THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA
Page | 1
TH
Ầ
Y CƯ
Ờ
NG PLEIKU
ĐỊA CHỈ: 74A VÕ TRUNG THÀNH
SĐT: 0989 476 642
KHOA H
Ọ
Ự
NHIÊN 9
CHỦ ĐỀ: NĂNG LƯỢNG CỦA TRÁI ĐẤT
NĂNG LƯỢNG HÓA THẠCH
PHẦN I. LÝ THUYẾT
1. Năng lượng của Trái Đất
- Năng lượng của Trái Đất nhận được từ Mặt Trời truyền đến. Năng lượng Mặt Trời
truyền đến Trái Đất chủ yếu ở hai dạng: nhiệt và ánh sáng.
- Trái Đất giữ lại khoảng 70% năng lượng Mặt Trời và phản xạ lại vào không gian
30% .
- Quá trình trao đổi chất và chuyển hóa năng lượng trên Trái Đất tạo nên các vòng
năng lượng. Vòng năng lượng trên Trái Đất đã tạo ra gió, các dòng hải lưu và sóng
biển, hình thành các kiểu thời tiết và khí hậu đa dạng trên Trái Đất.
- Vòng năng lượng trên Trái Đất cung cấp cho các chu trình vận động trên Trái Đất
như chu trình nước, chu trình carbon.
- Ngoài năng lượng từ Mặt Trời truyền đến, trên Trái Đất còn có các nguồn năng lượng
khác nhau (tuy chỉ chiếm một tỉ lệ rất nhỏ) như:
+ Năng lượng địa nhiệt.
+ Năng lượng thủy triều.
+ Năng lượng hạt nhân.
2. Năng lượng hóa thạch
- Năng lượng hóa thạch là năng lượng được dự trữ trong các nhiên liệu hóa thạch như
than mỏ, dầu mỏ, khí thiên nhiên và khí mỏ dầu.
Ưu và nhược điểm của nhiên liệu hóa thạch
Ưu điểm Nhược điểm
- Có sẵn trong thiên nhiên.
- Khai thác nhanh, dễ vận chuyển.
- Tỏa nhiệt lượng lớn khi đốt.
- Có thể dự trữ trong thời gian dài.
- Thời gian hình thành lâu và không tái
tạo.
- Trữ lượng có hạn.
- Khai thác và sử dụng nhiên liệu hóa
thạch gây ảnh hướng tiêu cực đến khí
hậu và hệ sinh thái.
3. Năng lượng tái tạo
- Năng lượng tái tạo là năng lượng có sẵn trong thiên nhiên, liên tục được bổ sung
thông qua các quá trình tự nhiên như: năng lượng Mặt Trời, năng lượng gió, năng
lượng sóng biển, năng lượng nước,…
- Ưu điểm của năng lượng tái tạo là nguồn cung cấp vô hạn, không tạo ra chất thải,
không ảnh hưởng (hoặc ít ảnh hưởng) đến môi trường khi khai thác.
- Nhược điểm của năng lượng tái tạo là phải phụ thuộc vào điều kiện địa lí và thời
tiết. Các thiết bị khai thác có cấu tạo phức tạp và giá thành cao.
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA
Page | 2
4. Sử dụng hiệu quả năng lượng và bảo vệ môi trường
- Hiệu quả năng lượng của thiết bị, máy móc được xác định bởi hiệu suất chuyển hóa
năng lượng.
- Biểu thức: 100%
i
tp
A
HA
Trong đó:
+
:
i
A J Năng lượng có ích ở đầu ra.
+
:
tp
A J Năng lượng tiêu thụ ở đầu vào.
- Tùy thuộc vào thiết bị điện, năng lượng có ích có thể là năng lượng ánh sáng đối với
bóng đèn hoặc là năng lượng nhiệt đối với lò nướng,…
- Các thiết bị có hiệu suất càng lớn thì hiệu quả sử dụng năng lượng của thiết bị càng
cao.
Ví dụ: Bóng đèn LED có hiệu suất 90% hoạt động hiệu quả hơn bóng đèn dây
tóc có hiệu suất 7% .
Nghĩa là bóng đèn LED chuyển hóa 90% năng lượng điện (điện năng) tiêu thụ
thành năng lượng ánh sáng (quang năng).
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA
Page | 3
PHẦN II. BÀI TẬP
TRẮC NGHIỆM 4 ĐÁP ÁN
Câu 1. Việc đốt cháy nhiên liệu hóa thạch sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người và gây
ô nhiễm môi trường. Sản phẩm đốt cháy nào sau đây gây ra hiệu ứng nhà kính trên Trái Đất?
A. 2
H O . B. 2
CO . C. CO . D. B và C đều đúng.
Câu 2. Năng lượng nào dưới đây không thể tái tạo trong thời gian ngắn?
