ｔｒ󰹭ｎ＠ｂ󰹹＠ＵＰ CÔNG THỨC GIẢI NHANH BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
HÓA HỌC＠ｔｈƯ󰹽ｎｇ＠ｇ󰹗ｐ＠
.
1. Công thức tính số đồng phân ancol đơn chức no, mạch hở : Cn H2n+2O2
Số đồng phân Cn H2n+2O2 = 2n- 2
( 1 < n < 6 )
Ví dụ : Số đồng phân của ancol có công thức phân tử là :
a. C3H8O = 23-2 = 2
b. C4H10O = 24-2 = 4
c. C5H12O = 25-2 = 8
2. Công thức tính số đồng phân anđehit đơn chức no, mạch hở : Cn H2nO
Số đồng phân Cn H2nO = 2n- 3
( 2 < n < 7 )
Ví dụ : Số đồng phân của anđehit đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :
a. C4H8O = 24-3 = 2
b. C5H10O = 25-3 = 4
c. C6H12O = 26-3 = 8
3. Công thức tính số đồng phân axit cacboxylic đơn chức no, mạch hở : Cn H2nO2
Số đồng phân Cn H2nO2 = 2n- 3
( 2 < n < 7 )
Ví dụ : Số đồng phân của axit cacboxylic đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :
a. C4H8O2 = 24-3 = 2
b. C5H10O2 = 25-3 = 4
c. C6H12O2 = 26-3 = 8
4. Công thức tính số đồng phân este đơn chức no, mạch hở : Cn H2nO2
Số đồng phân Cn H2nO2 = 2n- 2
( 1 < n < 5 )
Ví dụ : Số đồng phân của este đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :
a. C2H4O2 = 22-2 = 1
b. C3H6O2 = 23-2 = 2
c. C4H8O2 = 24-2 = 4
5. Công thức tính số đồng phân ete đơn chức no, mạch hở : Cn H2n+2O
Số đồng phân Cn H2n+2O =
2
)2).(1( nn
( 2 < n < 5 )
Ví dụ : Số đồng phân của ete đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :
a. C3H8O =
2
)23).(13(
= 1
b. C4H10O =
2
)24).(14(
= 3
c. C5H12O =
2
)25).(15(
= 6
6. Công thức tính số đồng phân xeton đơn chức no, mạch hở : Cn H2nO
Số đồng phân Cn H2nO =
2
)3).(2( nn
( 3 < n < 7 )
Ví dụ : Số đồng phân của xeton đơn chức no, mạch hở có công thức phân tử là :
a. C4H8O =
2
)34).(24(
= 1
b. C5H10O =
2
)35).(25(
= 3
c. C6H12O =
2
)36).(26(
= 6
7. Công thức tính số đồng phân amin đơn chức no, mạch hở : C
n H2n +3N
Số đồng phân Cn H2n+3N = 2n -1
( n < 5 )
Ví dụ : Số đồng ph ân củ a anin đơn ch ức no, m ạch h ở có công th ức ph ân tử l à :
a. C2H 7N = 22- 1
= 1
b. C3H 9N = 23 -1
= 3
c. C4H 12N = 24- 1
= 6
8. Công thức tính số trieste ( triglixerit ) tạo bởi glixerol và hỗn hợp n axít béo :
Số tri este =
2
)1(
2nn
Ví dụ : Đun n óng h ỗn h ợp g ồm glixerol v ới 2 axi t béo l à axi t panmiti c v à axit steari c ( xúc tác
H 2SO4 đặc ) thì thu được bao nhi êu tri este ?
Số tri este =
2
)12(22
= 6
9. Công thức tính số đồng phân ete tạo bởi hỗn hợp n ancol đơn chức :
Số ete =
2
)1( nn
Ví dụ : Đun n óng hỗn h ợp g ồm 2 an col đơn chức n o v ới H2SO4 đặc ở 1400c được h ỗn h ợp bao
nhi êu ete ?
