Sợi liên bào, khoảng gian bào và các lỗ trên vách tế
bào
a. Sợi liên bào
24
Đó là các sợi tế bào chất liên kết chất nguyên sinh ở
các tế bào ở cạnh nhau.
Trên vách sơ cấp của các tế bào còn non hay tế bào
mô phân sinh có những chỗ
mỏng, tại đó có những sợi liên bào đi qua, những chỗ
mỏng này là vùng lỗ sơ cấp.
b. Lỗ trên vách
Được hình thành trên vách thứ cấp, vách thứ cấp
được hình thành theo phương
thức áp sát lên vách sơ cấp từ phía tế bào chất, nhưng
không phải lên khắp bề mặt của
vách sơ cấp mà không có ở một số chỗ, nghĩa là tại
chỗ đó vách vẫn mỏng, những
chỗ mỏng ấy gọi là lỗ trên vách, có 2 loại lỗ:
- Lỗ đơn: đó hình ống ngắn hay hình khe, rãnh được
che kín bằng màng sơ
cấp, tùy độ dày của vách thứ cấp, các khe lỗ có thể
rất ngắn hoặc rất dài có thể đơn
hoặc phân nhánh, các lỗ trên vách ở những tế bào gần
nhau tạo thành từng cặp lỗ.
- Lỗ viền: có cấu tạo phức tạp hơn, thường gặp ở các
yếu tố dẫn và cơ học của
gỗ, đôi khi cũng gặp ở một số sợi. Đặc điểm của lỗ
viền là khung lỗ bị hẹp lại nhiều
trong quá trình dày lên của vách thứ cấp, do đó phía
ngoài của khe lỗ (áp với vách
sơ cấp) rộng hơn phía trong rất nhiều (giáp với
khoang tế bào). Trong quá trình dày
lên, vách thứ cấp tách ra khỏi vách sơ cấp tạo nên ở
phía trên của lỗ như một màng
cuốn. Các lỗ viền cũng thường cặp đôi, nghĩa là các
lỗ của 2 tế bào ở cạnh nhau
thường xếp đối diện nhau. Nhưng khi các yếu tố dẫn
nước tiếp xúc với các tế bào
loại khác thì các lỗ viền đối diện với các lỗ đơn, lúc
đó ta có lỗ nửa viền.
c. Khoảng gian bào và những khoang trống
Khoảng gian bào là những khoảng trống giữa các tế
bào, được hình thành khi
chất pectin gắn kết giữa các tế bào bị phá hủy.
Khoảng gian bào thường bé nhưng
cũng có khi nó lớn hơn cả các tế bào ở xung quanh,
hoặc biến thành những khoang
kín rất lớn gọi là những khoang trống. Gian bào và
khoang trống có thể chứa khí,
hoặc những chất khác (chất nhầy, gôm, nước...).