Thư viện điện tử - Nguyên lý và các nội dung cơ bản: Phần 1

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ<br /> <br /> 1<br /> <br /> TS. NGUYỄN HUY CHƯƠNG<br /> <br /> NGUYÊN LÝ VÀ NỘI DUNG  <br /> CƠ BẢN CỦA THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ  <br /> <br /> NHÀ XUẤT BẢN ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI<br /> <br /> 3<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br />  <br /> MỤC LỤC <br /> <br /> CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ ....................................... 7<br /> I.<br /> <br /> KHÁI NIỆM THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ, HƯ VIỆN SỐ, THƯ VIỆN ẢO ............... 7<br /> <br /> 1.1 Thư viện điện tử ............................................................................7<br /> 1.2 Thư viện số ....................................................................................9<br /> 1.3 Thư viện ảo..................................................................................12<br /> II. VAI TRÒ, ĐẶC TÍNH, LỢI ÍCH CỦA THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ........................ 13<br /> <br /> 2.1 Vai trò của thư viện điện tử .........................................................13<br /> 2.2 Đặc tính của thư viện điện tử ......................................................13<br /> 2.3 Lợi ích của thư viện điện tử.........................................................14<br /> III. CÁC CHỨC NĂNG VÀ DỊCH VỤ CỦA THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ .................... 15<br /> <br /> 3.1 Các chức năng cơ bản..................................................................15<br /> 3.2 Các dịch vụ cơ bản ......................................................................15<br /> IV. CÁC NGUYÊN TẮC VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ KHI XÂY DỰNG THƯ VIỆN<br /> ĐIỆN TỬ ........................................................................................................... 16<br /> <br /> 4.1 Các nguyên tắc cơ bản.................................................................16<br /> 4.2 Một số vấn đề khi xây dựng thư viện điện tử..............................17<br /> V. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRÊN THẾ GIỚI............. 19<br /> VI. TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM.................. 20<br /> <br /> 6.1 Chính sách phát triển thư viện điện tử ở Việt Nam.....................20<br /> 6.2 Xây dựng thư viện điện tử trong các trường đại học...................21<br /> 6.3 Thư viện điện tử và đào tạo từ xa................................................22<br /> <br /> T<br /> <br /> 4<br /> <br /> NGUYÊN LÝ VÀ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ<br /> <br /> CHƯƠNG 2: CÁC THÀNH PHẦN CẤU TẠO NÊN THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ ... 27<br /> I.<br /> <br /> NGƯỜI SỬ DỤNG VÀ DỊCH VỤ THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ............................... 28<br /> <br /> 1.1 Người sử dụng thư viện điện tử...................................................28<br /> 1.2 Dịch vụ thư viện điện tử ..............................................................29<br /> II. VỐN TÀI LIỆU SỐ ........................................................................................... 30<br /> <br /> 2.1 Các đối tượng số..........................................................................30<br /> 2.2 Siêu dữ liệu..................................................................................32<br /> 2.2.1<br /> <br /> Khái niệm............................................................................32<br /> <br /> 2.2.2<br /> <br /> Vai trò .................................................................................34<br /> <br /> 2.2.3<br /> <br /> Các chuẩn siêu dữ liệu phổ biến .........................................35<br /> <br /> III. CÁN BỘ THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ........................................................................ 45<br /> <br /> 3.1 Nội dung công việc chủ yếu ........................................................45<br /> 3.2 Cách thức phục vụ .......................................................................46<br /> IV. HẠ TẦNG KỸ THUẬT .................................................................................... 46<br /> <br /> 4.1 Phần cứng ....................................................................................46<br /> 4.1.1<br /> <br /> Hệ thống thiết bị mạng........................................................47<br /> <br /> 4.1.2<br /> <br /> Hệ thống máy chủ ...............................................................48<br /> <br /> 4.1.3<br /> <br /> Hệ thống máy trạm..............................................................50<br /> <br /> 4.1.4<br /> <br /> Các thiết bị ngoại vi ............................................................52<br /> <br /> 4.1.5<br /> <br /> Thiết bị mã vạch, từ ............................................................53<br /> <br /> 4.1.6<br /> <br /> Thiết bị an ninh thư viện .....................................................55<br /> <br /> 4.1.7<br /> <br /> Hệ thống RFID....................................................................58<br /> <br /> 4.1.8<br /> <br /> Hệ thống lưu trữ dữ liệu......................................................70<br /> <br /> 4.2 Phần mềm ứng dụng....................................................................74<br /> 4.2.1<br /> <br /> Yêu cầu về công nghệ nền tảng ..........................................75<br /> <br /> 4.2.2<br /> <br /> Yêu cầu về chuẩn thư viện..................................................76<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> 4.2.3<br /> <br /> 5<br /> Yêu cầu về các chức năng của phần mềm ..........................76<br /> <br /> CHƯƠNG 3: SƯU TẦM VÀ KHAI THÁC THÔNG TIN SỐ ........................... 89<br /> I.<br /> <br /> THÔNG TIN TRÊN INTERNET ...................................................................... 89<br /> <br /> 1.1 Công cụ tìm kiếm (Search Engine) .............................................90<br /> 1.2 Tài nguyên điện tử.......................................................................95<br /> 1.3 Chiến lược tìm kiếm thông tin.....................................................96<br /> II. CSDL TRỰC TUYẾN THƯƠNG MẠI ............................................................ 99<br /> III. SỐ HÓA NGUỒN TIN NỘI SINH ................................................................. 101<br /> <br /> 3.1 Khái niệm số hóa .......................................................................101<br /> 3.2 Chính sách và kế hoạch số hóa..................................................102<br /> 3.3 Thiết bị số hóa ...........................................................................104<br /> 3.4 Nhận dạng ký tự quang học: OCR ............................................108<br /> IV. HỆ THỐNG PHÁT HIỆN VÀ TÌM KIẾM TẬP TRUNG .............................. 109<br /> <br /> CHƯƠNG 4: BỘ SƯU TẬP VÀ BIÊN MỤC TÀI LIỆU SỐ............................ 113<br /> I.<br /> <br /> CÁC KHÁI NIỆM ........................................................................................... 113<br /> <br /> II. Ý NGHĨA VÀ NHU CẦU ............................................................................... 115<br /> III. MỘT SỐ BỘ SƯU TẬP MẪU ........................................................................ 117<br /> <br /> 3.1 Các bộ sưu tập theo loại hình xuất bản......................................117<br /> 3.2 Các bộ sưu tập theo dạng lưu trữ tài liệu...................................118<br /> IV. SỬ DỤNG CÁC BỘ SƯU TẬP ...................................................................... 122<br /> V. CÔNG CỤ XÂY DỰNG BỘ SƯU TẬP ......................................................... 122<br /> VI. BIÊN MỤC TÀI LIỆU SỐ .............................................................................. 127<br /> <br /> 6.1 Biên mục Analog.......................................................................127<br /> 6.2 Biên mục Digital........................................................................128<br /> <br /> T<br /> <br />