Tâm thần học part 10

Chia sẻ: Ashfjshd Askfaj | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

145
lượt xem 34
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

A.Các rối loạn nội tiết: Giảm năng tuyến giáp (hypothyroidism) Bệnh đái đường Hội chứng Cushing B.Các rối loạn thần kinh: Các tai biến mạch máu não Khối máu tụ dưới màng cứng (subdural hematoma) Bệnh xơ cứng rải rác (multiple sclerosis) U não Bệnh parkinson Bệnh co giật Sa sút trí tuệ (dementia)

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tâm thần học part 10

100 l ”. Theo s li u i u tra t i Phư ng úc TP Hu t l nghi n rư u và l m d ng rư u trong c ng ng là 3,21%, Hà Tây là 3,60%, à N ng là 5,59%. III. TÁC D NG DƯ C LÝ C A RƯ U TRONG CƠ TH Sau khi u ng, ta th y rư u xu t hi n trong máu và tuỳ theo n ng c a rư u mà ngư i u ng có nhi u c m giác khác nhau. - 1-100mg/dl C m th y tho i mái, êm d u. - 100-150mg/dl M t ph i h p ng tác và d b kích thích. - 150-200mg/dl Nói không rõ và th t i u. - >250mg/dl Ng t ho c hôn mê. Ngoài ra ta còn nh n th y nh ng b nh nhân nghi n rươ có - MCV (Means corpuscule volume) cao n 95% - Cholesterrol máu tăng cao - Lactate dehydrogenase tăng. - Th tích h ng c u gi m - Tăng Acid uric. - 75% B nh nhân nghi n rư u có men Gamma-glutamyl transferase tăng, ây là ch i m c n lâm sàng phát hi n b nh nhân nghi n rư u s m nh t - SGOT và SGPT u tăng. IV. BI U HI N LÂM SÀNG Th t ra không có m t hình nh i n hình c a m t b nh nhân nghi n rư u v m t lâm sàng, các hình th c u ng rư u cũng như các tri u ch ng u khác nhau tuỳ t ng trư ng h p m t. Trong giai o n u chúng ta khó phát hi n ư c b nh nhân u ng rư u vì ngư i nào cũng ph nh n vi c u ng nhi u rư u c a mình hơn n a các tri u ch ng còn nghèo nàn, ta ch phát hi n ư c nh vào nh ng thông tin c a gia ình ho c b n bè, cơ quan. u tiên là s thay i v thói quen sinh ho t h ng ngày, năng su t lao ng gi m sút, lư i bi ng, ch m ch p hay v ng m t t i cơ quan không có lý do, nhân cách thay i nhe,û t t như d b kích thích, nhi u c m xúc.... Khi nghi n rư u ti n tri n, m t vài thay i v m t cơ th b t u xu t hi n như n i tr ng cá m t, mũi to và m t vài b nh nhân, h ng ban lòng bàn tay, gan l n và thâm nhi m m ây là bi u hi n t n thương gan u tiên c a ngư i nghi n rư u, hay b nhi m trùng ư ng hô h p, ng t x u, hay b tai n n do i u khi n xe c không chính xác. Trong giai o n sau thi xu t hi n xơ gan, vàng da, b ng báng, teo tinh hoàn, vú to, m t vi c, gia ình tan v . V. TÁC H I C A RƯ U 1. V m t cơ th Rư u gây r t nhi u tác h i, tuỳ theo s lư ng u ng h ng ngày và th i gian u ng mà rư u gây ra nhi u tác h i khác nhau, h u h t các cơ quan trong cơ th u b tác h i c a rư u, rư u làm cho ư ng tiêu hoá b nh hư ng trư c tiên, gây viêm d dày, a ch y, gây loét ho c làm cho t n thương loét có s n tr nên tr m tr ng hơn do tác ng c a rư u lên niêm m c d dày ru t, h u h t ngư i nghi n có gan b thâm nhi m m , 10% ngư i nghi n n ng b xơ gan. Viêm tu , ái tháo ư ng, b nh cơ tim, gi m ti u c u, thi u máu, b nh cơ vân... là nh ng t n thương thư ng g p, rư u còn gây b t thư ng bào thai g i là h i ch ng thai rư u, tr có vòng