A. Mặt Trời. B. Địa nhiệt. C. Gió. D. Dầu mỏ.
Câu 3. Ở Việt Nam đang phát triển các nhà máy điện Mặt Trời và điện gió để tăng sự đa
dạng trong nguồn cung cấp năng lượng cũng như để bảo vệ môi trường. Dạng năng lượng
mà các nhà máy này sử dụng để tạo ra điện năng là
A. năng lượng hóa thạch. B. năng lượng không tái tạo.
C. năng lượng tái tạo. D. A, B, C đều đúng.
Câu 4. Nhược điểm của nhà máy điện Mặt Trời là
A. Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
B. Điện áp sản xuất ra không liên tục do sự ảnh hưởng của điều kiện thời tiết.
C. Tấm pin Mặt Trời sau khi hỏng không thể tái chế hoặc tái sử dụng nên gây ô nhiễm môi
trường.
D. A, B, C đều đúng.
Câu 5. Năng lượng Mặt Trời tham gia vào chu trình carbon ở giai đoạn
A. động vật ăn thực vật. B. quang hợp của thực vật.
C. phân rã xác động vật và thực vật. D. tiêu hóa thức ăn ở động vật.
Câu 6. Để cân bằng với lượng nhiệt mà Trái Đất hấp thụ từ Mặt Trời thì Trái Đất cũng giải
phóng một lượng nhiệt tương ứng vào không gian bên ngoài thông qua quá trình
A. dẫn nhiệt. B. đối lưu. C. bức xạ nhiệt. D. cả ba quá trình trên.
Câu 7. Năng lượng Mặt Trời tham gia vào chu trình của nước ở giai đoạn
A. ngưng tụ hơi nước. B. nước bay hơi do nhiệt độ cao.
C. thoát hơi nước ở thực vật trên cạn. D. mưa.
Câu 8. Nhiên liệu hóa thạch có nguồn gốc từ việc phân hủy xác
A. động vật. B. thực vật.
C. động vật và thực vật. D. vi khuẩn.
Câu 9. Gió và dòng hải lưu được tạo thành từ
A. sự chênh lệch nhiệt độ giữa các vùng trên Trái Đất.
B. do lực hút của Mặt Trăng.
C. do lực hút của Mặt Trời.
D. do năng lượng địa nhiệt của Trái Đất.
Câu 10. Để có được nhiên liệu hóa thạch, xác sinh vật phải trải qua quá trình biến đổi dưới
áp suất và nhiệt độ cao để dần dần trở thành dầu mỏ, khí thiên nhiên,… Quá trình này kéo
dài trong
A. vài năm. B. vài trăm năm.
C. vài ngàn năm. D. vài trăm triệu năm.
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA
Page | 4
Câu 11. Một máy quạt tiêu thụ 45 J điện năng nhưng chỉ chuyển hóa được 40% năng lượng
điện thành cơ năng. Phần năng lượng hao phí do tỏa nhiệt là
A. 18 J. B. 22,5 J. C. 27 J. D. 30 J.
Câu 12. Một bóng đèn huỳnh quang tiêu thụ 100 J điện năng nhưng năng lượng ánh sáng
phát ra chỉ đạt 15 J. Hiệu suất của bóng đèn là
A. 7% . B. 15 % . C. 85% . D. 90% .
THẦY CƯỜNG PLEIKU – DẠY KÈM TOÁN – LÝ – HÓA
Page | 5
CÂU HỎI ĐÚNG – SAI
Đánh dấu vào lựa chọn của em.
Câu 1. Xét tính đúng – sai của các phát biểu sau
a) Quạt điện có hiệu suất 55% hoạt động hiệu quả hơn quạt điện có hiệu suất 45% .
đúng; sai
b) Trái Đất chỉ giữ lại 30% năng lượng Mặt Trời truyền xuống, phần còn lại bị phản
xạ vào không gian.
đúng; sai
c) Ưu điểm của việc khai thác và sử dụng năng lượng tái tạo là không phụ thuộc vào
các yếu tố thời tiết và thiên nhiên; chi phí đầu tư ban đầu rẻ.
đúng; sai
d) Nhiên liệu hydrogen được coi là một nguồn năng lượng xanh vì không phát thải
khí nhà kính trong quá trình đốt cháy.
đúng; sai
Câu 2. Chu trình carbon là một chu trình sinh địa hóa học, trong đó carbon được trao đổi
giữa sinh quyển, thổ nhưỡng quyển, địa quyển và khí quyển của Trái Đất. Nó là một trong
các chu trình quan trọng nhất của Trái Đất và cho phép carbon được tái chế và tái sử dụng
trong khắp sinh quyển và bởi tất cả các sinh vật của nó.
a) Thực vật hấp thụ năng lượng Mặt Trời để chuyển khí 2
CO và nước thành đường và
tinh bột nhờ vào quá trình quang hợp.
đúng; sai
b) Động vật thông qua quá trình tiêu hóa thức ăn và hô hấp đã thải ra khí 2
CO và
nước.
đúng; sai
c) Trong quá trình thực vật lớn lên, chúng tích trữ carbon trong các tế bào. Lượng
carbon này sẽ trở về môi trường khi thực vật chết đi hoặc bị tiêu hóa bởi các loài động
vật.
đúng; sai
d) Năng lượng Mặt Trời chỉ đóng một vai trò rất nhỏ trong chu trình carbon.
đúng; sai