Tiết 9
SỰ VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC
CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ QUẢ.
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức.
- Biết được sự chuyển động tự quay quanh 1 trục tưởng tượng của trái đất.
- Hướng chuyển động của TĐ theo chiều từ Tây -> Đông.
- Nắm được 1 số hệ quả của sự vận động của TĐ quanh trục.
2. Kĩ năng.
- Biết sử dụng Quả Địa cầu để chứng minh hiện tượng ngày đêm kế tiếp
nhau trên TĐ.
II. Chuẩn bị:
- Quả địa cầu, đèn Pin.
- Các Hình vẽ SGK phóng to
III. Các hoạt động trên lớp:
1. ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ. ( không)
3. Bài mới.
Vào bài: ở khắp mọi nơiTrên Trái đất có hiện tượng Ngày đêm kế tiếp nhau
liên tục và làm lệch hướng của các Vật chuyển động trên cả 2 nửa cầu. Vậy
tại sao lại có hiện tượng đó ta cùng tìm hiểu...
GV. Giới thiệu Quả địa cầu là mô
hình thu nhỏ của Trái đất.
?Xác định 4 hướng chính trên quả
1
.
S
ự vận động của Trái đất quanh trục
.
đ
ịa cầu?
GV. Giới thiệu: Trái đất quat quanh
1 trục tưởng tượng nối liền 2cực và
nghiêng 66033'trên mặt phẳng quỹ
đạo
Yêu cầu quan sát H19 sgk trang21
? TĐ tự quay quanh trục theo
hướng nào?
GV. Gọi HS lên mô tả hướng tự
quay của TĐ trên quả địa cầu.
? Thời gian TĐ tự quay 1 vòng
quanh trục trong 1 Ngày đêm được
quy ước là bao nhiêu giờ?
? Cùng 1 lúc trên TĐ có bao nhiêu
giờ khác nhau? ( 24 giờ)
? Mỗi khu vực giờ rộng bao nhiêu
Kinh tuyến?
( 3600 Kinh tuyến: 24 giờ = 150
Kinh tuyến)
Quan sát H20 sgk trang 20
? VN nằm ở múi giờ thứ mấy? (
Thứ 7)
? Mỗi múi giờ chêch nhau bao
nhiêu giờ?
GV. Để tiện cho việc tính giờ trên
- Trái đất tự quay quanh 1 trục tưởng
tượng nối liền 2 cực và nghiêng 66033'
trên mặt phẳng quỹ đạo.
- Hướng tự quay quanh trục của TĐ
theo hướng từ Tây -> Đông.
- Thời gian tự quay 1 vòng hết 24 giờ ( 1
Ngày đêm)
- Chia bề mặt TĐ làm 24 khu vực giờ.
Mỗi khu vực có 1 giờ riêng gọi là giờ khu
vực.
- Giờ gốc (GMT) là khu vực có đường
kinh tuyến gốc đi qua chính giữa là khu
vực giờ gốc và được đánh số 0( còn được
ội nghị Quốc
t
ế
đã thống nhất lấy khu vực có kinh
tuyến gốc (0) đi qua đài thiên văn
Grin uýt ( Nuớc Anh) làm khu vực
giờ gốc.
? Khu vực giờ gốc là 12 giờ thì
nước ta là mấy giờ? (19 giờ)
? Giờ phía Đông và phía Tây có sự
chênh lệch ntn? ( Phía Đông nhanh
hơn 1 giờ)
GV Để tránh có sự nhầm lẫn trên
đường GT quốc tế Kinh tuyến 180 là
đường đổi Ngày quốc tế.
GV. Dùng quả địa cầu và đèn Pin
mô tả hiện tượng Ngày Đêm.
? Diện tích được chiếu sáng gọi là
gì?
? Diện tích không được chiếu sáng
gọi là gì?
GV. Đẩy quả địa cầu cho HS thấy
khắp mọi nơi trên TĐ lần lượt có
ngày và đêm.
gọi là giờ quốc tế)
- Phía Đông cógiờ sớm hơn phía Tây
- Kinh tuyến 1800 là đường đổi ngày
quốc tế.
2. Hệ quả của sự vận động tự quay
quanh trục của TĐ.
a. Hiện tượng Ngày Đêm.
- Khắp mọi nơi trên TĐ đều lần lượt có
Ngày và đêm.
+ Diện tích được mặt trời chiếu sáng ->
Ngày.
+ Diện tích nằm trong bóng tối -> Đêm.
? Giả sử TĐ không tự quay quanh
trục thì trên TĐ có hiện tượng Ngày
đêm không?
? Vì sao hàng ngày ta thấy Mặt trời,
Mặt trăng và các ngôi sao chuyển
động theo hướng từ Đông sang Tây?
( TĐ chuyển động tự quay quanh
trục từ T->Đ)
Yêu cầu : Quan sát H22 sgk trang 23
? Từ O->S Vật chuyển động bị lệch
về bên nào?
? Từ P->N Vật chuyển động bị lệch
về bên nào?
GV. Sự vận động tự quay quanh trục
của TĐ đã làm lêch hướng chuyển
động của Gió, Dòng Biển các Vật
thể rắn như đường đi của các viên
đạn pháo…
b. Sự lệch hướng do vận động tự quay
củaTĐ.
- Các vật thể chuyển động trên bề mặt
trái đất đều bị lệch hướng.
+ Nửa cầu Bắc vật c/đ bị lệch về bên
phải.
+ Nửa cầu Nam vật c/đ bị lệch về bên
trái
4. củng cố:
? Tính giờ ở Tô-ki ô, Niu Yoóc, Pa ri nếu khu vực giờ gốc là 2 giờ?
? Tại sao có hiện tượng Ngày đêm kế tiếp nhau ở khắp mọi nơi trên TĐ?
5. Hướng dẫn về nhà:
- Học bài và làm bài tập cuối bài.
- Đọc bài đọc thêm.
- Tại sao có các mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông.
- Chuẩn bị trước bài 8" Sự chuyển động của TĐ quanh Mặt trời"
IV. Rút kinh nghiệm: