Ị
Ộ Ậ NGH LU N XÃ H I
Ầ
I. YÊU C U CHUNG: ộ ừ ả ấ kho ng hai trang gi y thi) bàn v m t t ề ộ ư
ọ ạ ộ ệ ượ ưở t
ả ả ọ ề ệ ầ
ộ ờ ị ậ trúc m t bài văn ngh lu n xã h i hoàn ch nh.
ả ắ (kho ng 400 t 1. H c sinh làm m t bài văn ng n ờ ố ặ ng đ i s ng. ng đ o lí ho c m t hi n t ả ấ ư ẹ ấ 2. Tuy đi u ki n th i gian làm bài r t eo h p nh ng h c sinh cũng c n ph i đ m b o c u ụ ể C th : ế
ể ạ ầ ữ ỉ ầ M bài, thân bài, k t bài. ậ ở ế ả ) và gi a các lu n đi m, các đo n trong ph n thân bài ph i
ư ậ ượ
ữ ầ ể ử ụ
ạ ế ớ ở ạ ứ ng có ch c năng: liên k t v i ý đo n văn
ướ ộ ả ầ ủ Bài làm ph i đ y đ ba ph n: ầ m bài, thân bài, k t bài ở Gi a ba ph n ( ả ự ặ ế ẽ ể c nh v y, c n ph i: có s liên k t ch t ch . Đ làm đ ừ ữ ể ữ ữ ng , nh ng câu văn… đ chuy n ý. + S d ng nh ng t ườ ườ ở ầ đ u đo n văn (Câu này th ng + Câu chuy n ý th ớ c đó và m ra ý m i trong đo n văn). tr
ạ
ộ
ể ở ể ả ả ả ậ ầ ạ + Không th trình bày ph n thân bài ch v i m t đo n văn! ế Ph i b o đ m tính cân đ i gi a ba ph n (m bài, thân bài, k t bài) trong toàn b bài văn cũng nh ể “đ u voi đuôi chu t” ợ ữ ư ộ (ph n ầ “mở
ỉ ớ ộ ở ng h p làm bài ki u ”). ể ở ầ gi a các lu n đi m ề bài, thân bài” l i nói nhi u, thi u ph n “
ầ ầ ố ữ ườ ph n thân bài, tránh tr ầ k t bài ế ậ ế ế ợ ứ ả ậ Ph i bi t v n d ng k t h p các thao tác l p lu n trong bài văn: gi i thích, phân tích, ch ng minh,
ậ
ứ ư ể ả ể ạ ứ Đ bài văn có s c thuy t ph c, c n s d ng m t s ph ng th c bi u đ t nh bi u c m, t ự ự s ,
ạ ả ế ậ ụ ỏ so sánh, bác b , bình lu n… ế ỗ ợ ụ ầ ử ụ ứ
ộ ố ươ ị ậ ng th c ngh lu n chính. Ị Ậ ế ƯỚ Ộ
ị ậ ề ộ ư ưở ể ươ ả miêu t , thuy t minh… h tr cho ph Ề Ấ Ị NG N I DUNG, V N Đ NGH LU N II. Đ NH H ạ ng, đ o lí:
ề ụ ng, m c đích s ng, ngh nghi p, ơ c m …
ồ ướ ng;
ỉ ự 1. Ngh lu n v m t t t ố ưở ứ lí t ấ ề ậ V n đ nh n th c: ấ ề ề ạ ứ V n đ v đ o đ c, tâm h n, tính cách: ả ỉ ầ ệ ướ ị c, lòng nhân ái, v tha, bao dung, đ l ụ ợ
ẫ ử ố , tình anh em…
tình m u t ồ
ụ ử ầ ườ ấ ề ề ấ ề ề ấ ề ề ộ ượ lòng yêu n ộ tính trung th c, dũng c m, chăm ch , c n cù, thái đ hòa nhã, khiêm t n; thói ích k , ba hoa, v l i… , tình ph t ạ ộ tình đ ng bào, tình th y trò, tình b n… ộ ố i trong cu c s ng.
ứ ị ậ ề ộ ệ ượ
ề
ứ ủ ọ ự ườ ệ ượ ạ ị ễ
ộ ậ ố ố ỡ ồ ử ế ủ ờ ố ng đ i s ng: ộ ậ ớ ờ ố tai ữ ử ạ ị ng b ô nhi m, đ i d ch AIDS, nh ng tiêu c c trong thi c , n n ộ ế ứ ng, phong trào thanh niên ti p s c mùa thi, cu c v n đ ng ờ ơ ệ ượ ươ ng lãng phí, l i s ng th i t t vi c t t, hi n t
ệ V n đ v các quan h gia đình: ệ V n đ v các quan h xã h i: ử ố V n đ v cách ng x , đ i nhân x th c a con ng 2. Ngh lu n v m t hi n t ợ ớ ầ ị ậ ng g n gũi v i đ i s ng và sát h p v i trình đ nh n th c c a h c sinh: Đ tài ngh lu n th ườ ạ n n giao thông, hi n t ng môi tr ọ ườ ạ b o hành trong gia đình trong h c đ ấ ữ giúp đ đ ng bào ho n n n, nh ng t m g ờ ượ vô c m, hi n t ng ch y theo th i th
ế ờ ố ộ ộ
ự ố ớ ọ ụ ạ ườ ố ệ ố ng ng ố ng, thói d i trá… ỉ ờ ố ng đ i s ng không ch có ý nghĩa xã h i, tác đ ng đ n đ i s ng xã ắ ố ụ ư ưở t ng, đ o lí, cách s ng đúng đ n, tích c c đ i v i h c sinh, thanh
ạ ạ ệ ượ ạ ả Ngh lu n v m t hi n t ị ậ ề ộ ệ ượ ộ h i mà còn có tác d ng giáo d c t niên.
Ị III. Đ NH H
ị ậ ề ộ ư ưở ƯỚ 1. Ngh lu n v m t t t NG DÀN Ý CHUNG: ạ ng, đ o lí:
ở a. M bài: ẫ ấ ị ậ ắ vào v n đ c n ngh lu n ề ầ D n d t
ị ậ ẫ ầ
ị ậ (có tính chuy n ýể ề c n ngh lu n ra ( trích d n) ấ Nêu v n đ ề ấ ề ư Ph iả làm gì v v n đ đ a ra ngh lu n )
ướ ạ ầ ậ
ữ ả
ộ
ấ ề ệ , trên c s đó gi i thích ý nghĩa, n i dung v n đ . ậ ơ ở ả b. Thân bài: ả * B c 1: Gi i thích t t ầ ề Tùy theo yêu c u đ bài có th có nh ng cách gi i thích khác nhau: Gi i thích khái ni m Gi i thích nghĩa đen ư ưở ng, đ o lí c n bàn lu n (…). ể ả ơ ở ủ ừ ữ ồ ng , r i suy lu n ra c a t ộ nghĩa bóng, trên c s đó gi i thích ý nghĩa, n i
ả ả ấ ề dung v n đ . ả ơ ở ộ ị Gi i thích m nh đ ề, hình nhả trong câu nói, trên c s đó xác đ nh n i dung, ý nghĩa c a v n đ ủ ấ ề
ề ậ ệ mà câu nói đ c p.
ắ ừ ự ừ ữ v ng). ng ( theo nghĩa t : Tránh sa vào c t nghĩa t
ầ ặ ữ ứ ủ ư ưở ạ
ả
ấ ủ ấ ủ ấ ề ậ ng, đ o lí c n bàn lu n (…) ỏ ớ t i cùng ấ ề ượ ể c bi u ể c đ t ra đ làm sáng t ỏ T i sao? (Vì sao?) V n đ đ
ầ ể ấ ư ế
ả ờ ứ ở ộ ề ấ ướ ế ậ
ấ ề ứ ộ đúng – sai, đóng góp – h n chạ ủ ấ ề ế c a v n đ .
ế ấ ề ể ệ ậ
ấ ề * L u ýư ướ * B c 2: Phân tích và ch ng minh nh ng m t đúng c a t t ả ủ ấ ề ượ ặ ả B n ch t c a thao tác này là gi ng gi i nghĩa lí c a v n đ đ ấ ự ả ạ b n ch t c a v n đ . Ph n này th c ch t là tr l i câu h i: ẫ ỏ ữ ệ hi n nh th nào? Có th l y nh ng d n ch ng nào làm sáng t ? ạ * B c 3: Bình lu n, đánh giá (bàn b c, m r ng, đ xu t ý ki n…): ủ ấ ề ý nghĩa c a v n đ , m c đ Đánh giá v n đ : Nêu ệ ỏ ữ Phê phán, bác b nh ng bi u hi n sai l ch có liên quan đ n v n đ đang bàn lu n (…) M r ng v n đ
ọ
ứ ọ
ự * B c 4: Rút bài h c nh n th c và hành đ ng bài h c kinh nghi m ng, tình c m, ư ả …( Th c ch t tr l i câu h i: t ọ ậ , trong h c t p ậ ề v n đ bàn lu n,
ề ư ậ ố ớ ở ộ ướ ừ ự nh n th c hi u ra đi u gì? Nh n ra v n đ gì có ý nghĩa đ i v i tâm h n, l
ắ ng châm đúng đ n, ph ộ ộ ố cũng nh trong ệ trong cu c s ng ấ ả ờ ỏ ừ ấ ồ ố ố ả i s ng b n thân?...) ướ ươ ng h ụ ể ộ ng hành đ ng c th
ả ự
ậ ở ẳ ị thân bài (…)
ờ ậ T s đánh giá trên, rút ra ậ ư ưở ứ cũng nh trong t t ể ấ ề ươ ề ấ Bài h cọ hành đ ngộ Đ xu t ph ỏ : Ph i làm gì? …) ấ ả ờ ( Th c ch t tr l i câu h i ế c. K t bài: ề ư ưở t Kh ng đ nh chung v t ườ ọ ắ ử ế L i nh n g i đ n m i ng ạ ng, đ o lí đã bàn lu n i (…)
ị ậ ề ộ ệ ượ 2. Ngh lu n v m t hi n t ờ ố ng đ i s ng
ở a. M bài:
ấ ề ẫ ắ ể ớ ứ ề ệ ộ ề ữ D n d t vào đ (…) đ gi i thi u chung v nh ng v n đ có tính b c xúc mà xã h i ngày nay
ầ c n quan tâm. ớ ệ ấ ề ị ậ ặ ở ề ệ ượ ờ ố ề ậ ề đ bài: hi n t ng đ i s ng mà đ bài đ c p…
Gi i thi u v n đ ngh lu n đ t ra ( Chuy n ý)ể
ự ạ ả ệ ượ ượ ở ề c nêu đ bài (…). Có th ể
ờ ố b. Thân bài: ướ * B c 1: Trình bày th c tr ng – Mô t hi n t ế ủ ả nêu thêm hi u bi t c a b n thân v hi n t
ề ệ ượ ầ ư ờ ố ng đ i s ng đ ng đ i s ng đó (…). ụ ể ữ ố ể Khi miêu t th c tr ng, c n đ a ra nh ng thông tin c th , tránh l i nói chung chung, m ơ
ư L u ý: ồ ớ ạ ượ ứ h m i t o đ
ả ự ạ ụ ế ế ớ ướ ươ c s c thuy t ph c. ự ạ ự ạ ự ạ ở ị Tình hình, th c tr ng trên th gi i (…) c (…) Tình hình, th c tr ng trong n ng (…) đ a ph Tình hình, th c tr ng
ờ ố ở ữ ng đ i s ng đã nêu trên.
ả ạ ủ ạ c a hi n t
ả * B c 2: Phân tích nh ng nguyên nhân – tác h i c a hi n t ậ ng, tác đ ng H u qu , tác h i ậ ng, tác đ ng ệ ượ ộ ờ ố ệ ượ ủ ng đ i s ng đó: ộ ồ ạ ố ớ ộ ộ H u qu , tác h i đ i v i c ng đ ng, xã h i (…)
ưở ưở ả ỗ ườ i (…)
ủ ướ Ả nh h Ả + nh h ạ ố ớ ậ + H u qu , tác h i đ i v i cá nhân m i ng Nguyên nhân: + Nguyên nhân khách quan (…) + Nguyên nhân ch quan (…)
ậ ề ệ ượ ố ấ ướ * B c 3: Bình lu n v hi n t ng ( t t/ x u, đúng /sai...)
ị ờ ố ị ậ ọ ừ ệ ượ hi n t ng đ i s ng đã ngh lu n. ý nghĩa, bài h c t ẳ Kh ng đ nh:
ỏ ộ ố ứ ệ ế ậ ầ ệ ượ ậ ng bàn lu n
Phê phán, bác b m t s quan ni m và nh n th c sai l m có liên quan đ n hi n t (…).
ờ ệ ạ ừ ệ ượ ủ ề ữ ấ ề ừ ệ ượ góc nhìn c a th i hi n đ i, t hi n t ờ ng nghĩ v nh ng v n đ có ý nghĩa th i ng t
ề ấ ướ ữ ả Hi n t đ iạ * B c 4: Đ xu t nh ng gi i pháp:
ầ ự ữ ụ ể ả ắ C n d a vào nguyên nhân đ tìm ra nh ng gi i pháp kh c ph c. L u ý:ư
ờ ố ể ế ặ ậ ộ ng đ i s ng đ ngăn ch n (n u gây ra h u qu ả
ế ặ ộ ữ ệ Nh ng b i n pháp ể ấ x u) ho c phát tri n (n u tác đ ng t ệ ượ tác đ ng vào hi n t ố t):
ố ớ ả + Đ i v i b n thân…
ố ớ ị ươ ứ ơ + Đ i v i đ a ph ng, c quan ch c năng :…
ố ớ ấ ướ ộ + Đ i v i xã h i, đ t n c: …
ầ ố ớ
ẳ ị
ờ ng đ i s ng đã bàn (…) ườ + Đ i v i toàn c u ế c. K t bài: ề ệ ượ Kh ng đ nh chung v hi n t ắ ử ế ấ ả ọ L i nh n g i đ n t t c m i ng ờ ố i (…)
ị ậ ề ộ ấ ề ừ ọ ọ ẩ ộ ặ 3. Ngh lu n v m t v n đ xã h i đ t ra t tác ph m văn h c đã h c:
ị ậ ể ẩ ộ tác ph m văn h c là ki u bài ngh lu n xã h i, không
ị ậ ạ ọ
ị ậ ạ ể ừ ph i là ki u bài ngh lu n văn h c. C n tránh tình tr ng làm l c đ sang ngh lu n văn h c. ọ tác ph m văn h c có th là m t t ọ ạ ề ộ ư ưở t ặ ng, đ o lí ho c m t hi n t ọ ộ ệ ượ ng
L u ý:ư Ngh lu n v m t v n đ xã h i đ t ra t ả ộ ặ V n đ xã h i đ t ra t ườ ng là m t t ị ậ ề ộ ấ ề ể ấ ề ờ ố đ i s ng (th ộ ặ ầ ẩ ạ ng, đ o lí) ừ ộ ư ưở t
ề
ở ề ẩ ộ ặ đ bài đ t ra (…)
ệ ẫ ẩ ơ ế ề ấ ề ạ ả ơ ạ
ấ ề ộ ừ ẩ i thích và rút ra v n đ xã h i đã đ
ỉ ả ư ộ c đ t ra t tác ph m (…) ả ố ố ạ ượ ặ ộ Ph n này ch gi i thích, phân tích m t cách khái quát và cu i cùng ph i ch t l i thành m t
DÀN Ý CHUNG ở a. M bài: ẫ ắ D n d t vào đ (…) ớ Gi i thi u tác gi , tác ph m và v n đ xã h i mà tác ph m nêu ặ Trích d n câu th , câu văn ho c đo n văn, đo n th n u đ bài có nêu ra (…) b. Thân bài: ả ầ * Ph n Gi ầ L u ý: ậ ề ắ ọ lu n đ ng n g n.
ự ệ nghị các thao tác ngh lu n t bài văn ng t
ự ho c ặ ngh lu n v hi n t trên (…)
ữ ả ị ậ ươ ư ” c n ph i có nh ng câu văn ọ ầ * Ph n tr ng tâm: Th c hi n trình t ậ ề ư ưở t lu n v t L u ý:ư Khi t
ị ậ ề ệ ượ ể ” chuy n sang “ ượ ậ ấ ượ ầ ặ ạ ạ ng đ o lí ầ “ừ ph n gi i thích ợ ể ng và phù h p đ bài làm đ “chuy n ýể ” th t n t ự ư ở nh ờ ố nh đã nêu ở ng đ i s ng ả ọ ầ ph n tr ng tâm ẽ ạ c logic, m ch l c, ch t ch .
ề ẩ ọ
ắ ử ế ấ ả ọ ờ ế c. K t bài ộ ị ẳ Kh ng đ nh chung v ý nghĩa xã h i mà tác ph m văn h c đã nêu ra (…) ườ i (…) L i nh n g i đ n t t c m i ng
Ơ Ồ S Đ HÓA DÀN Ý
ộ ủ ế N i dung Thao tác ch y u ố ụ B c c
ẫ ề
ắ ấ ề M bàiở ạ
ả Gi i thích ả ậ
i câu h i
ế ư ụ ị ậ liê ượ ề ề ư ưở ọ c nêu trong lu n đ ng đa lí đ i thích v t t ỏ : Hi u nh th nào ư ế ể ? Câu nói có ý nghĩa ệ ể ệ ?Ý ki n th hi n quan ni m gì
ậ ạ ?...) ể Phân tích ứ Ch ng minh ạ
ệ
ủ ư ệ ề ể ạ ỏ ừ t ng khía c nh, bi u ng đ o lí dùng các d/c làm sáng t ỏ V n đ đ ư ể ề ượ ấ ặ c bi u hi n nh ứ ẫ ể ấ ạ ? đâuỞ ? Bao giờ ?T i sao ? Có th l y d n ch ng Bình lu nậ
ặ ị Thân bài
ữ ạ ạ
ự ủ ạ ệ i sao sai, đúng ch ạ
ề ặ
ề
ồ ấ i s ng c a b n thân
ươ ẳ ế ế K t bài ả ề ấ ườ ấ D n d t v n đ Nêu v n đấ Nêu thao tác ngh lu n và ph m vi t Ý 1 : Gi ả ờ (Tr l ư ế nh th nào Ý 2 : Bàn lu n v các khía c nh, các bi u hi n c a t ưở t ệ ủ ấ ề hi n c a v n đ ( đ t câu h i : ế th nào nào làm sáng tỏ ?...) ệ ẳ : Kh ng đ nh m t đúng, ý nghĩa tích c c c a quan ni m, Ý 3 ệ ể ư ưở ng – Phê phán nh ng bi u hi n l ch l c trên quan t t ấ ỗ ề t ủ ể i sao đúng, t đi m đúng c a v n đ .( ữ ệ ệ ể ỗ nào, sai ch nào ? Nhìn ?Nh ng bi u hi n l ch l c, sai trái ờ ạ ) ề ở ấ góc nhìn th i đ i... v n đ ậ ả ọ Ý 3 : Rút ra bài h c cho b n thân (ý nghĩa v m t nh n ề ậ th c,– ứ ư ế ể ? Nh n ra v n đ có ý nghĩa nh th Hi u ra đi u gì ? Ý nghĩa về ả ố ố ố ớ ủ nào đ i v i tâm h n, l ộ ướ Ph i làm gì ph ?...) ng h ng hành đ ng – ề ả ị Kh ng đ nh ý ki n b n thân v v n đ đó. ộ ố ề ố ớ i, cu c s ng. Ý nghiã v n đ đ i v i con ng
Ề Ộ Ư ƯỞ Ộ Ố Ề Ị Ậ Ự IV. TH C HÀNH M T S Đ BÀI NGH LU N V M T T T Ạ NG, Đ O LÍ
Đ 1Ề :
ề
ệ ề ờ ọ ế ướ ơ ủ ủ ớ ủ Trình bày suy nghĩ c a mình v câu nói: Ở “ trên đ i, m i chuy n đ u không có gì khó khăn n u c m c a mình đ l n”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả 1. Gi : i thích câu nói
Ướ ề ố ẹ ở ơ ướ ườ ế ướ ướ c m : là đi u t t đ p phía tr c mà con ng i tha thi t, khao khát, c mong h ớ ạ ng t i, đ t
c.ượ đ
ườ Ướ ư ọ ả ữ “
ơ ố ắ
ươ ề ủ ườ ơ ề ướ ự ể i đã ví: ọ ả ướ ng”. ng h ể c m gi ng nh ng n h i đăng, chúng ta là nh ng con thuy n gi a bi n ị c t i b mà không b ơ ủ c m c a ề ượ ớ ờ ể i ta hi u rõ, hi u đúng h n v
ơ ở ầ ừ ề ưỡ ả ộ ướ Ướ đi u nh bé, tr i qua m t quá trình nuôi d ấ ng, ph n
ỏ ự ượ ữ Có ng ơ kh i bao la, ng n h i đăng th p sáng giúp cho con thuy n c a chúng ta đi đ ả ậ ấ m t ph S ví von qu th t chí lí, giúp ng mình. ấ đ u, v
ề ậ ế ướ ộ ố ị ự ằ ề i trong cu c s ng. B ng ý chí, ngh l c và ni m
ự ơ ủ ỗ c m kh i đ u t ệ ở ạ ể ở t nh ng khó khăn tr ng i đ tr thành hi n th c. ườ ỗ ơ ủ c m c a m i con ng ệ ở ườ ẽ ủ ớ i s “đ l n”, tr thành hi n th c.
ứ
ủ ớ ơ ủ ệ ề c m c a mình đ l n”? Có ph i ả “ trên đ i, m i chuy n đ u không có gì khó khăn n u
ơ ủ ớ c m đ l n: là ữ Câu nói: đ c p đ n ướ tin, c m c a m i ng 2. Phân tích, ch ng minh : ọ ờ Ở ườ Ướ ơ ủ ỗ c m c a m i ng
ậ ơ ớ c m l n lao, cao c … ộ ờ c m nh bé, bình d , có nh ng
ờ ơ ơ ậ ữ ướ ồ c m là vô t n. ữ ướ ơ ỏ ơ ụ ế ồ ụ c m v t đ n r i v t đi;
ị ướ ộ ờ
ế ướ i trong cu c đ i cũng th t phong phú. ả ườ ướ c m luôn đ ng hành cùng đ i ng i; ơ ữ ướ c m . c m m m r i tr
ầ ư c gieo và n y m m r i d n l n lên. Nh
ỏ ơ ắ ầ ừ ữ c nuôi d c m đ l n nghĩa là
ơ ớ c m b t đ u t ưở
ữ c nh ng th
ọ ơ ế ủ ớ ướ ượ ề ầ ở ạ ng c a mình thì s đ t đ ướ c ử c đi u mình mong ắ c m , khát v ng, lí t
ả ủ ị ạ ạ +
Ý 1: Có nh ng ướ Có ậ ẻ ạ Th t t nh t, vô nghĩa khi cu c đ i không có nh ng ầ ồ ưở ả ượ ươ ư ộ c mƯớ ơ cũng nh m t cái cây ph i đ ng thành. Ý 2: ồ ổ ụ ồ ầ ớ ả ả ắ ầ ừ ộ ạ ố ượ ộ m t h t gi ng đ M t cây s i c th cũng ph i b t đ u t ơ ủ ớ ầ ưỡ ượ ề ướ ậ ướ ng d n lên. nh ng đi u nh bé và đ v y, ượ ể ướ ả ả ễ ư ng thành thì không d dàng mà có đ c m l n lên, tr c. Nó ph i tr i qua bao b Nh ng đ ấ ạ ườ ượ ả ế ậ i v thăng tr m, th m chí ph i n m mùi cay đ ng, th t b i. N u con ng t qua đ ẽ ạ ượ ưở thách, tr ng i, kiên trung v i mu n.ố ẫ ứ : * D n ch ng ơ ủ Ướ ả ộ ố ấ ổ ế ộ ườ ề c m c a ch t ch H Chí Minh là gi i phóng dân t c, đem l i cu c s ng m no, h nh phúc ơ i đã theo đu i đ n cùng đi u mình m
ơ ổ ự
ườ ế ồ cho dân mình. Tr i qua bao gian kh khó khăn và hi sinh, Ng ệ ướ ướ c m đó đã tr thành hi n th c. c ề + Nhi u nhà t
ữ ng l n, nh ng nhà khoa h c cho đ n nh ng ng ở ẫ ươ ớ ạ ằ ọ ọ ộ ố ữ ậ i bình dân, th m chí nh ng ể ạ ượ c ữ ả n t i, đ p b ng m i khó khăn, c n tr trong cu c s ng đ đ t đ
ở ư ưở t ể ế ậ ơ ướ ủ c c a mình ư ữ ướ ơ ậ c m th t nh bé, bình d thôi mà cũng không d đ t đ
ễ ạ ượ : c ắ ệ ị ấ ộ ỏ ề ữ ữ ị
ữ ẫ ằ ấ ủ ữ nh ng m
ờ ể ơ ủ ấ
ặ i tàn ho c m t đi. ưở ữ ơ ế iườ ụ c m c a mình l i s ng không lí t ng, thi u ý chí, ngh l c ị ự , l
ờ ờ ỏ c mƯớ
ở ể ể ơ
ơ c m , hi v ng, lí t
ỗ “M i ng ậ Th t đúng v y, m i m t con ng ưở ụ ả ế ữ ể ướ ể c m có th thành, có th không nh ta ph i bi t gi
ơ ị ấ ạ ướ ơ
ủ ộ ờ ẽ ẳ ơ ủ ớ ạ ượ ơ ớ ườ ộ ướ i m t c m , nh bé mà l n lao ộ ỗ ườ ồ ạ ậ i t n t i ủ ờ ố ng, m c đích s ng c a đ i mình. ữ ướ ơ ủ ớ c m c a lòng tin v i nh ng ị ự c m , hay không đ ý chí, ngh l c mà nuôi ề c đi u gì mình
ế ậ ư ế ậ ẻ ạ ố ớ thân th khuy t t t… v n v m Ý 3: Nh ng cũng có nh ng ậ ể Nh ng em bé b mù, nh ng em bé t t nguy n do ch t đ c da cam, nh ng em bé m c b nh hi m ọ ơ ướ c, hi v ng. nghèo… v n h ng p ướ ọ ư Nh ng cái chính là h không bao gi đ cho ườ ố ế ớ Ướ c m không đ n v i nh ng con ng Ý 4: ế bi ng, ăn bám… ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng ắ ơ” cũng là l i nh c nh chúng ta: L i bài hát “ ộ ờ ướ c m có th thành, có th không…”. trong cu c đ i, ả ờ ọ trên cõi đ i này ph i có riêng cho mình ư ơ Ướ Phê phán: ế ợ ướ mình . N u s c m b th t b i mà không dám ưỡ ướ c m “đ l n” thì th t đáng ti c, đáng phê phán. Cu c đ i s ch ng đ t đ d ng ố mong mu n và s ng nh th th t t nh t, vô nghĩa.
ề ế ướ ả ẫ ứ : N u cu c đ i là chi c thuy n thì
ề ặ ọ ả ọ ướ
ề ữ ế ng h ậ ẹ ậ ớ c mướ ề ề ơ c m là ng n h i đăng. Thuy n d u g p nhi u ấ ề ỉ ươ ng cho thuy n. M t ng n h i đăng, ơ” th t đ p, th t l n lao.
ưỡ ọ ế ố i chúng ta hãy nuôi d ng cho mình m t c m , hi v ng. N u ai đó s ng không có ướ c
ộ ờ ẻ ạ ộ ướ ườ ườ ọ ơ
ơ ng nào! ố ế ồ ừ ể ế ướ ế ướ ơ c m và bi n ơ c m thành
ự 4. Bài h cọ : ế ộ ờ ậ * Nh n th c ọ ả ẽ phong ba, ng n h i đăng s là ni m tin, ánh sáng ch ph ề ế con thuy n bi t đi đâu v đâu? Vì th , hai ch “ * Hành đ ngộ : ỗ M i ng m , khát v ng thì cu c đ i t nh t, vô nghĩa bi t nh ọ ậ ả Ph i không ng ng h c t p, rèn ý chí, trau d i kĩ năng s ng đ bi t hi n th c.
ườ ắ ẽ ắ ấ
ệ . Đ 2Ề ề Trình bày suy nghĩ c a mình v ý ki n sau: ộ “M t ng ứ th quý giá khác n a” ế ủ ề ả ấ ề i đã đánh m t ni m tin vào b n thân thì ch c ch n s còn đánh m t thêm nhi u ữ (Sách Dám thành công)
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích câu nói
ề ệ ẩ ấ
ả ộ ố ự ể ị ủ ự Đó là ni m tin vào chính mình, tin vào năng l c, trí tu , ph m ch t, giá tr c a ủ ượ ị c v trí, vai trò c a mình trong các đánh giá đ
ố ộ ố
ứ ề ấ
ấ ấ ả đánh m t thêm nhi u th quý giá khá c . ả ả ắ
ở ỗ ườ ề ả ủ ấ ỗ ố ọ i, là n n t ng c a ni m yêu s ng và m i thành công.
ấ ề ờ ự ủ ứ 1. Gi ề Ni m tin vào b n thân: mình trong cu c s ng. Đó còn là mình hi u mình và t ệ ủ m i quan h c a cu c s ng. . Khi đánh m t ni m tin là ta đánh m t t t c . Câu nói là l i nh c nh m i chúng ta hãy có ni m tin vào b n thân. Đó cũng là b n lĩnh, là ph m ẩ ề ề ch t, là năng l c c a m i ng : 2. Phân tích, ch ng minh
ề ẽ
ề ấ ấ ả ề ứ ọ ề là ni m tin c n thi
ỉ ọ ả ườ ộ ố (Vì sao đánh m t ni m tin vào b n thân là s đánh m t nhi u th quý giá khác?) ầ ạ ề ữ i, hi v ng vào nh ng ế t nh t trong m i ni m tin. không ch đem l i ni m tin yêu cu c s ng, yêu con ng
ủ
ả ượ ế ự
ề ứ ả ộ ỗ ợ ứ ố ẹ ỉ ọ ườ ộ ố c thành công, có cu c s ng t t đ p, con ng ệ ả ự ả i ph i bi t d a vào chính b n thân mình ế ố
ế ị
ặ ấ ề ườ ẽ ủ ả i s không có
ị ự ể ươ n lên
ộ ố ầ ớ ủ tin là nguyên nhân c a ph n l n th t b i” (Bovee).
ấ ạ ữ ạ ọ
ế ề ẽ ả
ữ ủ ả ấ ồ ẫ ế ườ N u con ng ị ẳ , không kh ng đ nh đ c mình, m t t
ấ ấ ả ứ ấ
ậ ậ
ể ượ ủ ế ủ ữ ậ ả
ạ
ọ ử ưở : t lên m i th thách và tr ườ ượ i v ng thành ấ ề ả Ý 1: Ni m tin vào b n thân ề Ni m tin vào b n thân ề ả ố ẹ gì t t đ p mà còn là n n t ng c a m i thành công. ể Đ có đ ch không ph i d a vào ai khác, khách quan ch là đi u ki n tác đ ng, h tr ch không ph i là y u t quy t đ nh thành công. Ý 2: Đánh m t ni m tin ho c không tin vào chính kh năng c a mình thì con ng ý chí, ngh l c đ v ẻ ầ ấ ạ ế ự “Thi u t Cu c s ng muôn màu muôn v , đ y ấ ạ ư ị ắ nh ng d v đ ng cay, ng t ngào, h nh phúc và b t h nh, thành công và th t b i, và có nh ng lúc sa ị ự ề ế i không có ý chí, ngh l c, ni m tin vào b n thân s không đ b n lĩnh ngã, y u m m… ấ ự ủ ầ ượ ể ượ t qua đ v ch , d n buông xuôi, r i d n đ n đánh m t chính mình. ạ ư ữ Khi đã đánh m t chính mình là đánh m t t t c , trong đó có nh ng th quý giá nh : tình yêu, h nh ơ ộ ộ ố ườ ế ả ự ố phúc, c h i… th m chí c s s ng c a mình. Vì v y, con ng i bi t tin yêu vào cu c s ng, tin vào ấ ế ẽ ạ ế ử ạ ứ s c m nh, kh năng c a chính mình, bi t đón nh n nh ng th thách đ v t qua, t t y u s đ t đ n ế ờ ủ b n b c a thành công và h nh phúc. ả ề Ý3: Ni m tin vào b n thân giúp con ng
ế ườ ề
ắ ữ ủ ọ ộ ố ư ọ ả ả ọ ử ả ị ự
ượ ả ế ắ ấ ả t lên, chi n th ng t t c .
ứ ự ườ ướ ứ ế ế ế ắ ậ i bi t nh n ra và có ý th c gìn gi ng con ng ữ
ư ấ cu c s ng, có nh ng ng
i m i va v p, th t b i l n đ u nh ng không làm ấ ạ ủ ượ ẫ ế ừ Trong cu c s ng, có bi t bao con ng i không may m n, h ph i tr i qua nhi u khó khăn, th thách, ấ ạ b t h nh. Nh ng càng khó khăn, b n lĩnh c a h càng v ng vàng. H tin vào ý chí, ngh l c, kh năng ủ ả ọ c a b n thân và h đã v ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng ộ Ý ki n ch a đ ng m t tri t lí nhân sinh sâu s c, h ộ ố ị ủ chân giá tr c a cu c s ng Phê phán: Trong th c t ch đ ữ ự ế ộ ố ể ượ c mình, không tin vào mình có th g ấ ạ ầ ầ đó d n đ n th t b i: ườ ớ ậ ng d y mà t
ợ
ẽ ẫ ế ả ự ả ả ộ ọ ố ọ + M t h c sinh nhút nhát, e s , không tin vào năng l c b n thân mình khi đi thi s d n đ n làm bài ễ ỏ ề ra chán n n, không còn ni m tin vào b n thân, d b ượ ỏ t, t
ữ ượ
ườ ả ự
không t t. Cũng có nh ng h c sinh thi tr ẽ ộ cu c nên s khó có đ ộ + M t ng ế ự ườ ả ủ ề ữ ườ ế ạ ẫ ệ tin vào mình, không có chính ki n c a mình mà ph i th c hi n ắ ng”, “l m ế ủ ẽ “đ o cày gi a đ i khác thì d n đ n tình tr ng
c thành công. ệ i khi làm vi c, không t theo ý ki n tham kh o c a nhi u ng ố th y th i ma”.
ệ i giúp vi c ho c b ặ ố
ầ ữ + Có nh ng ng ẹ ộ ậ ể ượ ặ ủ ượ ả ườ ừ ỏ ượ ố nh đ ọ ụ c s ng trong nhung l a, m i vi c đ u có ng ể t qua? c b n thân, t ườ ọ ệ ề ự mình đ c l p đ v
ố ườ ủ ườ ẫ i. Nó d n con ng ế i ta đ n
ọ ứ i quý tr ng.
ẫ ế ủ ừ ự ướ tin mà b c sang
ườ ẻ ổ ự ặ ả ọ ỏ ể ả i tr tu i ph i luôn t đ t câu h i cho mình: ph i làm gì đ xây
ữ ộ ố
ạ ứ ố ả
ề ả ố ắ ự ệ ọ ệ ạ ả ế ộ ố ả ộ ệ ư tin, yêu đ i, yêu cu c s ng. Ph i bi t tránh xa các t ớ cách đ o đ c t t. Vi c h c ph i đi đôi v i hành, dám nghĩ, ủ ả n n xã h i, ph i luôn làm ch b n
i t m lo , khi g p khó khăn h có th làm ch đ 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ữ ẩ ự ọ T tin, khiêm t n, c n tr ng là nh ng đ c tính đáng quý c a con ng ượ ườ ế ờ ọ c m i ng b n b thành công và đ ả ự ừ tin vào b n thân mình mà d n đ n ch quan, đ ng quá t Tuy nhiên, đ ng quá t ự ụ ẽ ấ ạ ớ ủ ự ranh gi i c a t ph s th t b i. kiêu, t * Hành đ ng: ộ H c sinh, sinh viên, nh ng ng ự d ng ni m tin trong cu c s ng? ọ ậ Ph i c g ng h c t p và rèn luy n t ờ dám làm, t thân.
Đ 3Ề
ươ ả ư ể ng Ba, da hàng th t
ở ị ỏ ủ ị ”, tác gi ể ộ ằ ậ L u Quang Vũ đã đ nhân v t ộ “Không th bên ngoài m t đ ng, bên trong m t ồ H n Tr ệ ố ng Ba bày t quan ni m s ng c a mình là:
Trong v k ch “ ươ Tr ẻ ượ n o đ c”.
ề ệ ị ư ế Anh / ch suy nghĩ nh th nào v quan ni m trên?
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ủ ườ t
ồ ườ
ẩ
ấ ượ ố ủ ườ ậ ầ ọ ứ ư ưở ậ ng, khát v ng). Đây là ph n i (g m nh n th c, t ạ ượ ự ẹ ế ớ ế c s toàn v n, i. N u th gi i bên trong đ t đ ộ ờ ố ầ ấ ố ẹ c nh ng ph m ch t t t đ p, quý giá, s ng m t đ i s ng tinh th n ế ể ả c ch có th c m nh n qua ti p i ta không nhìn th y đ
ế ằ ứ ệ ậ ờ ồ ị 1. Gi ế ớ ộ Bên trong: Là th gi i n i tâm c a con ng ườ ấ ứ i cao quý trong con ng làm nên ý th c, ch t ng ữ ượ ườ ẽ ệ i s có đ hoàn thi n, con ng ắ ầ phong phú, sâu s c. Đây là ph n mà ng ắ ể xúc, tìm hi u và g n bó. ể Bên ngoài: là cái có th quan sát, nh n bi t b ng th giác (g m hình th c, hành vi, l i nói, vi c làm).
ấ ể ườ ệ ữ ệ ụ ng là quan h th ng nh t – cái bên ngoài là bi u hi n c : Th
ị ượ ể ủ ượ ạ
ố c l i, cái bên ngoài cũng đ ự
ả ự ệ ố ố c cái bên trong quy đ nh, chi ph i. ấ ủ ứ
ố ằ ấ ạ ệ ế ả ạ ố ạ ố ở ườ tr t o, tr nên l ch l c, m t thăng b ng. Dù
ộ ằ ệ ấ ớ ườ ơ i r i vào tình tr ng s ng gi ị
ộ ầ ắ ệ
ằ ố ớ ươ ậ
ố ầ ể ữ ẫ ng Ba: ứ ả ề ể ấ ấ ể ạ Th hi n m t quan ni m s ng đúng đ n: C n ph n đ u đ đ t ố ườ i hãy s ng ườ ạ ượ ự c s i đ t đ
ứ
ự ế ộ ố
ườ ườ : ủ cu c s ng c a Tr ắ ề ớ
ươ ườ ẫ
ộ ớ i làm v ạ ứ ấ ỉ ầ n chăm ch , c n cù, tinh t ớ ợ ượ ươ ữ ế ế ộ ng Ba m t ng đã ự ố i m u m c, s ng đ o đ c và giàu tình nghĩa v i v con, ọ ẩ c m i ng Ba đ
ế ắ ề ớ ườ ạ ộ ọ ị i thô b o, tham lam, coi tr ng s h ự ưở ng
ụ ậ
ả ố ồ i này đã b đ y vào m t tình hu ng éo le: h n Tr
ươ ầ ề ươ ẫ ờ ị
ả ố ầ ể
ỏ ượ ấ ấ ỏ
ị ẫ ầ ề ầ ề ậ ể ồ ạ ẫ ng h p này l i tr nên mâu thu n, không th t n t i. ụ ỉ ả ạ ở ắ ầ ể ầ ộ
ế ộ ề ự ạ ể ế ồ ở
ổ
ủ ầ ồ :
ờ ố ố ể ể
ả ệ ủ ố ự ể ấ
ộ ả ậ ự ượ ủ ả ẳ ờ
ồ ố ỉ ố ượ ườ ụ ể ị i kh ng đ nh đ ườ i khác, t c là không ch s ng t t mà còn đ ạ ọ c m i ng
ộ ộ ậ ỏ ữ ườ ữ Quan h gi a bên ngoài và bên trong th c a cái bên trong và ng ộ ẻ Không có s hài hòa, th ng nh t c a bên ngoài và bên trong, Bên ngoài m t đ ng, bên trong m t n o: ấ ậ ờ ứ t c là l i nói, vi c làm không th ng nh t v i suy nghĩ, tình c m, nh n th c. S không th ng nh t này ợ ở khi n con ng ng h p ề nào cũng đ u là bi k ch. Ý nghĩa câu nói c a Tr ủ ể ệ ữ ỗ ự s hài hòa, cân b ng gi a nh n th c, hành vi, gi a cái bên trong v i cái bên ngoài. M i ng ủ ả là mình, luôn làm ch b n thân c v th xác l n tìn th n. Đó là cách s ng đ con ng thanh th n.ả 2. Phân tích, ch ng minh ươ ng Ba: Ý 1: Th c t ầ ồ Cái Bên trong: G n li n v i ph n h n Tr ộ ườ n cây, m t con ng nâng niu chăm sóc v ề ớ v i cháu n i, v i láng gi ng xung quanh. Đó là nh ng ph m ch t quý giá khi n Tr ườ ể ọ ng i n tr ng, quý m n. Cái Bên ngoài: G n li n v i xác hàng th t – m t con ng ấ th v t ch t. ộ ẫ ộ ự ầ ị ẩ ườ ng Ba Vì m t s nh m l n nên c hai con ng ữ ấ ề ở ỗ ồ ng Ba v n có nh ng nhu c u v tinh ch : h n Tr ph i s ng nh trong xác anh hàng th t. V n đ là ế ạ ị ể ề th n song l i không th đi u khi n xác anh hàng th t tuy ch là xác th t âm u đui mù song v n có ti ng ầ ề ậ ẫ c th a mãn nhu c u v v t ch t. C nhu c u v v t ch t và nhu c u v tinh nói riêng, v n đòi h i đ ợ ườ ầ ề ự nhiên, chính đáng song trong tr th n đ u t ạ ạ ể ả ế K t qu : Trong s xung đ t, nhu c u th xác l i có ph n th ng th và cái th xác phàm t c kia l i ầ ầ có th lên ti ng nh o báng nhu c u cao quý c a linh h n. Đây là m t đi u phi lí và đau lòng b i ph n ươ ế ạ ng đ n ph n h n. xác đã xúc ph m, đã làm t n th ườ ệ ộ ố i hi n nay Ý 2: Trong cu c s ng con ng ữ ợ ự Ở ộ ố ườ m t s ng i có s hòa h p gi a bên trong và bên ngoài. Đó là khi cái bên trong – đ i s ng tinh ẽ ể ạ ậ ự ạ ầ ề th n – th t s m nh m đ t o thành m t b n lĩnh s ng, b n lĩnh văn hóa đ có th chi ph i, đi u ể ể ờ ườ ệ i khi n l i nói, vi c làm đ cái bên ngoài th t s là s bi u hi n c a cái bên trong. Khi y, con ng ộ ườ ượ ố c cái tôi c a b n thân, đ ng th i cũng t o cho mình m t c s ng là mình, con ng đ ứ ả kh năng đ chinh ph c, thu hút ng i yêu m n.ế Có m t b ph n không nh nh ng ng c s hài hòa gi a bên ngoài và bên trong: i không t o đ
ư ứ ậ ạ ượ ự ả
ố ẹ + Bên trong t t đ p, có nhân tính, có l ả ắ ả ị
ợ ườ ể ạ ứ ra có đ o đ c, có hi u
ượ th ng đ ẩ ự ạ ứ chu n m c đ o đ c. Đó là tr + Bên trong kém c i, t m th ế ng h p con ng ng song ợ ỗ ả ố ị ườ ả ạ ượ ườ ả ế ể ươ ng tâm, có kh năng nh n th c, hi u bi t nh ng không ữ ớ ớ ươ ẩ ế c hoàn c nh, b hoàn c nh xô đ y đ n ch có nh ng hành vi trái v i l ng tâm, trái v i ườ ằ ạ ệ ấ i ph i s ng k ch l c, m t thăng b ng. ả ỏ ộ ở vào v trí bu c mình ph i t ả ố i ph i s ng gi t o. ng h p con ng ườ ỏ ầ ng. Đó là tr
ướ ắ ng con ng ườ ươ ớ ộ ố n t i m t l i i v
ứ ạ ữ ầ ườ ữ ắ ả i ta m c ph i nh ng sai
ố ệ ớ ự ậ ể ươ bi t, có tình c m cao th ở ộ : 3. Đánh giá m r ng ấ ề ượ ư c L u Quang Vũ nêu ra có ý nghĩa nhân sinh sâu s c, h V n đ đ ố s ng nhân văn. ộ ố ữ ầ Cu c s ng đ y nh ng khó khăn, ph c t p, đ y nh ng cám d , có khi ng ả ấ ầ l m, v p ngã. Hãy dũng c m đ i di n v i s th t đ v ỗ n lên.
ể ự ự
ườ ớ ả ụ ể c s ng t ạ ự ườ ượ ố i đ ố i ph i bi t đ u tranh v i b n thân, ch ng l i s dung t c đ hoàn thi n nhân cách và v ồ nhiên, có s hài hòa th xác và tâm h n. ươ ệ n
ị ỉ ự ự ả ế ấ ầ
ị ậ
ệ ầ ứ ể ườ
ọ ụ ạ
ể ki m soát m i hành vi, đ không ch y theo d c v ng t m th ầ ồ ườ ệ ọ ể ụ ọ ế ả ấ ể ượ ố ả ộ ng nh t đ đ
ầ ề ự ầ ộ
ầ ề ậ ề ượ ạ ạ ấ ể ạ c h nh phúc.
ữ ớ ả ắ ớ ả ả ố ớ ọ ộ ằ ẳ nói m t đ ng làm m t n o ộ ẻ ”, gi d i v i m i ng ườ i
ượ ế ẻ ể ắ ả ố ủ ớ k thù c a chính mình t qua nó đ chi n th ng hoàn c nh, s ng đúng ”, v
ự ố S s ng ch th c s có ý nghĩa khi con ng Con ng ữ ớ t i nh ng giá tr tinh th n cao quý. 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ệ ả ế ể ườ ầ ỗ i c n trang b cho mình nh n th c, hi u bi t đ có th phân bi t đúng – sai, rèn luy n b n M i ng ạ ể ự ể ể ng, không sa đà vào lĩnh đ có th t ế ố ố ữ l i s ng buông tu ng, dung t c. Bên c nh đó, c n quan tâm đ n b n thân mình, quan tâm đ n nh ng ự ầ nhiên. c s ng m t cách tho i mái, t nhu c u, nguy n v ng chính đáng dù là bình th * Hành đ ngộ ố ắ ộ ố C g ng tìm s hài hòa gi a nhu c u v tinh th n và nhu c u v v t ch t đ t o nên m t cu c s ng ằ cân b ng và nghiêm túc v i b n thân mình, t o cho mình quy n đ ự Hãy trung th c, th ng th n v i b n thân, không “ và chính mình. ả Hãy luôn c nh giác v i “ là mình.
ằ ỏ ạ ẫ ữ ộ ọ ở ấ
ị ề ệ ượ ủ Đ 4ề ậ ữ “Gi a m t vùng đ t khô c n s i đá, cây hoa d i v n m c lên và n ra nh ng chùm hoa th t ự ỡ r c r .” Trình bày suy nghĩ c a anh ch v hi n t ng trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
i ả thích :
ố ỏ ưở ườ “vùng s i đá khô c n”: g i liên t ng, suy nghĩ v môi tr ệ ầ ắ ng s ng kh c nghi t, đ y
ể
ỏ ườ ế ớ ng, vô danh, ít ng t, nh bé, cũng là lo i cây bình th ườ i
ở ữ ự ặ ạ ố Cây hoa d i s ng gi a t nhiên l ng l
ượ ạ ẫ ớ ệ ề ắ ở ẽ mà kiên ữ ệ ể ố t lên đi u ki n kh c nghi t đ s ng và n hoa. Nh ng bông
ừ ự ắ ệ s ch t chiu, th hi n s c s ng mãnh li t.
ủ ể ệ ứ ố ề ng thiên nhiên mà g i ra suy nghĩ v thái đ s ng c a con ng
ộ ố ẹ ẫ ồ ạ ợ ệ ữ ự ố ườ ẫ ườ Cho dù i. ả i ph i có ý chí,
ả ị ự ươ ng. Nó thích nghi v i hoàn c nh, v ả ẹ ẽ ế ệ ượ ượ ắ ệ ế n lên trong cu c s ng.
ộ ố :
ệ ượ ạ ẫ ự ọ ộ ấ ằ ỏ nhiên: “Gi a m t vùng đ t khô c n s i đá, cây hoa d i v n m c lên và n ở
ế ớ ự ố ỏ ng trên, ta có th tìm th y
ậ ự ỡ ể ứ ấ ở ộ ứ ố ề ơ ạ ẽ ề ẵ
ệ ố ắ 1. Gi Hình nh ả ề ợ ằ ơ ự ố gian khó. Nói cách khác, đó là n i s s ng khó sinh sôi, phát tri n. Hình nh ả “cây hoa d i”:ạ Lo i cây y u ạ ạ chú ý. ọ Hình nh ả “cây hoa d i v n m c lên và n hoa”: ả ườ c hoa là thành qu đ p đ , k t tinh t Câu nói m n hi n t hoàn c nh kh c nghi t đ n đâu, s s ng v n hi n h u, cái đ p v n t n t i. Con ng ngh l c v ứ 2. Phân tích ch ng minh ữ Ý 1: Hi n t ng t ữ ra nh ng chùm hoa th t r c r .” ệ ượ nhiên quanh mình. Cây c i, c hoa nhi u n i trong th gi i t Hi n t ẩ ớ ọ ề xung quanh ta luôn n ch a m t s c s ng m nh m , b n bĩ. Chúng s n sàng thích nghi v i m i đi u ệ ki n s ng kh c nghi t:
ơ ươ ẫ ở ữ ẫ ồ ọ ạ + N i sa m c nóng b ng ỏ , cây x ng r ng v n m c lên, v n n hoa, nh ng bông hoa nép mình
ọ
i xù xì gai nh n. Ở ệ ướ ớ ẫ ờ cánh đ ng băng Nam C c ọ ữ ự , các nhà khoa h c s ng s khi phát hi n d i l p băng dày v n có
ướ d + ữ ị
ữ ủ ự ế ờ ố ố ớ ỗ ặ đ i s ng luôn đ t ra đ i v i m i con ng ườ i ồ nh ng đám đ a y. ử ữ Ý 2 : Nh ng th thách, nh ng khó khăn c a th c t
ộ ố ố
ẳ ộ ố ầ ữ ườ ướ i tr
ủ ố ậ ấ ự ế c th c t ả ệ ắ ẫ
ả ườ
ự ẫ ươ i đích th c v n v ứ ố ị ự ữ ế
n lên. ủ ệ ề ứ ố ệ ủ ị ự ự i mang đ n nh ng đi u kì di u cho cu c s ng i càng đ
ứ ủ ữ ữ ượ ộ c b c ề c trong đi u
ế ươ ư ữ ọ ự ế ườ ọ ậ i h c t p: ng sáng cho m i ng c tôn vinh nh nh ng t m g
ờ ế ố ứ ự ờ ằ Cu c s ng không bao gi b ng ph ng, luôn ch a đ ng nh ng b t ng , bi n c ngoài ý mu n. Vì ọ ậ đó. Ta không nên đ u hàng v y, quan tr ng là cách nhìn, thái đ s ng c a con ng ữ hoàn c nh, không buông xuôi phó thác cho s ph n. Trong hoàn c nh “kh c nghi t”, v n có nh ng con ng ộ ố ườ Ý 3: Ngh l c và s c s ng c a con ng ườ ộ ố Chính trong thách th c c a hi n th c cu c s ng, ngh l c và s c s ng c a con ng ờ ế ả ạ ượ ố ơ ộ rõ h n bao gi h t. Nh ng đóng góp, c ng hi n hay nh ng thành t u, k t qu đ t đ l ấ ầ ượ ấ ệ ki n đó r t c n đ ứ ẫ * D n ch ng:
ộ ạ ắ ề ộ ờ ớ
ị ừ ị đã có m t cu c đ i s m ch u nhi u cay đ ng, gay go, đã ẳ đ c đ v n lên kh ng đ nh tài năng và đi đ n thành công.
ệ ệ ự ọ ự ọ ể ươ h c, t ệ
ố ả ườ ể ự ả ph i s ng trong hoàn c nh nghi t ngã: ằ i thanh niên đó đã s ng b ng
ố ễ ữ ạ ề
ắ ươ ề ấ ầ ớ ệ ể ả ng đ u v i hoàn c nh kh c nghi t đ
ơ
ắ ề
ươ ng đ p. Đó là bi u t
ộ ấ ộ ố ườ ủ ợ ữ ườ ề ứ ủ n lên c a con ng ề ị ự ng c a ngh l c và ý chí v ổ ọ i xu t phát t
ệ ượ ng t
ề ườ ẻ ố ậ ợ ệ ố ố ệ ự nhiên. ữ ng, đi u ki n s ng thu n l i, có ng
ự ủ i bi t t n d ng nó đ ữ ộ ố
ườ ế ậ ụ ườ ỷ ạ i ế ụ ẫ ế ề ạ ờ ể l i mà ả ng th , d n đ n lãng phí th i gian, ti n b c, tâm huy t, tình c m
ấ
ộ ố ậ ợ ườ ả ố
ỉ ế ưở i thân. S lãng phí y là vô cùng đáng trách. ặ ượ ườ ể ả ữ ợ ả
ỗ ự ố ắ ồ ọ ườ ủ ơ i càng quan tr ng h n.
ẽ ấ ạ ộ ố ư ả ả ớ ơ i th t b t h nh khi g p ph i hoàn c nh tr trêu trong cu c s ng, nh ng s b t h nh h n
ặ ố ắ
ướ ấ ỏ ư ằ ằ i đ t s i đá khô c n nh m tìm ngu n n ồ ướ ẫ c d u
ạ ỏ ể ế ụ ồ ạ ễ ủ ở ữ
ườ ầ ể ượ ộ ố ữ ế ố t lên khó khăn mà có nh ng đóng góp, c ng hi n trong cu c s ng, con ng
ấ ầ ự ộ ủ ự ệ ề
ồ ả ộ i thân và c c ng đ ng.
ể ị ự ườ ộ ủ ữ ậ ồ ườ ở i
ắ ề ữ ỗ ợ ỡ ể ọ ệ ồ ượ ữ ặ hoàn ọ t qua m i
ộ ố + Nhà văn Nga vĩ đ i M. Gor ki ế không ng ng t ả ố + “Hi p sĩ công ngh thông tin” Nguy n Công Hoàng ể ế ậ mình di chuy n, kh năng ngôn ng h n ch . V y mà ng không th t ầ ứ ọ ọ ậ ế ị ự ngh l c, quy t tâm h c t p và nghiên c u ph n m m tin h c. Cu i cùng anh đã thành công. ọ ấ ậ ươ ữ ấ ng khác n a, h ch p nh n đ Còn có r t nhi u t m g ẹ ữ ướ ể ệ ươ ố c m cao đ p. n lên, th hi n nh ng s ng và v ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng ả ộ ệ ượ ng thiên nhiên mà hàm ch a nhi u ý nghĩa sâu s c, g i ra nhi u suy m t hi n t Câu nói miêu t ả ủ ể ượ ẹ ưở i trong nh ng hoàn c nh t ừ khó khăn, kh c li t. Đây là m t bài h c quý báu, b ích v thái đ s ng c a con ng hi n t Phê phán nh ng k s ng trong môi tr ể ố phát tri n t i đa năng l c c a mình, đóng góp cho cu c s ng. Song cũng có nh ng ng ỗ ự ố ắ không n l c c g ng, ch bi t h ự ườ ủ c a ng ẫ i đã s ng chán n n, buông xuôi và d n Không g p đ c nh ng thu n l i trong cu c s ng, có ng ớ ấ ạ ng h p này có th c m thông song không nên đ ng tình vì tuy hoàn c nh có vai trò t i th t b i. Tr ữ ọ quan tr ng song nh ng n l c c g ng c a con ng 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ườ ậ ấ ạ Con ng ư ế n u nh chúng ta thôi không c g ng. Cũng nh cây hoa d i kia r c a nó đã đâm sâu d ẹ ít i đ ti p t c t n t i mà n nh ng chùm hoa đ p. * Hành đ ng:ộ i c n có Đ có th v ữ ngh l c, ý chí, năng l c. Song cũng r t c n s đ ng viên, khích l , tình yêu và ni m tin c a nh ng ng C ng đ ng nên có cách nhìn nh n, đánh giá đúng đ n v nh ng đóng góp c a nh ng ng ờ ả c nh đ c bi t, đ ng th i nên có nh ng chính sách h tr , giúp đ đ h nhanh chóng v khó khăn trong cu c s ng.
ủ ạ ề ờ ạ ủ ứ ể ả ớ ỉ ọ ướ t n ạ c ch hòa vào bi n c m i không c n Đ 5ề ậ “Gi Suy nghĩ c a b n v l i d y c a Đ c Ph t:
mà thôi”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
:
ơ ẻ ườ ữ ẻ i riêng l .
ỉ ữ ậ i thích c ạ
trong m i liên k t v i c ng đ ng.
ồ ồ ể ữ ỉ ố ộ ậ : hàm ch m i quan h gi a cá nhân v i t p th , gi a m t con ng ườ ớ i v i
ủ ứ ườ ả 1. Gi ọ ướ : ch nh ng gì nh bé, đ n l , nh ng con ng ỏ Gi t n ộ Bi n cể ả: d ng v t ch t t n t i v i m c đ l n; ch s mênh mông, c ng đ ng xã h i. ỉ ự ấ ồ ạ ớ ứ ộ ớ ố Không c nạ : Nói lên s c m nh vô song khi ở ạ ứ ệ ữ => Câu nói c a Đ c Ph t ệ muôn tri u con ng ộ ế ớ ộ ớ ậ ụ i. Cũng mang ý nghĩa đó, t c ng Vi t Nam có câu:
ữ ệ ẳ ộ
ụ ạ M t cây làm ch ng nên non Ba cây ch m l i nên hòn núi cao
:
ỉ ể ả ớ
ế ọ ướ ạ ươ
ng: bao la bát ngát. Gi t n ướ ồ ạ ớ ạ ọ ướ ễ ng: t n t i mãi mãi. c d tan bi n, đ i d ể ệ ể ả ố c, làm nên sông su i, bi n c mênh mông, chúng m i có th hi n
ệ ệ ề ạ ố
ể ậ ể ỉ ồ ạ ộ ệ ắ ế ắ
ữ ể ậ ượ ồ ạ ữ ề
ể ộ ườ ừ ở ề nhi u
c nhân lên và t n t i v ng b n. ầ ỉ ỗ c hình thành t ộ ủ ộ ọ ề ầ ử bào c a xã h i. Ch m i ph n t
ư ượ c t o nên b i nhi u th y cô và h c sinh. Khu dân c đ ể ế cá nhân không th làm nên m t gia đình. ấ ầ ế ậ ể
ể ồ ạ ế ố ệ ậ ỉ ượ c.
ể ỏ ố ề ờ ậ ể ứ 2 . Phân tích ch ng minh ọ ướ Ý 1: “Gi c ch hòa vào bi n c m i không c n mà thôi” t n ạ ươ ỏ Gi t n c: nh bé, đ i d ỉ Ch khi nào hòa vào các dòng n h u.ữ ộ Trong quan h xã h i, gi a cá nhân và t p th có m i quan h hai chi u, tác đ ng qua l i. Không có ậ cá nhân thì không có t p th , t p th ch t n t i khi các cá nhân có quan h g n k t. Cá nhân g n bó ạ ứ ớ ậ v i t p th thì s c m nh đ ọ ượ ạ M t tr ng h c đ ộ h gia đình, gia đình là t Ý 2: Cá nhân r t c n đ n t p th ớ ạ ớ Cá nhân ch là cá th nh bé v i nhi u gi i h n, n u s ng bi t l p thì không th t n t i lâu đ ể Cá nhân không th nào s ng tách r i t p th .
ị
ố ỡ ữ ườ ỡ ° Trong gia đình, con cái c n đ n cha m ông bà, anh ch em c n s giúp đ nhau. Ra ngoài xã i nông dân mu n duy
ầ ự ấ ầ ế ầ ế ộ h i, cá nhân c n s giúp đ , quan tâm c a b n bè và nh ng ng ư trì s n xu t c n đ n nh ng kĩ s khoa h c, nh ng nhà doanh nghi p.
ơ ả ữ ẩ
ọ ự ộ ề ở ề ấ ề
ề ữ ả ả ° Do hoàn c nh xô đ y, Rôbinx n, v ch ng Mai An Tiêm ph i s ng m t mình gi a hoang đ o, ư ậ ữ ồ ạ ọ c đi u đó và h đã t n t i. ặ ườ i khi g p th ử
ỡ ườ ơ ượ ự ộ i nh ng ni m vui, s chia s . Con ng i, đ ng viên.
ẹ ầ ự ủ ạ ườ i khác. Ng ọ ữ ệ ợ ồ ả ố ọ ệ ượ ề nh ng h luôn khao khát tr v đ t li n, v xã h i. H đã th c hi n đ ế ể T p th mang đ n cho cá nhân cho con ng thách, gian truân thì đ ữ ẻ ự ủ ộ c an ơ ậ ợ ộ ẽ ượ ế
ộ ợ ° Nh ng H i Nông dân, H i Ph n , H i C u chi n binh là n i t p h p nh ng thành viên. Đó ượ ữ ộ ố ầ c s giúp đ ; lúc cô đ n, s u mu n s đ ụ ữ ộ ự ng tr nhau, cùng nhau v t qua khó khăn trong cu c s ng.
ố ỡ
ỏ ể ậ ứ ợ ế ắ ớ ậ ể ạ ườ ạ ng cho cá nhân
ỉ ộ ộ ả ho t đ ng và b c l kh năng. ọ ơ ọ ọ ậ ườ ệ ể ỉ ng h c không ch là n i đ h c sinh h c t p, rèn luy n mà còn là n i h có th thi th , th ố ể
ơ ể ọ ự ọ ậ ủ hi n năng l c h c t p c a chính mình.
ợ ượ ủ ả ờ ứ ế ắ ạ ố ộ ộ ộ c nh s c m nh c a c dân t c,
ộ ổ ứ ươ ữ còn là nh ng t ch c t ả ở ổ ° Các t hòa gi i các khu ph đã c u bi t bao gia đình kh i tan v … ứ + Cá nhân ch có s c m nh khi hòa h p, g n bó v i t p th . T p th t o môi tr ạ ộ ° Tr ệ ạ ° Cu c kháng chi n ch ng ngo i xâm c a dân t c th ng l i đ ặ ằ ề ả
ủ ứ ạ ầ ế ậ ọ ả
ể ưở ỉ ự ườ i khác mà không có ý th c t n lên thì không th tr ứ ự ươ v ng thành
ể ạ ự ẹ ệ ậ ớ trong đó m i cá nhân đ u góp m t b ng s c m nh riêng, kh năng riêng. ể Ý 3: Có ph i lúc nào cá nhân cũng c n đ n t p th ? ế N u cá nhân ch d a vào ng c. ượ đ Con cái lúc nào cũng c y vào cha m thì l n lên không th t o s nghi p cho mình.
ị ẫ ự ẳ
ờ ẵ ườ ể i đ
ế ướ ỗ ự ủ ử ự ọ i thì ta t ch n cho mình h
ẳ ờ ị ấ ế b vùi l p n u nó
ề ề ủ ủ ườ ộ ế ệ ậ ẽ ườ i, m t th h và c a nhi u ng
ộ ượ ệ ố ố
ớ ố ữ ữ ườ ệ ậ ầ ế i khác thì s m hay i, cá nhân nào s ng bi t l p, không c n đ n nh ng ng
ẽ ị ẽ ặ ấ ạ ọ ề S kh ng đ nh, n l c c a cá nhân v n là đi u quan tr ng. ộ ố ế ấ ữ Nh ng gian nan th thách trong cu c s ng luôn đ n b t ng , lúc đó ta không có s n ng ả ủ ỡ giúp đ , an ng gi i quy t riêng. ở ộ : 3. Đánh giá m r ng ắ ủ ấ ề ờ ạ ủ ứ ị Kh ng đ nh tính đúng đ n c a v n đ : L i d y c a đ c Ph t s không bao gi ế ệ ằ i. nhi u th h . n m trong tâm ni m c a m t ng Phê phán l i s ng trái ng c: + Nh ng con ng ộ
ố ậ ể ế ệ
ạ ự ự ữ ử ự ộ tin đ v ượ ng và hăng hái, không có trách nhi m cho ộ t qua nh ng khó khăn, th thách trong cu c
ể ể ở ộ ộ ọ ướ ế ở ẽ ạ c n u
ễ ẽ ộ
ạ ợ ứ ẽ ọ ứ ẽ ở ộ ố ễ
ứ ọ
ể ậ ồ ố
ờ ạ ệ ế ộ ỗ ứ ạ ố
ữ ứ ự ồ ạ ủ ẽ
ủ ự ả ố
ả ế ồ ộ ố ả ớ ế ả ườ ắ ớ
ớ
ể ấ ậ ể ạ :
ả ự ỏ ệ ồ ộ ề ườ ỏ ườ ả mu n cũng s g p th t b i và s b đào th i. + S ng trong t p th , n u cá nhân không có s r ng l ể ượ ủ ứ ậ t p th thì cũng không có đ s c m nh, s t ế ố s ng đ đi đ n thành công. ẻ M r ng: M t gi t n thì s nhanh chóng c n khô và không mang l i l i ích gì. riêng l ườ ế ố ể ả ế N u nó hòa vào bi n c thì khác. Con ng i n u s ng m t mình thì s không có ai giúp s c, d dàng ị ậ ổ ế ế ế ồ b qu t đ . N u bi t đ ng lòng, đoàn k t thì m i th s tr nên d dàng và cu c s ng s không bao ờ ế gi k t thúc. ậ ộ : 4. Bài h c nh n th c, hành đ ng ứ ậ * Nh n th c: ộ ớ S ng trong c ng đ ng xã h i, ta không th tách r i mà không hòa nh p, không có trách nhi m v i ề ề ồ ộ c ng đ ng. M i cá nhân đ u ti m tàng nh ng s c m nh riêng. Hãy mang s c m nh đó c ng hi n cho ấ ể ậ t p th , chúng ta s tìm th y ý nghĩa s t n t i c a mình. * Hành đ ngộ : ậ ể ữ S ng trong t p th , ph i có s quan tâm đ n nh ng khó khăn c a anh em; ph i bi t đ ng c m, xót ế ố ố ậ ữ xa cho nh ng s ph n không may m n. Ph i bi t s ng v i và cho ng i thì cu c s ng m i thành công, m i có ý nghĩa. ậ Cá nhân nào thì t p th y, vì th , m i cá nhân ph i t ạ ạ ỗ “M i ng ế ỗ ả i kh e m nh thì t o nên c dân t c đ u kh e m nh” ể ạ rèn luy n mình đ t o nên t p th m nh ạ (H Chí Minh).
ươ ủ Đ 6ề ạ Tình th ng là h nh phúc c a con ng ườ i
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả
ả ế ệ ệ t và có trách nhi m v i ng ườ i,
ắ t làm cho g n bó m t thi ả
ạ ượ ườ ậ ng vì c m th y hoàn toàn đ t đ i: ướ ườ Tình th ng v
ấ ế ươ ng khi n cho ng ư ậ ươ ọ ẫ ạ ướ ồ là tình c m n ng nhi ạ là tr ng thái sung s ủ ng là h nh phúc c a con ng ả ề ng ni m vui s ng, h nh phúc mà tình th ớ ệ c ý nguy n. ề ướ i ta luôn h ườ ể ỏ i có th th a mãn ý ạ i.
:
ươ ể ng:
ấ ả ự ể ậ ả ấ
ưở ọ ẹ ạ ươ i. Con cái ngoan ngoãn, tr ạ ng con cái, ch p nh n bao v t v , c c nh c, hi sinh b n thân đ nuôi d y ấ ủ ng thành, cha m coi đó là h nh phúc nh t c a
i thích 1. Gi : ươ Tình th ng: ớ ậ H nh phúc: ạ v i v t ạ ươ Tình th ể ẻ nhau đ chia s , thông c m, đùm b c l n nhau. Và nh v y con ng ượ ưở ệ nguy n, đ ng mang l c h ứ 2. Phân tích ch ng minh ủ ệ * Các bi u hi n, ý nghĩa c a tình th ạ Ý 1: Trong ph m vi gia đình : ẹ Cha m yêu th ườ con cái nên ng ờ đ i mình.
ộ ổ ề ư ặ ư ỏ ậ
ớ
ẹ ề ế ẹ ạ ả ủ i d y b o c a cha m , bi ế i ni m vui cho cha m , đó là hi u t đem l
ả ờ ạ ạ ng và h nh phúc.
ự ề ữ ữ ữ ự ẹ ạ ậ ủ ng yêu, s hòa thu n gi a anh em, gi a cha m và con cái t o nên s b n v ng c a
ẫ
ờ ỗ Trong cu c đ i có nhi u n i kh , nh ng con cái không nên danh nên ph n ho c h h ng là ấ ủ ẹ ỗ n i đau l n nh t c a cha m . ế t nghe l Con cái bi ươ th o, là tình th ươ Tình th ạ h nh phúc gia đình. * D n ch ng ạ
ứ
ạ ử ư ể ươ ạ ậ i, th t bát c u th p đèo cũng qua”. ự ắ ng thân ơ ở ủ ng chân thành là c s c a tình yêu đôi l a. ấ ộ i nh th th ; t o nên s g n bó
ụ ươ Th ấ ặ
ề ng là truy n th ng đ o lí: ệ ộ ươ ứ ồ ng trình
ạ
ữ ề ầ ộ ướ ệ ủ ng v nh ng n n nhân c a sóng th n và đ ng đ t ấ ở ng m r ng, nâng cao thành tình yêu nhân lo i. ạ t Nam h i và Vi
ủ ườ ươ ươ ử ạ ị i: ứ ộ : Ý 2: Trong ph m vi xã h i ứ ươ Tình th núi cũng trèo/Ngũ l c sông cũng l “Yêu nhau tam t ườ ố ươ ng ng Tình th ộ ẽ ch t ch trong quan h c ng đ ng giai c p, dân t c. ẫ Vòng tay nhân ái, Trái tim cho em,… * D n ch ng: Ch ở ộ ươ Tình th ế ớ ứ : Th gi ẫ * D n ch ng ậ ả Nh t B n… ấ ữ Nh ng t m g ng sáng trong l ch s coi
ộ Tình th ế ng là h nh phúc c a con ng ở ộ trong m t chuy n đi thăm quân sĩ đã c i áo bào khoác cho m t
ng
ẻ
+ Vua Tr n Nhân Tông ạ ườ ấ cùng chia s ng t bùi, cùng vào sinh ra t + H ng Đ o Đ i V ng Tr n Qu c Tu n ế ượ ố ử ớ v i c Nguyên – Mông, giành i lính gi a đêm đông l nh giá. ầ ư ộ ng sĩ d
ướ ấ c th
ấ ờ
ộ ờ ạ ổ ụ ừ ấ lòng yêu n xu t phát t ướ ứ ườ ng c u n ấ ủ ứ ộ
ộ ậ ướ ự i làm m c đích và h nh phúc cao nh t c a cu c đ i mình: “ c ta t ươ ng dân trong tình c, c u dân. Bác luôn l y tình yêu Tôi có m t ham ơ do, đ c l p, dân ta ai cũng có c m ăn áo t b c là làm sao cho n
”.
