zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Trung học cơ sở

Tài liệu môn Khoa học tự nhiên lớp 9 - Chủ đề: Khúc xạ ánh sáng

Chia sẻ: Phan Duy Cường | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

10
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu môn "Khoa học tự nhiên lớp 9 - Chủ đề: Khúc xạ ánh sáng" trình bày các nội dung chính như sau: Hiện tượng khúc xạ ánh sáng; định luật khúc xạ ánh sáng; chiết suất của môi trường; đồng thời cung cấp các bài tập trắc nghiệm và tự luận nhằm giúp học sinh ôn tập và củng cố kiến thức đã học. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu môn Khoa học tự nhiên lớp 9 - Chủ đề: Khúc xạ ánh sáng

THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA THẦY CƯỜNG PLEIKU KHOA HỌC TỰ NHIÊN 9 ĐỊA CHỈ: 74A VÕ TRUNG THÀNH CHỦ ĐỀ: KHÚC XẠ ÁNH SÁNG SĐT: 0989 476 642 PHẦN I. LÝ THUYẾT 1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng - Khi truyền từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác, tia sáng có thể bị khúc xạ (bị lệch khỏi phương truyền ban đầu) tại mặt phân cách giữa hai môi trường (hay tia sáng bị gãy khúc ngay tại mặt phân cách hai môi trường). N S i P không khí Q I nước r N' R minh họa cho sự truyền ánh sáng từ không khí vào nước  PQ : mặt phân cách giữa hai môi trường.  NN ' : pháp tuyến tại điểm tới I . (Chú ý: Pháp tuyến vuông góc với mặt phân cách giữa hai môi trường NN '  PQ ).  SI : tia tới.  I : điểm tới.   SIN  i : góc tới (là góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến tại điểm tới).  IR : tia khúc xạ.   RIN '  r : góc khúc xạ (là góc hợp bởi tia khúc xạ và pháp tuyến tại điểm tới). 2. Định luật khúc xạ ánh sáng - Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia sáng tới. - Đối với hai môi trường trong suốt nhất định, tỉ số giữa sin góc tới  sin i  và sin góc khúc xạ  sin r  là một hằng số. - Chú ý: Khi góc tới i tăng (hoặc giảm) thì góc khúc xạ r cũng tăng (hoặc giảm) theo nhưng sin i sin i tỉ số luôn không đổi  const . sin r sin r Page | 1
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA 3. Chiết suất của môi trường a) Chiết suất của môi trường - Chiết suất n của một môi trường trong suốt được xác định bằng tỉ số giữa tốc độ của ánh sáng trong chân không (hoặc không khí) với tốc độ ánh sáng trong môi trường đó. c - Biểu thức: n  v Trong đó  c  300 000  km / s   3 108  m / s  : là tốc độ của ánh sáng trong chân không hoặc không khí.  v  m / s  : tốc độ của ánh sáng trong môi trường trong suốt đó. Bảng chiết suất của một số môi trường Môi trường Chiết suất Chân không 1 Không khí 1, 000293  1 Nước 1,333 Nước đá 1,309 Thủy tinh thường 1,520 Kim cương 2, 419 - Chú ý: + Khi tia ánh truyền từ môi trường chiết suất nhỏ sang môi trường chiết suất lớn hơn thì góc tới lớn hơn góc khúc xạ  i  r  . Ví dụ: tia sáng truyền từ không khí vào nước. + Khi tia ánh truyền từ môi trường chiết suất lớn sang môi trường chiết suất nhỏ hơn thì góc tới bé hơn góc khúc xạ  i  r  . Ví dụ: tia sáng truyền từ thủy tinh ra không khí. b) Chiết suất tỉ đối - Chiết suất tỉ đối của môi trường 2 đối với môi trường 1 bằng tỉ số giữa các tốc độ truyền ánh sáng v1 và v2 trong hai môi trường. v1 n2 sin i - Biểu thức: n21    v2 n1 sin r Trong đó  n1 ; n2 : chiết suất của môi trường 1 và môi trường 2 .  n21 : chiết suất tỉ đối của môi trường chứa tia khúc xạ (môi trường 2 ) đối với môi trường chứa tia tới (môi trường 1). Page | 2