101 u nh , m t b t, ch s thông minh th p, r i lo n hành vi, h i ch ng n y g p 1-2 /100.000 cu c sinh... vì v y các bà m mang thai ư c khuyên là không nên u ng rư u. i v i h th n kinh trung ương thì rư u tác ng tr c ti p ho c gián ti p, viêm th n kinh ngo i vi do thi u vitamin nhóm B (nh t là B1), làm t n thương ti u não gây lo n v n ngôn (khó phát âm) và th t i u (lo ng cho ng). Gây h i ch ng Wernick v i tam ch ng: rung gi t nhãn c u - th t i u - lú l n, h i ch ng n y có th i u tr kh i b ng cách tiêm vitamin B1 li u cao, n u không i u tr sau h i ch ng Wernick thì s xu t hi n h i ch ng Kócxac p. Rư u còn gây teo não, các não th t dãn r ng, các rãnh v não r ng ra. U ng càng nhi u rư u càng d b ung thư mi ng, lư i, y t h u, th c qu n, d dày, gan, tu . i v i àn ông rư u gây b t l c, vô sinh do teo d ch hoàn. N ng estrogen trong máu tăng cao làm xu t hiên nhi u tri u ch ng n hoá như vú to, hình d ng h lông mu thay i. Ngư i nghi n rư u thư ng hay b ch n thương do b ngã, b tai n n giao thông. 1.1.V m t tâm th n H i ch ng Kócxac p do thi u B1 v i các tri u ch ng viêm nhi u dây th n kinh, quên ngư c chi u, b a chuy n, h i ch ng n y do nh ng t n thương ho i t th vú, i th , và m t s vùng thân não, kho ng 1/3 b nh nhân có th h i ph c ư c. M t trí nh do thi u vitamin ho c cũng có th do tác ng tr c ti p c a rư u. Ho t ng trí năng gi m sút. B tr m c m th phát ( 60%), do tr m c m làm cho nguy cơ t sát tăng cao, 2-4% b nh nhân nghi n rư u t sát, t sát còn là h u qu c a nh ng tác ng v m t tâm lý xã h i do rư u gây ra. 1.2.V m t gia ình và c ng ng Ngư i nghi n rư u thư ng gây ra nh ng hành vi có tính b o l c trong gia ình, t o không khí căng th ng cho các thành viên làm cho nhi u ngư i b lo âu tr m c m theo, t l ly hôn do rư u cao, i v i xã h i thì ngư i nghi n có năng su t lao ng th p, gây tai n n cho ngư i khác như tai n n giao thông ch ng h n, có nh ng hành vi b o hành các quán rư u, m t vi c làm cho gia ình b thi t h i v m t kinh t , ngoài nghi n rư u ra b nh nhân thư ng nghi n nhi u c ch t khác n a. Nhi u b nh nhân b x lý do ph m pháp, ngư i nghi n rư u ph i ch u trách nhi m hành vi v nh ng vi c mình làm trong cơn say. VI. CH N OÁN THEO B NG PHÂN LO I B NH QU C T u (ICD-10) 1. L m d ng rư u Là ngư i s d ng nhi u rư u gây h i cho cơ th , b ngư i khác phê phán. Không có bi u hi n nghi n. 2. Nghi n rư u Là toàn b nh ng hi n tư ng v t p tính, sinh lý, nh n th c c a ngư i s d ng c ch t hư ng tâm th n làm cho b nh nhân d n d n không th th c hi n ư c nh ng công vi c thư ng ngày c a mình. Nét c trưng c a nghi n là s thèm mu n mãnh li t làm b nh nhân không cư ng l i ư c. B nh nhân thư ng tái nghi n sau khi ã cai làm cho h i ch ng l thu c l i xu t hi n nhanh hơn so v i l n nghi n u tiên. Nguyên t c ch n oán: - Thèm mu n mãnh li t. C m th y b t bu c ph i u ng rư u. - Không t làm ch ư c mình. - Khi ngưng s d ng có h i ch ng cai xu t hi n. - Ph i tăng li u d n m i t ư c khoái c m. - B bê công vi c hàng ngày và dùng nhi u th i gian tìm ki m và s d ng ch t gây nghi n.