ườ ố ộ ậ ượ ọ c h c hành ở ộ
ệ ả ươ ế ế ẻ ồ , vô c m, thi u tình th ng, không bi ả t quan tâm, chia s , đ ng c m
ố ố ỡ ườ
ả ủ ẽ ố ườ ươ ượ ọ ự s ng cao c c a con ng i. Tình th ng v t lên trên m i s khác bi ệ t
ữ
ủ ể ạ ỗ
ườ ể ầ ế ớ i. ả ươ i, m i chúng ta ph i ng th c s tr thành h nh phúc c a con ng ự ế n lên ch ng đói nghèo, áp b c b t công, chi n tranh phi nghĩa… đ góp ph n xây d ng
ế ớ ượ ị ầ ữ ạ ọ ố ạ ươ ướ ề ướ i quy n trong ba cu c kháng chi n ch ng quân xâm l t ợ ẻ ắ ộ i v vang cho dân t c. th ng l ễ ườ + Ng i thanh niên Nguy n T t Thành ả ố ệ c nh nô l nên đã r i T qu c ra đi tìm đ ươ ng con ng th ố mu n, ham mu n t ặ m c, ai cũng đ 3. Đánh giá – m r ng ộ ị ẳ Kh ng đ nh: Đó là m t quan ni m nhân sinh cao quí ờ ơ i s ng th Phê phán l i khác… và giúp đ ng 4. Bài h cọ : ứ : ậ *Nh n th c ươ Tình th ng là l ộ gi a các dân t c trên th gi * Hành đ ngộ : Đ tình th ươ ố v ộ i hòa bình th nh v m t th gi ự ự ở ứ ấ ng…
ẩ ọ ở ộ “M i ph m ch t c a đ c h nh là Đ 7ề trong hành đ ng”
ữ ợ ị ề
ệ ấ ủ ứ ạ ủ ế ọ ậ ủ ả ưỡ ng và h c t p c a b n thân. Ý ki n trên c a nhà văn Pháp M. Xixêrông g i cho anh (ch ) nh ng suy nghĩ gì v vi c tu d
DÀN Ý THAM KH OẢ
:
t c a con ng i.
ệ ữ ượ ể ệ ế ố ủ ờ ườ ệ ữ i nói và nh ng vi c làm c th , qua m i quan h gi a cá nhân
ể ụ ể ỗ ố ườ ướ ủ ẩ ộ c đo ph m giá c a m i con ng i.
ứ ạ ộ hành đ ng vì con ng
ự ữ ộ ạ ợ i l i ích cho con
ả 1.Gi i thích ạ ứ ứ ạ là đ o đ c và tính n t t Đ c h nh ứ ạ c th hi n qua l Đ c h nh đ ộ ớ ậ v i t p th , xã h i…Hành đ ng là th ứ : 2. Phân tích, ch ng minh ườ ể ệ ở ự ố ườ i, vì s s ng: i th hi n Ý 1: Đ c h nh con ng ế ề ợ T x a, nhân dân ta đã ca ng i và đ cao nh ng hành đ ng thi t th c mang l ng
ạ ậ ươ ẵ ứ ng ng i, s n sàng c u giúp k ẻ
ả th t thà, dũng c m, giàu lòng th ị
ẻ ẹ ế ườ ị ộ ọ ướ ứ ườ ứ t đa bàng tinh c u công chúa…) i v nghĩa qua hành đ ng đánh tan b n c ề p c u Ki u
ừ ư i:ườ + Chàng Th ch Sanh: ằ ứ ấ ạ b t h nh ( chém ch n c u dân lành, gi ụ V đ p con ng + L c Vân Tiên: ệ Nguy t Nga.
ị ộ ẳ ủ ữ ữ ụ
ữ ư ồ i nh ng k : “
ữ ệ ỏ
ẩ ở c, vì dân:
ử ấ ươ i th hiên ử ọ ộ hành đ ng vì n ươ ề ấ ộ ủ ư ng cũng nh trong th c t ướ ng sáng hành đ ng vì l l ch s có r t nhi u g ợ i
ủ ứ ạ ờ
i cha d y, tìm minh ch đánh đu i gi c Minh c u giang san ậ ặ ế ặ ố ộ
Nói hay không b ngằ ọ + Có nh ng câu t c ng kh ng đ nh ý nghĩa quan tr ng c a hành đ ng: ư ồ ố ẻ Ăn nh r ng cu n, nói nh r ng leo, ườ i”.ỏ Nhân dân cũng phê phán, chê c cày gi ế ư làm nh mèo m a”; “Ăn thì ăn nh ng mi ng ngon/ Làm thì ch n vi c c n con mà làm”. ườ ể Ý 2: Ph m ch t cao quý c a con ng ự ế ị Trong văn ch ủ ấ ướ ích c a đ t n ễ + Nguy n Trãi: ề ướ ờ ( tìm v d ắ chi n th ng
ễ ơ
c, nhân dân. ự ổ th c thi l ợ Bình Ngô sách làm cu c kháng chi n ch ng gi c Minh, l p nên i c Lê L i, dâng ế ệ t ngàn năm) oanh li . ệ đánh tan hai h n hai m i v n quân Thanh đem l ả + Anh hùng áo v i Nguy n Hu : ắ ươ ạ ọ ế ế ồ ồ ố
ể ể ằ
ộ ấ ệ ấ ự ả ử ế ố
ộ ạ i cu c ủ ố s ng thanh bình cho dân. Chi n th ng Đ ng Đa, Hà H i, Ng c H i đã bi n ý chí c a vua Đánh cho đ dài tóc, đánh cho đ răng đen, Quang Trung thành hi n th c b ng hành đ ng: đánh cho chích luân b t ph n, phi n giáp b t hoàn, đánh cho s tri Nam qu c anh hùng chi h u chữ
ả ề ỏ ộ c, gi i phóng dân t c kh i xi ng xích nô
ậ ệ l
ệ ấ ữ ươ ủ” ồ ủ ị + Ch t ch H Chí Minh: ộ ậ ự , giành đ c l p t + Nh ng t m g ra đi tìm đ do, thành l p nên n ng anh hùng li ườ ướ t sĩ:
ứ ướ ng c u n c VNDCCH. B Văn Đàn ỏ ự ệ ỗ ươ ừ ấ l y thân mình làm giá súng, ng, Tr Văn Tô Vĩnh Di nệ l y thân
ả ứ ướ ế châu mai vô hi u hóa h a l c đ i ph ộ ố c quên mình.
ỉ ế ộ ố ườ ướ ỗ i trong cu c s ng, h ng con ng ườ i
ữ ể ộ ộ ườ ứ i đ c
ệ ố ố i s ng, nh ng hành đ ng bi u hi n không x ng đáng là m t con ng ỉ ố ổ ố ỉ d i...
ữ ữ ắ ẳ ụ ể ươ n
ể ử ủ ả ể ế ứ ạ ể ể ệ ầ ầ ế ấ ẩ
ấ Thố đem thân mình bít l hành đ ng dũng c m, vì n chèn c u pháo… ở ộ : 3. .Đánh giá – m r ng ư Ý ki n có ý nghĩa nh kim ch nam cho m i con ng ự ự ố s ng trung th c và tích c c. ứ ữ Phê phán nh ng l ả ố ị ạ h nh: s ng v k , ch nghĩ cho riêng mình, s ng vô b , đua đòi, gi 4. Bài h cọ ứ ậ * Nh n th c: ộ Hành đ ng còn là dám nhìn th ng vào nh ng khuy t đi m đ s a ch a, kh c ph c đ v lên, có tinh th n c u ti n đ th hi n ph m ch t và đ c h nh c a b n thân. * Hành đ ng:ộ
ộ ế ự ủ ưỡ ừ t th c c a tu i tr ngày nay là không ng ng h c t p, tu d
ọ ậ ứ ầ ủ ộ ể ế ể ườ ừ ứ ộ ổ ẻ t đ đáp ng yêu c u c a xã h i, x ng đáng là ng ệ ng và rèn luy n i v a có tài
ứ Hành đ ng thi ể đ nâng cao trình đ hi u bi ừ v a có đ c.
ộ ườ ạ ố ề "
ả i b n hi n ế "M t quy n sách t Hãy gi Đ 8ề ể ộ t là m t ng ứ i thích và ch ng minh ý ki n trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ố ạ sách t tố ? t
ề ? i b n hi n ở ứ ề ế
ườ ạ ớ tố là lo i sách m ra co ta chân tr i m i, giúp ta m mang ki n th c v nhi u m t: ờ ư ề ự ị ả ữ ờ ậ t là ng ờ ặ ế ớ i, đ i x a, đ i nay, th m chí c nh ng d đ nh c, th gi
ướ ng.
ề ể i sao ví ở i, trong n ễ ưở i b n có th giúp ta chia s nh ng n i ni m trong cu c s ng, giúp ta
ộ ố ị ậ ỗ ư ộ ố ẻ ữ ố ẹ t đ p nh nhau mà có nh n đ nh ví von
ề ườ ạ ụ i b n hi n".
ố
ể ế ữ ọ ổ
ể ườ ế ề ng, bao ki p ng ớ ẫ i điêu linh đói kh mà v n gi ờ ấ ạ ả ườ ẹ tr n v n nghĩa i, bao m nh đ i b t h nh. Sách giúp ta
ườ
ắ ẩ T t đèn ng
ủ ủ ườ
ữ ả ớ ươ ươ ả ướ ườ ấ ố Lão H cạ c a Nam Cao, B c đ ạ ướ c Cách m ng i nông dân tr ẫ ấ ng c m, b t bình ph n ậ i: xót xa th
ố ọ ươ ng, trân tr ng...
ồ ữ ờ ươ ớ n t i nh ng chân tr i
ị ố ẹ ơ ơ ậ ữ c m , nh ng giá tr t
ườ ng t h c – qua sách, M.Gorki đã v ươ ớ n t i
ở
ủ ỡ
ủ ề c chia s , an
ỗ i nh ng n i ni m ả ẻ ữ ế ế ớ ớ
ớ ệ ổ ầ ữ ả ẹ c s ng v i nh ng tình c m, c m xúc đ p . ề . ệ ạ Truy n Ki u..
ướ ườ ệ ắ ố ng con ng i hình thành thói quen t t trong
ộ ố ạ
ạ ố ư ạ ả ế ọ t và sách x u nh có b n t ấ t và b n x u – ph i bi t ch n sách t ố ể t đ
ấ t đ k t tâm giao.
ề ờ ự ổ ỗ ườ ầ i c n có ý
ứ ấ th i đ i bùng n thông tin là v n đ có ý nghĩa th i s . M i ng ườ ọ ng đ c sách.
ả : i thích 1. Gi ế sách t Th nào là ạ Sách t ườ ộ ố cu c s ng, con ng ọ ươ ng lai, khoa h c vi n t t ạ ườ ạ ề đó là ng B n hi n ọ ậ ươ n lên trong h c t p, cu c s ng. Do tác d ng t v ộ ố ể ộ "M t quy n sách t t là m t ng ứ 2. Phân tích – ch ng minh ườ ạ t là ng Ý1: Sách t i b n hi n ươ ề Sách k cho ta bao đi u th ả tình. Sách giúp ta hi u và c m thông v i bao ki p ng ơ ố i” h n. s ng “ng ủ ụ ọ c a Ngô T t T , * Ví d : Đ c tác ph m ắ ơ ố ể ễ cùng c a Nguy n Công Hoan… ta hi u sâu s c h n s ph n ng tháng Tám. Trái tim ta s ng v i nh ng c m xúc con ng ộ n , yêu th ữ Sách giúp ta kh i d y trong ta nh ng khát khao, đ ng hành cùng ta v ủ ướ c a t đ p... ự ọ * Sách và Măc xim Gorki: thông qua con đ ớ ộ ạ ánh sáng văn hóa c a nhân lo i và tr thành m t nhà văn l n ồ Ý 2: Sách nâng đ tâm h n ta ư ượ Đ n v i sách, ta nh đ ượ ố Đ n v i sách, ta đ ụ ế ớ * ví d : Đ n v i truy n c tích, th n tho i, ở ộ 3. Đánh giá – m r ng ộ ể ệ Câu nói th hi m m t quan ni m sâu s c, h ớ cu c s ng làm b n v i sách. ố ộ Trong xã h i có sách t ư ọ ạ ố ể ế đ c nh tìm b n t ở ờ ạ Văn hóa đ cọ ồ th c làm giàu có tâm h n mình thông qua con đ 4. Bài h cọ
ờ ừ ớ ồ ườ ế ớ ộ ứ : T bao đ i nay, sách đ ng hành v i con ng i trong hành trình đ n v i cu c
ế ầ ọ ọ ự ể ọ ắ t ch n l a sách đ đ c, vun đ p tình yêu
ậ * Nh n th c ố s ng văn minh ự * Hành đ ngộ :C n xây d ng thói quen đ c sách, bi ớ v i sách…
Đ 9ề
ộ ừ ị ề ủ Vi ắ t m t bài văn ng n (không quá 400 t ) trình bày suy nghĩ c a anh/ch v câu
ế ấ ạ ẹ nói: “Th t b i là m thành công”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
i thích
ả ụ ư ự ị ạ ượ ế ớ thành công).
ạ
ẹ ữ ườ ế ượ i đúc k t đ c nh ng kinh : ý nói th t b i s giúp con ng
ấ ạ ệ
ế ấ ạ ượ ả ỗ ầ c n n lòng, sau m i l n th t b i giúp ta ế ự ố t lý s ng: th t b i không đ
ế ế
ỗ
ừ ầ ấ ạ c th t b i ấ ạ ườ i, ai cũng t ng có l n th t b i ả
ệ ữ
ừ ệ i suy nghĩ, cách làm vi c và t ế đó giúp ta ti n
ừ ữ ộ ố ấ ạ ế nh ng th t b i t đi lên t
c nh ng thành công trong cu c s ng chính là bi ứ
ủ ề ng Mĩ và th t b i n ng n . Honda đã rút ra
ậ ộ ả ứ ặ ọ ắ ị ườ ấ ạ ặ ng mà không nghiên c u đ c
ị ườ ẩ
ư ả ườ ườ ề ố
ứ ng n i đó. T th t b i này, qua nghiên c u, Honda đã đ a s n ph m xe máy phân ắ ng…) và cu i cùng Mĩ.
ẳ ng ưở ề ầ ế ả ở ng. Ông đã n m mùi phá s n nhi u l n
ừ ạ ướ c khi sáng t o nên DisneyLand.
ạ ừ ọ ậ ừ ị
ả ớ ủ ề ỉ ạ ọ ở ế ọ ấ ạ ữ ậ ọ i v a thi u ý chí h c t p. Ông ế
ứ i.ớ
ừ ầ ầ ớ
ư ấ ắ ủ ỏ ỗ ươ ặ
ưở ộ i th
c giành nhi u gi ư ơ ưở
ươ ng m t xu t s c c a tr ng cao trong các kì thi qu c t ệ ạ ả ng nh r i vào b t c trong vi c ch ng minh ư ề ế ắ ọ ứ ế ệ ề ả : 1. Gi ấ ạ là không đ t đ Th t b i c k t qu , m c đích nh d đ nh ( trái v i “m ” :ẹ cách nói hàm ý ch s sinh thành, t o ra... ỉ ự ấ ạ ẽ Th t b i là m thành công ơ ở ẫ nghi m, đó là c s d n đ n s thành công. ấ ạ ứ => Câu nói hàm ch a tri ti n đ n thành công ứ 2. Phân tích Ch ng minh ướ ả Ý 1: Không n n lòng tr ộ ờ ầ Trong cu c đ i m i con ng ế ớ ấ ạ ừ Tuy nhiên đ ng vì th t b i (dù t i vài l n liên ti p) mà n n lòng. ọ ượ ẽ ừ ấ ạ Ý 2: T th t b i ta s rút ra đ c nh ng bài h c kinh nghi m. ớ ấ ạ ọ ệ Có th t b i m i có kinh nghi m và rút ra bài h c. ạ ể ử ổ ố ấ ạ ầ ỗ ầ i đ s a đ i l Sau m i l n th t b i, c n nhìn l ế ự ầ g n đ n s thành công. ữ ượ Có đ ẫ * D n ch ng: ậ thâm nh p th tr ị ườ 1959, môtô Honda c a Nh t ộ ẩ ể ư m t bài h c đ t giá: không th đ a m t s n ph m vào th tr ừ ấ ạ ơ ể đi m th tr ơ ị ườ ố ớ ng sá th ng t p, có nhi u làn đ ng Mĩ ( n i này đ kh i l n sang th tr ở ộ ị ườ ệ Honda đã thành công trong vi c m r ng th tr ế ả ị ủ Walt Disney t ng b ch báo sa th i vì thi u ý t tr Lép Tôn –xtôi t ng b đình ch đ i h c vì không có kh năng l đã đ ng d y sau nh ng th t b i và tr thành nhà văn l p c a n n văn h c Nga và văn h c th gi ả t ng thi h ng trong l n đ u thi vào l p chuyên Toán THCS Tr ng V ng (Hà Ngô B o Châu ườ ớ ư ộ ng, N i) nh ng sau đó đã thi đ vào l p chuyên Toán và luôn là g ố ế ủ ủ ả ướ ố . Có c a thành ph Hà N i, c a c n ổ ề ơ ả cho ả ờ B đ c b n th i gian, Ngô B o Châu t ụ ượ ạ ố c. đ i s Lie đi u mà đã 30 năm qua các nhà toán h c hi n đ i th giói ch a chinh ph c đ
ồ ả ư ưở i th ưở ng ng nh : Clay, r i gi t thành công v i các gi
ả ầ ượ c xem là gi ớ ả i th ọ ủ i Nôben c a Toán h c.
ệ , câu nói bao hàm m t nhân sinh
ố ạ ộ ề ố ắ ự ế ẽ ạ ố ượ ở ộ : ộ ế ộ ờ ụ i khuyên đúng đ n: s ng m nh m , l c quan và luôn có ni m tin vào m c
t đ p.
ộ ố ấ ạ ề ặ
ề ể ộ ủ ấ ươ ớ i thành công. i, đ ng viên ta khi ta g p th t b i trong cu c s ng, truy n cho ta n t
ấ ạ ụ ” s làm nh t ý
ấ ầ ả ự ằ ủ ả ườ ẽ ẹ Th t b i là m thành công ấ ạ ươ n lên khi th t b i. i vì s b ng lòng c a b n thân không có ý chí v
ấ ạ ườ ề ấ t h c cách thành công sau th t b i hay không? i có bi
ế ọ ả ấ ạ ứ ữ ậ ọ t cách đ ng d y sau nh ng v p ngã, ph i có khát v ng thành công.
ấ ạ ờ ơ ữ ự ả ấ ả
ệ ở ữ ị ố ơ ấ ạ ầ ẩ ả Và GS Ngô B o Châu đã l n l danh giá – Field v n đ 3. Đánh giá m r ng Câu nói đúc k t m t kinh nghi m s ng có ý nghĩa th c t ự quan tích c c, m t l ố ẹ ố đích s ng t Câu nói còn có ý nghĩa an ni m tin đ ta ph n đ u v Tuy nhiên cũng c n c nh giác, đôi khi suy nghĩ “ chí con ng 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: Không có th t b i, v n đ là con ng ấ ế ả Ph i bi * Hành đ ng:ộ ề Khi th t bai ph i tìm ra nguyên nhân th t b i, ph i xem xét năng l c, th i c và nh ng đi u ki n..ệ ự ầ C n có s chu n b t ể nh ng l n sau đ tránh th t b i. t h n cho công vi c
ừ ị ề ủ Đ 10ề ắ t m t bài văn ng n (không quá 400 t ) trình bày suy nghĩ c a anh/ch v câu
ế ộ Vi ạ ữ ng n ng Hi L p: ễ ủ ọ ả ủ ư ọ ắ ạ “Cái r c a h c hành thì cay đ ng nh ng qu c a nó thì ng t ngào”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ọ ế ứ ự ộ ể ế t
ườ i.
ả ọ ậ
ạ ắ ề ẩ ụ ỉ ứ ọ ế ậ ủ ọ ấ ọ
ệ ọ i.
ả ọ ữ ể ệ ỗ ố ớ ứ
ễ ắ
ọ ệ ọ ả ộ ỏ ố ứ ờ
ọ ậ ữ
ệ ậ ậ ế ướ ể ỏ ứ ụ ả ừ ữ i giang, thành công đòi h i ph i t ng b
ả ả ả ế ấ ạ ữ ể ắ ị ị
ở ắ
ế ủ ả ể ị c nâng cao hi u bi t c a b n thân,
ượ ừ ệ ọ c t ế c h t là ng ự vi c h c hành ườ ọ ượ i h c đ ộ ố ề ơ ơ 1. Gi ể ở ọ H c hành là quá trình h c và th c hành đ m mang ki n th c, nâng cao trình đ hi u bi ỗ ủ c a m i ng ả ễ ắ r đ ng và qu ng t là hình nh n d ch công lao h c hành và k t qu h c t p. Câu ng n ng th hi n nh n th c sâu s c v qui lu t c a h c v n và vai trò quan tr ng c a ậ ủ ườ vi c h c hành đ i v i m i ng 2. . Phân tích Ch ng minh . ữ Ý 1: H c hành có nh ng chùm r đ ng cay ả Vi c h c đòi h i t n th i gian, công s c, tr i qua c m t quá trình. ự ấ ả Quá trình h c t p có nh ng khó khăn, v t v , gian nan: chi m lĩnh tri th c, luy n t p, th c ỏ ể hành…Đ có th gi c chinh ph c nh ng b c thang ọ ấ h c v n. ọ ậ Quá trình h c t p có khi ph i tr i qua nh ng th t b i, ph i n m v cay đ ng: đi m kém, b ỏ qu m ng, thi h ng…. ả ị ọ ủ ứ Ý 2: V ng t c a qu tri th c hái đ ả ọ ậ ướ ọ ủ ế V ng t c a k t qu h c t p tr ồ ứ giàu có h n v tri th c và tâm h n, t tin h n trong cu c s ng.
ạ ả ầ ề ề ự i ni m vui, ni m t hào cho b n thân và gia đình. th y cô giáo,
ườ ả ọ ậ ươ ng, quê h
ơ ớ ọ ắ ữ ướ ng… ọ ậ ườ ng c m , khát v ng m i trên con đ
ậ ắ ấ ạ ầ ể ưở ả ố ẹ t đ p lâu ng thành qu t t ch p nh n đ ng cay trong giai đo n đ u đ sau đó h
ẫ ứ
ả ể ệ ừ ả ả
ệ
ố
ườ ư ế ề ấ ả ọ ậ ng t
ở ạ ế ầ ạ ủ Gorki có nghĩa là cay đ ngắ )
ạ ỏ ứ ọ ỗ ạ ể ấ ắ b t đom đóm cho vào v tr ng đ l y ánh sáng đ c sách, sau đ tr ng
ộ ờ ậ ự i khuyên tích c c: nh n th c đ
ứ ượ ể ắ ả ủ ộ ượ ế ứ i c n có b n lĩnh, ch đ ng v t qua khó khăn đ thu nh n đ c quá trình ậ ượ c
ứ ế ị ề , nhi u ng
ế ườ ữ ờ i bi ng không ch u khó h c h i, trau d i ki n th c, không bi i khác, không n ế t ỗ
ự ậ ẫ ộ
ả ả ừ ẽ ế ề công s c b n thân s không b n, s có lúc ph i tr giá, s tr ẽ ở
ữ ả ọ ậ ẻ ườ ủ i.
ở ộ ươ ữ ắ ả ạ ng châm nh c nh , đ ng viên b n thân trong quá trình ứ xem câu ng n ng là ph
ầ n lên trong h c t p, không đ u hàng gian nan th thách, luôn
ọ ừ ọ ấ ọ ậ ả ọ ớ Thành qu h c t p mang l nhà tr Thành công trong h c t p cũng ch p cánh cho nh ng ệ ậ l p nghi p. ế ả Ph i bi dài. * D n ch ng: + Êđix nơ ph i tr i qua hàng nghìn thí nghi m, ph i tìm tòi không ng ng đ phát minh ề ra bóng đ n đi n. ọ ả ủ ứ + Măcxim Gorki ph i ki m s ng đ th ngh v t v nh ng không nguôi khát v ng ự ọ ằ ọ ậ h c t p. B ng con đ h c đ y gian truân, say mê đ c sách ti p c n ánh sáng văn minh nhân lo i và tr thành nhà văn vĩ đ i c a nhân lo i. ( Bút danh: ạ + M c Đĩnh Chi nguyên. ở ộ 3. Đánh giá – m r ng ậ ộ Câu nói bao hàm m t nh n th c đúng đ n, m t l ườ ầ ỗ ứ chi m lĩnh tri th c, m i ng ọ ậ ả ố ẹ t đ p trong h c t p. thành qu t ồ ườ ườ ọ ỏ ự ế i l Trong th c t ự ắ ườ ỷ ạ ọ ả ế i bi n nh a đ ng thành qu ng t dâng cho đ i; hay có nh ng ng i ng l ọ ậ ế ự l c, d n đ n nh ng hành đ ng gian l n, không trung th c trong h c t p ứ ả ẽ ế K t qu h c t p n u không t ọ thaành k kém cõi trong cái nhìn c a m i ng 4. Bài h cọ : ậ * Nh n th c: ọ ậ h c t p. * Hành đ ng:ộ ướ ng t h ứ ươ rèn ý th c v ơ ữ ướ c m , khát v ng hái qu ng t t ử ể h c v n đ thành công. i nh ng
Đ 11ề
ị ư ế Anh / ch nghĩ nh th nào v câu nói:
ượ ờ ầ ố”
nh ng không đ ậ ướ c cúi đ u tr ỳ ặ ề ố ư ả ả “Đ i ph i tr i qua giông t c giông t ( Trích Nh t ký Đ ng Thu Trâm )
DÀN Ý THAM KH OẢ
: i thích ở ữ ộ ử ầ ặ
ể ỉ ả ờ ộ ệ ả ư ể ả ề ớ ướ c khó
đây dùng đ ch c nh gian nan đ y th thách ho c vi c x y ra d d i . ẳ ầ ớ ầ ử
:
ườ ầ ể ưở ử ờ ả ứ ữ i c n tr i qua nh ng th thách đ tr ng thành: ả 1. Gi giông tố ị Câu nói kh ng đ nh: cu c đ i có th tr i qua nhi u gian nan nh ng ch cúi đ u tr khăn, ch đ u hàng th thách, gian nan. 2.Phân tích – ch ng minh Ý 1: Đ i ng
ớ ế ủ ộ ớ ờ ạ ầ
ặ Đ ng Thùy Trâm, Nguy n
ẳ ế ộ ạ
ư ử ượ ự ế c tôi trong l a; th c t
ả ẩ ượ ị ự ắ c rèn luy n nh thép đ ấ i hình thành đ gian nan giúp ạ c nhi u ph m ch t đáng quý: ý chí, ngh l c, b n lĩnh, sáng t o, năng
ướ c giông t
ầ ườ ẽ ưở ng ườ ỏ i t a sáng : ử c th thách, con ng , v đ p nhân cách con ng i không cúi đ u tr
ẽ ỏ ổ ề ơ ả …, )
ầ ế ườ ướ c gian khó, tr
ộ ố ẻ ẹ ườ ả Ngô B o Châu ế ướ c h t con ng ộ ố ướ và công trình nghiên c u v ả ượ i ph i v ố i s tr ứ ề B đ c b n ắ t lên chính mình, chi n th ng ẹ
ố ấ ẹ ươ ủ ớ ng s ng đ p:
ượ
ươ ớ t ( Qu ng Ngãi) v i hattrick th
ế ạ ọ ộ ạ ọ ế t – HS tr ệ ả ạ ươ ủ ng TPHCM (28,5
ể ủ ủ ố ạ ọ
t khó: ng THPT chuyên Lê Khi ủ ể ệ ệ ả ả
ể c TPHCM (29,5 đi m). ườ ụ ồ ể ả
ọ ừ ườ ỗ ạ ọ ỗ ủ ạ ọ ng THPT Tô Hi u, huy n Vĩnh B o (H i Phòng) nhà nghèo, h c và ơ ở ụ ả ng đ i h c: đ th khoa Đ i h c H i Phòng và đ Đ i h c Ngo i th ng (c s
ườ ụ ậ ấ ớ
ệ ủ ề V ớ ệ
ủ ấ ể ố i chi n đ u v i căn b nh nan y đ s ng có ích th t đáng khâm ph c...: ắ ”, 150 b nh nhân ung ệ ế t lên và chi n th ng ơ ể ướ ậ c nhanh h n, dù các ù không th b t. D ộ và chia s : ẻ "Tôi ỏ ẫ ổ v n không b cu c
m t b nh nhân 60 tu i ườ ể ắ ắ ả ố ỉ ế ớ ự ệ ạ i TPHCM, v i ch đ “ ế ấ ộ ệ ế i khác, tôi ch mu n chi n th ng b n thân mình ".
ự ệ ộ ố ợ
ử ắ ố ớ ể ệ ả ị ự ụ ắ ọ
ố ố ạ ầ i s ng hèn nhát, c u an, ng i khó…
ử ử ủ ệ ộ ờ ứ Gian nan là th thách c a cu c đ i, con ng c tôi luy n trong th thách s ườ ượ i đ ẽ
ưở
ả ộ
ả ờ ạ ườ ủ ưỡ ọ ẩ ể ử ả ở ấ ữ ệ ng nh ng ph m ch t ượ t qua m i th thách đ thành ớ i c a th i đ i m i có kh năng v nh ng con ng
ẻ Câu nói trên là ti ng nói c a m t l p tr sinh ra và l n lên trong th i đ i đ y bão táp. Trong ọ ố ệ ễ Văn ế ố ậ ẹ cu c chi n tranh v qu c, h s ng th t đ p và hào hùng.( ằ ễ t Xuân Th c, Nguy n Vi “ nh m th ng quân thù mà b n”…) ườ ượ ệ Trong gian khó, con ng i đ ề ườ con ng ộ đ ng,v.v... ầ Ý 2: Không cúi đ u tr ả Dù trong hoàn c nh nào, khi con ng thành và nhân cách s t a sáng ( Không cúi đ u tr ả b n thân, xông xáo năng đ ng trong cu c s ng. Đó cũng là s ng đ p. ứ : ẫ * D n ch ng ẻ ệ ự ế ọ ậ h c t p, lao đ ng c a l p tr hi n nay có bao t m g Th c t ủ ữ + Nh ng th khoa đ i h c nhà nghèo v °Lê Minh Khi khoa: Th khoa T t nghi p THPT (56 đi m), th khoa Đ i h c Ngo i th ượ đi m), th khoa Đ i h c Y d °Vũ Văn Thanh,HS tr ệ ọ ự ọ ề ừ v a đi h c v a làm thêm ph h đ có ti n ph giúp gia đình và trang tr i vi c h c, t ươ ạ ạ ọ ỗ đ hai tr Hà N i).ộ ữ + Nh ng ng °S ki n t ượ ể ư th đã tham gia thi đá bóng đ chi n đ u v i b nh t ầ ấ t ph n thi, đ u th đã hoàn t ớ không thi đ th ng thua v i ng 3. Bình lu nậ : ả Câu nói th hi n m t quan ni m nhân sinh tích c c: s ng không s gian nan, th thách, ph i ế ư có ngh l c và b n lĩnh. Câu nói ng n g n nh ng cô đúc, có nghĩa giáo d c sâu s c đ i v i th ệ ẻ h tr . Phê phán l 4. Bài h cọ : ậ * Nh n th c: tr ng thành. * Hành đ ng:ộ dám nghĩ – dám làm, ph i năng đ ng, ph i rèn luy n tu d ữ ầ c n có công.
ế ị Đ 12ề ủ ả
ề ử ẫ ế ồ ọ ả Anh/ ch hãy trình bày suy nghĩ c a b n thân v ý ki n sau đây: ườ ”. ẻ “H c cách đ ng c m và s chia là cánh c a d n đ n thiên đ ng
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả 1. Gi i thích :
ồ ả ặ ế ủ ữ ườ ướ ả i khác, đ t mình vào hoàn c nh c nh ng vui bu n c a ng
ớ ồ ạ ả ữ ớ ọ ồ i khác san s vui bu n, nh ng tr ng thái tình c m, tâm h n v i nhau; c ả
ạ ấ ạ
ọ ả ử ẫ ườ : khi ta h c đ
ọ ượ ề ườ t s ng vì ng ế i khác cũng là lúc mình nh n đ
ọ ồ ế ẻ ế ố ệ ờ ng ậ ượ ả ế h c cách đ ng c m và s chia ồ c cách đ ng ấ c ni m vui; ta c m th y ẽ ẻ ả ấ ”, trái đ t này s t “
…
ả ẻ ữ
ạ
ặ ừ ụ ườ ờ ự i, chúc m ng, s im l ng i, l
ệ ủ ồ ỡ ấ ầ ắ ứ
ệ ố ể ệ c th hi n trong nhũng m i quan h khác nhau
ượ i: ẻ i và ng
ầ
ấ ộ ng, t p th , xã h i, toàn c u…. Mái m tình th c m ”,
ng”, “ Th p sáng ơ ủ Ướ ươ ữ ễ ề Nguy n H u Ân, “ ắ ướ c m c a Thúy” v.v… ể ng trình “ câu chuy n vệ ơ “ Mùa hè
ộ ố ẻ
ộ
ế ồ ườ ề ẻ ả i bi ố t đ ng c m, s chia. Đó cũng là truy n th ng
ả ẽ ẹ ộ
ố ố ỉ ố ớ ồ ớ ộ ế ạ ồ ệ i s ng ích k , s ng thi u trách nhi m v i đ ng lo i, v i c ng đ ng
i.
ể ượ ứ ạ ử ữ
ườ i thêm s c m nh đ v ữ ộ ồ ả ữ ẩ ấ ng t qua nh ng th thách, ế iườ ”, k t tinh giá
ị
ả phân bi ẻ t đ ng c m, s chia v i s th
ệ ồ ườ ả ả ẻ ẻ ữ ơ ớ ệ ề ớ ự ươ ng ớ i quanh mình v i đi u ki n và
ể ủ ả : bi ồ Đ ng c m t rung c m tr ể ể ả ườ ủ i khác đ hi u và c m thông v i h . c a ng ườ ẻ ẻ S chia : cùng ng ẻ ữ ề ậ ự s chia s nh ng khó khăn v v t ch t, giúp nhau trong ho n n n… ồ H c cách đ ng c m và s chia là cánh c a d n đ n thiên đ ẻ ứ ả c m và chia s t c bi ậ ộ ờ cu c đ i này th t tuy t v i. N u ai cũng bi ngườ ”. ậ thiên đ th t là “ ứ 2. Phân tích, ch ng minh ể Ý 1: Nh ng bi u hi n c a đ ng c m, s chia ề ậ ạ + V v t ch t: giúp đ khi khó khăn, ho n n n ề ủ i an + V tinh th n: ánh m t, n c ề + V công s c v.v… ả ự ồ Ý 2: S đ ng c m, s chia đ ữ ườ ườ + gi a ng ữ + gi a các thành viên trong gia đình ậ ữ ọ ườ h c đ + gi ươ ứ : Các ch ẫ * D n ch ng ế ứ xanh”, “ Ti p s c mùa thi”, 3. Bình lu nậ ụ ủ ồ ả Ý nghĩa, tác d ng c a đ ng c m và s chia trong cu c s ng : ố ớ ườ ậ i nh n… + Đ i v i ng ố ớ ườ i dành cho… + Đ i v i ng ồ ẻ + Đ ng c m, s chia và xã h i ngày nay… Cu c s ng s đ p vô cùng khi con ng ộ ố ố ẹ ủ t đ p c a dân t c ta. t ả ệ Phê phán b nh vô c m, l ở ộ ố ườ m t s ng 4. Bài h c:ọ ả ẻ ứ : Đ ng c m, s chia giúp con ng ậ * Nh n th c ủ ộ ờ ị nh ng ngh ch c nh c a cu c đ i. Đó cũng là m t trong nh ng ph m ch t “ ườ ờ tr nhân văn cao quý i. con ng ồ * Hành đ ngộ : ph i h c cách đ ng c m, s chia ả ọ ể ồ ạ h i, ban n…Ai cũng có th đ ng c m, s chia v i nh ng ng ả kh năng có th c a mình.
Đ 14ề
ệ ắ Đ i th a ờ ừ , nhà văn Nam Cao vi t:ế
ể ỏ ẻ ẫ ẻ ả ỉ ẻ
ạ ”
ị ề ủ ệ Trong truy n ng n ẻ ạ “ K m nh không ph i là k gi m lên vai k khác đ th a mãn lòng ích k . K ỡ ẻ ẻ m nh chính là k giúp đ k khác trên đôi vai mình Hãy trình bày suy nghĩ c a anh/ ch v quan ni m trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả 1. Gi : i thích
ạ ễ ượ c di n đ t qua cách nói hình nh :
ạ ứ ả ủ ằ ỉ i không ch đo b ng
ạ ạ ườ ẻ ơ ắ ườ i khác. vào s c m nh c b p mà l n ép, chà đ p ng
ằ ứ ườ ượ i đ c đo b ng chính ” : s c m nh c a con ng ạ ấ ạ ”: S c m nh con ng
ộ ằ ươ ẹ ủ
t giúp đ ng i khác, nâng đ ng
ươ ườ ị ườ ườ ỡ ườ i ượ c trân n lên, luôn s ng vì ng ng, b ng hành đ ng cao đ p c a lòng v tha. ỡ ườ ế ẻ ạ ”, theo Nam Cao là ng i bi ố i có nhân cách đáng quý, đáng đ i khác…Đó là ng
ứ
ố ữ ệ ớ ộ ố
ộ ẻ ạ ươ ệ ả ệ ng, trách nhi m, hy sinh. ề ườ ứ : Đó là câu chuy n c m đ ng v ng
ặ ề i cha Nông Văn Vinh, sinh năm 1974 ư
ọ ế
ộ ỡ ầ ế ự ệ ạ ườ ẻ (xã ắ ng, Thái Nguyên) hàng ngày dù n ng hay m a cũng đ u đ n cõng ữ ng h c cái ch . ể
ị ệ ườ ng THPT Lê Văn ứ : Câu chuy n và b n
ạ ệ ư ạ Nguy n Th Lân, h c sinh l p 11B8, tr ế
ị ộ ộ ầ
ứ ạ ơ ể ị ố ả ờ ầ
ạ ớ ả
ng dày vò, ăn u ng th t th
ấ ề ầ ị ừ ưở ặ ệ ể ư ụ ổ ướ ng ch ng nh s p đ tr
ư ả ồ ớ ườ . ng ế bé. Sau m t l n em b s t cao, bi n ắ ị ệ t hai chân, m t ph i m d n, hai ố ế ứ ờ i và y u đi. Hoàn c nh gia đình Liên cũng h t s c khó khăn. B Liên qua đ i do ườ ố ườ ng c m t Liên. Nhi u l n Liên đã 9 năm qua, hàng ngày Lân đã làm đôi chân đ ng hành
ỉ ọ ế
ẻ ế ườ ự ạ ạ ộ ỡ ộ ệ i ho n n n, hành đ ng nghĩa hi p
ố
ụ ữ i, nh ng chi n sĩ công an quên mình p c u ng
L c Vân Tiên ụ ắ ướ ứ b t c ữ ứ : nh ng ữ ộ ộ ứ ườ ữ ố ế ố ứ ướ ố c cu n trôi...
ệ ủ :
ượ ử ả ớ ị t lên ngh ch c nh…
ố ng đ u v i khó khăn, th thách, v ế ấ ứ
ề ẽ ố ắ ề ắ ấ ặ s ng; đ t ra v n
ệ ườ ố ớ ồ ộ ỗ ộ ố ớ
ộ ố ạ ặ
ọ ườ ạ ữ ạ ự ấ ồ ng, n n côn đ hoành hành … đang là nh ng v n đ
ộ ố ể ỏ ườ ẫ ỉ ỉ ạ i s ng ích k , gi m đ p lên cu c s ng ng ế i khác đ th a mãn lòng ích k , hi u
ắ
ỡ ả ướ ươ ườ ọ ị i xung quanh; đ nh h ng cho
ế t yêu th ố ệ ố ẹ ộ ẻ ạ ”; đ ề k m nh ệ Quan ni m v “ ẫ ả gi m lên vai k khác + không ph i là “ ơ ắ ỷ ứ ứ s c m nh c b p, ỡ ẻ + mà là “ giúp đ k khác trên đôi vai mình tình yêu th Ý nghĩa câu nói: “ K m nh khác v tr ng.ọ 2. Phân tích – Ch ng minh ể ệ ủ Ý 1: Nh ng bi u hi n c a “ k m nh” trong m i quan h v i khách quan cu c s ng ệ Trong quan h gia đình: yêu th ẫ * D n ch ng ươ ệ ạ Đông Đ t, huy n Phú L ươ con gái là Nông Hoài H ng, sinh năm 1999 đ n tr Trong quan h b n bè: giúp đ cùng ti n b , chia s khó khăn, đi m t a tinh th n ... ọ ễ ẫ * D n ch ng ệ H u, huy n Thi u Hóa, Thanh Hóa 9 năm cõng b n đ n tr ừ ễ (Nguy n Th Liên và Lân là m t đôi b n thân t ch ng thành co rút gân trên các kh p trong c th . Liên b li ế tay cũng teo l ẹ ả ệ ơ căn b nh x gan, b n thân m Liên cũng b căn b nh ti u đ ộ ố ượ ơ ể c. Cu c s ng t nên c th suy nh ph i ngh h c vì không có ai đ a đón. ườ ) ạ cùng b n đ n tr ng ệ Trong quan h xã h i: bênh v c k y u, giúp đ ng ch ng cái ác… ẫ * D n ch ng vì dân, anh b đ i c u hàng ch c dân gi a dòng lũ d cu i cùng đu i s c bì n ẻ ạ Ý 2: K m nh trong m i quan h ch quan ớ ả ầ ươ V i b n thân: dám đ ẫ * D n ch ng: Paven Coocsaghin (Thép đã tôi th đ y) 3. Bình lu nậ : ứ ự Câu nói ch a đ ng m t quan ni m đúng đ n và sâu s c v nhân cách, v l ạ ủ ệ ề đ trách nhi m c a m i ng i đ i v i đ ng lo i, v i cu c s ng. ố ả Đ t trong b i c nh cu c s ng ngày nay, câu nói trên càng có ý nghĩa – khi mà n n b o hành ạ ề ạ trong gia đình, n n b o l c trong h c đ ộ ủ ứ b c xúc c a xã h i. ố ố Phê phán l ủ th ng c a mình. 4. Bài h cọ : ứ : Bi ậ * Nh n th c mình m t quan ni m s ng t ng, giúp đ , c m thông m i ng t đ p.
ứ ứ ệ
ể ượ ả ể ả ệ ạ ể ữ
ộ ố ườ ỡ ườ ẽ ượ ọ ị ự * Hành đ ngộ : Có ý th c rèn luy n ý chí, ngh l c, s c m nh… đ b n thân có th v t qua ừ nh ng khó khăn th thách trong cu c s ng.T đó, có th hoàn thi n nhân cách, có kh năng ế giúp đ ng ử i khác, s đ i yêu m n và tôn tr ng. ọ c m i ng
ế ộ ắ ị ề ủ ế t m t bài văn ng n ( không quá 400 t Đ 15ề ủ ừ ) nêu suy nghĩ c a anh / ch v ý ki n sau c a
ấ ủ ị ườ ả ị ố i là khiêm t n và gi n d ”. Vi Ăng ghen: “Trang b quý nh t c a con ng
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ả ự ứ ự kiêu, mãn, t
ườ ộ ơ ứ i.
ố ơ ả
ẩ ữ ứ i ấ ườ ; nh ng đ c tính y ự : Khiêm t nố và gi n dả nhiên trong phong cách s ng. ị là hai ph m ch t đáng quý c a con ng
ị ầ ườ ấ ự ủ ủ i.
ứ
ẩ ườ
ế ệ ườ i ngày càng t ứ ố ẹ ơ . t đ p h n ố ẽ ượ ườ i ọ c m i ng i có đ c tính khiêm t n s đ
ấ ấ ườ ướ ườ ng con ng ừ i không ng ng ứ i luôn có ý th c ph n đ u, h
ệ
– nhà bác h c không ng ng h c...)
ọ i trong lòng m i ng i
ố ả ọ ự ủ ộ ẽ ớ ồ i d hòa đ ng v i xã
ị ả ạ ấ ượ ự ủ ả ố ề
ư ng
ng t ấ ứ : T m g ố ộ ố ụ ớ ộ ả ố và làm vi c là ngôi nhà sàn đ n s
ữ ữ
ườ ệ ớ
ươ ố
ư ng Sao vàng, Bác khiên t n t : Mi n Nam còn ch a đ
ề ồ
ớ ờ ị t v giá tr đích th c c a b n thân. ế ủ ồ ươ H Chí Minh – nguyên th qu c gia nh ng cu c s ng h t ơ ơ ; trang ph c v i b ka ki, ơ ở ệ ớ ấ ả ọ ố ườ ườ t c m i i luôn khiêm t n v i t ng là nh ng món dân dã; Ng ễ ộ ọ ậ ọ cô hay chú, luôn trân tr ng, l đ i giúp vi c, Bác luôn thân m t g i là ấ ộ ề ng cao quý nh t Nhà ả ượ i c gi ặ ề c xin Qu c h i y quy n cho đ ng bào mi n Nam thay m t : « sau khi tôi qua đ i, ch nên ậ ; Di chúc Ng
ế
ể ỏ ề ả ả ». ạ ẽ ượ i s đ ọ c m i
ố ọ ườ ậ ị ặ ố ừ ố ch i và nói ộ ủ ố ố ộ ườ ch c đi u phúng linh đình đ kh i lãng phí thì gi ị i tôn tr ng và tin c y.
ướ ủ ệ ắ ộ
ườ ỏ ị ng con ạ ợ i tránh kh i thói h m hĩnh, kiêu ng o i nh ng giá tr cao quý. Nó giúp con ng i v
ươ ự ự ụ ph , khoe khoang, đua đòi, thích phô tr ệ : Phê phán thói t ạ ng, ch y theo cao, t
1. Gi Khiêm t nố : có ý th c và thái đ đúng m c trong đánh giá b n thân, không t ố ự cho mìKhiêm t n nh là h n ng không t Gi n dả ộ ị : đ n gi n m t cách t Ý c câuả góp ph n làm nên nhân cách và giá tr đích th c c a con ng : 2. Phân tích – Ch ng minh ấ ố Ý 1: Khiêm t n là ph m ch t đáng quý, giúp con ng ọ ậ Trong h c t p, trong quan h giao ti p, ... ng quý tr ng ọ ố ẽ Khiêm t n s giúp cho con ng ả ể ươ n lên đ hoàn thi n b n thân. v ừ ắ ứ : Đ c – uynh ẫ * D n ch ng ọ ả ị ườ ườ ẻ ẹ Ý 2 : Gi n d làm nên v đ p đích th c c a con ng ườ ễ ữ ị Gi n d trong cách s ng, trong hành đ ng, ngôn ng ,... s giúp con ng h i.ộ Gi n d và t o n t ẫ ( D n ch ng ị ứ s c gi n d và khiêm t n ( n i đôi dép cao su, b a ăn th ữ ườ i – v i nh ng ng ng ế ị ớ khi ti p xúc v i các v nhân sĩ, Qu c h i đ ngh t ng Bác Huân ch ươ ướ n c là Huân ch ề ấ ấ ướ ố phóng, khi nào th ng nh t đ t n ặ ặ Qu c h i trao t ng thì tôi xin nh n i còn d n dò ạ ủ ề ờ ổ ứ và ti n b c c a nhân dân t Khiêm t n và gi n d không h làm gi m giá tr c a b n thân mà trái l ả ị ủ ng 3. Bình lu nậ : ể ệ Đánh giá : Câu nói c a Ăng ghen th hi n m t quan ni m nhân sinh sâu s c, h ữ ườ ươ ớ n t ng ệ ể đ hoàn thi n mình. ả Ph n bi n hình th c...ứ
ỗ ườ ầ ừ trau
ị ị ấ ế i c n bi ự ủ ở ộ : Trong hành trang cu c s ng, m i ng ố t làm giàu có tâm h n mình t đ y. ồ ườ ắ ầ ừ ấ i b t đ u t
ướ ườ ng th
ứ : Khiêm t n s giúp con ng ố ẽ ị ừ i luôn h ộ ọ ỏ ạ ệ ượ ẹ ứ ấ ấ
ầ ng, nêu cao tinh th n h c h i, có ý ờ i s ng th i hi n đ i hôm ễ ề ả ố ị
ủ ố ố ả ti, gi n d không ph i là xu xòa, d dãi. ố ả ả ọ ố ố ỗ ố
i nên h c l ể ườ ể ớ ộ ữ ấ ấ ồ
ề ộ ộ ố M r ng ả ẩ ồ d i hai ph m ch t khiêm t n và gi n d . Giá tr đích th c c a con ng 4. Bài h cọ : ậ Nh n th c ả th c ph n đ u không ng ng. Gi n d là m t trong nét đ p c a l ự nay.Tuy nhiên, khiêm t n không ph i là t Hành đ ngộ : M i con ng ọ ậ ị i s ng khiêm t n và gi n d ( trong cách s ng, h c t p, ậ ồ ộ hành đ ng, ngôn ng ...) đ có th hòa đ ng v i c ng đ ng và luôn ph n đ u đóng góp th t nhi u cho xã h i.
ệ ổ ộ ộ ọ ồ ớ
ườ ứ ụ ứ ệ i vô d ng , có đ c mà không có tài thì làm vi c
ị ề ờ ủ ừ ộ ả ) trình bày suy nghĩ c a anh/ch v l t m t bài văn (kho ng 400 t i khuyên
ạ Đ 16ề ầ Trong m t bu i nói chuy n v i cán b , h c sinh, sinh viên, Bác H đã ân c n khuyên d y: ạ “Có tài mà không có đ c là ng gì cũng khó”. ế Vi d y trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ườ ả
ộ ả ủ ạ ườ ệ
ấ ệ ượ ộ i có tài thì có kh năng hoàn i. Ng ả t là trong hoàn c nh khó khăn, tình ế c bi u hi n c trong lao đ ng chân tay và lao đ ng trí óc. Đó là k t
ố ả ủ ả ỉ ầ ả ự
ư ử ợ ẽ ứ ệ ả ạ ạ ớ i, là s
ph i, đ o lí, s ng có trách nhi m v i m i ng ệ ở ờ ườ ộ ủ ử ỉ ự ọ ủ i nói, c ch , hành đ ng c a ườ Đ cứ bi u hi n i. l
ệ ườ ướ ng t i h ủ ệ ị ữ ứ ệ ẳ 1. Gi ự Tài: là tài năng, là năng l c, kĩ năng, kĩ x o c a con ng ệ ố ặ t nh t và sáng t o, đ c bi thành công vi c m t cách t ộ ể ứ ạ hu ng ph c t p. Tài đ ệ . ế qu c a năng khi u và c s chăm ch , c n cù rèn luy n Đ c ứ là đ o đ c, là cách c x h p l ố ẹ ể ể bi u hi n c a nét đ p nhân cách con ng ớ con ng i chân – thi n – mĩ. ố ờ L i khuyên c a Bác: kh ng đ nh m i quan h khăng khít gi a tài và đ c.
ợ ủ ườ ế i c a con ng
ộ ờ ố ớ ở Có tài, không có đ cứ vô d ngụ : tài năng n u không vì ích l ụ v nhân dân thì cũng tr thành “ vô d ngụ ” – không có ý nghĩa đ i v i cu c đ i, con ng ụ i, không ph c ườ i
ế ộ ố – làm gì cũng khó: có khát v ng c ng hi n, mu n hành đ ng vì l
ứ ọ ư ự ủ ọ ố ế ệ ố ợ i ự ở t đ n đâu cũng khó tr thành hi n th c. i nh ng năng l c kém thì ý đ nh t
ế ấ ượ Có đ c, không có tài ườ ích c a m i ng ệ ẽ Thi u tài, làm vi c s khó khăn, ch t l ị ng không cao.
ứ 2. Phân tích ch ng minh :
ứ ườ ụ i vô d ng: Ý 1: Có tài mà không có đ c là ng
ư ườ ụ ụ i có tài nh ng l
ể ằ ợ ố ổ i không đem tài đ ph c v nhân dân, làm giàu đ t n ỉ i có tài mà ch nh m thu vén l
ườ ậ ở vô d ng, ụ Ng hoàn toàn vô ích. Ng i l ng ạ ườ i ích nhân dân thì ng ượ ạ ợ c l ấ ướ c thì cái tài đó ộ ả i ích cá nhân, ph n b i T qu c, đi ộ i. th m chí là có t i đó cũng tr thành
ứ ậ ợ
ng kiêu căng h m hĩnh, th m chí x o quy t, gian ngoa và ộ i có tài mà không có đ c th ạ ẻ ấ ả ẫ ể ườ ườ Ng ễ ở d tr thành k x u xa, gây tác h i, nguy hi m cho gia đình, xã h i ( ệ ứ ) D n ch ng
ứ ệ Ý 2: Có đ c mà không có tài thì làm vi c gì cũng khó:
ườ ế ọ ọ c m i ng
ườ ệ ng đ ượ ứ ạ ế ứ ụ ả ứ ườ i có đ c th ự ng khó th c hi n đ ư ượ i kính m n, quý tr ng.; nh ng có đ c mà không có tài ệ c ch c trách, khó hoàn thành nhi m v , khó đ t k t qu cao trong
Ng ườ th công vi c.ệ
ầ ọ ườ ệ i làm vi c gì
ạ ế ự ệ ậ ỏ Tài năng cũng có t m quan tr ng không kém. Không có tài năng thì con ng ệ cũng khó khăn, th m chí làm h ng vi c và làm h i đ n s nghi p chung.
ề ầ ứ ế ố ớ ỗ ườ ị ườ t đ i v i m i con ng i, làm nên giá tr con ng i. Ý 3: Đ c và tài đ u c n thi
ườ ề ế ộ ị ườ ề ả ẹ ọ ứ i không tr n v n. Đ c là n n t ng giúp
i thi u m t trong hai giá tr trên đ u là ng ữ ứ ắ ỏ Con ng tài bay cao v ng ch c, có tài thì đ c càng t a sáng.
ẫ ứ ể ề ươ ậ ọ ọ
ể ấ ồ
ộ ấ ứ ng tiêu bi u v các nhân v t toàn đ c * D n ch ng: h c sinh ch n phân tích m t t m g ọ ứ ả toàn tài : Louis Passteur, H Chí Minh, Ngô B o Châu …đ th y rõ tài và đ c luôn quan tr ng ầ và c n thi ế t )
3. Đánh giá m r ng ở ộ :
ị ả ủ ụ ể ắ ơ
ứ ế ề ẩ ượ ặ
ớ ấ ủ ẩ
ể ườ ế ố ổ ọ ệ ệ ặ i toàn di n. . quan tr ng hàng đ u.“
ạ ừ Đ cứ là g c, là y u t ố ạ ầ Tài” là bi u hi n c th ể ệ ệ
ả ệ ổ ứ ữ ữ ộ ồ ộ ờ nh ng đóng góp h u ích cho c ng đ ng.
ỗ ợ ả ệ ế ệ ể ấ ố ộ ủ ọ ậ Cách nói c a Bác gi n d và c th , giúp ta nh n th c đúng đ n h n v vai trò quan tr ng c a ườ đ cứ và tài. “Đ cứ ” và “tài” là hai m t không th thi u đ ể c trong ph m ch t c a ng i lao ấ ủ ạ ộ đ ng ki u m i. Hai m t này không lo i tr nhau mà b sung cho nhau t o nên ph m ch t c a ụ ể con ng ị ủ c a “ủ đ cứ ”, không có khái ni m đ o đ c chung chung, tách r i hi u qu vi c làm. Giá tr c a Đ cứ và tài b sung, h tr cho ườ m t con ng ể nhau đ con ng ở i là ệ ườ ở i tr thành toàn di n và có th làm vi c, c ng hi n m t cách hi u qu nh t.
ỉ ư ầ ợ ữ ợ
ữ i ích cá nhân ho c nh ng ấ ọ ậ ư ự ấ ỏ ị Phê phán nh ng k ng ẻ có tài mà h m hĩnh, kiêu căng, ch m u c u l ặ i ườ có đ cứ nh ng tài năng, năng l c còn kém c i mà không ch u h c t p, ph n đ u.
ả ủ ề ế ưỡ ệ . N u không tu d ng, rèn luy n thì tài và đ cứ
Đ cứ và tài đ u là k t qu c a nhi u y u t ế ố ế ộ ể ượ ề đ u không phát tri n đ ề ể ị c và có th b mai m t .
ứ ọ ậ ộ : 4. Bài h c nh n th c và hành đ ng
ế ệ ẻ ọ ỉ
ờ ạ ủ ề ướ ệ t Nam yêu n i Vi
ệ ủ ườ ạ đ c ứ là ph m ch t c a con ng ằ ạ ộ ẩ ạ ấ ủ ộ ưở ướ ấ ấ tài là c, yêu ạ c m nh, xã h i công b ng, văn minh, m no, h nh ấ i, ph n đ u cho lí t ng dân giàu n
L i d y c a Bác là kim ch nam cho m i ho t đ ng, rèn luy n c a th h tr . Ngày nay, ệ kĩ năng ngh nghi p, là óc sáng t o; ườ ng phúc.
ườ ưỡ ứ ừ i ph i không ng ng h c t p, tu d ườ i
ọ ậ ấ ướ ố ở ế ệ ẻ ư ả ỗ M i ng ệ ộ lao đ ng toàn di n, có ích cho đ t n ệ ả ng, ph i rèn đ c luy n tài đ tr thành ng ồ ằ c nh Bác H h ng mong mu n ể ở th h tr .
ế ế ủ ị ề ậ ) trình bày ý ki n c a anh / ch v nh n
ắ ố ở Đ 17ề ừ ộ t m t bài văn ng n ( không quá 400 t Vi ố ”. ọ ậ xét sau: “ H c t p là cu n v không có trang cu i
DÀN Ý THAM KH OẢ
ế i thích : ọ
ọ ậ ọ ậ : h c và luy n t p đ có hi u bi ệ ậ ữ ố ở ghi chép nh ng hi u bi
ừ ọ ậ ể ể ệ ể t và kĩ năng. ế t trong quá trình h c t p. ỉ ố ờ : h c t p là công vi c su t đ i, không ng ng ngh .
ờ ệ ế ườ ọ ậ ừ ỗ ch không bi ứ i chúng ta t
ờ ế ế ệ ấ t gì, nh quá trình h c t p, tích lũy kinh nghi m mà có ễ
ọ ậ ả ắ ẳ ể ứ
ọ ọ ọ ọ ắ ể ữ H c, h c n a, h c mãi ắ ”. – Đ c – uyn: “
ừ ,...)
ề ứ ườ ể ọ ậ ằ i có th h c t p b ng nhi u hình th c.
ố ở ươ ườ ầ ố : đó là ph ng châm s ng c a nh ng ng
ạ ế ế ủ ộ ố ủ ở ộ ố ươ ớ n t ứ i chi m lĩnh tri th c nhân lo i và bi ế ữ i c u ti n, ị t làm cho cu c s ng c a mình có giá tr
ữ ớ ự ể ế ủ ụ ự ự b ng lòng v i s hi u bi ạ ặ ph ho c ng i t c a mình, t mãn, t
ườ ọ ậ
ế ọ ậ ườ ự ằ i t i h c t p... ả ươ ể ệ ầ
ư ữ ả ắ ọ ậ
ầ ụ ơ ộ ố ọ ữ ớ ị ữ ự ọ ậ ng pháp h c t p đ có ộ t. Vi c h c còn ph i g n v i nh ng đ ng c , m c đích h c t p đúng đ n thì ườ i ắ i nh ng ý nghĩa, giá tr đích th c cho cu c s ng ban thân và nh ng ng
ủ ờ
ề ố ờ ự ọ ạ ế ứ ệ ả h c (chìa khóa đ ể
ọ ậ ố ờ
ứ ế ầ ả
ể ề ầ ầ ủ ứ ớ ụ ụ ộ i lao đ ng m i) ế ở ườ ng ộ t
ơ ở ọ ể ớ ng, l p đ có c s h c nâng cao.
ọ ậ ở ườ ứ ơ ả ọ giác, ch đ ng, h c đi đôi v i hành ệ ủ ộ ứ tr ớ ạ ạ ọ ứ ụ ữ ự ề
ủ ộ ụ ể ề ệ ả ấ ộ ọ ở ườ tr ng
ọ ạ ầ ở ả 1. Gi h c t p cu n v : ý c câuả 2. Phân tích – ch ng minh Con ng ứ ki n th c kĩ năng. Công vi c y ti p di n bao đ i nay. ị ọ Bi n h c thì vô cùng, không ai có th kh ng đ nh mình đã n m ch c m i th , vì v y ph i liên ọ ậ ụ bác h c không có nghĩa là t c h c t p. ( Lê nin : “ ọ ng ng h c.. ” ờ ạ Th i đ i ngày nay, con ng 3. Đánh giá – m r ng ọ ậ H c t p là cu n v không trang cu i khát khao v ự ự th c s . Phê phán nh ng ng khó, bi ng nhác, l ố ờ H c t p su t đ i là vi c ph i làm và c n làm nh ng cũng c n có ph ệ ả ậ ố ế k t qu th t t ạ ớ ệ ọ vi c h c m i mang l quanh ta. 4. Bài h cọ : ứ : ậ * Nh n th c ọ ậ Coi h c t p là ni m vui và h nh phúc c a đ i mình. ả ầ ố Mu n h c t p su t đ i có k t qu c n có ý th c và rèn luy n kh năng t ọ ậ h c t p su t đ i) ọ ể ở ấ H c đ m mang ki n th c, nâng cao t m nhìn và đ có trình đ , kh năng ph c v cho đ t ờ ạ ướ c, cho nhân dân, đáp ng yêu c u c a th i đ i ( đi u c n thi n * Hành đ ng:ộ ế ữ ầ ắ C n n m v ng ki n th c c b n trong h c t p ứ ự ớ ọ ậ H c t p v i ý th c t ế ế ọ ậ ạ Có k ho ch h c t p và ý th c th c hi n k ho ch đó, ng d ng nh ng đi u đ h c vào ộ ố cu c s ng. ọ ậ ệ ậ T n d ng m i đi u ki n đ ch đ ng h c t p m t cách có hi u qu nh t. ( h c ớ l p, th y cô, b n bè, sách v , báo chí, Internet...)
Đ 19ề
ế ộ ừ ị ề ủ ế Vi ắ t m t bài văn ng n (không quá 400 t ) nêu suy nghĩ c a anh/ch v ý ki n sau:
ườ ớ ề ấ ng v đích s m nh t”. “Ý chí là con đ
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả
ượ ồ ứ ự c m c ụ đích. ạ ằ tuệ đ t b ng đ
ướ ầ ự giác, quy t tâm d n s c l c, trí ớ i. ế ng t ạ ế ầ đ t đ n, h
ọ
ạ ủ ụ ạ ộ ữ ọ ồ ứ ự
ế ế ớ ộ ố
ứ ộ ờ ể ề đích: Ý chí có vai trò quan tr ng trong m i ho t đ ng c a cu c đ i ườ tự giác, quy t tâm d n s c l c, trí tuệ để đ t nh ng m c tiêu trong ữ ng ta đ n v i nh ng thành công. :
ọ ụ ượ ườ ữ i v ng vàng, v ử thách đ điể t khó khăn, chinh ph c m i th
ữ ọ ặ ủ ờ ố
ọ ễ
ọ ậ ộ ễ ẩ ầ
ậ ơ ọ
ế
ọ ữ ề ễ c nh ng th thách, khó khăn c a cu c s ng.
ự ộ ố ủ ề ự ử ể ự ủ ụ ữ ệ ể
ế
ả ụ ữ ẹ ắ ộ ế ườ ướ i tr ủ c, thi u b n lĩnh. i nh ng m c tiêu đúng đ n, cao đ p.
ộ ọ
ả ướ ậ ẩ ườ ế ọ ỗ t cho m i con ng
chí là y u t
ố ớ ộ ố i trong cu c s ng. Đ i v i rèn luy n.ệ ọ ậ ữ ưở ể ớ ố ụ ng s ng cao đ p v i nh ng m c
chí, m i ng ộ ớ ệ ấ ướ i thích: 1. Gi ứ Ý chí: ý th c, tinh th n t ể Đích: ch ,ỗ đi m c n ườ ng đ v Ý chí là con đ ườ i con ng i. Khi con ng ườ cu c s ng thì đó là con đ 2. Phân tích – Ch ng minh Ý 1: Ý chí giúp con ng ế đ n nh ng thành công trong m i m t c a đ i s ng: + Trong h c t p…(Nguy n Ng c Kí,…) ệ + Trong lao đ ng, ngh thu t…(Th n đèn Nguy n C m Lũy, …) + Trong khoa h c…(Ê đix n, Mari Cuirri...) ý 2: 3. Bình lu nậ : Câu nói trên đúc k t m t bài h c v s thành công mang tính th c ti n, có ý nghĩa ti p thêm ni m tin cho con ng Thi uế ý chí , không đ kiên tâm đ th c hi n nh ng m c đích c a mình là bi u hi n c a ủ ệ ộ ố thái đ s ng nhu nh Ý chí ph i h ng t : 4. Bài h c nh n th c và hành đ ng ấ ầ Ý chí là ph m ch t quan tr ng, r t c n thi ọ h c sinh, ý Đ rèn luy n ý ấ tiêu ph n đ u h ượ ớ ứ ấ ả ọ ế ố quan tr ng giúp b n thân thành công trong h c t p và ỗ ẹ ị ườ ầ i c n xác đ nh cho mình lí t ộ ố nghĩa. i m t cu c s ng ý ng t
ọ ề ế Đ 19ề ố ủ ự ọ G c c a s h c là h c làm ng ườ ” i
Trình bày suy nghĩ v ý ki n :“ (Rabindranath Tagore)
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả
ở ượ ừ g cố ” quan tr ng, là c i ngu n c a cây. T “ đây đ ư ộ c Tagor dùng nh m t
ạ n d đ nh n m nh t m quan tr ng c a
ộ ọ ứ ủ ề ươ ườ ừ i t ự nhi u lĩnh v c, nhi u ph ệ ng di n, t ừ
ồ ề ạ ng … , r t phong phú, đa d ng.
ọ ầ ế ậ ố ượ nhi u đ i t ố ấ ử ế ề ọ ợ ự ạ ứ ẩ ớ ở i ườ là h c cách đ i nhân x th sao cho phù h p v i các chu n m c đ o đ c xã
ữ ấ ọ ọ ườ
ữ ọ ể ườ i. ọ i”
ọ : Nh ng bi u hi n c a bài h c “ h c làm ng ườ
ệ ủ : i” trong gia đình ữ ứ ọ ươ ả ắ ớ 1. Gi i thích: ồ ủ ế ố G cố là y u t ự ọ . ủ s h c ẩ ụ ề ấ ệ ự ọ là vi c thu nh n ki n th c c a con ng S h c ề nhi u ngu n và ọ H c làm ng h i.ộ ủ ự ọ => Gi a cái bao la c a s h c, quan tr ng nh t là bài h c làm ng 2. Phân tích – Ch ng minh Ý 1: Bài h c “ h c làm ng ọ Bài h c yêu th ng, quan tâm, g n bó v i nh ng tình c m thiêng liêng:
ả ẹ
ướ ườ i…
ẫ
ọ ườ
ụ ệ ườ ườ ng: ố ng giáo d c i trong các m i quan h trong môi tr
ầ ọ phép, kính tr ng th y cô….