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA PHẦN II. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 4 ĐÁP ÁN Câu 1. Theo định luật khúc xạ thì A. tia khúc xạ và tia tới nằm trong cùng một mặt phẳng. B. góc khúc xạ có thể bằng góc tới. C. góc tới tăng bao nhiêu lần thì góc khúc xạ tăng bấy nhiêu lần. D. góc tới luôn luôn lớn hơn góc khúc xạ. Câu 2. Trong hiện tượng khúc xạ, góc khúc xạ A. có thể lớn hơn hoặc nhỏ hơn góc tới. B. bao giờ cũng lớn hơn góc tới. C. có thể bằng 0 . D. bao giờ cũng nhỏ hơn góc tới. Câu 3. Tốc độ ánh sáng trong không khí là v1 , trong nước là v2 . Một tia sáng chiếu từ nước ra ngoài không khí với góc tới là i , có góc khúc xạ là r . Kết luận nào dưới đây là đúng? A. v1  v2 ; i  r . B. v1  v2 ; i  r . C. v1  v2 ; i  r . v1  v2 ; i  r . Câu 4. Chọn câu sai A. Chiết suất là đại lượng không có đơn vị. B. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường luôn luôn nhỏ hơn 1. C. Chiết suất tuyệt đối của chân không bằng 1. D. Chiết suất tuyệt đối của một môi trường không nhỏ hơn 1. Câu 5. Nếu tăng góc tới lên hai lần thì góc khúc xạ sẽ A. tăng hai lần. B. tăng hơn hai lần. C. tăng ít hơn hai lần. D. chưa đủ điều kiện để kết luận. Câu 6. Hãy chỉ ra câu sai. A. Chiết suất tuyệt đối của mọi môi trường trong suốt đều lớn hơn 1. B. Chiết suất tuyệt đối của chân không bằng 1. C. Chiết suất tuyệt đối cho biết tốc độ truyền ánh sáng trong môi trường đó chậm hơn trong chân không bao nhiêu lần. D. Chiết suất tỉ đối giữa hai môi trường cũng luôn luôn lớn hơn 1. Câu 7. Chiết suất tỉ đối giữa hai môi trường A. cho biết tia sáng khúc xạ nhiều hay ít khi đi từ môi trường này vào môi trường kia. B. càng lớn khi góc tới của tia sáng càng lớn C. càng lớn thì góc khúc xạ càng nhỏ. D. bằng tỉ số giữa góc khúc xạ và góc tới. Page | 3
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA Câu 8. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là hiện tượng tia sáng chiếu xiên góc gặp mặt phân cách giữa hai môi trường thì A. bị hắt trở lại môi trường cũ. B. bị hấp thụ hoàn toàn và không truyền vào môi trường thứ hai. C. tiếp tục truyền thẳng vào môi trường trong suốt thứ hai. D. bị khúc xạ (gãy khúc) tại mặt phân cách giữa hai môi trường và đi vào môi trường trong suốt thứ hai. Câu 9. Khi một tia sáng đi từ không khí tới mặt phân cách giữa không khí và nước thì có thể xảy ra hiện tượng A. khúc xạ ánh sáng. B. phản xạ ánh sáng. C. không thể đồng thời xảy ra cả hiện tượng khúc xạ lẫn hiện tượng phản xạ. D. có thể đồng thời xảy ra cả hiện tượng khúc xạ lẫn hiện tượng phản xạ. Câu 10. Phát biểu nào sai khi nói về hiện tượng khúc xạ ánh sáng? A. Tia khúc xạ và tia tới cùng nằm trong mặt phẳng tới. B. Góc tới tăng dần thì góc khúc xạ cũng tăng dần. C. Nếu tia sáng đi từ môi trường nước sang môi trường không khí thì góc khúc xạ lớn hơn góc tới. D. Nếu tia sáng đi từ môi trường không khí sang môi trường nước thì góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ. Câu 11. Một tia sáng truyền từ nước ra không khí thì A. góc khúc xạ lớn hơn góc tới. B. tia khúc xạ luôn trùng với pháp tuyến. C. tia khúc xạ luôn vuông góc với pháp tuyến. D. góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới. Câu 12. Khi chiếu tia tới vuông góc với mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt thì A. góc khúc xạ nhỏ hơn góc tới. B. tia sáng tiếp tục truyền thẳng mà không bị khúc xạ. C. tia sáng bị phản xạ hoàn toàn. D. góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ. Page | 4