102 - Ti p t c s d ng c ch t m c dù ã có nh ng h u qu v m t cơ th . VII. I U TR C T CƠN VÀ TÁI PH C H I CH C NĂNG T I C NG NG i u tr ph i tuỳ theo nh ng t n thương do rư u gây ra cho b nh nhân v c các m t cơ th , tâm th n cũng như tái ph c h i ch c năng. ng thái u tiên trong vi c i u tr là cai rư u cho b nh nhân, u tr h i ch ng cai. N u các tri u ch ng ng c r ư u n ng n , b nh nhân b suy hô h p, hôn mê thì ph i ư c ư c i u tr môi trư ng h i s c tích c c. 1. H i ch ng cai Khi ngưng u ng, b nh nhân có cơn thèm rư u, run r y, toát m hôi, nôn, m a, lo âu, tr m c m, d b kích thích, au u m t ng , r i lo n th n kinh th c v t, m ch, huy t áp u tăng ó là nh ng bi u hi n lành tính nh t, thư ng xu t hi n sau khi ngưng u ng t 12-18 gi và t n nh i m t 24-48 gi , nêu không i u tr các bi u hi n cũng t h t sau 5-7 ngày. Trư ng h p nghi n rư u n ng lâu ngày mà ngưng u ng t ng t có th lên cơn co gi t do rư u x y ra sau 7-38 gi k t khi ngưng u ng, co gi t ki u cơn l n, có th thưa ho c dày nhưng hi m khi xu t hi n tr ng thái ng kinh, 30% trư ng h p d n n s ng rư u. Aío giác do rư u bao g m nh ng o giác sinh ng, o giác thính giác khó ch u xu t hi n 48 gi sau khi ngưng u ng rư u, kéo dài hơn 1 tu n, hi m khi kéo dài thành m n tính. Trong h i ch ng cai bi u hi n quan tr ng nh t là s ng do cai rư u hay còn g i là s ng rư u là m t tr ng thái c p c u nhưng cũng ít g p, t l 5% b nh nhân nghi n rư u n m vi n, 1/3 s n y có lên cơn co gi t, b nh c nh v i nh ng tri u ch ng lú l n, m t nh hư ng, r i lo n tri giác, kích ng, r i lo n nh p th c ng , s t nh , r i lo n th n kinh th c v t, s ng rư u xu t hi n vào ngày th 2-3 sau khi ng ng u ng và t n nh i m vào ngày th 4-5. Trung bình các tri u ch ng kéo dài kho ng 3 ngày nhưng cũng có khi h ng tu n, trư c ây t l t vong c a s ng rư u là 15% nhưng ngày nay nh i u tr tích c c t vong ít khi x y ra, i u tr s ng rư u ta ch y u i u tr tri u ch ng, b o m dinh dư ng cho b nh nhân, dùng các thu c bình th n nhóm Benzodiazepines, thu c tr n kinh, vitamin B1 theo phác sau: 2. Phác i u tr s ng rư u: - Librium (chlodiazepoxide) + 50mg/4gi trong ngày 1 + 50mg/6gi trong ngày 2 + 25mg/4gi trong ngày 3 + 25mg/6gi trong ngày 4 Sau ó ta có th ngưng thu c (n u b nh nhân có t n thương gan ta có th dùng các thu c nhóm benzodiazepines có th i gian bán hu ng n như lorazepam ho c oxazepam). - Vitamin B1: 50-100mg u ng ho c TB/ngày - Axit folic 1mg /ngày (u ng). - N u có co gi t ta dùng thu c tr n kinh Phenytoin 100mg x 3 l n/ngày trong 5 ngày. - N u có o giác: Haloperidol 2-5mg ngày 2 l n. 3.Tái ph c h i ch c năng t i c ng ng Khi nào tái ph c h i ch c năng cho b nh nhân thành công thì m i coi vi c cai rư u m i có k t qu . Ph c h i ch c năng cho b nh nhân có hai m c ích: (1) duy trì tình tr ng cai rư u cho b nh nhân. (2) i u tr và ph c h i cho các b nh lý k t h p tr b nh nhân tr l i cu c s ng bình thư ng. Thông thư ng 2/3 ngư i nghi n rư u có nh ng r i lo n tâm th n kèm theo