ọ ử ứ
ọ ầ ự ố ọ ạ ớ ọ ậ ừ
ườ ứ ọ ộ i ngoài xã h i:
ướ ọ ườ h i,… ệ ng thi n
ọ ộ ớ
Câu chuy n v
ọ ố ẹ ộ i m t xã h i văn minh, t t đ p. ữ ễ ề Nguy n H u Ân ệ ữ “đ c” ứ i ườ ” cũng chính là h c ch
ọ ở ầ ọ ọ ắ H c làm ng i ế ườ là kh i đ u cho m i bài h c, là k t
ắ ọ ả ố ọ
ế ủ ấ ẻ ẹ ệ ọ ứ ẽ ệ ạ
ứ i”, xem nh vi c rèn luy n đ o đ c s khó mà ườ
ộ i
ệ ọ ể ọ ể ướ ộ ườ là bài h c su t đ i đ hoàn thi n nhân cách. Xã h i càng i ệ ộ ớ i m t xã h i văn minh. ng t
ọ ố ờ ể h c làm ng i
ọ ọ ư ủ ầ ọ ệ ọ i ệ ỉ H c làm ng ườ là bài h c su t đ i đ hoàn thi n nhân cách. ườ ”, i
ứ Vi c h c là mãi mãi, ườ ” là c n thi ế ỉ ụ ọ ể ứ
ủ ế ạ ể
ầ ớ ộ ớ ớ ườ ồ ọ ế + hi u th o, kính tr ng ông bà, cha m , + kính trên nh ng d ứ * D n ch ng: Ý 2: Bài h c trong nhà tr ọ Bài h c làm ng ễ + l ỡ ớ ạ ệ + hòa nhã, thân thi n, giúp đ v i b n bè… ườ + ng x có văn hóa v i m i ng i… ử + trung th c trong h c t p, thi c … ọ ỏ + khiêm t n, không ng ng h c h i (h c th y, h c b n…) ẫ * D n ch ng: Ý 3: Bài h c làm ng ỡ ẻ ớ + chan hòa, thân ái, giúp đ , quan tâm, chia s v i m i ng ữ ữ ự ọ ch tín, tr ng danh d , tr ng nhân nghĩa… + gi ướ ng t + h ứ ẫ * D n ch ng: ọ => “H c làm ng 3. Bình lu nậ : ậ Ý ki n c a Tagor th t đúng đ n, sâu s c: qu cao nh t, cu i cùng cho m i bài h c. ườ ệ ữ Nh ng k sao nhãng vi c “h c làm ng iườ ” b iở “ Có tài mà không có đ clà ng ụ “nên ng i vô d ng” ố ờ ể ọ ọ h c làm ng Vi c h c là mãi mãi, ơ ườ ” càng có ý nghĩa h n đ h ọ h c làm ng phát tri n, bài h c “ 4. Bài h cọ : ậ Nh n th c: ọ “ H c làm ng ẽ ầ c n h c đ chinh ph c các đ nh cao tri th c nhân lo i n u không s Hành đ ng:ộ ể ố có th s ng t ọ i th i đ i m i… ư t, là quan tr ng nh ng ch a đ . Không ch “ ạ ế ứ ữ chúng ta c n chú ý ti p thu nh ng tri th c khoa h c, văn minh c a nhân lo i đ ờ ạ ố ơ t h n v i c ng đ ng, v i con ng
ề Đ 20ề
ẻ ẻ ườ ấ ạ ế ủ Suy nghĩ v ý ki n c a M. Goor ki: “ K nào không bi ế ớ t t i ngày mai, k đó là ng i b t h nh”
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ờ ủ ặ ủ ờ ố ườ ỉ ươ ng lai t
ộ ượ ề ể ậ ắ ng ch t ậ ậ ố ẹ t đ p. ủ ự ậ ộ c qui lu t v n đ ng c a s v t,
ủ
ữ ề ố ẹ ể đây là hi u, là có th nh n ra đi u gì đó, n m đ ộ ố ng, c a cu c s ng. là không có đ
ủ ả t đ p… ủ ng lai (c a b n thân, c a
ị ắ ẽ ấ ạ 1. Gi ngày mai: là th i gian c a cá nhân ho c c a đ i s ng xã h i, th ở tế : bi ệ ượ hi n t ấ ạ b t h nh: ế ủ Ý ki n c a M. ồ ộ c ng đ ng, dân t c,…), không n m đ ượ ạ ượ c nh ng đi u t c h nh phúc, không có đ ẻ ế ươ ế ẳ t nghĩ đ n t Goorki kh ng đ nh: k nào không bi ủ ộ ượ ộ c qui lu t v n ậ ậ đ ng c a cu c s ng thì s b t h nh. ộ ố
: đ i v i m i cá nhân
ộ ậ ứ ườ ư ế ứ ng đi t ớ : ng lai ủ ố ớ ỗ ỗ ườ ng đi t i ngày mai c a m i ng ứ ủ i nh th nào tùy thu c vào nh n th c, ý th c c a
ỗ ủ ượ ươ ườ ắ ừ ự ỗ ự ươ c xây đ p t ọ i trong h c s n l c v ả n lên c a b n thân m i ng
i vòng quanh th gi
v i hành trình “ ố ớ ộ
ỗ ồ ủ ng đi t ề ề ớ ươ i t ầ ấ ướ ộ ng lai xã h i, đ t n c dù đó là
ớ
ẫ ỏ ứ ủ ệ ệ ả t Nam qua gi ả i
ự ườ ưở ứ ưở ộ ờ ỗ ng Fields, Vì m t hành tinh xanh, m i ng ng ng “Gi i h
ứ ự ướ ự ộ ộ ộ ố i m t cu c s ng ươ ớ n t ng ta v
ườ ư ứ ề ệ ắ ỏ ả i ph i
ộ ố ộ ở ể
ọ ơ ộ ị ụ ậ t h u. ộ :
ậ ố ơ ủ ừ ự ả ợ ơ c m c a mình. Đ ng đ i ngày ế ướ t
i mà chúng ta ph i ch đ ng b
ủ ộ ậ ề ươ
ủ ộ ờ ẹ ệ ướ c m và dám th c hi n ướ ớ i ngày mai! c t ề ộ ố ắ i c n nh n th c đúng đ n v cu c s ng, v t ng lai c a chính mình, s ng cao đ p, m t cu c s ng có ý nghĩa ý nghĩa cho cu c đ i mình, và ý
ộ ố ể ự ứ ộ ộ ệ ướ ế ả ơ 2. Phân tích – Ch ng minh ớ ươ Ý 1: Con đ i t ườ Con đ ườ i đó. ng ườ ng lai đ ng t Con đ ạ ộ ậ t p, lao đ ng, sáng t o… ế ớ ” Xách ba lô lên và đi” ớ ứ : Huy n Chíp ẫ * D n ch ng ộ ườ đ i v i c ng đ ng, xã h i: Ý 1: Con đ ng lai ộ ươ ự ị M i cá nhân đ u góp ph n vào s th nh suy c a xã h i, t đóng góp nh hay l n. * D n ch ng: Thành công c a Ngô B o Châu và s vinh danh trí tu Vi ấ trái đ t”... th 3. Bình lu nậ : ế Ý ki n M. Goor ki ch a đ ng m t nhân sinh quan tích c c, h có ý nghĩa, có giá tr .ị ạ Cu c s ng hi n đ i m ra nhi u c h i nh ng cũng l m thách th c, đòi h i con ng ạ năng đ ng và sáng t o đ không b t ứ 4. Bài h c nh n th c và hành đ ng ứ : S ng là ph i bi ậ Nh n th c ả ướ ớ mai b c t Hành đ ngộ : M i ng ườ ầ ỗ ộ ẽ ố ị ầ c n xác đ nh m t l ộ ố ớ nghĩa đ i v i xã h i, ph i bi t hành đ ng đ th c hi n c m , hoài bão mình.
Đ 21ề
ộ ừ ạ Ẩ ạ c a nh c sĩ Tr n Long n có đo n:
ộ ờ ọ i, m t r ng cây ẹ ủ ổ ẽ
ừ
ề ờ ụ ả ị
ả ả
ủ ờ ề ị ầ ườ Trong bài hát M t đ i ng ầ ệ “ Ai cũng ch n vi c nh nhàng, gian kh s dành ph n ai ộ ờ ẻ Ai cũng m t th i tr trai, cũng t ng nghĩ v đ i mình ờ ủ Ph i đâu may nh r i ch u, ph i đâu trong đ c cũng đành. ả Ph i không em?... Ph i không em?” Anh/ ch suy nghĩ gì v ý nghĩa c a l i hát trên?
DÀN Ý THAM KH OẢ
ủ ắ i thích ờ ế ề ộ ự ệ ố ố : i bài hát : L i nh n nh tha thi
ờ ệ ế i, s ng có trách nhi m, không l n tránh, bi ọ t v m t quan ni m s ng tích c c: s ng vì m i ố t gánh vác, không buông trôi, phó m c s
ườ ậ ượ ẩ ọ ủ ườ ử ậ ị t lên m i th thách, không cam ch u, an ph n th th ặ ng…
ườ t s ng vì m i ng i:
ạ ạ i khác, không ng i khó, ng i
ủ ộ ế ồ ườ ế ế ố t s ng vì ng ườ ố ệ ả 1. Gi Ý nghĩa l ố ng ầ ươ ẵ ph n, s n sàng đ ng đ u, v ứ : 2. Phân tích ch ng minh ọ ả ế ố Ý 1: Ph i bi ộ ố ữ Trong cu c s ng, có nh ng con ng ợ ổ kh , bi i ích c a c ng đ ng, bi t vì l i luôn bi ọ t vì m i ng ườ i, s ng có trách nhi m…
ọ ộ ố i có nhân cách cao quý, có cu c s ng đáng trân tr ng.
ẫ
ố ắ ộ ườ ẵ ạ ệ i, s n sàng thí nghi m v c xin ch ng d i
ơ ể
ợ
ậ ạ i ích cách m ng ắ ng Qu c phòng Mĩ M c
ở ằ ằ ạ ế t tên B tr ạ
ơ ừ t c a chi n tr ổ ả…” ườ ng…;
ệ ữ ộ ườ ệ ủ ậ giã Hà N i vào n i ác li ế ộ ưở ặ Còn th ng Mĩ không ai h nh phúc n i c ế ng Sa, nhân v t anh thanh niên tình nguy n trong
ị ư ữ ữ ỉ ụ ợ ơ ộ i, c h i ỉ
ể ự ườ ườ ỡ ủ ỏ i d ng s giúp đ c a ng i luôn s ng v k , cá nhân, nh nhen, luôn tránh né, đùn i khác đ thu vén cho
ả
ỗ ữ ẻ ơ ộ đ c n ộ i
ữ ướ ỉ ế
ờ ộ ướ i n c, l ơ t ăn ch i, h ọ ứ ỏ
ườ ụ ạ ườ ớ ộ ấ ỏ ở ng ng, , luôn đòi h i ụ ướ c ầ ng th , thõa mãn nh ng thú vui t m ề ố ườ i khác, đ t th i gian, s c kh e, ti n ệ i khác vì mình, vô trách nhi m v i gia đình, xã h i và
ố ị
ườ ố ụ ộ ữ ị
ờ ạ ế ổ ỗ ế i s ng y u đu i, th đ ng, cam ch u, luôn đ l ụ ố ố ủ ỉ ế ị ự ử ậ ố i cho s ph n, ướ ầ c t bi l y, cúi đ u tr
ị
ộ ạ ổ ỗ ượ ữ ẻ ạ t dài trong tha hóa và ph m t ứ : nh ng k sa ngã, tr i cho hoàn i đ l i l
ở ế ườ ữ ủ ẻ ấ ờ i nh n nh thi
t tha g i đ n m i ng ự ắ ầ ứ ọ ứ ề ố ụ ệ
ệ ưỡ ế ế ư ộ ệ ả ỗ ng b n thân đ
ể ộ ố
ố ố ụ ợ ừ ẹ ệ ố ỏ ỉ i s ng ích k , nh nhen, vô trách nhi m, v l ố i, s ng
ế
ế t
ườ ẽ ậ ự ườ ỉ ậ ự ẹ ệ ố ố ự ầ ọ i s th t s cao quý khi bi ấ ng, th p hèn.
i s ng đ p và cao quý, c tuy t l ế
ả ả
ẽ ố ả
ố ữ ữ ườ Đó là nh ng con ng ả ờ ấ ứ : H Chí Minh c đ i đ u tranh cho dân t c… ồ * D n ch ng ự ố Louis Pasteur vì s s ng con ng ngay trên c th chính mình… ỗ ẵ ễ anh Nguy n Văn Tr i s n sàng hi sinh h nh phúc cá nhân vì l ố ầ ọ tham gia tr n đánh quan tr ng đ t mìn c u Công Lý gi na ma – ra b i anh cho r ng: “ ặ Đ ng Thùy Trâm t ờ Th i bình : nh ng chi n sĩ Tr ị Mùa hè xanh”… ế các chi n d ch “ ừ ẻ ố ố Ý 2: Đ ng s ng nh nh ng k s ng ích k , v l ườ ố ạ Bên c nh đó cũng có nh ng con ng ụ ợ ợ ụ ố ẩ i khác, s ng v l i, l đ y khó khăn cho ng ả b n thân… ố ố ồ ẽ ị L i s ng đó r i s b xã h i đào th i. ườ Ăn c đi tr ạ ứ : lo i ng ẫ * D n ch ng c theo sau …; nh ng k c h i, ộ ố ụ ưở béo cò; đó là m t s thanh niên ch bi ư ườ ấ ng tr y l c nh đua xe b t ch p gieo tai h a cho ng th ơ ạ b c n i vũ tr ả ớ ả c v i b n thân… Ý 3: Cũng không nên s ng m nh t, y u đu i, cam ch u Và cũng có nh ng con ng ữ ầ đ u hàng nh ng th thách khó khăn, không đ ý chí và ngh l c, ch bi ả ngh ch c nh… ẫ * D n ch ng ậ ố ả c nh, s ph n… 3. Bình lu n:ậ * Đánh giá: ộ ố ớ ớ ờ L i bài hát là nh ng l i, nh t là đ i v i l p tr , m t ẹ thông đi p v s ng đ p đ y s c thuy t ph c. Nó ch a đ ng m t quan ni m nhân sinh tích ể ỉ ự c c, đáng đ cho m i chúng ta xem nh kim ch nam trong rèn luy n và tu d ộ có m t cu c s ng chân chính. * Phê phán: ệ T quan ni m s ng đ p đó phê phán l ụ ộ ậ an ph n, th đ ng, y u hèn. 4. Bài h cọ : ứ : ậ * Nh n th c ộ ố ể ằ Hi u r ng cu c s ng ch th t s có ý nghĩa, nhân cách con ng ố ố ch n cho mình l i s ng t m th Liên h : ệ N u là con chim, chi c lá ế ế Thì con chim ph i hót, chi c lá ph i xanh ả L nào vay mà không có tr ậ S ng là cho, đâu ph i nh n riêng mình. ( T H u)
ưở ẹ ẹ i bài hát g i ý, thanh niên c n s ng có lí t
ầ ố ả ị ự ữ ệ ứ ng cao đ p, có ý th c ng lòng nhân ái, v tha, ph i h c t p, rèn luy n b n thân ý chí, ngh l c, nh ng năng
ệ ả ố ộ ố ớ ộ * Hành đ ngộ : ư ờ ể ố ể ợ Đ có th s ng đ p nh l ị ồ ưỡ ả ọ ậ b i d ạ ự l c và kĩ năng s ng, ph i năng đ ng, sáng t o, s ng có trách nhi m v i gia đình và xã h i.
ế ộ ừ ị ề ủ Vi Đ 22ề ắ t m t bài văn ng n (không quá 400 t ) trình bày suy nghĩ c a anh, ch v lòng
ườ ự ọ t ủ tr ng c a con ng i.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ẩ ứ ự ủ : tr ng gìn ph m cách, danh d c a chính mình.
ữ ệ ủ ọ t coi tr ng và gi ể ữ ự ọ : tr ng
ố ự ọ
ế ự
ắ ẳ ế ủ ả ự ọ ự ọ ọ ậ ố
ả ưở ề ợ ả ậ ế ữ gìn ph m giá, nhân cách t gi ự ẽ ph i dù có nh h
ự ọ ộ
ế i b n thân. ng đ n quy n l ể ự ọ ố ự ọ tr ng qu c th , t ơ ỷ ướ ẩ ả ứ ộ ự ọ ề tr ng có nhi u m c đ : t ầ tr ng dân t c.... ươ ấ ắ ng đ t B c.
ả tr ng b n thân, t ọ : Ta thà làm qu n ứ c Nam/ Còn h n làm v ầ ừ ế ớ ụ ộ ấ i th II. Sau v đ ng đ t, sóng th n v a qua…
ử
i. Trong khó khăn th thách, lòng t ự ọ ẽ ở ườ ự ọ ị ỷ ườ i không có lòng t i. Con ng ủ tr ng c a ạ tr ng s tr nên v k , hèn h ,
ể
ự ạ cao, t t t
ọ
ủ i, giúp con ng
ườ ề ố ẹ ườ ữ ủ ữ ữ ẩ ộ i luôn h ề ướ ng ệ t đ p, suy nghĩ nh ng đi u thi n,
ề
ự ườ ầ ừ ữ ự ọ ệ ấ ặ ố ỏ i c n b i đ p cho mình cách s ng t tr ng t nh ng vi c làm nh nh t nh t
ả i thích 1. Gi ự ọ là ý th c bi ế Lòng t ứ 2. Phân tích, ch ng minh nh ng bi u hi n c a lòng t Ý 1: T tr ng là s ng trung th c ự ệ T tr ng là h t lòng vì công vi c; trung th c trong công tác, h c t p ể T tr ng là dám nhìn nh n sai trái, khuy t đi m c a b n thân, s ng trong sáng, th ng th n ự ọ Ý 2: T tr ng là bi ự ọ T tr ng là dám bênh v c l Lòng t ứ : Tr n Bình Tr ng ẫ * D n ch ng ậ : sau chi n tranh Th gi ế ườ Ng i Nh t ở ộ m r ng 3. Đánh giá ướ ự ọ c đo nhân cách con ng tr ng là th Lòng t ườ ườ ẹ con ng i càng làm đ p con ng ả ố ố d i. s ng gi ườ ố ẽ ộ ự ọ Con ng i s ng có lòng t tr ng s giúp cho xã h i phát tri n, văn minh. ự ệ ự ọ ầ ớ ự ái, t C n phân bi đ i... tr ng v i t ậ ộ : ứ 4. Bài h c nh n th c và hành đ ng ỗ ứ : Lòng t ậ ị ả ự ọ Nh n th c tr ng làm nên giá tr b n thân c a m i ng ự ế đ n nh ng chu n m c chung c a xã h i, làm nh ng đi u t ữ nh ng đi u tích c c... ồ ắ ỗ M i con ng ộ ố trong cu c s ng hàng ngày.
Đ 23ề
ế ủ
ườ
ầ
ủ ấ ể Trình bày suy nghĩ c a anh ( ch ) v ý ki n c a Amonimus: ỏ “ Con đ ị ề ng g n nh t đ ra kh i gian nan là đi xuyên qua nó”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
1. Gi
ả i thích :
ố ấ ể ườ ấ ể ”: ý nói đ n cách t t nh t, nhanh nh t đ con
ế ộ ố ầ ng g n nh t ỡ ữ
ử ặ ả ượ t qua, không né tránh.
ườ ọ ậ ấ đ ra kh i gian nan ỏ ữ i tháo g nh ng khó khăn, nh ng th thách trong cu c s ng. ả ố ộ
ố ả ả ệ ấ ủ ấ ả ặ i không nên có thái đ né tránh khi ph i g p khó khăn, gian nan trong h c t p, lao ề ể ớ
ả ả ế i quy t khó khăn. .
:
ề ử
ố ả ệ ượ i dũng c m đ i di n, tìm
ấ ế ợ
ẽ t qua đ ườ ượ i v
ầ ử ưở ng đ u v i nh ng khó khăn, th thách, con ng ng thành và
ộ ả ộ ố
ế ườ ườ ườ i l i
ự ạ
ẻ ượ ạ ứ ữ ự ễ ề ề ượ c gian nan ườ ẽ ữ i s v ng vàng, tr ậ ườ ng nh t. ủ ế ế ả ầ không có v t ch t chân c a ng ượ ổ ẽ c thành công đích th c. ở ự c ch ng minh trong th c ti n cu c s ng nhi u lĩnh v c, trong nh ng hoàn
ự ế ộ ố ể ứ ứ cu c s ng đ ch ng minh.
ừ ự ả ượ ế ắ c rút ra t
ệ s tr i nghi m c a con ng ị ủ ướ ụ ể ố ườ i trong ả ng cho b n thân
ắ ý ki n trên ý nghĩa giáo d c, đ nh h ộ ố ủ ả
ầ
ng thành. ủ ộ ứ ạ ở
ờ ưở tr ầ ắ ơ ộ ề ơ ộ ạ ữ ắ
ườ ệ ướ t lên phía tr ầ ườ ấ ể ế ộ ng g n nh t đ đi đ n thành công.
ặ ớ ụ ế ẽ ố t cách chinh ph c nó s giúp ta rèn
ứ : Dám đ i m t v i khó khăn th thách và bi ộ ưở ệ ả ử ng thành.
ả ọ
ươ ả vi c gì cũng có cách gi ự i quy t “con đ ườ ng “đi xuyên qua nó”: ý nói ta ph i đ i m t, ph i v => Con ng ộ ố ộ đ ng và trong cu c s ng; ph i dũng c m đ i di n v i gian nan, tìm ra b n ch t c a v n đ đ ụ ắ tìm cách kh c ph c, gi ứ 2. Phân tích – Ch ng minh ẽ ặ ộ ố Ý 1: Trong cu c s ng, ai cũng s g p ít nhi u khó khăn, th thách ườ ử ườ ẽ t qua gian nan, th thách khi con ng i s mau chóng v Con ng ả i quy t h p lí nh t. ra cách gi ộ Ý 2: Dám nghĩ, dám hành đ ng s giúp con ng ươ ữ ớ Dám đ ơ ọ ậ thành công h n trong h c t p, lao đ ng và c trong cu c s ng th ồ ng đ n thành công không tr i đ y hoa h ng, “ Con đ ể ữ bi ngế ” nh ng k ng i khó, ng i kh s không th có đ ộ ố Đi u này đã đ ả c nh khác nhau. ể ấ ẫ * Thí sinh có th l y d n ch ng trong th c t ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng Ý ki n mang tính đúng đ n, sâu s c, đ ế ấ ở qúa trình s ng. Ta có th tìm th y ế ứ ậ i quy t khó khăn c a cu c s ng. trong nh n th c, trong cách gi ẽ ữ Nh ng con ng i luôn né tránh gian nan, đ u hàng khó khăn s không bao gi ắ ư ộ ố Cu c s ng hi n đ i m ra nhi u c h i nh ng cũng l m thách th c, chúng ta c n ch đ ng ụ ể ượ c, năng đ ng và sáng t o đ chinh ph c nh ng khó khăn, n m b t c h i. Đó v là con đ 4. Bài h c:ọ ậ Nh n th c ố luy n b n lĩnh s ng và ngày m t tr ệ ứ Hành đ ngộ : Rèn luy n đ c tính kiên trì, bình tĩnh, t ệ ấ khăn, l y ph ủ ộ tin, ch đ ng trong m i hoàn c nh khó ử ế ” trong ng x . ứ ng châm: “
Đ 24ề
ự ị ữ ề ặ t nh t đ nuôi d ế : t ụ ể ng ni m tin chính là đ t nó vào nh ng d đ nh c th
ả ư Giáo s Ngô B o Châu có vi ưỡ ấ ể ố « Cách t và có ý nghĩa ». ự ị ề ỉ Tu i trổ ẻ, trang 5, Xuân Tân Mão 2011)
ự ề ề ế ị ( D đ nh, ni m tin và s b n b Báo Anh (ch ) suy nghĩ gì v ý ki n trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
i thích:
ọ ự ả ặ là nh ng gì mà ta tin t ắ ng, là s hi v ng mà ta đ t vào đó. Đó là c m giác ch c
ề ộ ữ ề ư ả ắ ả 1. Gi ưở ề Ni m tin ộ ố ch n v m t đi u gì đó trong cu c s ng cũng nh chính b n thân mình.
ơ ề ưỡ
ụ ữ ề ng ni m tin ụ ể là nh ng phác th o, k ho ch chi ti
ố ế ự ơ ế ả ả ự ị ế ướ t h ợ ệ ụ ể ng đ n nh ng m c tiêu c th . ả ớ
ộ ố ư ớ
ự ớ
ượ ộ ể ỉ ượ ữ ơ ậ ế ữ là nh ng d đ nh thi ấ ể ữ ữ t nh t đ gi ế ướ ề t h ấ ề ế ề ụ ể ng ni m tin vào nh ng đi u c th , có giá tr thi t th c v i cu c ưỡ ng và phát tri n c kh i d y mà còn đ ớ là làm cho ni m tin l n h n, hoàn thi n h n. ạ ữ t th c, phù h p v i kh năng, tình hu ng và kh thi. ộ ố v ng cho mình m t ni m tin trong cu c s ng cũng nh v i chính ị c nuôi d
ề ề ớ ộ ố
ả ặ ố ự ị ấ ể ụ ể ưỡ ng i pháp t t nh t đ nuôi d
ố ả ư
ợ ề ế ụ ụ ữ ử ắ ự ị ướ
ộ ề ụ ể ả ư
ố ụ ữ
ự ự ị
ề ữ ộ ố ế ề ụ ể ế ố ẹ ướ ế c h t ph i suy ặ ư i nh ng m c tiêu c th , phù h p ch a. N u ta đ t ố ờ ể ở ọ ấ ắ ườ ng ng n nh t ư t đ p trong cu c s ng cũng nh chính
ế ự ượ ưỡ ọ ẹ ầ t th c, tr n v n c n
ể ề ả ắ ế c nuôi d ủ
ộ ng m t cách thi ộ ờ ữ ủ ự ị ầ : ự ự ữ ư ể ề ả ặ ạ
ề ự ị ư ế ủ
ệ ượ ờ c không.
ự ế ộ ố ể ứ ứ cu c s ng đ ch ng minh .
ự ự ộ ờ ướ ắ i khuyên sâu s c, h ườ ươ i v n ng con ng
ế ủ ữ ộ ố ị i nh ng giá tr đích th c c a cu c s ng.
ữ ẻ ạ ộ ị
ượ ạ ủ
ồ ơ ử ơ ộ ữ
ữ ầ ả ể ươ ớ ề ố ẹ ữ ề ề ỉ ng ni m tin đ v i nh ng đi u t t đ p n t
ộ ờ
ề
ộ ố ố ự ự ề ọ
ộ ế ạ
ấ ầ ể ề c đi u đó. ứ ị ự ể ể ế ệ ồ
ữ ụ ủ không
ụ ể ể ạ ượ ế ỗ ự ụ ể ả ả ả ữ ưỡ ườ ề ỉ Nuôi d ự ị D đ nh c th ự ị D đ nh có ý nghĩa ả => Gi i pháp t ả b n thân mình là bi ố s ng. Khi đó, ni m tin y không ch đ thành ni m tin l n trong cu c s ng. ứ 2. Phân tích – Ch ng minh ữ ề Ý 1: Đ t ni m tin vào nh ng d đ nh c th chính là gi nó: ữ Ai cũng có nh ng mong mu n, d đ nh và m c tiêu cho riêng mình, nh ng tr ớ ng t xét xem ni m tin ta g i g m có h ni m tin vào m t m c tiêu mông lung, xa v i thì khó có k t qu nh ta mong mu n. ọ ụ ườ ỗ i có nh ng m c tiêu và kì v ng khác nhau. Đi u ta mong mu n, kì v ng có th tr M i ng ữ ệ ế ặ thành hi n th c khi ta bi t đ t nó vào nh ng d đ nh c th . Đó chính là con đ ề ế ẫ d n ta đ n thành công, cho ta ni m tin v nh ng đi u t ả b n thân ta. ủ Ý 2: Đ ni m tin c a mình c a mình đ ph i g n k t nó vào nh ng d đ nh có ý nghĩa c a cu c đ i mình ắ ề Ni m tin là vô h n nh ng ta c n ph i cân nh c xem nh ng gì th c s đáng đ ta đ t ni m tin vào nó. ể ự Dành th i gian suy nghĩ v d đ nh c a mình xem nó có ý nghĩa nh th nào và có th th c hi n đ ể ấ ẫ * Thí sinh có th l y d n ch ng trong th c t ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng ả ư Ý ki n c a giáo s Ngô B o Châu th c s là m t l ự ủ ớ t ơ ử ắ ẫ c “n i g i g m” Trong xã h i ngày nay, v n còn không ít nh ng b n tr không xác đ nh đ ỏ ấ ầ ả ề ni m tin c a mình nên b m t nh ng c h i thành công, r i r i vào tình tr ng chán n n, d n ớ ươ ả ầ ng đ u v i nh ng khó khăn, th thách. d n không còn kh năng đ ưỡ ế ư ủ t nuôi d Ch có ni m tin thì ch a đ , ph i bi ự ự và làm cho cu c đ i th c s có ý nghĩa. 4. Bài h cọ ườ ọ ứ : Ni m tin đóng vai trò r t quan tr ng và có ý nghĩa trong cu c s ng con ng ậ Nh n th c i. Đó ị ạ ủ là chìa khóa c a m i thành công. C n hi u rõ đi u mình th c s mong mu n và ho ch đ nh m t k ho ch c th đ đ t đ Hành đ ngộ : N l c trau d i ki n th c, rèn luy n ý chí ngh l c đ có th bi n ni m tin c a mình thành nh ng m c tiêu c th và có ý nghĩa cho b n thân, cho gia đình và xã h i. Ta ch nuôi d ề ộ i xung quanh mình. ng ni m tin cho b n thân mà còn cho c nh ng ng
ị ề
ề ữ Đ 24ề ế ườ ế i bi t nhi u mà là ng ườ ế i bi ầ t nh ng gì mình c n
ườ ể ế ế ủ Trình bày suy nghĩ c a anh/ ch v ý ki n sau: i có h c không ph i là ng “ Ng bi ả ọ ữ t và hi u rõ nh ng gì mình bi t”
DÀN Ý THAM KH OẢ
:
ệ ề ườ ả i thích ế
ạ ứ
ợ ả ế ự ộ ố ọ ấ ớ ọ i có h c, đó là: ế ồ t c m i tri th c, không ôm đ m ki n th c, b gì h c n y ủ ả ứ t cho cu c s ng c a b n thân, phù h p v i năng l c, hoàn c nh
ặ ả ả ắ ắ ế ẽ ể ứ ấ ủ
ờ ợ
ạ i ta:
ọ
ộ ấ ế ứ ầ ầ ủ ộ
ữ ườ
ạ ế ệ ữ ế t ể ế t nh ng gí mình c n bi ả
ớ ấ ầ ỉ ệ ự ứ ọ i có h c là ng ở ỗ ị ứ m i v trí, công vi c, hoàn c nh ch có th ti p thu, dung n p nh ng ki n th c ợ
ồ ọ ẽ ủ ộ ạ ượ ợ c l i đ i ích
ờ ố ả ự
ể ệ ư ấ ủ ấ ả
ở ỏ i ho c có tay ngh ế t nh ng không hi u rõ b n ch t c a v n ự m t lĩnh v c nào đó.
ọ ể ặ
ọ ườ ế ể ả t
ườ ế ẽ i ta s
ữ ọ ứ ụ ườ ủ ủ ứ ở
ứ i ch c a tri th c ch không b đ ng ch y theo tri th c. ắ ạ ệ ể ạ
ị ộ ề ủ t ch c ch n, sâu s c s giúp ta làm ch công vi c, ch đ ng, sáng t o trong ngh ự ủ ộ ạ ượ ề ệ ấ Nh t ngh tinh, c nhi u thành t u cho nhân lo i: “
ấ i có h c ph i hi u rõ nh ng gì mình bi ọ ữ ế ẽ ố ”
ả ọ ứ :các nhà khoa h c.... (Ngô B o Châu)
ở ộ :
ắ ờ
ề ườ ậ i khuyên v cách h c trong câu văn trên là đúng đ n, sâu s c nhiên, xã h i, kinh t
ử ề ế ọ Phê phán cách h c thu đ ng, “
ế ệ ị ọ ể ư nhi u h c sinh h c không bi
ề ắ ự ứ ế ế
ủ ộ ư ấ
ệ ượ ế ầ
ế ừ n “ ệ ượ ượ ệ ọ ự ẳ ạ ề ng làm trái ngh đào t o, hi n t ặ c vi c ho c hi n t ế ng, d n đ n hi n t ư ằ ng có b ng nh ng không làm đ
ớ ạ ế ầ ấ ị ườ ế ớ ỉ i h n nh t đ nh, vì th c n có i cũng ch có gi
ươ ắ 1. Gi Ý ki n trên nêu lên quan ni m v ng ọ ấ ả ọ + không h c t ầ ữ ỉ ọ + ch h c nh ng gì c n thi ủ ả c a b n thân ắ ộ ọ + h c m t cách c n k , bài b n, sâu s c, n m ch c hi u rõ b n ch t c a ki n th c mình ọ h c, không h i h it qua loa đ i khái. ườ Ý nghĩa: khuyên con ng ọ + c n h c có tr ng tâm ọ ọ + c n h c th c ch t, h c chuyên sâu, nghiêm túc, ch đ ng ti p thu tri th c m t cách có ích : 2. Phân tích – ch ng minh ườ ế i bi Ý 1: Ng ỗ M i cá nhân, ọ ấ ị ọ nh t đ nh phù h p v i c p h c, ngành h c, công vi c. ọ ế N u ôm đ m, cái gì cũng h c, h c tràn lan, không ch đ ng thì s không thu l ỉ ụ ể c th , ch làm t n th i gian và tăng áp l c cho b n thân. ẽ ẫ ớ ứ ế i vi c cái gì cũng bi Ki n th c không sâu, s d n t ề ở ộ ặ ề đ , không tr nên gi ụ ệ ọ * Ví d vi c h c thêm tràn lan, đi h c theo phong trào theo ki u góp m t cho đông ... Ý 2: Ng ộ ế Và n u h c có m c đích rõ ràng, h c m t cách chuyên tâm, đào sâu ki n th c, ng ứ tr thành nh ng ng ắ ẽ ắ Có hi u bi ệ nghi p và s s ng có ích, đóng góp đ nh t thân vinh ẫ * D n ch ng 3. Đánh giá – m r ng ắ ọ ọ ể i có h c và l Cách hi u v ng ọ ế ộ ứ ự ứ , khoa h c công vì ki n th c là vô t n, vô cùng phong phú ( ki n th c t ủ ườ ậ ả c a m t b ph n ng ộ ộ ọ ộ h c gi ” i ngh , l ch s , tâm lý ...) mà ỉ ấ ể ọ ế ể ọ ọ ệ t đ làm gì, h c ch l y đi m, đ đi thi, vì đi h c hi n nay nh ệ ượ ữ ả ằ ử , ng b ng gi th , ki n th c không n m v ng, sinh ra quay cóp, tiêu c c trong thi c , hi n t ằ ề ệ ề ọ ọ mua bán b ng c p Nhi u h c sinh, sinh viên còn ch a ch đ ng trong vi c ch n ngành ngh ứ ị ủ ộ ầ ọ ạ ọ ọ h c, nên c đăng kí đi h c đ i h c, cao đ ng mà không d tính đ n nhu c u lao đ ng c a th ợ” trong xã ệ ượ th a th y, thi u th ẫ ườ tr ẫ ệ ượ ộ h i, hi n t ng có h c mà văn hóa v n không cao ... 4. Bài h c:ọ ứ ậ * Nh n th c: Trí nh và kh năng ti p thu c a con ng ph ả ủ ọ ậ ng pháp h c t p đúng đ n.
ọ ọ ọ ậ ụ ứ ự ế ọ ọ ị
* Hành đ ngộ : ầ C n xác đ nh rõ m c đích h c t p, h c có ch n l c ki n th c, h c có s đào sâu tìm tòi, sáng t o…ạ
ộ ờ
ắ
ằ
Ph i
ề . ướ ọ c v ng quá nhi u ề ơ ữ ơ c m nhi u h n n a,
ả ướ
ữ có câu: Cu c đ i ng n ng i không cho phép ta ả ướ ng lai thành hi n t
ệ ạ . i
Đ 25ề ủ ạ i cho r ng: ế ơ ữ ể ế ươ t h n n a đ bi n t ị ề ấ ề ặ
c m tha thi ủ
ẫ
ạ Ng n ng ế ư Th nh ng nhà văn Nga M.Prisvin l ơ ph i Suy nghĩ c a anh/ch v v n đ đ t ra trong hai trích d n trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
:
ể ự ủ ờ ệ ướ ơ c m , vì ắ Cu c s ng ng n ng i, con ng i s không đ th i gian đ th c hi n
ự ạ i.
ạ ế ệ ơ ể ủ ứ ơ ướ ườ ầ ườ ẽ ờ ơ t h n đ đ s c m nh bi n
ữ
ơ ướ ứ ủ ề c quá nhi u, quá xa r i th c t ơ ướ ề i c n m c nhi u h n, khát khao mãnh li ự ệ c thành hi n th c. :
ọ ố Ướ ẻ ẹ c m và khát v ng s ng làm nên v đ p cu c s ng ộ ố :
ườ ữ ướ i c m cao, xa, con ng
ệ
t lên th c t ướ ả ứ ướ ự
ở ồ ừ ộ ố ả ơ t k t h p gi a ệ cu c s ng. Ph i theo
ự ạ ướ i, ề c hão huy n.
ề ơ c m và th c t ơ ướ ầ ấ ẫ ự ế ộ ố ể ứ ứ cu c s ng đ ch ng minh.
ướ ế ố ườ ươ ớ ố ố n t ng con ng i v i l ẹ i s ng đ p, s ng có
ẻ ơ ướ ữ ễ ơ i không dám c vi n vông.
ữ ế ọ t cách gi
ữ c m và nh ng k m ả ổ ẻ ố ụ ướ ề ơ ộ ể ươ ớ ở ả ụ ề ườ ở ể b n thân đ có th v ờ i bao m c tiêu ch ta chinh ph c. n t
ướ ả ơ cu c s ng, ph i có c m và th c t c
ả ắ c m ph i b t ngu n t ơ ướ ừ ồ ừ ộ ố ề ệ ơ ự ạ ướ ơ i, ư ỏ t, cháy b ng nh ng đ ng m c hão huy n.
ể ế ướ ữ ế ạ c m thành hành đ ng.
ộ ố ứ ể ệ ệ
ả ệ ự ơ ả i thích 1. Gi ộ ố ế Ý ki n 1: ậ v y không nên m ế Ý ki n 2: Con ng ề nh ng đi u m 2. Phân tích Ch ng minh ơ Ý 1: ơ ề ơ ướ ế ộ ố c, không có nh ng Trong cu c s ng, n u không có nhi u m ề ố ẹ ữ ệ ự ạ ể ự ẽ ể ượ t đ p, kì di u. i đ th c hi n nh ng đi u t s không th v ế ự ơ ơ ả ướ ễ ờ t th c c m ph i thi c m xa v i, vi n vông, Ý 2: Không nên ấ ả ề ệ ơ ậ t thì t c m th t nhi u, khát khao mãnh li Không ph i c t c đ u tr thành hi n th c. ả ắ ữ ướ ế ế ợ ả Ph i bi c m ph i b t ngu n t ơ ư ừ ổ ướ đu i c m nh ng đ ng m ọ * L u ýư : h c sinh c n l y d n ch ng trong th c t ở ộ 3. Đánh giá m r ng: ổ Hai ý ki n trên b sung cho nhau, có ý nghĩa h ý nghĩa. Phê phán nh ng ng ờ ạ Th i đ i hôm nay m ra nhi u c h i cho tu i tr . S ng ph i có khát v ng và bi ni m tin 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ế ế ợ ướ ả t k t h p Ph i bi ữ m , có nh ng khao khát mãnh li * Hành đ ng:ộ ơ ả ạ Ph i v ch ra nh ng k ho ch đ bi n ả ữ ứ ả Ph i trau d i tri th c, ph i rèn luy n ý chí, nh ng kĩ năng s ng, rèn đ c luy n tài đ có kh năng bi n ồ ế ướ c m thành hi n th c.
Đ 26ề
ề ố ồ ạ ị “ Hi n tài là nguyên khí c a qu c gia
ế ướ ”, nguyên khí th nh thì th n ấ ố ấ
ệ ồ ưỡ ồ ấ ủ c m nh, r i lên ế ậ ồ ế ướ ế c y u, r i xu ng th p. Vì v y các đ ng thánh đ minh ọ ẻ ng nhân tài, kén ch n k sĩ, vun tr ng nguyên khí ng ch ng ai không l y vi c b i d
ủ ố
ị ể ả cao, nguyên khí suy thì th n ẳ ươ v ệ ầ làm vi c đ u tiên”. ề (Hi n tài là nguyên khí c a qu c gia Anh/ ch hi u câu nói trên nh th nào? Ngày nay, Đ ng và Nhà n
ệ ử ụ ướ ả ườ ọ ộ ị ậ ữ – Thân Nhân Trung – Ng văn 10 Nâng cao T p II) ế ứ ư ế c ta h t s c ậ ủ i tài. Anh /ch hãy trình bày m t vài c m nh n c a
ề ề ấ coi tr ng vi c s d ng ng mình v đi u y.
DÀN Ý THAM KH OẢ
i thích
ườ i tài cao và có đ o đ c.
ạ ế ướ ạ ứ ố ồ c m nh r i lên cao ” ”, “nguyên khí m nh thì th n
ạ ề ủ ạ ố ủ ố ễ
ậ ế ướ ế c y u nguyên khí suy thì th n i v i lu n đi m trên, Nhân Thân Trung ch rõ: “
ọ ờ ả ỉ ờ ạ i c nh báo cho m i th i đ i.
ứ
ọ i tài
ạ ể ữ ườ ồ i tài, đã có nh ng chính sách l n đ đào t o, b i
ướ c ta luôn coi tr ng ng ụ ụ
ừ ớ ổ ớ ấ ướ c, ạ c ta luôn coi tr ng ng ườ ọ ộ ổ ề
ề ắ ệ ớ khi m i giành đ ọ ế
ả ở ệ ệ ề
ộ ụ i tài…(
ụ ở ọ ố ể ầ quan đi m “ giáo d c là qu c sách hàng đ u” i tài
ế ượ ố ớ ự ế ủ ể ắ ấ ậ c đ i v i s phát tri n đ t
ệ ệ ề ẫ
ờ ạ ọ c qua m i th i đ i. ự ế ề ệ ế ộ ư ụ ề t.
ườ ọ ườ ườ ệ ộ ng xã h i và trong nhà tr ng hi n nay cho ng i h c có
ủ ể
ế ọ ậ ấ ự ự ể ộ ố ấ t nh t d ng xây đ t
ổ ẻ ồ ủ ệ ể c. Đó là trách nhi m c a tu i tr hôm nay.
ấ ướ ể ở ứ ể ề ệ ầ ả : 1. Gi ề Hi n tài là ng ề Nói “hi n tài là nguyên khí c a qu c gia ự ớ ị ẳ ứ t c kh ng đ nh hi n tài là g c r cho s l n m nh c a qu c gia. ể ượ ạ ớ Và ng c l ấ ”, đó còn là l ố ồ r i xu ng th p : 2. Phân tích – ch ng minh ả Ý 1: Đ ng và Nhà n ướ ả Đ ng và Nhà n ưỡ ự d ng và thu hút nhân tài ph c v công cu c đ i m i và xây d ng đ t n ượ Ngay t c chính quy n sau T ng kh i nghĩa Cách m ng Tháng Tám, Bác ồ ướ ừ ườ H đã có s c l nh kêu g i ng i hi n tài ra gánh vác vi c n c (1945). T đó đ n nay, nhà ế ướ ượ ề ấ ả ẻ ạ ề ữ em đ u đ c ta đã có nh ng c i cách v giáo d c, t o đi u ki n cho t n c đ n t c tr ạ ầ ơ ỳ ườ ườ Hu nh Thúc Kháng, Võ Liêm S n, Tr n Đ i Nghĩa, ng; có chính sách đãi ng ng tr ầ ả và g n đây là Ngô B o Châu…) ườ Ý 2: Coi tr ng ng ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng Ý ki n c a Nhân Thân Trung th t sâu s c, có ý nghĩa chi n l ướ n ệ ấ ộ đi u ki n làm vi c và ch đ đãi ng nhân tài hi n nay v n còn nhi u b t Tuy nhiên, th c t ậ ố ọ ậ c p. Đi u đó làm cho vi c tr ng d ng nhân tài ch a th t t 3. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ọ ậ ệ ề Đi u ki n h c t p trong môi tr th phát huy tài năng c a mình. Vì th , h c t p và trau d i tài năng đ có th đóng góp trí l c m t cách t ướ n ộ * Hành đ ng: ứ ọ ậ Ra s c h c t p, rèn đ c luy n tài đ tr thành hi n tài góp ph n phát tri n đ t n c.
ậ ự ể ừ ữ ể hóa thân cho dáng hình x sứ ở” t ệ nh ng vi c
ế ấ ự ọ H c th t đ có năng l c th t s , đ có th “ làm thi ậ ể ự t th c nh t.
Đ 27ề
ộ ỏ ả
ủ – Raxun Gam za top)
ề ị ế ủ ộ ị ệ ế t Nam trong ti n
ộ ậ ớ ” “ Dân t c nh ph i có con dao l n ( Đa gét xtan c a tôi ợ ế Ý ki n trên g i cho anh /ch suy nghĩ gì v v th c a dân t c Vi ế ớ trình h i nh p th gi i ?
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả
i thích ấ :
ộ ở ầ ặ ị ậ ể đâu… : ề ỏ : c n hi u đúng v dân t c mình – m t m nh, m t y u, v th đang
ố ấ ế ủ ề ế ị ế duy…
ữ ứ ặ ế ư ng pháp t ề) ạ ươ ề ầ ể : (Nh ng bi u hi n c a v n đ
ả ộ ư
ạ ữ ỏ ề ế
ố ả ể ề ạ i.
ộ ấ ề ế ườ ố
ầ ẩ ả ấ ữ
ộ ộ
ạ ả ể ọ
ủ ườ ứ ố ệ i Vi c phong là ;
ả ạ ng Qu c Tr ng nguyên ế ớ ượ ầ L ộ Danh nhân văn hóa ố c th gi i tôn vinh là
ố ế ề ọ
ủ ễ ờ
ẩ ầ
ớ ;… Nguy n C m Lũy: tài năng di d i các công trình ki n trúc c a ông đã v ể ự ố i qu c gia. G n đây ông đã sang Philippines đ th c hi n di d i m t ngôi bi ề mét vuông sang m t v trí m i . Nhi u khách hàng ượ ộ ệ c khác cũng đã có l ế ệ ờ ở ộ ố ướ m t s n
ạ ầ t ra ngoài ự ộ t th r ng ờ i ủ Nguy n C m Lũy qu đã làm r ng danh tài năng và trí thông minh c a
ớ
ộ ị ẩ ả ễ ừ ầ t ng l p lao đ ng …) ự ử ộ c, dân t c Vi t Nam “
ệ ể ệ ầ ư ệ ồ
ầ ự ự ị ị ế ọ ớ
ư ữ ướ n c cũng nh gi ạ ệ ạ c Đ i C Vi t, Đ i Vi ổ ờ ị ộ ờ ệ ồ ớ
c duy tân đ t n ị ế ệ ườ ỏ ộ ố ế “Dân t c nh ” nh ng có “con dao to”
ướ ậ ị
ớ c v.v… ) trên tr ừ ờ ườ ị ế ủ ớ ệ ườ ắ ủ ữ ạ ả ư ng qu c t ẳ ộ c h i nh p và ngày càng kh ng đ nh v th c a mình trên ượ ố c i lãnh đ o đúng đ n c a Đ ng ta v i nh ng sách l . T t c là nh đ ng l
ấ ướ t Nam ế t Nam sau chi n tranh t ng b ng qu c t ế ượ ố ế ấ ả ắ 1. Gi Làm rõ v n đ ngh lu n qua ý ki n c a Ra xun Gam za top Dân t c nhộ ề ậ Con dao l nớ : mu n đ c p đ n v n đ t m nhìn, ph ệ ủ ấ 2. Phân tích – ch ng minh ộ Ý 1: B n lĩnh dân t c – “Dân t c nh ” nh ng có “con dao to” ộ ư ữ ỗ ế M i dân t c trong quá trình đi lên đ u có nh ng u th , bên c nh đó cũng có nh ng h n ch ế ấ ấ ị ế nh t đ nh; v n đ là mu n phát tri n ph i bi t mình, bi t ng ề ư ệ ậ ộ D n t c Vi t Nam tuy đ t không r ng nh ng có truy n th ng anh hùng, đoàn k t, có b dày văn hóa, thông minh c n cù trong, giàu nghĩa nhân… Đó là nh ng ph m ch t làm nên b n lĩnh m t dân t c. ứ : ẫ * D n ch ng ệ M c Đĩnh Chi đi s , đ i đáp thông minh, đ y b n lĩnh làm vua Nguyên ph i n tr ng trí tu , ượ ưỡ t nên đ khí phách c a ng ồ ả H Chí Minh là anh hùng gi i phóng dân t c, đ ế ớ th gi i Ngày nay nhi u sinh viên h c sinh vinh danh trong các kì thi Olympic qu c t ầ Th n đèn ớ biên gi ơ h n 400 ờ Th n đèn m i ông. ộ ấ ệ iườ Vi ng t dù ông xu t thân t ướ ủ ị tuy Qua bao thăng tr m c a l ch s , trong d ng n nhỏ” nh ng th c s có “ ướ con dao l nớ ” ( tên n t th hi n t m nhìn, ầ ẳ khát v ng kh ng đ nh v th dân t c, vi c Lý Thái T d i đô ra Thăng Long, Nhà Tr n v i hào ế ữ ứ ư khí Đông A, Lê Thánh Tông v i th i H ng Đ c h ng th nh, vua Quang Trung v i nh ng chí n ượ l Ý 2: V th Vi Vi tr và chi n l c đúng đ n.
ộ ở ệ ệ
ỏ ệ c Đông Nam Á). Trong 15 năm qua, Vi ủ ứ t Nam chính th c tr thành thành viên c a ASEAN (Hi p h i các ầ ệ t Nam đã góp ph n không nh trong vi c nâng cao
ố
ứ
ầ
ệ
ề
ự
ố ế .
ị
ể
ầ i tr quân b , phát tri n kinh t
ư ữ ườ
Qua đó, vai trò c a Vi
ướ
ồ Ủ
t Nam là n
c đ c làm y viên không th
ệ ể ệ c nâng cao, th hi n qua vi c Vi
ạ
ả
ộ ồ
ệ
ệ ở
ạ ng m i th gi
ộ
ườ
ớ
ế ồ
ẽ ơ
ị ườ
t Nam tr thành thành viên 150 c a t ố ế ướ , n ụ ầ ư
qu c t
i (WTO). Ba ế ầ toàn c u, ể ộ ơ
ị , đ i m i m nh m h n và đ ng b h n các th
ờ ả ế
ở ộ ế ồ
ậ ng h i nh p qu c t ị ng hàng hóa d ch v , đ u t ố
ế ớ c ta đã tham gia đ y đ các đ nh ch kinh t ố ế ổ ướ
ạ
ệ ng hi n đ i.
ng qu c t ệ ủ ộ
ề ở ộ :
ể ấ ộ ộ
ả ộ ự ữ ế
ố ố ớ ể ươ ớ ộ ướ ữ ộ ườ i bi i không đông ng nh ng dân t c đang phát tri n v ”, h n t
ế ự
tin. ế ườ ữ ả ấ ớ ở ng phát tri n c a đ t n ể ủ ấ ướ c
ộ ẻ ộ ằ ệ
ư ầ ả ầ ọ ớ ờ ồ ộ
ố ỏ ữ ờ ạ ế ậ ợ t ch i b nh ng gì không phù h p. t ti p nh n tinh hoa th i đ i và bi
ờ ạ ườ ừ ẩ ả ớ
ủ ộ ự i th i đ i m i: năng ồ Non ấ ủ tin… đ có th bi n mong mu n c a Bác H kính yêu là “
ữ ể ế ố ệ ể ườ ự ệ ng qu c năm châu…
t Nam … sánh vai cùng các c ạ ệ ữ ữ ả ọ ớ
ng lai b n thân và bi ổ ộ ươ ủ ấ ướ t cách v ậ ể + Ngày 2871995, Vi ướ n ườ ị ế ủ v th c a ASEAN trên tr ợ ậ ừ t Nam chính th c gia nh p Liên h p qu c (LHQ). Trong 30 năm qua, + T ngày 20/9/1977, Vi ụ ệ ự ề ấ t Nam đã tích c c và ch đ ng tham gia vào nhi u v n đ toàn c u, góp ph n th c hi n các m c Vi ộ ế ư ả ừ ủ , xã h i, xóa đói, gìn hòa bình, an ninh, gi tiêu u tiên c a LHQ nh gi ộ ố ế ệ ủ ả ả t Nam trong c ng đ ng qu c t ngày càng ng... gi m nghèo, b o v môi tr ượ ườ ề ử ấ ượ ệ ệ c duy nh t đ đ ng ệ ỳ ự tr c H i đ ng b o an LHQ đ i di n cho châu Á trong nhi m k 20082009. ươ ủ ổ ứ ch c Th + Ngày 1112007, Vi ầ ủ năm qua, trên con đ ạ m r ng th tr ch , đ ng th i, c i ti n n n hành chính qu c gia theo h 3. Đánh giá – m r ng ầ ế ủ Ý ki n c a Ra xun Ga za top r t xác đáng : m t dân t c mu n phát tri n ph i có t m nhìn, ấ ế ả đ t không t ta. Câu nói trên có ý nghĩa tích c c đ i v i nh ng dân t c “ t ng ph i bi ộ ớ ậ ườ ộ r ng, ng i h i nh p v i m t tâm th t Kiên quy t phê phán và đ u tranh v i nh ng gì c n tr con đ ( tham nhũng, quan liêu, b nh thành tích, nói m t đ ng làm m t n o, …) 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c: ỗ M i công dân c n có khát v ng l n, t m nhìn xa nh ng không tách r i ngu n c i, ph i kiên ỉ ề trì b n b . ả ế ế Ph i bi * Hành đ ngộ : ọ ậ ph i không ng ng h c t p, rèn luy n nh ng ph m ch t c a con ng ạ ộ đ ng, sáng t o, ch đ ng, t sông Vi ế luôn có nh ng k ho ch cho t ồ ự s phát tri n và ph n vinh c a đ t n ố ủ ở ” tr thành hi n th c. ươ ớ ế n t c trong bu i h i nh p hôm nay. i nh ng khát v ng l n vì
Đ 28ề
ể L i l m và s bi
ầ ỗ ỗ ầ ế ệ ọ ữ ự ế ơ ” có vi t:ế t n ậ ồ ắ t nh ng đau bu n, thù h n lên cát và kh c ghi
ữ
ủ ế ị ề ờ ố Ph n cu i câu chuy n k “ “M i chúng ta hãy h c cách vi nh ng ân nghĩa trên đá”. Hãy trình bày ý ki n c a anh/ch v l i khuyên trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
i thích
ứ ậ ồ ữ ” nghĩa là h c cách tha th cho nh ng ai đó đã
ồ ọ
t trân tr ng là kh c sâu mãi mãi
ữ ữ ế ơ ọ ả ấ ỡ ả : 1. Gi ọ ế ỗ ọ t n i đau bu n, thù h n trên cát “H c cách vi ữ ộ ờ ấ ạ gây ra cho ta nh ng đau bu n, tai h a, b t h nh trong cu c đ i. ế ắ ọ “H c cách kh c ghi nh ng ân nghĩa trên đá ” nghĩa là luôn bi ữ ố ớ lòng bi ắ t n đ i v i nh ng ai đã giúp đ ta, nh t là trong nh ng hoàn c nh éo le.
:
ồ
ố ề ứ ế ổ t n i đau bu n trên cát ậ
ộ ờ ặ ề ữ ả ồ ữ ộ
ậ ỗ ẫ
ồ ậ ườ ỗ ầ i l m ng
ậ ậ ệ ố
ắ ỉ ở ế ệ ọ
ề ữ ữ
ộ ạ ớ i. Ghi nh , không t đ p.
ề ố ỗ ự ẻ ạ ị ườ i
ườ ế ệ ộ ứ : M i quan h Vi t Nam – VN giúp ng i Mĩ
ướ ả ệ Đ n n đáp nghĩa ọ ệ ố ế ử ậ tr n trong chi n tranh Vi ề ơ ng trình “ t – Mĩ sau cu c chi n tranh Vi t Nam.. ủ ” c a Đ ng và Nhà n ế c ta sau chi n tranh…
ờ ạ ườ ỗ ớ ờ ớ ợ ỗ i và luôn phù h p v i m i th i đ i. Đây là m t l ộ ờ i
ố ố ưỡ ủ ậ ầ ố ng m m m ng c a thù h n.
ấ
i s ng vô n, cũng nh nh ng k nuôi d ộ ầ ư ố ớ ượ ầ ơ ằ ả ấ ườ
ệ ố ớ ạ ườ ể ng mà c n ph i đ u tranh không khoan nh ữ ề t cho nh ng đi u t i đ phát tri n và m i t o đi u ki n t ầ ân nghĩa tr ế ớ t đ p, cho
ộ ố ấ ể ưỡ ố ồ ng tâm h n và làm cho cu c s ng t nh t đ nuôi d
ứ t tha th là cách t ự ự ẹ ở 2. Phân tích – ch ng minh ọ Ý 1: H c cách vi ố ớ ỗ ấ ạ ồ Đau bu n, thù h n là nh ng đi u không may, n i b t h nh x y ra không ai mu n. Đ i v i ả ườ i, trong cu c đ i ít nhi u cũng tr i qua đau bu n, g p nh ng xung đ t, mâu m i con ng ẫ ế thu n có khi d n đ n thù h n. ữ ứ ỏ i khác gây ra Không tha th , b qua, quên đi nh ng chuy n đau bu n, oán h n, l ẫ ẽ cho mình thì s mãi gây ra mâu thu n, luôn s ng trong thù h n, và gây thù h n cho nhau không ở ả ế ệ ch c các th h sau. th h này mà còn ữ Ý 2: H c cách kh c ghi nh ng ân nghĩa trên đá ườ ầ ề ố Ân nghĩa là nh ng đi u t t, nh ng đi u luôn c n có trong m i con ng ầ ộ ố ẹ ủ ố quên ân nghĩa là truy n th ng đ o lí c a dân t c, góp ph n xây d ng xã h i t ộ ọ ố Đánh k ch y đi không ai đánh ng Dân t c ta s ng v n tr ng tình nghĩa, có lòng v tha (“ ườ ”) ạ ạ ”, “mình vì m i ng i ch y l i ệ ẫ * D n ch ng ố tìm hài c t lính Mĩ t ữ ươ Nh ng ch ở ộ : 3. Đánh giá –m r ng L i khuyên trên đúng v i m i con ng khuyên mang ý nghĩa nhân sinh sâu s c.ắ ẻ ư ữ Phê phán l Tuy nhiên, c n l u ý r ng, đ i v i cái x u, cái ác l ng hành, chúng ta không nên bàng quan, ệ ồ ng, có th m i góp ph n cái thi n t n xem th ồ ề ố ẹ ạ ể t ng t n. 4. Bài h cọ : ứ ậ * Nh n th c ố ế S ng ân nghĩa và bi ẽ ủ c a ta tr nên đ p đ , th c s có ý nghĩa.
ả ỗ ự ượ ỗ ậ ị ế ọ i c n n l c v ố t lên lòng thù h n, s ng nhân ái, v tha, bi t tr ng ân
i.
ộ ố ượ ườ Ứ ừ ữ ấ ỏ * Hành đ ngộ ườ ầ B n thân m i ng ẹ nghĩa, … Đó là nét đ p trong nhân cách làm ng ử ng x cao th ng trong cu c s ng th ườ ng ngày, t ề nh ng đi u nh nh t.
Đ 29ề
ế ộ ắ
t m t bài văn ng n trình bày suy nghĩ c a anh/ ch v câu nói sau: ắ ủ ể ế ế ả ắ ị ề Vi ấ “ Chi n th ng b n thân là chi n th ng hi n hách nh t”
DÀN Ý THAM KH OẢ
ắ ượ ấ ộ ờ ượ ụ ượ ắ là th ng đ c sau m t th i gian đ u tranh, là v ắ t qua, kh c ph c đ ữ c nh ng
ử ả 1. Gi : i thích ế Chi n th ng th thách.
ớ ế ự ấ
ấ ượ ườ t/ x u, cao ấ t lên cái x u, cái không ầ ố i có hai ph n t ả ườ ng, th p hèn trong chính con ng ả đ u tranh v i chính b n thân mình, v ườ i mình ( con ng
ấ
ả ắ ắ ắ ể ế ộ ấ
ấ ệ ễ ế ả ả ấ Chi n th ng b n thân là cu c đ u tranh ậ ng đ u tranh không d nh n di n…Đó là chính ta
ệ ơ ễ ụ
ả ấ ả ự ượ v ỗ ấ t thoát cái x u xa, th p hèn trong chính m i ở ố ượ ự ầ ệ Đánh giá cao kh năng t
i.ườ
ứ :
ắ ả i ph i đ u tranh và ph i chi n th ng.
ồ ề ả ấ ấ ế ế ự ể ớ i luôn ph i luôn đ u tranh v i nhi u th l c đ sinh t n:
ớ
ả ế ế ể ề ế ố ậ ộ ắ ế i ph i phân thân v hai phía hai chi n tuy n đ i l p đ đi đ n quy t đ nh đúng đ n,
ế ế ả
ữ ả i quy t mâu thu n đó ngoài chính b n thân ta. ặ ậ ả ẫ ễ chính ta không ph i lúc nào cũng d nh n ra – nhât là khi ta g p khó
ố ở t ữ ỗ c nh ng cám d .
ự ệ ả ả ớ ị
ướ ể ả ả ấ i ph i đ u tranh v i chính b n thân đ b o v danh d , nhân cách dù ph i ch u ấ t thòi, m t mát.
ứ
ế ế ấ ắ ẩ ọ
ế ướ ư ậ ủ ả ệ ễ ầ
ọ ễ ữ ệ ế ố : chi n th ng nh ng lúc mu n b cu c khi luy n vi
ế ằ t b ng chân. ữ ỏ ộ ớ ề ể ắ
ộ ờ ở ắ ế ở ế i tàn ph ..
ườ ươ ớ ướ ữ ệ ắ ố ị i nh ng giá tr ng con ng n t i v
ắ ớ ả ả ế i s ng d dãi, buông th , thi u nghiêm kh c v i b n thân.
ữ ế ơ
ầ ướ ế ế
ớ ớ ườ ể ệ ấ i hoàn thi n
t. Đó cũng là cách đ con ng ọ ề ầ ượ i đáng đ
ế c trân tr ng. ể ư ế ế ệ ủ ự ườ ả ả ả ấ ắ
ỗ ủ ệ ạ ọ ườ ướ ữ ể ớ ng( quay cóp trong ki m tra, thi c nh ng cám d c a t n n h c đ
ắ Chi n th ng b n thân là t ấ ầ ố t, cái t m th t ả c / th p hèn…) Chi nế th ng b n thân là chi n th ng hi n hách nh t: ầ đ y khó khăn, không đ n gi n b i đ i t ễ ỏ nên ta d th a hi p, d ng y bi n cho s đ u hàng… => Ý nghĩa c câu: con ng 2. Phân tích – ch ng minh ố ườ ấ Ý 1: S ng là đ u tranh, con ng ườ ả ể ồ ạ i, con ng Đ t n t ớ ấ + Đ u tranh v i thiên nhiên… ấ ẻ ớ ẻ ấ + Đ u tranh v i k x u – k ác… ớ ấ + Đ u tranh v i đói nghèo … ớ ấ + Đ u tranh v i… ớ ả ấ Ý 2: Đ u tranh v i b n thân, v i chính mình là cu c chi n vô cùng khó khăn: ế ị ườ Con ng ố ẹ t t đ p. ộ Trong cu c chi n này không ai giúp ta gi ề Nh ng đi u không t ứ khăn hay đ ng tr ườ Con ng ệ ề nhi u thi ẫ * D n ch ng: ớ ộ Socrate: nói ng ng b m sinh nh ng ông đã chi n th ng trong cu c chi n đ u v i ể ở ể ằ ế ph n khi m khuyêt c a b n thân b ng cách t p nói, luy n di n thuy t tr c sóng bi n đ tr thành nhà hùng bi nệ Nguy n Ng c Kí ữ ố Paven Coocsaghin: chi n th ng nh ng phút đau đ n v th xác, nh ng lúc mu n ườ ế k t thúc cu c đ i b i nghĩ mình đã tr thành ng ở ộ : 3. Đánh giá m r ng ộ ứ ự Câu nói ch a đ ng m t quan ni m s ng đúng đ n – h ự ủ ả đích th c c a b n thân. ễ ố ố Phê phán l ể ộ ỗ ử ư Xã h i phát tri n nh ng cũng đ y nh ng th thách và cám d , cho nên h n lúc nào h t, con ậ ả ườ ầ ng c h t là chi n thăng chính mình. i c n th t b n lĩnh tr 4. Bài h c:ọ ứ ậ * Nh n th c: Đ u tranh v i v i chính mình là đi u c n thi nhân cách – nh th con ng Đ u tranh và chi n th ng b n thân cũng là bi u hi n c a s dũng c m và b n lĩnh. * Hành đ ng:ộ ắ ế V i HS, chi n th ng tr ệ ử c , nghi n games…
ả ạ ứ ủ ể ệ ố ố
ế ứ ọ ậ ả Ph i ra s c h c t p, rèn luy n đ o đ c, ý chí, kĩ năng s ng… đ có đ sáng su t, có kh ả ắ năng chi n th ng b n thân.
Đ 30ề
ậ ạ ữ ế ớ ế ề ế ậ t cho mà không h nh đ n, bi t nh n mà không
ề
ộ ế ắ ị ề ủ ế “ Th t h nh phúc cho nh ng ai bi h quên đi”. Hãy vi t m t bài văn ng n trình bày suy nghĩ c a anh/ch v ý ki n trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả i thích
ỡ ế ề ự ườ ề ố ẹ ẻ t đ p (s chia s , giúp đ chân
ậ ề ố ẹ ừ ộ ố ớ ế : đem đ n cho ng ầ ấ ứ ộ i khác t đ p t ừ ườ ng cu c s ng, t : đón nh n b t c m t đi u gì t
ạ
i trong cho và nh nậ : ph i ả
ọ ượ ứ t “ế cho” m t cách trong sáng, cao th
ủ ườ ế nh nậ ” m t cách trân tr ng, t “ ườ i. ủ ử ộ ụ ợ ng, không v l ệ ể cho” và “nh n”ậ chính là bi u hi n nhân cách c a con ng
ộ ồ : ề ớ ế
ấ ế ẻ ẻ ừ ộ ụ m t tính toán v
ộ
ườ ị cho” tr nên cao quý, có giá tr . ỉ ụ ợ i mà còn cho” mà không tính toán, v l i không ch nâng cao nhân cách con ng
ả
ể ạ ề ệ ủ t chia s , bi ớ ộ ọ ậ ườ ố ộ là bi u hi n c a m t con ng ạ i s ng nghĩa tình, có đ o
ậ ả ề ậ ầ ặ
ấ ứ ộ ế ứ ế ấ ẫ ườ t ghi nh n b t c m t quà t ng nào (c v v t ch t l n tinh th n) mà ng ậ ữ t nâng niu, quý giá nh ng gì mà mình nh n đ i khác hay ượ c trong
ườ ố ứ ế ậ ớ ữ i s ng x ng đáng v i nh ng gì mình đã nh n và bi t tìm cách đ ể
ộ ờ
ở ộ ộ ộ ố ộ ờ ề ứ ừ ử ắ i khuyên sâu s c v ng x trong cu c s ng. Đó là
t lý, v a là m t l ạ ử ứ ộ
ẻ ụ ợ ộ ố ữ ơ i và vô n trong cu c s ng.
ỉ ớ ạ ủ ữ ử
ứ “Cho” và “nh nậ ” không ch gi ộ ứ ủ ướ ườ ứ ơ ng đ n đ c hy sinh c a con ng cho” còn h i, “
ủ ớ ộ
ộ i h n trong nh ng ng x hàng ngày c a cu c nh nậ ” còn là ế ồ ” c a dân t c. c nh ngu n ộ ế ế ố ườ ệ ọ ướ ế ố t c ng hi n m t cách trong sáng, bi ớ t thành v i m i ng t s ng nhi i và
ệ
ỉ ộ ố ưở ủ 1. Gi : Cho mà không h nh đ n i khác đi u t ộ ự ả ơ thành, hy sinh…) mà không tính toán, không c u m t s tr n. ề ậ Nh n mà không h quên đi ự ế ơ ớ t n, s ghi t c. v i lòng bi ế ề ậ Ý nghĩa câu nói: đ c p đ n cách ng x nhân văn c a con ng ộ bi i và bi ế t cách “ nâng niu. Bi ứ 2. Phân tích ch ng minh ệ ủ ể Ý 1: Cho mà không h nh đ n là bi u hi n c a m t tâm h n nhân ái ỡ ọ ự ế ả t c m thông và m i s giúp đ , chia s không xu t phát t Bi ở ể ợ i nào m i có th làm cho hành đ ng “ l Hành đ ng “ làm cho h thanh th n, h nh phúc. Ý 2: Nh n mà không h quên đi lý. ế Bi ộ ố cu c s ng đem đ n cho mình t c là bi ộ ố cu c s ng, Đó cũng là cách mà con ng ề ơ đ n n đáp nghĩa cu c đ i. 3. Đánh giá – m r ng ế ừ Câu nói v a là m t tri m t cách ng x có văn hóa, có đ o lý, nghĩa tình. ả Câu nói cũng bao hàm c ý nghĩa phê phán nh ng k v l ứ ẫ * D n ch ng: 4. Bài h cọ : ậ * Nh n th c: ơ ố s ng, mà r ng h n, cao h n, “ ố ố ạ u ng n đ o lý s ng “ ả ổ ẻ Tu i tr ph i bi ộ ờ ớ v i cu c đ i. * Hành đ ng:ộ ộ ố cho” và “nh nậ ” không ch trong cu c s ng hàng ngày mà còn trong vi c xây ả ọ Ph i h c cách “ ụ ự d ng cho mình m c tiêu lý t ng c a cu c s ng.
Đ 31ề
ế ị ề ủ ộ ế ắ ả Hãy vi ủ t m t văn b n ng n trình bày suy nghĩ c a anh/ch v ý ki n sau đây c a
ấ ạ ạ ả ạ ế ướ t tr c tiên không ph i là b n đã th t b i ra sao mà là b n đã
ố ư ế ậ ấ A. Lincoln: ề “Đi u tôi mu n bi ch p nh n nó nh th nào”.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ấ
ả
ệ
ọ
ấ
ơ ả
ư ự ị ề
ụ ọ ộ ố
ườ ướ ự ấ ạ
c s th t b i trong cu c s ng.
ể
ể
ự
ướ
ườ ầ
ủ ự ấ
i c n có s bình tĩnh đ tìm hi u nguyên nhân c a s th t
ổ ỗ
ự ậ
i hoàn toàn cho khách quan.
