GV: Nguyễn Công Tráng
Chương 3:
CAÙC BIEÄN PHAÙP BAÛO VEÄAN TOAØN
1
GV: Nguyễn Công Tráng
I. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC TRÖÏC TIEÁP
1. Tieáp xuùc tröïc tieáp
Chạm vào thanh cái
2
Is : doøng chaïm
GV: Nguyễn Công Tráng
I. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC TRÖÏC TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän tröïc tieáp - Ngaên ngöøa kieåu vaät lyù choáng tieáp xuùc tröïc tieáp vôùi phaàn töû mang
ñieän baèng raøo chaén , boïc caùch ñieän v.v.;
- Baûo veä phuï khi xaûy ra chaïm ñieän tröïc tieáp, maëc duø ñaõ coù caùc bieän
phaùp caùch ñieän treân. Baûo veä phuï naøy döïa treân caùc rôle taùc ñoäng
nhanh, ñoä nhaïy cao laøm vieäc döïa treân doøng roø (residual-current).
Caùc rôøle naøy ñaït hieäu quaû cao trong caùc tröôøng hôïp chuû yeáu khi coù
xaûy ra chaïm ñieän tröïc tieáp.
- Caùc bieän phaùp baûo veä ñaëc bieät : Baûo veä baèng caùch söû duïng ñieän aùp
löôùi cöïc thaáp SELV (Safety Extra Low Voltage). Bieän phaùp naøy chæ
3
ñöôïc söû duïng trong maïch coâng suaát thaáp vaø trong caùc tröôøng hôïp
ñaëc bieät.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
1. Tieáp xuùc giaùn tieáp
Is : doøng chaïm
4
Id: doøng chaïm voû
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
- Töï ñoäng caét nguoàn cung caáp cho thieát bò bò chaïm voû => sô ñoà noái ñaát
an toaøn (TT, TN, IT )
- Coù nhöõng bieän phaùp ñaëc bieät nhö:
+ Söû duïng vaät lieäu caùch ñieän caáp II hay moät caáp caùch ñieän töông
töông.
+ Laøm cho caùc nôi ñaët thieát bò ñieän thaønh khoâng daãn ñieän – Ñaët
thieát bò ñieän ngoaøi taàm tay vôùi hoaëc coù raøo chaén giöõa caùc vò trí.
+ Taïo löôùi ñaúng theá.
5
+ Taïo caùch ly veà ñieän baèng caùc bieán aùp caùch ly.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
6
a. Töï ñoäng caét nguoàn Ucp max = 50V
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
7
a. Töï ñoäng caét nguoàn Ucp max = 25V
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
8
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH1: Sô ñoà TT : Terre Terre TT : Terre Terre
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH1: Sô ñoà TT : Terre Terre TT : Terre Terre ( Trung t
i riêng ) ( Trung tíính nnh nốối đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối riêng )
Đường đi dòng sự cố chạm vỏ
9
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH1: Sô ñoà TT : Terre Terre TT : Terre Terre ( Trung t
i riêng ) ( Trung tíính nnh nốối đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối riêng )
Đặc điểm sơ đồ TT:
- I chạm vỏ >> (cở vài chục Ampe), nhưng không đủ lớn để (CC, CB) cắt
nhanh và chắc chắn sự cố này để bảo vệ an toàn cho người. Vì vâỵ,
muốn bảo vệ an toàn trong trường hợp này thì có thể thực hiện theo các
cách sau:
+ Thực hiện nối đất thiết bị với trị số bé, tuy nhiên phương pháp này sẽ
không kinh tế (tăng chi phí nối đất).
+ Thay việc nối vỏ thiết bị với hệ thống nối đất (sơ đồ TT) bằng biện
10
pháp nối vỏ thiết bị với dây trung tính (sơ đồ TN).
+ Sử dụng thiết bị bảo vệ chống dòng rò (RCD).
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
11
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral Đặc điểm sơ đồ TN-C:
- Daây trung tính vaø PE ñöôïc söû duïng chung goïi laø daây PEN.
- Boá trí baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp : sô ñoà coù doøng chaïm voû vaø
ñieän aùp tieáp xuùc lôùn neân coù theå duøng CB ñeå ngaét ñieän trong tröôøng
hôïp hö hoûng caùch ñieän.