103 như tr m c m và lo âu c n ư c i u tr . N u có th ư c ta t ch c cho b nh nhân sinh ho t t p th g m nh ng ngư i cai rư u h giúp nhau như ki u h i nh ng ngư i nghi n rư u vô danh nhi u nơi trên th gi i. Li u pháp nhóm và li u pháp gia ình r t c n thi t giúp cho b nh nhân, gia ình không nên chìu theo b nh nhân. VIII. PHÒNG NG A TÁI NGHI N ng a tái nghi n ngoài vi c ti p t c các bi n pháp ã s d ng ph n tái ph c h i v m t hoá dư c ta có th s d ng disulfiram (Antabuse) ng a u ng rư u tr l i, disulfiram là m t ch t c ch aldehyde dehydrogenase là m t men c n chuy n hoá rư u, khi men n y b c ch thì khi u ng vào aldehyde s tích lu l i ây là m t ch t c gây ra nhi u tri u ch ng khó ch u như nôn m a, h i h p, h huy t áp i u nguy hi m là có khi gây t vong, li u disulfirram là 250mg/ngày, u ng 1 l n. Ngoài ra ngư ì ta còn dùng lithium carbonate làm tăng tác d ng khó ch u c a rư u, li u pháp t p tính t o ra nh ng ph n x i u ki n khó ch u khi cho b nh nhân u ng rư u cũng góp ph n i u tr . Thông thư ng nh ng b nh nhân có cu c s ng gia ình n nh, có công ăn vi c làm v ng ch c, có nhân cách v ng m nh, ít b nh ng sang ch n tâm lý, ti n s gia ình không có ngư i nghi n rư u thì có tiên lư ng t t. M c dù nhi u phương pháp i u tr ư c áp d ng nhưng có n g n 1/2 b nh nhân tái nghi n trong vòng 6 tháng sau khi ra vi n m c dù có n m vi n dài ngày i n a. IX. CÔNG TÁC TUYÊN TRUY N GIÁO D C i phó v i n n nghi n rư u m t mình ngành y t không th mang l i hi u qu n u không có s tham gia c a toàn xã h i, nghi n rư u còn ch u nh hư ng c a y u t văn hoá xã h i, vì v y vi c h p tác v i các ban ngành oàn th có liên quan như ngành thông tin văn hoá, oàn thanh niên, ph n , trư ng h c là r t c n thi t, không ư c qu ng cáo nh ng th c u ng có rư u, không bán rư u cho tr em, nơi bán rư u bia ph i có gi y phép như nhi u nư c văn minh trên th gi i, h n ch gi bán, nghiêm tr nh ng ngư i lái xe u ng rư u, tuyên truy n giáo d c ngư i dân bi t rõ tác h i c a rư u v các m t cơ th tâm th n, o c, kinh t ... nh ng kinh nghi m nhi u nư c dù ngành y t có r t nhi u ti n b v m t lâm sàng trong vi c i u tr nghi n rư u nhưng k t qu cũng không m y kh quan vì th ch có m t bi n pháp t ng l c v i s tham gia c a toàn xã h i qua công tác tuyên truy n giáo d c c ng ng m i hy v ng ch n ng ư c n n nghi n rư u. CÂU H I ÔN T P 1. S khác bi t gi a l m d ng rư u và nghi n rư u 2. Các tác h i do rư u gây ra v các m t cơ th , tâm th n và xã h i 3. Nguyên t c ch n oán nghi n rư u 4. Các phương pháp i u tr c t cơn