Số ete =
2
)12(2
= 3
10. Công thức tính số C của ancol no, ete no hoặc của ankan dựa vào phản ứng cháy :
Số C củ a an co l no hoặc ankan =
22
2
COOH
CO
nn
n
( Với n H
O > n CO
)
Ví dụ 1 : Đốt ch áy m ột lư ợng an col n o đơn chức A được 15,4 g am CO
2 v à 9,45 g am H 2O . Tìm
công thức ph ân tử củ a A ?
Số C củ a an col n o =
22
2
COOH
CO
nn
n
=
35,0525,0
35,0
= 2
Vậy A có công thức ph ân tử l à C
2H 6O
Ví dụ 2: Đốt ch áy h oàn toàn m ột lượng hiđrocacbon A thu được 26,4 g am CO2 v à 16,2 g am H 2O
. Tìm công thức ph ân tử củ a A ?
( Với nH
O = 0,7 m ol > n CO
= 0,6 m ol ) => A l à ankan
Số C củ a an kan =
22
2
COOH
CO
nn
n
=
6,07,0
6,0
= 6
Vậy A có công thức ph ân tử l à C
6H 14
11. Công thức tính khối lượng ancol đơn chức no hoặc hỗn hợp ankan đơn chức notheo khối
lượng CO2 và khối lượng H2O :
manco l
= mH
O -
11
2
CO
m
Ví dụ : Khi đốt ch áy h oàn toàn m g am hỗn h ợp h ai an col đơn ch ức n o, m ạch h ở thu được 2,24 lí t
CO2 ( đktc ) v à 7,2 g am H2O. Tính kh ối l ượng củ a an col ?
m anco l
= m H
O -
11
2
CO
m
= 7,2 -
11
4,4
= 6,8
12. Công thức tính số đi, tri, tetra…..n peptit tối đa tạo bởi hỗn hợp gồm x amino axit khác
nhau :
http://megabook.vn/Than-Toc-Luyen-De-2016/
Số n peptitm ax = x n
Ví dụ : Có tối đa bao nhiêu đipeptit, tripepti t thu được từ h ỗn h ợp g ồm 2 am ino axit l à glyxin và
al anin ?
Số đi pepti t = 22 = 4
Số tri peptit = 23 = 8
13. Công thức tính khối lượng amino axit A( chứa n nhóm -NH2 và m nhóm –COOH ) khi cho
amino axit này vào dung dịch chứa a mol HCl, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng
vừa đủ với b mol NaOH.
m A = M
A
m
ab
Ví dụ : Ch o m g am glyxin v ào dung dị ch chứa 0,3 m ol H Cl . Dung dị ch sau ph ản ứng tác dụng
vừa đủ v ới 0,5 m ol NaOH . Tìm m ? ( M
g ly xin = 75 )
m = 75
1
3,05,0
= 15 g am
14. Công thức tính khối lượng amino axit A( chứa n nhóm -NH2 và m nhóm –COOH ) khi cho
amino axit này vào dung dịch chứa a mol NaOH, sau đó cho dung dịch sau phản ứng tác dụng
vừa đủ với b mol HCl.
m A = M
A
n
ab
Ví dụ : Ch o m gam al anin vào dung dị ch chứa 0,375 m ol NaOH . Dung dị ch sau ph ản ứng tác
dụng vừa đủ v ới 0,575 m ol H Cl . Tìm m ? ( M
a lan in = 89 )
m A = 89
1
375,0575,0
= 17,8 g am
15. Công thức xác định công thức phân tử của một anken dựa vào phân tử khối của hỗn hợp
anken và H2 trước và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng.
A nken ( M
1) + H 2
ctNi o
,
A (M2) ( ph ản ứng hiđro h óa an ken h oàn toàn )
Số n củ a ank en (CnH2n ) =
)(14
)2(
12
12
MM
MM
Ví dụ : Ch o X l à hỗn h ợp g ồm ol efin M và H
2 , có tỉ kh ối h ơi so v ới H2 l à 5 . Dẫn X qu a bột Ni
nung nóng để ph ản ứng x ãy ra hoàn toàn được h ỗn h ợp h ơi Y có tỉ kh ối so v ới H
2 l à 6,25 .
