
TẠP CHÍ Y DƯỢC HỌC QUÂN SỰ SỐ 1 - 2025
26
XÁC ĐỊNH LOÀI VÀ PHÂN TÍCH ĐA HÌNH DI TRUYỀN GENE COX1
CỦA SÁN LÁ GAN NHỎ THU THẬP TỪ NGƯỜI
TẠI MỘT XÃ THUỘC TỈNH YÊN BÁI NĂM 2020
Khổng Minh Quang1, Nguyễn Quang Thiều2, Đỗ Trung Dũng2
Nguyễn Lương Tình2, Đỗ Thanh Hòa3, Đỗ Ngọc Ánh4*
Tóm tắt
Mục tiêu: Xác định loài và phân tích đặc điểm đa hình di truyền của sán lá
gan nhỏ thu thập tại một xã thuộc tỉnh Yên Bái, dựa trên chỉ thị gene ty thể cox1.
Phương pháp nghiên cứu: 20 cá thể sán lá gan nhỏ trưởng thành được thu thập
từ người tại xã Xuân Long, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái. Các mẫu sán được
xác định loài bằng phân tích hình thái và sinh học phân tử. Trong số này, 10 cá
thể được giải trình tự để thu nhận toàn bộ gene cox1 dài 1.560bp. Các trình tự thu
được được so sánh với trình tự tham chiếu (FJ381664.2) để phân tích đa hình di
truyền. Kết quả: Toàn bộ 20 cá thể sán lá gan nhỏ trưởng thành là loài C.
sinensis. So sánh trình tự gene cox1 của C. sinensis ở nghiên cứu này với trình tự
tham chiếu FJ381664.2, tỷ lệ tương đồng nucleotide là > 99,4%. Trên gene này
có 23 điểm đa hình. Trong đó, thay đổi nucleotide ở vị trí 1244 dẫn tới acid amin
Threonine chuyển thành Methionine. Trên gene này, các nucleotide AT chiếm ưu
thế hơn GC. Tỷ lệ AT/GC dao động từ 1,44 - 1,46. Kết luận: Sán lá gan nhỏ
được xác định là loài C. sinensis, gene ty thể cox1 của loài sán này có mức độ đa
hình di truyền cao.
Từ khóa: Đa hình di truyền; Gene cox1; C. Sinensis; Yên Bái.
IDENTIFICATION OF SPECIES AND GENETIC DIVERSITY
ANALYSIS OF COX1 OF SMALL LIVER FLUKES ISOLATED FROM
HUMANS IN A COMMUNE IN YEN BAI PROVINCE IN 2020
Abstract
Objectives: To identify species and analyze the genetic diversity of small
liver fluke isolated from a commune in Yen Bai Province based on the mitochondrial
1Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương
2Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng nhiệt đới Trung ương
3Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
4Học viện Quân y
*Tác giả liên hệ: Đỗ Ngọc Ánh (dranhk61@gmail.com)
Ngày nhận bài: 16/9/2024
Ngày được chấp nhận đăng: 30/10/2024
http://doi.org/10.56535/jmpm.v50i1.1019