104 CHĂM SÓC S C KH E TÂM TH N T I C NG NG M c tiêu h c t p 1 Hi u ư c t m quan tr ng c a chăm sóc s c kh e tâm th n t i c ng ng. 2. Bi t ư c nh ng b nh lý tâm th n t i c ng ng thư ng g p. 3. aúnh giá ư c m c h i ph c b nh nhân tâm th n t i c ng ng. 4. T ch c i u tri, ph c h i ch c năng cho b nh nhân tâm th n t i c ng ng. I. T M QUAN TR NG - i u tr b nh tâm th n, c bi t là nh ng b nh tâm th n ti n tri n m n tính t i các cơ s i u tr n i trú ch là m t gi i pháp i u tr nh t th i c a th i kỳ b nh ti n tri n c p tính, nó ch chi m m t th i gian không áng k trong quá trình i u tr ngư i b nh. - Ngư i b nh ư c i u tr và ph c h i ch c năng tâm lý, xã h i ch y u là t i c ng ng. - N u t i c ng ng ch bi t s d ng thu c cho b nh nhân u ng u n hàng ngày, v n c hư a b i vì m c tiêu c a chúng ta là i u tr b nh và giúp cho ngư i b nh hòa nh p c ng ng. - t ư c m c tiêu trên, chúng ta c n ph i h p nhi u li u pháp i u tr , ph i h p nhi u t ch c trong xã h i, ph i h p cùng v i gia ình và c bi t là s h p tác c a ngư i b nh trong su t quá trình i u tr , m i có th t ư c m c tiêu ra. II. D CH T H C B NH TÂM TH N V it c phát tri n nhanh chóng c a n n khoa h c và công ngh trên th gi i. V i tình tr ng ô th hóa ngày càng cao, v i nh p làm vi c ngày m t kh n trương, con ngư i s d ng công c lao ng ngày m t tinh vi. Cùng v i t c phát tri n c a xã h i thì b nh tâm th n cũng phát tri ön và a d ng hơn, ph c t p hơn. V i con s iêìu tra g n ây cho ta th y b nh tâm th n các nư c phát tri n và ang phát tri n có t l cao: M có 30% dân s có r i lo n tâm th n (Kessler 1995) 20% dân s Úc có ít nh t 1 l n r i lo n tâm th n trong i (Rob Moodie 1998) v.v. nư c ta trong hơn 300 r i lo n tâm th n và hành vi theo b ng phân lo i b nh qu c t l n th 10 (ICD10). Có 10 r i lo n tâm th n thư ng g p chi m t l 14,19% (Thái nguyên), theo i u tra d ch t ti n hành vào tháng 4/2002 t l này Th a Thiên Hu là 11,84% III. M T S B NH TÂM TH N THƯ NG G P T I C NG NG - B nh tâm th n phân li t, v i t l trong kho ngû 0.3-0.8% - ng kinh tâm th n, t l trong kho ng 0.3-0.5% - Ch m phát tri n trí tu , t l trong kho ng.0.4-0.5% - Lo n th n tu i già, t l trong kho ng 0.6%
105 - R i lo n lo âu và RL tâm căn có liên quan n stress, t l 3.15-5.48% - R i lo n hành vi tr em và thanh thi u niên, t l 0.15-0.2% - Tr m c m, t l 2.5% - Nghi n rư u, l m d ng rư u, t l 4-4.5% - R i lo n tâm th n sau ch n thương, t l 0.89% - Nghi n ma túy, t l 0.22-1.28% IV. NHI M V C A CÁC THÀNH VIÊN TRONG C NG NG 1. i v i các b y t cơ s 1.1. Thái ti p xúc 1.1.1. Nh ng i u nên làm - i x v i b nh nhân tâm th n như nh ng ngư i bình thư ng. - Khi ti p xúc nên t o không khí thân m t. - Nên l ng nghe ý ki n trình bày c a b nh nhân. - B n nên nh r ng b nh nhân tâm th n h còn nh n th c ư c thái c a h và có tình c m, s thích riêng, chúng ta nên tôn tr ng h . 