Viêm mũi do thuốc
Họ hàng nhà thuốc điều trị mũi chúng tôi nhiều khi rất buồn khi thấy bác sĩ
chẩn đoán bệnh “Viêm mũi do thuốc”. Vậy thủ phạm có phải là chúng tôi
không?
Thuốc điều trị tại mũi chúng tôi được chế tạo dưới dạng dung dịch, dạng
sương mù với mục đích ngấm vào hệ thống niêm mạc mũi phát huy tác dụng
điều trị một số bệnh của hệ thống mũi xoang, trong đó có viêm mũi xoang cấp
tính hay mạn tính, viêm V.A, viêm tai giữa mà nguyên nhân xuất phát từ
những viêm nhiễm tại mũi họng…
Thuốc tại chỗ của mũi thường được pha chế để đạt được nồng độ của dung
dịch đẳng trương nhằm không làm tổn thương lớp thảm nhầy bao phủ trên bề
mặt tế bào lông chuyển của hệ thống mũi xoang.
Nhóm thuốc sử dụng tại chỗ cho mũi xoang không thể gây viêm do thuốc nếu
người sử dụng biết dùng thuốc phù hợp, đúng nguyên nhân gây bệnh mới
giúp cho bệnh khỏi mà không để lại các tác dụng phụ không mong muốn của
nhóm thuốc này.
Không lạm dụng thuốc nhỏ mũi
Các nhóm thuốc
Để hiểu được họ hàng nhà thuốc Các thuốc điều trị tại mũi có sẵn trên thị
điều trị tại chỗ của mũi xoang trường luôn được người bệnh tự mua để
chúng tôi thường đảm nhận vai sử dụng hoặc chỉ hỏi qua người bán thuốc
trò gì, chúng tôi xin tự giới thiệu khi đang bị ngạt tắc mũi, chảy mũi, hắt
về mình nhé: hơi…để được người bán thuốc tư vấn và
bán thuốc mà ít khi được thăm khám Chúng tôi có bốn anh em có vai chính xác để có đơn của thầy thuốc. trò khác nhau trong từng bệnh, tất
nhiên phải theo chỉ định của các
bác sĩ chuyên khoa:
1. Thuốc co mạch, nhóm thuốc hay được mọi người biết đến do tác động diệu
kỳ là đang tắc mũi, khó chịu mà nhỏ hai, ba giọt thuốc thôi, mũi đã trở nên
thông thoáng nên rất hay bị lạm dụng. Như xylomethazoline, oxymethazolin,
naftazoline 0.05-0,1%…
2. Thuốc kháng sinh: người ta đưa hỗn hợp thuốc mà thành phần chính là
một loại kháng sinh dạng dung dịch, có thể hấp thu qua lông chuyển, tác động
vào niêm mạc mũi xoang nhưng ít hấp thu toàn thân như polydexan,
polymycine B…..