- Sô ñoà TN – C ñoøi hoûi söï ñaúng thế hiệu quả trong lưới với nhiều điểm
12
nối đất lặp lại. Caùc vỏ thiết bò vaø vaät daãn töï nhieân sẽ nối với daây
trung tính.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
13
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral Đặc điểm sơ đồ TN-C:
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
14
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral Đặc điểm sơ đồ TN-C:
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TN : Terre Neutral TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral Phạm vi ứng dụng sơ đồ TN-C:
- Sô ñoà TN – C khoâng duøng nôi coù khaû naêng chaùy noå cao vì khi noái
caùc vaät daãn töï nhieân cuûa toøa nhaø vôùi daây PEN seõ taïo neân doøng
chaïy trong coâng trình gaây nguy hieåm hoïa chaùy vaø nhieãu ñieän töø.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Common C: Terre Neutral--Common Sô ñoà TN TN -- C: Terre Neutral Ưu và nhược sơ đồ TN-C:
Öu ñieåm:
16
Khuyeát ñieåm:
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
17
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Sô ñoà TNTN--S: Terre Neutral Separate S: Terre Neutral--Separate
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
Separate S: Terre Neutral--Separate
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Sô ñoà TNTN--S: Terre Neutral Đặc điểm sơ đồ TN-S:
- Daây PE taùch bieät vôùi daây trung tính vaø ñöôïc ñònh kích côõ theo doøng
söï coá lôùn nhaát coù theå xaûy ra.
18
- Töï ñoäng ngaét ñieän khi coù hö hoûng caùch ñieän baèng caùch söû duïng caùc
CB, caàu chì hoaëc RCD.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Sô ñoà TNTN--CC--SS
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral Sô ñoà TNTN--CC--SS
20
Đặc điểm sơ ñoà TN-C-S:
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 2: Sô ñoà TN : Terre Neutral TN : Terre Neutral
Đường đi dòng sự cố chạm vỏ
TN - C
TN - S
21
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
22
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre IT : Isolate Terre
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ HAI
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
23
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ HAI
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
24
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
25
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
26
Löu yù :
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
C
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
ICC
B
ICB
A
ICA
IΣ
N
UC
C
ICC
UB
Doøng söï coá :
B
ICB
N
UA
A
ICA = 0 IN
27
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
IN = 3 * 220 / 10 = 66 mA
Xc = 10 KΩ
28
Utx = Ich * Rndtb = 0,066A * 30 = 1,98 V
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT
(cid:131) Thieát bò phaûi coù mức caùch ñieän cao
AN
Heä quaû :
0
A
ñaát
AB
30
. U
= =
=
=
BN
0
CN
ñaát
A
CA
150
. U
=
0 . . UU − B . . UU − C
. . UU − B . . UU − C
=
−=
U ∠= d U ∠−=
29
d
. ⎧ U . ⎪⎪ U ⎨ . ⎪ U ⎪ ⎩
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
5
Id
A
B
C
1
N
PE
PIM
XCpha-dat
Rn
30
RA
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM VOÛ ÑIEÅM THÖÙ HAI
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM VOÛ ÑIEÅM THÖÙ HAI
ÑAËC ÑIEÅM:
(cid:190) Ít xaûy ra do khi coù söï coá chaïm ñieåm thöù nhaát thì ñaõ coù thieát bò PIM baùo tín hieäu , ngöôøi vaän haønh seõ coù bieän phaùp ngaên chaën chaïm voû ñieåm thöù hai.
(cid:190) Raát nguy hieåm do doøng söï coá vaø ñieän aùp tieáp xuùc raát lôùn.
PHAÂN TÍCH:
Giaû thieát:
(cid:190) Xem tieát dieän vaø chieàu daøi cuûa daây daãn laø nhö nhau.
(cid:190) Trong quaù trình xaûy ra söï coá, ñieän aùp cuûa nhaùnh baèng 80% ñieän aùp laøm vieäc.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
Tính toaùn:
Toång trôû maïch voøng söï coá goàm coù:
Ñieän trôû cuûa daây daãn pha hay trung tính khi maïch xaûy ra söï coá.
Ñieän trôû cuûa daây daãn PEN
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM VOÛ ÑIEÅM THÖÙ HAI
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI I ( TRUNG TÍNH CAÙCH LY)
Tính toaùn:
Doøng söï coá: Vôùi:
U0 laø ñieän aùp pha-trung tính neáu maïng noái ñaát IT coù 4 daây.
U0 laø ñieän aùp pha-pha neáu maïng noái ñaát IT khoâng coù daây trung tính.
