intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Sỏi bàng quang

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

3
lượt xem
1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài học này sẽ tập trung vào sỏi bàng quang, đặc biệt là các triệu chứng lâm sàng thường gặp. Chúng ta sẽ tìm hiểu các phương pháp xử trí sỏi bàng quang tại tuyến y tế cơ sở, bao gồm cả việc theo dõi, điều trị triệu chứng và chỉ định chuyển tuyến khi cần thiết. Mục tiêu là trang bị cho người học kiến thức và kỹ năng cần thiết để quản lý bệnh nhân sỏi bàng quang hiệu quả.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Sỏi bàng quang

  1. Bài 77 SỎI BÀNG QUANG MỤC TIÊU 1. Trình bày được các triệu chứng lâm sàng của sỏi bàng quang 2. Trình bày được các cách xử trí sỏi bàng quang ở tuyến y tế cơ sở. NỘI DUNG 1. Nguyên nhân 1.1. Sỏi nguyên phát Thường gặp ở trẻ em và phụ nữ. Nguyên nhân sinh sỏi nguyên phát giống như nguyên nhân sinh sỏi ở hệ tiết niệu nói chung. 1.2. Sỏi thứ phát - Sỏi ở thận, niệu quản rơi xuống. - Do hiện tượng ứ đọng nước tiểu trong bàng quang. - Do nhiễm khuẩn. - Do biến dạng ở cổ bàng quang (như xơ cứng cổ bàng quang ở người trẻ hay u xơ tuyến tiền liệt ở người già). 2. Giải phẫu bệnh Hình 77.1. Sỏi nằm cổ bàng quang Hình 77.2. Sỏi nằm gần đáy bàng quang Bệnh nhân không đái được Bệnh nhân đái được 2.1. Hòn sỏi - Hình dáng sỏi tròn, sù sì hoặc góc cạnh. Kích thước bằng hạt đậu, có loại bằng quả trứng gà hay to hơn nữa. - Số lượng: Thường là một hòn có khi nhiều hòn. - Vị trí: Nằm ở đáy của bàng quang, khi rơi xuống cổ bàng quang gây hiện tượng bí đái. 2.2. Bàng quang Sỏi nằm ở bàng quang gây viêm. Lâu ngày có thể gây xơ teo bàng quang dẫn đến giãn thận - niệu quản. 3. Triệu chứng lâm sàng 3.1. Triệu chứng cơ năng * Có 3 triệu chứng hay gặp 3.1.1 .Đái buốt: Sau mỗi lần bệnh nhân đi đái có cảm giác buốt và khó chịu tăng lên. 3.1.2. Đái rắt: Đái nhiều lần trong ngày, mỗi lần chỉ đái được một ít và sau mỗi lần bệnh nhân có cảm giác buốt phải lấy tay nắm chặt vào dương vật mới đỡ buốt. 3.1.3.Đái ra máu: Đái máu ở cuối bãi nhưng ít gặp. * Hai triệu chứng ít gặp nhưng nếu có thì chắc chắn: 274
  2. 3.1.4. Đái tắc: Khi đang đái thì hòn sỏi di chuyển làm cho tắc đột ngột bệnh nhân có cảm giác rùng mình khó chịu. 3.1.5. Đái rỉ không thành tia: Mỗi lần đi đái chỉ són ra một ít làm cho bệnh nhân đau tức ở hạ vị, các cháu nhỏ nắm dương vật la khóc om sòm. Nước tiểu rỉ ra tay nên gọi là “ dấu hiệu bàn tay khai’’. Ở giai đoạn viêm bàng quang lâu ngày đái mủ và đái buốt thường xuyên. 3.2. Triệu chứng thực thể: Nghèo nàn ít có giá trị: - Thăm trực tràng có thể sờ thấy (khi sỏi to). - Khi thông đái với dụng cụ bằng sắt, có thể phát hiện được tiếng kêu kim khí (chỉ ở tuyến tỉnh). Hình 77.3. Nghiệm pháp 3 cốc Hình 77.4. Sỏi bàng quang đái máu cuối bãi 3.3. Triệu chứng xét nghiệm 3.3.1. Xét nghiệm nước tiểu: Có tinh thể Oxalát, Phôt phát, có hồng cầu, bạch cầu. 3.3.2. Chụp X quang: Không chuẩn bị thấy có sỏi. 4. Biến chứng 4.1. Viêm bàng quang có mủ 4.2. Bàng quang bị xơ teo do viêm 5. Xử trí 5.1. Khi chưa có biến chứng: Cần giải thích cho bệnh nhân và gia đình chuyển bệnh nhân lên tuyến trên để điều trị (tán sỏi hoặc mổ lấy sỏi). Hình 77.5. Tán sỏi bàng quang. 5.2. Khi có biến chứng như tắc đái - Nếu có điều kiện cho đặt Sonde bàng quang ( Sonde Nelaton ) . - Nếu khó: Không cố tình đặt Sonde bàng quang, không chọc hút nước tiểu ở trên xương mu. Cần tiêm thuốc an thần, tiêm trợ lực, trợ tim rồi chuyển bệnh nhân lên tuyến trên sớm. LƯỢNG GIÁ *Chọn câu trả lời tốt nhất cho các câu sau: Câu 1: Ba triệu chứng cơ năng hay gặp ở sỏi bàng quang: A- Có 3 triệu chứng hay gặp là đái rắt, đái máu, đái tắc. B- Có 3 triệu chứng hay gặp là đái máu, đái tắc, đái buốt. 275
  3. C- Có 3 triệu chứng hay gặp là đái đái tắc, đái buốt, đái rắt. D- Có 3 triệu chứng hay gặp là đái buốt, đái rắt, đái máu. Câu 2: Triệu chứng thực thể sỏi bàng quang: A- Thăm ổ bụng có thể sờ thấy (khi sỏi to). Đặt sonde tiểu bằng ống Nelaton thấy tắc. B- Thăm trực tràng có thể sờ thấy (khi sỏi to). Đặt sonde tiểu bằng ống Nelaton thấy chảy máu. C- Thăm trực tràng có thể sờ thấy (khi sỏi to). Khi thông đái với dụng cụ bằng sắt có thể phát hiện thấy tiếng kêu kim khí. D- Thăm ổ bụng có thể sờ thấy (khi sỏi to). Khi thông đái với dụng cụ bằng sắt có thể phát hiện thấy tiếng kêu kim khí Câu 3: Cận lâm sàng có giá trị chẩn đoán sỏi bàng quang: A- Xét nghiệm máu: Có tinh thể Oxalat, Photphat; hồng cầu giảm, bạch cầu tăng... Chụp X. quang có chuẩn bị thấy sỏi. B- Xét nghiệm máu: Có tinh thể Oxalat, Photphat; hồng cầu giảm, bạch cầu tăng... Chụp X. quang không chuẩn bị thấy sỏi. C- Xét nghiệm nước tiểu: Có tinh thể Oxalat, Photphat; có hồng cầu, bạch cầu. Chụp X. quang có chuẩn bị thấy sỏi. D- Xét nghiệm nước tiểu: Có tinh thể Oxalat, Photphat; có hồng cầu, bạch cầu. Chụp X. quang không chuẩn bị thấy sỏi. 276
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2