Bài giảng Bệnh chó mèo

2/20/2017

Trêng ®¹i häc n«ng nghiÖp I hµ néi kHOA THó Y BÖnh chã mÌo PGS.tS. nGUYÔN V¡N tHANH Trëng bé m«n ngo¹i - S¶n Gi¸m ®èc trung t©m nghiªn cøu chã nghiÖp vô

Tượng chó Lai-Ka ở thủ đô Maxcơva- CH LB Nga

Giống chó Lào

Giống chó vàng Việt Nam

Giống chó H mong cộc

Giống chó Bắc Hà

Giống chó Lào

1 2/20/2017

Chương I: BỆNH TRUYỀN NHIỄM

Bảng quy đổi tuổi chó với tuổi người tương đương

Quy đổi tuổi mèo với tuổi người tương đương

Tuổi của chó (năm)

Tương đương với tuổi của người (năm) 20 21 22 24 Bằng thêm 4 năm tuổi ở người

Bằng thêm 8 năm tuổi ở người

18 tháng 20 tháng 22 2 tuổi Từ 3-15 tuổi, cứ tăng thêm 1 tuổi ở chó Sau 15 tuổi, cứ tăng thêm 1 tuổi ở chó

Người 1 tuổi 3 tuổi 5 tuổi 9 tuổi 13 tuổi 18 tuổi 20 tuổi 23 tuổi 28 tuổi Người thêm 4 tuổi

Mèo 1 tháng 2 tháng 3 tháng 6 tháng 8 tháng 12 tháng 18 tháng 2 năm 3 năm Cứ thêm 1 tuổi mèo Ví dụ, mèo 8 năm tuổi thì tương đương với người

BỆNH DẠI (Rabies) I. Khái niệm về bệnh: Bệnh dại là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm chung của chó mèo và nhiều loài gia súc khác kể cả người. Bệnh do vi rut dại gây ra. Đặc điểm của bệnh là gây ra trạng thái điên loạn, bại liệt và tỷ lệ tử vong cao(100%) cho súc vật và người bệnh.

là: 28 + 5.4 = 48 tuổi

Chẳng hạn, khi chó 16 tuổi, sẽ tương đương với người: 24 + (15-2)4 + 8 = 24 + 42 + 8 = 74 (tuổi).

2 2/20/2017

Loµi d¬i truyÒn bÖnh d¹i ë nam mü

Kh¶ n¨ng g©y bÖnh

Khả năng g©y bÖnh

II. NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH Do một loại vi rút dại (Rhabdovirut) gây ra đối với tất cả các loài động vật máu nóng. Bệnh dại được lây truyền chủ yếu do các vết cắn của con vật bị dại chứa vi rút dại trong nước bọt, nước dãi. Sau khi bị chó mèo cắn,vi rút có trong nước bọt đầu tiên tìm đến dây hần kinh vận động gần vết thương (virut hướng thần kinh theo các dây thân kinh vào tuỷ sống, lên não phá hủy đại não đặc biệt là phá hủy sừng amon(ở trong tam giác não)và tuỷ sống gây viêm não tuỷ cấp. Sau đó vi rút dại lại từ hệ thần kinh trung ương đi ra tuyến nươc bọt của vật bệnh.

Thời gian nung bệnh thay đổi và phụ thuộc vào vị trí vết cắn(vết cắc càng xa trung ương thần kinh thi thời gian phát bệnh càng lâu và ngược lại) và độc lực của vi rút, thường thì thời gian nung bệnh của chó từ 10- 25 ngày,ở người có thể dài hơn là 40-50 ngày Ở chó : Vết cắn ở chân sau và đùi sau,thời gian nung bệnh từ 12-15 ngày.Vết cắn ở chân và đùi trước thơi gian nung bệnh từ 6-8 ngày.15ngày trước khi chó biểu hiện triệu chứng lâm sàng thì nước dãi của chó đã có virut và có thể tryuền sang chó khoẻ hay người khoẻ nếu bị chó này cắn. Ở người :Vết thương ở chân, thời gian nung bệnh từ 45-60 ngày,vết cắn ở tay, ngang thắt lưng, thơi gian nung bệnh từ 15-20