ặ ể ấ t đi lên t
ướ
c tr
i thí ch: ỏ
ậ ừ ấ ạ : th t b i ấ ỗ ầ ấ ạ
” sau m i l n v p ngã, không chán n n và lùi b ọ ừ ữ
ướ ệ
ơ ủ
ự
ệ
ấ ạ ả c th t b i. ướ ể ế ụ nh ng th t b i đã qua đ ti p t c th c hi n công vi c và
c m c a mình.
ố ả ế ậ t “ế d y mà đi ế t rút ra bài h c t ẫ
ứ Walt Dissney, Lep Tôn – xtôi…
ế
ả
ộ
ỏ
và câu chuy n thi h ng vào chuyên Toán đ n m t Ngô B o Châu hôm ủ
ọ
ườ ươ ớ ộ ố ướ ữ ộ i m t thái đ s ng tích ng con ng n t i v v i nh ng hàm ý sâu xa h ố
ấ ạ ụ ộ ễ ầ ự ậ ố i s ng th đ ng, tiêu c c, d đ u hàng s ph n, khi th t b i thì
ự ấ ạ
ể ằ
ộ
ữ i và cũng nên hi u r ng chính s th t b i là m t trong nh ng
ườ ấ ạ
ề
ẹ th t b i là m thành công”
ậ ự ấ ạ ể
ấ ọ
ộ ố
ắ ể ộ ự ấ ạ
ọ ự ệ
ặ ạ
ướ
ư
t cách ch p nh n s th t b i đ có thái đ s ng tích c c. Không đ m chìm trong th t v ng ờ i trong đ i.
ự c m i s vi c, không đ m t s th t b i nào đó l p l
c b t c n tr
ả
ố
ổ ừ
ả 1. Gi ấ ạ là h ng vi c, thua m t, là không đ t đ ạ ượ ế Th t b i c k t qu , m c đích nh d đ nh. ứ ộ ậ ả ủ ự ấ ạ ề ấ ả M c đ , h u qu c a s th t b i không ph i là v n đ quan tr ng nh t. Đi u quan tr ng h n c là ộ ủ ứ ậ i tr nh n th c, thái đ c a con ng ứ 2. Phân tích – ch ng minh ộ ầ ấ ạ ế ướ Ý 1: Thái đ c n thi c th t b i: t tr ộ ự ệ c m t s vi c không thành, con ng Tr ủ ạ b i ( khách quan và ch quan) . Dám đ i m t đ ch p nh n, không né tránh s th t, cũng không đ l Ý 2: Ph i bi Bi Bi * D n ch ng: ệ ả Ngô B o Châu ữ ỉ ụ nay chinh ph c nh ng đ nh cao c a Toán h c… ở ộ : 3. Đánh giá – m r ng ớ ủ Câu nói c a Lincoln ạ ẽ ự c c, s ng m nh m . ườ ố ữ Phê phán nh ng con ng ả luôn đ th a cho hoàn c nh. 4. Bài h cọ ứ ậ * Nh n th c: ỗ ờ ấ ạ Khó tránh th t b i trong m i đ i ng ế ể ệ đi u ki n đ đi đ n thành công, “ * Hành đ ngộ : ấ ế ả Ph i bi ượ ấ ầ nh ng cũng không đ Đó là b n lĩnh s ng.
Đ 32:ề
ị ề ấ ề Nói và làm trong cu c s ng Anh/ ch có suy nghĩ gì v v n đ “ ộ ố ”
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả 1. Gi i thích :
ả ủ ữ ự ườ i.
ố ấ ẽ ườ ủ ặ ộ ng ch t ch , qua l ố ệ ữ nói” và “làm”: th i, . ầ i ...( ng m ng m hay rõ ràng).
ứ
ộ ố
ề ệ , trong đó “ ộ ố i trong cu c s ng v n đ c bi u hi n qua nhi u y u t
ọ ẩ ệ ệ ườ i ể ượ ỗ ố ượ ườ ng đ nói” và “làm” là t.
ả ặ ầ ể ấ ủ ườ ế ố ặ đ c bi ườ t quan tr ng, th ng và ph i nên đi đôi v i “ ế ố ữ c xem xét theo nh ng tiêu chu n riêng bi ả ể ệ ớ làm”, góp ph n th hi n đúng đ c đi m, b n ch t c a
ườ i.
ỗ 2: Khi “nói” và “làm” không đi đôi vói nhau
ặ ả ặ
ố ề ộ ườ ở ỗ ế ố ả ủ ậ ạ m i giai đo n, hoàn c nh i (
ứ
ườ ự ộ ộ ừ ệ ể ể ề mình, v a là đi u ki n đ con b c l i t
ườ ườ ể
ọ ng di n quan tr ng đ con ng i khác. ị ự ạ ứ ẩ nói” và “làm” theo các chu n m c đ o đ c,
ộ ủ ườ ộ i và toàn xã h i.
ể ườ ả ầ ọ ả nói” và “làm”, tránh không đ ng i khác
ứ : C n ph i luôn c n tr ng trong c “ ẩ ề ườ ể i khác .
ể ờ ự ệ ệ ấ ầ ị
ế ầ
ủ ả ườ ể ụ ể ẩ ố ằ ệ ể ẳ ị ồ i đ có th kh ng đ nh giá tr b n thân b ng ự ị con ng
ữ ấ ố ẹ ở t đ p ờ ữ ể ờ “Nói”: S phát ngôn thành l i nh ng suy nghĩ, quan đi m, tình c m...c a con ng ườ ạ ộ ế “Làm”: Mu n nói đ n ho t đ ng, hành đ ng c a con ng ạ M i quan h gi a “ 2. Phân tích –ch ng minh: Ý 1: Nói và làm trong cu c s ng m i ng Con ng hai y u t “Nói” th m i con ng Ỳ Khi “nói” không đi đôi v i “ớ làm”, ho c do hoàn c nh khách quan tác đ ng, ho c do y u t ủ ch quan chi ph i, đ u cho phép nh n rõ tính cách c a con ng ụ ể c th ). ẫ * D n ch ng: ở ộ 3. Đánh giá – m r ng ệ ươ ừ Đây v a là ph i có th xét đoán ng ng ỉ ự ự ộ ố Cu c s ng ch th c s có giá tr và ý nghĩa khi “ ẩ ự ế ầ góp ph n thúc đ y s ti n b c a con ng 4. Bài h cọ : ậ * Nh n th c hi u sai v mình, và cũng không xét đoán sai ng * Hành đ ng:ộ i nói và vi c làm luôn nh t quán. C n rèn luy n tính trung th c, kiên đ nh đ l ư ạ C n có k ho ch c th cho nh ng d đ nh c a b n thân, luôn trau d i tri th c, kĩ năng s ng, ị ả ữ rèn luy n nh ng ph m ch t t nh ng gì mình đóng góp cho đ i.
Đ 33ề
ữ ủ Trong th gian này chúng ta xót xa không ch vì l ộ i nói và hành đ ng c a nh ng k ẻ
ế ự ợ ủ ữ ặ ườ ố (M.L.King) ỉ i t ờ t"
ị ề ủ ế ấ x u mà còn là s im l ng đáng s c a nh ng ng Suy nghĩ c a anh (ch ) v ý ki n trên
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ủ ạ ộ ề ậ ườ ỹ ố ừ i M g c Phi, t ng
ả ổ ế i Nobel Hòa Bình năm 1964.
ề ệ ấ ộ ố ỉ ả ế
ườ ả ả ề ữ ả ộ ả ố i luôn ph i đ i di n nhi u v n đ trong cu c s ng vì th cũng pha tr i qua ớ xót xa” là m t trong nh ng c m xúc đó. Đó là c m giác đau đ n,
ể Xót xa vì cái gì? i có th
ữ ờ ạ ứ ệ ề i nói c a k x u
ộ ự ạ ứ ạ ề ờ ố ẻ ế ẩ ổ ầ 1. Gi Đây là câu nói n i ti ng c a M.L.King nhà ho t đ ng nh n quy n ng ạ đ t gi “Xót xa”Con ng ề ậ nhi u cung b c c m xúc “ ố ứ nh c nh i.. ườ Con ng + Hành đ ng và l ộ chu n m c đ o đ c xã h i, gây t n h i v kinh t ủ ẻ ấ nh ng k kém đ o đ c. Chúng làm nhi u vi c trái v i ớ và đ i s ng tinh th n.
ợ ấ ự ả ứ ườ ố . Đó là s im l ng đáng s vì đó là ph n ng b t bình
ườ i t c đ n nay ta trân tr ng.
ộ ờ ủ ẻ ấ ặ ườ ị ủ ng c a ng ế t ừ ướ ế ớ ặ ọ ớ i nói và hành đ ng c a k x u không l n
ệ ệ ữ ướ ủ ẻ ấ c nh ng vi c làm c a k x u.
ộ ạ ệ ư ố t ố
ữ ờ ẫ ồ ạ i hai lo i ng ế ề ấ ườ i: x u và ả v n có nh ng nhi u đáng ti c x y ra, chà
ẫ ứ
ủ
ạ ấ ạ ủ ọ ở ặ ườ ố i t t ự i th y xót xa vì s im l ng c a nh ng ng t? B i vì h đã không dám
ế
ấ ổ ườ ự ặ ườ ố ữ i t ộ ố ơ ố ẹ t đ p h n. ộ ở t làm cho xã h i tr nên b t n, con ng ấ ế i m t h t ườ ố i t
ề ữ t đ p.
ấ ủ ề ố ẹ ọ ấ ọ ấ ọ ấ ấ ự ề ộ
i c nh báo nghiêm kh c v s băng ho i các giá tr đ o đ c trong xã h i hiên nay. ộ ố ắ ề ự ị ố ị ạ ứ ậ ộ ệ ạ ớ
ườ ở ọ ườ ộ ố i, m t s ng i ngày càng tr
ạ ủ ẻ c b t h nh c a k khác.
ứ ệ ấ ố ộ ố ủ t – x u xung quanh cu c s ng c a
ứ : Ph i nh n th c rõ nh ng vi c làm t ư ấ c cái x u, cái ác. ộ ệ
ẻ ớ ọ ả ệ ọ ể ủ ữ t, hãy chia s v i h , b o v h đ xã ườ ố i t
ả ậ ơ ướ ủ ộ ố ẹ ơ ủ ự + Xót xa vì s im l ng c a ng ườ i mà t th tr i ng ấ ọ ự ẳ Ý ki n này kh ng đ nh: s đau đ n, th t v ng do l ấ ứ ả ứ ườ ố ữ ằ t không có b t c ph n ng gì tr b ng vi c nh ng ng i t ứ 2. Phân tích ch ng minh : ề ữ Ý 1: Xót xa vì nh ng đi u ch a t ổ ộ ố Cu c s ng là t ng hòa các m i quan h xã h i nên luôn luôn t n t ấ ế ố t. Vì th , ta th y đau lòng vì hàng ngày, hàng gi t ị ạ đ p lên các giá tr . * D n ch ng: ự Ý 2: Xót xa vì s im l ng c a ng T i sao chúng ta l ể lên ti ng, không dám đ u tranh đ cho cu c s ng này t ặ Chính s im l ng c a nh ng ng ữ ni m tin vào nh ng đi u t ặ ọ Tai sao h im l ng? Vì h th y b t l c. H th y cô đ c. H m t ni m tin... ở ộ : 3. Đánh giá m r ng ạ ờ ả Đây là l ố ả ệ Trong cu c s ng hi n đ i v i nh p s ng h i h , khoa h c kĩ thu t, công ngh thông tin phát ố ờ ố ơ ứ ể tri n chi ph i đ i s ng, sinh ho t con ng nên x c ng, vô ờ ơ ướ ấ ạ ả c m, th tr 4. Bài h cọ : ậ * Nh n th c mình.Không làm ng tr * Hành đ ngộ : Hãy ng h vi c làm c a nh ng ng ộ h i ngày m t t t đ p h n.
Đ 34ề
ệ ừ W. Whitman t ng tâm ni m:
ướ ặ ờ ề ố ẽ ư ấ ng v phía m t tr i, bóng t “Hãy h ạ i s khu t sau l ng b n”.
ị ề ủ ế Suy nghĩ c a anh (ch ) v ý ki n trên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ự ố
ạ ơ ấ ẽ ọ M t tr i còn là bi u t ộ ố ẹ ở ươ ề i sáng, đ p đ , là ni m tin và hi v ng t i h i m và s s ng cho muôn loài. t đ p ể ượ ng ờ ng lai trong cu c đ i ặ ờ t
ự ủ
ố ấ ạ ữ ắ ố ườ i cũng là bi u t ờ ủ ấ ng cho s đen đ i, bi đát, b t ườ ể ượ ng đ i c a con ng i.
ứ ấ ạ ươ ườ t quên đi quá kh đen t ả i ph i bi ố i mà h ế ượ t v ướ ng v t ấ ạ ủ t lên nh ng b t h nh, r i ro, đau bu n, th t b i, ố ề ướ ề ươ t ồ ề ữ ng v nh ng đi u t ữ ng lai t i sáng, h
ướ 1. Gi ặ ờ là ngu n sáng đem l ồ M t tr i ẹ ề ươ ữ cho nh ng đi u t i.ườ con ng iố là màn đêm âm u, tăm t Bóng t i. Bóng t ế ạ h nh, thi u may m n, nh ng th t b i trong đ Trong cu c s ng, con ng ộ ố ả ph i bi ẹ ở đ p ế phía tr c.
ứ
ả ả ồ ỏ ả ầ ế ượ t t v
ở ỏ ỗ ắ ể ữ ữ ườ i cũng không th tránh kh i nh ng gian nan, tr c tr , nh ng khó khăn,
ố ố ấ ậ ả ấ ượ ặ ớ t qua nó đ ể i và v ng tranh đ u, ph i ch p nh n đ i m t v i bóng t
ấ ạ ả ữ ị ự ể ượ ả t lên nh ng th t b i – Ph i i c n ph i có ý chí, ngh l c, dũng khí đ v
ề ướ
ưở c rèn luy n, tr
ng thành. ữ ệ ả ử ưở ượ ng lai, có b n lĩnh v ng vàng đ ể ể ng vào t ở ư ộ ạ c, l c quan, tin t
ấ
ươ đi qua nh ng m t mát đau th
ấ ể ươ ủ ố ầ ậ ạ ỏ ậ ế n lên môt qu c gia giàu m nh trên tr ng c a chi n tranh, xóa b h n thù ườ ng
ượ ữ ễ ệ ẹ ỗ ự v ấ t lên n i đau m t m , n l c phi
ề Nguy n H u Ân ể ủ ỗ ố ườ ở ng trong h c t p và tr thành thanh niên tiêu bi u c a Thành ph .HCM.
ọ ậ ở ộ
ể ệ ộ ờ ự ắ
ng châm s ng tích c c, m t l ộ ố ề ố ẹ ắ ườ ề ươ ở ộ ề ố t đ p trong cu c s ng, truy n cho con ng ng lai và nh ng đi u t ng v t i khuyên sâu s c nh c nh ta luôn ề i m t ni m
i không có ni m tin, không có ý chí ph n đ u v
ể ị n lên trong cu c s ng. ậ t y u phù h p v i quy lu t
ấ ấ ươ ầ ấ ế ng phát tri n, là yêu c u t ấ ạ ề ướ xu h ế ứ ắ ườ ẳ ộ ố ữ ồ ộ ố ớ ự ạ h i mình.
ể ữ ươ ưở ạ ả ầ ng vào t ng lai đ v ng b ướ c
ưở ố ộ ờ S ng c n có lý t
ư ả ế ượ t v t lên chính
ướ ọ ậ ử ướ ữ 2. Phân tích – Ch ng minh ả ộ ố Ý 1: Cu c s ng không ph i lúc nào cũng là th m đ tr i đ y hoa h ng – Ph i bi iố qua bóng t ộ ờ Cu c đ i m i con ng ấ ạ th t b i. ộ ườ ộ ố Cu c s ng là m t tr ề ướ ướ h c. ng v phía tr ườ ầ ỗ Ý 2: M i ng ặ ờ ng v phía m t tr i h ắ ữ ả Ph i xem nh ng gian nan, tr c tr nh m t th thách đ ta đ ươ ướ ề ế ướ ầ C n bi ng v phía tr t h ữ ủ ả ượ t lên nh ng v p ngã c a b n thân. v ữ ệ ứ : Vi ẫ * D n ch ng t Nam ộ ớ v i Mĩ trong quá trình h i nh p toàn c u đ v ố ế qu c t . Câu chuy n v th 3. Đánh giá – m r ng ươ ộ Câu nói th hi n m t ph ữ ướ h tin ữ Phê phán nh ng ng ợ ệ Quan ni m trên kh ng đ nh ủ khách quan c a cu c s ng. N u c đ m chìm trong nh ng th t b i, đau bu n là t 4. Bài h cọ : ậ Nh n th c trong cu c đ i. Hành đ ng:ộ mình, không nên chùn b ứ : C n ph i có ý chí, ngh l c, ni m l c quan tin t ề ị ự ơ ọ c m . ng, khát v ng và ỗ Trong cu c s ng cũng nh trong h c t p, m i chúng ta ph i bi c nh ng khó khăn th thách. ầ ộ ố ướ c tr
Ộ Ố Ề Ị Ậ Ề Ộ Ệ ƯỢ Ự IV. TH C HÀNH M T S Đ BÀI NGH LU N V M T HI N T Ờ Ố NG Đ I S NG
Ơ Ồ S Đ HÓA DÀN Ý
ị ủ ế ố ụ B c c Nô dung Thao tác ch y u
ẫ ề
M bàiở
ứ Ch ng minh ư ụ liê ứ ể ẫ ng (có th d n ch ng Thân bài ự ế
Phân tích ự , hay con s , s li u, s ki n…) ủ ủ ố ố ệ ả ự ệ ưở ộ ệ ượ ng c a hi n t ng. ắ ấ D n d t v n đ ẫ ề ấ Nêu v n đ ( trích d n) ạ ị ậ Nêu thao tác ngh lu n và ph m vi t ệ ượ ạ Ý 1 : Nêu th c tr ng c a hi n t ằ b ng th c t Ý 2 : Nguyên nhân, tác đ ng, nh h
ả
Bình lu nậ ậ ệ ượ ề ệ ượ ậ ọ ng. ứ ng Rút ra bài h c nh n th c
ộ
ả ế ẳ ị ế K t bài ấ ề ệ ượ ươ Ý 3 : Gi i pháp cho hi n t Ý 4 : Bình lu n v hi n t hành đ ng cho b n thân. ả Kh ng đ nh ý ki n b n thân v hi n t ề ố ớ Ý nghiã v n đ đ i v i con ng ng đó. ộ ố ì, cu c s ng.
Đ 1Ề
ị ề ệ ượ ủ ử ự ệ ng tiêu c c trong thi c và b nh thành tích trong
Suy nghĩ c a anh (ch ) v hi n t giáo d c?ụ
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả
ậ ữ ử ư ử” : Là nh ng hành vi gian l n trong thi c nh : thí sinh mang nh ng tài
ặ ệ ữ ế ị ữ ượ c cho phép vào phòng thi
ạ ệ ệ ữ ệ ượ
ọ ớ ườ ủ ệ ụ ”: là hi n t ng và các phòng ban thu c ngành giáo d c…. gây nên hi n
ả ộ ả ể ả ng ch y theo nh ng danh hi u thi đua c a giáo ụ ộ ng đi m o, thành tích o, không ph n ánh đúng kh năng và trình đ .
ậ ả ủ ệ
ẫ ư ọ h c gi ỏ " i
ế ọ ố
ư ự ự
ấ ầ ứ
ụ ọ i h u qu nghiêm tr ng cho ngành Giáo d c:
ệ ể ạ ậ ạ ọ la , không phát huy đ
ấ ượ ưở
ự ọ ậ c năng l c h c t p, ọ ạ ng d y h c ự ể ạ ỷ ị ứ ả c tri th c, nh h ề ệ ộ ượ ế ng đ n ch t l ng tâm ngh nghi p; không có đ ng l c đ d y, không
ươ ớ ổ
ậ
ế ấ ươ ạ ng pháp d y h c. ụ ự ố
ả ủ ệ ượ ố ớ ọ ộ ố ớ ế ọ ụ ố ớ ụ : ử i pháp ch ng tiêu c c trong thi c và b nh thành tích trong giáo d c ế ụ ạ ệ ầ ậ ệ ệ t làm mang l ỉ i ích cho ngành giáo d c, t o k ạ ợ i l
ự ọ ậ ạ ọ ỏ i, h c sinh không còn tình tr ng ỷ ạ l
ẽ
ệ ạ ự ự ệ ằ ọ ớ ươ ố ắ ng tâm, c g ng tìm tòi ể ng d y h c, th c hi n ki m tra, đánh giá đúng năng l c ng pháp nh m nâng cao ch t l
ự ử ữ ụ ệ
ườ ươ ả ọ
thành tích". T i nói không v i b nh " ớ ọ ư ế ớ ệ ớ ọ ế ị ổ ẹ ữ ể ố i thích I. Gi ự “ Tiêu c c trong thi c li u ho c nh ng thi t b không đ “ B nh thành tích trong giáo d c viên, h c sinh, các l p, các tr ả ượ t II. Nguyên nhân và h u qu c a b nh thành tích Ý 1: Nguyên nhân: ọ ế H c sinh h c kém nh ng v n mong có ti ng là" ầ ầ ỏ " th y gi i Th y cô mu n có ti ng tăm là " ố ườ Nhà tr ng, các phòng ban mu n có thành tích nh ng không có th c l c. ằ ệ thành tích" xu t hiên nh m đáp ng nhu c u đó => căn b nh " ậ Ý 2: H u qu c a căn b nh thành tích ả ấ ng x u đ l Đây là hi n t + Đ i v i h c sinh: t o tâm lí h c sinh ựơ ự ọ không có đ ng l c h c, không ti p thu đ + Đ i v i giáo viên: đánh m t l có sáng ki n đ i m i ph ể ề + Đ i v i ngành giáo d c: n n giáo d c trì tr , ch m phát tri n ả III. Gi ấ ả ầ ứ T t c c n nh n th c đây là vi c c n thi ư ạ ườ ươ ng trong môi tr c ng s ph m. ố ớ ọ Đ i v i h c sinh: phát huy năng l c h c t p, b đi tính ọ ậ “ch i nhau” trong các kì thi t p trung1 ố ớ ữ Đ i v i giáo viên: s không còn nh ng vi c làm không đúng v i l ấ ượ ươ ph ủ ọ c a h c sinh. Phê phán nh ng hành vi tiêu c c trong thi c và b nh thành tích trong giáo d c. IV. Bài h cọ : Rút ra bài h c cho b n thân và kêu g i m i ng ng lai ả do mình quy t đ nh, hãy s ng nh th nào đ không h th n v i mình v i nh ng thành qu
ạ ượ c trong h c t p.
ươ ớ ơ ệ t Nam ng đ o đ c HCM, x ng đáng v i l
ạ ứ ộ
ứ ướ ớ c t i đ p hay không, dân t c VN có b ầ ớ ờ ọ ậ ủ Non sông Vi ớ c hay không đó là nh ph n l n công h c t p c a các cháu ì Bác" ể i đài vinh quang đ sánh vai v i các " hãy
ượ ệ ẩ ọ ậ mình đ t đ ọ ậ ấ H c t p và làm theo t m g ươ ẹ ở có tr nên t ườ ng quôc năm châu đ c ế quy t tâm đ y lùi căn b nh "thành tích"...
Đ 2ề
ổ ẻ ọ ườ ầ ả ộ ể ể ạ Tu i tr h c đ ng suy nghĩ và hành đ ng đ góp ph n gi m thi u tai n n giao
thông
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả ự
ườ ạ ệ ươ ạ : i thích Th c tr ng ạ ng ti n tham gia giao thông gây nên: đ ộ ng b ,
ỷ ườ ng thu , đ ng s t… trong đó ph n l n là các v đ
ở ờ ấ c ta và đang tr thành v n
ữ ằ ộ ớ ộ ụ ườ ng b . ấ ướ ắ trên kh p đ t n ạ ự ộ
ạ
ấ ế ươ ệ ng ti n tham gia giao thông tăng nhanh, do thiên
:
ộ ố ộ ế ặ ườ ủ ậ ệ ạ i dân còn h n ch , đ c bi t là gi ớ ẻ i tr ,
ố ượ ư ệ ượ ử ự ả ả ử ng tiêu c c trong x lí
ươ ử ế ọ ng s não…
vong, tàn ph , ch n th ủ ố ỗ ườ
ấ ế ớ Theo s li u th ng kê c a Who: trung bình m i năm trên th gi ườ ệ ế t Nam là: 12,300 ng i ch t vì tai n giao thông. Năm 2006, Vi
ạ ỉ ệ ụ ử ế ớ ớ ấ các v t vong vì tai n n giao thông cao nh t th gi ệ i có trên m i tri u ặ i. Năm 2007, Who đ t i v i 33
ợ ử
I. Gi Tai n n giao thông là tai n n do các ph ầ ớ ắ ườ đ ễ ạ Tai n n giao thông di n ra h ng ngày, hàng gi ố ố ủ ề ứ đ nh c nh i c a toàn xã h i v i nh ng con s nói lên m t th c tr ng đau lòng. II . Nguyên nhân và Tác h i:ạ Ý 1: Nguyên nhân gây nên tai n n giao thông : * Khách quan: ạ ầ ơ ở ậ c s v t ch t, h t ng còn y u kém, ph tai… ủ * Ch quan ứ Ý th c tham gia giao thông c a m t s b ph n ng ọ trong đó không ít đ i t ng là h c sinh. ư X lí ch a nghiêm, ch a tho đáng. Ngoài ra còn x y ra hi n t Ý 2: H u quậ ả: ỏ : gây t ề ứ V s c kh e ố ệ ạ ố t Nam vào qu c gia có t l ỗ vong m i ngày. ng h p t ố ớ ưở ố ạ ế ấ ộ ạ ng đ i v i xã h i ặ ủ ờ ộ : Tai n n giao thông là qu c n n, tác đ ng x u đ n các m t c a đ i
ả ườ ế ng lâu dài đ n đ i s ng tâm lí: gia đình có ng ứ ặ i thân ch t ho c do di ch ng
ưở ạ ờ ố ưở ấ ớ ế ả ầ ng r t l n đ n tinh th n, tình c m.
ườ i tham gia giao thông
ế ả ấ ậ ự ẹ ắ ố ẻ ấ ợ ụ : k t xe, ùn t c giao thông, k x u l i d ng móc túi, c ướ p
t…ậ
ụ ế : chi phí kh c ph c, đi u tra, chi phí mai táng, chi phí y t …
ệ ạ ề t h i v kinh t ờ ắ ồ ộ
ề ự ể ả ọ ể ầ ạ ả ầ ố : Thanh niên, h c sinh c n làm gì đ góp ph n gi m thi u tai n n giao thông? i pháp
ự an toàn giao thông khi tham gia giao thông
ậ ệ ế ề ậ ả ọ ủ ạ ọ ườ ng ệ Vi ườ tr Ả nh h s ng:ố + Gây nh h ề ặ n ng n vì tai n n giao thông nh h + Gây tâm lí hoang mang, b t an cho ng ạ + Gây r i lo n an ninh, tr t t gi ế + Gây thi + Làm tiêu t n th i gian lao đ ng, ngu n nhân l c… III. Gi * Cá nhân: ấ ỉ T giác nghiêm ch nh ch p hành lu t l ườ ề Tuyên truy n cho m i ng i bi t v h u qu và tác h i nghiêm tr ng c a TNGT…
ườ ị ơ ấ ệ ữ ờ ớ ể ơ ầ ợ ng h p vi
ề ậ ươ
ạ ẩ ng cao kh u hi u “ ể ệ ứ ạ ệ Nói không v iớ t u”, “An toàn là b n, tai n n là thù”, “Ý th c th hi n văn hóa khi tham
ụ ệ
ườ ữ ợ ạ ườ ng h c, c n phát đ ng và giáo d c k p th i nh ng tr
ng làm nhi m v ờ ụ ị ơ ữ ầ ầ ử ề ề ữ ậ ng h p h c sinh vi ph m. ườ ạ ợ ọ ng h p vi ph m.
ệ ạ ỗ ườ ầ c ta hi n nay, m i ng ậ i c n nh n
ố ố ớ ướ ồ ộ ố ớ ả ứ ệ
ủ ữ ẹ ấ ậ ườ c xem là nét đ p văn hóa c a nh ng ng i tham gia
ệ Phát hi n và báo cáo k p th i v i các c quan đoàn th n i g n nh t nh ng tr ạ ph m ATGT ộ ổ ứ * T ch c Xã h i ể ộ ổ ứ T ch c các cu c thi tìm hi u v lu t giao thông. Cùng gi ượ ẩ phóng nhanh, v gia giao thông”… ố ộ ậ Thành l p các đ i thanh niên xu ng đ ọ ườ ộ V phía tr ề V phía chính quy n, c n x lí th t nghiêm minh h n n a nh ng tr IV. Bài h cọ : ứ ộ ấ ạ Tai n n giao thông là m t v n n n nh c nh i đ i v i n th c trách nhi m đ i v i b n thân, gia đình, c ng đ ng khi tham gia giao thông. ượ Ch p hành lu t an toàn giao thông đ giao thông hi n nay.
Đ 3Ề
ệ ả ệ ừ ủ ừ ề Suy nghĩ v vai trò c a r ng và vi c b o v r ng
DÀN Ý THAM KH OẢ
ề
ườ
ỡ ữ ộ
ố ề ế ướ ố ộ ữ ạ m ch n ấ đ màu m cho đ t, ch ng xói mòn. ự ậ ng s ng cho nhi u đ ng, th c v t quý hi m.
ạ ế ụ t.
ố ỏ ỗ ặ ẩ ề ườ ắ ấ
ờ ạ ạ ứ ị
ề ậ
ủ ừ ệ ừ ủ ả ườ i.
ừ ự ế ả ấ ẫ ủ ị ng c a đ a ph c – phân
th c t ủ ứ ườ ng và c a c n ủ ừ ươ ườ ủ ả ướ ề ờ ế ể ứ t đ ch ng minh v vai trò c a r ng.
ả ệ ừ
ố ợ ướ c, các ban ngành và nhân dân.
ẽ ữ ộ ừ ứ ế ạ ậ ấ ồ
ề ậ ặ ượ ẻ ừ ừ
ế ộ ể ả ng ki m lâm, quân đ i đ b o v r ng. ườ ứ ự ượ ộ ườ ế ộ ưở ữ ệ ừ ạ c khai thác r ng b a bãi, không có k ho ch. ệ ừ ng đúng m c cho nh ng ng ả i có công b o v r ng.
ữ ẻ
cáo nh ng k phá ho i r ng. ườ ự ừ ừ ọ ủ ừ I. Làm rõ v vai trò c a r ng ạ ự ố T o ôxy cho s s ng con ng i. ề ờ ế ằ ệ ộ t. t đ , cân b ng th i ti Đi u hòa nhi ầ ầ ừ R ng góp ph n gi c ng m. Gi Môi tr Che ch n giông bão, h n ch lũ l ự Cung c p nhi u tài nguyên quý giá: th c ph m, cây thu c quý, g , qu ng m … ặ ố Là căn c đ a cách m ng th i ch ng gi c ngo i xâm. ệ ọ ồ ả C nh quan hùng vĩ, ngu n đ tài sang tác cho văn h c ngh thu t. ệ ự ố ả ớ ợ => L i ích c a r ng vô cùng to l n nên b o v r ng là b o v s s ng c a con ng II. Bàn lu n:ậ ệ ữ b o v môi tr L y nh ng d n ch ng t ễ ấ ậ ế tích di n bi n b t th ng c a khí h u và th i ti ộ ố ả III. M t s gi i pháp b o v r ng ướ ố ớ Đ i v i Nhà n c: ặ + Ph i h p ch t ch gi a Nhà n ứ + Tuyên truy n, v n đ ng c p kinh phí đ ng m c cho k ho ch tr ng r ng. ạ ừ ữ ử + X lí th t n ng nh ng k phá ho i r ng. + Không đ ể ng l c l + Tăng c + Có ch đ đãi ng , khen th ố ớ ả Đ i v i b n thân: ạ ừ ạ ố ạ + M nh d n t ọ ồ + Tích c c tr ng r ng và kêu g i m i ng ồ i cùng tr ng r ng.
ướ i.
ừ ả ệ ừ ể c, có ý nghĩa l n lao đ i v i s s ng con ng ườ ố ớ ự ố ị ộ ủ ượ ữ ơ IV. Bài h cọ : ủ ấ ướ R ng là tài nguyên c a đ t n B o v r ng là cách đ con ng ớ c nh ng c n th nh n c a thiên nhiên. i tránh đ
Đ 4ề
Ma túy và thanh niên.
DÀN Ý THAM KH OẢ
ả : i thích
ệ ượ ế ạ ộ ượ ưở ấ c x p vào lo i đ c d ả c, gây nh h ng
ế ồ ạ ạ ế c chia làm nhi u lo i : b ch phi n , h ng phi n , hêrôin .
ự
ữ ườ ng :
ớ ự ố
ườ ạ ườ : i ấ ầ ự ố i m t d n s s ng:
ở ề ụ
ứ
ố ứ ợ ướ ộ c , ánh sáng
ng: s n vong.
ố i AIDS
ng :
ậ ủ ự ệ ườ i
ộ :
ử
ưở Ả ộ ế ụ ổ s p đ ệ ạ n n kèm theo ế ạ ứ , kinh t , đ o đ c xã h i…
ầ ng đ văn minh, tr t t ộ ạ
ự ụ ấ ướ ườ ệ i nghi n
ộ ự ế ế ễ : : Cho đ n nay ng` ta th ng kê có 80% ng` do nhi m HIV do ma túy
ể
ọ ề ả ả
i pháp ệ
ề ộ
ọ ệ ỡ
ườ ể ỗ ứ ự ả ầ ấ I. Gi ạ Ma túy là gì ? Ma túy là lo i ch t gây nghi n đ ệ ầ ế ườ đ n h th n kinh con ng i. ượ ề Ma túy đ ạ : ạ II. Th c tr ng và tác h i Ma túy v i nh ng tác h i khôn l * ma túy và s s ng con ng Ma túy làm con ng tr nên ti u t y ỏ + không có s c kh e , không có s c lao đ ng ườ + S ng không bình th ố ể ử + Gây s c thu c có th t ẫ ớ ườ ng d n t * Con đ + Tiêm chích ơ + Dùng chung b m tim tiêm ườ ả => H u qu khôn l ạ + H y ho i công danh, s nghi p con ng ệ ệ ậ + Làm vi c kém, t p trung vào công vi c ớ ờ ố * Ma túy v i đ i s ng xã h i + Tan c a nát nhà Gia đình , kinh t ề + Có nhu c u v ma túy, gây bao t ậ ự ế + nh h ồ => Gây h i cho gia đình, c ng đ ng ớ : * Ma túy có ma l c ghê g m ộ + Ma túy là con sâu đ c khoét xã h i ề ể c có nhi u ng + Xã h i ko fát tri n đ t n ố * Th c t ộ ơ ế * S k t : Ma túy là hi m h a v xã h i và gia đình ? : Chúng ta ph i làm gì III.. Gi ệ ạ ộ ự ả T b o v mình , tránh xa ma túy và t n n xã h i ạ ủ Tuyên truy n m i ng` và xã h i tác h i c a ma túy ổ ọ Giúp đ ng` nghi n , không xua đu i h ẩ Chung tay đ y lùi ma túy IV. Bài h cọ : Ma túy nguy hi m nên tránh xa nó – m i ng i nh t là thanh niên c n có ý th c t ệ b o v
ớ mình. Hãy “Nói không v i ma túy”
ị ậ ộ ắ ừ ủ Đ 5.ề ả t m t bài văn ngh lu n ng n (kho ng 400 t ị ) trình bày suy nghĩ c a anh /ch Vi
ế ề ấ ề v v n đ :
ể ữ ế ườ ủ ố ạ Làm th nào đ gi môi tr ẹ ? ng s ng c a chúng ta ngày càng s ch đ p
DÀN Ý THAM KH OẢ
ộ ồ ườ ế ố ự t c các y u t
ạ ả ế ấ ả ộ ố i thích ủ ườ ng s ng c a con ng ậ t ấ ự ng đ n cu c s ng, s n xu t, s
ọ ườ ố ấ ể ủ i, phát tri n c a con ng
ườ ườ ngườ xã h i. ộ ng có hai lo i chính: đó là môi tr ưở ấ môi tr nhiên và ộ ệ i là m t khái ni m r ng. Nó bao g m t ả ườ i, có nh h ậ i và m i sinh v t trên trái đ t. ng t
ị ồ ấ ư ị ấ ồ ự ầ ự nhiên nh đ a hình, đ a ch t, đ t tr ng, ng t bao g m các thành ph n t
ố ộ ể ườ ệ ữ ệ i, quan h i v i con ng
ậ ớ ộ ườ ớ ị
ườ ể ế ễ ự ẻ ng s ch đ p ổ ể ệ ồ ẹ là môi tr
ứ ị ố ườ ẹ ẹ ạ ằ ườ ng không b ô nhi m, , v mĩ quan cao và có s hài hòa… Môi tr ị ng s ng s ch đ p đang b thu h p, nguyên nhân và
ậ
ồ ướ ặ ớ ướ ứ c, không khí đang đ ng tr c nguy
ạ ệ ườ ủ
ế ớ ị ủ ứ ạ ố ị
ả ở ứ ướ ử ệ ộ ề ộ m c báo đ ng cao v đ an toàn v sinh, v.v... c th i
ấ ượ ộ ố ườ ủ ễ ả i.
ệ ệ ẳ
ọ ườ ỏ ng căng th ng m i m t do môi tr ự ng cu c s ng c a con ng ng gia tăng. ể ườ ể ế ả ộ ễ ng ô nhi m làm x u t ng th mĩ quan, làm suy gi m s phát tri n kinh t xã h i…
ệ ượ ấ ổ ườ ố ạ ẹ . ng s ng s ch đ p
ả I. Gi Môi tr nhiên và v t ch t nhân t o bao quanh con ng ồ ạ t n t ạ Môi tr ự ườ nhiên + Môi tr ậ ướ ậ c, sinh v t,... khí h u, n ngườ xã h i là t ng th các m i quan h gi a con ng + Môi tr ế cá nhân v i c ng đ ng th hi n b ng lu t pháp, th ch , cam k t, quy đ nh,... ạ Môi tr II. Phân tích – Ch ng minh: ả h u qu : ự ạ + Th c tr ng và nguyên nhân ả ố ệ Hi n nay chúng ta ph i đ i m t v i tình tr ng ngu n n ự ọ ễ ơ c ô nhi m nghiêm tr ng vì s vô trách nhi m c a con ng i. ở ướ ừ R ng trên th gi n c ta đã b khai thác, đ t phá quá m c, đang b h y ho i nghiêm i và tr ng.ọ ả Rác th i và x lí n ả: ậ + H u qu ị ườ ng b ô nhi m, làm suy gi m nghiêm tr ng ch t l Môi tr ị B nh d ch d phát sinh, hi n t Môi tr ả III. Gi ố ớ ễ ả ệ i pháp b o v môi tr ộ * Đ i v i xã h i
ồ ướ c, không khí,
ầ ấ ể ế ưở ệ ể ng x u đ n b u khí quy n b o v trái đ t.
ả ầ ệ ơ ệ ướ ứ ặ ng án b o v các loài thú, đ c bi ấ ả ệ t là các loài đang đ ng tr c nguy c di t
ừ
ầ
ấ ầ ự ướ ườ ả ả ả ồ ồ ệ ọ , nhà máy, c s s n xu t c n tôn tr ng và th c hi n đúng các yêu c u ấ c th i, ch t th i công ự ng và x lí tích c c ngu n khói th i, n
ố ớ ả ợ Khai thác tài nguyên thiên nhiên ph i h p lí. Không làm ô nhi m các ngu n n ả không làm nh h ươ C n có ph ổ ự vong. Tích c c tu b làm phong phú thêm thiên nhiên (tr ng cây, gây r ng) ơ ở ả ở ự Khi xây d ng nhà ử ệ ệ ả ố ớ đ i v i vi c b o v môi tr nghi p.ệ : * Đ i v i cá nhân
ộ ườ ẹ ố ữ
ng s ng ngày càng s ch đ p. ả ả ớ ế ứ
ạ ừ ườ ườ ồ ị ườ t th c làm cho môi tr ệ gìn v sinh tr ạ ộ ng xuyên tham gia các ho t đ ng tr ng cây xanh do nhà tr ng l p, không x rác b a bãi ra sân tr ng và đ a ph ườ ng ươ ng
ộ ướ ề ể ấ ấ t Nam m t n c đang phát tri n, v n đ ô nhi m ễ môi tr ề ế ứ ấ ngườ là v n đ h t s c c p Vi
ự ầ C n có nh ng hành đ ng thi ỗ ọ ữ M i h c sinh ph i luôn ý th c gi ọ ớ và l p h c, th ổ ứ t ch c. IV. Bài h cọ : ệ bách... ầ ả ệ ả ồ ườ ể i pháp trên m t cách đ ng b , th
ườ ộ ố ườ ự C n ph i th c hi n các gi ả ủ ự ậ h u qu c a s ô nhi m ễ môi tr ộ ạ ng, t o ra ữ ắ ng xuyên đ kh c ph c nh ng ngườ s ng trong lành cho con ng ụ i,...
môi tr Đ 6ề ừ ộ ạ ạ ị ề n n b o Vi ắ t m t bài văn ng n (không quá 400 t ế ủ ) trình bày ý ki n c a anh/ch v
ế hành trong xã h i.ộ
DÀN Ý THAM KH OẢ
ạ ệ ượ . ng
ả ườ ưở ng nghiêm
ọ
ạ ạ ạ ề ể ệ ở ạ ổ ế ệ ủ ờ ố ộ ệ ở ươ ng di n c a đ i s ng xã h i. N n b o
ở ọ ạ ế ứ ạ ễ
ủ ệ ượ : ng
ề ế ủ ộ ố ườ i.
ố ớ ầ ạ ự ế ả ớ
ấ ủ ng c a phim nh mang tính b o l c (nh t là đ i v i t ng l p thanh thi u niên). ộ ố ự
ự ử ế ạ
ườ ổ i.
ầ ủ ể ệ ặ ổ ẻ t là tu i tr .
Ả ộ ự ng đ n b m t văn hóa, văn minh xã h i.
ạ ế ứ ế ưở ng đ n tâm lí, s phát tri n nhân cách, đ c bi ộ ặ ế ả
ườ ự ế ự ạ
ầ ầ ử ầ ạ ắ ơ ỡ ị ủ ạ ự ả i thích Th c tr ng hi n t I. Gi ạ ự ạ ạ N n b o hành: s hành h , xúc ph m ng i khác m t cách thô b o, làm nh h ườ ỏ ầ ủ tr ng đ n s c kh e, tinh th n c a ng i khác, đang tr thành ph bi n hi n nay. ề ộ ộ nhi u góc đ , nhi u ph N n b o hành: th hi n ườ hành di n ra trong: gia đình, tr ng h c, công s … ứ II. Bàn lu nậ : (Phân tích Ch ng minh) * Nguyên nhân c a hi n t ủ * Ch quan: ế ả Do b n tính hung hăng, thi u ki m ch c a m t s ng * Khách quan ưở ả Do nh h Do áp l c cu c s ng ế ạ Do s thi u kiên quy t trong cách x lí n n b o hành. ệ ượ . ạ ủ ng III. Tác h i c a hi n t ỏ Làm t n h i đ n s c kh e, tinh th n c a con ng ả Làm nh h ưở nh h ề ấ IV. Đ xu t gi . i pháp ố ớ ạ C n lên án đ i v i n n b o hành. ệ ữ ớ i tr c ti p th c hi n hành vi b o hành. C n x lí nghiêm kh c h n v i nh ng ng ờ ố ớ ạ C n quan tâm, giúp đ k p th i đ i v i n n nhân c a b o hành.
v.v…
Đ 7ề
ắ ệ ứ ) th hi n nh n th c và trách nhi m
tế m t bài văn ngh lu n ng n ( kho ng 400 t ị ậ ệ ượ ể ệ ệ ừ ộ ố ng lãng phí ộ Vi ổ ẻ ướ hi n t ủ c a tu i tr tr ả ậ trong cu c s ng hi n nay. c
DÀN Ý THAM KH OẢ
ệ ượ : ng
ố ầ ế ệ ượ
ộ ế ể ự ệ ệ ủ ng gây nên s tiêu hao, t n kém không c n thi ộ ố
ấ ộ
ặ ệ ổ ế t là trong ng khá ph bi n trong đ i s ng hi n nay, đ c bi
ế ấ ạ ự ớ ẻ i tr .
ứ
ậ ứ ề ệ ượ ng
ỉ ủ ả ứ ự
ư ữ ư ề ờ ứ ẫ ạ ổ ẻ ơ ộ …( d n ch ng)
ạ ng, ch y theo hình th c, đua đòi…
ươ ứ ầ ư ứ ế ẽ ề ệ ạ ờ t h i v ti n b c, công s c, th i gian …; vì th ta s không có đi u ki n đ u t cho
ế ấ
ẻ t, c p bách khác.tr . ệ ế ệ ẻ ướ ệ ượ ủ Trách nhi m c a th h tr tr ộ ố ng lãng phí trong cu c s ng ầ i pháp c hi n t
ệ ượ ự ế ạ ộ ố
ệ t ki m. ề ế ầ ư ờ ạ i hi n t ườ ẻ ổ i tr tu i, c n bi
t đ u t ộ ố
ữ i, nh t là nh ng ng ư ọ ậ ổ ẻ
ệ ủ ộ ộ
ủ ả ầ ấ
ộ ậ ể toàn c u hi n nay. ộ ố ề ố ẹ ị ế ộ ệ ạ ở ữ ẹ ạ ố I. Làm rõ hi n t Th nào là lãng phí? Hi n t t. ạ ừ ấ c p đ vi mô (cá nhân, gia Bi u hi n c a lãng phí trong cu c s ng hi n nay r t đa d ng; t ấ ứ ) ẫ ộ d n ch ng đình) đ n c p đ vĩ mô (các c p, các ngành, toàn xã h i…).( Th c tr ng: lãng phí là hi n t ệ ờ ố ệ ượ gi II. Phân tích – Ch ng minh Ý 1: Nh n th c v hi n t ứ ữ ữ Lãng phí không ch là nh ng th h u hình nh ; ti n b c, c a c i, s c l c, … ứ mà còn là lãng phí nh ng th vô hình nh : th i gian, tu i tr , c h i Ý 2: Nguyên nhân và tác h iạ ứ ế ự S thi u ý th c, thói quen phô tr ệ ạ ề ề Gây thi ữ nh ng cái c n thi ả III. Gi ệ hi n nay: ứ ứ ng lãng phí, ý th c và th c hành ti Chung s c cùng xã h i ch ng l ứ ườ ầ ấ ỗ th i gian, công s c, ti n b c vào M i ng ố ồ ỡ ệ ữ nh ng vi c có ích nh h c t p, giúp đ gia đình, vì c ng đ ng…Không nên s ng hoài, s ng ữ phí nh ng năm tháng tu i tr có ý nghĩa. iv. Bài h cọ ố Ch ng lãng phí không là chuy n c a m t cá nhân, m t gia đình, m t t p th nào… mà đã là ề ủ ấ v n đ c a toàn xã h i, nh t là trong giai đo n kh ng ho ng kinh t ả S ng gi n d , ti ệ t đ p cho cu c s ng. ố t ki m cũng là s ng đ p b i mang l ế i nh ng đi u t
Ộ Ố Ẫ Ứ Ậ Ị Ộ M T S D N CH NG CHO BÀI VĂN NGH LU N XÃ H I
ỏ ộ ọ ừ
ậ ủ ạ ọ
ớ i b n m công ty Microsoft. V t qua nhi u khó khăn ông đa tr thành ng
ừ ể
ừ ậ ả ở Hoa Kì. T nh đã say mê toán h c, t ng đ u ỉ ọ ề ư ng đ i h c Harvard nh ng v i ni m say mê máy tính ông đã ngh h c ở ề ườ ượ ở i ệ Thành ệ ả ủ thi n ề ệ . h c và ni m đam mê công vi c
1. Bill Gates sinh ra trong m t gia đình khá gi ườ vào ngành Lu t c a tr ườ ạ ộ và cùng m t ng ấ giàu nh t hành tinh và hi n nay ông đã dành 95% tài s n c a mình đ làm t ờ ự ự ọ công nh s t ở ở ế Picaso là m t h a sĩ vô danh, nghèo túng
ộ ọ ạ ế ị ế ạ ỉ ử
ư ầ ủ ộ
ỏ Ở ắ ủ ổ ế c và n i ti ng t đó ừ N u không t ế
ờ ẳ 2. Thu niên thi u Paris. Đ n lúc ch còn 15 ố ạ ồ đ ng b c, ông quy t đ nh “đánh canh b c cu i cùng”. Ông thuê sinh viên d o các c a hàng ổ ủ đây có bán tranh c a Picaso không?” Ch a đ y m t tháng tên tu i c a ông đã tranh và h i “ “ ự ạ ơ ộ ổ ế n i ti ng kh p Paris, tranh c a ông bán đ t o c h i cho chính mình thì ch ng bao gi ượ ơ ộ ả ta có c h i c .
ệ ấ ỏ
ườ ố 3. Hàng tri u năm dài con ng ự ả ệ ệ ọ ợ ở ấ i s ng trong ph p ph ng lo s b i s m sét kinh hoàng. ệ ộ . Công vi c đó có c t thu lôi Franklin nhà bác h c Mĩ đã dũng c m th c hi n thí nghi m làm
ầ ề ế ể ươ ớ ấ ng đ u v i s m sét, năm 1752
ạ ủ
ọ
ơ ọ ả ạ ế ư
ự ạ ọ ẻ ế ớ ữ ủ ạ ữ ế ở ườ t o ra nh ng trò ch i cho mình và tr thành ng
ủ
ọ
ư ướ ằ
ấ ủ ở ộ ườ ủ
ủ ả ướ i. Uy tín c a Putin và c n ự c Nga đã đ ề ố ế ớ ượ ọ ậ ổ ậ Times (Mĩ) bình ch n là “nhân v t n i b t c Nga ỉ c không ch ọ Uy tín, danh d là đi u quan tr ng t o nên ạ
ấ th gây ra cái ch t cho ông b t kì lúc nào. Sau nhi u năm đ Franklin đã thành công S c m nh c a lòng dũng c m ả . ứ ườ ế ọ ậ i Anh. Sinh ra thi u 4. Newton là nhà toán h c, v t lí h c, c h c, thiên văn h c vĩ đ i ng ơ ộ ộ ứ ng ph i tránh nh ng trò ch i hi u đ ng c a b n bè. Do đó t, th tháng, là m t đ a tr y u Nh ng thi u th n ườ ấ ố ơ ông đã t i r t tài năng ổ ứ ị ự ể ắ ủ ả c a b n thân không th th ng n i s c m nh c a ngh l c. ổ ố 5. V. Putin – t ng th ng Nga , đ ạ ự ế ớ ng qu c trên th gi ả ả i ph i tôn tr ng ườ . i ạ ượ ạ c t p chí nh t c a năm 2007”, b ng s lãnh đ o khôn ngoan và tài tình c a mình ông đã đ a n tr thành m t c Mĩ, Châu Âu mà c Th gi ị giá tr con ng
ứ ư ừ . Ông ch a t ng h c Mĩ
ị ệ
ị ắ ộ ự ế
ắ ệ ề ủ ủ ướ 6. O. Henry (1862 – 1910) – nhà văn tr danh c a n ở ỏ ị ắ ỏ ượ ề c nhi u ng i nghiên c u và tr
ườ ư ừ ổ ế t truy n ng n và tr nên n i ti ng, tác ph m c a ông đ đ i h c.
ở ưở ng ấ ậ ụ t dày vò, thu nh đi chăn bò, chăn dê, làm thuê. b t kì m t s giáo d c nào, hay b b nh t ộ ừ ư T ng làm k toán nh ng b tình nghi là ăn tr m ti n nên b b t b tù. Sau khi ra tù ông b t sau ở ẩ ở ế vi ắ thành sách b t bu c h c ộ 7. Sinh ra trong m t gia đình nghèo
ể ườ ứ ộ ọ ở ạ ọ Thành công không có nghĩa là ch a t ng th t b i ấ ạ . ổ ố ượ ấ i vì ngo i hình x u. V t qua t
ố
ọ ạ ệ c m tr thành ngh sĩ, ườ ọ ố
ệ ộ ổ
ậ ả , mang l ệ ị ự c m đ p.
ẻ ơ ề ữ
ệ ượ
ộ ố thành ph Odense, cu c s ng nghèo kh , không lúc ấ ạ ị ạ ủ t i luôn b b n bè chê c nào có đ bánh mì đ ăn. Đi h c l ơ ở ả ớ ướ Andecxen đã lang thang lên thành ph Copenhaghen đóng c v i ị ự ầ ị ữ ng, làm quét d n. Cu i cùng, ngh l c và tình yêu ngh thu n đã giúp nh ng vai k ch t m th ạ ồ ạ ủ ệ ữ i ông thành công. Nh ng câu truy n c tích c a ông mãi t n t i trong tâm trí đ c gi ơ ẹ Ngh l c và tình yêu ngh thu t ạ ậ ữ ướ ắ cho tr th ni m h nh phúc, th p lên nh ng ố ể . đ thành công là nh ng nhân t ứ ư 8. Walt Disney là con th t ả ề ồ
ế ớ ớ ổ ế ữ ấ ở ộ u, bài ể ẽ i v i nh ng b phim
ế ố ề ạ ộ trong m t gia đình nông dân nghèo, cha nghi n r ẽ ư ệ ạ b c. Sáu tu i đã ph i ra đ ng làm vi c. Mê v nh ng vì không có ti n nên ông dùng than đ v lên gi y v sinh. Sau này, cái tên Walt Disney đã tr nên n i ti ng th gi ộ ờ ừ ho t hình đ nh cao. Walt Disney đã t ng nói v b n đi u làm nên cu c đ i mình:
ố
ơ ề ữ ữ ự ả ơ ướ : m v nh ng đi u có th đ n d a trên ni m tin vào b n thân và nh ng giá tr ị
ổ ệ ỉ ngưở : tin vào b n thân mình. ả Tin t ị ề ữ Suy nghĩ : suy nghĩ v nh ng giá tr mà mình mu n có. ề ể ế ề c M ủ c a chính mình.
ự ự ữ ệ ề ơ ể ế ướ ả c m thành hi n th c, d a trên nh ng ni m tin vào b n
ữ
Can đ mả : can đ m đ bi n ả ị ủ thân và nh ng giá tr c a chính mình. ị ờ ỹ ả ồ Trái đ t)
ố ậ ướ ế
9. Chi n d ch The Earth Hours (Gi ứ ng ng c a hàng trăm qu c gia, h ứ ả ấ ả ủ
ể ủ ạ ộ ể ằ ổ
ộ ố ế ổ ấ do qu b o t n thiên nhiên qu c t ế t ỉ ủ ứ ố ượ ự ưở ng đ n con s 1 t ch c hàng năm đã nh n đ c s h ố ắ ố ườ t đèn vào ngày th b y cu i cùng c a tháng i trên 1000 thành ph tham gia. T t c đã t ng ả ộ ứ th 3 lúc 20g30’, đ ng h các ho t đ ng h m gi m thi u nh ng nguy c c a s bi n đ i khí ậ h u toàn c u. ữ ế ự t th c vì môi tr ơ ủ ự ế ườ . ng
ậ ầ Môi chúng ta c n có nh ng hành đ ng thi ầ ườ 10. Là m t trong s ít ng
ủ ị
i Vi H i Phòng đã đ ễ ộ ệ, quê ồ ố ở ả ị ệ ế ắ
ị ở ộ ờ ợ ữ ễ ệ t Nam nhi m HIV/AIDS dám công khai thân ph n – ọ ầ ượ ạ Times c a Mĩ b u ch n là “anh hùng Châu c t p chí ứ ự ả ị ư t mình và ch ng b nhi m b nh nh ng ch đã chi n th ng b n thân, đóng góp s c l c ố Chi nế
ả ắ ạ ạ Ph m Th Hu ế Á”. Bi ạ còn l i cho cu c đ i. Tháng 2 năm 2005 ch tr thành thành viên Liên H p Qu c. ấ . ế ắ th ng b n thân là chi n th ng vĩ đ i nh t
ư ề ế ạ
ươ ổ ế ẫ ầ ự ụ ự ầ ợ ng tr c, không c u danh l
ự ồ ớ ị
ị ạ ượ ư ừ ề ấ ớ ọ
ậ ự ẫ ự ề ố ố ấ ẫ ấ ấ ố 11. Chu Văn An (1292 – 1370) – nhà nho, nhà hi n tri t, nhà s ph m m u m c cu i ờ ờ ầ i. Ra làm quan vào th i vua Tr n D Tông đ i Tr n, n i ti ng c ầ ầ ế ỉ ầ (đ u th k XIV), chính s suy đ i, n nh th n lũng đo n, ông dâng s xin chém 7 n nh th n ạ ấ ả quan v quê d y h c, so n sách. (th t tr m s ) nh ng không đ c ch p thu n. ông treo n, t ọ ế ữ ắ Ông không vì h c trò làm quan to mà d a d m, luôn th ng th n phê bình nh ng h c trò thi u ễ ộ T m g ấ ươ l ạ ấ ọ ẳ ẽ i s ng trung th c, b t ch p khó khăn v n đ u tranh cho l ả ph i… ng v l đ .
ữ ể ệ ủ ồ t c a H Chí Minh chính
ự ả ặ ụ ố ợ ồ 12. H Chí Minh ị là s gi n d , khiêm t n, đã đ ( 1890 1969) M t trong nh ng đi m đ c bi i ca ng i và khâm ph c. ộ ượ ả ế ớ c c th gi
ộ ư ướ ồ ạ c, là nguyên th c a m t qu c gia nh ng Bác H l
ỉ ặ ế ứ ơ ơ ớ
ầ ể ệ ủ ế ượ ử i thi u và c n thi
ỉ ế
ỏ ộ ả ở ứ ố m c t ỉ ẹ ế ộ ườ ườ ệ
ườ
ườ ặ i còn th hi n trong t ng l
ễ ể ộ ộ ộ ố i có m t cu c ồ ạ ộ i ch là m t ngôi nhà sàn đ n s v i các đ đ c ữ c s a ch a ch là m t ngôi nhà cũ đ ủ ể ơ ộ ng đ n và m t phòng đ đ ữ ớ ườ ng dùng b a v i vài ba i th ộ ộ ng m c nh t là b bà ba nâu, b ka ki vàng ắ ờ ừ ể ệ ở i nói luôn luôn ng n ậ ễ ể ai cũng
ị ủ ề ủ ượ ọ ộ ữ ệ ườ ượ ễ ặ ơ ố ủ ị ủ ủ M c dù là Ch t ch n ơ ị ố ườ s ng h t s c gi n d . N i làm vi c c a Ng ủ ơ ở ấ t nh t. Còn n i đ dùng ộ ủ ể ộ ạ i, v n v n ch có hai phòng m t phòng đ đ kê m t chi c gi l ỏ ộ ủ sách nh . Hàng ngày, Ng kê m t chi c bàn làm vi c và m t t ấ ườ ụ ơ ả món ăn dân dã, đ n gi n. Trang ph c Ng i th ự ả và đôi dép cao su… S gi n d c a Ng ớ ọ g n, d hi u, d nh . Nói v ch nghĩa xã h i, Ng c h c hành, m đau đ có c m ăn, áo m c, ai cũng đ i nói m t cách th t d hi u là “ c ch a b nh…”.
ườ ộ ứ ườ ữ ả i, c ng i già và ng t c m i ng ư i giúp vi c th
ườ ọ ế ứ ư
ệ ị
ố ớ ố ế ươ ự
ươ
ư ượ ề ề ồ
ặ ậ ổ ậ ủ ố ườ ụ ồ ự S khiêm t n cũng là m t đ c tính n i b t c a Bác H . Là lãnh t nh ng Ng i khiêm ệ ố ớ ườ ườ ẻ ớ ấ ả ọ ố ườ i tr . Đ i v i nh ng ng t n v i t ng ữ ọ ậ ườ ng g i h t s c thân m t và trân tr ng là cô, chú nh nh ng ng xuyên bên mình, Bác th i ư ử ấ ễ ộ ứ trong gia đình. Đ i v i các v nhân sĩ, trí th c khi ti p chuy n Bác luôn th a g i r t l đ và ị ặ ộ ề ấ ủ ướ ng cao quý nh t c a Nhà n c là Huân đúng m c. Khi Qu c h i đ ngh t ng Bác Huân ch ố ừ ố ả ề ườ i phóng, khi ch i và nói: Mi n Nam còn ch a đ ng Sao Vàng, Ng i khiêm t n t ch c gi ặ ượ ộ ủ ố ấ ấ ướ ố c thay m t c xin Qu c h i y quy n cho đ ng bào mi n Nam đ nào th ng nh t đ t n ố ộ Qu c h i trao t ng thì tôi xin nh n…
ộ ờ ẫ
ố ả ệ ề ự ả ằ ươ ườ ọ ư ưở t
ề ệ ằ ớ
ứ ế ể ớ ỏ ờ ch c đi u phúng linh đình, đ kh i lãng phí thì gi
ạ ủ ự ộ ấ ồ ế ố ị Su t c cu c đ i, Bác H luôn là m t t m g ng m u m c v s gi n d , khiêm t n, ti t ờ ỉ ể ệ ủ ơ i không ch th hi n b ng l ng c a Ng ki m. Đi u quan tr ng h n, t i nói mà luôn đi ặ ả ế ườ ẫ ắ đôi v i vi c làm. Ngay c đ n khi s p đi vào cõi vĩnh h ng, trong Di chúc Ng i v n căn d n ổ ờ ạ i “sau khi tôi đã qua đ i, ch nên t l và ề ti n b c c a nhân dân”.
ệ ọ ậ ượ ứ
ả ễ ở ọ ậ ị ủ
ậ ườ ả ứ ủ ề i. Đi u này v a d l ậ ự
ọ ủ ề ự ở ỗ ủ ớ ườ ễ ả ữ ườ i m i có th v ng ngày.
ậ ườ : H i World Cup năm 2002, t
ẻ ẹ ủ ấ ừ
ồ ậ ườ ư ế ạ ậ ộ ậ i Nh t nán l
ậ ả i Hàn Qu c và Nh t B n. R t nhi u fan t ấ ứ ả ề ọ
ộ ậ ấ
ọ i, h c ng ứ ỏ ậ
ễ
ạ ọ ế ố ộ ồ ạ H c t p đ o đ c c a Bác H chính là h c t p và rèn luy n cho đ c đ c tính khiêm ừ ễ ạ ừ ố i v a khó. D b i đó không ph i là nh ng gì quá t n, gi n d c a Ng ể ượ ỗ ộ ấ cao siêu. Khó b i ph i th t s có m t t m lòng th t trong sáng thì m i ng t ộ ố qua các cám d c a quy n l c, c a danh v ng… luôn di n ra trong cu c s ng th ổ ộ 13. Ng i Nh t và v đ p c a m t phong cách văn hóa ề ố ứ ạ châu Âu sang Nh t xem bóng đá. Trong các ch c t ặ ề ườ ậ i xem ra v , nh ng ng i nh t các sân v n đ ng, sau khi tr n đ u k t thúc, ng ậ ể ỏ ồ ộ , rác v t r i rác trong sân v n đ ng, đ mang ra thùng rác bên ngoài. Nhi u v đ h p, chai, l ấ ặ ườ ổ ạ ọ ồ ộ ấ , đ h p, bao gi y mà i Nh t, nh t các v chai l fan Tây th y x u h , cũng quay l ả ộ ụ ườ ủ ứ ạ i Nh t qu là đáng khâm ph c. i, mang ra thùng rác. Ý th c công c ng c a ng mình v t l ườ ớ ọ : Cô h c sinh l p chuyên Toán – tr ề ị ề 14. Huy n Chíp ( Nguy n Th Khánh Huy n) và ệ ố Năng khi u Đ i h c Qu c gia Hà N i sau khi t t nghi p THPT đã ng “Xách ba lô lên và đi”( tên
ệ ề ề ự ự ệ ủ truy n c a Huy n Chíp). i
ấ ế ớ Huy n đã th c hi n hành trình vòng quanh th gi ể ố ủ ổ
ề ề ớ ọ ừ ự ấ ả ớ ả i và b n thân t ươ ệ s d n thân và tr i nghi m.
ươ ư ớ t: Khát khao v ớ ẻ ệ i tr Vi n
ề
ưở ng thành mà còn đem hình ả ư ể ệ ả t Nam đ n v i b n bè năm châu. Nh ng không ph i ai cũng có b n lĩnh đ đi
nh, văn hóa Vi ư ể Quy n sách t ế ỉ ớ ch v i chi c ba lô trên vai, m y đô la trong túi v i khát v ng c a tu i đôi m i là đi đ s ng, ắ ể đ có cách nhìn đúng đ n v th gi ề ế ề ộ ố t v Huy n Chip * M t s báo vi ướ ở ầ ề ủ "B c chân c a Huy n kh i đ u cho trào l u m i trong gi ả ế ớ ệ " – Báo Ti n Phong i, đi và tr i nghi m ra th gi ỉ ể ỏ "Ta ba lô” không ch đ th a mãn khát khao khám phá, tr ả ế ớ ạ nh Huy n ề " Báo CAND.
ừ ườ ự ề ằ ệ ề ị con ng i Huy n n m trong s khác bi t và dám khác bi ệ ." t
"Đi u thú v toát ra t Yahoo! News.
ư ứ ẫ ườ ủ ậ ộ ng nh đ ng ngoài khuôn m u thông th ng c a m t nhân v t quan
ạ ấ ườ "B n y d tr ngọ ." Báo Thanh Niên
ư ư ườ ư ng nh là
ấ ở ề ề ệ ặ ạ ẵ . "Đã có r t nhi u nh ng cũng s n sàng nghĩ r ng mình ch a có gì. Đó d đi u đ c bi ề cô b n 9x Huy n Chip ấ t nh t ằ ." Radio Australia.
Ọ
Ậ
Ị
NGH LU N VĂN H C
Ợ Ủ Ồ V CH NG A PH
Tô Hoài
ệ ố
ủ ắ ỏ I. H th ng câu h i ả Câu 1: Nêu hoàn c nh ra đ i c a truy n ng n V ch ng A Ph ?
ệ ớ ộ ộ ợ ồ ả ế ắ ờ ủ Năm 1952 Tô Hoài đi cùng v i b đ i vào gi
ể
ộ ộ ố ề ề t v cu c s ng con ng
ớ ồ ể ắ
ồ ợ ố ỉ ệ i nhi u k ni m, hi u bi ệ ế "V ch ng
i phóng Tây B c . Trong chuy n đi này ườ ị ố nhà văn đã có d p s ng găn bó v i đ ng bào các dân t c thi u s (Thái , M ng, Mông , ế ề ể ạ ề ườ i mi n núi Dao ..)nên đã đ l .Đi u này đã ủ ợ ồ t " Truy n Tây B c" trong đó có " V ch ng A Ph " thôi thúc Tô Hoài vi ệ “Tây B c”ắ , truy n đ A Ph ”ủ in trong t p truy n ẩ ệ ượ ầ ệ ầ ưở ầ ộ ồ ậ c gi ng H i Văn Ngh VN 1954 1955. Tác ph m g m hai ph n: ph n đ u vi ả ả ấ i i nh t – gi ờ ộ ế ề t v cu c đ i th
ị ế ề ộ ố ồ ợ t v cu c s ng nên v nên ch ng, tham gia cách
ủ ở ề ủ ủ ở ồ c a M và A Ph ị ủ ạ m ng c a M và A Ph ầ H ng Ngài, ph n sau vi Phi ng Sa.
ắ ủ Câu 2: Tóm t
ả ố ố ủ Ngày x a, b M l y m M , không đ ti n c
ẩ ố ị ấ ẹ ị ấ ả ả ố ị ộ ươ ợ ồ t tác ph m V ch ng A Ph ? ư ẹ ị . M M m t, b M đã già mà nón n m i năm ph i tr lãi m t n
ị ờ ộ ẹ
ố
ờ ị ở ầ ụ ủ ả ạ ị ạ không công, b bóc l ở ầ ị ầ ư ỉ i nh c, đo đày. Lúc đ u M ph n kháng nh ng d n d n tr nên tê li ố i ph i vay nhà th ng lí, b c a th ng lí ẫ ng ngô v n ị ắ ề do, h nh phúc b b t v làm con dâu ậ ạ ộ t chà đ p, cam ph n ệ t, ch "lùi lũi
ử
ủ ề ướ ợ ỗ Pá Tra bây gi ọ ự còn.. M là m t cô gái xinh đ p, yêu đ i, có khát v ng t ạ ợ ớ g t n cho nhà Th ng lí Pá Tra. M tr thành đày t ộ ố cu c s ng t ư nh con rùa nuôi trong xó c a". ế ố ị ơ ư ồ
ạ ạ
ị ị ắ ủ ể ổ ồ ấ
ở ủ ứ ị ộ ả ọ ế ườ ươ ế ầ ộ ị ng cho ng
ị ở
ượ ề ế ả ợ ở ộ
ộ ử ị Đêm tình mùa xuân đ n, M mu n đi ch i nh ng b A S (ch ng M ) trói đ ng vào c t ử ườ ủ ộ nhà. Còn A Ph m t thanh niên c ng tráng, gan góc do đánh A S nên đã b b t, b ph t v và ố ẻ ở ừ ợ tr n cho nhà th ng lí Pá Tra. Không may A Ph đ h v m t m t con bò, A tr thành k ứ ị ả Ph đã b đánh, b trói đ ng vào c c đ n g n ch t. C m th i cùng c nh ng , M ủ ắ c t dây c i trói cho A Ph . ạ ỡ ồ ả ủ ạ ộ
ộ ố ự C hai cùng ch y đ n Phi ng Sa và tr thành v ch ng. Đ c cán b A Châu giáp ế ng cách m ng giúp đ , A Ph tham gia đ i du kích cùng b n làng, tham gia kháng chi n ch ng th c dân pháp và tay sai.
