học tập suốt đời cho mỗi
cá nhân, giúp mỗi người tự hoàn thiện bản thân, thích nghi với xã hội
trong tương lai. Sau quá trình học ở trường, các em phải học được cách
thức để tiếp tục học tập suốt đời. Đó chính là nội dung mà Bộ Giáo Dục
và Đào Tạo đang thực hiện triển khai theo Đề án “Xây dựng xã hội học
tập 2021 – 2030” mà Thủ Tướng Chính Phủ phê đã duyệt. Vì thế, trong
quá trình đứng lớp, chúng tôi luôn cố gắng phấn đấu lấy học sinh làm
trung tâm, cùng với đó luôn ý thức rõ về tầm quan trọng của việc hướng
dẫn học sinh tự học định hướng cho học tập suốt đời.
Việc hướng dẫn học sinh tự học và định hướng học tập suốt đời vẫn
đang gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong thời điểm này. Vậy nên ứng dụng
công nghệ thông tin vào quá trình này sẽ giúp các em tiếp cận vấn đề dưới
góc nhìn mới mẻ hơn, thuận lợi hơn cho việc tự học mọi lúc, mọi nơi.
Nhận thức rõ điều này, chúng tôi đề xuất đề tài: “Ứng dụng công nghệ
thông tin trong hướng dẫn học sinh tự học, định hướng học tập suốt đời”.
Đề tài của chúng tôi vận dụng những kinh nghiệm của bản thân, những
trải nghiệm và góp ý của đồng nghiệp trong quá trình dạy học, được thể
nghiệm tại trường Trung học phổ thông Lê Viết Thuật trong hai năm áp
dụng và triển khai dạy học trực tuyến gần đây (2020-2021 & 2021-2022)
và đã thu được những kết quả nhất định. Đề tài nhằm hướng dẫn cho học
sinh tự học, hướng tới định hướng học tập suốt đời bằng cách ứng dụng
công nghệ thông tin.
II. LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
Việc sử dụng công nghệ thông tin vào quá trình dạy học đã có nhiều
ứng dụng từ rất lâu. Từ những cuối những năm 90, bộ ứng dụng của
Microsoft đã được sử dụng trong dạy học như: soạn bài giảng trực tuyến
trên Microsoft Powerpoint, lưu giữ và quản lý thông tin điểm số trên
Excel,... Việc tự học trên các nền tảng số cũng không còn là mới khi rất
nhiều trang web như Coursesa, Unica, Linkediln... trở thành một lựa chọn
hàng đầu khi vừa học tại nhà vừa có thể nhận bằng chứng nhận khoá
học…
Các ông lớn của công nghệ như Google, Microsoft cũng đã và đang
phát triển các ứng dụng cho môi trường giáo dục. Điển hình như các phần
mềm Google Classroom, Microsoft Teams,...
Trong thời điểm dịch bệnh bùng phát, các lớp học trên mọi nơi thế
giới được triển khai rất hiệu quả bằng Zoom, Google Meet, Microsoft
Teams
Việc ứng dụng công nghệ thông tin không phải là vấn đề mới. Tuy
nhiên, trong quá trình giảng dạy và nghiên cứu, chúng tôi nhận ra vẫn
chưa có một phần mềm nào đáp ứng hiệu quả công việc thúc đẩy học sinh
tự học, nhắc nhở việc học, tự học dưới sự hướng dẫn của giáo viên, từ đó
định hướng cho các em học tập suốt đời. Vậy nên trong đề tài này, chúng
tôi biên soạn và xây dựng code dựa trên Google App Script để có thể gửi
email tự động dựa trên các ứng dụng của Google và giới thiệu cách sử
dụng Google Classroom trong việc hướng dẫn học sinh tự học. Đề tài
cũng sẽ cung cấp và hướng dẫn học sinh khai thác hiệu quả kho tàng tri
thức rất lớn trên internet phục vụ cho mục đích học tập.
III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Hướng dẫn học sinh tự học bằng sử dụng email tự động và phần mềm
Google Classroom
- Định hướng học sinh tiếp cận tới các nguồn tài liệu có chất lượng trên
internet.
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
- Học sinh lớp 11D, 11D2, 11A ,11D3, 11T, của Trường THPT Lê Viết
Thuật
- Vai trò, tính hiệu quả của công nghệ thông tin trong hướng dẫn tự học,
định hướng học tập suốt đời
V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Đọc, nghiên cứu chương trình Ngữ Văn 10 thông qua SGK, SGV và các
tài liệu tham khảo khác: Việc nắm vững nội dung, mục đích trong SGK,
SGV giúp giáo viên bám sát chương trình, hướng dẫn học sinh tự học
một cách đúng đắn, hiệu quả.
- Xây dựng code dựa trên Google App Script tạo email tự động: đây là
đoạn mã tin học (code) giúp liên kết các ứng dụng của Google, gửi email
tự động với các nội dung hướng dẫn tự học của học sinh.
- Nghiên cứu cơ bản về cách hoạt động và sử dụng Google Classroom:
đây là một ứng dụng có sẵn của Google, giúp giáo viên có thể quản lý
lớp học, giao bài tập về nhà, thực hiện các bài kiểm tra.
