Suy tim
(Heart failure)
(Kỳ 4)
PGS.TS. Ng.Phú Kháng(Bệnh học nội khoa HVQY)
4. Suy tim toàn bộ.
Suy tim toàn bộ là suy tim cả 2 phía: suy tim phải và suy tim trái.
4.1. Nguyên nhân:
. Những bệnh gây suy tim phải về sau gây suy cả tim trái và ngược lại.
. Viêm cơ tim.
. Viêm màng trong tim nhiễm khuẩn bán cấp tính.
. Thoái hoá dạng tinh bột cơ tim.
. Viêm cơ tim do các bệnh chất tạo keo.
. Bệnh cơ tim tiên phát.
. Bệnh màng ngoài tim.
. Bệnh tim bẩm sinh.
. Bệnh thiếu máu, thiếu vitamin B1, nhiễm độc hormon tuyến giáp...
4.2. Cơ chế bệnh sinh và biểu hiện lâm sàng cận lâm sàng:
Là sự kết hợp của suy tim phải và suy tim trái.
4.3. Chẩn đoán:
Chẩn đoán suy tim toàn bộ dựa theo tiêu chuẩn của Framingham-1993
như sau:
- Tiêu chuẩn chính:
. Khó thở kịch phát về ban đêm.
. Tĩnh mạch cảnh căng phồng.
. Rên nổ ở 2 nền phổi.
. Tim to.
. Phù phổi cấp.
. Nhịp ngựa phi (T3).
. Tăng áp lực tĩnh mạch ngoại vi (>16cmH20).
. Phản hồi gan tĩnh mạch cảnh dương tính.
- Tiêu chuẩn phụ:
. Phù ngoại vi.
. Ho về đêm.
. Khó thở khi hoạt động thể lực.
. Gan to.
. Tràn dịch màng phổi.
. Giảm dung tích sống ≥ 30% so với bình thường.
. Nhịp tim nhanh (> 120ck/phút).
- Có thể xếp vào tiêu chuẩn chính hay tiêu chuẩn phụ:
. Giảm cân nặng ≥ 1,5kg sau 5 ngày điều trị suy tim.
Phương vận dụng những tiêu chuẩn trên để chẩn đoán suy tim: phải có
3 tiêu chuẩn trở lên (ít nhất 1 tiêu chuẩn chính và 2 tiêu chuẩn phụ).
5. Điều trị suy tim.
5.1. Nguyên tắc điều trị:
- Dùng những biện pháp không dùng thuốc như:
. Ăn nhạt (≤ 2g muối/ngày), uống nước 1-1,5 lít/ngày.
. Không hoạt động gắng sức.
. Nếu là nữ: sinh đẻ có kế hoạch...
. Loại trừ các yếu tố nguy cơ khác.
- Điều trị nguyên nhân gây suy tim:
Ví dụ: nong hoặc thay van, phẫu thuật đóng các lỗ thông, cắt bỏ màng
ngoài tim (hội chứng Pick)...
- Dùng một loại hay phối hợp các thuốc để điều trị suy tim (cường tim, lợi
tiểu, giãn mạch).
- Lọc máu.
- Ghép tim (hoặc ghép đồng bộ tim-phổi).
5.2. Thuốc cường tim:
Thuốc cường tim để điều trị suy tim được chia làm 2 loại:
. Thuốc cường tim thuộc nhóm digitalis.
. Thuốc cường tim không phụ thuộc nhóm digitalis.
5.2.1. Thuốc cường tim thuốc nhóm digitalis: có nhiều loại thuốc khác
nhau (digital lanata- trắng; digital purpurue-đỏ) nhưng thực tế lâm sàng hiện
nay thường dùng nhất là ouabain và digoxin.
- Cách dùng một số loại thuốc nhóm digitalis:
Liều tấn công
Loại
thuốc Uống
Tiêm t
ĩnh
mạch
Liều
duy
trì
Ouabain
Digoxin
Digitoxin Digitalis
O
0,25-
1mg
0,7-
1,2mg
0,25-
0,5mg
0,25-
1mg
0,75-
0,25-
0,5mg
0,25mg
0,25mg