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM VOÛ ÑIEÅM THÖÙ HAI
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
ICC
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
ICB
ZN
ICA
IΣ
N
UC
C
ICC
UB
B
ICB
N
UA
A
Löu yù :
ICA = 0
ZN
IZ
IN=I Id Σ
(cid:190) RB << XC (cid:190) Boû qua aûnh höôûng cuûa doøng taûi
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
ICC
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
ICB
ZN
ICA
Tính doøng IZ
IΣ
N
UC
C
ICC
Tính doøng Id
UB
B
ICB
N
UA
Tính doøng IN
A
ICA = 0
Id IN
ZN
IZ
IN=I Id Σ
IZ hay IR
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
AN
. U
. U
=
0
A
ñaát
A
ñaát
AB
30
= =
=
=
. U
BN
0
CN
ñaát
A
CA
150
=
=
−=
0 . . − UU B . . − UU C
. . − UU B . . − UU C
. U
∠= U d ∠−= U
d
. ⎧ U . ⎪⎪ U ⎨ . ⎪ U ⎪ ⎩
O
O
O
BN
CN
. U
. U
A
30
150
0
U
3
∠
∠
d
d
CB
N
CC
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
. I
. I
=
+
=
=
=
=
C
+ . X
C
U ∠− d . cX
3 U . cX
. U . X
Doøng Id : . I
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
3
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
Keát quaû :
66
mA
=
=
22
=
=
mA
I d
I z
220 10
V K
× Ω
V Ω
220 10 K
2
2
I
66(
22
)
mA57,69
=>
=
+
=
N
Utx = Ich * Rndtb = 0,066A * 30 = 1,98 V
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ NHAÁT’
(cid:131) Khoâng gaây nguy hieåm cho ngöôøi
(cid:131) Khoâng gaây chaùy noå, gaây nhieãu
(cid:131) Ñaûm baûo tính lieân tuïc cao
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
(cid:132) SÔ ÑOÀ IT LOAÏI II (NOÁI ÑAÁT QUA TOÅNG TRÔÛ)
Id
3 2 1 N
PE
Thanh goùp
Zct
Rn
(cid:190) SÖÏ COÁ CHAÏM ÑIEÅM THÖÙ HAI
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
CAÙC HEÄ QUAÛ KHI DUØNG SÔ ÑOÀ IT
BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC
(cid:131) Söï coá chaïm 1 ñieåm
(cid:131) Thieát bò giaùm saùt caùch ñieän PIM
(cid:131) Söï coá chaïm 2 ñieåm
(cid:131) Caét söï coá baèng CB / CC baûo veä maïch
(cid:131) Quaù ñieän aùp
(cid:131) Thieát bò choáng quaù aùp OL
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
PHAÏM VI ÖÙNG DUÏNG
(cid:153)- Söû duïng trong maïng trung , haï theá
(cid:153)- Söû duïng ôû nhöõng nôi ñoøi hoûi tính lieân tuïc cung caáp ñieän cao
Beänh vieän Nhaø maùy ñieän Saân bay
(cid:153)- Söû duïng ôû nhöõng nôi ñoøi hoûi choáng chaùy noå Haàm moû Tàu thủy
(cid:153)- Söû duïng vôùi nhöõng thieát bò xöû lyù thoâng tin ( theo IEC 950)
Quoác phoøng Rada Veä tinh
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
Đặc điểm sơ đồ IT:
(cid:190) Khi có một pha chạm vỏ trong mạng hạ áp, dòng chạm vỏ bé nên với giá trị Rđ chọn thích hợp (theo qui định Rđ ≤ 4Ω) là đảm bảo an toàn. Sự chạm vỏ sẽ tồn tại lâu dài => liên tục cung cấp điện
(cid:190) Dây nối bảo vệ (nối từ vỏ thiết bị đến hệ thống nối đất - dây PE)
được tách biệt với dây trung tính (N) và tiết diện được xác định theo
dòng sự cố lớn nhất.
(cid:190) Vì dòng chạm vỏ có trị số bé nên sẽ không tạo ra sự sụt áp lớn và
43
nhiễu điện từ cũng thấp.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
2. Bieän phaùp baûo veä choáng chaïm ñieän giaùn tieáp
IT : Isolate Terre ( Trung t
( Trung tíính cnh cáách ly v
ch ly vớới đi đấất, vt, vỏỏ thithiếết bt bịị nnốối đi đấất )t )
b. Sô ñoà noái ñaát theo tieâu chuaån IEC TH 3. Sô ñoà IT : Isolate Terre
Đặc điểm sơ đồ IT:
(cid:190) Nghieân cöùu, thöû nghieäm quaù aùp, doøng dung roø
(cid:190) Coù caùc nhaân vieân baûo döôõng coù khaû naêng xaùc ñònh , söûa chöõa vò trí
söï coá chaïm söï coá ñaàu
(cid:190) Choïn thieát bò theo ñieän aùp daây
(cid:190) Traùnh tình traïng chaïm 2 ñieåm
44
(cid:190) Daây PE maéc rieâng vôùi daây trung tính
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
3. Các tiêu chuẩn lựa chọn :
Qua phân tích ở trên ta thấy không có sơ đồ nào là đa dụng cả ,khi lựa
chọn sơ đồ nối đất cần phân tích các trường hợp riêng biệt và sự lựa
chọn cuối cùng theo sự ràng buộc của lưới điện.
