Tương lai cá tra - Nhìn từ
giống
Nuôi cá tra thương phẩm đạt hiệu quả cao phụ thuộc vào
nhiều yếu tố, trong đó chất lượng con giống là một trong
những khâu quyết định. Tuy nhiên, chất lượng cá tra
giống hiện đang nằm trong tình trạng “báo động đỏ”.
Nếu không có những giải pháp để nâng cao chất lượng
con giống thì ngành cá tra Việt Nam sẽ phải đối diện với
nhiều hệ lụy.
Tỷ lệ hao hụt lớn
Giống là yếu tố rất quan trọng giúp nâng cao chất lượng sản
phẩm cá tra xuất khẩu, đồng thời làm tăng giá trị lợi nhuận và
giảm thiểu rủi ro cho người nuôi.
Hiện nay, toàn vùng ĐBSCL có khoảng 200 trại sinh sản cá
tra bột và 4.000 hộ ương cá giống. Sản lượng cá giống toàn
vùng đạt trên dưới 2 tỷ con mỗi năm, về cơ bản đáp ứng cho
nhu cầu nuôi. Tuy nhiên, do thị trường cá tra nguyên liệu
không ổn định đã dẫn đến tình hình sản xuất cá tra giống
cũng bị ảnh hưởng tiêu cực.
Việc sản xuất giống cá tra hiện nay mặc dù phát triển theo
quy luật cung – cầu nhưng còn mang tính tự phát, sản xuất
chạy theo số lượng, không quan tâm đến chất lượng. Nhiều
cơ sở sản xuất giống không đảm bảo các điều kiện sản xuất,
kinh doanh. Chất lượng con giống không bảo đảm, gây hao
hụt trong quá trình nuôi.
Theo Chi cục Thủy sản Tiền Giang, tỷ lệ hao hụt trong các ao
nuôi cá tra hiện nay lên đến 30 - 35%, cá biệt có những ao
nuôi cá tra có tỷ lệ hao hụt lên đến 40 - 50% do thả cá với
mật độ quá cao (trên 100 con/m2).
Chi phí nuôi tăng cao
Trước đây, do chất lượng cá giống khá tốt, thời gian nuôi chỉ
mất 5 - 6 tháng là đã có cá đạt kích cỡ đúng tiêu chuẩn xuất
khẩu (khoảng 0,8-0,9 kg/con), hệ số thức ăn (FCR) đạt
khoảng 1,5 - 1,6.
Còn hiện nay, khi chất lượng cá tra giống đang suy giảm, để
đạt được kích cỡ cá trên, người nuôi phải mất 7 - 8 tháng,
FCR lên đến 1,7 - 1,8. Đó là chưa tính đến lượng thức ăn bị
lãng phí do đã cho số cá sau đó bị chết ăn.
Do đó, chi phí thức ăn trong quá trình nuôi đối với mỗi ha
cũng tăng thêm khoảng 500 - 600 triệu đồng. Điều này đồng
nghĩa với việc giá thành mỗi kg cá cũng tăng tương ứng thêm
1.500 - 2.000 đồng/kg.
Chất lượng cá nguyên liệu giảm sút
Chất lượng cá tra giống giảm khiến người nuôi phải mất 7 -
8 tháng để có cá cỡ 0,8 - 0,9 kg/con - Ảnh: Lê Vũ
Chất lượng giống cá tra thấp không những ảnh hưởng lớn đến
tỷ lệ sống của cá nuôi, năng suất và thời vụ… mà còn ảnh
hưởng đến cả chất lượng cá nguyên liệu. Chất lượng cá
nguyên liệu bị giảm sút một cách trầm trọng. Cá dễ bị còi
cọc, dị hình, màu thịt cơ xấu, tỷ lệ thu hồi fillet giảm.