3. Thuốc kháng viêm steroid: với thành phần chính là budesonide, một loại
glucocorticosteroid có tác dụng kháng viêm: budenase AQ, rhinocort,
flixonase…
4. Thuốc săn khô niêm mạc mũi: Argyrol 1-3%.
Tuy là thuốc tác động tại mũi nhưng có một tỷ lệ phần trăm nhất định thuốc
ngấm vào máu vào cơ thể do đó không thể tự tiện sử dụng được. Các thuốc
điều trị tại mũi có sẵn trên thị trường luôn được người bệnh tự mua để sử
dụng hoặc chỉ hỏi qua người bán thuốc khi đang bị ngạt tắc mũi, chảy mũi,
hắt hơi…để được người bán thuốc tư vấn và bán thuốc mà ít khi được thăm
khám chính xác để có đơn của thầy thuốc. Chính vì thế nên có nhiều tai biến
đáng tiếc đã xảy ra, đặc biệt với trẻ em dưới 2 tuổi và người có bệnh lý tăng
huyết áp, tăng nhãn áp…
Lưu ý khi sử dụng
Thuốc co mạch – chống ngạt – là loại thuốc hiện nay đang được sử dụng rộng
rãi với nhiều tên thuốc khác nhau, trong đó thành phần chính là naphazolin
hoặc xylomethazoline… Ngạt mũi gây ảnh hưởng xấu tới các cơ quan trong
cơ thể. Ngạt tắc mũi có thể làm người bệnh ù tai, làm việc chóng mệt do thiếu
oxy não, viêm họng do phải thở bằng mồm mà không qua hệ thống lọc, sưởi
không khí của mũi, gây biến chứng viêm phế quản, viêm phổi. Ngạt mũi
thường xuyên có thể tác động lên sự phát triển của khối xương mặt, làm biến
dạng khuôn mặt, làm mặt dài ra như mặt ngựa, răng vẩu, cằm dẹt, ngực xẹp,
sườn nhô.
Naphazolin hoặc xylomethazoline được pha chế với hai nồng độ là 50 đến
100 microgram trong 1ml nước, có độ pH phù hợp 5,0 đến 6,6. Dạng bào chế
được sử dụng trên thị trường có dạng dung dịch và dạng xịt. 4-9% lượng
thuốc sử dụng tại chỗ cho hệ thống niêm mạc mũi được hấp thu vào máu và
ảnh hưởng tới toàn thân, chính vì thế khi sử dụng quá liều hoặc kéo dài người
bệnh sẽ thấy nhức đầu, hồi hộp đánh trống ngực, lo lắng… do hệ giao cảm bị
kích thích, đặc biệt là khi dùng chung với các thuốc IMAO. Chỉ sau vài phút,
thuốc đã làm co nhỏ kích thước của cuốn dưới, trả lại tầng thở cho người
bệnh và duy trì sự thông thoáng trong nhiều giờ sau đó. Thuốc được dung nạp
tốt ngay cả khi các niêm mạc mũi bị dịch nhầy bao phủ mà vẫn không gây cản
trở chức năng của biểu mô.
Cơ chế co mạch của thuốc là giải phóng adrénalin nội sinh làm co các mao
mạch nằm trong cuốn dưới trong một thời gian nhất định sau đó, các mạch
này lại giãn ra. Nếu bệnh nhân cứ duy trì nhỏ thuốc thì chu trình này sẽ lặp lại
liên tục. Đây là hiện tượng quen thuốc nhỏ mũi hay còn gọi là “viêm mũi do
thuốc”, quá trình này sẽ dẫn đến hiện tượng xơ hoá tổ chức cuốn mũi và lúc
này thuốc hết tác dụng. Bệnh nhân nhỏ thuốc chống ngạt cũng không hết ngạt
– đây là một trong những triệu chứng đưa ra chỉ định phẫu thuật tạo hình lại
cuốn dưới.
Chống chỉ định sử dụng thuốc chống ngạt cho người dị ứng với bất kỳ thành
phần nào của thuốc, bị glaucom góc đóng, dùng các thuốc IMAO trong vòng
14 ngày. Do thuốc bài tiết qua sữa và hấp thụ qua rau thai nên ở những phụ
nữ có thai và cho con bú khi sử dụng thuốc chống ngạt cần trao đổi với thầy
thuốc và phải có sự giám sát chặt chẽ. Thuốc chữa ngạt mũi cũng có chống
chỉ định khi sử dụng thuốc co mạch trong các trường hợp phẫu thuật cắt bỏ
tuyến yên, phản ứng giao cảm quá mức, mất ngủ, chóng mặt.
Tuyệt đối không dùng thuốc naftazoline cho trẻ dưới 2 tuổi do thuốc có thể
gây co thắt mạch não và tử vong. Với trẻ dưới 6 tuổi thì thật thận trọng khi sử
dụng nhóm thuốc này.
Thuốc nhỏ mũi chống ngạt thường chỉ điều trị dưới 10 ngày vì đây là nguyên
nhân gây viêm mũi do thuốc – một loại bệnh lý khó điều trị.