ợ ồ ủ ề ủ Câu 3: Nêu t ng ch đ tác ph m V ch ng A Ph ?
ẩ ệ ủ ườ ề ữ ộ
ư ưở t ợ ồ ọ ấ ộ ố ạ ố ắ i dân lao đ ng vùng cao Tây B c không i đã vùng
ứ do.
ộ ố ố ự
ượ ẻ ẹ ờ ợ
ậ ề ề ị
ẽ ẫ ớ ọ ượ ườ ủ ạ ủ ọ c vùng cao, lên án ể ấ ồ ệ ươ i dân l ng thi n, đ ng th i ng i ca v đ p th ch t, tâm ẳ ộ ườ ữ ệ ủ i dân lao đ ng mi n núi và kh ng đ nh t c a nh ng ng ờ ộ i cu c đ i c ánh sáng cách m ng soi đ ng s d n t
V ch ng A Ph là câu chuy n v nh ng ng ị ự cam ch u b n th c dân, chúa đ t áp b c, đày đo , giam hãm trong cu c s ng tăm t ả ự lên ph n kháng, đi tìm cu c s ng t ấ ộ i ác c a b n chúa đ t và th c dân xâm l cáo t Qua đó, nhà văn t ườ ạ ữ nh ng h t c l c h u làm h i ng ồ h n và s c s ng ti m tàng mãnh li ậ ỉ ch có s vùng d y c a chính h , đ ươ t ủ ụ ạ ứ ố ự i sáng.
ị ệ ạ ắ ẩ ị ự Tác ph m có giá tr hi n th c và giá tr nhân đ o sâu s c.
ặ ắ ề ợ ồ ữ ệ ể
ệ Câu 4. Tìm hi u nh ng nét đ c s c v ngh thu t c a truy n ng n V ch ng A Ph ? ề ắ ủ ượ ậ ủ ể ặ ắ ệ ậ Ngh thu t xây d ng nhân v t có nhi u đi m d c s c ( A Ph đ ủ ả ủ ế ch y u c miêu t
ư
ờ ự ệ ấ ậ ự ị ủ ế qua hành đ ng; M ch y u kh c h a tâm t ) ể ậ ộ ầ ớ ậ ầ i thi u nhân v t đ y b t ng , t nhiên mà
ắ ọ ể ọ ệ ạ ắ ẫ ấ ượ n t
t khéo léo. ủ ệ ườ ề ắ thiên nhiên và phong t c t p quán c a ng i dân mi n núi.
ể t tài miêu t ữ ế ụ ậ ạ ộ ạ ấ ẫ ọ ọ và sáng t o, câu văn giàu tính t o hình và th m đ m
Tr n thu t uy n chuy n linh ho t , cách gi ng , k chuy n ng n g n , d n d t tình ti ả Bi Ngôn ng sinh đ ng ch n l c ơ ấ
ủ ọ ố ậ ị
ố ớ ự ồ ợ ồ ủ ế ở ủ ẩ ch t th ,… Câu 5:Ý nghĩa c a ti ng sáo đ i v i s h i sinh khát v ng s ng c a nhân v t M trong đêm tình mùa xuân
tác ph m V ch ng A Ph Tô Hoài?
ế ẩ ề ầ Ti ng sáo đ ượ ặ ả c đ c t nhi u l n trong tác ph m:
ị ạ ẩ ồ ị
ầ ổ ế ế + "M nghe ti ng sáo v ng l ướ ổ i đang th i". "Ngày tr
ồ ồ ị ố ổ ọ ị ổ ườ ị ế ế ườ ư ổ ỏ ủ ế i, thi t tha, b i h i. M ng i nh m th m bài h t c a ỏ i… M u n chi c lá trên môi, th i lá cũng hay c, M th i sáo gi i mê, ngày đêm đã th i sáo đi theo M h t núi này sang núi t bao nhiêu ng
ng nh th i sáo. Có bi khác".
ồ ồ ấ + "Ti ng sáo g i b n c thi
ế ị ẳ ọ ạ ứ ọ ạ ẫ ử ế ế
ầ ọ ạ ơ ộ ị ẫ ữ ữ ế ị ế t tha, b i h i", "ngoài đ u núi l p ló đã có ti ng ai ầ bay ơ ư ng", "M v n nghe ti ng sáo đ a M đi theo nh ng cu c ch i, nh ng đám ch i",
ế ơ ổ th i sáo", "tai M v ng ti ng sáo g i b n đ u làng", "mà ti ng sáo g i b n yêu v n l ng l ngoài đ ị ậ ờ "trong đ u M r p r n ti ng sáo",…
ế ộ ụ ậ ủ ế ế ệ ộ ườ ầ Ti ng sáo là m t d ng công ngh thu t c a nhà văn Tô Hoài, là m t chi ti t giàu ý
nghĩa:
ẩ ề ế ậ + Ti ng sáo có nhi u cung b c, s c thái th m mĩ: miêu t ả ừ t
ừ ỗ ầ ầ ậ ắ ự ạ ự ệ ủ ch là s vi c c a th c t i bên ngoài d n d n xâm nh p và th gi ự ầ xa đ n g n, khi th c ế ớ ộ i n i
ế ế ư khi h . Ti ng sáo t ị ủ tâm c a M .
ể ượ ủ ủ ủ ọ ượ + Ti ng sáo là bi u t ng c a mùa xuân, c a tình yêu, c a khát v ng đ c yêu
ươ ượ ố ự ạ th ng đ do, h nh phúc.
ế c s ng t ế ắ ứ
ạ ộ ớ ế ố ớ ắ ị ế ủ ế
ộ ợ ươ ẹ i đ p, làm th c t nh khao khát h nh phúc trong th c t ứ ữ ị ự ế ạ ả ệ ị ng ch ng đã b th c t t, giúp M có ý th c ph n kháng quy t li phũ phàng làm tê li
ế ế ộ ọ + Ti ng sáo là m t chi ti
ậ ặ ắ t ngh thu t đ c s c, giúp tác gi ể ệ ư ưở ế ủ ế ẩ ậ ắ ả kh c h a chân th t ồ ủ ề ủ ng ch đ c a tác ph m đ ng c a nhân v t, góp ph n th hi n t
ổ ậ ắ ệ ầ ầ t ủ ễ ờ ư ắ ặ ư ị ẽ + Ti ng sáo có s c tác đ ng m nh m , sâu s c đ i v i M : ti ng sáo đã đ a M ờ ạ ế ư ừ cõi quên đ n cõi nh , ti ng sáo g i lên m t th i h nh phúc ng n ng i, ti ng sáo đ a tâm t ự ạ ị ở ạ ứ ỉ ồ h n M tr l i i nh ng ngày tháng t ế ệ ớ ừ ưở t v i t ự ế th c t bi đát. ậ di n bi n tâm lí tinh t th i cũng làm n i b t s c thái văn hóa tinh th n đ c tr ng c a Tây B c.
ị ị ố ự ử ằ
ế ồ ư t ế ng cha. Nh ng đ n lúc cha M ch t đi r i, M l b ng lá ngón, ị ạ i
ế
ề ướ ộ ố
ố ế ố ồ ạ ừ ỏ i t ị ố ả
ờ ấ ế ở ề ừ ộ ố ộ ắ ớ t đáng nh c a đ i M , khi tình xuân b t ch t tr v b ng n
ắ ị ẽ
ớ ạ ữ
i n a”). ố ạ
ẩ ế ắ ể ệ ị ắ Câu 6:Trong truy n có k , khi b b t vào nhà th ng lí, M đã đ nh t ư ị ươ ị nh ng r i l b ý đ nh vì th ậ ế ữ không còn ý đ nh tìm đ n cái ch t n a. Vì sao v y? ộ ả ứ c m t cu c s ng không ra cu c s ng. Đi u đó Ý mu n ăn lá ngón là m t ph n ng tr ườ ế ấ ấ i ta m i mu n ch t ngay đi. (Cho nên, t s ng l m thì khi m t nó, ng cho th y, ph i tha thi ở ớ ủ ộ ợ ị ề v sau này, trong m t ngày t ế ế ị ạ i có ngay ý nghĩ: “N u có n m lá ngón trong tay lúc này, M s ăn cho ch t trong lòng thì M l ồ ứ ngay ch không bu n nh l ề ạ Còn khi ni m khao khát s ng, khao khát h nh phúc đã băng giá l i ta nghĩ v cái ch t. Đ y là lí do c t nghĩa vì sao khi ng
ề ẽ ừ ị ị ẳ i thì cũng ch ng còn ườ ấ ồ i cha đã m t r i, ậ ờ ộ
ươ ệ ấ gì thúc đ y ng ở ạ ớ mà ý nghĩ v n m lá ngón s không tr l trôi theo gu ng công vi c thì không còn nh đ n c s xót th
ườ ề ắ ồ ễ ế ủ Di n bi n tâm lí c a nhân v t này đã đ ộ
i v i M . Ch ng nào M còn là m t cái bóng v t v ớ ế ả ự ng mình. ượ ệ ậ c nhà văn phát hi n và miêu t ượ ơ ể ấ ả ạ nhi u góc đ ả ạ t o. ả ề ng ép gi
ợ ồ ủ ứ
ắ ở ồ H ng Ngài c a truy n ng n V ch ng A Ph , chi ệ ế ấ ặ ả t y có vai trò gì trong vi c c nhà văn đ c t ậ
ậ khác nhau theo m ch phát tri n r t logic, chân th t không gi n đ n, không g ệ ủ Câu 7: Trong b c tranh mùa xuân ượ ề ầ ti nhi u l n? Chi ti ỵ th hi n s c s ng ti m tàng c a nhân v t M ? ề ầ ế ế ủ ậ ượ ặ ả c đ c t nhi u l n: âm thanh ti ng sáo
ệ ủ ế ậ ệ ế t ngh thu t nào đ ể ệ ứ ố ề Chi ti t ngh thu t đ Vai trò c a ti ng sáo
ấ ủ ủ ủ ẽ ẹ + Ti ng sáo là bi u t
ể ượ ế ổ ng đ p đ nh t c a mùa xuân, c a tình duyên, c a tu i ỵ ủ ầ ứ ố thanh xuân căng đ y s c s ng c a M .
ế ấ ỵ + Trong đêm tình xuân , ti ng sáo y làm M “thi
ọ ứ ậ ồ ồ ệ ị
ạ ế ướ
ạ ớ i v i nh ng k ni m ngày tr ả ế ọ ỉ ệ ứ ị ố ồ
ậ ị
ữ ế ư ề ố t tha , b i h i”, là tác nhân ủ ự ầ ấ quan tr ng làm th c d y trong M khát v ng tình yêu và h nh phúc d u hi u đ u tiên c a s ị ồ ạ ữ ồ ỉ ư ướ c. N u nh tr c đây, M t n t i trong h i t nh là M s ng l ứ ề ờ ờ ị ờ ớ ả ạ M đã có ý th c v th i gian, tr ng thái vô h n, vô c m, v i c m th c phi th i gian, thì bây gi ơ ố ấ ả ỵ ấ ồ ồ trái tim đã đ p nh ng nh p b i h i, xao xuy n, thôi thúc M b t ch p c nh ng , mu n đi ch i. ị ậ nhân v t M . ế ậ ứ ố + Ti ng sáo đã làm s ng d y s c s ng ti m tàng nh ng mãnh li ộ ệ ở t
ự ị ệ ợ ồ ạ ủ ủ ệ ắ
ứ ặ ề ủ ườ ấ
ơ ự ị ắ ủ ọ ộ ố ị ố ị ề i dân mi n núi ự ế ớ ủ i ách th ng tr hà kh c c a b n đ a ch và phong ki n c u k t v i th c dân
ỉ Câu 8: Ch ra giá tr hi n th c và nhân đ o c a truy n ng n V ch ng A Ph ? ự ị ệ a Giá tr hi n th c ẩ Tác ph m cho th y cu c s ng c c b đè nén áp b c n ng n c a ng ế ấ ắ ướ vùng Tây B c d Pháp.
ị ệ ể ệ ở ệ ấ Giá tr hi n th c c a thiên truy n còn th hi n
ườ ọ ế ộ ỗ ch ng ủ ự ủ ạ ộ ặ ủ ụ ộ ở i đ c th y hi n lên đây ề mi n núi
ể ệ ậ ề ở ệ ế ở ấ r t sinh đ ng b m t tàn b o và nh ng h t c th i nát c a ch đ phong ki n ướ tr ữ c CM. Đi u này th hi n t p trung
ầ ủ ấ ự ổ ờ ủ ồ ợ ố ố cha con th ng lí: ườ ọ
ướ ệ ạ ị
ữ ủ Ph n sau c a chuy n hé m cho ng ị ườ ự i t
ủ ở i đ c th y s đ i đ i c a "v ch ng A Ph ". ủ ẩ ủ D i ánh sáng c a cách m ng, A Ph và M đã tham gia du kích, chu n b cùng dân làng đánh ộ ố Pháp s ng cu c s ng c a nh ng con ng do. ạ b Giá tr nhân đ o: ự ư ị ườ ữ ắ ậ ả ố ớ ố ị Bênh v c và c m thông sâu s c v i nh ng con ng ấ ạ i có s ph n b t h nh nh M , A
Ph .ủ
ố ấ ị
ấ ố ẹ ố ạ ườ ự ủ ẩ ố t đ p c a ng
ạ ủ ọ ộ
ườ ị ữ ủ ứ ạ ấ ả ớ Đ ng tình v i tinh th n ph n kháng, đ u tranh c a nh ng ng i b áp b c và v ch ra
ườ ả ự ể ề T cáo s tàn b o c a giai c p th ng tr mi n núi (tiêu bi u là cha con th ng lí Pá Tra). ộ ọ i lao đ ng do, h nh phúc và ph m ch t t Trân tr ng khát v ng t nghèo mi n núi trong xã h i cũ. ầ ọ i phóng cho h . ề ồ ng gi con đ
ề ố ậ ự ố ủ ị ỉ ủ Câu 9: Ch ra s gi ng và khác nhau v s ph n và tính cách c a M và A Ph :
ủ ề ủ ạ ấ
Gi ng nhau : M và A Ph đ u là n n nhân c a ch đ th c dân phong ki n b y gi ứ ố ề ờ ố ỵ ọ ố ề ế ị ự ủ ủ ờ ả do. S c s ng c a M và A Ph không b hoàn c nh
ẫ ệ ả và c hai đ u có khát v ng v đ i s ng t ố đen t ố t mà v n ti m n và cu i cùng bùng lên mãnh li
ề ẩ ị ầ ị
ủ ừ ự ả ị ế ộ ự ỵ ệ t. ấ ỏ i tiêu di ị ố Khác nhau : M b giam c m trong nhà Th ng lí Pá Tra r t lâu nên M có tính cách cam ỏ ố nh , s ng t nh , do đó, s ph n kháng c a A ự ậ ừ l p t
ậ ủ ạ ph n, ch u đ ng. Còn A Ph m côi t Ph mãnh li ủ ồ ự ơ ệ ơ t h n, táo b o h n.
ủ ậ Ng văn 12 ủ c a Tô Hoài (
ệ ụ ữ ắ ấ ố ệ ấ
ợ ồ ướ ị t Nam, 2011), vi c M nhìn th y “dòng n ả ủ ễ ự ệ ấ ạ , T p hai, NXB Giáo c m t l p lánh bò xu ng hai hõm má ố ớ i” c a A Ph di n ra trong hoàn c nh nào? S vi c y có ý nghĩa gì đ i v i
ủ ậ ủ ị Câu 10:Trong tác ph m ẩ V ch ng A Ph d c Vi đã xám đen l tâm lí c a nhân v t M ?
ễ ấ ả ị ướ ắ ủ ự ệ Hoàn c nh di n ra s vi c M nhìn th y dòng n ủ c m t c a A Ph
ấ ứ ỏ ặ
ố ấ ắ ươ ơ ề ể ổ ắ ữ ị ng mu i kh c nghi
ố ọ ổ ử ở ậ ẫ ơ + Do s ý đ h b t m t bò, A Ph b th ng lí Pá Tra trói đ ng, b m c cho đói ị H ng Ngài; còn M sau bao năm b c, tuy v n tr d y th i l a, h tay,
ấ ư ữ ư ủ ị ố ệ ở ồ t rét su t m y đêm li n gi a kì s ướ ở ự đày đ a cùng c c cũng đã tr nên chai lì. Nh ng đêm tr ủ ị nhìn th y A Ph b trói nh ng M ch d ng d ng, vô c m.
ị ỉ ử ỗ ấ ự ệ ọ ủ
ả + Đêm y, trong n i b t l c, b t c và hoàn toàn tuy t v ng, A Ph đã khóc; ắ ủ ắ ặ ướ ị ấ đúng lúc đó, M nhìn sang và b t g p dòng n
ở ầ
ủ ự ệ ấ ố ớ ệ ấ + Vi c nhìn th y dòng n ớ ạ ầ ị ị ậ ủ ư ế ổ ớ ừ ươ ủ c m t c a A Ph là kh i đ u cho s thay đ i l n trong ồ đó đ ng ự ng mình; t
ướ ị ủ ớ ỗ ơ ệ ọ ộ ế ắ ủ c m t c a A Ph . ủ ị Ý nghĩa c a s vi c y đ i v i tâm lí c a nhân v t M ắ ủ ạ i l n cũng b hành h nh th , mà xót xa th tâm lí c a M ; M nh l ủ ả c m v i n i đ n đ c và tuy t v ng c a A Ph .
ả ấ ể
ắ ơ ự ộ ủ ừ ố ồ ự ắ ẩ ủ ị ậ ố ố + T m i đ ng c m y, M càng hi u sâu s c h n s đ c ác c a cha con th ng lí ụ ữ i ph n phút
ấ ứ ậ ố ạ ứ ứ ế ề ạ ố ị ủ Pá Tra, th y rõ s nguy kh n vô lí đang p xu ng A Ph ; lòng tr c n c a ng ch c th c d y đã đem l ườ ủ ị i s c m nh cho M , khi n M dám li u mình c u A Ph .
ữ ế ệ ắ , Tô Hoài cho bi
ơ t ông đã đ a “nh ng ý th ” ắ ư ợ ồ ủ ệ ỉ Truy n Tây B c Câu 11: Nói v vi c sáng tác ơ ấ vào trong tác ph m. Ch ra “nh ng ý th ” y trong truy n ng n V ch ng A Ph ?
ể ữ c bi u hi n qua: Ý th đ
ệ ủ ạ ề ệ ẩ ơ ượ + Không khí c a thiên nhiên đ t tr i mùa xuân; nh ng t p t c sinh ho t giàu tính
ệ ắ ế ấ ờ i Tây B c trong vi c đón t ủ nhân văn c a con ng
t, vui xuân ủ ữ ậ ụ ở ồ H ng Ngài ị ườ ồ ạ +Tâm h n trong sáng và giàu khao khát c a M ; tính cách ngang tàng, táo b o,
ủ ủ phóng khoáng c a A Ph .
ữ ế ặ ắ ọ ạ ế ạ t đ c s c: âm thanh ti ng sáo, khúc ca g i b n tình, tr ng thái bay
ồ ổ b ng c a tâm h n M …
+ Nh ng chi ti ị ữ ẩ ậ ơ ị
ầ ườ ọ ữ ả ạ ủ Ý nghĩa: Nh ng ý th nh th góp ph n nâng cao giá tr tác ph m, tô đ m thêm phong ố ớ i đ c tình yêu và nh ng rung c m lành m nh đ i v i
ừ ắ ư ế cách văn xuôi Tô Hoài, gieo vào lòng ng ườ núi r ng và con ng i Tây B c.
ị ợ ồ ủ Câu 12: Phong v Tây B c trong truy n ng n V ch ng A Ph ?
ứ
ắ ộ ố ử ườ ắ i Tây B c.
ắ
ứ ả ữ ậ ấ ắ ắ ệ ề ườ i mi n núi. B c tranh cu c s ng, con ng ậ ủ Hành vi ng x và tâm lý nhân v t c a ng ề ạ Phong c nh thiên nhiên, sinh ho t mi n Tây B c. Ngôn ng đ m ch t Tây B c.
ỉ ị ậ ệ
ệ ủ ế ợ ồ Câu 13: Ch ra ngh thu t miêu t ủ xuân” c a Tô Hoài trong truy n ng n V ch ng A Ph ?
ị ế ễ ủ ự ấ
ự ạ ậ ủ ứ ố d y c a s c s ng thanh xuân và khát v ng t
ượ ấ Quá trình y đ m t cách t
do, h nh phúc. ả ộ ườ ủ ả ự ặ i. Đ c bi
ậ ả ễ di n bi n tâm lý nhân v t M trong “đêm tình mùa ắ ố Di n bi n tâm lý c a M trong trong “đêm tình mùa xuân” th c ch t là quá trình s ng ọ c Tô Hoài khám phá, miêu t ậ ờ ố ả ậ ớ v i qui lu t tâm lý, quy lu t đ i s ng tình c m c a con ng ỗ ợ ệ tác nhân h tr vi c miêu t
ơ ượ tâm lý r t thành công: không khí mùa xuân, h i r ạ ậ ủ ứ ố ự ọ
ấ Quá trình s ng d y c a s c s ng thanh xuân và khát v ng t ậ ố ề ứ ố ứ ư ề ả ấ ợ ộ nhiên, sinh đ ng r t h p ử ụ ệ t, nhà văn đã s d ng ba ế u và ti ng sáo. ị ủ do, h nh phúc c a M là và t c a nhân v t này. Tô Hoài miêu t
ệ ủ ằ ả ấ ỉ ằ ệ ả ằ b ng ch ng v s c s ng ti m tàng nh ng mãnh li khám phá nó không ch b ng c m quan ngh sĩ mà còn b ng c t m lòng mình.
ệ ắ
ủ ườ ề ể ề
ự ế
ủ Câu 14: C m h ng sáng tác c a truy n ng n V ch ng A Ph ? ớ L i tâm s thi ồ c và con ng ế ồ ệ ủ ượ ắ i mi n Tây đã đ th ế Truy n Tây B c” t c vi ợ ồ ể ươ ờ ắ ế ừ ố t t ng đ nh cho tôi nhi u quá, tôi không ẳ ủ t tha c a Tô Hoài đã kh ng ấ ướ ả c, yêu con su i ngu n tình c m yêu đ t n
ả ứ ấ ướ “ Đ t n ờ quên….Vì th tôi vi ợ ệ : truy n ng n V ch ng A Ph đ ặ i Tây B c sâu n ng. ể th bao gi đ nhị ườ ng
ứ ứ ẩ ả ả ố ồ
Tuy v y, n u nhìn xuyên su t tác ph m thì c m h ng sáng tác là c m h ng h i sinh, ứ ứ ạ ả ế ự ắ ậ ệ ả c m h ng hi n th c, c m h ng nhân đ o.
ự ậ II. Văn t lu n
ị ượ ứ ố ộ ả c th hi n trong c nh ng khi b ị
ể ệ ỏ ồ ậ ế ạ ợ ố ủ ề ề Đ 1.Phân tích s c s ng ti m tàng c a nhân v t M đ ắ b t làm dâu g t n trong nhà th ng lí PáTra đ n khi thoát kh i H ng Ngài.
ể ề ợ
ệ ủ ứ ố : Bi u hi n c a s c s ng ti m tàng ị ắ ề
ự ử ứ ị * G i ý Thân bài ầ ả ứ Ý1. Ph n ng đ u tiên khi M b b t v làm dâu g t n trong nhà th ng lí PáTra: ạ ợ Ngay khi m i b b t v làm dâu g t n , M có ý đ nh t ch ng t
ị ớ ị ắ ề ấ ố ị .Vi c M đ nh t ề ị ấ
ả ứ ố ự ử ệ t ộ ố ộ ượ
ỏ ộ ứ ố ườ ằ t ổ ự ạ ố i đó đ ị ng cha, M không th
ộ ố ự nhiên v n có c a con ng ề ụ ầ ặ
ạ ợ ị ậ ổ ươ i. Nh ng vì th ố ị ư ị ế ị ố ệ
ờ ỉ ị
ố ố ậ ờ ộ ờ ố ớ ủ ị ẳ ầ ề ổ ẻ ề ị ủ ướ ễ
ờ c, Thúy Ki u c a Nguy n Du đã vì ch hi u mà hi sinh ch tình. Gi ợ ổ ự ỏ ệ ủ ự ị M đã ph n ng. Đây là d u hi u c a s không ch p nh n cu c s ng ê ch kh c c. Nói đúng ệ ạ ầ ở ơ i đ y đau kh . Hành đ ng ch ng l h n là mu n thoát kh i cu c s ng hi n t c kh i ư ủ ể phát b ng m t s c s ng t ở ề ẳ ừ ch t. M l ng l ng quay v nhà th ng lí ch ng khác gì tr v ch n đ a ng c tr n gian. T đó, ề ờ ấ ườ ư ộ ị M s ng l m lũi, cam ch u, v t v nh m t cái bóng. D ng nh M đã m t ý ni m v th i ẳ ộ ấ ch là m t đêm dài thăm th m mà thôi. Ngày gian, v tu i tr . Cu c đ i đ i v i M lúc b y gi ữ ế tr đây cô M c a Tô Hoài có gì khác đâu. Cô đành quên đi tu i tr , đánh đ i t
ở do mà tr món n cho nhà giàu. ề ữ ả ậ
ậ ổ ượ ề ầ ổ ẻ ổ ị ẫ i ph n b t h nh y v n âm th m ni m khát khao đ
ằ ng r ng ườ ỉ ự ụ ữ ấ ạ ố ấ ị ượ ể ẽ ặ ọ lâu trong cái kh M đã hoàn toàn chai lì, v y mà không: t n chi u sâu c thay đ i. Khát khao s bùng lên thành c ng n gió lành
ưở T ồ tâm h n ng ứ ồ này c âm t a đ m than h ng b vùi nén đ khi g p đ ọ ử ng n l a.
ơ ậ ứ ố ề ế ầ ọ ị ọ Ng n gió lành đ u tiên kh i d y s c s ng ti m tàng trong M chính là ti ng sáo g i
ủ ế ế
ị ượ ế ể ệ ị ứ ố ừ
ố
t đ n M cũng u ng r ị ố u nh ng không ph i ượ ư ế ể
ả ờ ươ ẻ ứ ố ể ố ề ạ t đ n xuân sang: c th hi n qua tâm tr ng khi t ự ừ ượ ấ u, c u ng ng c t ng bát". " M lén l y cái hũ r t : ả " lén", không ph iả ư ị ầ ờ u nh th đ quên đi ph n đ i cay ắ ị M đang b t i tr đã có.S c s ng ti m tàng trong lòng i ph n đ i t
ộ ạ b n tình vào m t đêm mùa xuân. ề ứ ố Ý2. S c s ng ti m tàng c a M đ ượ ị ố u trong ngày t M u ng r ượ ở ớ ố ế ế ướ v i b , t c khi còn Ngày tr ư ế ự ừ ố ừ u ng ng c t ng bát nh th này. Ph i chăng M u ng r ầ ạ ừ ắ đ ng v a qua, đ s ng l ầ đ u cháy le lói.
ọ ạ ộ ồ t; khi nghe ti ng sáo g i b n tác đ ng vào tâm h n M
ế i, lòng M đ t nhiên vui s ng …"
ế ị ộ ị ữ ị ớ ấ ề ị ẩ ơ
ướ ơ ị ị ế ở ạ ủ ờ c vì A S b t g p , th là M b trói.
ị ấ ị " M th y Cũng trong ngày t ứ ầ ớ ơ ph i ph i tr l Sau nh ng giây phút tìm v quá kh đ y ư ạ h nh phúc c a đ i mình, M có ý đ nh đi ch i xuân. M v i l y váy hoa chu n b đi ch i nh ng ượ không đi đ ị ử ắ ặ ư ị ả ồ ị ẫ ư ế
ướ ặ ơ ị c đi "m c dù tay chân đ u không c a đ c".
ị ị ị ự ị ưở ượ ủ ự ủ ộ ộ ơ ộ ơ ị ị ẫ ử B A S trói nh ng M v n th h n theo ti ng sáo ữ ộ theo nh ng cu c ch i", M vùng b ệ th c hi n m t cu c ch i trong t ế "M v n nghe ti ng sáo đ a M đi ậ ượ V y là M đã ề ng. Hành đ ng c a M và ý đ nh ch i xuân c a M là ng t
ị ị ổ ố ố ồ ạ ạ ớ ủ ự ổ ẻ ớ i v i tu i tr , v i tình yêu,
ể ố
ề ậ ắ ổ ứ ể
ạ ộ ầ ẽ ơ ỗ ậ ộ Ấ ệ bi u hi n c a s n i lo n trong tâm h n M . M mu n s ng l ở ề ớ mu n tr v v i chính mình. ứ ố S c s ng ti m tàng đã m t l n tr i d y thì không th nào d p t t n i. Nó c âm ộ ồ ạ ể ồ i đ r i bùng lên m nh m h n vào m t đêm năm sau. y là m t đêm mùa đông giá
ắ ầ ề
ấ ố ủ ứ ố ấ c đó, M s ng r t th
ị ở ướ Tr ắ ủ ư ế ử ả ị ị
ướ ị i ả c m t ch y xu ng."
ướ ớ ạ ả Nh l ậ ủ ị ấ ể ứ ị ầ th m t n t l nh.ạ Ý3 M c i trói cho A Ph , s c s ng ti m tàng đã b t đ u cháy sáng. ư ị ố ờ ơ ả , vô c m, s ng mà nh ch t. Nh ng đêm nay, th y dòng ứ ị ủ ợ ớ ạ " Đêm năm tr c A S trói M , M cũng ph i trói đ ng c m t c a A Ph g i cho M nh l ả ộ ủ ố i c nh ng c a b n thân M vô cùng ậ ươ ng A Ph . Vì v y M ch p nh n hi sinh đ c u A ắ ng mình, M đã th ề ầ ừ ỗ ươ ch th
ướ n ế th kia, nhi u l n khóc, n đau xót. Và t Ph . ủ
ắ ậ ướ ướ
ề
ủ ỗ ấ ạ ộ ế ế ậ ị ứ ậ ắ ơ ắ c m t n i A Ph b ng th c d y c m t. Dòng n ắ ị ụ ữ ừ i ph n t ng ch u nhi u đ ng cay b t h nh này. Và ạ ộ ố ng đã chi n th ng n i s hãi, trong phút ch c, M đi đ n m t hành đ ng th t táo b o,
ả V y là n ả ồ ề ni m đ ng c m, lòng yêu th ươ tình th ắ c t dây trói, gi ợ nh đ n n ớ ế ướ c m t đã g i ườ ở ươ ng ng ỗ ợ ắ ủ i thoát cho A Ph .
ố ế ủ ườ Trong khi làm vi c y và đ n khi c t đ t s i dây trói cu i cùng trên ng
ỏ ệ ứ
ố ạ
ố ố ể ồ ế đây thì ch t m t". ườ ạ ừ ặ ủ " i không mu n ch t n a. Cô vùng ch y theo A Ph nhiên trong ng ề i con gái ti m tàng kh
ả ự ả gi
ị ướ ế ệ ữ ắ
ủ tr n . C hai đ u ph i đem tu i tr , t
ệ ầ ả ồ
ả ề ị ề ề ộ ở
ụ ữ ườ ượ ề ấ
ắ ứ ợ
ề ả ầ ả ố ọ ạ ườ i c
ể ệ ườ ệ ấ ị ắ ứ ợ i A Ph , M ư ế ị ế ỉ ch nghĩ đ n chuy n ch t thay ch đâu đã đ nh cũng ch y thoát kh i nhà Th ng lí. Nh ng khi ủ ừ ố ứ ỗ ế i, nhìn theo A Ph v a ch y v a lăn xu ng d c đ r i xa ch ch t thì đ ng l ng trong bóng t ố ấ Câu nói và hành Ở ạ ế ữ ị ạ M l ỗ ậ ự ả ị ứ ỏ ủ ộ ố lòng ham s ng tr i d y t đ ng này c a M ch ng t ả ị ờ ủ ồ ả i hành i thoát cho mình. Lí gi i thoát cho A Ph đ ng th i M cũng t năng ph n kháng. Gi ế ậ ả ồ ề ấ ủ ộ c tiên y là ni m đ ng c m sâu s c gi a hai thân ph n. N u t này c a M , tr đ ng quy t li ứ ở ừ ợ ả ạ ợ ủ ổ ẻ ự ề ư ị do c a nh M là con dâu g t n thì A Ph là đ a ả ứ ư ư ợ ả ả ề mình mà ph i tr món n cho nhà giàu. Nh ng ni m đ ng c m là đi u ki n c n ch ch a ph i ộ ứ ố ạ ấ ế ệ ủ ể là đi u ki n đ . Đ đi đ n hành đ ng táo b o y còn b i trong M ti m tàng m t s c s ng. Rõ ư ị ắ ứ ả ả c nh cô. M c t đ t i ph n nào trong hoàn c nh y cũng đ u làm đ ràng không ph i ng ề ờ ộ ặ ủ dây trói cho A Ph cũng chính là c t đ t s i dây vô hình đang trói ch t cu c đ i cô. Đi u này ề ủ ng quy n và th n quy n.c a th hi n khát v ng s ng và kh năng ph n kháng ch ng l ng
ợ ấ ủ ư ặ ầ ị ố ắ i con gái Tây B c. ồ ọ
ỉ ị ố ẩ ặ ấ ồ
ư ư ạ ệ ộ ớ ớ ứ ố t, m t khát v ng l n lao nh m ch su i ng m trong mát. Ti p xúc v i " V
ế ổ ủ
ờ ứ Đ c " V ch ng A Ph , ta th y M là b c chân dung tĩnh l ng. H u nh trong th i ộ nhà th ng lí M ch nói có vài ba câu. Nh ng n ch a trong tâm h n câm l ng y, là m t ợ ị ở ồ H ng Ngài, càng b đ a đày đau kh , càng khát khao ộ ọ ộ ể ể ầ ị ọ ề ơ ị t đ có th hi u h n m t cô M du kích Phi ng Sa sau này.
ở gian ứ ố s c s ng mãnh li ớ ồ ch ng A Ph " ta nh , ta yêu m t cô M ệ ể ứ ố s c s ng mãnh li Ý4. Đánh giá:
ằ ệ ế B ng bút pháp hi n th c s c s o, ngh thu t phân tích tâm lí nhân v t tinh t , Tô Hoài
ự ự ắ ả ậ ậ ề ư ệ đã xây d ng thành công nhân v t M v i s c s ng ti m tàng nh ng mãnh li
ề
ẽ ủ ự ủ ể trong hoàn c nh tăm t ạ n lên m nh do. m c a con ng ng t
ệ ị ớ ứ ố ộ i, h ườ ị ậ ườ ừ i t ứ ố ả ệ ủ ớ ề ợ ậ t. ứ ươ Nhân v t M chính là đi n hình sinh đ ng cho s c s ng ti m tàng, s c v ẩ ố ạ ủ Ng i ca s c s ng kì di u c a con ng ứ ố ướ i ánh sáng c a nhân ph m và t i là chi u sâu ngòi bút nhân đ o c a nhà văn Tô
Hoài.
ợ ồ ủ ề ả ế t: ệ Đ 2ề . Trong bài c m nghĩ v chuy n " V ch ng A Ph ", Tô Hoài vi
ế ự ủ ộ ế ọ
i ác cũng không gi ầ ự ế ụ ị ẫ ố ườ ề ắ ổ ệ ề c s c s ng con ng ế t t, đói kh , nh c nhã, M v n s ng, âm th m, ti m tàng mãnh ẫ i. Lay l
ư " Nh ng đi u kì di u là d u trong cùng c c đ n th m i th l c c a t ượ ứ ố đ t"ệ li
ẩ ậ ọ ộ
ợ ồ ủ ệ ạ ị ượ ọ ( Tác ph m văn h c 1930 1975, T p hai, NXB Khoa h c Xã h i, 1990, trang 71) ắ Phân tích nhân v t M trong truy n ng n " V ch ng A Ph " ( đo n trích đ ủ c h c) c a
ậ ọ ậ ỏ nh n xét trên.
ể Tô Hoài đ làm sáng t ợ G i ý: Thân bài Ý1.Gi
ụ ủ ề i dân nghèo mi n núi
ứ ố ề ấ ẳ ệ ủ ườ ả ế i thích ý ki n: ộ ố Nêu rõ cu c s ng c c nh c c a ng ả Đ cao b n ch t t ự ườ ị ấ ố ẹ t đ p và kh ng đ nh s c s ng b t di t c a con ng i.
Ý2. Phân tích i t a. Con ng
ườ ố ẹ ị
ữ ẹ ờ
ồ + M là m t thi u n xinh đ p, tài hoa, h n nhiên, yêu đ i. Cô không nh ng chăm ủ ứ ượ ỉ c quy n s ng c a mình. ch làm ăn mà còn yêu t
ấ ủ ứ ế ị
ổ ụ ị ấ ế ấ ơ ơ
ẩ + Ph m ch t t ổ ụ ế ụ ổ ẫ ọ ị t đ p b đày đ a : ấ ố ẹ ẩ t đ p: M có ph m ch t t ộ ế ữ ị ự ề ố do, ý th c đ ị ị ấ ố ẹ t đ p nh t c a M là giàu lòng v tha, đ c hi sinh: M thà ch t còn ồ ấ ậ ố ư ơ ố h n s ng kh nh c, nh ng r i M ch p nh n s ng kh nh c còn h n là b t hi u, còn h n th y ị cha mình già y u v n ph i ch u bao nh c nhã kh đau.
ẫ ị ả ọ ề ể B đày đ a v th xác l n tinh th n:
ư
i b đ i x nh ị ố ị ạ ị ố ử ổ ợ ủ ớ ồ nhà ch ng mà nh
ầ ố ư ở ị ử ệ ị ố ư ộ ẫ ả ị ư ụ ề đ a ng c v i công vi c tri n miên. M s ng kh nh c ng xuyên b A S đánh đ p tàn nh n. M s ng nh m t tù nhân trong căn
+ Mang danh là con dâu th ng lí, v c a con quan nh ng M l ụ ị ở . M ậ ậ ậ ẹ ệ ộ m t nô l ườ ơ h n c súc v t, th ố ồ i tăm. bu ng ch t h p, t
ị ấ ứ
ế ườ ộ ố ố i, mu n ch t cũng không xong.
ố ấ ư ị ắ ầ ồ ủ + Trong cu c s ng tù hãm, M vô cùng bu n t Ở “ ổ ố ư ố ố ẳ i, u t c. Mu n s ng cũng ch ng ổ ồ ” ị ổ lâu trong cái kh , M quen kh r i c s ng cho ra ng ư "con rùa nuôi ậ ng nh M b t đ u ch p nh n thân ph n kh n kh , s ng nh cái bóng, nh
ứ ố ạ
ị
H ng Ngài: ẫ ở ồ " con rùa nuôi trong xó c aử " v n đang còn m t con ng
ữ ộ ự ạ
ị ố ồ ị
ổ ườ ấ ả i, t i th i con gái, M s ng l
ệ ượ ừ ỗ ủ ế ượ ố đ ậ ườ d ư ế trong xó c aử ".M s ng mà nh ch t. ị ố ẽ: ề b. S c s ng ti m tàng m nh m ạ ộ ủ Tâm tr ng và hành đ ng c a M trong đêm tình xuân + Bên trong hình nh ả do, khát khao h nh phúc. Gió rét d d i cũng không ngăn đ t c đánh th c tâm h n M . M u ng r ề ờ ờ ủ ị ố ự ch là hi n t ng c a tình yêu và khát v ng t ườ ộ i ượ ứ ươ ẻ i tr c s c xuân t ệ ạ ể ượ ứ i u đ quên hi n t ạ ớ ổ ẻ i v i ni m say mê yêu đ i c a tu i tr . Trong khi ạ ả ọ ng ngo i c nh đã do) t
ố ị
+ M th p đèn nh th p lên ánh sáng chi u r i vào cu c đ i tăm t ư ộ ờ ượ ị ư ư ắ ế ọ ị ẫ ưở i . Tuy b trói nh ng M v n t ẩ ị i. M chu n b ư ộ ộ ng và hành đ ng nh m t ng t
ướ đi ch i nh ng b A S trói l ng ơ ườ ự i t
khát khao t trong thiên nhiên và con ng ớ ạ ị đau kh . M nh l ể ượ đó, ti ng sáo( bi u t ư ị M . đi sâu vào tâm t ị ắ ị ử ị do, M vùng b ạ ạ c đi. ộ ị ở
ấ ầ ủ Tâm tr ng và hành đ ng c a M trong đêm cu i cùng ủ ị nhà Pá Tra : ư ị ẫ ấ
ớ ạ ả ộ ủ c m t trên má A Ph . Nh l
ế ắ ớ ớ ắ ươ ị ấ ng xót A Ph . Phân tích nét tâm lí: M th y cái ch t s p t
i c nh ng c a mình trong đêm mùa xuân năm tr ủ ị ắ ứ ợ ị
ườ ứ ủ ế ắ ả ị ố ị ấ ả + Lúc đ u th y A Ph b trói, M v n th n nhiên. Nh ng đêm y, M th y dòng ị ồ ướ ướ c, M đ ng n ấ ứ ả c m, th i v i A Ph là u t c, phi ỗ ợ lí. M không s hình ph t c a Pá Tra , ý th c căm thù và lòng nhân ái giúp M th ng n i s hãi, ộ bi n M thành con ng ủ ủ ạ ủ i dũng c m trong hành đ ng c t dây trói c u A Ph .
ị ứ + Ngay sau đó, M đ ng l ng trong bóng t
ỗ ậ ậ ố ọ ư i v i bao gi ng xé trong lòng. Nh ng ớ ự ằ ủ ế ị ụ ạ ố ớ t, M v t ch y theo A Ph , đ n v i t do.
ặ ệ ồ r i khát v ng s ng tr i d y th t mãnh li Ý3 : Đánh giá
ự ắ ả ệ ậ ậ ớ ế ệ V i bút pháp hi n th c s c s o, ngh thu t phân tích tâm lí nhân v t tinh t , Tô Hoài
ự
ờ ộ ố ị ị đã xây d ng thành công nhân v t M . ụ ủ Cu c đ i đau kh , t
ế ố ự ị ủ ườ ố ề i dân mi n núi d ng
ậ ổ ủ ể i nh c c a M có ý nghĩa tiêu bi u cho ki p s ng kh n kh c a ế ể ướ ứ ấ
ẽ ủ ướ ề ả ớ ổ ủ ế ự i ách th ng tr c a các th l c phong ki n và th c dân . ứ ố ộ ị ậ Nh ng có áp b c có đ u tranh, nhân v t M chính là đi n hình sinh đ ng cho s c s ng ố ườ ừ i ánh i t n lên m nh m c a con ng trong hoàn c nh tăm t ng t i, h
ươ ẩ ủ ự ư ứ ti m tàng, s c v sáng c a nhân ph m và t ạ do.
ả ị ề ậ ủ ợ ồ ủ ủ ậ ạ
ỏ ố ổ ấ ườ ắ ồ ớ ề Đ 3:C m nh n c a anh (ch ) v nhân v t A Ph trong đo n trích V ch ng A Ph (Tô Hoài) ợ G i ý Thân bài: ấ ạ Ý1 Cu c đ i, s ph n b t h nh: ỏ ị nh , b ng i làng b t đem bán đ i l y thóc, b tr n, l n lên đi làm ộ ờ ố ậ M côi cha m t
ẹ ừ thuê nhà này sang nhà khác.
ổ ợ ẹ ấ ạ ấ
ộ ị ắ ở ợ ừ ợ ử ứ Không l y n i v vì không cha m , ru ng đ t, ti n b c. ị Đánh A S , con quan, b b t ề ấ đ tr n , làm m t bò, b trói đ ng.
ủ ủ
ị ắ ế ị t b
Ý2:Tính cách c a A Ph ạ ị ạ ạ ấ ặ ỏ ố ỉ ư ượ Gan góc, táo b o: b tr n lên núi cao khi b b t đem bán; dám đánh con quan dù bi ng đá”. ph t v r t n ng; khi b đánh ch “im nh t
ệ t:
ẹ ơ
Có s c s ng mãnh li ế ẫ ộ ế ệ ầ ạ ỏ ị t đúc l
ầ ứ i lao đ ng, th o công vi c, có s c kho và c n cù ch u khó “bi ạ ấ ạ ự ư ỏ ố ứ ố + Ngày T t v n đi ch i dù không có qu n áo đ p. + Gi i cu c, cày gi ưỡ ẻ i ề i và săn bò tót r t b o”, “ch y nhanh nh ng a, con gái trong làng nhi u
cày, l ườ ng ưỡ i mê”.
ượ ị ở ủ ứ ề ỵ ị ề c M c i trói, A Ph khu u xu ng vì b trói đ ng nhi u ngày đêm li n,
ẫ ư ố ố ạ nh ng v n “qu t s c vùng lên ch y” thoát kh i nhà th ng lí Pá Tra.
ấ ủ + Khi đ ậ ứ ạ Tóm l
ở ổ ự ệ ả
ể không th hu di ộ ưở tin ư ể ấ ớ ề ủ ừ i, A Ph là thanh niên đ p c a núi r ng, đi u đáng quý nh t c a A Ph là ỷ ệ ượ ộ ố mà cu c s ng nô l c. t đ ộ ở ạ ng đ i du
ượ ườ ủ ủ ề ể ậ ỏ ẹ ủ ủ ẻ tu i tr yêu chính nghĩa, dũng c m, t ứ ố ủ ế Chính s c s ng y sau này đã đ a A Ph đ n v i cách m ng, tr thành ti u đ i tr ề kích Phi ng Sa. Ý3: Đánh giá: Hình t ố ng A Ph tiêu bi u cho s ph n, tính cách c a ng ạ i dân mi n núi giai đo n
này.
ệ ậ ặ ắ ự ả ố ộ ủ
ậ ự Ngh thu t: tr n thu t t ắ ạ ạ ị ầ ứ nhiên, sinh đ ng, xây d ng tình hu ng đ c s c (c nh A Ph ậ ậ ạ ộ ị ch u ph t v , b trói đ ng), kh c ho nhân v t sinh đ ng chân th t.
ề ủ ị ứ ủ ộ ế ị
ạ ủ ợ ồ
ạ Đ 4:Phân tích tâm tr ng và hành đ ng c a M khi ch ng ki n A Ph b trói trong đo n trích V ch ng A Ph (Tô Hoài). Thân bài:
ớ ộ ờ ệ ị 1) Gi ủ i thi u cu c đ i M , A Ph :
ủ ế ễ ạ ị 2) Di n bi n tâm tr ng c a M :
ấ ổ ử ế ả ơ ị ẫ Lúc đ u, khi nhìn th y A Ph b trói, M v n “th n nhiên th i l a, h tay. N u A Ph ủ
ế
ầ ế ứ ư ắ ấ ấ c m t l p lánh bò xu ng hai hõm má đã xám đen l
ứ ượ ộ ị ớ ươ ị ị ị c t
ự ầ
ố ủ ng A Ph , ý th c đ ỗ ợ ố ữ ườ ả ắ ế ế ế ế ắ ủ ị là cái xác ch t đ ng đ y, cũng th thôi”. ướ i c nh M b trói. Lúc này M m i th ấ ng, s thông c m ngày càng tăng l n át d n n i s c h u trong M ế i đàn bà ngày tr ấ Nh ng khi nhìn th y “dòng n ớ ạ ả ươ i ta đ n ch t, nó b t mình ch t, b t trói đ n ch t ng ạ i” ủ i ác c a ị “nó ướ c,
ủ ủ c a A Ph , M nh l ố ọ b n th ng lí. Tình th ườ ứ ắ b t trói đ ng ng ậ ộ chúng nó th t đ c ác ươ ”. ườ ị ở ộ ạ ủ Th
ị ẽ ị ư ế ị t thì M s b trói thay, nh ng M đã không còn nghĩ đ n chính
ắ
ế ng ng i đã khi n M có hành đ ng táo b o: c i trói cho A Ph ố ế + N u th ng lí bi ứ ộ ắ ợ ị
ế ủ mình nên c t dây trói c u A Ph . +Hành đ ng có ý nghĩa: không ch gi ố ủ ủ ắ ớ ộ
ỉ ả ở ườ ề ỏ
ố ố ề ế ố ồ ị i thoát A Ph , M còn c t s i dây vô hình ở ị ự ắ c t dây c i trói cho ặ ị ứ ng quy n. A Ph ch y thoát, M “đ ng l ng ộ ố ố i” r i “ch y theo A Ph ”. M không mu n ch t cũng không mu n s ng cu c s ng
ràng bu c mình v i gia đình th ng lí. C t dây c i trói cho A Ph là M t ầ ủ ạ chính mình thoát kh i hai nhà tù: th n quy n, c ủ ạ trong bóng t cũ.
ể ỉ
ề ẩ ủ ợ
ộ ủ + Hành đ ng c a M là k t qu t đã mô t ươ ườ ế ạ ứ ộ ị ả i đ n th
ả ươ ụ
ủ ự ị ừ ẫ i đ n c u mình. M t m t cô cam ch u nh n ể ệ ứ ố ườ ị ả tinh t ng mình, t ứ ị ệ ạ ố ạ ng M tiêu bi u cho s ph n c a ng i, hình t
ế ủ ứ ố ả ấ ế t y u, đ nh đi m c a s c s ng ti m n, c a s ế ế ễ ứ ạ ph n kháng. Tác gi di n bi n tâm tr ng ph c t p nh ng h p lí c a M , t ườ ế ừ ứ th c u ng ả nh c, m t khác cô luôn có ý th c ph n kháng, th hi n s c s ng mãnh li ụ ữ ể ủ ậ ủ ố ườ ệ ặ ọ ữ ư ặ ệ t. ề t là khát v ng s ng chính đáng c a con ng i ph n mi n núi, đ i di n cho i. ượ ấ ố ẹ t đ p, đ c bi
ng ng ặ Tóm l ẩ nh ng ph m ch t t Đánh giá
ượ ứ ố ự ạ Hình t ả ng M th hi n ý th c ph n kháng, khát v ng s ng t ữ do, h nh phúc, nh ng
ị ể ệ ườ ạ nét tính cách tiêu bi u c a ng
ọ i dân mi n núi giai đo n này. ứ ề ẫ ể ủ ầ ậ ệ ạ ệ ự Ngh thu t: Tr n thu t h p d n, đan xen quá kh và hi n t ố i, xây d ng tình hu ng
ả ặ ắ đ c s c, miêu t tâm lí tinh t ậ ấ ế .
ả ề ị ể ệ ị ề ố ọ
ủ ợ ồ ậ ủ ạ ậ ủ Đ 5: C m nh n c a anh (ch ) v khát v ng s ng c a nhân v t M th hi n trong đêm tình mùa xuân trong đo n trích V ch ng A Ph (Tô Hoài)
Dàn bài g i ýợ
ệ ệ ị ặ ề ộ ờ Thân bài: Ý1 Gi ừ ợ t là lúc làm dâu tr n :
ố ề ầ ố ị
ị ắ ề ự ử ấ ị
ế ệ ả ứ t ”, M ph n ng quy t li ự ư ộ ự ị ư ế ệ ế ế ọ ớ i thi u vài nét v cu c đ i M , đ c bi Khi b b t v nhà th ng lí Pá Tra: “đêm nào M cũng khóc”, có l n tr n v nhà cha ấ t, tuy tiêu c c nh ng cho th y cô không ch p ươ ng do khi n M tìm đ n cái ch t nh m t ph ố . Lòng ham s ng, khát v ng t
ạ
ế ọ ự ị “đ nh ăn lá ngón t ậ ố nh n s ng nô l ả ệ i thoát. ti n gi ễ ế Ý2 Di n bi n tâm tr ng: Trong đêm tình mùa xuân: Ti ng sáo g i b n tình đã kh i d y
ọ ạ ồ ơ ậ ở ị ớ ạ ỉ ệ ạ ị ị do, M khát v ng t ơ ư i k ni m x a lòng ph i
ươ ướ ượ c yêu th đ ớ ph i sung s
ự ừ ầ ạ ậ ậ u “U ng c t ng bát”. Ngh thu t tr n thu t linh ho t đan xen quá
ắ ộ ứ ớ ứ ng, h nh phúc. Nó đánh th c tâm h n M làm M nh l ng: ố + U ng r ệ ạ ờ i, l ố ệ ế ậ , đ m màu s c dân t c. ượ i văn tinh t kh v i hi n t
ị ẻ ắ ị ẫ ẻ ế ẻ ố ơ ị
ấ ỡ ắ ấ ố ế ắ ộ ỏ ố ị
+ Th y mình còn tr “M tr l m. M v n còn tr ”, “M mu n đi ch i”, đ n góc ồ nhà l y ng m , x n m t mi ng b thêm vào đĩa đèn cho sáng (M mu n th p sáng tâm h n ộ ờ mình, cu c đ i mình).
ộ ớ ấ ấ ạ ự ộ + M “qu n l
ư ừ ị ề ố ủ ạ ị ị ch a t ng có trong suy nghĩ c a M . => M có ý th c v tu i tr , v quy n s ng h nh phúc c a mình.
ử ế ị ề ể
ị ệ ạ ạ i tóc”, “v i tay l y cái váy hoa”, m t hành đ ng tích c c, táo b o ủ ứ ề ổ ẻ ề ứ ị xác nh ng tâm h n M v n t ơ c đi”…
ộ ữ ướ i “M vùng b ồ ồ ậ ố ậ ệ ế ắ ị ớ t nh ”.
ẫ ả ả do nên quên c c nh hi n t ườ ồ ứ ể ớ
ị ợ ế ấ ị ộ ộ ệ
ố khát v ng s ng mãnh li ố ễ ả ị ự ế ậ ư Khi b A S trói đ ng: Ti ng sáo v n đ a M đi theo nh ng cu c ch i. B trói v th ị ư ị ẫ ự ạ i, b dây trói thít l Ngh thu t đ i l p “lúc thì kh p ng i, lúc n ng nàn tha thi ề ớ ế Th xác: đau đ n, đau nh c > < tâm h n: tràn tr , tha thi t nh . ố ọ t. Lúc này M s ch t, r t ham s ng (khác Tâm tr ng M b c l ạ ạ ị tâm tr ng lúc đ u) “M c a qu y xem còn s ng hay ch t”. Đó là đo n di n t
ạ ầ ự ử t ế ặ ắ , đ c s c.
ẳ h n ý đ nh t ị ậ M th t tinh t Ý3 Đánh giá
ự ắ ả ệ ậ ớ ế V i bút pháp hi n th c s c s o, ngh thu t phân tích tâm lí tinh t , Tô Hoài đã xây
ệ ậ
ụ ủ ộ ờ ố ị
ế ố ự ế ự ị ủ ướ ế ố ị ự d ng thành công nhân v t M . ổ ủ ổ ủ ể i nh c c a M có ý nghĩa tiêu bi u cho ki p s ng kh n kh c a Cu c đ i đau kh , t ứ i ách th ng tr c a các th l c phong ki n và th c dân. “Có áp b c, có ề i dân mi n núi d
ườ ng ấ đ u tranh”.
ứ ố ị
ứ ươ ự ậ ườ ể ả ủ ẩ ớ ẽ ủ ộ Nhân v t M chính là đi n hình sinh đ ng cho s c s ng ti m tàng, s c v ố ướ i h ề i ánh sáng c a nhân ph m và t i trong hoàn c nh tăm t ng t m c a con ng ạ n lên m nh do.
THU CỐ
ễ ạ ỗ ấ L T n Biên so n: Nguy n Văn Hoàng – ĐT: 01689259204 mail: thayhoangth@gmail.com
ự ộ ờ ỗ ấ
ụ ọ ủ ự ệ tên ch là D Tài , L T n là bút danh
ỵ ậ ấ ỗ ấ (18811936) tên th t: Chu Th Nhân, ở ỉ ữ ỗ ấ ố
ượ ở
ấ ướ ề ắ ầ
ữ ệ c), ngh y (ch a b nh nh ng ng ệ ấ ằ ố
ề cu c đ i và s nghi p văn h c c a nhà văn L T n? ữ Câu 1: Nêu nh ng nét chính v ữ L T n ế ấ ừ ọ ẹ ỗ t Giang, Trung Qu c. h m (L Thu ) và ch “T n hành”; quê l y t ả ề ọ ướ Tr c khi tr thành nhà văn, ông đã h c nhi u ngh : Hàng h i (mong đ ể ở ộ ố ọ ố ữ ệ ữ ệ ằ
ỏ ư ố ầ ệ ể ủ ườ ư ể ầ ố ọ
ữ ố t nh Chi ề c đi đây đi ườ ữ i đó đ m r ng t m m t), khai m (làm giàu cho đ t n ể nghèo m mà không thu c nh b ông). Cu i cùng ông th y r ng ch a b nh th xác không ủ ươ ng dùng quan tr ng b ng ch a b nh tinh th n nên ông chuy n sang làm văn ngh . Ông ch tr ươ ngòi bút đ phanh phui các căn b nh tinh th n c a qu c dân, l u ý m i ng ng i tìm ph ạ thu c ch y ch a.
ủ ỗ ấ ệ ầ
ế ử ổ ằ ắ
ạ ộ ữ ể ứ ng thu c ch y ch a đ c u dân t c.
ệ ậ ẩ ố ữ ẽ Sáng tác c a L T n đã phê phán m nh m nh ng căn b nh tinh th n khi n cho qu c ộ tho mãn “ng say trong m t cái nhà h p b ng s t không có c a s ”; và kêu ộ ạ ừ AQ chính truy nệ , các t p truy n ng n ộ ự ả dân mê mu i, t ươ ườ ọ ọ g i m i ng i tìm ph Tác ph m chính: truy n v a ắ Gào thét, Bàng
ế t theo l
ệ ỗ ấ ấ ắ ủ ố ướ ế ộ ủ ố ệ ớ ố i m i,... ệ ự hoàng, Truy n cũ vi (cid:222) L T n là nhà văn hi n th c xu t s c c a Trung Qu c, có t ư ưở t ng yêu n c ti n b .
ấ ứ ủ ệ Câu 2: Hoàn c nh sáng tác và xu t x c a truy n ng n “
ượ ế
c vi ở ầ ườ ứ ứ ệ ậ ộ ắ Thu cố ”: ổ ỏ ả Thu cố đ ắ ộ viên B c Kinh, m đ u cu c v n đ ng c u vong (c u Trung Hoa kh i di t vào tháng 4 năm 1919 đúng vào ngày bùng n phong trào h c sinh sinh ọ ng g i ọ t vong), th
ờ ấ ướ ế
ố ộ ị ế ế
ử ả ư ọ ườ ự ệ ả ớ ở ị tho mãn, c n tr nghiêm tr ng con đ ạ ng gi
ứ ậ ứ c Trung Hoa b các đ qu c Anh, Nga, Pháp, Đ c, Nh t xâu là Ngũ T . Đây là th i kì đ t n ậ ộ ị ử i an ph n xé. Xã h i Trung Hoa bi n thành n a phong ki n, n a thu c đ a, nh ng nhân dân l ả ụ i phóng ch u nh c. Đó là căn b nh đ n hèn, t dân t c. ộ
Truy n đ ệ ượ in trong t p ậ Gào thét (1923). c
ẩ Câu 3: Tóm t t tác ph m “
ắ ợ ồ ị ờ ườ
ớ ừ ử ườ ờ ừ ế Thu cố ”: ủ i pháp tr V ch ng Hoa Thuyên – ch quán trà, có con trai b lao. Nh ng ng mua bánh bao t m máu t
ố ệ ề ẩ ằ ố
ề
ấ ả ọ ỏ ượ ệ ọ ắ ằ c b nh lao. H còn bàn tán v H Du – ng
ẩ ế ề ạ ọ ườ ư ề ể ẳ i cho anh là k
ặ ạ ờ i mách, tr i v a m ị sáng, lão Hoa Thuyên đã tìm t tù v a b ch t chém ữ mang v làm thu c ch a b nh lao cho con trai. Trong lúc th ng cu Thuyên đang ăn thu c thì ế ườ ầ i trong quán trà đ u tin ch n r ng: chi c bánh quán trà cũng d n đông khách. T t c m i ng ườ ẽ ữ ừ ườ ử tù v a i s ch a kh i đ bao t m máu ng i t ẻ ế ạ ị b ch t chém. H Du là chi n sĩ CM, nh ng ch ng ai hi u gì v anh, m i ng ằ điên, là gi c, là th ng kh n n n,...
ế
ầ ộ ỉ
ẹ ạ ộ ạ ể ế ẹ ạ ướ c qua con đ
ườ ườ ề ộ ạ ấ ạ ộ ố ế t Thanh Minh, m H Du và bà Hoa Thuyên cùng đ n bãi tha ma vi ng ng mòn. Bà Hoa ồ ẹ ấ ng mòn đ đ n bên bà m H Du, và hai bà m m t con đ ng ự i đ u ng c nhiên khi th y trên m H Du có m t vòng hoa và t
ả ế ế Năm sau, vào ti ườ ộ ủ con. M c a con bà Hoa Thuyên g n m H Du, ch cách nhau m t con đ Thuyên đã b ớ ả c m v i nhau. C hai ng ế h i “ỏ Th này là th nào ?”…
ắ ề ệ
ộ
ữ ệ ạ ẩ ố ườ ng thu c ch y ch a căn b nh lao: bánh bao t m máu ng i.
ỉ ươ ữ ệ ạ ầ ố ố ng thu c ch y ch a căn b nh tinh th n cho qu c dân Trung Qu c:
ự ị
ộ ờ ơ ầ ủ ủ ạ , lãnh đ m, xa r i cách m ng c a qu n chúng.
ạ ộ ầ ạ ầ ố ợ ố ạ ộ i ho t đ ng c a cách m ng Tân H i – Trung Qu c: ho t đ ng
ư ậ ụ ạ ầ ố Câu 4: Nêu ý nghĩa nhan đ truy n ng n “Thu c”: ề Thu cố là m t nhan đ đa nghĩa: ỉ ươ ố Nghĩa g c: ch ph ố ể Nghĩa chuy n: ch ph ộ ạ ậ + S ngu mu i, l c h u, mê tín d đoan c a qu n chúng nhân dân. ạ ờ + Thái đ th ự ườ + S sai l m trong đ ng l ờ ơ ẻ , xa r i qu n chúng, ch a t n d ng đ đ n l ủ ủ ượ ứ c s c m nh c a nhân dân...
ng ng Câu 5: Hình t
ấ ạ ẩ ạ ữ ượ ệ i cách m ng H Du: ố ậ
ọ ạ ủ ượ ữ
ng tiêu bi u cho nh ng ng ưở ườ ớ ả ờ
ớ ườ ầ ạ ố ng l
ủ ề ộ
ả ạ ể ạ ọ ở ọ nh lão Nghĩa đ
ư ọ ể ề ệ ầ
ạ đây H Du l ế ồ ạ ế ủ ề ờ giác anh v i chính quy n phong ki n... Cái ch t c a H
ạ ầ
ườ ư ế Xu t hi n gián ti p qua nh ng m u đ i tho i c a các nhân v t trong quán trà nh ng ể ạ ậ i s m giác nhân v t này có ý nghĩa quan tr ng. H Du là hình t ả ổ ầ ợ ạ ưở ộ ng rõ ràng, dũng c m, x ng, cho cách m ng Tân H i th i bu i đ u. Anh có lí t ng lí t ạ ộ ầ ạ ế ư i sai l m trong đ thân vì nghĩa l n. Th nh ng, H Du l i ho t đ ng: đúng lí ra anh c n ể ọ ể ộ ầ ạ ph i tuyên truy n, giác ng cách m ng cho qu n chúng nhân dân, đ h hi u và ng h cách ồ ể ề ộ ố ượ ng đ giác ng là b n ác bá đ t m ng; thì i ch n đ i t ạ ế t gì v cách m ng. H xem H Du là lao. Vi c làm đó đã khi n cho qu n chúng không hi u bi k ẻ điên, là làm gi cặ , đ ng th i đã t ạ ế ố Du là bi k ch c a ng òi chi n sĩ cách m ng ho t đ ng xa r i qu n chúng. ọ ớ ạ ộ ụ ầ ư ỏ ờ thái đ trân tr ng kính ph c, song cũng ng m ý phê phán anh làm cách ị Tác gi
ạ ủ ế ộ ả bày t ầ ờ m ng mà xa r i qu n chúng.
ủ ộ ạ ỏ ủ ế ẹ Th này là th ế
̣ ̣
ụ ế ạ
i chi n sĩ cách m ng. ạ ủ ự ề ề Câu 6: Ý nghĩa c a vòng hoa trên m H Du và câu h i c a bà m “ nào?”: ̀ ̃ ́ * Y nghia vong hoa trên mô Ha Du: ể ượ ọ Là bi u t ng c a s kính tr ng, c m ph c ng ạ ề Là ni m l c quan, ni m tin vào t ườ ả ồ ủ ươ ng lai ti n đ c a cách m ng.
̀ ́ ̉ ̉ ̣
̃ ́ ́ ̀ ẹ ề ủ ỏ ̉
̣ ự ề ẹ ắ ầ ế ủ ồ ề ầ ̀ ườ ố câu h i thê hiên s băn khoăn, suy nghĩ c a bà m v ngu n g c i m b t đ u suy nghĩ v cái ch t c a con, qu n chúng suy nghĩ v cách
ẩ ỏ ườ ứ ọ ớ i hi u và trân tr ng con mình (ch ng c là
ề ộ ồ ạ ể ạ ứ ẩ ầ
̀ ́ ́ ̃ ̉ ̣ ̉ ̣
́ ̀ ̃ ̀ ề ệ i kh n c u cho con qu ch ng nghi m). ̃ ̀ ̀ ̀ ươ ươ ự i chiên sy cach mang, i đoc suy nghi vê s hy sinh cua ng ́ ̀ ̣ * Y nghia câu hoi cua ba me: ̀ “Thê nay la thê nao?”, ủ c a vòng hoa; ng ạ m ng. ấ Câu h i còn n gi u m t ni m vui vì có ng ớ li n sau đó bà m i gào khóc, r i l ́ Tac gia ngâm g i cho ng ̣ ư vê môi quan hê gi a ng ợ ̀ ̀ ươ i lam cach mang va quân chúng nhân dân.
ườ
ng chi c bánh bao t m máu ng
ế
ọ
ệ
ẩ i: ọ ừ t, t ng gi i, máu còn nh t ng gi ữ ủ ầ
ỏ ừ ị
t”: ế
ươ
ủ
ậ
ộ ạ ủ
ạ ư ự
ạ ộ
ữ ầ
ườ
ạ
ầ ng thu c ch y ch a căn b nh mù quáng, mê mu i, l c h u c a qu n ố i ho t đ ng c a cách m ng Trung
ng l
Câu 7: Ý nghĩa hình t ế ượ ả ỏ ươ ẩ “Chi c bánh bao t m máu đ t Hình nh này ạ ạ ậ ủ ợ ề g i v căn b nh u mê, l c h u c a qu n chúng và bi k ch c a nh ng chi n sĩ cách m ng tiên phong. Đây là ph ệ ố chúng nhân dân cũng nh s sai l m trong đ Qu c.ố
ủ
ườ
i quanh mình
C©u 8: NhËn xÐt kh«ng gian và thêi gian trong truyÖn ng¾n Thuèc? - Thêi gian cã sù vËn ®éng, cã mét ngµy mïa thu vµ mét ngµy mïa xu©n - cã ba buæi sím: mét buæi sím n¬i ph¸p trêng, mét buæi sím tiÖm trµ, mét buæi sím b·i tha ma. Thu qua, xu©n tíi lµ quy luËt cña ®Êt trêi; thu lµ buæi chiÒu cña n¨m, lµ sù thu vÐn ®Ó kÕt thóc, mïa thu l¸ vµng r¬i ®Ó tÝch nhùa qua ®«ng ®ãn mïa xu©n đâm chåi n¶y léc. C¸i chÕt cña hai con ngêi do sù u mª, l¹c hËu c a m i ọ còng nh hai chiÕc l¸ rêi cµnh để tÝch nhùa cho mïa xu©n hy ng väng, còng nh sù gieo mÇm, nh tr¶ gi¸ cho mét sù gi¸c ng .ộ - Kh«ng gian: mét qu¸n trµ lÆng lÏ trong ®ªm - ån µo ban ngµy, m t ộ ph¸p trêng nhèn nh¸o, hçn t¹p, mét nghÜa ®Þa mªnh m«ng, l¹nh lÏo. §©y lµ kh«ng gian cña x· héi Trung Quèc đ
ngươ thêi./.
Ụ Ụ PH L C
Ệ Ệ Ỏ TÀI LI U ÔN THI TÔT NGHI P MÔN VĂN – CÂU H I 2 ĐI M
ễ ị ườ Ể ng THPT Chuyên Nguy n Quang Diêu Bùi Th Kim Duyên – Tr
kimduyen186@gmail.com
Kh¸i qu¸t V¨n häc ViÖt Nam tõ sau C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m 1945 ®Õn hÕt thÕ kû XX
ừ ế ệ ơ ả ữ ể ặ năm 1945 đ n 1975 có nh ng đ c đi m c b n nào? Theo
ọ ể ọ ấ Câu 1: Văn h c Vi t Nam t ị ặ anh/ch đ c đi m nào là quan tr ng nh t? Vì sao?
ợ : i
ọ ặ ạ ả ờ ừ
ắ ạ ắ ề ủ ế ế ớ ậ : Cách m ng Tháng Tám năm 1945 đ n 1975 ệ ng cách m ng hóa, g n bó sâu s c v i v n m nh
ề ạ
ề ề ơ ả ủ ể ộ ậ ọ ủ ấ ướ ọ ướ ọ ướ ử ứ ả ạ ng s thi và c m h ng lãng m n.