. III. TRIỆU CHỨNG 3.1. Triệu chứng dại ở chó: có 2 thể bệnh điển hình: + Thể điên cuồng: sau khi bị nhiễm virut dại trong thời gian ủ bệnh chó có hành động khác thường: -Bồn chồn, đứng nằm không yên, bỏ ăn, ngơ ngác, sợ ánh sáng, sợ gió, sợ nước, chảy dãi nhiều, ban đêm thường kêu hú lên từng hồi. Mất phản xạ quen chủ - Chó lên cơn điên dại, chạy rông trên đường phố, mắt đỏ ngầu, đồng tử giãn rộng, chó lao vào cắn xé giữ dội bất kể vật gì nó gặp trên đường kể cả chủ - Chó có thể nhai nuốt tất cả các vật lạ như đất, đá, đinh cây, que... Sau cùng chó chui vào bụi xó tối, chó gầy rạc, lên cơn co giật và chết trong vài ngày. Khi chết trên mình chó có rất nhiều vết thương do nó tự cắn xé

3 2/20/2017

Kh¶ n¨ng g©y bÖnh

chã bÞ bÖnh d¹i thÓ ®iªn cuång: biÓu hiÖn d÷ tîn, c¾n xÐ bÊt cø vËt g×

chã bÞ bÖnh d¹i: níc d·i ch¶y nhiÒu, mµu tr¾ng

• H×nh ¶nh:

Triệu chứng chó mắc thể dại điên cuồng

Chó bị bệnh dại thể dại điên cuồng

+ Thể bại liệt -Chó buồn bã, bỏ ăn, thường thích nằm im lặng “Thể dại câm hay thể dại im lặng”.Cơ nhai và họng bị liệt không ăn, không nuốt được, hàm dưới thường trễ xuống chảy nhiều nhớt dãi quanh mép, ở thể này chó không cắn nhưng nước bọt và nhớt dãi chứa virut có thể truyền bệnh cho người và động vật khác qua các vết thương ngoài da có chảy máu - Chó chết trong trạng thái bị liệt hoàn toàn sau 3-5 ngày phát bệnh -Thể này rất nguy hiểm vì người ta không nghĩ đến bệnh dại nên gia chủ vẫn có thể chăm sóc và vuốt ve chó

4 2/20/2017

chã con bÞ bÖnh d¹i BẠI LIỆT

chã con bÞ bÖnh d¹i thÓ Èn: mÆt buån rÇu, m¾t lê ®ê nh×n x· x¨m

3.2.Triệu chứng dại ở mèo Mèo có thời kỳ nung bệnh ngắn hơn, thường từ 6-10 ngày, mèo thường thể hiện thể dại điên cuồng .Mèo bỏ nhà đi lang thang, kêu gào thảm thiết. Mèo lao vào tấn công, cắn xé người và súc vật khác mà nó gặp, Cuối cùng mèo dại chết trong tinh trạng liệt toàn thân, kiệt sức và hôn mê sau 6-7 ngày phát bệnh.

Những khuôn mặt dại

3.2.Triệu chứng dại ở mèo Mèo có thời kỳ nung bệnh ngắn hơn, thường từ 6-10 ngày, mèo thường thể hiện thể dại điên cuồng .Mèo bỏ nhà đi lang thang, kêu gào thảm thiết. Mèo lao vào tấn công, cắn xé người và súc vật khác mà nó gặp, Cuối cùng mèo dại chết trong tinh trạng liệt toàn thân, kiệt sức và hôn mê sau 6-7 ngày phát bệnh.

3.3.Triệu chứng dại ở người Người bị chó dại cắn nếu không tiêm huyết thanh hay vacxin phòng dại kịp thời sẽ lên cơn dại và tử vong 100% vô phương cứu chữa Với người bị bệnh daị,triệu chứng chủ yếu là thể điên cuồng,còn thể bại liệt chiếm tỷ lệ rất thấp.Sau khi bị chó, mèo dại cắn, tuỳ vị trí cắn xa hay gần trung ương thần kinh mà người lên cơn dại nhanh hay chậm. Thời kỳ ủ bệnh(trước khi lên cơn điên 7-10 ngày), người bệnh biểu hiện các trạng thái bất thường:bồn chồn, không yên tĩnh, kém ăn, không ngủ được sợ ánh sáng, sợ gió, sợ nước đặc biệt là tiếng động. Tiếp theo là thời kì điên loạn: đập phá mất hết chi giác, la hét dữ dội, điên cuồng cắn sé những người xung quanh và tự cắn xé mình, các cơ họng, thực quản, cơ hàm dười bị liệt và cuối cùng người bệnh chết sau 5-7 ngày trong đau đớn quằn quại, sợ hãi và liệt cơ thể.