Xác định công thức ph ân tử củ a M.
M1= 10 v à M
2 = 12,5
Ta có : n =
)105,12(14
10)25,12(
= 3
M có côn g thức ph ân tử l à C
3H 6
16. Công thức xác định công thức phân tử của một ankin dựa vào phân tử khối của hỗn hợp
ankin và H2 trước và sau khi dẫn qua bột Ni nung nóng.
A nkin ( M1) + H 2
ctNi o
,
A (M2) ( ph ản ứng hi đro h óa an kin hoàn toàn )
Số n củ a ankin (CnH2n-2 ) =
)(14
)2(2
12
12
MM
MM
17.Công thức tính hiệu suất phản ứng hiđro hóa anken.
H% = 2- 2
My
Mx
18.Công thức tính hiệu suất phản ứng hiđro hóa anđehit no đơn chức.
H% = 2- 2
My
Mx
http://megabook.vn/Than-Toc-Luyen-De-2016/
19.Công thức tính % ankan A tham gia phản ứng tách.
%A =
X
A
M
M
- 1
20.Công thức xác định phân tử ankan A dựa vào phản ứng tách.
MA =
X
A
hhX M
V
V
21.Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho kim loại tác dụng với dung dịch HCl giải
phóng khí H2
mMuối clorua = mKL + 71. nH
Ví dụ : Cho 10 gam hỗn hợp kim loại gồm Mg, Al, Zn tác dụng với dung dịch HCl thu được 22,4
lít khí H2 ( đktc). Tính khối lượng muối thu được .
mMuối clorua = mKL + 71 nH
= 10 + 71. 1 = 81 gam
22.Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4
loãng giải phóng khí H2
mMuối sunfat = mKL + 96. nH
Ví dụ : Cho 10 gam hỗn hợp kim loại gồm Mg, Al, Zn tác dụng với dung dịch H2SO4 loãng thu
được 2,24 lít khí H2 ( đktc). Tính khối lượng muối thu được .
mMuối Sunfat = mKL + 96. nH
= 10 + 96. 0,1 = 29,6 gam
23.Công thức tính khối lượng muối sunphat khi cho kim loại tác dụng với dung dịch H2SO4 đặc
tạo sản phẩm khử SO2 , S, H2S và H2O
mMuối sunfát = mKL +
2
96
.( 2nSO
+ 6 nS + 8nH
S ) = mKL +96.( nSO
+ 3 nS + 4nH
S )
* Lưu ý : Sản phẩm khử nào không có thì bỏ qua
* n H
SO
= 2nSO
+ 4 nS + 5nH
S
24.Công thức tính khối lượng muối nitrat khi cho kim loại tác dụng với dung dịch HNO3 giải
phóng khí : NO2 ,NO,N2O, N2 ,NH4NO3
mMuối Nitrat = mKL + 62( n NO
+ 3nNO + 8nN
O +10n N
+8n NH
NO
3
)
* Lưu ý : Sản phẩm khử nào không có thì bỏ qua
* n HNO
3
= 2nNO
+ 4 nNO + 10nN
O +12nN
+ 10nNH
NO
3
25.Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho muối cacbonat tác dụng với dung dịch HCl
giải phóng khí CO2 và H2O
mMuối clorua = mMuối cacbonat + 11. n CO
26.Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho muối cacbonat tác dụng với dung dịch
H2SO4 loãng giải phóng khí CO2 và H2O
mMuối sunfat = mMuối cacbonat + 36. n CO
27.Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho muối sunfit tác dụng với dung dịch HCl
giải phóng khí SO2 và H2O
mMuối clorua = mMuối sunfit - 9. n SO
28.Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho muối sunfit tác dụng với dung dịch H2SO4
loãng giải phóng khí CO2 và H2O
mMuối sunfat = mMuối cacbonat + 16. n SO
29.Công thức tính số mol oxi khi cho oxit tác dụng với dung dịch axit tạo muối và H2O
nO (Oxit) = nO ( H
O) =
2
1
nH ( Axit)
http://megabook.vn/Than-Toc-Luyen-De-2016/
30.Công thức tính khối lượng muối sunfat khi cho oxit kim loại tác dụng với dung dịch H
2SO4
loãng tạo muố i sun fat và H2O
Ox it + dd H2
SO4 lo ãn g Mu ối sun fat + H2O
mMuố i sun fa t
= m Ox it + 80 n H
2
SO
4
31.Công thức tính khối lượng muối clorua khi cho oxit kim loại tác dụng với dung dịch HCl
tạo muối clo ru a và H2O
Ox it + dd HCl Muố i clo ru a + H2O
mMuố i c lo rua
= m Oxi t + 55 n H
2
O = mOx i t + 27,5 n HCl
32.Công thức tính khối lượng kim loại khi cho oxit kim loại tác dụng với các chất khử như :
CO, H2 , Al, C
mKL = mo xit – mO ( Oxi t)
n O (O xi t) = n CO = n H
2
= n CO
2
= n H
2
O
33.Công thức tính số mol kim loại khi cho kim loại tác dụng với H2O, axit, dung dịch bazơ
kiềm, dung dịch NH3 giải phóng hiđro.
nK L=
a
2
nH
2
v ới a l à h óa trị củ a kim loại
Ví dụ : Ch o kim l oại ki ềm tác dụng v ới H2
O:
2M + 2H 2O
2MOH + H 2
nK L= 2nH
2
= nOH
34.Công thức tính lượng kết tủa xuất hiện khi hấp thụ hết một lượng CO
2 vào dung dịch
Ca(OH)2 hoặc Ba(OH)2 .
nkết tủa = nO H
- nCO
2
( với nkế t tủa
nCO
2
hoặc đề cho dd bazơ phản ứng hết )
Ví dụ : H ấp thụ h ết 11,2 lí t CO
2 (đktc ) v ào 350 m l dung dị ch B a(OH)2 1M. Tính kết tủ a thu được.
Ta có : n CO
2
= 0,5 m ol
n Ba(OH)
2
= 0,35 m ol => nOH
= 0,7 mol
nkế t tủa = nOH
- nCO
2
= 0,7 – 0,5 = 0 ,2 mol
mkế t tủa = 0 ,2 . 197 = 39,4 ( g )
35.Công th ức tính lượn g k ết tủa xuất hiện khi hấp thụ hết một lượng CO
2 vào dung dịch
ch ứa hỗn h ợp gồ m NaOH, Ca(OH)2 ho ặc Ba(OH)2 .
Tính nCO
2
3
= nOH
- nCO
2
rồi so sán h n Ca
2
h oặc n Ba
2
để x em ch ất n ào ph ản ứng h ết để
suy ra n kết tủa
( điều kiện nCO
2
3
nCO
2
)
Ví dụ 1 : H ấp thụ h ết 6,72 lí t CO2 ( đktc) v ào 300 m l dung dị ch h ỗn h ợp g ồm NaOH 0,1 M v à
B a(OH)2 0,6 M. Tính kh ối lư ợng kết tủ a thu được .
n CO
2
= 0,3 m ol
n NaOH = 0,03 m ol
n Ba(OH)2= 0 ,18 m ol
=>
nOH
= 0,39 mol
nCO
2
3
= nOH
- nCO
2
= 0,39- 0,3 = 0,09 mol
Mà n Ba
2
= 0 ,18 m ol n ên nkế t t ủa = nCO
2
3
= 0,0 9 mol
mkế t tủa = 0,09 . 197 = 17,73 g am
Ví dụ 2 : H ấp thụ h ết 0,448 lí t CO2 ( đktc) v ào 100 m l dung dị ch h ỗn h ợp g ồm NaOH 0,06 M và
B a(OH)2 0,12 M thu được m g am kết tủ a . Tính m ? ( TSĐH 2009 khối A )
A . 3,94 B . 1,182 C. 2,364 D. 1,97
n CO
2
= 0,02 m ol
http://megabook.vn/Than-Toc-Luyen-De-2016/