ặ ể
ề ể ậ ạ ặ ọ
ấ ủ ủ ệ ặ ọ ướ ộ ệ t Nam v n đ ng theo h ọ ể c ắ ấ ướ ” là đ c đi m quan tr ng nh t c a văn h c Vi ắ ớ ng cách m ng hóa, g n bó sâu s c v i ừ 1945 t Nam t
ạ ừ ấ ủ ể ế ặ ả ọ
ể ặ ố ế ể ệ ế ạ ạ ọ
ủ ạ ọ
ắ ọ ề ướ ứ ả ạ ng s thi và c m h ng lãng m n
ử ế ọ ệ G i ý tr l ệ t Nam t I. Các đ c đi m c b n c a Văn h c Vi ướ N n văn h c v n đ ng ch y u theo h c. chung c a đ t n N n văn h c h ng v đ i chúng. ủ ế N n văn h c ch y u mang khuynh h ấ : ọ II. Đ c đi m quan tr ng nh t N n văn h c Vi Đ c đi m: “ ệ ậ v n m nh chung c a đ t n ế đ n 1975. ặ 1945 đ n 1975. Đ c đi m này làm Đây là đ c đi m nói lên b n ch t c a văn h c giai đo n t nên di n m o riêng c a văn h c giai đo n 1945 đ n 1975, và chi ph i đ n các đ c đi m còn ạ ủ i c a văn h c giai đo n này. l ị Câu 2: Anh/ ch hãy trình bày ng n g n v khuynh h ừ trong văn h c Vi t Nam t
sau Cách m ng tháng Tám 1945 đ n 1975. ả ờ ợ ạ G i ý tr l i
ị ọ ậ ữ ớ ố ự ệ i nh ng v n đ , nh ng s ki n có ý nghĩa l ch s g n v i s ph n chung
ấ ử ắ ệ .
ướ ộ ậ ị c và ch
ầ ầ ử ử ủ ị ữ ố ự ệ ắ ấ ộ ủ ế ộ ườ ằ i b ng con m t có t m bao quát c a l ch s , có t m vóc dân t c
ể ủ ố
ữ ấ
ườ ượ ưở ẩ ụ ậ ẩ ủ ấ ướ c khám phá ậ ộ ng chung c a dân t c, găn 1bó s ph n ồ ế c, k t tinh nh ng ph m ch t cao quý c a c c ng đ ng. Con ớ ị ở ẽ ố ở ổ s ng l n, l ủ ả ộ b n ph n, nghĩa v công dân, ý thúc chính tr ,
ệ ẹ ệ ờ ọ ộ và hào hùng.
ả
ứ ả ọ
ủ ế ẳ ứ ầ ủ ả ị
ớ ự i s kh ng đ nh ph ủ ạ
ủ i sáng c a dân t c.
ể ượ ọ
ị ẳ c m h ng kh ng đ nh cái ộ ưở ệ ng c a cu c ng di n lí t ề ể ệ ườ i m i, c a ch nghĩa anh hùng cách m ng, th hi n ni m tin ộ ỡ ớ ớ ươ ng lai t ứ ử ủ ườ i Vi ế ướ ế ệ t Nam có th v ắ i ngày chi n th ng, trong gian kh c c c h ử t lên m i th thách, trong ổ ơ ự ướ ng ngày mai ng t
ướ ử I. Khuynh h ng s thi: ề ậ ớ ề Văn h c đ c p t ổ ủ ồ ủ ộ c a c ng đ ng, c a toàn dân t c: T qu c còn hay m t, đ c l p hay nô l ủ ữ ủ ế Nhà văn quan tâm ch y u đ nh ng s ki n có ý nghĩa l ch s , ch nghĩa yêu n nghĩa anh hùng; nhìn con ng ờ ạ và th i đ i. ậ Nhân v t chính trong tác ph m tiêu bi u cho lí t ậ ớ ố mình v i s ph n c a đ t n ủ ế i ch y u đ ng ớ ả tình c m l n. ọ ử ợ L i văn s thi mang gi ng đi u ng i ca, trang tr ng, đ p m t cách tráng l ạ : ứ II. C m h ng lãng m n ờ ể ệ ở ả ạ C m h ng lãng m n trong văn h c th i kì này ch y u th hi n ươ ướ ả ng t tôi tràn đ y tình c m, c m xúc và h ủ ớ ẻ ẹ ủ ố s ng m i, v đ p c a con ng ươ vào t ạ ả C m h ng lãng m n đã nâng đ con ng máu l a c a chi n tranh h ạ ươ i sáng, h nh phúc. t
Tuyªn ng«n §éc lËp ồ H Chí Minh
ắ ủ ụ ờ ọ ả ị
ồ ủ ả Câu 1: Anh/ ch hãy trình bày ng n g n hoàn c nh ra đ i và m c đích chính c a b n Tuyên ngôn Đ c l p
ợ ả ờ ộ ậ c a Ch t ch H Chí Minh. ủ ị G i ý tr l i
ả ắ ạ ợ ở i
ố ộ ề ớ ồ ừ t B c v t
ộ ạ ạ ắ ộ ậ . Ngày 2/9/1945, t
ệ t Nam Dân ch C ng hòa đ c b n
ế c hàng ch c v n đ ng bào. H Chí Minh vi
ế ồ ị ướ ự ướ
ậ ế ọ ố
ắ ế ố
ế ậ ầ ị
ề ủ ộ ườ i Pháp.
ụ :
ộ ậ ự ờ ủ ướ ệ ộ ự t Nam và s ra đ i c a n c Vi ệ t
ướ ư ậ ỏ ậ ủ ự ả ạ c d lu n qu c t .
ộ ế ớ ố ớ ủ ự ồ ộ ủ ế ố ế ạ i đ i v i Cách m ng
ệ Hoàn c nh ra đ i ộ ờ : Ngày 19/8/1945, Cách m ng tháng Tám th ng l Hà N i. Ngày ườ ố ệ i i Hà N i. T i căn nhà s 48 ph Hàng Ngang, Ng Vi 26/8/1945, Bác H t ườ ườ ả ạ ả Tuyên ngôn Đ c l p ả ng Ba Đình, Hà N i, Ng i qu ng tr i so n th o b n ọ ả Tuyên ngôn Đ c l p ộ ậ ủ ộ ờ ướ ủ ặ c Vi thay m t Chính ph Lâm th i n ố ế ộ ậ khi đ qu c ọ ả Tuyên ngôn Đ c l p ồ ụ ạ t và đ c b n tr ả ạ ướ ồ ẩ th c dân đang chu n b xâm chi m l i i n c ta. D i danh nghĩa là quân Đ ng minh vào gi ố ủ ế ả ố ộ giáp vũ khí quân đ i Nh t, b n Qu c dân Đ ng Trung Qu c, tay chân c a đ qu c Mĩ ti n vào ừ ộ ừ ự phía nam và tuyên b : Đông t phía b c ; th c dân Pháp theo chân quân đ i Anh ti n vào t ươ ươ ậ ậ ộ ủ ấ ả D ng là đ t b o h c a ng i Pháp b Nh t chi m, nay Nh t đã đ u hàng, v y Đông D ng ườ ả ph i thu c quy n c a ng M c đích c a b n ộ ậ ủ ả Tuyên ngôn Đ c l p ẳ ủ ề ị + Kh ng đ nh quy n đ c l p t do c a dân t c Vi ủ ộ Nam Dân ch C ng hòa. ệ ầ + V ch tr n và bác b lu n đi u x o trá c a Th c dân Pháptr ủ + Tranh th s đ ng tình và ng h c a nhân dân ti n b th gi Vi t Nam.
ị ị ị ộ ậ ử Câu 2: Nêu giá tr l ch s và giá tr văn h c c a
ả ờ G i ý tr l
i ộ ậ là m t văn ki n l ch s tuyên b tr ệ ị ỏ Vi
ị ế ớ ề ệ ộ ớ ỉ c.
ự ớ ậ ọ : Tuyên ngôn Đ c l p
ữ ầ ồ ộ ậ ự ộ đanh thép, b ng ch ng xác th c, ngôn ng hùng h n, đ y c m xúc.
ằ ế ủ ự ồ ộ ụ ẻ ẹ ư ưở v đ p t
ề ộ ậ ự ườ ỏ ộ ọ i, đ ng th i k t tinh khát v ng cháy b ng v đ c l p t do c a dân t c Vi
ố ố ướ ồ c qu c dân đ ng ộ ỉ ở ệ t Nam, và m ra m t k ủ ấ ướ ẫ ả t ủ ệ ờ ế ả ự ề ấ ấ ị ọ ủ Tuyên ngôn Đ c l p. ợ ử ộ ử: Tuyên ngôn Đ c l p ế ở ế ộ ự i v vi c xóa b ch đ th c dân phong ki n do, nhân dân làm ch đ t n ộ ậ là m t áng văn chính lu n m u m c v i l p lu n ch t ặ ậ ậ Tuyên ngôn Đ cộ ủ ả ng và tình c m c a ệ t Nam và ủ ả ộ hào đ cao giá tr Chân –Thi n – Mĩ c a c m t dân ồ ứ ế ằ t b ng c m h ng ph n ch n, t c vi
Giá tr l ch s ị bào và th gi nguyên m i cho dân t c ta – k nguyên đ c l p t Giá tr văn h c ị ứ ẽ ẽ ch , lí l l pậ còn là tâm huy t c a Ch t ch H Chí Minh, h i t ủ ị Ng ượ đ t c.ộ
ở ầ ủ ồ ệ ả Tuyên ngôn Đ c l p ộ ậ c a Vi t Nam, H Chí Minh trích
ư ế ữ ệ ẫ ả ầ Câu 3: Trong ph n m đ u b n d n nh ng b n tuyên ngôn nào?. Vi c trích d n đó có ý nghĩa nh th nào?
ẫ ả ờ ợ i G i ý tr l
ầ ồ ủ ị
ị ạ ả ả Tuyên ngôn Đ c l p ử ẫ ủ ướ Tuyên ngôn Đ c l p ộ ậ , Ch t ch H Chí Minh đã trích d n hai c Mĩ ộ ậ (1776) c a n
ề ạ ề (1791) c a Cách m ng Pháp.
ệ ủ ẫ ả :
ồ ứ ủ ả
ừ ủ ệ c c th gi
ẫ ể ả t Nam. Đó là nh ng b n tuyên ngôn ti n b đ ư ế ạ ộ ượ ả ế ớ ộ ậ ữ ề ể ế ề ề ẫ ị
ệ
ủ ự ủ ộ ủ ườ ủ ể
ợ ụ ộ ộ ờ ự ườ ể ả ở ầ 1. Trong ph n m đ u b n ổ ế n i ti ng trong l ch s nhân lo i là: b n tuyên ngôn ủ và Tuyên ngôn Nhân quy n và Nhân quy n 2. Ý nghĩa c a vi c trích d n các b n Tuyên ngôn ả ủ H Chí Minh trích d n hai b n Tuyên ngôn c a Mĩ và c a Pháp đ làm căn c pháp lí cho b n ậ i th a nh n Tuyên ngôn c a Vi ệ ộ ủ ẳ nên vi c trích d n nh th t o ti n đ đ kh ng đ nh quy n đ c l p chính đáng c a dân t c t Nam. Vi ặ M t khác, Ng minh. Ng ồ i trích Tuyên ngôn c a Mĩ là đ tranh th s ng h c a Mĩ và phe Đ ng do, ủ i trích b n Tuyên ngôn c a Pháp đ sau đó bu c t i d ng lá c t i Pháp đã l
ớ ẳ ế ộ ủ ầ c ta, làm trái v i tinh th n ti n b c a chính b n
ướ p n ủ ề ả
ệ
ả ạ ủ c Vi ộ ọ ừ ượ ủ ạ ạ c th gi
ả Tuyên ngôn ề c a Cách m ng Pháp. Đi u đó còn có ý ng m c nh báo âm m u ề ư ầ ấ ộ ổ ế ượ ủ ẻ tiên mình, làm v y t Nam chính là ph n b i t c c a k thù: n u chúng xâm l ờ ế ớ i ọ ng v ng. ẫ ạ ủ ắ ạ ả ộ
ạ ẳ ộ
ớ ớ ầ ấ ồ ị ạ ặ ả ờ ộ ế ướ bình đ ng, bác ái đ n c ạ Nhân quy n và Dân quy n ượ xâm l ẩ b n lá c nhân đ o thiêng liêng c a các cu c cách m ng vĩ đ i c a h t ng đ ưỡ ng ệ Vi c trích d n hai b n tuyên ngôn g n v i hai cu c cách m ng vĩ đ i c a Mĩ và Pháp còn có ớ ủ ý nghĩa kh ng đ nh tính ch t, ý nghĩa to l n c a cu c Cách m ng tháng Tám 1945 ngang v i hai cu c cách m ng trên, đ ng th i cũng ng m đ t ba b n tuyên ngôn ngang
ị ượ ậ Tuyên ngôn Đ c l p ộ ậ đ ẫ c xem là áng văn chính lu n m u
Câu 4: Theo anh/ ch , vì sao m c?ự
ả ờ i
ủ ồ G i ý tr l ượ ự ở ẫ ậ Tuyên ngôn Đ c l p ộ ậ c a H Chí Minh đ ợ c xem là áng văn chính lu n m u m c b i vì:
ủ
ạ ẽ ủ
ạ ủ
ạ ®Ó kÓ téi thùc d©n Ph¸p. ề ợ ườ ứ ậ i dân t c và l p tr ng nhân đ o
ụ người đọc bằng những lÝ lẽ đanh thÐp, những chứng
: t ëng éi dung t * V nề ẳ ẩ ờ ạ ộ ậ là m t áng văn yêu n ị ướ ớ ộ Tuyên ngôn Đ c l p c l n c a th i đ i. Tác ph m đã kh ng đ nh ộ ậ ự ố ề ướ ố ề ườ ề do c a con ng m nh m quy n đ c l p t c, truy n th ng i, nêu cao truy n th ng yêu n Tư tưởng ấy phï hîp víi t tëng, tuyªn ng«n cña c¸c cuéc c¸ch ộ nhân đ o c a dân t c VN. m¹ng lín trªn thÕ giíi (Ph¸p vµ MÜ) ®ång thêi gãp phÇn lµm phong phó thªm lý t ëng cña c¸ch m¹ng thÕ giíi. - B¸c ®· ®øng trªn quyÒn lîi cña d©n téc, cña ®Êt níc ®Ó tiÕp cËn ch©n lý cña thêi ®¹i qua lËp luËn suy réng ra “TÊt c¶ c¸c d©n téc trªn thÕ giíi ®Òu sinh ra b×nh ®¼ng, d©n téc nµo còng cã quyÒn sèng, quyÒn sung síng vµ quyÒn tù do.” ộ Bác đã đ ng trên quy n l : ghÖ thuËt * V nề - B n Tuyên ngôn đã thuy t ph c ế ả cứ kh«ng ai chối c·i được. - Kết cấu t¸c phẩm mạch lạc, chặt ch ẽ lập luận sắc bÐn, giµu sức thuyết phục, t¸c động mạnh vµo t×nh cảm người đọc - V¨n phong gi¶n dÞ, ng¾n gän, sóc tÝch, giµu h×nh ¶nh. - Giäng v¨n hïng hån, ®anh thÐp cã sù kÕt hîp gi÷a lý trÝ vµ t×nh c¶m.
ườ ườ ồ ộ ả đa phong
NguyÔn AÝ Quèc - Hå ChÝ Minh ố ng nói: Nguy n Ái Qu c – H Chí Minh là m t tác gi i ta th ậ ị ể
Câu 1: Ng cách. Anh/ ch hi u nh n xét này nh th nào? ả ờ G i ý tr l i
ệ ậ ủ ễ ư ế ợ :
ữ ễ ọ ị
ậ ồ ệ ồ ế ợ ề ệ ạ ậ ồ ố ữ ư ầ ơ ng và ngh thu t, gi a truy n th ng và hi n đ i. Phong cách ngh thu t H Chí Minh đa
ộ ấ ẫ
ườ ủ ẽ ẽ ậ ậ ặ ọ đanh thép, i th
ườ ụ ắ ậ ề
ậ ầ ủ ế ạ ế ệ ệ ạ
ẽ ố ườ ệ ế ậ ệ ẹ
ỉ I. Phong cách ngh thu t c a H Chí Minh ắ Th văn H Chí Minh k t h p sâu s c, nhu n nhuy n gi a chính tr và văn h c, gi a t ưở ệ ữ t ạ d ng, đ c đáo, h p d n. ng ng n g n, súc tích, l p lu n ch t ch , lí l Văn chính lu n c a Ng ạ ế ứ ằ b ng ch ng đ y thuy t ph c, giàu tính lu n chi n và đa d ng v bút pháp. ấ ể ệ ấ ệ ườ Truy n kí c a Ng i giàu trí tu và r t hi n đ i, th hi n tính chi n đ u m nh m và ngh ễ ắ i trào phúng trong truy n kí Nguy n Ái Qu c tuy nh thu t trào phúng s c bén. Ti ng c ư nhàng, hóm h nh nh ng thâm thúy, sâu cay.
ơ ủ ườ ắ ồ
ằ i th hi n sâu s c và tinh t ườ ể ệ ề ứ ạ
ế ẻ ẹ ượ ng đ ệ ồ ế ằ ữ ễ ắ ạ
ữ v đ p tâm h n H Chí Minh. Nh ng bài th t b ng hình th c bài ca, l ậ ơ ệ c vi ạ ắ ổ ể ệ ẫ ấ ộ ứ ư ẩ ơ Th ca c a Ng ờ ẽ ả ụ i l nh m m c đích tuyên truy n cách m ng th gi n ế ớ ị d , m c m c, d nh mang màu s c dân gian hi n đ i. Nh ng bài th ngh thu t vi t theo ạ ấ ả c m h ng th m mĩ r t hàm súc, uyên thâm, mang màu s c c đi n nh ng v n r t hi n đ i.
ủ ồ ữ ể ị
Câu 2: Anh/ ch hãy nêu nh ng nét chính v quan đi m sáng tác c a H Chí Minh. ợ ả ờ i
ề G i ý tr l ứ ộ ự ụ ợ ạ ệ văn h c là m t th vũ khí l
ơ ế
ị ệ ọ ọ ở trong th nên có thép Nhà th cũng ph i bi ườ ệ ự i h i ph ng s cho s nghi p cách ả t xung phong” . ậ ệ Văn hóa ngh thu t i kh ng đ nh: “
ặ ậ ặ ậ ấ Nay ể ị ườ ư ử ộ ơ ộ ọ ế
ồ ọ
ố ủ ậ luôn chú tr ng tính chân th t và tính dân t c c a văn h c ườ
ng. Ng ự ầ i yêu c u nhà văn ph i ủ ờ ố
ố ữ ủ ế ằ ườ ọ . Ng i cho r ng tính ả ả : « Miêu t cho hay, cho ạ ; « Nên chú ý phát ả ẩ t. Tác ph m ph i
ự ạ
ạ ậ ờ m c đích và đ i t
ự ặ ế ị ố ượ » ( đ i t
ế ể t cái gì?
ồ » hi n th c phong phú c a đ i s ng cách m ng ệ ự gìn s trong sáng c a ti ng Vi ộ ố i đi u tích c c cho cu c s ng cách m ng. ố ượ đ t ra câu h i ộ » (n i dung), « ệ ộ ự
ị ấ ụ ể ườ ề ồ ự ằ
ộ ấ ụ ể ng nào đ y cũng r t c th .
ể ệ ộ ự ủ ệ ệ ấ ồ
ồ H chí Minh quan ni m m ngạ . Ng i quan ni m: “ ẳ Trong Th g i các h a sĩ tri n lãm h i h a 1951, Ng cũng là m t m t tr n. Anh ch em là chi n sĩ trên m t tr n y”. ộ ủ H Chí Minh ậ ươ chân th t là cái g c c a văn ch ệ ậ chân th t và cho hùng h n ộ » và ph i chú ý gi ả huy c t cách dân t c ề ượ đ c nhân dân yêu thích và mang l ừ ụ ấ ồ ộ ể ế cũng xu t phát t bao gi H Chí Minh ng ti p nh n đ quy t đ nh n i ườ ẩ . Ng ứ ủ ỏ : « Vi ế t cho ai? i luôn t dung và hình th c c a tác ph m ng), ế ụ ư ế ế t đ làm gì Vi ? » ( m c đích), « « Vi t nh th nào? Vi » ( hình ể ủ ứ ể ệ ấ th c). Quan đi m này th hi n nh t quán trong toàn b s nghi p sáng tác c a H Chí Minh, ế ủ ằ ế ụ ỗ i đ u nh m vào m t m c đích chính tr r t c th , thi t c a Ng m i bài vi t th c và nh m ấ ộ ố ượ vào m t đ i t ữ => Nh ng quan ni m trên th hi n nh t quán trong toàn b s nghi p sáng tác c a H Chí Minh
ạ
NguyÔn §×nh ChiÓu, ng«i sao s¸ng trong bÇu trêi v¨n nghÖ d©n téc ồ Ph m Văn Đ ng
ể ế ề ả ạ ồ ả t v tác gi
ữ ể ễ Ph m Văn Đ ng và hoàn c nh sáng ộ ệ ủ ắ ọ Câu 1: Hãy nêu ng n g n nh ng hi u bi tác bài vi
t ế Nguy n Đình Chi u, ngôi sao sáng trong văn ngh c a dân t c. ợ ả ờ G i ý tr l i
ồ ạ ả ở
ồ ệ ớ ủ ướ ế ỉ
ồ ộ ộ ộ ồ
ể ạ ồ i Vi ừ Qu ng Ngãi. Ông v a là nhà cách mãng ẩ c ta th k XX. Tác ph m ờ ạ i, m t dân t c, m t th i đ i ; H Chí Minh và ướ c m nh ; Nguy n Đình Chi u, ngôi sao sáng
ệ t Nam trên con đ ệ ủ ộ ớ
ể ệ ủ ễ
ấ ủ ế : Nguy n Đình Chi u, ngôi sao sáng trong văn ngh c a dân t c ễ ỉ ệ ể ề ả: Ph m Văn Đ ng ( 1906 2000) quê I. V tác gi ấ ắ ậ ờ xu t s c, nhà văn hóa, đ ng th i là nhà lí lu n văn ngh l n c a n ộ ủ ườ H Chí Minh – m t con ng c a ông g m có: ễ ườ ườ ng dân giàu n con ng ổ trong văn ngh c a dân t c ; Văn hóa đ i m i… ả II. Hoàn c nh sáng tác vi ộ là bài ơ t nhân k ni m 75 năm ngày m t c a nhà th Nguy n Đình Chi u (3/7/1888 – 3/7/1963).
ờ ề ạ ở ng n l a cách m ng
ụ ọ ố ế ễ ố
ọ ử ị ế ệ ể ữ ộ ạ ừ ấ Lúc b y gi ấ đ u tranh chính tr đã chuy n sang đ u tranh vũ trang ch ng đ qu c Mĩ và b n tay sai di n ra ộ ngày m t quy t li mi n Nam đã và đang b c lên ngùn ng t, quân dân ta t ấ t và d d i. Bài văn này đăng trên ố ọ tháng 7/1963. T p chí Văn h c
ậ ứ ủ
ắ ệ ủ ả ể ễ ế Nguy n Đình Chi u, ngôi sao t ả ậ ủ ự ậ trong tác l p lu n c a tác gi
ẩ ọ ả Câu 2: Nêu th t ng n g n c m h ng chung c a bài vi ộ và phác th o trình t sáng trong văn ngh c a dân t c ph m này.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ợ ả ể ệ ế ự
ễ ộ ờ ướ ễ ng Nguy n Đình Chi u: ờ c ta mà đ i t ca ng i cu c đ i và s nghi p văn ch ộ c, m t nhà th l n c a n
ị ị ệ ụậ ọ t, nêu
ặ ậ ươ ế ươ ơ ớ ủ ướ ủ ụ ng. ấ ườ i chi n sĩ trên m t tr n văn hóa t ng sáng nêu cao đ a v và tác d ng c a văn h c, ngh th ư ưở t
ễ ể ặ ơ
ộ ờ ờ ấ .
ị ử ằ ệ ễ
ộ ộ ờ ủ ơ ủ ự ể ự ệ ệ ế ả ộ ộ
ệ ể
ụ ể ứ ậ ủ ạ ị ả ụ ề ế ầ ộ ớ ị ứ : Bài vi I. C m h ng chung ộ ể Nguy n Đình Chi u là m t chí sĩ yêu n ệ ự ố s ng và s nghi p là t m g ủ ứ ạ cao s m ng c a ng ậ : ự ậ l p lu n II. Trình t ị ẳ + Kh ng đ nh v trí, ý nghĩa cu c đ i và th văn Nguy n Đình Chi u khi đ t trong hoàn ụ ể ủ ị ả c nh c th c a l ch s dân t c lúc b y gi ệ ự ứ + Ch ng minh b ng cu c đ i và s nghi p văn th c a Nguy n Đình Chi u qua vi c tái ơ hi n cu c kháng chi n hào hùng c a dân t c và phân tích s ph n ánh hi n th c đó trong th ủ văn c a ông. ẩ ễ ơ ẳ + Kh ng đ nh giá tr ngh thu t c a th văn Nguy n Đình Chi u ( c th qua tác ph m ớ ầ L c Vân Tiên t gi n d , m c m c, g n gũi v i qu n chúng nên có s c “ truy n bá” l n. ị ố i vi ) : l
T©y TiÕn Quang Dũng
ủ ả ế ơ Tây Ti nế và cho bi t hoàn
ườ ọ ư ế ơ ẩ ị Câu 1: Anh/ ch hãy trình bày hoàn c nh sáng tác c a bài th ả c nh sáng tác bài th giúp ng i đ c hi u thêm v tác ph m nh th nào?
ả ờ ể ợ G i ý tr l ề i
ả I. Hoàn c nh sáng tác ắ ớ ự Bài th ơ Tây Ti nế g n v i s ra đ i c a đoàn quân Tây Ti n. “ ơ Tây Ti nế ” là đ n v b đ i đ
ờ ủ ụ ố ợ ệ
ư ả ộ ắ ệ ệ ệ ở ượ ng Lào cũng nh mi n Tây B c b Vi th ị ộ ộ ượ c ớ t – Lào i Vi ạ ị t Nam. Đ a bàn ho t
ộ ự ượ ừ ộ ề
ế ớ ộ ộ ề ứ ồ ộ ầ ấ ọ
ế ậ ế ổ ế ệ ố
ạ ố ị ề ữ ượ đ
ụ ạ ộ ưở ữ ứ ế ng Năm 1948, Quang ch c v đ i đ i tr
ơ
ể ạ ộ ầ ầ ậ thành l p đ u năm 1947 có nhi m v ph i h p v i b đ i Lào b o v biên gi ị ng đ ch ,tiêu hao l c l ầ ộ Châu Mai, Châu M c sang S m N a r i vòng v Thanh Hóa. đ ng khá r ng t ế ạ Ph n đông lính Tây Ti n là h c sinh, sinh viên Hà N i. Lính Tây Ti n chi n đ u, sinh ho t ế ườ ố ệ i lính Tây Ti n trong đi u ki n gian kh , thi u th n, b nh s t rét hoành hành. Dù v y, ng ẫ v n gi c cái c t cách hào hùng, hào hoa, thanh l ch, lãng m n. Quang Dũng tham gia đoàn quân Tây Ti n, gi ị Dũng chuy n sang đ n v khác. T i Đ i h i thi đua toàn quân (
ầ ạ ầ ơ ở Phù L u Chanh) ơ ế ư t bài th , lúc đ u có tên Quang Dũng vi ổ ượ ế TÂY i và đ i tên “ c in l Ế ”. Bài th in l n đ u năm 1949 – đ n năm 1957 đ
ạ Ớ “NH TÂY TI N TI NẾ ” .
ể ề ả II. Hoàn c nh sáng tác giúp hi u thêm v bài th ơ:
ể ả ả Hoàn c nh sáng tác giúp hi u thêm v hi n th c đ ơ c ph n ánh trong bài th :
ề ệ ể ự ượ ở ữ ộ ộ ắ
ơ ộ ạ ườ ế ng ng
ủ ổ ượ ng hành quân gian kh mà đ y t
hào c a đoàn quân Tây Ti n. ờ ủ ể
ơ ợ ề ữ ườ ế ộ ộ ữ ế ả ố
ớ ẻ ẹ ạ ộ + Đó là m t thiên nhiên Tây B c hi m tr , d d i, hùng vĩ và th m ng. i lính Tây Ti n hào hùng, hào hoa và lãng m n. + Đó là hình t ườ ầ ự + Là con đ ế ả ờ Hoàn c nh ra đ i bài th g i v nh ng ngày tháng không th nào quên c a m t th i Tây Ti n ư ợ ề i lính Tây Ti n v n là nh ng chàng trai Hà N i hào hoa, lãng cũng nh g i v hình nh ng m n v i v đ p đ c đáo.
ề ơ Tây Ti n ?ế Câu 2: Ý nghĩa nhan đ bài th
ả ờ ợ G i ý tr l i
ớ ” :
ậ ế ụ ớ ươ c vi
ớ ượ i là “ ơ ượ c chính tác gi
:
ơ ầ ủ ữ Nhớ” trong nhan đ ban đ u c a bài th , và “
ả ỏ ơ ề ủ ạ ơ ơ ượ ấ ạ ố Tây Ti nế ” đ m b o tính ả ả c gi u kín và ỗ nhớ” đ
ề ợ ề ộ ơ ủ ế ấ ấ ổ
ụ
ờ ị ộ ộ ố ộ ơ ế ệ ể ả ệ ề ự ế ế ầ ệ ố ổ ng T qu c.
ươ ắ ơ ộ ế
ộ ừ ữ ữ ế ấ ổ
ợ ề ộ ồ ồ ạ ắ
ộ ượ ủ ề ế ẩ ng trung tâm c a tác ph m, đó là đoàn quân Tây Ti n –
ấ ỗ ườ ế
ạ ễ ề ả ầ
ế ủ ỗ ớ ở ữ nh ”ớ , “Tây Ti nế ” đã vĩnh vi n hoá hình nh đoàn quân t c a Quang Dũng mà còn tr thành
i lính Tây Ti n v i v đ p hào hùng và r t đ i hào hoa,lãng m n. ớ ế ượ ấ ử 1.Tên ban đ u: “ầ ế Nh Tây Ti n ờ ơ ị Bài th “ơ Tây Ti nế ” đ ượ c Quang Dũng sáng tác năm 1948, khi Quang Dũng đã r i đ n v Tây ế ớ ả ệ ể ế t, ban ng da di Ti n thân yêu đ nh n nhi m v khác. Bài th đ t v i c m xúc nh th ầ ề Tây Ti nế ”. Nhan đ bài ả ổ ạ ế ”, sau này đ Nh Tây Ti n đ u có tên là “ đ i l ơ ợ ắ ề th g i nhi u ý nghĩa sâu s c. Tây Ti n”ế II. Ý nghĩa nhan đ “ ề Nhà th đã b ch “ ủ hàm xúc c a th . Qua đó, c m xúc ch đ o chi ph i m ch th là n i “ ứ ợ ủ s c g i c a nhan đ càng thăng hoa. “Tây Ti nế ” g i v m t th i chi n đ u gian kh mà hào hùng và giàu ch t th c a đoàn quân ọ ộ Tây Ti n. M t đ n v b đ i đã th c hi n m t nhi m v quan tr ng và thiêng liêng trong hai năm (đ u 1947 đ n cu i 1948) là ti n v phía Tây, đ b o v biên c “Tây Ti nế ” còn g i v m t th i Tây Ti n có thiên nhiên Tây B c hùng vĩ, th m ng, có ờ ồ ỉ ệ đ ng đ i t ng chung vui bu n trong nh ng ngày tháng chi n đ u gian kh , có nh ng k ni m, ữ nh ng sinh ho t th m tình đ ng đ i, tình quân dân. ổ Nhan đ còn làm n i rõ hình t ớ ẻ ẹ ng ỏ So v i nhan đ ban đ u, b đi ch “ Tây Ti n…Không ch là đoàn binh trong n i nh tha thi hình t ỉ ơ trong th . ng b t t
ữ ả Tây Ti nế ”? Nh ng hình nh nào th ể bài “
ệ ủ ấ
ủ ế ủ ở Câu 3: Bút pháp ch y u c a Quang Dũng ơ hi n thành công c a bút pháp y trong bài th ? iả ờ Tr l ơ Tây Ti nế ” là bút pháp lãng m nạ .
ủ ữ ể ệ ủ ế ả ạ ủ
ắ ậ ơ ồ
ơ ủ ờ ệ ủ ễ c a thiên nhiên Tây B c, đ ng th i ề ườ i mi n Tây.
ổ ậ ặ ạ
ượ ườ ế ạ ng ng
Bút pháp ch y u trong bài th “ Nh ng hình nh th hi n thành công c a bút pháp lãng m n c a ngòi bút Quang Dũng trong bài th :ơ ơ + Nhà th đã tô đ m cái hùng vĩ, hoang s và di m l ẻ ẹ ệ phát hi n ra v đ p duyên dáng, nên th c a con ng ệ t bút pháp lãng m n qua ngòi bút Quang Dũng đã làm n i b t nét kiêu hùng, lãng + Đ c bi ườ ổ ậ ẻ ẹ ủ ườ ng c a ng i i lính Tây Ti n, làm n i b t v đ p bi tráng cùa hình t m n, phi th lính Tây Ti n.ế
ặ ắ ề ậ ủ ữ ệ Câu 4: Hãy nêu nh ng nét đ c s c v ngh thu t c a bài th ơ Tây Ti nế .
ả ờ ợ G i ý tr l i
ặ ắ ề ậ ủ ữ ệ Tây Ti nế ơ : . Nh ng nét đ c s c v ngh thu t c a bài th
ử ụ ậ ấ ượ ắ ọ ề ả ng v hình nh
ế Quang Dũng đã s d ng thành công bút pháp lãng m n kh c h a th t n t ườ ắ thiên nhiên Tây B c và chân dung ng ạ i lính Tây Ti n.
ữ ế ữ ơ ấ ọ ệ ạ ấ ậ ấ Ngôn ng tinh t , tài hoa, giàu ch t ngh thu t:. Ngôn ng th giàu ch t h a và ch t nh c.
ử ụ ừ ệ ử ụ Hán Vi
ự ế ợ ấ ộ ấ ộ ổ ữ ừ ừ ng v a t, s d ng t t và t súng ng iử nhiên v a có nét c kính:
ừ ơ ế ờ ộ ệ ầ ừ Đó là s k t h p r t khéo trong s d ng t thu n Vi ị ự ừ ừ ậ quen thu c v a đ c đáo, đ m ch t lính, v a bình d t ồ ễ ứ tr i,mùa em th m n p xôi, áo bào, khúc đ c hành, m vi n x …
Tè H÷u – ViÖt B¾c
ơ ữ ị ặ ướ
ượ ư ế ể ệ ờ ủ ả ể ng th tr tình – chính tr . Đ c đi m c th hi n nh th nào qua hoàn c nh ra đ i c a bài
ệ ắ t B c? ể ơ ố ữ Câu 1 : Th T H u tiêu bi u cho khuynh h ậ ệ phong cách ngh thu t này đã đ th ơ Vi
ả ờ ợ G i ý tr l i
ể ướ ơ ữ ị ng th tr tình chính tr :
ị ả ướ ự ệ ủ ờ ố
ạ ằ ươ ơ ữ ơ ố ữ ơ ữ ị ờ ố
ấ ể ị ở ẽ ọ ự ệ ng th đi vào ph n ánh các s ki n c a đ i s ng chính ứ ướ ng th tr tình – chính tr b i l
ạ ạ ữ ưở m i s ki n, v n đ ị
ả ả ề ề ứ ả ể ở ề ng chính tr , nh ng tình c m chính tr khúc x qua trái tim ệ ơ ố ữ
ậ ệ ượ ể ệ ờ ủ ơ ả c th hi n qua hoàn c nh ra đ i c a bài th tệ Vi
ừ ộ ự ệ ờ ự ượ ứ ơ ị
ồ ả c kh i ngu n c m h ng t ệ ắ ế ộ ệ ắ đ t B c ị ủ ị ử ơ – ne – v
ươ ắ i
ượ ươ ủ ệ ắ ả
ơ ộ ạ
ả ề ấ ễ ầ ộ ờ m t s ki n th i s có tính l ch s trong đ i ơ ệ ề Mi n B c. Tháng 10 – 1954, ế t B c và ti p qu n th đô ộ t B c v i cán b cách m ng mi n xuôi đã ở
ả ủ ượ ậ ạ ở c l p l ế ệ ắ ớ ử ọ ơ Vi
ạ ệ ắ . t B c ắ ộ ậ ư ứ ơ ệ ế ả ị
ữ ượ ể ệ ữ ệ ế
ằ ơ ừ ừ ủ ế
ế ệ ự ự ệ ể ơ ụ t tha c a th th l c bát, ngôn t ế ế ể ệ ướ ữ ề ạ
ề ơ ố ữ I. Th T H u tiêu bi u cho khuynh h Th tr tình – chính tr là khuynh h ng th c tr tình. tr , đ i s ng cách m ng b ng ph ơ ữ ơ ố ữ Th T H u tiêu bi u cho khuynh h ị ớ ủ ờ ố l n c a đ i s ng cách m ng, lí t ủ ạ ả ạ nh y c m, d t dào c m xúc c a th T H u đ u có th tr thành đ tài và c m h ng ngh ậ ự ậ thu t th t s . ể ặ III. Đ c đi m phong cách ngh thu t này đ B cắ : Bài th ơ Vi ố s ng chính tr c a dân t c sau chi n th ng Đi n Biên Ph (5–1954 ), hi p đ nh Gi ế ề c kí k t ( 7– 1954 ), hòa bình đ v Đông D ng đ ủ ủ ờ các c quan Trung ng c a Đ ng và Chính ph r i chi n khu Vi ữ ồ ộ Hà N i. Cu c chia tay gi a đ ng bào các dân t c Vi ự ệ ị ồ ồ ị ị di n ra th t l u luy n, b n r n, b i h i. S ki n l ch s tr ng đ i và đ y xúc đ ng y đã tr ậ ể ố ữ thành c m h ng ngh thu t đ T H u sáng tác bài th ờ ạ Qua bài th , hi n th c cách m ng, nh ng tình c m mang màu s c chính tr liên quan đ n đ i ọ ữ ố ữ ố c T H u th hi n b ng nh ng giai đi u tr tình ng t s ng kháng chi n và s ki n trên đã đ ừ tinh t …Bài th v a là khúc anh hùng ca, v a là ngào, thi ị khúc tình ca v kháng chi n, v cách m ng và th hi n rõ nét khuynh h ng tr tình – chính tr ủ c a th T H u.
ơ ố ữ ữ ệ ậ ị
ợ ề Câu 2: Anh/ ch hãy trình bày nh ng nét chính v phong cách ngh thu t th T H u. ả ờ G i ý tr l i
ủ ữ ơ ố ữ : I. Nh ng nét chính c a phong cách th T H u
ị:
ấ ế ế ữ ượ ng. Nh ng v n đ đ i s ng đ
ở ộ ệ ồ ả ề ờ ố ị ấ ơ ữ ờ ư ờ , đ i th ị ơ ề ậ c nhà th đ c p đ n ch ứ ủ ồ ng di n chính tr . Nh ng n i dung chính tr y tr thành ngu n c m h ng, ngu n
ả ạ ử
ở ậ ứ ử ề ậ ơ ố ữ ặ ạ : ng s thi và d t dào c m h ng lãng m n ủ ế t B c ệ ở t
ề ữ ơ ố ữ ấ
ộ ế ề ữ ổ ầ ắ ậ giai đo n ử ị ồ ế
ệ ơ ố ữ ẩ
ậ ữ ậ ả
ị ả ử ứ
ộ ử ộ ơ ố ữ ứ ạ ả ng c ng s n và t
ộ ượ ả ằ ươ ơ ố ữ ng th T H u là th gi ộ ng lai xã h i ế ớ i ưở i hình t
ứ ạ ể ệ ả ơ ố ữ ủ
ả ộ ố ưở ng, c a ánh sáng, gió l ng, ni m tin… ọ ơ ố ữ ươ ự ệ ế
ệ ấ
ế : ng m n ệ ọ ng này có liên quan đ n ch t Hu c a h n th T H u. Đ c bi ồ ơ ố ữ ế ặ ồ ơ ệ ồ Th là ti ng nói đ ng ý, đ ng tình, ti ng nói đ ng chí
ượ ệ ậ ph n ánh đ m nét hình nh con ng ng
ườ i Vi ố ớ ế ề ạ ố ả ổ t Nam, T qu c ố ậ ng và tình c m cách m ng hoà nh p và ti p n i v i truy n th ng tinh
ộ
ấ ố ộ
ủ ộ ủ ộ
ữ ơ ố ữ ấ ơ ố ữ ố
ệ ể ệ ộ
ữ ừ ử ụ ng và l ng s d ng t ượ ệ ể ạ i bi u hi n đ ơ ố ữ ồ ớ ủ ệ ộ ễ ả ượ ệ ả ủ ồ ộ ơ ố ữ 1.Th T H u là th tr tình chính tr ườ ố ữ T H u ít nói đ n đ i t ữ ươ ế y u trên ph ơ ả c m xúc chân thành, sâu s c trong th ướ 2. Th T H u mang đ m khuynh h ế ệ ắ tr đi mang đ m tính s thi, ch y u đ c p đ n ạ Vi Th T H u, đ c bi ơ ố ữ ừ ấ nh ng v n đ có ý nghĩa l ch s và có tính ch t toàn dân. Cái tôi tr tình trong th T H u t bu i đ u là cái tôi chi n sĩ, r i đ n cái tôi công dân, v sau là cái tôi nhân dân, dân t c, cách m ng.ạ ữ ấ ủ ữ ườ ạ i đ i di n cho nh ng ph m ch t c a Nhân v t tr tình trong th T H u là nh ng con ng ứ ứ ơ ố ữ ả ờ ạ ầ dân t c, th m chí mang t m vóc l ch s , th i đ i. C m h ng trong th T H u là c m h ng ế ự ờ ư ả ị l ch s dân t c ch không ph i là c m h ng th s , đ i t . ề ướ ng v lí t Th T H u d t dào c m h ng lãng m n h ế ớ ấ ủ ch nghĩa. Th hi n cu c s ng b ng c m quan y, th gi ủ ề ủ ộ c a cái cao c , cái lí t ế ệ 3. Th T H u có gi ng đi u tâm tình, là ti ng nói c a tình th ọ ọ Gi ng đi u th T H u là gi ng đi u tâm tình, trò chuy n, tâm s . Gi ng tâm tình, ti ng nói ế ệ ế ủ ồ ươ t còn do quan ni m yêu th ế ố ữ ề ơ ủ ” . v th c a T H u: “ ơ ố ữ ậ ộ : 4. Th T H u đ m đà tính dân t c ả ộ ế ớ N i dung : Th gi i hình t ả ư ưở ữ ệ t t Nam. Nh ng t Vi ả ủ ạ ầ th n, tình c m, đ o lí c a dân t c. ể ơ ụ ể ơ ậ : TH T H u s d ng các th th truy n th ng c a dân t c, nh t là th th l c ề ơ ố ữ ử ụ ệ Ngh thu t ố i nói quen thu c c a dân t c, nh ng ví von so bát. Th T H u th ờ ạ ộ ề c n i dung m i c a th i đ i.Th T h u r t giàu sánh truy n th ng nh ng l ậ ở ạ nh c đi u. Tính nh c c a th T H u cũng là m t bi u hi n tính dân t c trong ngh thu t ề b sâu, di n t ườ ư ạ ủ ộ ệ c đi u tâm h n, đi u c m xúc c a dân t c, tâm h n dân t c. đ
ữ ị ố ườ ế Câu 3 : Theo anh/ ch , nh ng nhân t ng th c a T H u ơ ủ ố ữ ?
i
ộ nào tác đ ng đ n con đ ả ờ G i ý tr l ộ ợ ế ẹ ở ứ ấ ổ ế ơ ộ x Hu , m t vùng đ t n i ti ng đ p, th m ng và giàu ớ ọ
ọ ơ ụ ư ộ ấ ề ườ i bi ộ ơ ơ ệ ố ị ả ừ ệ ơ ế ng c a th ca dân gian x Hu . ưở ố ữ ớ ứ ưở ạ : T H u s m giác ng lí t ng cách m ng, tham gia cách m ng t ố ượ ừ ị ộ năm 1939 1942, sau đó v ủ ị ủ ế ạ ở ế ụ ụ ở ẫ ề ươ ữ ư ở ị ngươ : sinh ra và l n lên Quê h ố ề truy n th ng văn hóa, văn h c… ỗ ạ ơ Gia đình: Ông thân sinh ra nhà th là m t nhà nho không đ đ t nh ng r t thích th phú và ư ầ ữ ế ẹ t và thu c nhi u ca dao, t c ng . ham s u t m văn h c dân gian. M nhà th cũng là ng ỏ ố ữ ọ ẹ ế ớ T nh T H u đã s ng trong th gi i th ca dân gian cùng cha m . Phong cách ngh và gi ng ơ ủ đi u th sau này ch u nh h ườ ng cách m ng Con đ ị ắ ổ năm 18 tu i, b b t và b tù đày t ế ạ ộ ho t đ ng cho đ n Cách m ng tháng Tám, làm ch t ch y ban kh i nghĩa ề ạ nhi u c m ng ông gi ừ ạ ạ ế ụ t ng c tr n thoát và ti p t c Hu . Sau cách ơ ng v khác nhau, nh ng v n ti p t c làm th . ọ nhi u tr ng trách
ắ ọ ề ng th c a T H u? Câu 4 : Hãy trình bày ng n g n v con đ ợ ả ờ ườ G i ý tr l ơ ủ ố ữ i
ặ ắ ạ ệ ữ ừ ộ ấ t Nam t nh ng năm 1940
ồ ẩ ượ c chia (1946): g m 71 bài sáng tác trong 10 năm (1936 – 1946). Tác ph m đ
ờ ậ ặ ấ ế ủ ủ ươ t trong th i kì đ u tranh c a M t tr n Dân ch Đông D ng, ố ơ ỗ ự (30 bài) đ do và ý chí, khí phách ể ệ t trong nhà giam th hi n n i khao khát t ế ế i chi n sĩ cách m ng. ằ ượ ộ ậ ưở ợ ườ i phóng ng, ế ụ ế ề t ng c đ n 1 năm sau ngày đ c l p nh m ng i ca lí t ể ệ ắ lúc v c và th hi n ni m vui chi n th ng.
ế ố ữ ố ớ ườ ươ ể ồ ộ ẹ ủ ấ ướ ồ ả ệ ự ủ ồ c.
ạ (1961): ề ữ ệ ắ ẩ ộ ố ẹ t đ p. ộ ố ồ
ấ ủ ọ ổ ế ầ ộ Ph n ánh cu c đ u tranh c a dân t c kêu g i c vũ tinh th n chi n đ u c a dân t c , Ca ử ấ ợ ồ ổ ờ ộ ế ớ
ờ ỳ ổ ố ữ ậ ờ ớ c b
c vào th i k đ i m i. Khuynh h ơ ố ữ ậ ộ
ứ ữ ề ộ
ơ ủ ị ẫ ổ ề ữ ấ ị ề ữ ẫ ơ ượ ộ ố ư ấ ọ ơ ố ữ ẽ ớ Th T H u g n bó ch t ch v i cu c đ u tranh cách m ng Vi ế cho đ n sau này. T yừ ấ ơ ậ I. T p th làm ba ph n:ầ Máu l aử (27 bài) đ ượ c vi ế ch ng phát xít, phong ki n, đòi c m áo, hòa bình… ượ ề Xi ng xích c vi ạ ủ c a ng ế ừ ả Gi t t (14 bài) vi ặ ứ ướ ổ ế quy t tâm đu i gi c c u n ậ ệ ắ ơ t B c Vi II. T p th (1954) ồ ờ G m 24 bài sáng tác trong th i kì kháng chi n ch ng Pháp. ế ủ ệ ắ ậ t B c là khúc tâm tình c a con ng Vi i trong kháng chi n ch ng Pháp v i nh ng cung b c ấ ướ ư ả ng đ t n c m xúc tiêu bi u nh tình yêu quê h c, tình đ ng chí đ ng đ i, tình quân dân, ế ể ệ ờ lòng th y chung cách m ng. Đ ng th i th hi n quy t tâm b o v s toàn v n c a đ t n Gió l ngộ ơ ậ III.T p th ớ ớ ể ệ ế Tác ph m th hi n ni m vui chi n th ng, cu c s ng m i v i nh ng quan h xã h i t ả ố ớ Còn là lòng tri ân nghĩa tình đ i v i Đ ng, Bác H và nhân dân. IV. Ra tr nậ (1977 Máu và Hoa ) (1971), ộ ủ ộ ấ ả ế ị ng i Bác H , t ng k t l ch s đ u tranh. V. M t ti ng đ n ( 1992) và Ta v i ta ( 1999 ) ướ ấ ướ ướ ng Đó là hai t p th c a T H u ra đ i khi đ t n ổ ữ ị tình – chính tr v n còn là m t nét n đ nh trong th T H u. Tuy v y, nó không còn là tr ả ộ ệ ơ ể ệ ạ m ch c m h ng n i tr i nh t. Nhà th th hi n nh ng suy ng m, chiêm nghi m v cu c ẽ ờ ố đ i, v nh ng giá tr b n v ng trong cu c s ng. Gi ng th đ m ch t suy t s ng, l .
ủ ố ữ ờ ả ị ơ Vi t B c Câu 5: Anh/ch hãy trình bày hoàn c nh ra đ i bài th ệ ắ c a T H u.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ơ ượ ươ ể ờ ơ c sáng tác vào tháng 10 năm 1954. Đây là th i đi m các c quan trung
ế ủ ờ ệ ắ
ế ở ề ủ ắ ẻ ế ớ ủ ng c a ộ ế t B c tr v th đô Hà N i, sau khi cu c kháng chi n ượ ậ ạ ở ủ i c l p l
ả ố ề
ắ ự ệ ộ ờ ị
ế ố ớ ố ữ ặ ạ ườ ể ệ ữ ế i m t th i kháng chi n gian i kháng chi n đ i v i nhân
ệ ắ ươ ạ Bài th đ ộ Đ ng và Chính Ph r i chi n khu Vi ch ng Pháp đã k t thúc v vang v i chi n th ng Điên Biên Ph và hoà bình đ mi n B c. ơ ể ế ử Nhân s ki n có ý nghĩa l ch s này, T H u vi t bài th đ ôn l ủ ổ kh mà hào hùng th hi n tình nghĩa sâu n ng c a nh ng con ng dân Vi ớ t B c, v i quê h ng cách m ng.
ơ ố ữ ộ ủ ệ ậ ạ ơ Vi t B c ệ ắ ( qua đo n trích
ượ ọ Câu 6: Tính dân t c c a ngh thu t th T H u trong bài th đ c h c ).
ợ i G i ý tr l
ơ ệ ắ ộ ậ ậ c h c) có ngh thu t đ m đà tính dân t c:
ạ t B c( qua đo n trích đ ể ơ ả ờ ệ ượ ử ụ
ộ ng th y trong ca dao, dân ca truy n th ng đ
ề ả ươ ườ ạ ố ượ ọ Bài th Vi ể ơ ụ ộ Th th l c bát là th th quen thu c đã đ ố ấ ườ ế ấ K t c u đ i đáp th ể ễ ả ộ n i dung tình c m phong phú v quê h đ di n t c s d ng thành công. ố ề ng, con ng ượ ạ c dùng m t cách sáng t o ổ i, T qu c, Cách m ng…
ữ ữ ặ ư ạ ư ắ ể ạ mình – ta” v i s bi n hóa linh ho t và nh ng s c thái ng nghĩa bi u
ượ nhân x ng “ ủ
ữ ừ ằ ụ ượ ệ ừ ư ệ
ộ ớ ự ế ả ấ c khai thác r t hi u qu . ẩ ng tr ng, đi p t ủ ượ ả ộ ộ ộ ữ , đi p ng … quen thu c c dùng m t cách
ầ
ừ ệ ố ơ ượ láy, phép đ i trong th , phép trùng đi p… đã phát huy đ c tính
ắ ấ ệ ạ ạ ơ ể ả ượ i đ c cái
ộ C p đ i t ệ ả c m phong phú c a nó đã đ ệ Nh ng bi n pháp tu t b ng so sánh, n d , t ơ trong th ca dân t c, quen thu c trong cách c m, cách nghĩ c a quân chúng đ ễ nhu n nhuy n… ệ ố ử ụ Cách s d ng h th ng t ệ ạ ủ ế t. nh c c a ti ng Vi ệ ừ t B c r t giàu nh c tính, nh c đi u trong bài th đã chuy n t trong Vi Ngôn t ồ ệ ệ ả đi u c m xúc, đi u h n dân t c.
Sãng Xuân Qu nhỳ
ủ
ượ ố ng “ ả ơ Sóng, ý nghĩa bi u t ể ượ ng c a hình nh ủ sóng” và “em” trong bài th ơ Sóng c a Xuân
ả Câu 1: Hãy nêu hoàn c nh sáng tác bài th ệ ữ “sóng”, m i quan h gi a hai hình t Qu nh.ỳ
ả ờ ợ G i ý tr l i
ơ:
ề ế ể ả ượ ự ế ở
ể ơ ỳ ộ ấ vùng bi n Diêm Đi n (Thái Bình), là ơ t v tình yêu, r t tiêu bi u cho phong cách th Xuân Qu nh. Bài th in
ủ ộ ” : ỳ ả ủ ượ ủ ơ
ư ừ
ườ ế ề ể ượ ồ ẻ ẹ ậ ườ ồ ổ ủ t tha sôi n i c a trái tim ng ể i ph n . ộ ng tr ng tâm c a bài th cùng tên. ừ óng là m t n d có ý nghĩa bi u tr ng v tình yêu v a h n nhiên chân th t, v a ụ ư ụ ữ Sóng là bi u t ng cho v đ p tâm h n ng i ph
ệ
sóng em ” và “ ”: ộ ạ ư ề ỗ i là m t, đ u là n i lòng ng
ườ ả ữ ậ ớ ệ ự i ph n đang yêu, là s phân thân ủ t trong trái tim yêu c a
ượ ườ ấ I. Hoàn c nh sáng tác bài th Sóng đ c sáng tác năm 1967 trong chuy n đi th c t ế ề ơ ặ ắ m t bài th đ c s c vi ọ trong t p ậ Hoa d c chi n hào ế . ể ượ sóng ng c a hình nh “ II. Ý nghĩa bi u t ạ Sóng là m t sáng t o đ c đáo c a Xuân Qu nh, là hình t ụ ộ ẩ ả Hình nh s thi ữ n đang yêu. ố III. M i quan h giũa “ ụ ữ Sóng và em tuy hai nh ng l ủ và hóa thân c a cái tôi tr tình v i nh ng cung b c tình c m mãnh li ụ ữ i ph n . Hình t ng ữ ng s ơ óng và em song hành, đan xen, qu n quýt trong toàn bài th .
ượ ượ ả ư ế ủ ơ ng “ sóng” đ c miêu t nh th nào trong bài th Sóng c a Xuân
Câu 2: Hình t Qu nh?ỳ
ả ờ ợ G i ý tr l i
ả ườ ự i con gái yêu đ
ẩ ụ ủ ơ ơ ơ ượ ng sóng, bài th này còn có m t hình t
ủ ữ ể ượ ạ ớ ơ tình c a nhà th . Tìm hi u hình t ủ ư ng, là s hóa thân, phân thân c a ữ ộ ng n a sóng”, không th không xem xét nó ng “
Sóng là hình nh n d c a tâm tr ng ng ượ ữ cái tôi tr tình c a nhà th . Cùng v i hình t ể là em cái tôi tr ơ trong m i tố ư ng quan v i “ ủ ớ em”.
ừ ạ ở ị sóng trư c h t đ
ớ ế ị ủ ể ả ệ ồ
ễ ả ừ ụ ể ừ ượ ề ng
ạ ạ ự ụ ữ ườ ạ ả
ụ ể ủ ủ ườ ậ ỗ ể ồ
ươ ươ ộ ặ ạ ớ ồ ượ ợ ơ ư ng dào d t, n i ti p c a nh p đi u câu th ố ế ủ Hình tư ng ợ c g i ra t âm h ạ ữ ề ế ngũ ngôn. Đó cũng là nh p c a nh ng con sóng trên bi n c liên ti p, tri n miên, vô h i vô h n. ộ ỳ sóng, Xuân Qu nh đã di n t v a c th v a sinh đ ng nhi u tr ng thái, tâm Qua hình t ữ i ph n đang r o r c khao tr ng, nh ng cung b c tình c m khác nhau trong trái tim c a ng ề khát yêu đ i con gái đang yêu đ u có th tìm ấ ở ự s t th y ng. M i tr ng thái tâm h n c th c a ng ủ sóng. ng đ ng v i m t đ c tính nào đó c a
ủ ỳ ể ệ ẻ ẹ th hi n v đ p
óng” trong bài th cùng tên c a Xuân Qu nh đã ụ ữ
ơ ư ế ợ ượ ng “s Câu 3: Hình t ờ ồ ủ i ph n khi yêu nh th nào ? tâm h n c a ng ả ờ G i ý tr l i
ượ ng
ườ ậ ủ ộ ượ ồ ủ ạ
ữ ườ sóng trong bài thơ cùng tên c a Xuân Qu nh ụ ữ ấ ạ ự t và nh ng rung đ ng r o r c trong lòng mình. Ng ụ ữ ng mãnh li ẻ ỏ ụ
ỳ , ta có th c m nh n đ ể ả c v ạ i ph n y m nh d n, ch đ ng bày t ộ i ph ị ữ
ế ớ ộ ể tìm ra t n bậ ể”, đ n v i cái cao r ng, bao dung. Đó
ữ
ặ
ở
Vì tình yêu muôn thu Có
ớ ồ ườ ờ ứ đ ng yên ạ
ư ậ ấ ầ
ồ ọ
ệ
ờ
ớ
ậ ộ ể ). Nh ng đó cũng là m t tâm h n th t trong sáng, ư i và có g c r v y r t g n gũi v i m i ng
ố ễ
ủ Qua hình t ườ ẹ i ph n trong tình yêu. Ng đ p tâm h n c a ng ươ ệ ữ nh ng khao khát yêu đ ư ủ ụ ộ ữ ấ n y th y chung, nh ng không còn th đ ng, cam ch u n a. ậ ẹ ừ ỏ ơ ứ Sóng d t khoát t b n i ch t h p đó, đ “ ệ ạ ” trong tình yêu. ẻ hi n đ i là nh ng nét m i m , “ ụ ữ i ph n đó giàu khao khát, không yên l ng: “ Tâm h n ng ư ề ” (Thuy n và bi n bao gi ủ th y chung vô h n. Quan ni m tình yêu nh ộ ứ trong tâm th c dân t c.
(Trích Tr
§Êt Níc ặ ườ M t đ ng ca
ọ ) ng khát v ng ễ
ề
ườ Nguy n Khoa Đi m
ươ ườ ượ ng khát v ng ng th “ ấ ướ ” (tr ng ca ấ ng đ t
ặ ườ ấ ọ Câu 1: Đ c ch ướ ừ ạ ừ c v a l n ơ Đ t N c ị v a quen – xác đ nh cái M t đ “l ”ạ và cái “quen” y trong ch ọ ), hình t ơ ươ ng th .
iả ờ Tr l ơ ễ ượ ề hình t
ả ử ụ ươ ậ
s d ng ch t li u văn hóa dân gian khá đ m đ c trong ch ậ
ỉ ợ ẫ
ữ ầ ả ộ ề t (
ữ ả ,…) đã bi n nh ng ch t li u văn hóa dân gian thành thi li u đ t o ra nh ng t
ế ớ ệ ố ả ơ ế ấ ệ ẳ ng khác v i dân gian. Ch ng h n, cùng là hình nh “
ưở ể ệ ứ ề ợ ồ ạ ở ấ ướ l quen Đ t N c và . Cái : trong th Nguy n Khoa Đi m ng ơ ấ ệ ở ặ Quen là b i tác gi ng th : có ộ cái sàng, cái kèo, cái c tộ , tóc mẹ ậ ụ ạ ụ ố ố i s ng, t p quán sinh ho t, v t d ng quen thu c ( phong t c, l ổ ế ầ ớ thì b i sau đ u…), có ca dao, truy n thuy t, c tích,..có khi d n nguyên văn, có khi ch g i ra ế mi ng tr u, cây tre ộ m t vài ch , m t hình nh chi ti Lạ là b i tác gi ư ở ạ th mang ý t ca dao là th hi n tình yêu đôi l a, tình nghĩa v ch ng thì trong th Nguy n Khoa Đi m l ứ ể ạ ư ừ ” nh ng trong mu i – g ng ạ ễ ơ i
ề ệ ử ụ ệ ặ ố ộ
ể ệ ấ ạ ủ ậ ấ ầ ộ ở
ế ề ề ệ ễ ề ộ ấ ệ ng : c. ữ t là vi c s d ng nh ng ch t li u văn hóa dân th hi n truy n th ng đ o lí dân t c. Đ c bi ướ ủ ổ ậ ư ưở Đ t N c c a t gian y tr thành m t th pháp ngh thu t góp ph n làm n i b t t ấ ướ ủ Đ t n Nhân dân – m t đóng góp c a Nguy n Khoa Đi m khi vi t v đ tài
§µn ghi ta cña Lor- ca Thanh Th oả
ữ ể
ắ ơ ả ề ặ ị ể ế ự Câu 1 : Nh ng đ c đi m nào v thân th s nghi p c a Lor – ca đã giúp anh/ch hi u ủ ơ “Đàn ghi ta c a Lor – ca” sâu s c h n bài th
ợ ệ ủ ủ c a Thanh Th o? ả ờ G i ý tr l i
ệ ế ự
ọ ạ ệ ữ
ớ ồ ỏ ầ ế ừ ự ượ ủ ẩ
ọ ạ ậ ấ ượ ủ ứ ở c coi là th n đ ng v i năng khi u thiên b m trên nhi u lĩnh v c ngh c coi là “
ự ạ ộ
ấ ế ệ ủ ờ
ớ ủ
ộ ế ề ờ ố ộ ế ộ
ẽ ạ ể ượ ị ộ ấ ờ ợ
ộ ở . Tên tu i ông tr thành m t bi u t ủ ế ố ế ớ i ph n đ i ch đ ọ ả ả ờ ậ ệ ộ ố ấ ế ộ ng, thành ng n c t p h p các i chi n đ u ch ng ch nghĩa phát xít b o v văn hóa dân
ạ
ủ ủ
ưỡ ề ộ ơ
i tri âm, đ ng đi u và ng ự ố ấ ủ ủ
ẻ ẹ ủ ờ
ệ ủ ữ ể ộ ệ ồ ng m tài ố ả ố ủ ế ” là s xót xa ti c nu i c a Thanh Th o đ i ệ ườ i ngh sĩ Lor – ca. Chính vì ắ t v thân th và s nghi p c a Lor – ca s giúp cho chúng ta hi u sâu s c
ể ượ ượ I. Thân th , s nghi p Lor – ca : ộ Lor – ca ( 1898 – 1936 ) là m t trong nh ng tài năng sáng chói c a văn h c hi n đ i Tây Ban ệ ề Nha. T nh , ông đ ộ ọ ơ con chim h a mi c a x s Tây thu t: th ca, h i h a, âm nh c, sân kh u... Ông đ Ban Nha”. ậ ệ ạ ủ ấ S xu t hi n c a Lor – ca và nhi u tài năng khác cùng ho t đ ng ngh thu t nhân đ o c a ớ ầ ộ ả ộ ủ đã khi n cho đ i s ng tinh th n c a Tây Ban Nha và c m t vùng r ng l n ông lúc b y gi ở ự ưở ả thu c khu v c Tây Âu tr nên sôi đ ng. Chính nh h ng to l n c a Lor – ca là nguyên nhân ị ế ở ị ắ t b i ch đ phát xít Phrăng – cô Tây Ban Nha. khi n ông b b t và b gi ế ủ Cái ch t c a Lor – ca đã làm dâng lên m t làn sóng m nh m trên th gi ổ cai tr đ c tài lúc b y gi ế ớ nhà văn hóa Tây Ban Nha và th gi ộ t c và văn minh nhân lo i. II. Lor – ca và bài th “ơ ả Đàn ghi ta c a Lor – ca ” c a Thanh Th o : ườ ả Nhà th Thanh Th o là m t trong s r t nhi u ng năng c a Lor – ca. Bài th “ ớ v i thiên tài Lor – ca, đ ng th i tái hi n v đ p bi tráng c a ng ế ẽ ậ v y, nh ng hi u bi ơ ẻ ẹ c th hi n trong bài th . v đ p hình t ơ Đàn ghi ta c a Lor – ca ệ ồ ự ế ề ể ệ ng Lor – ca đ
ữ ủ ổ ơ ả ượ ể ệ ơ Đàn c th hi n trong bài th
ớ Câu 2: Nh ng tìm tòi đ i m i th ca c a Thanh Th o đ ủ ghi ta c a Lor ca ?
ả ờ ợ G i ý tr l i
ả ệ t. Bài th
ể ả ơ ỗ ự ổ tiêu bi u cho ki u t ơ Đàn ghi ta c aủ ơ ớ ể ư duy th Thanh Th o trong tìm
ơ ổ
ạ ỏ ọ ữ ắ do, g t b m i qui t c ng pháp, không s ử
th th ấ
ể ơ ể ệ ự ữ ạ ơ ơ Thanh Th o là nhà th đi tiên phong trong n l c đ i m i th Vi ố Lor ca in trong t p ậ Kh i vuông ru bích ạ ệ ươ ng đ i. tòi, cách tân cho th Vi t đ ả : ủ ơ ớ ữ Nh ng tìm tòi, đ i m i th ca c a Thanh Th o ả ử ụ Ở ể ơ : Thanh Th o s d ng th th t ể ơ ự + ấ ơ ả ạ ụ d ng d u ch m câu đ cho m ch c m xúc tuôn trào qua các dòng th . ấ + C u trúc bài th th hi n s giao thoa gi a th và nh c.
ấ ạ
ậ ự ; h n lo n ỗ ụ ự ạ ở ề ặ b m t ộ ư
ữ ệ ủ ậ ở ề ư ữ ng: nh ng suy t ả , chiêm nghi m c a Thanh Th o v Lor ca, v ngh thu t.
ắ ỗ ơ là c u trúc ru bich theo nguyên t c h n lo n và tr t t ư ẻ ờ ạ b sâu. Câu ch có v r i r c nh ng th c ra v n xoay quanh tr c m t t ề ể ượ ệ ượ ả ẫ ề ng cao, đ ơ đa nghĩa, mang tính bi u t ạ c sáng t o theo l ố ạ i l
ơ ượ ự ư ấ + C u trúc th ấ mà nh t quán ưở t + Ngôn ng , hình nh th ủ hóa c a th t ữ ng tr ng, siêu th c.
ợ ả ờ Câu 3 : Ý nghĩa nhan đề « Đàn ghi ta c a Lorca ủ G i ý tr l » ? i
ơ :
ố ề ấ ủ ấ ướ
ự ể ồ ủ ấ ướ c Tây Ban Nha. Đàn ghi ta g n bó thân thi
ạ ữ ề ạ ụ ộ ẻ ạ ắ ồ ớ ng ca hát và sáng t o. Cây đàn ghi ta luôn đ ng hành v i ng
ệ ứ ố ợ
ấ ờ
i ca tranh đ u ch ng đ c tài phát xít. Đàn ghi ta là bi u t ậ ủ ườ ệ
ấ
ấ ứ ườ ệ ế ộ ố ớ ấ ướ c Tây Ban Nha, cho con đ ệ ừ ả c m h ng v cu c đ i và cái ch t bi tráng c a ng t v Lor ca, t
ủ ộ ở ủ i ngh sĩ thiên ể ả » tr thành m t hình nh mang ý nghĩa bi u
ượ ấ ẩ ng, có s c khái quát cao đ
c l y làm nhan đ tác ph m. ấ ợ ề ườ ệ ề ạ ậ ủ ng đ u tranh và sáng t o ngh thu t c a
I. Ý nghĩa nhan đ bài th Đàn ghi ta là nh c c truy n th ng tiêu bi u nh t c a đ t n c và âm nh c Tây Ban Nha, là ầ ề ế ớ ni m t hào và là m t ph n h n c a đ t n t v i ườ ườ Lor ca trên nh ng n o đ i ộ ồ ủ ữ ệ ủ ngh sĩ lãng du ca hát nh ng vui bu n c a nhân dân, ng i ca s c s ng mãnh li t c a dân t c, ể ượ ố ư ấ cũng nh c t lên l ng cho tình yêu ủ c a Lor ca đ i v i đ t n ng ngh thu t c a Lor ca, cho khát ố ờ ả ọ v ng cao c mà Lor ca nguy n ph n đ u su t đ i. ề ộ ờ ơ ế ề Bài th vi tài Lor ca nên hình nh ả « Đàn ghi ta c a Lor ca ề ứ ượ t ề ấ Nhan đ y g i v chân dung Lor ca , v con đ Lorca.
ạ ờ ề ừ ủ ủ ơ « Đàn ghi ta c a Lor ca » ? Câu 3 : Chép l i và nêu ý nghĩa l i đ t
ả ờ c a bài th ợ i G i ý tr l
ờ ề ừ:
ủ ơ « Đàn ghi ta c a Lor ờ ề ừ i đ t ». Đó là l v i cây đàn cho bài th
ầ ế ủ i di ngôn đ y tâm huy t c a ng
ố ấ
ị ờ ờ » đó là l ộ ạ ề ề ả ự ị ố ế nh luôn b ám nh, tiên c m v cái ch t. Và Lor ca mu n đ
ượ ế : « Hãy chôn tôi v i cây đàn t
ồ ủ ấ ướ ớ ứ ự
ủ ổ
ấ ướ ầ ố ồ ả ắ ự ậ ể ượ ng cho s nghi p sáng t o ngh thu t c a Lorca v i
ệ ế ệ ậ
ậ ủ « khi tôi ch t hãy chôn tôi v i cây đàn ể ọ ưở ệ ố ủ ế ệ ườ ệ ớ ng cho th h sau v ng b n thân đ d n đ
ỏ ả ậ ủ ư ế
ệ ậ ả ớ ạ ủ ậ ố ườ ệ ở ớ ướ c » còn là mong ả ươ ớ i. n t ự ồ ượ c công chúng yêu m n đ a lên đài danh d r i ế ạ ng sáng t o ngh thu t v n không có gi i h n c a th
ơ ề ừ ợ ề ẹ ủ ưở ứ ộ ơ ệ ng cao đ p c a m t ngh sĩ chân chính có s c kh i g i v chân dung và lý t
ứ I. L i đ t ớ ế « Khi tôi ch t hãy chôn tôi ca » c aủ Thanh Th o vi ả ế ề t v Lor ca. ơ : ờ ề ừ ủ i đ t c a bài th II. Ý nghĩa l ệ ườ ế ớ « khi tôi ch t hãy chôn tôi v i cây đàn i ngh sĩ ấ ướ ệ ườ i n n đ c tài phát xít đang ng tr trên đ t n c Tây Lor ca. Ng i ngh sĩ đ u tranh ch ng l ả ằ ư ấ c n m trong Ban Nha b y gi ơ ủ ». Cây đàn c cùng cây đàn th c a mình, Lor ca vi lòng đ t n ộ ơ ủ c Tây Ban Nha nên câu th c a Lor ca ch a đ ng m t tình yêu ghi ta là ph n h n c a đ t n ệ T qu c n ng nàn, tình yêu ngh thu t say đ m c a Lor ca. ạ Hình nh đàn ghi ta còn là bi u t nguy n cách tân ngh thu t. Cho nên ố mu n c a Lorca : mu n xóa b nh h ố Lorca không mu n ngh thu t c a mình vì đ vô tình tr thành v t c n trên con đ ệ h sau. Câu th đ t ợ ả g i c m h ng cho toàn bài.