1.1.2. Nh ng i u không nên làm - S , ghê t m, khinh b b nh nhân nên không mu n ti p xúc. - T c gi n, ru ng b h vì s b nh nhân làm phi n b n. - L y b nh nhân làm trò ùa, di u c t b nh nhân. - Không tin vào nh ng i u b nh nhân nói. 1.2. Nhi m v c a cán b y t t i c ng ng Xác nh ư c s ngư i m c b nh tâm th n trong a bàn mà b n qu n lý .Thông qua i u tra, thăm khám ho c ti p nh n t tuy n trên chuy n v , l p h sơ qu n lý i u tr ngo i trú . 1.2.1. Sơ c u ban u ngư i m c b nh tâm th n Trư ng h p kích ng, có ý tư ng hay hành vi toan t sát, căng trương l c không ch u ăn ư ng... B n c n yêu c u s giúp c a ngư i thân b nh nhân, kh ng ch x trí ban u và chuy n b nh nhân lên tuy n chuyên khoa i u tr . 1.2.2. Chuy n b nh nhân n cơ s i u tr Sau khi ã xác nh b nh nhân tâm th n, sơ c u c n thi t, b n nên chuy n b nh nhân n phòng khám càng s m càng t t, N u b n có i u ki n thì nên cùng gia ình b nh nhân và b nh nhân n phòng khám chuyên khoa. Nh ng trư ng h p sau nên khuyên gia ình b nh nhân n khám chuyên khoa:kích ng d d i, r i lo n hành vi n ng, tr m c m có hành vi t sát, căng trương l c ... 1.2.3.Theo dõi ki m tra i u tr ngo i trú - Ki m tra vi c u ng thu c theo y l nh, u ng h t thu c hay t ý gi m ho c tăng li u . - Theo dõi ti n tri n b nh như th nào . - Ki m tra b nh nhân có bi u hi n tác d ng ph c a thu c an th n kinh hay không ?
106 - B nh nhân b t u làm vi c, ti p xúc, sinh ho t trong gia ình, xã h i t lúc nào ? - B nh có thư ng xuyên n bác s khám b nh hay không ? 1.2.4. Giáo d c s c kh e tâm th n - Tư v n cho t t c các thành viên trong gia ình v nguyên nhân, cách i u tr , d phòng và tái thích ng xã h i i v i b nh nhân tâm th n là r t c n thi t . - Nói cho h bi t v các thông tin b nh tâm th n, nh ng v n vư t quá s hi u bi t c a b n thì b n c n h i thêm bác s chuyên khoa. - B n có th g i ý cho gia ình bi t nh ng tác d ng không mong mu n c a thu c an th n kinh khi có th x y ra gia ình không h t ho ng . - Giáo d c b nh nhân và gia ình tuân th i u tr . - i v i nh ng b nh nhân i u tr có k t qu , nó là cơ s cho b n tuyên truy n giáo d c c ng ng t t nh t . 2. i v i c ng ng xã h i và gia ình c i m b nh nhân tâm th n có khuynh hư ng xa lánh d n xã h i, m t d n thói quen ngh nghi p, t ti m c c m, b i v y c ng ng xã h i và gia ình c n ph i giúp h thoát kh i tình tr ng trên . 