Phương án lựa chọn cần phải thỏa mãn các tiêu chuẩn sau:
+ Chống điện giật.
+ Chống hỏa hoạn do điện.
+ Cung cấp điện liên tục.
+ Bảo vệ chống quá áp.
45
+ Bảo vệ chống nhiễu điện từ.
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
3. Các tiêu chuẩn lựa chọn : Phạm vị ứng dụng của các sơ đồ nối đất: Loại mạng điện
Khuyế n dùng
Có thể sử dụng
Cấm sử dụng
TN
Mạng điện rất lớn với điện trở nối đất phần vật dẫn không được che chắn có giá trị R < 10Ω
IT, TN-C
TT, TN, IT hay hổn hợp
TN
TT
Mạng điện rất lớn với điện trở nối đất phần vật dẫn không được che chắn có giá trị R > 30Ω
IT, TN-C
Mạng truyền hình, truyền thanh
TT
TT
IT
Mạng điện với dòng rò lớn (> 500mA)
IT, TT
TN
Mạng ngoài trời với đường dây trên không
TT
TN
IT
Máy phát điện dự phòng
IT
TT
TN 46
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
3. Các tiêu chuẩn lựa chọn :
Phạm vị ứng dụng của các sơ đồ nối đất:
Loại tải
Khuyến dùng
Có thể sử dụng
Cấm sử dụng
Tải nhạy cảm với dòng sự cố lớn (động cơ…)
IT
TT
TN
TN
TT
IT
Tải với mức cách điện thấp (lò điện, máy hàn..)
Thiết bị 1 pha sử dụng điện áp L-N (thiết bị di động, xách tay…)
TT, TN-S
IT, TN-C
TN
TT
IT
Tải với mức gây nguy hiểm cao (băng chuyền, cần trục…)
Máy công cụ
TN-S
TT
TN-C, IT
47
GV: Nguyễn Công Tráng
II. BAÛO VEÄ CHOÁNG CHAÏM TIEÁP XUÙC GIAÙN TIEÁP
3. Các tiêu chuẩn lựa chọn :
Phạm vị ứng dụng của các sơ đồ nối đất:
Các loại khác
Khuyến dùng
Có thể sử dụng
Cấm sử dụng
Mạng cấp điện từ MBA nối sao-sao
TT
IT không có dây N
IT có dây N
Công trình dễ cháy
IT
TN-S, TT
TN-C
Mạng với trạm biến áp khách hàng
TT
Mạng với máy biến tần
TT
TN, IT
TT
TN-S
Mạng làm việc với việc nối đất không đảm bảo (công trình cũ,..)
TN-C, IT
TN-C
Thiết bị điện tử
TN-S
TT
Mạng điều khiển cảm biến, PLC….
IT
TN-S, TT
48
GV: Nguyễn Công Tráng
III. QUY ĐỊNH VỀ DÂY BẢO VỆ PE VÀ PEN
Tiết diện dây pha Sph (mm2)
Tiết diện dây nối đất
Tiết diện dây PEN
Tiết diện dây PE
Cu
Al
Khi có bảo vệ cơ:
≤ 16
≤ 16
SPE = Spha
I
.
t
(1) N
caétCB
=
S
PE
K
SPE = Spha với tiết diện dây nhỏ nhất 10mm2 (Cu) và 16mm2 (Al)
25
SPE = 16mm2
25, 35
35
Không có bảo vệ cơ, nhưng có chống bảo vệ ăn mòn nhờ vỏ. Tiết diện nhỏ nhất 16mm2 (Cu) hay thép mạ
> 35
>35
SPE = 0,5.Spha đến Sph với tiết diện dây nhỏ nhất 10mm2 (Cu) và 25mm2 (Al)
49
PE: thường bọc cách điện màu xanh lục sọc vàng
GV: Nguyễn Công Tráng
III. QUY ĐỊNH VỀ DÂY BẢO VỆ PE VÀ PEN
Bảng giá trị K: phụ thuộc loại vật liệu, cách điện, nhiệt độ
K (A.s-0,5/mm2)
Vỏ bọc cách điện
PVC
XLPE
Nhiệt độ cuối cùng (0C)
160
250
Nhiệt độ ban đầu:300C
Dây bọc không đặt chung với cáp hay dây trần tiếp xúc với vỏ cáp
Nhiệt độ ban đầu:300C
143
176
Đồng
95
116
Nhôm
52
64
Thép
Dây dẫn trong cáp nhiều lõi
Nhiệt độ ban đầu:300C
Nhiệt độ ban đầu:300C
115
143
Đồng
76
94
Nhôm
50
GV: Nguyễn Công Tráng
51