ượ ủ ả hình t
ng Lor ca đ ể ệ ủ ữ ọ ộ ượ ? Nét đ c đáo trong cách th hi n c a Thanh Th o ắ c Thanh Th o kh c ả ? Câu 4 : Trong bài th ơ Đàn ghi ta c a Lor ca, ả h a qua nh ng hình nh nào
ả ờ ợ G i ý tr l i
ớ ệ ữ ề ộ ể ấ ạ
ệ ấ ế ằ ng cách tân ngh thu t: «
ệ ti ng đàn b t n ế i thi u b ng nh ng nét ch m phá có tính ch t tiêu bi u v m t nh c sĩ thiên ỏ ắ », v i giai ớ ỏ », « lang ọ ướ », « áo choàng đ g t ự », « yên ng a m i mòn
ộ ».
ư c Tây Ban Nha quê h
ng tr ng cho âm nh c, cho đ t n ấ ị ượ ấ ạ ợ ườ ả
ấ ướ ộ ấ ậ ậ ớ ề ườ ữ ệ ệ ấ c gi ậ ườ c ầ lila li la li la », v i «ớ v ng trăng ch nh choáng ề đ n đ c ơ ề ả ủ ng gi a con ng ươ ng ấ ng Tây Ban Nha, đ u ữ ng gi a khát i cách tân ngh thu t v i n n ngh thu t già nua, đ u tr
ườ ủ ủ ớ ề ị ộ ự ệ ượ Lor ca đ ớ tài v i con đ đi u ghi ta « ề thang v mi n Các hình nh đ u có giá tr t ủ c a đàn ghi ta, c a môn đ u bò tót. Hình nh y g i lên m t đ u tr ườ tr ọ v ng t do dân ch c a công dân ngh sĩ Lor ca v i n n chính tr đ c tài.
ủ ế ủ ượ cái ch t c a Lor ca đ
ắ ọ ả ữ ế ậ ủ ị ề Câu 5 : Trong bài thơ Đàn ghi ta c a Lor ca, nh ng chi ti t nào ắ ọ ằ c kh c h a b ng ế ấ ?
? Trình bày ng n g n c m nh n c a anh/ch v cái ch t y ả ờ ợ G i ý tr l i
ắ ằ ọ ế c kh c h a b ng chi ti ế áo choàng bê b tế đỏ » và ti ng ghi ta t «
ế ủ ộ ấ ỗ
ư ự ế ế ọ ườ ả ự ố
ộ ng tr ng cho khát v ng t ư ế ủ ế ẫ » và « ròng ròng máu ch yả ». Lor ca ch t nh ng ti ng đàn c a Lorca v n « ọ b ng kinh i c m th y « ọ do và s s ng, khát v ng tình yêu như
ệ ủ ự ế ủ I. Cái ch t c a Lor ca : ượ ế ủ Cái ch t c a Lor ca đ « ròng ròng – máu ch yả ». ế Cái ch t c a Lor ca là cái ch t bi tráng, đ t ng t làm m i ng ượ hoàng ». Lorca ch t, ti ng đàn t đã « v tanỡ ỏ ọ c m c hoang », s nghi p c a Lorca thì b t t ấ ử .
ượ ủ , hình t
ơ ơ Đàn ghi ta c a Lor ca ả ng Lor ca đ ủ ượ ắ ọ ở ầ 6 dòng m đ u bài th ữ ệ ớ i thi u bàng nh ng hình nh nào c nhà ữ ? Nêu ng n g n ý nghĩa c a nh ng
ả Ở Câu 6 : ả th Thanh Th o gi ấ hình nh y.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ơ ằ ệ ữ ng Lor ca đ c nhà th Thanh Th o gi i thi u b ng nh ng hình nh
ỏ ế ả ầ ả : ti ng đàn ượ ế ớ ự c, áo choàng đ g t, li la li la li la, v ng trăng ch nh choáng, yên ng a m i mòn, đi
ơ ề
ạ ượ ệ ậ ộ
ươ ng tr ng cho âm nh c cho ngh thu t dân t c Tây Ban Nha, ủ ng c a ng c a cây đàn ghi ta ( Tây Ban C m), quê h
ư ươ ủ ủ ứ ở ng c a Lor ca. ; đó là quê h
ủ ấ ủ ầ ươ : m t công dân Lor ca đ u tranh cho t
ệ ấ ộ
ậ ọ
ấ ướ ề ệ ả ả
ệ ế ờ ơ ườ i c Tây Ban Nha, Lor ca hi n lên là ng ạ t yêu đ i và cô đ n trong hành trình sáng t o,
ệ ậ
ữ ữ ệ ệ ộ
ế ả ượ ủ ữ ả ượ I Hình t ỏ ắ ọ ướ b t n ộ ề lang thang v mi n đ n đ c. II. Ý nghĩa các hình nhả : ấ ả Các hình nh y có ý nghĩa t ợ ề ấ ướ g i v đ t n c Tây Ban Nha – quê h ộ ấ môn đ u bò tót – nét văn hóa đ c đáo c a x s Tây Ban Nha ự ộ ậ ả ầ Các hình nh góp ph n tô đ m chân dung c a Lor –ca ế ộ ộ ạ ố ủ i ch đ đ c tài phát xít Phrăng cô, m t ngh sĩ Lor ca đ u tranh cho do, dân ch , ch ng l ệ khát v ng cách tân ngh thu t. ợ Các hình nh trên còn g i hình nh trên n n đ t n ồ ngh sĩ lãng du có tâm h n phóng khoáng, tha thi ấ cách tân ngh thu t và đ u tranh. ế ề ả Nh ng hình nh vi ế Lor ca. Chính vì th mà hình t ậ ủ t v Lor ca là nh ng thi li u quen thu c trong th giói ngh thu t c a ả ng Lorca trong suy c m c a Thanh Th o và nh ng hình nh
ơ ư ủ ế ẩ
ả ộ ộ th trong thi ph m c a chính Lor ca nh hòa tr n vào nhau làm nên ti ng nói tri âm chân thành và c m đ ng.
ễ
Ngêi l¸i ®ß S«ng §µ Nguy n Tuân
ớ ễ ề ệ Câu 1 : Gi i thi u vài nét v tùy bút Sông Đà c a Nguy n Tuân?
ủ iả ờ Tr l
ồ ả ơ ở ạ
ế ế ủ ễ ố
ườ ộ ồ ớ ộ ộ ự ễ i.Th c ti n xây
vùng cao đã đem l
ệ ậ ặ ộ d ng phác th o. năm 1958 c a Nguy n Tuân. Ông s ng v i b đ i, ng và đ ng bào các dân t c ít ng ạ ồ ả i cho nhà văn ngu n c m h ng sáng t o. ắ i Tây B c, đ c bi t
ấ ứ ợ ả ườ Sông Đà là ca ng i c nh v t và con ng ử ử ủ ườ ” đã qua th l a c a vùng đ t này.
ườ ể ệ i lái đò sông Đà ậ ộ nói riêng tiêu bi u cho phong cách ngh thu t đ c
ẹ ừ ạ ộ
trong cu c ả ệ ạ ủ ữ ọ ả ộ Sông Đà g m 15 bài tùy bút và 1 bài th ự ế ả ủ Sông Đà là k t qu c a chuy n đi th c t ầ ườ thanh niên xung phong, công nhân c u đ ạ ớ ở ộ ố ự d ng cu c s ng m i ủ ạ ủ N i dung ch đ o c a tùy bút ấ nhà văn đi khám phá “ch t vàng m i Sông Đà nói chung và Ng ủ đáo c a Nguy n Tuân sau Cách m ng tháng Tám: uyên bác, tài hoa, tìm cái đ p t ố s ng hi n t ễ i c a nhân dân lao đ ng, câu ch g t giũa tinh x o, câu văn giàu hình nh.
ị ế ề ậ ủ ễ ệ t v phong cách ngh thu t c a Nguy n
ể ắ ọ i lái đò sông Đà? Câu 2 : Anh/ ch hãy nêu ng n g n hi u bi ườ Tuân qua tùy bút Ng
Tr l iả ờ
ậ ườ ở ươ i
ệ ấ ự ộ ỹ ph ộ
ả ậ ớ ẻ ẹ ệ ư ộ ườ ệ ệ ng di n góc đ m thu t và tài hoa. Sông Đà hi n lên v i v đ p kì vĩ và là m t công trình ậ i lái đò nh m t ngh sĩ tài hoa trong ngh thu t
ề
ứ ở ư ị ụ ề ị
ệ ả ậ ọ ự ữ ữ t v con sông hung d và th m ng.
ự nhi u lĩnh v c nh đ a lí, l ch ơ ộ ữ ệ ả
ậ ễ ấ ử ụ ưở ng, b t ng và đ c đáo (s d ng ngh thu t nhân hóa, so sánh…)
ộ ể ệ ở ườ ườ ủ ễ ễ Nguy n Tuân r t m c tài hoa, luôn nhìn nh n, đánh giá c nh v t và con ng ẹ ở ậ cái Đ p, ệ ờ ủ ạ ậ ệ ngh thu t tuy t v i c a t o hóa; còn ng ượ t thác gh nh. v ớ V i ngòi bút uyên bác, nhà văn đã v n d ng nh ng tri th c ể ế ề ử s , quân s , võ thu t, đi n nh, văn h c…đ vi ữ Văn phong Nguy n Tuân phóng túng, ngôn ng điêu luy n và phong phú, nh ng hình nh giàu ứ s c liên t Ng ờ i lái đò Sông Đà th hi n rõ nét s tr th lo i tùy bút c a ngòi bút Nguy n Tuân. ệ ậ ở ể ạ ng
ủ ủ ữ ệ
ặ ể ậ ụ ổ ậ ữ ữ ựơ ễ ể
ễ Câu 3: Nguy n Tuân đã phát hi n ra nh ng đ c đi m nào c a sông Đà? Nh ng th pháp ệ ậ ặ ắ ệ c Nguy n Tuân v n d ng đ làm n i b t nh ng phát hi n ngh thu t đ c s c nào đ ủ c a mình?
Tr l iả ờ
ổ ậ ấ ủ ễ ế ề ệ ạ hung b o và tr ữ t v sông Đà, Nguy n Tuân phát hi n hai nét n i b t nh t c a sông Đà là
ạ ữ ủ ả ậ tình c a con sông, tác gi ế ợ ụ đã v n d ng k t h p
ủ ệ Vi tình. ấ ổ ậ ể Đ làm n i b t tính ch t hung b o và tr ậ ề nhi u th pháp ngh thu t:
ậ ế ụ
ạ ệ ấ ứ ướ ố
ả ể ế ệ t b t c con thuy n nào dám v ế ướ c h t, ph i k đ n ngh thu t nhân hóa. Đá trên thác sông Đà mai ph c, bày ậ ” đ tiêu di ượ ể t thác. N c thì kêu r ng lên, vào hùa ể ể ề ộ hi m đ c nh t
ệ ữ ữ ễ ệ
ẹ ể ệ ”. Con sông còn đ p v i “
ư tuôn dài tuôn dài nh áng tóc tr tình ừ ừ l l c “ ”, mùa thu thì n ề ướ ử ụ ủ ữ + Nguy n Tuân còn s d ng nhi u cách so sánh nh ng hình nh c a đá, c a n
ủ ướ ệ ườ ủ ả ộ ượ i lái đò, … Qua ngòi bút c a nhà văn, cu c v ủ c, c a ư ộ t thác hi n ra nh m t
+ Tr “th ch tr n ấ ”. ữ ớ v i đá đ đánh nh ng mi ng đòn “ ậ + Ngh thu t trùng đi p và bút pháp tr tình đã giúp Nguy n Tuân th hi n rõ nét tr tình ữ ớ mùa xuân dòng ủ c a con sông “ ỏ ọ chín đ ...”… xanh ng c bích ễ ề ế ủ ậ thác, con thuy n, ng tr n th y chi n,…
ậ tù i t ữ ườ ử v i ớ Ng
ấ i lái đò Sông Đà ậ ủ ướ ệ ễ ườ t v phong cách ngh thu t c a Nguy n Tuân tr ố ể ữ , nh n xét nh ng đi m th ng ạ c và sau Cách m ng
Câu 4: So sánh Ch ng ệ ề nh t và khác bi tháng Tám năm 1945?
Tr l iả ờ .
ố
ẩ ả ệ ề ứ ướ
ộ ư ủ ượ ệ ủ ườ
ủ ữ ằ ệ ệ ữ ủ ượ , tr tình c a sông Đà và tài v ữ c cái tuy t mĩ, nh ng t c a nhà văn tr ộ i ngh sĩ. Đó là cái tài th pháp c a m t t thác
ế ớ ề ươ ế ậ ườ ề ệ ẫ ng di n văn hóa th m mĩ, ti p c n con ng i thiên v
i thiên v ph ệ ng di n tài hoa, ngh sĩ.
ả ả
ữ ượ ọ c g t giũa tinh x o, câu văn giàu hình nh, tài hoa, uyên bác. ệ . t ạ ữ
ủ ng đ n s tài hoa c a nh ng nhà nho “ ạ
ố ế ễ c cách m ng, Nguy n Tuân h ứ ế ế ả ướ h ng đ n cu c s ng lao đ ng hi n t i c a nhân dân.
ố ộ ễ ệ ở ầ ữ
ấ ấ ữ ườ ử , Nguy n Tuân đi tìm ch t tài hoa ngh sĩ ườ i lái đò Sông Đà, Ng ộ ố tù i t ả t (Hu n Cao, qu n ng c…). Trong ườ i t ng l p nh ng con ng ở ườ ng i ớ ông tìm ch t tài hoa
ụ ườ ườ ộ ấ . ể I. Đi m th ng nh t ể ệ ả C hai tác ph m đ u th hi n c m h ng mãnh li ộ ả ng đ c đáo, tác đ ng vào giác quan c a ng c nh t ư ẻ ễ ấ Hu n Cao, đó là cái hùng vĩ, d d n cũng nh v di m l ườ ủ i lái đò. c a ng ế ậ Ti p c n th gi ệ ươ ph Câu ch đ ự II. S khác bi ế ự vang bóng m t ộ ướ ướ Tr ẹ th iờ ”, ti c nu i quá kh , ti c nu i nh ng nét đ p văn hóa đã xa; sau cách m ng, ngòi bút tác ữ ệ ạ ủ gi Trong Ch ng ấ ệ ặ đ c bi i lao đ ng bình th lái đò, ng ng.
ơ ề ừ ủ ườ Ng i lái i nguyên văn và nêu ý nghĩa c a hai câu th đ t trong tùy bút
ễ ạ Câu 5: Chép l ủ đò Sông Đà c a Nguy n Tuân.
iả ờ .
ườ ủ ễ Tr l i lái đò Sông Đà : c a Nguy n Tuân
Ng trong tùy bút ế
ơ ề ừ 1. Hai câu th đ t “ Đ pẹ v y thay ti ng hát trên dòng sông” ậ (Wladyslaw Broniewsski)
ủ
ộ ắ ư ễ ơ
ậ ơ ợ ề ẻ ẹ ữ Câu th g i v v đ p tr ủ ợ ả tình , g i c m c a
ư
ủ ộ ả
ượ ạ ơ ợ ề ộ ộ ẩ “Chúng th y giai đông t u, Đà giang đ c b c l u” (Th Nguy n Quang Bích) ơ ề ừ 2. Ý nghĩa hai câu th đ t ế “ Đ pẹ v y thay ti ng hát trên dòng sông”: ồ ứ ố ư Sông Đà; Sông Đà nh có s c s ng, nh có linh h n. ắ ư ẩ “Chúng th y giai đông t u, Đà giang đ c b c l u”: ậ ủ ự ư ưỡ i qui lu t c a t c nh c tính cánh ngang ng ng l ớ Câu th g i v hình nh Sông Đà v i ấ nhiên, m t Sông Đà r t cá tính, đ c đáo.
ậ ủ ị ề ượ ườ Ng i lái đò Sông Đà : C m nh n c a anh ch v hình t ng Sông Đà qua tùy bút
ả Đ bàiề ễ ủ c a Nguy n Tuân.
ầ Bài làm c n có các ý sau:
ả ẩ ệ ề ớ , tác ph m: i thi u khái quát v tác gi
ộ
in trong t p ậ Sông Đà (1960).
ắ ễ ườ i lái đò Sông Đà ẻ ẹ ườ ẩ ượ i Tây B c qua hình t ể ệ tác ph m này, nhà văn đã th hi n ườ i lái ng Sông Đà và ng
ượ ề c nhà văn quan sát và miêu t ả ở ộ nhi u góc đ : ng Sông Đà: ệ : Sông Đà đ i thi u ủ ẩ Ý 1: Gi + Nguy n Tuân là nhà văn tài hoa, có phong cách đ c đáo. Ở + Ng khá thành công v đ p thiên nhiên, con ng đò. ượ Ý 2: Hình t ớ I. Cách gi “Chúng th y giai đông t u
ắ ư
ỉ ả ộ Đà giang đ c B c l u” ng Đông, / ch có sông Đà theo h
ướ ề ượ ướ ầ ủ ắ ) ng B c ộ c cái th n, cái đ c đáo c a sông
ệ ạ ấ ượ ng v Sông Đà ; đã thâu tóm đ ễ
ề ọ (M i con sông đ u ch y theo h Cách gi ớ i thi u t o n t ữ ủ ầ Đà và cái th n ch c a Nguy n Tuân. ề : II. V tính cách
ạ ể :
ộ ự ế ầ / ng i ồ / vách đá ch t lòng sông Đà nh ộ ờ đá b sông
ầ ấ ạ d ng vách thành ấ ư m t cái y t h u ứ ấ
ệ ụ t ph t đèn đi n
ợ ổ ề ề ượ ả ử ụ s d ng t ng h p nhi u giác quan so sánh, liên
ng hùng vĩ, huy n bí= Tác gi ẻ ộ
ướ ấ ứ ườ ợ c xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió/đòi n xuýt b t c ng i lái đò / n
ữ ằ ủ ệ ừ ữ ủ ủ ệ , đi p ng ,
ự ỗ ợ ở ề ế
ệ ấ ố
ượ ừ c lên
ườ i lái đò. ế ư i m t c t n
đáy cái hút nhìn ng ả ế ợ ả ể ưở ớ ế qua: so sánh, nhân hoá, k t h p t k , liên t ng,
ườ i, hãi hùng.
ạ ự ự ớ ố chênh nhau t ủ c kh ng khi p ệ ả ủ ng, th pháp đi n nh = gây c m giác l nh ng ạ ủ ể ệ ạ ướ , nhà văn đã nhân hoá con sông thành m tộ c
ể ạ ỷ Sông Đà nh m t b y thu quái: hung hăng, nham hi m, b o
ệ 1.M t dòng sông hung b o – hi m ác C nh ả ẹ ừ trong khoang đò qua quãng y, đang mùa hè mà cũng th y l nh...trên cái t ng th m y nào v a ắ t C nh t ả ớ ưở ng m i m , đ c đáo t M t ặ gh nh Hát Loóng ề sông Đà... Cái d d n c a gh nh sông v i s h p s c c a gió, c a sóng, c a đá = đi p t ớ ự ợ ứ ủ ắ đi p c u trúc, tăng ti n và s h tr b i các thanh tr c => m i đe do th c s v i ng ướ ặ ặ / t cướ gi ng nh cái gi ng bê tông/ Nh ng ữ cái hút n c c c n ế ộ ộ ướ ặ c cao đ n vài s i. vách thành hút m t sông ữ ướ + Nh ng cái hút n ả ượ ưở t ng t ở ự S hung b o c a sông Đà còn th hi n thác n ể ữ ằ ư ộ ầ sinh th d d n, gào thét ả c, x o quy t. ng
ế ằ ọ ượ (“ Khi thì “oán trách van xin” , khi thì “ khiêu khích, gi ng g n và ch nh o ạ ”, khi thì “r ng ố
ạ ệ ặ ưở ượ ậ ch n đánh tiêu di t con ng ườ qua trí t i ng t ng phong
ử ụ ệ
ư lên”, “reo nh đun sôi”…) Đá trên sông Đà bày th ch tr n ợ ừ điêu luy n, nhân hoá h p lí phú, tài quan sát, s d ng ngôn t ứ ẻ ị ủ ạ ệ ộ ế ẵ ố ộ s n sàng dìm ch t
Sông Đà “thành ra di n m o và tâm đ a c a m t th k thù s m t” con thuy n.ề
ị ố ồ ố ả ư ộ ậ
ề ủ
ạ ề ủ
ẽ ậ ượ ị ệ », có l ệ nhà văn đã c m nh n đ ớ ủ » chính là ti m năng th y đi n to l n c a ả c v trí,
ệ ủ ấ ướ c.
ộ ự ơ ộ :
ố ề ữ ư ộ
ệ ưở ắ ớ ẻ ẹ ế ữ ữ “Sông Đà tuôn dài nh m t áng tóc tr tình… ; Sông ạ ạ ả ng, so sánh: Sông Đà hi n lên nh ng i thi u n Tây B c v i v đ p tr tình
ẻ
ừ ề ệ ờ
ề ắ ữ , man s¬.(so s¸nh giµu gi¸ trÞ nh©n v¨n) ắ : Nhìn ng m sông Đà t ắ ươ ẹ ướ ủ ạ nhi u th i gian và không gian khác nhau: phát hi n ủ i đ p và đa d ng c a dòng sông: Màu n
ọ c c a dòng sông thay đ i theo ườ ầ ỏ ư chín đ nh da ng ổ i b m đi vì…… ừ ừ l
ờ ặ
ư ộ ờ ề ử ổ ề ồ
ổ ồ => Khung c nh sông Đà gi ng nh sa bàn kh ng l , m t tr n đ thiên la đ a võng thách đ , ầ ngêi lái đò làm ngh sông n ướ ố kh ng b tinh th n c. ấ ẻ ẹ ch t vàng Sông Đà có v đ p hoang d i, hùng vĩ và « ủ ế ữ ế th y đi n tuy c bin sông Đà. Khi nghĩ đ n nh ng « ự vai trò c a Đà giang trong s nghi p xây d ng đ t n ữ 2. M t dòng sông th m ng tr tình ừ V dáng sông : T trên cao nhìn xu ng: ư ộ Đà nh m t áng tóc mun, dài ngàn ngàn v n v n s i”. qua liên t ư ườ tr trung và duyên dáng V s c màu nh ng màu s c t mùa :“Mùa xuân, dòng xanh ng c bích”, Mùa thu l Hai bên b sông : ờ , +“ l ng t ạ + hoang d i nh m t b ti n s …” + “ H n nhiên nh n i ni m c tích tu i x a”… ệ ổ ư ắ ỹ ệ ề ậ ộ ố nh©n…l m b nh nhi u ch ng ư ỗ và nh ứ ” mét ngêi t×nh nh©n ư “m t c
ộ ả ệ
ẩ ế ố ớ ự ự ế ệ ạ ả ủ ạ c qua vi c thi tài cùng t o hóa làm hi n t đ i v i thiên nhiên đ t n
ẻ ẹ ủ ế ấ ướ ủ t tài hoa c a mình.
=> S«ng Đà th t m l cha quen biÕt gợi cảm hứng nghệ thuật vµ cảm xóc: vừa Đường thi lại vừa hiện đại. - Sông Đà th c s là m t s n ph m ngh thu t vô giá c a t o hóa. Nhà văn kín đáo th hi n ể ệ ậ ệ tình c m yêu m n tha thi ra v đ p c a con sông qua nh ng trang vi ậ ệ 3. Ngh thu t miêu t ữ ả:
ẻ ẹ ủ ừ ễ ệ ắ - S«ng §µ ®ưîc nh×n tõ nhiÒu gãc ®é: V¨n hãa, ®Þa lÝ, lÞch sö, v¨n häc trÝ tưëng tự- ëng phong phó, kh¶ n¨ng quan s¸t tinh tưêng b»ng nhiÒu gi¸c quan ; vèn tri thøc réng, s©u cña t¸c gi¶ vÒ nhiÒu ngµnh nghÒ: qu©n sù, v¨n häc, thÓ thao - BiÖn ph¸p: liªn tưëng so s¸nh cã søc diÔn t¶ chÝnh x¸c vµ s¾c s¶o , liÖt kª, ®éng tõ m¹nh cã gi¸ trÞ t¹o h×nh cao, søc gîi lín ®Ó x©y dùng, khiÕn S«ng §µ như mét sinh thÓ cã hån, cã tÝnh c¸ch mô d× ghÎ chuyªn lµm m×nh, lµm m yẩ víi ngưêi l¸i ®ß. V đ p c a thiên nhiên Tây B c = v a hùng vĩ v a di m l ừ ơ ộ , th m ng.
ườ ườ ị ề ẻ ẹ Ng i lái đò Sông Đà i lái đò trong tùy bút
Đ bàiề : ậ ủ ả C m nh n c a anh/ ch v v đ p ng ư ễ ủ . c a Ng y n Tuân
ầ Bài làm c n có các ý sau:
ả ẩ ề ớ , tác ph m: i thi u khái quát v tác gi
ộ
ệ ễ ườ in trong t p ậ Sông Đà (1960). tác ph m này, nhà văn đã th
ườ ắ ẩ ượ i Tây B c qua hình t ng Sông Đà và ng ể ườ i
ẻ ẹ ả hình nh ông lái đò:
ặ ữ ế ấ ệ ở ố c đ t trong tình hu ng th thách đ c bi ớ t: chi n đ u v i thác d sông
ượ ằ ậ ạ Ý 1: Gi + Nguy n Tuân là nhà văn tài hoa, có phong cách đ c đáo. Ở i lái đò Sông Đà + Ng ẻ ẹ ệ hi n khá thành công v đ p thiên nhiên, con ng lái đò. Ý 2: V đ p tài hoa, ngh sĩ ượ ặ + Ông lái đò đ Đà, v ử t qua ba trùng vi th ch tr n b ng tài ngh “ ệ ệ tay lái ra hoa”.
ắ ầ ủ
ắ ượ ườ ầ ự do, vì ng ủ ộ ấ i lái đò y đã n m đ ả và ung dung ch đ ng trong hình nh “ c cái quy
ườ ướ
ờ ắ ấ ậ ấ ế ủ ấ
ớ ồ
ứ
ề ấ ư ộ
ừ ừ ự ộ
ạ ạ ủ i lái đò sông Đà có t c Sông Đà” ả ướ c đúng mà phóng nhanh vào c a sinh…” ơ ự ề con thuy n trong s đi u khi n c a ông lái: “ c.”… đ ng lái đ ượ
ộ ệ ồ ậ ừ ộ ậ ẫ t qua bao c m b y c a th ch tr n m t tay lái điêu luy n. ề sông Đà qu th c là m t ngh thu t cao c
ờ
ắ ươ ị ố ấ ườ t thác, ông đò ung dung tr v nh p s ng đ i th ả
ấ ề ớ ế ế ố ng ng c m lam, toàn bàn tán v cá anh vũ cá d m xanh…”,
ộ ề có ti ng gà gáy đem theo nó đ nh n ắ + “n m ch c binh pháp c a th n sông th n đá” trên thác hiên ngang ng t y u c a dòng n lu t t ắ ồ ệ n m ch c l y cái b m sóng đúng lu ng, ông đò ghì + R t ngh sĩ trong hình nh “ ơ ả ử ươ ắ ấ ng lái, bám ch c l y lu ng n ; v i lũ đá n i c i ả ứ ể ở ặ ướ “đ a thì ông tránh mà r o b i chèo lên, đ a thì ông đè s n lên mà ch t đôi ra đ m c, n ể ủ ế ườ ng ti n”, đ nh m t mũi tên tre xuyên nhanh ượ ượ ượ ơ ướ c, l c, v a xuyên v a t qua h i n n đ Vi c đ a con thuy n tìm đúng lu ng n ướ ư ệ c đúng, v ệ ng t ị ườ ồ ở ề ng, tâm h n bình d , ố ử Đêm y nhà đò đ t l a trong hang đá, ng trong hình nh: “ ầ nh ti ng gà gáy m áp nên ớ ươ ỡ ế ng
ồ ộ ả ệ ườ ấ ủ ”Đó cũng là b n ch t c a tâm h n ngh sĩ.
ở ả ẻ ẹ
ớ ộ ế ữ ộ ả ề
ớ ng luôn bình tĩnh đ i đ u v i bao nguy hi m: “
ị hình nh ông lái đò: ộ ố ầ ẳ c “
ề ụ ố
ươ ặ ấ ẹ ệ ặ ẫ ố m c dù
ề ơ
ế ỉ
ưỡ ả ố C i lên thác
i h ” …
ọ ạ ề ề ưỡ ổ t qua m i c m b y c a thác gh nh, đ a con thuy n v
ẫ ủ i sau thuy n
ọ ỉ ữ i đ n cùng nh là c ượ ỏ ế ạ đã b h t l ườ ớ ấ ọ ẳ ậ ầ ớ ượ ư t ề ” , còn lũ đá thì “th t v ng thua cái i v i thiên nhiên th t ghê g m, căng th ng, đ y sáng
ồ ữ ắ
ườ ủ ộ ộ i anh hùng lao đ ng trong công cu c i lái đò Sông Đà là v đ p c a ng
ữ ọ ứ ế i đã chi n th ng. ườ ộ ố ớ ủ ấ ướ ẻ ẹ c.
ủ ễ ậ
ả ự ộ ượ + Sau cu c v ớ yêu m n g n bó v i quê h ơ ướ n ông lái đò cho bu c bu gà vào đuôi thuy n : “ ru ng b n m ng mình… Ý 3: V đ p trí dũng ư ộ + M t mình m t thuy n, ông lái giao chi n v i sóng thác d d i nh m t viên dũng ỏ ữ ể ướ ỏ ị ấ mái chèo kh i b h t lên kh i hai tay gi t ư ể ướ ướ ả ậ c nh th quân sóng n sóng tr n đ a phóng th ng vào mình… ”, gan góc và b n lĩnh tr , và “ ông lái đò cố ề ạ li u m ng vào sát nách mà đá trái mà thúc g i vào b ng và hông thuy n…” ặ ế nén v t th “ m t méo b ch đi ” ng…hai chân v n k p ch t l y cu ng lái…” , vì ẫ ư ồ nh ngữ lu ng sóng ỉ “ đánh đòn âm, đánh đòn t a”, “ nh ng trên cái thuy n sáu b i chèo, v n ườ ầ ủ ắ i c m lái” nghe ti ng ch huy ng n g n t nh táo c a ng … ặ ớ ộ + Đ i m t v i thác d sông Đà, ông đò có m t lòng dũng c m vô song: “ ư ả ưỡ ế sông Đà, ph i c + Ông lái đò khôn ngoan v ử thác an toàn khi “ nh ng lu ng t ộ thuy nề ”… Cu c đ s c gi a con ng ườ ạ t o và con ng V đ p ng ẻ ẹ ự d ng xây cu c s ng m i c a đ t n ự ặ ắ ơ ườ i lái đò bình th
ượ ng c a Nguy n Tuân: ệ ướ c hoang vu, khu t n o qua lăng kính ngh sĩ ệ ấ ẻ ề t thác gh nh.
ậ ượ ữ ứ ủ ế ề ậ ộ ự ng phong phú, v n d ng nh ng ki n th c c a nhi u lĩnh v c
ế ử ủ ặ
ộ ố ằ n i đ a đ u, tuy n l a, mà còn có m t ngay ộ i vô danh h ng ngày trong cu c
ư ớ
ầ ườ ớ ễ ấ ườ ” mà Nguy n Tuân đã khám phá đ
ắ
ể ệ ấ ườ ữ ữ ở nh ng con ng
ư ộ ố ườ ệ Ý 4: Đ c s c trong ngh thu t xây d ng hình t ườ Ng ng, vô danh n i sóng n ộ ệ ễ ủ c a Nguy n Tuân là m t ngh sĩ tài hoa trong ngh thu t v ụ ượ ưở ng t Phát huy cao đ trí t ườ ả ổ ậ ể i lái đò trí dũng, tài hoa… đ làm n i b t hình nh ng ở ơ ị ỉ ạ Ch nghĩa anh hùng cách m ng không ch có ữ ủ ườ ự ấ ng c a nh ng con ng trong cu c s ng r t m c bình th ầ ữ ộ ộ ả ươ ng đ u v i m t thiên nhiên d d i, ghê g m. m u sinh ph i đ ườ ượ ẻ ẹ ch t vàng m i c trong V đ p ng i lái đò chính là “ ấ ấ ậ ộ ự ế ế Tây B c và th hi n th t đ c đáo trong thiên tùy bút. Nhà văn đã tìm th y ch t chuy n th c t ệ ệ tài hoa ngh sĩ cũng nh ph m ch t anh hùng ngay i làm nh ng công vi c bình th ẩ ng trong cu c s ng.
Ai ®· ®Æt tªn cho dßng s«ng (TrÝch)
ọ ườ
ủ
Hoàng Ph Ng c T
ng
ủ ủ ẩ ọ ườ ạ ng qua đo n trích bút
ả ặ ứ Câu 1: C m h ng th m mĩ và văn phong c a Hoàng Ph Ng c T kí Ai đã đ t tên cho dòng sông?
ả ờ ợ G i ý tr l i
ả
ọ ả ợ ẻ ẹ ạ ủ ng là ca ng i v đ p phong phú, đa d ng c a
ố ủ ả ế ộ ơ
ượ ươ ư ồ
ẻ ẹ ạ ữ ươ ữ
ươ ng ngu n nh cô gái Di gan man d i và phóng khoáng; khi qua i tài n đánh đàn lúc đêm khuya. Sông H ng có nh ng v đ p khác nh ng con i nh sông Xen, sông Đa nuýp và sông Nê va. Sông H ng là dòng sông
ữ ế ớ ị ư ử
ườ ườ ọ ọ ặ ạ ng: ng qua đo n trích bút kí
ữ ễ ấ ấ Ai đã đ t tên cho dòng sông? ệ
ể ệ ữ ầ ử ế ạ ổ ợ ị ẩ ứ : II. C m h ng th m mĩ ẩ ủ ườ ứ C m h ng th m mĩ c a Hoàng Ph Ng c T ề ả ươ , hi n hòa ch y qua thành ph Hu m ng và th . dòng sông H ng êm ơ ẻ ẹ V đ p sông H ng n i th ườ ư ế Hu nh ng ổ ế sông n i ti ng th gi ơ ủ c a văn hóa, th ca, l ch s … ủ ủ II. Văn phong c a Hoàng Ph Ng c T ủ ủ Văn phong c a Hoàng Ph Ng c T ơ th hi n rõ nét phóng túng, tài hoa, giàu ch t th , có s k t h p nhu n nhuy n gi a ch t trí tu ứ ậ ụ và tr tình lãng m n, v n d ng t ng h p tri th c tri ự ế ợ ị t lí, đ a lí, l ch s , văn hóa...
ậ ủ ị ề ả ặ Ai đã đ t tên cho dòng sông? Câu 2: C m nh n c a anh/ ch v nhan đ bài bút kí
ề ợ ả ờ G i ý tr l
ặ ả ậ
ọ ặ ề ủ ườ là nhan đ bài kí tài hoa c a Hoàng Ph Ng c T
ỏ ừ m t câu h i tu t
ề ộ ạ ấ ẹ
ướ ổ ố c trăm loài hoa đ xu ng dòng sông, đ làn n
ủ ng. ủ ả ờ mà n i dung c a bài kí chính là câu tr l ữ ư Con ng ộ ộ cái tôi tr tình suy t : “ ướ ể c th m tho mãi ậ
ơ ẹ ủ ẩ
ủ ề ậ ợ ả ớ ị ươ ẫ ấ ả ơ "Ai đã i hoàn iườ ẻ ẹ ”. V đ p, ế ậ c a dòng sông khi n nó mang cái tên th t đ p, th t ý nghĩa. ể ệ ứ ợ ả giàu s c g i, ử ca ng i c nh v t sông H ng – Con sông g n bó v i l ch s ,
ấ ượ ẫ Ai đã đ t tên cho dòng sông? ấ ng và h p d n.
ộ ề ộ ớ ể ộ ộ ề ự ả ở ợ ề Ni m băn ề ẻ ẹ ủ hào v v đ p c a dòng , ca ng i và b c l ặ ni m t
ớ ố ề ắ
ề ọ ợ
ự ủ ng m , yêu quý và t ẩ ưỡ ự Ph i chăng vì
ộ ng m , trân tr ng, ng i ca c a tác gi quá ng ả ộ ư ậ ế ố ớ ữ ả ớ v i dòng ưỡ ậ hào mà b t lên ườ i cũng nh h u th đ i v i nh ng ng t n c a tác gi
ấ i ề ề Ai đã đ t tên cho dong sông? II. C m nh n v nhan đ Ai đã đ t tên cho dòng sông? ặ ộ đ t tên cho dòng sông ?" ế ỉ ấ ch nh nh t. K t thúc tùy bút là 1 huy n tho i r t đ p, b c l ấ ở ờ hai b đã n u n ủ ơ ấ ch t th ế ề Nhan đ và k t thúc tác ph m th hi n rõ ch đ và phong cách bút kí c a t/gi ấ ắ th m đ m ch t th . Qua đó t/gi ế ủ văn hóa Hu c a dân t c ta. ộ Đây là m t nhan đ đ c đáo, n t khoăn tr thành cái c đ nhà văn miêu t ế sông g n li n v i c đô Hu . ở ủ ề Nhan đ đã hé m ch đ tác ph m : s ng ả ế ố sông và thành ph Hu thân yêu. ế ơ ủ ề ỏ thành câu h i? Hay đó còn là ni m bi khai phá vùng đ t này.
Vî chång APhñ Tô Hoài
ủ ề ặ ắ ắ ọ ậ ủ ệ ả
ợ ồ ủ ẩ ờ Câu 1 : Trình bày ng n g n hoàn c nh ra đ i, ch đ , đ c s c ngh thu t c a tác ph m “V ch ng A Ph ” ( Tô Hoài ).
ả ờ ợ G i ý tr l i
ả ế ế
ộ ứ ả ắ ắ ủ ậ
ắ ệ ế ở
ệ
ệ ủ ấ ề ệ i th c gi i Nh t v truy n ng n – gi ộ ộ ớ ồ ồ ợ V ch ng A Ph ứ ủ ứ ệ ộ ng c a H i Văn ngh Vi
ủ ề
ể ệ ộ ộ ị
ề ấ ắ ọ ố
ẻ ẹ ẳ
ự
ậ ấ ượ ữ ự ệ ậ ộ ng, đ c đáo và ngh thu t phân tích tâm lý c nh ng nhân v t n t
ộ ậ ừ ầ ắ ạ ị
ắ ượ ấ ượ ụ ủ ả ấ ữ ự ạ ờ : ả I Hoàn c nh ra đ i ủ” ( 1952 ) là k t qu chuy n đi cùng b đ i vào gi ợ ồ “V ch ng A Ph i phóng Tây B c c a Tô ế Hoài. Trong chuy n đi này, ông đã g n bó nghĩa tình v i đ ng bào các dân t c, nh n th c – ủ” in chung trong t pậ ề ự mi n núi Tây B c, “ khám phá hi n th c kháng chi n ườ ), tác ấ ồ ợ ơ ườ ắ (1953 ) ( G m: ồ M ng Gi n, V ch ng APh , C u đ t, C u M ng Truy n Tây B c ưở ả ắ ả ượ ẩ ph m đ t Nam 1945 – 1955. ẩ : II. Ch đ tác ph m ỗ ộ ệ ề ủ ờ ủ Qua câu chuy n v cu c đ i c a M và APh , Tô Hoài đã th hi n m t cách xúc đ ng n i ị ủ ướ ự ườ ổ ự ủ i ách th ng tr c a b n chúa đ t và th c dân; i dân mi n núi Tây B c d kh c c c a ng ự ả ệ ứ ố ị ệ ờ ồ đ ng th i phát hi n, kh ng đ nh v đ p, s c s ng mãnh li i gi t và quá trình vùng lên t ộ ờ ủ ọ ạ phóng, xây d ng l i cu c đ i c a h . ặ ắ ậ ệ : III. Đ c s c ngh thu t ượ ẩ Tác ph m xây d ng đ ế ậ ắ ả nhân v t s c s o, tinh t . ấ ữ ừ Ngôn ng v a mang phong v và màu s c dân t c đ m đà, v a giàu tính t o hình và đ y ch t th .ơ Nh ng nét sinh ho t, phong t c c a Tây B c đ r t chân th c và n t c miêu t ng.
ạ ủ ị ệ ự ề ị
ợ ồ ữ ủ ệ Câu 2 : Hãy nêu nh ng nét chính v giá tr hi n th c và giá tr nhân đ o c a truy n ng n ắ V ch ng APh ( Tô Hoài)
ả ờ ợ G i ý tr l i
ợ ố ấ
ổ ủ” t ộ ế ộ ộ
ạ ầ ứ ườ ướ ộ ế i hình th c t con ng cáo ch đ phong ki n, chúa đ t đã bóc l i d ệ ố ẩ . Tác ph m cũng t i lao đ ng nghèo kh vào vòng nô l cáo giai ề ườ ợ ụ ẩ i d ng th n quy n, mê tín i, l
ố ế ị
ầ ỉ ừ ự ả i
ậ ự ụ ị
ơ ứ ứ ầ ườ ế ả
ề ố ẽ ề ạ ậ
ẩ ộ
m t cách cô đ ng và sinh đ ng quá trình tr ả ọ ng gi
ủ ưở ng thành c a nhân dân ủ ọ i phóng c a h . ượ ườ ủ ồ ề ứ ắ c nhà văn
ậ ấ ạ ữ ệ ộ
ự : ị ệ I. Giá tr hi n th c ồ “ V ch ng A Ph ườ ặ cho vay n ng lãi, bu c ng ạ ị ấ c p th ng tr tàn ác chà đ p lên h nh phúc, ph m giá con ng ọ ấ ự ườ i, làm cho h b t l c và cam ch u. áp ch tinh th n con ng ộ ự ộ ứ ạ ở ỗ ố t mà sâu h n, Tô Hòai còn ph n ánh m t s cáo s áp b c, bóc l Không ch d ng l ch t ậ ẫ ườ ị ộ i b áp b c c nh n nh c ch u đ ng kéo th t có tính qui lu t trong xã h i cũ; đó là : con ng ế ệ ư ị ế ng nh b tê li t tinh th n ph n kháng. Tuy nhiên, đ n dài đ n lúc nào đ n lúc nào đó thì d ứ ố ỗ ậ ứ ề lúc nào đó khi ý th c v quy n s ng tr i d y thì s c s ng ti m tàng cũng th t m nh m và kì di u.ệ ọ ả ộ Tác ph m còn miêu t ạ ủ ự do, h nh phúc c a nhân dân và con đ mi n núi, khát v ng t ụ ữ B c tranh thiên nhiên và nh ng phong t c, t p quán c a đ ng bào Tây B c đã đ ậ tái hi n chân th t qua m t ngôn ng giàu ch t t o hình. ạ : ị II. Giá tr nhân đ o
ả ố ớ ạ ủ
ế ế ệ ữ ườ ờ ầ ế ầ ươ ụ ữ ớ ự ố ề cáo là lòng xót th ặ t là ng ng, c m thông vô h n c a nhà văn đ i v i nhân dân lao ị i ph n , nh ng ki p đ i đ y bi k ch đang ch t d n, ch t mòn
ạ ứ ố i đ phát hi n v đ p và s c s ng mãnh li
ổ ệ ệ ẻ ẹ ệ ự ả i nghèo kh , th p c bé mi ng. Hi n th c dù đen t ệ t ư i nh ng
ề ướ ồ ể ủ ố
ấ ố ự ổ ườ i kh n kh . ự ọ
ọ ố ụ ề ườ ị ọ i b đ a đày, lăng nh c…h
ầ ệ ớ ư
ứ ủ ể ấ
ự ầ ấ
ứ phát t ự ườ ả ự ứ ộ ậ c u mình; sau là t ộ ườ i và t
ệ i phóng mình thoát kh i ách nô l
ố ị ủ có k , khi b b t vào nhà th ng lí, M đã đ nh t
ị ắ ươ ư ị ự ị ế ế ng cha. Nh ng đ n lúc cha M ch t
ể ị b ý đ nh vì th ế ữ ị Cùng v i s t ộ đ ng mi n núi, đ c bi vì đau kh . ổ ố ể ng ngòi bút vào s m đ m, đen t Nhà văn h ữ ổ ấ ườ trong tâm h n nh ng con ng ữ ồ ệ ượ ứ ố c s c s ng ti m tàng trong tâm h n nh ng con ng t đ không th h y di ầ ố ớ ể ệ ạ Ngòi bút Tô Hoài th m nhu n tinh th n nhân đ o khi th hi n ni m tin, s trân tr ng đ i v i ươ ạ ọ ữ ủ ng thi n… c a nh ng con ng khát v ng s ng trong s ch, l ạ ộ ố ộ ờ ủ khát khao tìm ánh sáng c a cu c đ i m i, cu c s ng t do, h nh phúc. ữ ượ ậ ắ ế ữ c nh ng chuy n bi n sâu s c trong nh n th c, ý th c c a nh ng Tô Hoài cũng đã th y đ ổ ệ ừ lòng nhân ái và con ng i lao đ ng th p c bé mi ng trong xã h i cũ. Ban đ u là t ứ ứ ườ ươ ố ồ n lên c u ng đ ng c m s ph n, con ng giác trong ý th c i v ỏ ả ấ . đ u tranh gi . Câu 3: Trong truy n ệ V ch ng Aph ử ằ b ng lá t ị ạ ồ đi r i, M l ợ ồ ư ồ ạ ừ ỏ ngón, nh ng r i l i t ế i không còn ý đ nh tìm đ n cái ch t n a. Vì sao ?
Tr l iả ờ
ị I. M và ý đình ăn lá ngón
ả ứ ướ ố : ộ ắ ấ ộ ố ớ ộ ườ ế ề ư ề t s ng l m thì khi m t nó, ng c m t cu c s ng không ra cu c ố i ta m i mu n ch t ngay ấ ớ ủ ờ ấ ề ừ ở ế ắ ứ ẽ ế ế ố ế ộ i có ngay ý nghĩ: ị t đáng nh c a đ i M , khi tình xuân b t ch t tr “N u có n m lá ngón trong tay lúc này, M ộ s ng. Đi u đó cho đi. (Cũng nh v sau ợ ở v b ng n trong lòng thì ị s ăn cho ch t ngay ch không ớ ạ ữ ố Ý mu n ăn lá ngón là m t ph n ng tr ả th y, ph i tha thi này, trong m t ngày t ị ạ M l ồ bu n nh l i n a”).
ố ị
ạ ố ạ ườ ườ ề ẽ ẳ còn gì i thì cũng ch ng ấ ồ ấ r i, mà ý i cha đã m t ậ ờ i v i M , ch ng nào cô còn là m t cái bóng v t v trôi theo ế ị ở ạ ớ ớ ế ả ự ươ ệ ồ ờ II. Khi b M đã qua đ i ề ư Nh ng khi ni m khao khát s ng, khao khát h nh phúc đã băng giá l ẩ ắ i ta nghĩ v cái ch t. Đ y là lí do c t nghĩa vì sao khi ng thúc đ y ng ộ ừ ề ắ nghĩ v n m lá ngón s không tr l gu ng công vi c và không còn nh đ n c s xót th
ế ễ ậ ng mình. ệ c nhà văn phát hi n và miêu t ượ ộ ự ế ả ơ ể ấ ạ ề ả ộ đ khác ư ộ ả t o nh m t ng ép gi nhi u góc ậ ẩ ờ ủ ượ Di n bi n tâm lí c a nhân v t này đã đ ậ nhau theo m t s ti n tri n r t lôgic, chân th t không gi n đ n, không g ộ ố vài nhân v t trong m t s tác ph m cùng th i.
ở ầ ị ượ ớ ị ệ ệ ủ, nhân v t M đ
ậ ư ế ệ ệ ậ
ề ậ ậ ớ ợ ồ ắ V ch ng APh i thi u v i v trí Câu 4: M đ u truy n ng n c gi ả ề ậ ấ ế ấ xu t hi n và nét phác th o v chân dung nhân v t nh th nào? Chi ti t ngh thu t y ậ ợ ả g i c m nh n gì v thân ph n nhân v t?
ợ G i ý tr l ả ờ i
ậ
ậ ớ ớ
ủ, nhân v t M đ ị ượ ợ ồ ệ ả ệ ấ ộ ị i thi u v i m t v trí xu t hi n ạ ướ ử c c a, c nh tàu c gi ng i quay s i gai bên t ng đá tr
ệ : ớ ị ượ i thi u c gi I. Nhân v t M đ ợ ồ ở ầ ắ V ch ng APh ệ M đ u truy n ng n ộ ả ụ ầ đ y ng ý. Đó là hình nh m t cô gái « ng aự ».
ậ ả ả ượ phác th o m t cách n t
ợ ệ ả c tác gi ẻ ủ ng: “ ố ấ ộ ướ ướ c d lúc nào cũng v y,ậ ấ ượ i khe su i lên, cô y cũng cúi
ặ i”.
ố i, c c kh , t ổ ủ i
ụ ủ ặ ớ
ự ặ ặ
ậ ợ ậ ậ ả ố ả ủ ườ ầ ẩ ị ố ự ư ồ ườ ượ g i vợ ề i r ặ ớ i ph i s ng cam ch u, không dám ng ng đ u đ i m t v i ai trong
th , n i tâm c a m t ng ệ Chân dung nhân v t cũng đã đ ỏ ự dù quay s i, thái c ng a, d t v i, ch c i hay đi cõng n ồ ườ ượ ặ i r m t, m t bu n r ậ : ệ ế t ngh thu t II. Ý nghĩa chi ti ệ ủ ấ ị ộ + V trí xu t hi n c a nhân v t g i lên m t không gian s ng im lìm, tăm t ị ầ ọ ế ố nh c c a ki p s ng đ a đày. Thân ph n M g n v i thân trâu ng a và l ng câm nh đá. lúc nào…cũng cúi m t, m t bu n r i” + Nét phác th o chân dung nhân v t: “ ố ộ ư ế ộ t ậ thân ph n nô l .
Vî nhÆt Kim Lân
ả ề V nh t Câu 1: Gi i thích ý nghĩa nhan đ “
ợ i
ự ế ợ ừ ộ ặ ” là s k t h p t đ c đáo xu t phát t hi n th c n n đói năm 1945. “
ớ ệ i ph n trong quan h hôn nhân v i ch ng g i v s yêu th
ợ ặ ” c a Kim Lân. ủ ả ờ G i ý tr l ấ ồ ờ ộ ậ ự ạ ươ ợ ự ẻ
ặ ứ ơ ơ ầ ợ ụ ữ ượ ợ
ườ ế ừ ệ ợ ề ự ạ ấ ượ c ch không ph i b i c ờ ự ủ
ạ ẩ ỉ
ả ậ ườ ươ ư ọ ạ ấ ờ ượ c v d dàng ch qua m y câu hò, m y l ườ ề ố ơ i nh c ng r m cái rác có th ặ ặ ” là v do nh t nh nh, t m ph t m phào mà có đ ầ ế t bao ng ấ ng c m v thân ph n con ng Vợ” ọ ng, trân tr ng. Còn “ c v t gì đó m t cách vu v , tình c , là nh t nh nh, g i s r rúng, th p hèn. “ ả ở ướ i xin. ư ỗ ế i đ n bên b v c c a cái ch t, Tràng b ng d ng “ ệ i bông đùa, b n bát bánh đúc. Tên truy n ể i – con ng
ng.
ệ ấ
ừ ấ ụ ư ưở ờ ừ ư ượ ạ ỗ ừ ộ ng nh khó có th tìm đ
ườ ế ố ườ ể i là dân ng c t ủ i có v theo không v gi a n n đói kh ng khi p, khi m i ng
ườ ạ ề ộ
ộ ơ ộ ể
ọ ố ớ ượ i là m t d p may, m t c h i đ có đ ệ ủ ợ ấ ộ ị ợ ộ
ạ i có v . Đ c đáo vì đây là câu chuy n có l i lo cái ăn thì Tràng l ươ ng. ợ ắ ủ ẩ ạ
ị ệ ườ ị ướ ả ợ
ườ ườ ươ ế ng. “
ả ư ọ i th t r rúng, nh c ng r m cái rác v ữ ộ
ủ i nông dân n ơ ậ ẻ ả ạ ườ ả i c m đ ng; trong n n đói, nh ng con ng ướ ổ ấ ọ ẫ ẫ ọ Vợ ủ ạ c ta trong n n đói kh ng khi p năm Vợ ng v i bên đ ổ ẫ i nghèo kh v n ề ườ ề ự ố ng v s s ng, v m gia đình, v n h
Nhan đ “ ề V nh t ườ ỉ ch ng nh tặ ” là có đ ợ V nh t ữ Gi a lúc n n đói tràn lan, đ y bi nh t”ặ đ ợ ễ ợ ự ồ ủ i, th g i s bu n t ườ ặ ấ nh t l y bên đ ộ ợ ờ Tên truy n g i lên m t tình hu ng v a b t ng , v a éo le, v a đ c đáo. B t ng vì Tràng là ạ ư ấ c h nh phúc b ng d ng ng i nghèo, x u trai, l ư ề ữ ạ ợ ạ i lo cái ăn cho mình còn ch a l ọ ạ ướ i n n đói là m t tai c cái “ c a n ” y v nhà. Éo le vì đ i v i m i ng xong thì Tràng l i r ọ ữ ạ ọ ạ ớ ư c h nh phúc, gi a lúc m i h a nh ng v i Tràng l ờ ẽ ư ườ có trong ch a bao gi ng ộ ờ cu c đ i và trong văn ch ự ặ ệ M t khác, tên truy n còn g i giá tr hi n th c và giá tr nhân đ o sâu s c c a tác ph m. “ nh tặ ” g i tình c nh thê th m c a ng ậ 1945, thân ph n con ng nh tặ ” còn g i lên cái tình ng ợ ư c u mang, đùm b c nhau và h v n khát khao t ươ t ng lai.
ả ặ và gi i thích vì sao nói Kim Lân đã xây
ệ ệ ộ ố ố ượ ự Câu 2: Tóm t d ng đ ợ ắ V nh t ắ t tình hu ng truy n ng n ộ c m t tình hu ng truy n đ c đáo?
ả ờ i
ệ ẩ ố ợ ợ G i ý tr l ặ : 1. Tình hu ng truy n trong tác ph m V nh t
ố ộ ầ
ậ ạ ế ườ ề ủ ư nh ng r ợ ẩ ả ạ”, đám ng
ở i ch t đói “ ụ ư V nh t ườ ả ủ ự ố ”, s s ng
ộ ấ ị ấ ạ ấ
ỉ ợ ợ ế ượ i ả ạ “ nh tặ ” đ ặ . Khi tr nậ i ch y đói “ ầ cái xóm ng c cũng đang l m d n. B n thân anh cu ưở ả ng i x u xí…, hoàn c nh y, c nh ng y, t ượ c v trên t nh đem
ố ộ ấ ắ ệ ắ ầ ừ ỡ ờ
ớ ả mà r t phong tình: “ ộ
ấ ả ỏ ”. Có m t cô ế i tít
ế đ ng đ nh ch y đ n đ y xe giúp Tràng, đâu, “ ị Điêu! Ng
ế ị ư mi ng gi u
ầ
ỡ ờ ố ệ” “ nh t v ”
i th mà điêu ế ộ ố , ai ng th theo Tràng v th t. Và Tràng “ ộ ượ ệ ộ c m t tình hu ng truy n đ c đáo :
ằ đ a”. Sau đó, Tràng m i th ăn “ ế ờ ị ự ố
ủ
t D u mà tác gi ệ ế ở ở ộ lạ. Tràng nh t v gi a c nh đói. Tình hu ng này hoàn toàn do tác gi ự ế ạ ự ố quê nhà . Tình hu ng đ c đáo
ườ ầ ữ ễ
ộ nghi trang nghiêm, s chu n b c n tr ng… thì ớ i c n có nh ng l ư ợ ậ ự ườ ọ ế ẩ ư ạ ợ ở ặ c v ngoài ch nh nh t m rau. L còn b i ng
ề ế ệ ợ i “
ườ ế ứ ở ủ ườ Ấ ạ ạ ộ i h t s c ng c nhiên. Đ c đáo vì kì l
ườ ế ợ
ả ắ ả ậ Ấ ậ t n m t ọ ạ ch : L y v l p gia đình là m t vi c tr ng đ i ở ị ẩ đây lai i nh Tràng đ n thân mình còn lo ọ ổ ạ đèo bòng” thêm mi ng ăn gi a bu i đói khát trong ni m vui h n h khi n m i ữ ớ ổ i có cái lí riêng c a nó. y là , khác th ư i nh Tràng có đ ạ ự ả ệ
ặ ề ầ ữ
ư ng nh ng l ượ ợ c v theo – v nh t. ố ẩ ệ ạ ư ể ệ ố ố ậ ủ ể ệ ệ Tình hu ng truy n m t ph n th hi n ngay trong nhan đ c a tác ph m: ế ễ đói đã và đang di n ra th t kh ng khi p, ng ư ữ xanh xám nh nh ng bóng ma ụ ư Tràng nhà nghèo, dân ng c , kéo xe bò thuê, l ư ể ấ ư nh Tràng khó có th l y đ c v . Th nh ng, anh Tràng l v . ề ệ ỉ ặ ợ ủ hôm Tràng kéo xe thóc lên t nh cho Liên đoàn, Câu chuy n “ nh t v ” c a Tràng b t đ u t ượ ố ơ Mu n ăn c m tr ng m y giò t d c, m t quá anh hò m t câu m lúc v ạ ẩ ả ạ ẩ này – L i đây mà đ y xe bò v i anh nì ắ ườ ầ ế ế ậ ” ch y đ n ạ ị ở ắ “ li c m t, c s m s p ”, anh cu Tràng thích l m. Chuy n xe bò sau, th trũng hoáy”, qu nấ ớ ỉ ” v i Tràng r ng: “ ắ ư ườ “ s ng s a !”. Con m t th đã “ ầ ” nh ng cô gái b o: “ ả ờ ư ổ ỉ ả ơ Ăn gì thì áo “ t i nh t t ồ ặ ắ ị ầ ”. Th là th sà xu ng “ ả c m đ u ăn m t ch p b n bát bánh đúc ăn, ch ăn gi u ”. R i vài câu ề ậ ặ ợ v .ề Ch c, kậ chèo kéo m ố III. Kim Lân đã xây d ng đ ố ặ ợ ữ ả ộ Đây là m t tình hu ng ế ạ sáng t o nên d a trên th c t n n đói kh ng khi p mùa xuân năm ỗ ấ ứ ch ng ki n ấ ủ ờ nh t c a đ i ng ặ ượ nh t đ không n i l ạ ng vì n u không vì đói khát thì làm gì ng ở ậ oái oăm, bi hài t o thành trung tâm c t truy n, làm n n cho s n y n Đây là tình hu ng th t ẫ ấ ụ ứ nh ng tình hu ng ph khác t o nên s c h p d n cho tác ph m và góp ph n hình thành tính ủ ề ư ưở t cách các nhân v t cũng nh th hi n ch đ t ng c a truy n.
Ở ầ ố ế ph n cu i ố truy n ệ V nh t
ợ ậ ữ ệ ế ế ố ặ c a Kim Lân, khi nghe ti ngtr ng thúc thu d n ả t ý nghĩa
ữ ả ủ Câu 3: ủ ậ d p, trong suy nghĩ c a nhân v t Tràng hi n lên nh ng hình nh nào? Cho bi ủ c a nh ng hình nh đó.
ả ợ ủ ệ ả ố ợ ả ờ i ở cu i truy n là : hình nh đám ặ V nh t
ớ ấ ệ ờ ỏ i đói và lá c đ bay ph p ph i.
ườ ữ ệ ậ i đói đ
ượ c Vi ờ ỏ ắ ờ ỏ ắ ự ả ơ t Minh phá kho thóc Nh t chia ề ớ ướ ệ c m , tín hi u d báo v
ủ ề ế ạ ậ ở ọ ớ
ệ ớ ọ G i ý tr l I. Hai hình nh hi n lên trong suy nghĩ c a Tràng ườ ng II. Ý nghĩa: ế ề ộ V n i dung: Tràng đã nghĩ đ n nh ng ng ạ ủ cho. Lá c đ th m là hình nh c a cách m ng. Lá c đ g n v i ộ ự ổ ờ m t s đ i đ i. ể ẩ ạ V ngh thu t: T o k t thúc m cho tác ph m c a giai đo n văn h c m i. ( Đây là đi m khác so v i văn h c phê phán 1930 1945).
Rõng xµ nu ễ
Nguy n Trung Thành
ả ừ ề R ng xà nu i thích ý nghĩa nhan đ trong truy nệ
ủ ễ ắ ả Câu 1: Nêu hoàn c nh sáng tác và gi ng n cùng tên c a nhà văn Nguy n Trung Thành?
ả ờ ợ G i ý tr l i
:
ỹ ổ ế ố ắ ế ượ t vào mùa hè năm 1965, khi đ qu c M đ quân ồ ạ t đ c vi
ệ ạ ệ ả i phóng (1965); sau in trong t p ậ Truy n và kí ọ ơ c ta. ầ ữ (1969).
ứ ẩ ả ủ ạ c coi là linh h n c a tác ph m. C m h ng ch đ o ệ ng ngh thu t đ ừ ụ ượ ậ ủ ậ ượ ơ ồ ừ ượ c kh i ngu n t
ồ ủ ả hình nh này. ấ ừ ợ ẩ ẻ ẹ ở ủ ấ ầ ấ ậ ộ ứ ố ấ ị ủ đ t r ng Tây Nguyên, g i lên v đ p hùng t c a thiên nhiên và tinh th n b t khu t, qu t kh i c a con ườ
ấ ậ t v i đ i s ng v t ch t và tinh th n c a dân làng Xô Man. ấ ế ớ ờ ố ẩ ầ ủ ng cho ph m ch t cao đ p c a con ng ở ậ ừ ặ ườ R ng xà nu ế ư ừ ạ ể ề ẩ ạ ấ ủ ề ư ưở ư ở ẩ R ng xà nu, ả ng c a tác ph m. ự ể ượ ủ ọ ọ ừ do, khát v ng gi ầ ng đ p, t ủ ườ Cây xà ườ i Tây Nguyên kiên c ng, ề ầ ” mang nhi u t ng nghĩa: ng tr ng; hai l p nghĩa này th m vào nhau trong nhan đ tác ph m v a t o không khí cái tên truy nệ ẩ i phóng, ph m ộ i Tây Nguyên trong cu c ệ t ẹ ượ ng tr ng cho khát v ng t ệ ủ t c a dân làng Xô man, c a con ng ứ ướ ấ ố ả I. Hoàn c nh sáng tác ừ ệ R ng xà nu” Truy n ng n “ ướ ề vào mi n Nam n ầ ẩ Văn ngh gi Tác ph m in l n đ u trên t p chí ệ “Trên quê hư ng nh ng anh hùng Đi n Ng c” II. Ý nghĩa nhan đề: “R ng xà nu” , hình t ệ và d ng ý ngh thu t c a nhà văn đ Nhan đ ề R ng xà nu ứ ừ còn n ch a cái khí v c a ệ ủ ạ tráng, man d i, m t s c s ng b t di i Tây Nguyên. ng ậ ắ Cây xà nu g n bó m t thi ể ượ ẹ ủ ừ nu R ng xà nu còn là bi u t ố ấ ấ b t khu t trong chi n tranh ch ng gi c ngo i xâm. B i v y, “ ớ ả ự ẫ ượ t th c l n t ệ ừ cho thiên truy n v a góp ph n bi u hi n ch đ t ộ đã tr thành m t bi u t ứ ố ch t anh hùng, s c s ng mãnh li c. ch ng Mĩ c u n
ệ ế ẽ ố ớ ạ ị ng m nh m đ i v i anh (ch ) và b c l ộ ộ ộ ủ ề ủ ắ ễ ậ t ngh thu t gây n t ừ ắ R ng xà nu ệ Câu 2: Tìm m t chi ti sâu s c ch đ c a truy n ng n c a Nguy n trung Thành? ợ ấ ượ ủ ả ờ i G i ý tr l
ậ ấ ượ
ả ừ ợ ớ ồ i đ c là hình nh r ng xà nu h i sinh m nh m d
ộ ạ ườ ọ ớ ạ ọ ố
ẩ : ủ ề ng g i ch đ tác ph m ẽ ướ ắ i ng sâu s c v i ng ọ “C nh m t cây xà nu m i ngã g c, đã có b n năm cây con m c lên, ng n ọ ầ ờ
ả ẳ ệ ủ ừ ấ ự ủ ệ ấ ợ t c a r ng xà nu, b t ch p s tàn phá, h y di ọ ứ ố ố ế ệ ườ ưở ế ệ ố ế ậ ặ ắ ọ ệ ả ợ ọ ế do, khát v ng gi ủ ế ắ R ng xà nu : Ca ng i khát v ng t t ố ế ệ ế t ngh thu t n t I Chi ti ấ ượ ế Chi ti t gây n t ụ ạ ủ ẻ bom đ n c a k thù: ờ cây xanh r n, hình nh n mũi tên lao th ng lên b u tr i” ạ ấ t tàn b o Hình nh đó g i lên s c s ng b t di ả ố ủ ẻ ế ụ ộ c a k thù: M t cây ngã xu ng, b n năm cây con ti p t c m c lên. Đó cũng chính là hình nh ế ố ế ữ ng thành trong chi n tranh: anh Quy t ngã i Tây Nguyên n i ti p nhau tr nh ng th h ng ố ố xu ng có Tnú thay th , Mai ngã xu ng, Dít và Heng ti p n i. Chi ti t ngh thu t đ c s c này ộ ộ ủ ề ủ ự ừ b c l i phóng, ch đ c a truy n ng n ệ c a dân làng Xô man nói riêng, nhân dân Tây ấ ẩ ứ ố ph m ch t anh hùng và s c s ng mãnh li ộ Nguyên nói chung trong cu c kháng chi n ch ng Mĩ.
ệ ễ ậ ả ả ừ hình nh r ng
ằ ạ ự ầ ủ . Câu 3: Nh n xét s tài tình c a Nguy n Trung Thành trong vi c miêu t xà nu n m trong t m đ i bác
Tr l iả ờ
ự ả ừ ầ ạ ả I. S tài tình trong miêu t ằ hình nh r ng xà nu n m trong t m đ i bác:
ở ộ ượ ữ ể
ố ạ ươ
ậ
ả ả ạ ế ụ ẹ ạ ươ
ệ ầ ạ ầ
ạ i, đen và đ c quy n thành t ng c c máu l n” ắ ể ế ấ ứ ấ
ẳ ớ ồ ế t dùng con ch đ hòa c làm nên b i m t ngòi bút bi ứ ạ ng, t o nên ánh sáng và s c ấ ượ ứ lùng, có s c gây n t ng th t khó quên trong ự ứ ề ng, nh a a ra, tràn tr , th m ngào ng t, long ớ , hay “ ừ ặ ố ừ trên cao xu ng ”.
ắ ừ ự nh a cây bay ra, th m m màng ộ ố ạ ụ ầ ắ ư ế ữ ạ ỉ ẩ i cho tác ph m m t th h
ượ ớ c cùng v i tác gi
ẻ ẹ ủ ấ ướ ưỡ ế ữ Đây là nh ng dòng t c nh hi m có, đ ắ ắ ợ h p các s c màu, ch m kh c thành hình kh i, t o nên mùi h ề ả t nhi u câu văn đ p l đã vi nóng,…Tác gi ơ Ở ỗ ế ư “ ch v t th ườ ọ i đ c; ví d nh : lòng ng ụ ắ ồ ầ ắ lanh n ng hè gay g t, r i d n d n b m l ọ ừ Nó phóng lên r t nhanh đ ti p l y ánh n ng, th ánh n ng trong r ng r i t ơ ỡ ừ t ng lu ng l n th ng t p, lóng lánh vô s h t b i vàng t ứ ươ ị ng v kì thú Nh ng câu văn nh th không ch góp ph n đem l ấ ấ ả ủ th y ngây ng t c a Tây Nguyên, mà còn có kh năng làm cho chúng ta đ khi chiêm ng ả ng v đ p c a thiên nhiên đ t n c.
ệ ủ ữ ễ
ử ạ ị ủ c a Nguy n Trung Thành, nh ng câu nói nào c a ờ ố ữ c nh ng chân lí l ch s và đ i s ng cách m ng? Nêu ý
ấ ắ R ng xà nu ừ Câu 4: Trong truy n ng n ế ượ ậ ụ ế nhân v t c M t đã đúc k t đ ủ nghĩa c a các câu nói y.
ợ ả ờ i
ế ữ ậ ụ ế
: ậ ụ ế ữ ờ ệ ừ
ữ c a Nguy n Trung Thành, nhân v t c M t có nh ng l ị ủ ờ ố ử
ầ ả ộ ả ễ i nói ế ượ c nh ng chân lí l ch s và chân lí c a đ i s ng cách c này còn” , “ Chúng nó đã c m súng, mình
ữ ướ Cán b là Đ ng. Đ ng còn, núi n ”.
