UNG THƯ TUYẾN TIỀN LIỆT
Tuyến tiền liệt (tiền liệt tuyến- TLT) là gì?
Tiền liệt tuyến là một phần của cơ quan sinh dục nam. Tuyến này tạo ra dịch hòa
với tinh dịch & các dịch khác khi xuất tinh. Kích thước bình thường của TLT cỡ
cái bánh rán.
Ung thư TLT là gì?
Ung thư là tình trạng tế bào tăng trưởng ngoài tầm kiểm soát của cơ thể. Ung thư
TLT là một đám tế bào bất thường ở TLT.
Ung thư TLT là một ung thư nghiêm trọng, có nghĩa là nó phát triển và di căn (lây
lan đến các cơ quan khác) rất nhanh đến các bộ phận khác trong cơ thể. Khoảng
25% trường hợp phát bệnh rất nhanh & di căn rất nhanh. Số còn lại (75%) phát
triển từ từ và dường như vô hại. Tuy nhiên, Bạn không thể biết mình thuộc nhóm
25% hay 75%, do đó không được phép chủ quan.
Những ai có nguy cơ bị ung thư TLT?
Ở Mỹ, ung thư TLT gặp nhiều hơn cả ung thư da. Hiệp hội ung thư Mỹ thống kê
có gần 200,000 bệnh nhân ung thư TLT mới mỗi năm, trong đó có khoảng 20% bị
chết vì bệnh này, tương ứng với 3.4% số tử vong hàng năm (thống kê tỷ lệ tử vong
theo bệnh tật).
Ung thư TLT có thể thấy ở bất kỳ tuổi nào ở nam giới, tuy nhiên thường thấy khi
trên 50 tuổi. Thực tế cho thấy có 80% số bệnh nhân ung thư TLT trên 65 tuổi.
Đàn ông châu Mỹ & châu Phi có nguy cơ cao bị ung thư TLT. Tiền căn gia đình
có người bị ung thư TLT làm gia tăng nguy cơ Bạn bị chứng bệnh này.
Những triệu chứng có thể thấy trong ung thư TLT:
Tiểu khó đầu dòng (khi bắt đầu tiểu)
Giảm dòng chảy của nước tiểu
Nhỏ giọt nước tiểu cuối dòng (khi gần tiểu xong)
Thường xuyên mắc tiểu
Có máu hoặc mủ trong nước tiểu
Tiểu rát, tiểu buốt
Đau khi xuất tinh
Đau vùng hông hoặc đau lưng không giảm đi
BS thăm khám trực tràng để xem khối u tiền liệt tuyến như thế nào?
BS sẽ dùng găng tay, bôi trơn bằng va-dơ-lin, rồi đúng ngón tay vào trực tràng
khoảng vài cm và hướng ngón tay về phía tiền liệt tuyến để cảm nhận kích thước
& về mặt của khối u.
Xét nghiệm PSA là gì?
PSA là một xét nghiệm máu dùng để chẩn đoán ung thư TLT. PSA mục đích tìm
kiếm kháng thể đặc hiệu chống ung thư TLT có trong máu. Tuy nhiên, độ chính
xác của PSA không cao vì chỉ số PSA cũng tăng cao trong các bệnh lý nhiễm
trùng.
Những bệnh nhân nào cần được theo dõi phát hiện ung thư TLT?
BS sẽ tập trung theo dõi hơn ở những người có nguy cơ cao bị ung thư tiền liệt
tuyến. Chủng dân, trên 50 tuổi và tiền sử gia đình có người bị ung thư TLT là các
yếu tố nguy cơ.
Nhược điểm của việc theo dõi (tầm soát) ung thư TLT:
Một vài BS không đồng tình với việc theo dõi ung thư tiền liệt tuyến vì có thể làm
cho bệnh nhân hoảng loạn cũng như bẹnh nhân phải thực hiện các xét nghiệm
không cần thiết.
Tầm soát ung thư TLT bằng xét nghiệm PSA không cho kết quả chính xác vì PSA
có thể tăng cao trong một số bệnh lý nhiễm trùng. Nếu dựa vào PSA để áp dụng
chế độ điều trị ung thư cho bệnh nhân có khối u phát triển chậm thì có thể dẫn đến
tình trạng tồi tệ hơn do việc điều trị. Hậu quả của việc này có thể dẫn đến liệt
dương hoặc đi tiểu không kiểm soát.
Bạn cần quyết định gì khi muốn tham gia tầm soát?
Hãy trao đổi với BS và suy nghĩ xem Bạn có thật sự muốn biết mình bị ung thư
hay không. Khoảng 75% ung thư tiền liệt tuyến không làm giảm tuổi thọ. Do đó,
cần phối hợp chặt chẽ với BS để xác định khi nào thì điều trị ung thư TLT, vì việc
điều trị gây ra những hậu quả ảnh hưởng đến cuộc sống của Bạn như liệt dương &
tiểu không kiểm soát.
Những phương án điều trị khác trong ung thư TLT:
Theo dõi sự phat triển của ung thư TLT bằng cách thường xuyên đi tái khám có lẽ
là cách chọn lựa tốt cho những bệnh nhân lớn tuổi có ung thư tiền liệt tuyến phát
triển chậm. Ngay cả khi áp dụng phương pháp điều trị, không có chứng cứ gì đảm
bảo rằng những bệnh nhân này sẽ sống lâu hơn những người không bị ung thư
TLT.
Phẩu thuật, xạ trị (điều trị bằng tia X liều cao), hóa trị (điều trị bằng thuốc chống
ung thư) là những phương pháp điều trị ung thư. Ung thư TLT có thể điều trị lành
hẳn khi được phát hiện sớm. Phẩu thuật & xạ trị thường được áp dụng cho những
trường hợp ung thư phát triển nhanh ở những bệnh nhân trung niên. Tuy nhiên hậu
quả của điều trị có thể gây ra liệt dương & tiểu không kiểm soát.