2.1. i v i c ng ng xã h i C n hi u bi t v b nh tâm th n và tích c c tham gia vào vi c ch a b nh và ph c h i ch c năng cho b nh nhân . T o i u ki n xây d ng cơ s y t , trang thi t b , thu c ch a b nh, ch chăm sóc c v t ch t l n tinh th n cho b nh nhân . Ph c h i ch c năng giao ti p, t o i u ki n cho b nh nhân vui chơi gi i trí như m i ngư i. Tôn tr ng và l ng nghe ý ki n c a b nh nhân không nên tranh lu n. Giúp h khi h g p khó khăn . Ph c h i ch c năng lao ng, t o cho b nh nhân có vi c làm phù h p v i kh năng c a h . M c tiêu là làm sao ngư i b nh c m th y mình v n là ngư i có ích, không t cao ch t lư ng và năng su t lao ng i v i b nh nhân . 2.2. i v i gia ình C n làm nh ng vi c giúp b nh nhân : - Gia ình c n có thái xem b nh nhân như nh ng thành viên khác, không phân bi t ix . - Gia ình c n ch p nh n nh ng hành vi kỳ d c a ngư i b nh, c n t rõ tình thương i v i b nh nhân, làm như v y ngư i b nh m i có c m giác mình ư c m b o yêu thương. Khuy n khích b nh nhân làm m t s công vi c trong gia ình, ho c t o cho h có vi c làm m i phù h p v i kh năng c a b nh nhân. Không cho b nh nhân ng i không. C n kiên trì giúp b nh nhân, không bi quan chán n n. Không nên cư ng ép, gi n d , nên d u dàng hư ng d n b nh nhân trong x s giao ti p Không nên phê bình ngay khi b nh nhân sai trái, tránh tranh c i, lý l , tr ng ph t mà nên d u dàng khuyên b o t t .
107 N u b nh nhân sa sút không t ph c v b n thân ư c thì gia ình nên ôn c, giúp b nh nhân trong nh ng công vi c: ăn u ng, v sinh cá nhân, m c qu n áo i l i trong làng, ngoài ph , u ng thu c theo y l nh ... nh kỳ n bác s khám b nh, i u ch nh li u thu c cho phù h p tình tr ng b nh lý . V. ÁNH GIÁ K T QU giúp b n và gia ình ánh giá vi c làm c a mình trong công tác ph c h i ch c năng cho b nh nhân tâm th n t i c ng ng. B n hãy tr l i nh ng câu h i sau ây: - Ngư i b nh có s ng t i nhà v i b n hay không ? - B nh nhân có u ng thu c u hay không? - B nh nhân có nh kì n g p bác s khám b nh hay không ? - B nh nhân có chuy n trò v i gia ình hay không ? - B nh nhân có ăn cơm cùng gia ình không ? - B nh nhân có gi v sinh s ch s g n gàng hay không? - B nh nhân có tham gia làm vi c cùng gia ình hay cùng xã h i không? - B nh nhân có chuy n trò giao ti p v i m i ngư i ? N u nh ng câu h i trên u ư c tr l i có thì b n ã làm t t công vi c c a mình t i c ng ng. N u nhi u câu h i trên ư c tr l i không thì coi như công vi c c a b n c n ph i c g ng hơn ho c b n c n có s giúp c a các bác s chuyên khoa. CÂU H I ÔN T P 1 Trình bày t m quan tr ng c a chăm sóc s c kh e tâm th n t i c ng ng. 2. Nh ng b nh lý tâm th n thư ng g p t i c ng ng là nh ung b nh lý gì? 3. Phương ti n ánh giá các m c h i ph c c a b nh nhân tâm th n t i c ng ng. 4. i u tri, ph c h i ch c năng cho b nh nhân tâm th n t i c ng ng ta ph i làm gì?.