ướ ẳ
ệ ộ ậ ự ả ườ ả ả ạ ấ ng đ u do c a dân t c và đánh Mĩ ph i đánh lâu
ộ ấ ủ ả ườ ị c này còn” kh ng đ nh con đ ủ ả ộ ả i phóng.
ị
ả ầ ả ủ
ầ ố ỉ ố ử ườ ạ ứ ầ ả ” khái quát chân lí l ch s là ph i ẻ ạ ạ ạ ự i b o l c ph n cách m ng c a k thù, con đ ng duy ạ ẻ ể i k thù tàn b o, đánh
ạ ự ấ ể ả ổ G i ý tr l ủ I. Nh ng câu nói c a nhân v t c M t có ý nghĩa đúc k t nh ng chân lí Trong truy n ng n ủ ắ R ng xà nu mang ý nghĩa khái quát cao, đã đúc k t đ ạ m ng. Đó là: “ ả ầ ph i c m giáo! II. Ý nghĩa: ộ + Câu nói: “ Cán b là Đ ng. Đ ng còn, núi n tranh cách m ng cũng là con đ ng b o v đ c l p t ề dài, Đ ng là ni m tin c a nhân dân trong cu c đ u tranh gi + Câu nói: “ Chúng nó đã c m súng, mình ph i c m giáo! dùng b o l c cách m ng đ ch ng l i phóng đ t n nh t đ gi ỏ đu i chúng cút kh i quê h ạ ể ấ ướ c ch có th là c m vũ khí đ ng lên ch ng l ươ ng.
Nh÷ng ®øa con trong gia ®×nh ễ
ữ ủ ễ ệ ắ Nguy n Thi Câu1: Tóm t ” c a Nguy n Thi. t truy n ng n “
ắ Nh ng đ a con trong gia đình ợ ả ờ ứ G i ý tr l i
ứ ế ề nh ng đ a con trong gia đình t v “
ộ ế ố
ộ ị
ạ Ở ơ đ n v , Vi ớ ọ ọ
ộ ệ ố ế ừ ườ ư t c l
i, hai m t không nhìn th y gì. Lúc t nh, Vi ế ệ ượ t đ ỉ ườ ư ặ ạ ệ ữ ệ Truy n vi ề m t gia đình có truy n th ng cách m ng, cha m đ u b gi c gi ộ ộ tòng quân, cùng đi b đ i m t ngày. ấ ở ừ ộ ậ r ng cao su v i b n Mĩ, Vi Trong m t tr n đ u ị ươ ắ ắ ng kh p ng nh ng b th ư ộ ồ đi tìm đ ng đ i nh ng lúc thi p đi Vi ” là Vi ẹ ề ệ ượ ồ t đ ệ t tiêu di ấ ữ i nh ng ng ế ị ệ t và Chi n. Hai ch em sinh ra trong ế ị ị ặ t ch t. Hai ch em hăng hái ư ậ ộ ọ ậ c đ ng đ i g i tên thân m t là c u T . ủ ị c m t xe b c thép c a đ ch ể ạ t t ng đo n đ ứ ầ i thân trong gia đình. L n th t nh g p l
ỉ ệ ế ữ ớ
ệ ầ
ệ ữ ứ ố ổ ế ị ắ ủ ệ t nh nh ng ngày cùng ch Chi n đi b n chim, gi ắ ế ế ứ ộ ộ ờ đi b đ i Vi
ớ ồ ế ầ
ả ẫ ớ t, hình nh má v n còn trong đ u Vi
ề ế ẫ
ộ ụ ậ
ế ặ ậ ộ ệ ượ ươ ụ ư ư ặ ế ế ệ ắ ế ị ậ ớ ế t nh nh ng đêm cùng ch Chi n đi b t ch, nh chú hai t nh d y nghe ti ng ch nhái kêu,Vi ự ặ ớ t là cu n s gia đình… L n th ba, ti ng tr c Năm, nh nh ng câu hò c a chú Năm, đ c bi ệ ữ t t, Vi thăng đánh th c Vi ẫ ứ ứ ư ế ệ , ti ng d gáy re re đánh th c v n mang theo cái ná thun. R i Vi t nh đ n má… L n th t ớ ị ệ ầ ệ Vi t nh ngày hai ch em đăng kí đi tòng quân v i ý ể ả ố chí quy t tâm tr thù cho má. Đ n ngày th ba, anh Tánh d n ti u đ i đi tìm l c su t chi u dài ề ề ị ở ố c đ a v đi u tr m t tr n… cu i cùng cũng g p đ ế ị t th cho ch Chi n. m t b nh vi n dã chi n. Khi v t th ớ ế ệ t, Vi ứ ệ t trong m t b i r m. Vi c Vi ắ ng s p lành, anh Tánh nh c Vi ộ ệ ượ t đ ế ệ t vi
ủ ữ ễ ậ . Câu 2: Nêu nh ng nét chính c a phong cách ngh thu t Nguy n Thi
i
ệ ả ờ G i ý tr l ễ ợ ậ ữ :
ộ ủ ườ ộ ệ Nhà văn c a ng ế i nông dân Nam B trong cu c kháng chi n
ủ ượ c xem là “ ứ ướ ”. c ữ ừ ấ
ậ ữ ạ ắ ễ ế
ể ạ ấ ấ ấ ả ườ ừ ằ ẽ, đ l
ậ i d u n sâu đ m trong lòng ng ữ ủ ễ ấ ộ i nông dân vùng đ t Nam B , nh ng con ng
ữ ắ ự ặ ả
ộ ươ ẵ ổ ố ườ ậ ng, vì đ c l p t ừ do c a T qu c.
ự ễ ậ ả ủ ờ ố ắ ả , có kh năng thâm nh p đ i s ng ộ ậ ự năng l c phân tích tâm lí s c s o
ậ . Nh ng nét chính c a phong cách ngh thu t Nguy n Thi ễ Nguy n Thi đ ố ch ng Mĩ c u n ẫ ố ngôn ng phong phú, góc c nh, đ m ch t Nam B ự ữ ộ, v a th m đ m hi n th c d ệ ằ B ng v n ữ ắ ọ ệ ủ ộ kh c h a nh ng t c a chi n tranh, v a đ m th m, tr tình, Nguy n Thi có kh năng d i, ác li ể ậ ạ ậ i. Nhân v t tiêu bi u nhân v t có cá tính m nh m ườ trong sáng tác c a Nguy n Thi là nh ng ng i ấ ừ ồ có b n ch t v a h n nhiên, b c tr c, trung h u v a có lòng căm thù gi c sâu s c; vô cùng gan góc, s n sàng hi sinh vì quê h Nguy n Thi là cây bút có ộ n i tâm nhân v t.
ấ ử ủ Câu 3: Ch t s thi c a thiên truy n
ứ ả ờ ệ Nh ng đ a con trong gia đình? i ữ ợ G i ý tr l
ể ệ ở ố
ượ ả ộ ổ ệ ố c c m t T qu c i
ậ ng.
ấ ử ủ t ạ c m nh n đ ươ
ượ ấ ử ệ Ch t s thi đ c t truy n: c th hi n ệ ề ộ ế ề Truy n vi t v chuy n v m t gia đình nh ng ta l ấ b ng s c m nh sinh ra t ạ ứ ế đang hào hùng chi n đ u ệ Ch t s thi c a truy n th hi n qua chi ti ị ả ư ừ ữ nh ng đau th ế cu n s c a gia đình ố ổ ủ ử ủ ấ ị ổ ộ ấ ướ ộ + Cu n s là l ch s gia đình mà qua đó th y l ch s c a m t đ t n ộ c, m t dân t c
ộ
ằ ể ệ ử ố ố ế trong cu c chi n ch ng Mĩ. ậ ủ ứ ậ ủ ố ố + S ph n c a nh ng đ a con, nh ng thành viên trong gia đình cũng là s ph n c a nhân
ữ ố ữ ộ ế ố
ệ ủ ề ấ ử
ề ậ ỗ
ớ ổ ệ ấ ộ
ậ ủ ể ế ứ ướ ươ c th
ố ộ ờ ả ủ ế ế ệ dân mi n Nam trong cu c kháng chi n ch ng Mĩ kh c li t. ệ ể ệ Ch t s thi c a truy n th hi n các nhân v t c a truy n: ố , đ u gánh vác trên vai trách ề ề ệ M i nhân v t trong truy n đ u tiêu bi u cho truy n th ng ạ k t tinh ph m ch t anh ẩ ế ố ệ ớ nhi m v i gia đình, v i T qu c trong cu c chi n tranh v qu c vĩ đ i, ặ ướ : yêu n ố ườ ủ ng nhà, căm thù gi c, c hùng c a con ng i Nam B th i ch ng Mĩ c u n ậ ồ ườ ấ quy t tâm chi n đ u, dũng c m, kiên c ng mà h n h u, th y chung…
ặ ắ ề ệ ậ ữ ứ ắ Nh ng đ a con trong gia đình c aủ
ệ Câu 4: Nét đ c s c v ngh thu t trong truy n ng n ễ Nguy n Thi.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ố
ệ ơ t r i vào m t tình hu ng đ c bi ồ ườ ặ ệ ề ầ ộ ị ạ ặ ệ : nhân v t Vi ậ ế ạ ở chi n tr i ố t (trong ấ ộ ng, b l c đ ng đ i, nhi u l n ng t ng n ng ph i n m l
ạ
i). ứ ậ ự ấ ng th c tr n thu t đ c s c i tr n thu t t ờ ể i k
ậ ặ ắ : ng ậ ọ ư gi u mình nh ng cách nhìn và l ề ặ ụ ề ậ ạ ệ V ngh thu t t o tình hu ng truy n ộ ậ ả ằ ị ươ m t tr n đánh b th ồ ỉ đi r i t nh l ươ Ph ạ l
ườ ầ ậ ộ ậ
ầ ệ ủ ệ ừ ượ ệ c thu t, k cùng m t lúc tính cách nhân v t cũng đ ở ậ ẻ ấ ẫ ớ c k qua con
ố ầ ể ặ ắ ọ ậ ệ i theo gi ng đi u c a nhân v t. L i tr n thu t này có hai tác d ng v m t ngh thu t: ắ ọ ượ c kh c h a. + Câu chuy n v a đ ể ượ + Câu chuy n dù không có gì đ c s c cũng tr nên m i m , h p d n vì đ ắ ấ ệ ậ
ữ ấ ạ ằ ộ : Ngôn ng phong phú, giàu giá tr t o hình, góc c nh và đ m ch t Nam B .
ữ ậ ữ ạ ậ ắ
ệ ế i. Nhân v t nh má Vi
ệ ả ấ ồ
i nông dân vùng đ t Nam B , nh ng con ng ậ ấ ừ ẵ ắ
ủ ổ
ệ ữ ủ m t, t m lòng và b ng ngôn ng , gi ng đi u riêng c a nhân v t. ậ ị ạ Ngôn ng truyên ẽ ậ : Truy n kh c h a đ ọ ệ ọ ượ ệ ắ c nh ng nhân v t có cá tính m nh m , Ngh thu t kh c h a nhân v t ư ườ ể ạ ấ ấ ậ ậ t là đ l t, chú Năm, Chi n Vi i d u n sâu đ m trong lòng ng ộ ộ ườ ữ ườ ữ nh ng ng i có b n ch t v a h n nhiên, b c ừ ặ ự tr c, trung h u v a có lòng căm thù gi c sâu s c; vô cùng gan góc, s n sàng hi sinh vì quê ộ ậ ự ươ ng, vì đ c l p t h ả ậ Ngh thu t miêu t ố do c a T qu c. ắ ả ậ s c s o. tâm lí nhân v t
ứ ữ ủ ề ủ ệ và ch đ c a thiên truy n
ủ ễ ắ . Câu 5: Nêu ý nghĩa nhan đ ề Nh ng đ a con trong gia đình ng n này c a Nguy n Thi
Tr l iả ờ
ề ị ỉ ị ế ệ ủ không ch có giá tr thông báo v v trí th h c a
ề ứ ợ
ữ ậ ứ ưỡ ưở ườ ượ i đ c nuôi d ng và tr ng thành
ố ề hào.
ữ ườ ố ứ ế ề ữ Đó là nh ng con ng ự ố ẹ t đ p, đáng t ữ Đó là nh ng con ng ố i đã ti p n i x ng đáng truy n th ng
ạ
ữ ề ế ề ặ ợ ố ị : Nhan đ kh ng đ nh, ng i ca m i liên k t b n ch t, thiêng
ế ệ ữ ữ ườ ớ i v i gia đình.
ồ ứ ủ ề ệ ị ươ ữ ả t khi b th ng v nh ng thành viên trong gia đình, tác gi
ướ ầ ủ ủ ề ợ ca ng i tinh c, truy n th ng cách m ng c a m t gia đình cũng là c a nhân dân mi n Nam
ạ ố ố ố ế ộ ộ ượ I. Ý nghĩa nhan đề: Nhan đ ề Nh ng đ a con trong gia đình ữ hai nhân v t chính mà g i nhi u ý nghĩa: Nh ng đ a con trong gia đình trong gia đình có truy n th ng t ứ Nh ng đ a con trong gia đình ủ cách m ng c a gia đình. ẳ ứ Nh ng đ a con trong gia đình liêng gi a các th h trong gia đình, gi a con ng II. Ch đủ ề: Qua h i c c a Vi ề th n yêu n ế trong cu c kháng chi n ch ng Đ qu c Mĩ xâm l c.
ữ ủ ế ượ
ứ ậ ự
ủ ố ớ ệ ể ệ t.
ậ ạ ệ Câu 6: Trong Nh ng đ a con trong gia đình i ch y u qua dòng c thu t l , chuy n đ ớ ế ấ ế ụ ư ậ ậ ạ ồ ưở ng c a nhân v t nào? S thu t l h i t i nh v y có tác d ng th nào v i k t c u ậ ế ệ truy n và đ i v i vi c th hi n các nhân v t, tình ti iả ờ Tr l
ậ ầ ượ ủ ậ t. Lúc này Vi ệ ị t b
ươ ồ ưở i ch y u qua dòng h i t ữ ệ ứ ố ồ ứ ủ ặ ấ ầ ỉ t đ t n i sau nh ng l n ng t đi, t nh l ệ ng c a nhân v t Vi ạ i.
ồ ưở ư ế ệ ế ả
ưở ụ ạ ờ ộ ộ ố ự ệ ượ ỗ ầ ễ ấ ệ ậ : I. Ngh thu t tr n thu t ủ ế ậ ạ ệ Chuy n đ c thu t l ng n ng. Dòng h i c c a Vi th II. Tác d ngụ : ự ố ế ấ L i k t c u d a vào dòng h i t ho t, không ph thu c vào th i gian. M i l n liên t ng nh th làm cho truy n giàu c m xúc, di n bi n linh ố c ch p n i và các ng, m t s s ki n đ
ượ ậ t hi n ra, đ ồ c tô đ m d n d n. Đ ng th i b n thân ng
ầ ượ ể ệ ệ ượ ầ ờ ả ệ ầ ủ ặ ả ầ ng cũng d n d n th hi n đ ầ c b n lĩnh và tính cách c a mình, đ c bi ườ i ố t là trong m i
ệ ớ thành viên trong gia đình l n l ồ ưở h i t quan h v i các thành viên trong gia đình.
ChiÕc thuyÒn ngoµi xa
ễ
ễ ệ ậ
ổ ậ ệ ủ ề ủ ị ờ ề ả Nguy n Minh Châu Câu 1: Anh/ch hãy nêu nét n i b t trong phong cách ngh thu t Nguy n Minh Châu và hoàn c nh ra đ i, ch đ c a truy n ng n
ắ “Chi c thuy n ngoài xa”. ợ G i ý tr l i
ệ ễ ế ả ờ :
ộ ữ ủ i d u n tài năng, phong cách đ c đáo trong nh ng sáng tác c a ông
ễ ề ả ứ
ộ ố ề ộ
ủ
ữ ơ ề ồ ả : Sáng tác c a Nguy n Minh Châu nghiêng v c m h ng anh hùng ca ph n ủ ườ i và cu c s ng c a nhân dân trong ấ ọ ẩ ạ h t ng c n gi u ệ t. ườ ” gi a n i bom cày, đ n x i...c a chi n tranh kh c li
ướ ườ ủ ự ệ t nhà văn quan tâm khám phá v đ p c a “ ạ i ng t ẻ ẹ ế ố ng v i nh ng khám phá s
ơ ủ ớ ờ i đ i th ữ ườ ệ ề ở
ng ạ ự ự
ằ ố
ữ ấ ằ ấ ấ ấ ớ ự ữ ớ ổ ế ự bình di n đ o đ c, th s . Nhà văn có nh ng tìm tòi đ i m i trong đ tài và ế ể ệ ễ t lý, đi sâu khám s tri ờ ộ ủ ị ườ ộ ố ng, đi tìm nh ng giá tr vĩnh h ng c a cu c i trong cu c s ng đ i th ụ ẩ ủ ẩ ọ ” n khu t đ ng sau cái l m láp, b i b n c a ạ h t ng c
ườ ậ ủ I. Phong cách ngh thu t c a Nguy n Minh Châu ể ạ ấ ấ ễ Nguy n Minh Châu đ l ờ qua các th i kì. ướ c 1975 + Tr ệ ứ ệ ánh, tái hi n b c tranh hi n th c sinh đ ng v con ng ặ ố ế kháng chi n ch ng Mĩ. Đ c bi trong b sâu tâm h n con ng ễ + Sau 1975: Ngòi bút Nguy n Minh Châu h ạ ứ ậ ờ th t đ i th bút pháp sáng t o Nguy n Minh Châu th hi n rõ nét phong cách t ườ ậ phá s ph n con ng ẻ ẹ ố s ng, khám phá các v đ p khu t l p – “ ờ đ i th ng.
ủ ề ủ ờ ả ế ề ắ “Chi c thuy n ngoài xa”?
ợ Câu 2: Hoàn c nh ra đ i, ch đ c a truy n ng n ả ờ i ệ G i ý tr l
ả ượ ạ ” đ ứ
ậ ễ ề Chi c thuy n ngoài xa ẩ ủ ế s tri
ằ ẩ
ộ ủ ế ố ớ ả ả t đ i v i nh ng c nh đ i, thân ph n, tr trêu c a con ng
ủ ủ ề ể ệ ờ ể ệ
ờ ắ ủ ộ ậ ề ườ ớ ệ ệ ệ ờ ữ ắ ả ộ ớ ờ
ộ ố ộ ố ườ ả ầ ả ậ ơ
i m t cách gi n đ n, c n ph i nhìn nh n cu c s ng và con ng ề ề ộ ế ế t 1983, thu c giai đo n sáng tác th Hoàn c nh sáng tác: “ c vi ự ự t lý c a nhà văn. hai c a Nguy n Minh Châu; tác ph m in đ m phong cách t ễ ẩ Ch đ tác ph m: B ng tài năng c a m t cây bút b n lĩnh, qua tác ph m, Nguy n Minh Châu ườ ủ ữ ộ i đã th hi n m t tình yêu tha thi ậ ệ ậ Ngh thu t ồ đ ng th i cũng th hi n nh ng chiêm nghi m sâu s c c a mình v ngh thu t: ể ớ i ngh sĩ không th nhìn chân chính ph i luôn luôn g n v i cu c đ i và v i cu c đ i, ng ộ ườ ộ cu c s ng và con ng i m t ạ cách đa d ng, nhi u chi u.
ề ế ủ ệ ắ ễ ” trong truy n ng n cùng tên c a Nguy n
Câu 3: Ý nghĩa nhan đ “ề Chi c thuy n ngoài xa Minh Châu ?
ả ờ ợ G i ý tr l i
ẩ ể ễ ủ
ẩ ề ạ ủ ứ ự
ế ”:
ế ệ ố ệ ữ ộ ờ ụ là m t n d ngh thu t ậ v ề m i quan h gi a cu c đ i và
ậ ệ
ộ ẻ ẹ ự ơ ươ ả ớ trong s ng s m – m t v đ p th c đ n gi n và toàn
ệ ậ ủ ộ ố
ờ ả ộ ộ ố Ở ọ đó, ngoài v ch ng h , còn có c m t đàn con. Cu c s ng khó khăn đói kém n i ườ i ơ ở
ườ ậ ổ
ộ ế ứ ề ẹ
ề ầ ế ị
ế ậ ủ ệ ậ … đó cũng là cách nhìn, cách ti p c n c a ngh thu t chân chính đ ớ ẻ ượ c
ừ
nhan đ y. ứ ề ệ ẳ ả
ệ ả ự ệ ự ữ ự ệ ố ủ ườ . Hãy rút ng n kho ng cách gi a hi n th c và ngh i ngh sĩ ph i trung th c nhìn th ng vào ệ
i ờ ệ ậ ế ề Chi c thuy n ngoài xa là tác ph m tiêu bi u cho sáng tác c a Nguy n Minh Châu sau 1975, ề ư ể ệ th hi n nh ng tìn tòi trong sáng t o c a nhà văn. Nhan đ tác ph m ch a đ ng nhi u hàm ý sâu s c. ắ II. Ý nghĩa nhan đ “ ề ề Chi c thuy n ngoài xa Nhan đ ề Chi c thuy n ngoài xa ộ ẩ ề ngh thu t. Đó là hình nh ả ề ế chi c thuy n ngoài xa ộ ủ ự bích, m t chân lí c a s toàn thi n ế ề Đó còn là chi c thuy n có th t trong cu c đ i, là không gian sinh s ng c a gia đình ng ợ ồ hàng chài. ch t ch i làm con ng i thay đ i tâm tính. ề ẩ ể ượ . Chi c thuy n ngoài xa ng v cái đ p ngoài xa n ch a nhi u oái oăm, tr còn là bi u t ậ xa g n, vầ ệ ế trêu, ngang trái, ngh ch lí mà n u không đ n g n thì khó mà phát hi n ra. Vì v y, ề ẳ b ngoài – cái th m sâu ợ ề ấ g i ra t ườ ự Nhan đ ch a đ ng thông đi p c a nhà văn: ng ắ ậ hi n th c, nhìn vào s ph n con ng ộ ờ . ậ thu t. Ngh thu t chân chính không r i xa cu c đ i
ệ ủ ệ ệ
ế ả ủ ễ ị ắ Chi c thuy n ề ế ộ ủ ậ t c m nh n và thái đ c a
ệ ấ ậ Câu 4 : Hai phát hi n c a nhân v t ngh sĩ Phùng trong truy n ng n ngoài xa c a Nguy n Minh Châu là gì? Anh/ ch hãy cho bi Phùng qua hai phát hi n y.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ộ ủ ữ ệ ậ ả ớ ườ I. Hai phát hi n v i nh ng c m nh n và thái đ c a ng i ngh sĩ ệ :
ề ướ ế ắ ờ ả c nh đ t tr i cho
ớ ứ ấ là m t “ ộ ể ả ủ “ là m t b c tranh m c tàu c a m t danh ho th i c … ng s m trên bi n ban mai,
ộ ứ ặ i vó trong làn ạ ờ ổ ” Đó là ễ ỉ i mà c đ i b m máy anh ch có di m
ệ ” hình nh chi c thuy n l 1. Phát hi n th nh t ộ ự ươ s ọ ả ờ ấ ườ ệ ứ b c h a di u kì mà thiên nhiên ban t ng cho con ng ắ ặ ượ phúc b t g p đ ộ ầ c m t l n.
ả ạ Anh c m th y vô cùng h nh phúc cái h nh phúc c a s khám phá s ự
ủ ự ẹ ả ệ ủ ấ ườ ệ ệ ẹ ạ ậ ậ ủ C m nh n c a Phùng: ả c m nh n cái đ p tuy t di u c a ng ạ i ngh sĩ trong hành trình đi tìm cái đ p và sáng t o
ộ
ườ i ngh sĩ đã “ ắ ệ ờ ầ ư ố cu n phim ữ ẹ ằ ằ ộ ồ ế ấ b m liên thanh m t h i h t m t ph n t hóa ấ ử b t t ”, ấ ả ” cái đ p b ng nh ng t m nh ” kia nh m “
ệ ộ ủ Thái đ c a Phùng : Ng ả ố c nh đ t tr i cho thu vào ng kính “ ậ ủ ngh thu t c a mình.
ứ ượ ủ ớ ờ
ộ ố ả ể ư ế ườ ữ ề ng b t ng và tr trêu nh trò đùa quái ác c a cu c s ng. i lam lũ trên bi n c , là
ộ ả m t c nh t ủ ẹ ư ạ ả ấ ư ơ ủ ượ ạ ộ ệ 2. Phát hi n th hai là ế ướ B c ra chi c thuy n ng ph đ p nh m kia là nh ng ki p ng ả c nh t ng phi đ o lí c nh b o hành c a m t gia đình hàng chài.
ậ ẻ ẹ ằ ậ
ả ề ơ ộ ậ ộ ị chi cế : Anh cay đ ng nh n ra đ ng sau cái v đ p th m ng c a “ ” m t s th c tàn nh n c a m t bi k ch gia đình. Phùng nh n ra đ ng sau cái
ộ ự ự ậ ệ ắ ẫ ủ ấ ạ ệ ủ ủ ằ ộ ờ ủ C m nh n c a Phùng thuy n ngoài xa ứ ẹ đ p – b c tranh ngh thu t kia l i là cái x u, cái ác, cái trái ngang, nghi t ngã c a cu c đ i.
ứ ế ầ ạ
ờ ư ế ừ ấ ắ ữ ệ ộ ủ Thái đ c a Phùng ườ nhìn”. Ng ồ ố ứ ứ c đ ng há h c m m ra mà : Anh kinh ng c đ n m c m y phút đ u “ ề ứ trong con thuy n i ngh sĩ s ng s nh không tin vào m t mình khi ch ng ki n t
ệ ừ ườ ườ ộ i đàn ông và m t ng
ề ướ ả ộ ề ế ạ ờ
ượ ứ ế ạ ả
ơ ướ ự ạ ế ả ấ ố ủ c s b o hành c a cái ác, anh đã “
ẹ ư ơ đ p nh m mà anh v a phát hi n kia b i đàn bà quái c ra là m t ng ạ ướ c ra đi v phía b và ti p theo là c nh b o hành trong gia đình thuy n chài. Anh không b l ị ể ợ ộ c khi ch ng ki n c nh lão đàn ông đánh v m t cách vô lý và thô b o. Phùng th ch u đ ạ ứ ể v t chi c máy nh xu ng đ t ch y không th làm ng tr iớ ”… nhào t
ế ế
ố ế ạ i
ộ ẩ Thế t: “ ớ ”.Anh (ch )ị ứ ấ ễ ả hành đ ng c a nhân v t nào trong tác ph m? Tình
ễ ” nhà văn Nguy n Minh Châu vi ả ủ ủ ế ừ t t t câu văn trên di n t ộ ế ố ề Câu 5: Trong tác ph m “ẩ Chi c thuy n ngoài xa ờ ẳ ồ r i ch ng bi , tôi đã v t chi c máy nh xu ng đ t ch y nhào t bao gi ế hãy cho bi ẫ hu ng d n đ n hành đ ng đó là gì? Nêu ý nghĩa c a tình hu ng y? ậ ố ấ
Tr l iả ờ
ượ ề ậ I. Nhân v tậ đ c đ c p : qua câu văn
ẳ ứ ả ấ ạ ố ờ bao gi i ớ ” là
ế ừ t t ủ , tôi đã v t chi c máy nh xu ng đ t ch y nhào t ậ ế ế ả ệ ế ồ Câu “Th r i ch ng bi ộ ễ ả câu văn di n t hành đ ng c a nhân v t ngh sĩ nhi p nh Phùng.
ế ố ẫ II. Tình hu ng d n đ n hành đ ng ộ :
ố ẫ ứ ủ
ề ế ệ ế ừ ư ầ b
ờ
ủ ẹ ế ề ắ ư ườ ứ ộ ắ ế
ườ ộ ế ả ề ả ố ị
ượ ề ề chi c thuy n ế phát hi n th hai c a Phùng v ư ơ ề chi c thuy n ng ph đ p nh m kia là i đàn bà, h băng qua quãng b phá và ti n v bãi xe tăng ợ ế i đàn ông dùng chi c th t l ng đánh v , không h kêu m t ti ng, không ch ng tr , cũng không tìm ạ ng đó, anh vô cùng ng c nhiên, không kìm đ c lòng mình,
i v cam ch u, nh n nh c “ ượ ấ ạ ớ ộ ế ừ Tình hu ng d n đ n hành đ ng đó chính là t ướ ế ngoài xa. Khi chi c thuy n ti n vào g n, c ra t ọ ườ ộ i đàn ông và m t ng m t ng ậ ỏ Phùng đã t n m t ch ng ki n c nh ng h ng. Và ẫ ụ ườ ợ ng ướ ả ạ . Tr ố cách tr n ch y” c c nh t ố ả ế ứ anh đã v t chi c máy nh x ng đ t ch y nhào t i.
ố : ủ III.Ý nghĩa c a tình hu ng
ố ấ ấ ủ ẩ ậ ả ắ
ạ ẻ ẹ ơ ướ ả ầ ể ạ ỉ
ự ộ ộ ườ ườ ườ ậ i lính, anh không th làm ng tr ệ ề i ngh sĩ có ni m đam mê ngh thu t mà anh còn là m t con ng
ệ ươ ấ ủ Tình hu ng y góp ph n kh c ho v đ p trong ph m ch t c a nhân v t. Đó là b n ch t c a ộ c c nh b o hành và s đ c ác. Phùng không ch là m t ng ng i có lòng nhân ái, giàu tình yêu th ng.
ủ ậ ẫ ố ậ ế “nh n th c” ấ Tình hu ng y d n đ n ứ c a nhân v t:
ộ ự ậ ầ ụ ư ậ ằ
ự ứ ạ ơ ườ ề ủ ầ ị ẹ + Phùng nh n ra đ ng sau con thuy n đ p nh trong m kia là m t s th t tr n tr i, phũ ộ ố phàng, là s ph c t p và đ y ngh ch lí c a cu c s ng con ng i.
ố ậ ệ ầ
ườ ữ ể ể ề ậ
ề ơ ộ ố nh ng bí n bên trong thân ph n con ng ệ ệ ậ ậ ở
ệ ộ ả ậ ệ ữ + Anh nh n ra m i quan h gi a ngh thu t và cu c s ng không h đ n gi n; c n có cái ờ ộ ẩ i và cu c đ i. nhìn đa chi u đ có th khám phá ộ ộ ờ ộ ờ + Anh không vì ngh thu t mà quên đi cu c đ i; b i ngh thu t chân chính là cu c đ i, vì cu c ờ đ i. Phùng là m t ngh sĩ chân chính.
ơ ậ ể ạ ữ ả ữ ấ ượ ắ ườ ọ Kh i d y nh ng c m xúc và đ l i nh ng n t ng sâu s c trong lòng ng i đ c.
ế ể ệ ấ ủ ẩ ậ ầ ắ ạ ỉ ủ ề
t này không ch kh c ho ph m ch t c a nhân v t mà còn góp ph n th hi n ch đ ủ ẩ => Chi ti ư ưở t t ng c a tác ph m.
c ,đã khi n “
ệ ớ ừ ộ ượ ế m t cái gì m i v a ậ ẩ ị ển ..”.Theo anh /ch ,nhân v t Đ u
ầ ị ứ ượ ườ i đàn bà làng chài không đ Câu 6: Sau khi khuyên ng ủ ố ỡ v ra trong đ u v Bao Công c a cái ph huy n vùng bi ề ậ “v raỡ ” (nh n th c ) đ c đi u gì sau tình hu ng đó ?
ố iả ờ Tr l
ỡ ề
ề ộ ờ ế ề ấ
ứ ượ : c
ể ể ỉ
ỡ ẽ ữ ế
ả c nh ng c nh đ i t ữ ủ ờ ố ượ ợ ầ ẩ ẩ ứ ỏ ả ự ứ ế ổ ữ ệ c r ng ch có thi n chí và nh ng ườ ố ổ i i tăm, đau kh . Mu n con ng ỉ ả t th c ch không ph i ch i thoát đ i ,man r c n có nh ng gi
ượ ằ ờ ố ả i pháp thi ự ễ ẽ ư ệ ờ ẩ : Đi u “v ra” trong Đ u ộ ẩ Đ u ng ra cu c đ i này còn có nhi u góc khu t; còn có nhi u trái ngang mà lí thuy t sách ở ư ỏ v ch a soi t . ề Đi u Đ u nhân th c đ ị ữ Đ u hi u ra nh ng ngh ch lí c a đ i s ng và hi u đ ả ki n th c sách v s không gi ố thoát kh i c nh đau kh ,tăm t ế ẹ ặ là thi n chí ho c các lý thuy t đ p đ nh ng xa r i th c ti n.
Hån Tr¬ng Ba, da hµng thÞt (TrÝch)
ư
L u Quang Vũ
ắ ộ ở ị ồ ươ ủ ư H n Tr ng Ba, da hàng th t : Tóm t t n i dung v k ch “ ị ” c a L u Quang Vũ và
ị ở ị Câu 1 nêu khái quát giá tr v k ch.
ợ G i ý làm bài
ắ ế ố ử
ạ ậ ế ầ ộ
ề ế ị
ạ ươ ờ ể ị ng Ba thì đau kh
ươ ờ ỏ ị i đánh c gi ươ ố ng Ba s ng l ặ ấ ề ươ ng Ba g p r t nhi u phi n toái: Lý t ả ng Ba cũng c m th y xa l … mà b n thân Tr ặ t o. Đ c bi
ấ ướ ộ ố ớ ự ữ
ề ự ấ ả ệ t thân xác anh hàng th t làm Tr ả ủ ẻ ủ ế ị ả ạ ươ i b Nam Tào b t ch t nh m. Vì mu n s a sai, nên Nam ị ừ i, nh p vào xác m t anh hàng th t v a ch t. Trú ễ ưở ng sách nhi u, ch hàng ổ ễ ng Ba nhi m ề ơ c nguy c tha hóa v i xác ng Ba quy t đ nh tr l
ị
ữ ạ ữ ể ả i và gi i l
ủ ị ậ ủ ở ị ẫ i không còn đ ứ ớ ộ ỗ nhiên c a mình, tác gi
ư ấ ự c s ng đúng v i b n ch t t ắ cu c s ng th t đáng quý nh ng không ph i s ng th
ả ố ớ ượ ố ộ ượ ườ ạ ớ ế i quy t ả đã ế ọ c s ng đúng v i mình và v i m i ộ ố c. H nh phúc chân chính c a con ng ớ ả ậ i là đ
ế ị ủ ủ ậ ả ớ ộ
ể ủ ễ ả ố c s phát tri n c a tình hu ng k ch; di n t
ệ ữ ặ
ệ ộ ả ắ ợ : hành đ ng c a nhân v t phù h p v i hoàn ộ thành công hành đ ng ả ộ ậ t là hành đ ng bên trong – ph n ớ ề ậ i tinh th n căng th ng, ngôn ng nhân v t sinh đ ng, g n li n v i tình c m, tâm
ữ ố ệ ạ ọ
ế ớ ụ ể ừ ộ ố ư ệ ệ
ề ớ ấ ắ ữ ẻ ế ắ ặ ẩ : ắ t tác ph m I. Tóm t ườ ố ươ ng Ba v n là ng Tr ồ Tào và Đ Thích cho h n Tr ị nh th xác anh hàng th t, Tr ươ ồ th đòi ch ng, gia đình Tr ị ả ạ ả ố vì ph i s ng trái v i t nhiên, gi ố ầ m t s thói x u và nh ng nhu c u v n không ph i c a chính mình. Tr ượ nhân cách và s phi n toái do m n thân xác c a k khác, Tr ế ấ cho hàng th t và ch p nh n cái ch t. ị II. Giá tr khái quát c a v k ch: ồ ễ ả ệ mâu thu n gi a linh h n và th xác, gi a đ o đ c v i t Qua vi c di n t ượ ố ườ ủ bi k ch c a con ng ọ khái quát m t bài h c nhân sinh sâu s c: ủ nào cũng đ i.ườ ng ầ ậ ệ t k ch đ y tài năng c a tác gi Ngh thu t vi ể ệ ượ ự ị ả c nh, tính cách th hi n đ ố ể ệ bên ngoài trên th hi n m i quan h gi a các nhân v t, đ c bi ẳ ầ ánh th gi ế tr ng c th , có gi ng đi u bi n hóa, lôi cu n. ạ => T m t c t truy n dân gian, L u Quang Vũ đã xây d ng thành m t v k ch nói hi n đ i ấ xu t s c, đ t ra nh ng v n đ m i m , có ý nghĩa t ộ ở ị t lí và nhân văn sâu s c. ự ng, tri ư ưở t
ồ ị
ươ ế ươ ị ị ”? Qua đó, anh/ ch hãy phát bi u ể ng Ba, da hàng th t ồ ng Ba, da hàng th t. ủ ở ị H n Tr Câu 2: Ý nghĩa nhan đ “ ề H n Tr ề ề ng, chi u sâu tri v ý nghĩa t ư ưở t t lí c a v k ch
ợ
ươ
G i ý làm bài ị ng Ba, da hàng th t ”: ẫ ớ ấ ươ ậ
ậ ổ ủ ỗ ụ ị ng Ba khi tâm ủ , phàm t c. Đó là bi k ch c a con
ượ ố i không đ
ề ặ
ấ ị ườ
ề ể ệ ấ ấ ố ẹ ữ ể
ủ ở ị t lí c a v k ch ư ưở t :
ư ẹ ọ ố
ấ ả ả ơ ớ ị ữ ế ề ng, chi u sâu tri ượ ố ậ c s ng đúng là mình, s ng tr n v n, hài i quý giá th t, nh ng đ ườ i ph i luôn đ u tranh v i ngh ch c nh,
ụ ể ườ ệ I. Ý nghĩa nhan đ “ ề ồ H n Tr ả ề Nhan đ cho th y tình c nh tr trêu, mâu thu n, đau kh c a nhân v t Tr ồ ả ẩ h n thanh cao, nhân h u ph i n mình trong thân xác thô l ậ ớ ườ c s ng th t v i mình. ng ề ẩ ủ ề ủ ấ Nhan đ th hi n ch đ c a tác ph m: đ t ra v n đ có tính ch t khái quát cao v ý nghĩa ể ủ ự ố ữ ớ ả ượ ố ẳ ồ i ph i đ c a s th ng nh t gi a linh h n và th xác, kh ng đ nh con ng c s ng là mình v i ồ ự ố ẩ nh ng ph m ch t t t đ p, s ng trong s hài hòa gi a th xác và tâm h n. ề ể ệ II. Nhan đ th hi n ý nghĩa t ườ ộ ố ủ Cu c s ng c a con ng ể ồ ữ hòa gi a th xác và tâm h n còn quý giá h n. Con ng ạ ự ầ ố ch ng l ng, dung t c đ hoàn thi n nhân cách. i s t m th
ươ ự ạ ồ ẩ H n Tr ng Ba, da hàng th t ố ị đã xây d ng trên tình hu ng
ị Câu 3: Đo n trích tác ph m k ch nào ?
ả ờ ợ G i ý tr l i
ố ị I. Tình hu ng k ch :
ị ươ ữ ắ ấ ộ ở ớ
đây là cu c đ u tranh gay g t gi a H n Tr ể ấ
ồ ươ ng Ba chút n a b th t b i tr ế ể ng Ba v i cái th xác mà nó ữ ị ấ ạ ướ ự ễ ụ ắ ủ ồ ế ị ị ượ ố ể ồ ể ể ồ ố Tình hu ng k ch ỉ ị ẩ ố trú ng . Tình hu ng y b đ y lên đ nh đi m khi H n Tr ươ ẫ d n d t c a th xác. Đ r i H n Tr ng Ba quy t đ nh ch t đi vĩnh vi n đ cu T đ c s c s ng.
ủ ố ị II. Ý nghĩa c a tình hu ng k ch này :
ủ ườ ậ ớ ả ư ọ ố i mang khát v ng s ng chân th t v i b n thân nh ng l ạ i
ướ ế ộ ẻ ị Tr c h t đó là bi k ch c a con ng ả ố ị ắ b b t bu c ph i s ng theo k khác.
ứ ả ố ả ị ự ng t ệ bao bi n cho
kh ng đ nh không th s ng gi ồ ể d i, không th o t ụ ộ ộ ể ố ẳ Th hai, tác gi ế ở mình. B i không th có m t linh h n cao khi ể ả ưở ể t trong m t th xác phàm t c.
ứ ạ ỉ ượ ố c s ng
ấ ự ố ự ố ế ậ ư ậ Th ba, đo n trích cho ta th y s s ng th t đáng quý, nh ng nó ch có ý nghĩa khi đ ấ là chính mình. Còn n u không thì s s ng y th t vô nghĩa.
ồ ươ ị ấ ượ ị ả ế Câu 4: H n Tr ng Ba lâm vào bi k ch nào và bi k ch y đ c gi i quy t ra sao?
ả ờ ợ G i ý tr l i
ồ ị ươ ủ I. Bi k ch c a H n Tr ng Ba :
ẻ ấ ả ị
ờ ư ả ề ỗ c s ng đúng nh b n ch t v n có c a mình, tr nên thô l
ồ ượ ố ả ủ ổ ứ ố ỉ ụ ở ị ố ị ấ ố i thân xa lánh, b n thân b s nh c , đau kh , b c b i khó ch u mu n thoát ra mà
ở ể ị Đó là bi k ch mà linh h n mình ph i trú nh thân xác k khác và b thân xác y đi u khi n tr thành tha hóa, không đ , phũ phàng ườ ế khi n ng c.ượ không đ
ị ượ ả II. Bi k ch đ c gi ế : i quy t
ạ ả ỏ
ươ ọ ữ ậ ộ ộ ằ bên trong m t đ ng, bên ngoài m t ề ấ
c tr v v i chính mình, không nh p vào xác b t kì ai n a và đ ị ượ ố ị ế ạ ế ị ồ H n Tr n oẻ ”, ch n cái ch t đ đ ế ể ượ ngh Đ Thích giúp cho cu T đ ng Ba quy t đ nh ph i thoát ra kh i tình tr ng: “ ở ề ớ c s ng l i.
III.Ý nghĩa :
ả ệ mu n g i t
ạ ự ườ ố ử ớ ượ ườ ọ ủ i ng ộ ố
ể ể ả ộ ố ẹ ẽ ộ ớ i đ c m t thông đi p giàu tính nhân văn: Con i khác mà ph i là chính mình, hài i m t cu c s ng đ p đ , cao ườ ng t
ị ộ T o d ng bi k ch này, tác gi ả ố ể ố d i, vay m n cu c s ng c a ng i không th s ng gi ng ướ ệ ầ ữ hòa gi a th xác và tinh th n đ hoàn thi n nhân cách, h quý.
ươ ồ ế ậ ng c a hai nhân v t H n Tr
ủ ị t ý nghĩa bi u t H n Tr
ể ượ ươ ộ ố ư ươ ạ ữ ọ ắ ọ ủ ng Ba và ị c a L u Quang Vũ ( Sách ng Ba, da hàng th t ồ ng Ba và Xác hàng
ữ ị ạ ị Câu 5 : Anh/ch hãy cho bi ồ Xác hàng th t trong đ an trích Ng văn , 12). Nêu ng n g n ý nghĩa cu c đ i tho i gi a H n Tr th t trong đo n trích.
ả ờ ợ G i ý tr l i
ượ
ạ ươ ậ : ng nhân v t ể ượ ị
ầ ồ ữ ấ ầ i v i nh ng nhu c u b n năng th p hèn. ể ng cho ph n tâm h n thanh cao, trong s ch. Xác hàng th t là bi u ả ụ ộ ỗ ớ i l
ữ ộ ố ể ệ
bên trong m t đ ng, bên ngoài m t n o ng Ba.
ủ ộ ẻ ” c a nhân v t Tr ữ ạ ứ ữ ẫ
ậ ự ấ ể ộ ể ể ệ ụ ồ t lý nhân sinh: không th có m t tâm h n thanh cao trong m t th xác phàm t c.
ộ ườ ể ố ồ I. Ý nghĩa hình t ồ ng Ba là bi u t H n Tr ể ầ ượ ng cho ph n th xác phàm t c, t t ộ ố ạ : II. Ý nghĩa cu c đ i tho i ạ ồ Cu c đ i tho i gi a H n và Xác th hi n: ươ ộ ằ ị ạ + Tình tr ng bi k ch “ ồ ạ Tình tr ng đó th hi n mâu thu n gi a linh h n và th xác, gi a đ o đ c và s th p hèn. ộ + M t tri Con ng
ể ệ ộ ị ự ủ ư ể ự ấ i ph i là s hài hòa th ng nh t gi a tâm h n và th xác. ạ Cu c đ i tho i th hi n tài năng vi
ữ ố ệ ấ t, s d ng ngôn ng đ i tho i s c nét và giàu ch t tri ậ t lý, ngh thu t kh c h a
ữ ế ị t k ch c a L u Quang Vũ: xây d ng xung đ t k ch ạ ắ ắ ọ ế ạ ữ ố ậ ế ả ộ ố ế ệ ử ụ quy t li ạ tâm tr ng nhân v t qua ngôn ng đ i tho i.
Sè phËn con ngêi (Trích) Sô – lô – kh pố
ố ả ắ ậ
ế i ệ ọ Câu 1: Nêu ng n g n hoàn c nh s ng c a nhân v t Anđrây Xô –cô lôp (trong truy n ố ậ ng n ắ S ph n con ng ủ ườ ) sau chi n tranh.
ả ờ Tr l i:
ố ế ở ề ớ ủ ớ
ế ướ ả ố p đi t
ấ ộ ộ ố ơ ọ ề ệ ạ ử ữ ị v v i nôi đau m t mát l n : gia đình thân yêu c a anh b ớ ở ấ ả t c , anh tr nên tr tr i, cô đ c và luôn ph i s ng trong giày vò đau đ n ườ ư i i (không nhà c a, không ng
ệ ể ế ể ơ ượ ầ ả ố ố ỗ
ặ ở ộ Sau chi n tranh, Xôcôl p tr chi n tranh c ầ ề v tinh th n cũng nh nh ng khó khăn v cu c s ng hi n t thân thích,..) ẫ ộ V t lên c nh ng đó, Xôcôl p v n làm vi c đ ki m s ng, đ v i đi n i đau tinh th n và không tr thành gánh n ng cho xã h i.
ủ ề ủ ệ ả ố ậ ắ S ph n con ng i ủ ườ c a Sôlô
Câu 2: Nêu hoàn c nh sáng tác và ch đ c a truy n ng n khôp.
ả ờ Tr l i:
ả ố ậ ượ đ i ắ S ph n con ng ườ c a Sôlôkhôp
ủ ệ ạ ườ i ta có th
ẩ ấ ở ọ ộ ự tác ph m này nh ng tìm tòi ch y u c a văn h c Xô vi
t su t giai đo n sau này. B i, ng ế ượ ế ủ ế ủ ậ ườ ấ ạ ể ệ t, nhà văn t p trung th hi n hình t
ọ ộ ố ự ế ệ ế ố ầ c công b l n ố ọ ự ậ , s ra ngày 31.12.1956 và 1.1.1957. Truy n có ý nghĩa khá quan tr ng đ i S th t ể ở ố ẩ ạ ệ t hi n đ i. Đây là tác ph m i b t h nh sau ng con ng ệ ượ ề c
ệ .
ủ ậ ườ t p trung khám phá n i b t h nh c a con ng i
ậ ế ề ấ
ươ ườ ở ấ ườ ỗ ấ ạ ế ng, m t mát mà chi n tranh gây ra, tác gi ở ư ng cũng nh lòng tin ế i sau chi n ữ ả ẫ v n gi t m lòng nhân ái ộ ố cu c s ng,
ệ : Truy n ng n Hoàn c nh sáng tác ố ầ đ u trên báo ể ủ ề ớ v i toàn b s phát tri n c a n n văn xuôi Xô vi ữ tìm th y ế ầ đ u tiên trong văn h c Xô vi ộ chi n tranh, nhìn cu c s ng và chi n tranh m t cách toàn di n, chân th c. V sau, truy n đ in trong t p ậ Truy n Sông Đông ố Ch đủ ề: S ph n con ng ư tranh. Song tuy vi t v nh ng đau th ở ề ữ tính cách Nga kiên c v ng ni m tin ườ ủ ị v tha c a con ng i.
ặ ắ ậ ủ ố ậ ệ ệ ắ S ph n con ng ư ưở t ng và đ c s c ngh thu t c a truy n ng n ườ c aủ i
Câu 3: Ý nghĩa t Sôlôkhôp.
ả ờ Tr l i:
t ng
ị ố ứ ữ ế ủ ư ưở : ẳ
ả ệ ự ạ ự
ạ ụ ở
ng v ể ệ ả ướ c vô vàn khó khăn tr ạ ng lai, h nh phúc.
i lính dũng c m trong chi n đ u tr
ộ ườ ẩ ệ n t ộ ả ướ ờ ị ự ế ấ ộ ố ng trong cu c s ng đ i th
ố ề i lao đ ng có trách nhi m cao c và ngh l c phi th ậ
ừ ầ
ệ ớ ậ ộ ự ừ ờ ấ ả ớ ể ượ ướ ườ c đ ng đ i r t riêng.
ứ ấ c k theo ngôi th nh t, k t c u theo trình t
ố ự ờ th i gian. S ph n con ng ứ ị ế ấ ả ậ ạ ự ề ề ầ
ệ ậ
ệ ồ ố ả ệ ; nhân v t tôi (tác gi ) thu t l ả ệ i k chuy n : tác gi
ể truy n l ng trong truy n Xôcôl p. Tác ph m có hai ng ệ ẩ ậ ặ ắ ườ ể ể ử ề ố
ậ ạ i câu ậ và nhân v t; c nhi u tình hu ng ngh thu t đ c s c đ th thách, khám phá chi u sâu tính ườ Ý nghĩa t ạ ề ẩ Đo n trích kh ng đ nh s c m nh ti m n và nh ng c ng hi n c a nhân dân Nga nói chung ưở ồ ố ổ ờ ệ trong s nghi p b o v và xây d ng T qu c, đ ng th i th hi n lòng khâm ph c và tin t ng ậ ồ ở ườ tính cách Nga kiên c ng i mà con ng và nhân h u, đ ng c m tr ươ ớ ươ ả ượ ườ i ph i v i t t qua trên con đ ng ậ ẻ ườ ủ ả c k thù, Nhân v t trung tâm c a tác ph m là m t ng ườ ườ ộ ườ m t ng ng. ờ ạ ộ ặ Đ t nhân v t vào nhi u m i quan h v i dân t c, nhân dân, th i đ i, gia đình,.. nhà văn đã nâng ộ ủ ừ ử ậ nhân v t lên t m vóc s thi. Nhân v t chính v a là bi u t ng c a nhân dân Nga, v a là m t ữ ả ố ậ s ph n cá nhân v i nh ng c nh ng , s t ng tr i và b ệ ậ : ặ ắ Đ c s c ngh thu t ượ ườ ề ẩ i Tác ph m đ ầ ưở ng anh hùng ca v lòng dũng c m, v tinh th n ch u đ ng và s c m nh tinh th n mang âm h ườ ủ i Nga, tính cách Nga. c a con ng ế ượ t theo ki u Truy n đ c vi ượ ừ ệ c t chuy n anh nghe đ ề ượ ạ nhà văn t o đ i Nga. cách Nga, con ng
ư ể ế ủ ề ộ ờ Câu 4: Nêu nh ng hi u bi ố . t c a mình v cu c đ i nhà văn Sôlôkh p
ả ờ Tr l i:
ạ
ị ấ ủ ạ i m t th tr n c a vùng sông Đông. ớ t l ộ i l c tham gia cách m ng khá s m.
ố ừ ề ể ế
ế ứ ề ế ự ọ h c. ặ ậ ế ắ ổ ườ ng và vi ế t
ượ ề ọ ổ ế ả i Nôben v văn h c năm 1965.
ế ấ ố
M. Sôlôkh p ố (1905 1984) sinh t ế ỗ ạ Là nhà văn Xô vi T ng làm nhi u ngh đ ki m s ng và luôn t Trong th chi n th hai ông là phóng viên m t tr n, rong ru i kh p các chi n tr ậ ề nhi u bài chính lu n, bài kí n i ti ng. ự ậ c vinh d nh n gi Ông đ ể ẩ Các tác ph m tiêu bi u: ườ ậ ố + S ph n con ng i + Sông Đông êm đ m.ề ấ ỡ + Đ t v hoang ọ + H đã chi n đ u vì T qu c,.. ả ẩ ộ ố ổ ố ủ ề ệ ộ ườ i
Các tác ph m c a Sô lô kh p ph n ánh m t cách toàn di n v cu c s ng và con ng ế trong chi n tranh.
¤ng giµ vµ biÓn c¶ (Trích) Hê – minh –uê
ữ ể ế ủ Câu 1: Nêu nh ng hi u bi t c a mình v cu c đ i nhà văn Hê minh uê.
ề ộ ờ ả ờ Tr l i:
ộ ạ Ơ i bang Ilinoi trong m t gia đình trí th c nit Hê minh uê (18991961) sinh t
ườ ứ ở Mĩ. ế ớ ầ ế ng, tham gia chi n tranh th gi i l n th ứ t nghi p ông đi làm phóng viên chi n tr
ấ
ờ ự ậ ậ ế ệ ấ ộ th h m t mát ườ ng th i, t ế ở ề ng Italia, ông tr v Hoa kì. nh n mình thu c , không hòa nh p đ ượ c
ế ỉ ố ệ ờ ệ i văn ki m l ả i, ki m c m
ươ ạ ề ướ
ng và th c thi nguyên lí “ ụ ề c Mĩ th k XX. Ông khai sinh l ả t ng băng trôi ”... ộ ế ằ ơ ả vi t m t áng văn xuôi đ n gi n và
ọ
ệ ồ ườ ”. i ề i Nô ben v văn h c 1954. ừ vũ khí, Chuông nguy n h n ai, Ông già và bi n c ệ ố Sau khi t ế ở ị ươ chi n tr ng nh t. B th ộ ươ ề ấ ọ Th t v ng v xã h i đ ờ ộ ố ớ v i cu c s ng đ ng th i. ấ ủ ướ Là nhà văn vĩ đ i nh t c a n ườ ự xúc, là ng i đã đ x ế ề ề Dù vi t v đ tài gì, ông cũng đ u nh m m c đích “ ự ề trung th c v con ng ả ậ Nh n gi Các tác ph mẩ : Giã t ể ả,..
ế ả ủ ộ ẩ Ông già và bi n cể ả c a Hêminhuê là m t
ể ượ ả Câu 2: Hình nh con cá ki m trong tác ph m ữ ng mang nh ng ý nghĩa gì? hình nh bi u t Tr¶ lêi
ả ể ượ ả
ề ng mang nhi u ý nghĩa: ế ể ấ ặ ớ n ộ ượ ” c a con cá l p đi l p l
ặ ạ ơ ố
ậ ể ể ộ ố ắ ể ướ ị ự ng, dũng mãnh. Suy nghĩ sâu h n cũng có th hi u là nh ng c g ng cu i cùng ướ c c hi m nguy, tr
ạ ề ạ ế Hình nh con cá ki m là m t hình nh bi u t ủ ữ “Nh ng vòng l i trong tr n chi n đ u v i ông lão bi u th s ườ ữ ngoan c ư ệ ủ ế ứ t c a con cá. Đó cũng là thái đ hiên ngang tr nh ng h t s c mãnh li ố ữ nh ng đe do v m ng s ng,
ầ ể ượ ồ ng c a thiên nhiên kiêu
ệ ờ ủ và v đ p tuy t v i c a con các ki m là bi u t ưở ả ườ ằ ủ ướ ẻ ẹ ổ T m vóc kh ng l hùng, kì vĩ…, là hình nh c a ế ng mà con ng ủ ổ i h ng theo đu i. ơ c m , lý t
ự ợ ị
ư ị ệ ế ướ ế ự ế ờ ắ ắ hình nh ề ế
ả ự ỡ ư ướ ệ ủ t c a con cá ki m khi ch a b chi m lĩnh và khi đã b chi m lĩnh, g i hàm ý v S khác bi ơ ế ừ ể ự s chuy n bi n t c m sang hi n th c nó không còn xa v i, khó n m b t, vì th nó không còn huy hoàng r c r nh tr c.
Thuèc
ỗ ấ
L T n
C ©u 1
ữ
: Nªu nh ng nét chính v
ề cu c ộ ®êi vµ sù nghiÖp v¨n häc cña nhµ v¨n Lç TÊn? Tr¶ lêi
ộ ờ Lç TÊn (1881- 1936), tªn khai sinh lµ Chu Ch¬ng Thä sau ®æi thµnh Chu
cha mÊt n¨m Lç TÊn 13 tuæi (v× l©m bÖnh
ườ ườ ệ ở i TQ hăm h đi xem ng ậ chÐm ngêi TQ làm gián đi p cho i Nh t
ườ ư ữ ạ ọ i l u ý và tìm cách ch a ch y.
ắ ầ
ỗ ấ lµ nhµ v¨n c¸ch m¹ng Trung Quèc, bãng d¸ng bao trïm c¶ v¨n ®µn Trung Qu cố - Cu c đ i: Thô Nh©n. - Quª ë tØnh TriÕt Giang ( Trung Qu c), ố kh«ng thuèc ch¹y ch÷a), mÑ lµ mét phô n÷ n«ng d©n trung hËu kiªn nghÞ. - Bót danh Lç TÊn ghÐp tõ hä mÑ vµ ch÷ tÊn trong chữ “ t n ấ hµnh”. - Trø¬c khi häc nghÒ thuèc «ng häc hai nghÒ hµng h¶i vµ khai má. ¤ng chän nghÒ y lµ ®Ó ch÷a bÖnh cho nh÷ng ngêi nghÌo èm kh«ng thuèc mµ ch÷a nh bè «ng. - §ang häc ë trêng y khoa Tiªn §µi, nh©n mét lÇn xem phim thêi sù gi÷a giê ông th yấ qu©n Nga, «ng thay ng ®æi chÝ híng chuyÓn sang lµm v¨n nghÖ ®Ó ch÷a c¨n bÖnh tinh thÇn: «ng chñ tr¬ng phanh phui c¸c c¨n bÖnh tinh thÇn cho quèc d©n m i ng - Sù nghiÖp v¨n häc : 3 tËp truyÖn ng¾n, 16 tËp t¹p v¨n, 75 bµi th¬, c¸c t¸c phÈm tiªu biÓu : NhËt ký ngêi ®iªn, Gµo thÐt, Bµng hoµng, Thuèc, AQ chính truy nệ .. - Toµn bé c¸c s¸ng t¸c cña «ng ®Òu tËp trung phª ph¸n c¸c c¨n bÖnh tinh thÇn khiÕn cho quèc d©n mª muéi tù tho¶ m·n. V¨n häc gãp phÇn cøu d©n, cøu níc, ngßi bót lu«n l¹nh lïng tØnh t¸o mà hàm súc, thâm tr m sâu s c. - L T n thÕ kû XX
C©u 2: Hoµn c¶nh s¸ng t¸c truyÖn ng¾n Thuèc vµ nªu chñ ®Ò cña t¸c phÈm? Tr¶ lêi:
- Hoàn c nh sáng tác : Ngµy 4/5 /1919/ ë Trung Quèc diÔn ra phong trµo chèng ®Õ quèc ả vµ phong kiÕn mµ lùc lîng nßng cèt lµ sinh viªn häc sinh( phong trµo Ngò tø). BÊy giê Lỗ T n ấ cã quan hÖ víi nh÷ng ngêi céng s¶n ®Çu tiªn cña Trung Quèc. TruyÖn ng¾n Thuèc lÇn ®Çu ®¨ng trªn t¹p trÝ T©n thanh niªn, sè th¸ng 5/ 1919 hñ ®Ò: tác phẩm ph¬i bµy tr¹ng th¸i tinh thÇn ngu muéi,v« c¶m cña ngêi d©n Trung Quèc tríc hiÖn tr¹ng ®¸t níc vµ nçi buån ®au cña nhµ c¸ch m¹ng
ỗ ấ C©u 3: Tãm t¾t ng¾n gän truyÖn ng¾n Thuèc cña L T n ? Tr¶ lêi
ặ
- Vî chång lão Hoa Thuyªn, chñ qu¸n trµ cã con trai bÞ ho lao. Nhê ngêi gióp ,l·o Hoa tíi ph¸p trêng mua b¸nh bao thÊm m¸u ngêi mang vÒ cho con ¨n. Sau ®ã mét sè ngêi xuÊt c¸ch hiÖn ë qu¸n trµ vµ bµn t¸n vÒ ngêi tö tï võa bÞ chÐm s¸ng. Đó lµ H¹ Du, mét chi n sĩế m¹ng kiªn cêng. Nhng ch¼ng ai hiÓu g× vÒ anh ta, nhiÒu ngêi cho H¹ Du lµ gi c, là điên N¨m sau, vµo tiÕt thanh minh mÑ H¹ Du vµ bµ Hoa Thuyªn ®Õn b·i tha ma cïng viÕng mé con. DÜ nhiªn, ph¬ng thuèc b¸nh bao chÊm m¸u tö tñ kh«ng ch÷a khái bÖnh th»ng Thuyªn ®· chÕt, mé cña nã gÇn mé H¹ Du. Hai bµ mÑ ®au khæ b¾t ®Çu cã sù ®ång c¶m víi nhau. Hä rÊt ng¹c nhiªn khi nh×n thÊy trªn mé H¹ Du cã mét vßng hoa, mÑ H¹ Du lÈm bÈm : thÕ nµy lµ thÕ nµo?
C ©u 4: Nªu ý nghÜa nhan ®Ò truyÖn ng¾n Thuèc? Tr¶ lêi
ẩ ườ ủ ườ ữ ch÷a bÖnh lao b ng bánh bao t m máu ng i c a nh ng ng ố i Trung Qu c
ư ể ầ ạ . T ng nghĩa này nh là s
ỉ
h¶i t×m ra mét ph ¬ng thuèc lµm cho quÇn chóng gi¸c ngé ặ ấ ề ố
- Nhan ®Ò t¸c phÈm Thuèc nguyªn v¨n lµ “Dîc” cã ba tÇng nghÜa: +Thuèc là thu cố ằ ạ ậ l c h u. + TÇng nghÜa thø hai mang tÝnh khai s¸ng mäi ngêi ph¶i gi¸c ngé ra r»ng c¸i gäi lµ thuèc ch÷a bÖnh theo k i u mê tín, l c h u vèn lµ thuèc ®éc ự ậ : Ngêi Trung Quèc ph¶i tØnh giÊc - Kh«ng ®îc ngñ mª trong c¸i nhµ hép b»ng ả c nh t nh s¾t kh«ng cã cöa sæ. + Thu c còn đ t v n đ là p c¸ch m¹ng vµ lµm cho c¸ch m¹ng g¾n bã víi quÇn chóng.
C©u 5: Nªu ý nghÜa h×nh tîng chiÕc b¸nh bao tÈm m¸u ngêi? Tr¶ lêi
ỏ ừ ỏ ươ ọ ừ i, máu còn nh t ng gi t, t ng gi t”: ọ g i vợ ề sù thiÕu
ạ
iườ mµ cßn ®Èy h ọ vµo c¶nh bi ®¸t phò phµng h¬n.
ạ ậ ủ ủ ầ ả ị ợ ề c¨n bÖnh u mª lÇm l¹c, l c h u c a qu n chúng và bi k ch c a nh ng ữ
ế - ChiÕc b¸nh bao tÈm m¸u, đ t hiÓu biÕt, sù l¹c hËu, sù u mª lÇm l¹c cña ngêi d©n. + §©y lµ ph¬ng thuèc ch÷a bÖnh mï qu¸ng mµ nh÷ng ngêi d©n mª muéi, l c h u. ậ Dï ®îc coi lµ thø thuèc ®Æc biÖt nh ngư ph¬ng thuèc ®ã còng ch¼ng cøu ®îc tÝnh m¹ng con ng + Hình nh này g i v ạ chi n sĩ cách m ng tiên phong.
C©u 6: Nªu ng¾n gän vÒ nh©n vËt H¹ Du? Tr¶ lêi
x¶ th©n v× nghÜa lín. ạ ế
ng chèng nhµ ưở c¸ch m¹ng D©n ườ ể h×nh tîng ng
xa rêi quÇn chóng nên quÇn chóng kh«ng ®îc tuyªn truyÒn,
ặ ạ ị
ề Lç TÊn bµy tá sù kÝnh träng vµ lßng th¬ng c¶m s©u s¾c ®èi víi ạ ế t gì v cách m ng.( anh b cho là gi c, là điên...) ạ
- H¹ Du chÝnh lµ ngêi bÞ chÐm, lµ ngêi chi n sĩ cách m ng - Trong nhµ lao, anh vÉn hiªn ngang tuyªn truyÒn c¸ch m¹ng, th hi n lí t ể ệ M·n Thanh và kh«ng hÒ sî h·i. Anh tiêu bi u cho ế i chi n sĩ chñ t s¶n tríc thêi C¸ch m¹ng T©n Hîi. - Nhîc ®iÓm cña H Du là gi¸c ngé, không bi - Qua nh©n vËt H Du, nh÷ng ngêi chiÕn sÜ tiªn phong cña c¸ch m¹ng.
̣ ̉ ̉ ̣ Thuôć ”cua Lô Tân , hinh anh vong hoa trên ngôi mô ng ̀ ươ i
́ ́ ̃ ́ ́ ́ ̀ ́ ở ̣ ̉ ̉ ̀ ̣ Thê nay la thê nao C©u7: Trong truyên ngăn “́ ̀ ̀ chiên sĩ Ha Du va l ̀ ơ i cua ba me “ ̀ cuôi tac phâm co y nghia gi? ̀ ̀ ?”
́ ́ ̉ ơ ̃ ̀ Tra l i :̀ ́ ̀ ̣ ̣
̀ ̀ ̀ ̀ ̃ ả ỏ ươ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ ̣ ̀ i hiêu va bay to long cam phuc th ươ ng ́ ự ̉ ̉ ̣ ̣ ̉
́ ̀ ả ấ ́ co ng ̃ ng đep đe cua anh. ̉ ự ̉ ̣
́ ̃ ̀ ́ ư ạ ứ ưở ̀ ồ ờ ̣ ̃ ữ ̣ ố ớ ươ ng mô đ i v i nh ng ̀ ̀ ưở ỏ ề ng vao tiên ni m tin t
̣
̀ ̀ ươ i chiên sy cach mang nh H Du, đ ng th i nha văn cũng bày t ̀ ủ ́ ̃ ̉ ̉ ̣
̀ ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ự ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ câu h i ỏ thê hiên s băn khoăn, nghi hoăc cua ba me không thê nao hiêu ́ ́ ̀ ̉
̀ ́ ̀ ươ ơ ̣ ̣ ̣ ̉ ̣
́ ́ c y nghia vê cai chêt cua con. ́ ́ ̀ i hiêu va trân trong con minh. ́ ̀ ̃ ́ ươ ự ̉ ̣ ̉ ̣ ̀ ́ ̀ i chiên sy cach mang , vê môi ̀ ươ ơ i me :co ng ̀ ̀ ̃ ươ i đoc suy nghi vê s hy sinh cua ng ́ ̀ ̀ ̣ ư ̣ Y nghia vong hoa trên mô Ha Du Hình nh vong hoa trên mô Ha Du ch ng t ́ ̀ tiêc s hy sinh cao ca cua Ha Du va ly t Qua hình nh vòng hoa y, tac gia ngâm bay to s kinh trong va ng ́ ng ́ đô c a cach mang. ̀ Y nghia câu hoi cua ba me: ̀ “Thê nay la thê nao?”, ́ ̃ ượ đ ̀ Co môt niêm hy vong (tuy m hô) n i ng ̀ Tac gia ngâm g i cho ng ̃ quan hê gi a ng ợ ̀ ̀ ươ i lam cach mang va quân chúng nhân dân.
ở ố C©u 8: Nªu ý nghÜa h×nh ¶nh con ®êng mòn chia c¾t nghÜa ®Þa ẩ ? cu i tác ph m
ườ ữ ạ i làm cách m ng)
ườ ữ ả ồ tệ nghÜa ®Þa ngêi chÕt chÐm ( nh ng ng i nghèo hai bµ mÑ míi bíc qua con ®êng mßn ®Ó ®Õn víi nhau. Tr¶ lêi: - Con ®êng lµ mét h×nh ¶nh Lç TÊn hay ®Ò cËp. Con ®êng mßn lµ tîng trng cña tËp qu¸n xÊu ®· trë thµnh thãi quen, trë thµnh suy nghÜ ®¬ng nhiªn, con ®êng mßn chia víi nghÜa ®Þa c¾t, phân bi ). Cuèi truyÖn, ph¶i qua mét thêi gian đ ng c m và ngêi chÕt bÖnh( nh ng ng ể hi u ra,
C©u 9: NhËn xÐt kh«ng gian và thêi gian trong truyÖn ng¾n Thuèc? Tr¶ lêi
ườ ọ i quanh mình
-Thêi gian vµ kh«ng gian trong truyÖn cã nh÷ng ®Ëc s¾c riªng dÔ nhËn. - Thêi gian cã sù vËn ®éng, cã mét ngµy mïa thu vµ mét ngµy mïa xu©n - cã ba buæi sím: mét buæi sím n¬i ph¸p trêng, mét buæi sím tiÖm trµ, mét buæi sím b·i tha ma. Thu qua, xu©n tíi lµ quy luËt cña ®Êt trêi; thu lµ buæi chiÒu cña n¨m, lµ sù thu vÐn ®Ó kÕt thóc, mïa thu l¸ vµng r¬i ®Ó tÝch nhùa qua ®«ng ®ãn mïa xu©n đâm chåi n¶y léc. C¸i chÕt cña hai con ngêi do sù u mª, l¹c hËu c a m i ng còng nh hai chiÕc l¸ ủ rêi cµnh ®ể tÝch nhùa cho mïa xu©n hy väng, còng nh sù gieo mÇm, nh tr¶ gi¸ cho mét sù gi¸c ngé. - Kh«ng gian: mét qu¸n trµ lÆng lÏ trong ®ªm - ån µo ban ngµy, m t ộ ph¸p trêng nhèn nh¸o, hçn t¹p, mét nghÜa ®Þa mªnh m«ng, l¹nh lÏo. §©y lµ kh«ng gian cña x· héi Trung Quèc đ ngươ thêi.
H TẾ