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA CÂU HỎI ĐÚNG – SAI Đánh dấu  vào lựa chọn của em. Câu 1. Một tia sáng truyền từ nước ra không khí như hình vẽ N (2) (1) P không khí Q I nước N' a) Tia số 1 là tia khúc xạ. đúng; sai b) Tia số  2  là tia khúc xạ. đúng; sai c) Chiết suất của nước lớn hơn chiết suất của không khí nên góc tới nhỏ hơn góc khúc xạ. đúng; sai d) Chiết suất của nước lớn hơn chiết suất của không khí nên góc tới lớn hơn góc khúc xạ. đúng; sai Page | 5
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA Câu 2. Một tia sáng truyền từ không khí vào nước như hình vẽ N S (1) P không khí Q I nước (3) N' (2) a) Tia số 1 là tia phản xạ. đúng; sai b) Tia số  2  là tia khúc xạ. đúng; sai c) Tia số  3 là tia khúc xạ. đúng; sai  d) Số đo của góc SIN bằng số đo của góc tạo bởi tia IN và tia số 1 . đúng; sai Page | 6
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA Câu 3. Một tia sáng truyền từ không khí vào nước như hình vẽ N S 60o P không khí Q I nước 40o R N' a) Góc tới có số đo bằng 60 . đúng; sai b) Góc khúc xạ có số đo bằng 40 . đúng; sai c) Vì chiết suất của không khí lớn hơn chiết suất của nước nên góc tới lớn hơn góc khúc xạ. đúng; sai sin i sin 60 d) Chiết suất của nước bằng n    1,347 . sin r sin 40 đúng; sai Câu 4. Một tia sáng truyền từ không khí dưới góc tới 30 vào thủy tinh. Biết chiết suất của thủy tinh là 1,53 a) Góc phản xạ có số đo bằng 30 . đúng; sai b) Góc khúc xạ có số đo bằng 19 . đúng; sai c) Tốc độ ánh sáng truyền trong thủy tinh là 1, 96 108  m / s  . đúng; sai d) Do chiết suất của thủy tinh lớn hơn chiết suất của không khí nên góc tới lớn hơn góc khúc xạ. đúng; sai Page | 7
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA TỰ LUẬN Câu 1. Chiết suất của nước và của thủy tinh đối với một ánh sáng đơn sắc có giá trị lần lượt là 1,333 và 1, 532 . Tính chiết suất tỉ đối của nước đối với thủy tinh ứng với ánh sáng đơn sắc này. Câu 2. Chiếu một tia sáng đơn sắc từ không khí tới mặt nước với góc tới 60 , tia khúc xạ đi vào trong nước với góc khúc xạ là r . Biết chiết suất của không khí và của nước đối với ánh sáng đơn sắc này lần lượt là 1 và 1, 333 . Tính số đo của góc khúc xạ. Câu 3. Tính tốc độ của ánh sáng trong thủy tinh. Biết thủy tinh có chiết suất 1, 6 . Câu 4. Một tia sáng truyền từ môi trường A vào môi trường B dưới góc tới 6 thì góc khúc xạ tương ứng là 8 . Tính tốc độ ánh sáng trong môi trường A . Biết tốc độ ánh sáng trong môi trường B là 2 105  km / s  . Câu 5. Tính tốc độ của ánh sáng truyền trong môi trường nước. Biết tia sáng truyền từ không khí với góc tới là 60 thì góc khúc xạ trong nước là 40 . Lấy tốc độ ánh sáng ngoài không khí c  3 108  m / s  . Câu 6. Tia sáng truyền trong không khí tới gặp mặt thoáng của chất lỏng có chiết suất n  3 . Nếu tia phản xạ và tia khúc xạ vuông góc với nhau thì góc tới bằng bao nhiêu? Câu 7. Nếu tia phản xạ và tia khúc xạ vuông góc với nhau, mặt khác góc tới là 30 thì chiết suất tỉ đối n21 bằng bao nhiêu? N S K i i' P Q I r R N' Page | 8

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.04: Bộ 290+ Đề Thi Vào Lớp 10 Năm 2020

290 tài liệu

513 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.