M cl c STT Tên bài gi ng Tác gi Trang 1 Các r i lo n tư duy BSCKII Nguy n H u Cát 1 2 Các r i lo n c m xúc BSCKII Nguy n H u Cát 7 3 Các r i lo n ho t ng có ý chí BSCKII Nguy n H u Cát 11 4 Các r i lo n trí tu BSCKII Nguy n H u Cát 17 5 Các r i lo n c m giác và tri giác Th.S Tr n Như Minh H ng 20 6 Tr m c m PGS.TS Nguy n H u Kỳ 24 7 Các r i lo n liên quan n stress PGS.TS Nguy n H u Kỳ 36 và d ng cơ th 8 T sát BSCKII Nguy n H u Cát 55 9 Kích ng BSCKII Nguy n H u Cát 59 10 Tâm th n phân li t PGS.TS Nguy n H u Kỳ 63 11 R i lo n tâm th n th c t n Th.S Tr n Như Minh H ng 83 12 Nghi n ma tuý BSCKII Nguy n H u Cát 89 13 Nghi n rư u BSCKII Nguy n H u Cát 99 14 Chăm sóc s c kho tâm th n t i PGS.TS Nguy n H u Kỳ 104 c ng ng
105 TÀI LI U THAM KH O Ti ng Vi t 1. Nguy n Vi t. Tâm Th n H c. Nhà xu t b n Y H c. Hà N i 1981 2. Bloch Sidney, Singh Bruces. 2001. Cơ s c a Lâm Sàng Tâm Th n H c. (Sách d ch) NXB Y H c. Hà N i. 3. Nguy n H u Kỳ.2004. Giáo trình Tâm Th n h c. Trư ng i H c Y Khoa Hu . 4. T Ch c T Th Gi i.1992. Phân Lo i B nh Qu c T l n th 10 v các r i lo n tâm th n và hành vi. Vi n S c Kh e Tâm Th n Trung Ương. Hà N i Ti ng Anh 5. American Psychiatric Association. 2000. Diagnostic and Statistical Manual Mental Disorders. R.R. Donneley&Sons Company. Washington DC. USA 6. David A. Tomb. 1995. Psychiatry. Williams & Wilkins. USA 7. Harold I. Kaplan; Benjamin J. Sadock; Jack A. Grebb. 1994. Synopsis Psychiatry.Williams & Wilkins. USA 8. Benjamin J. Sadock.2000. Comprehensive Textbook of Psychiatry. Lippincott Williams & Wilkins. USA
I. THÔNG TIN V CÁC TÁC GI THAM GIA BIÊN SO N GIÁO TRÌNH 01. PSG.TS. NGUY N H U KỲ Sinh năm: 1944 Cơ quan công tác: B môn Tâm Th n - i H c Y Dư c Hu a ch email liên h : 02. BSCKII. NGUY N H U CÁT Sinh năm 1954 Cơ quan công tác: B môn Tâm Th n - i H c Y Dư c Hu a ch email liên h : catchau@dng.vnn.vn 03. ThS. TR N NHƯ MINH H NG Sinh năm 1971 Cơ quan công tác: B môn Tâm Th n - i H c Y Dư c Hu i ch email liên h : minhhangtran21@yahoo.com II. PH M VI VÀ I TƯ NG S D NG GIÁO TRÌNH Giáo trình ư c dùng làm tài li u h c t p cho sinh viên y khoa các l p Y5 (h 6 năm) và Y24 (h 4 năm). Giáo trình làm tài li u gi ng d y cho sinh viên Y5 h c luân khoa cho h 6 năm, và là tài li u gi ng d y cho Block 16 i v i sinh viên h 4 năm T khoá: Tâm th n h c, tri u ch ng, b nh lý, i u tr Yêu c u ki n th c c a sinh viên trư c khi h c môn h c này là ã hoàn thành chương trình năm th 4 i v i sinh viên h 6 năm, và ã h c xong block 15 i v i sinh viên h 4 năm. Giáo trình này chưa ư c xu t b n.