5 2/20/2017

Những khuôn mặt dại

b) Quản lý và chăm sóc chó + Đảm bảo chó ăn uống sạch, chuồng nhốt chó luôn thoáng mát và ấm áp .Định kỳ tẩy uế vệ sinh chuồng nuôi,dụng cụ và môi trường xung quanh để chó có sức đề kháng phòng chống bệnh.

+ Không thả rông, khi dắt chó ra đường phải có

rọ mõm để đề phòng cắn người qua lại.

IV. CHẨN ĐOÁN: Căn cứ vào triệu chứng lâm sàng, vi sinh vật, chẩn đoán vi thể và chẩn đoán huyết thanh học trong các phòng thí nghiệm. V. PHÒNG VÀ CHỐNG BỆNH DẠI 5.1. Phòng chống bệnh dại cho chó và mèo a)Phòng bằng vacxin + Đây là biện pháp quan trọng bậc nhất Cần thiết phải phải định kì tiêm phòng dại cho chó, mèo mỗi năm 1 lần, sau đó thường có những đợt tiêm bổ xung để tạo được miễn dịch chủ động cho đàn chó

+ Khi thấy chó mèo hay thú cảnh khác biểu hiện bất thường về tâm sinh lý, nghi bị bệnh dại thì phải theo dõi và xử lý kip thời.

BÖnh ca rª (Carre, fibris cartarhalis infection canum)

2.Phòng và chống bệnh dại cho người Nếu chó hay mèo vẫn khoẻ mạnh bình thường,khi cắn người phải hết sức chú ý(có thể chó mèo đang ở thời kỳ nung bệnh),trong trường hợp này phải nhốt chó ,mèo vµ theo dõi trong thời gian từ 7-10 nếu con vật có biểu hiện nghi ngờ bị bệnh dại thì người bị cắn phải kịp thời đến trạm vệ sinh phòng dịch gần nhất xin tiêm huyết thanh và vacxin

Nếu chó hay mèo đang chạy rông ngoài đường hay đã đi mất không rõ lai lịch mà cắn người hoặc chó mèo có biểu hiện khác thường nghi bị mắc bệnh dại mà cắn người thì ngay lập tức càng sớm càng tốt người bị cắn phải dến trạm vệ sinh phòng dich gần nhất xin tiêm kháng huyết thanh chống dại kết hợp với xử lý vết thương dể diệt virut dại sau đó tiêm vacxin phòng dại Hiện nay vacxin phòng chống bệnh dại được sản xuất tại Viện vệ sinh dịch tễ. Vacxin được chế tạo từ não chuột bạch sơ sinh, tiêm duoi da với liều 0,2 ml| ngày.Tiêm cách ngày và tiêm liên tiếp như vậy cho đủ 6 liều . I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh BÖnh care hay cßn gäi lµ bÖnh sµi sèt chã lµ mét bÖnh truyÒn nhiÔm cÊp tÝnh cña loµi ¨n thÞt, nhÊt lµ chã ®Æc biÖt lµ chã non do mét lo¹i virus g©y ra. BÖnh l©y lan r©ts nhanh, víi c¸c biÓu hiÖn: sèt, viªm cata c¸c niªm m¹c ®Æc biÖt là niªm m¹c ®êng h« hÊp, viªm phæi, næi môn ë da vµ cã triÖu chøng thÇn kinh. BÖnh cã kh¾p n¬i trªn thÕ giíi. ë ViÖt Nam bÖnh thêng xuyªn x¶y ra, nhÊt lµ ë c¸c gièng chã nhËp ngo¹i, chã nghiÖp vô

6 2/20/2017

BÖnh ca rª (Carre, fibris cartarhalis infection canum)

II. MÇm bÖnh + Lµ ARN virus ®îc xÕp trong hä Myxoviridae, nhãm Myxovirus. + Virus thêng cã h×nh cÇu nhng thinhrn tho¶ng còng gÆp nh÷ng cÊu t¹o h×nh sîi chØ, kÝch thíc kho¶ng 115 - 160 m. + Kh«ng bÒn ®èi víi nhiÖt, 500C chÞu ®îc 1 giê, 600C trong 30 phót, ¸nh s¸ng mÆt trêi chiÕu trùc tiÕp virus chÞu ®îc 2 giê. Trong x¸c chÕt tån t¹i 48 giê, ë 40C virus sèng 7 - 8 tuÇn; -700C virus tån t¹i nhiÒu n¨m. I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh BÖnh care hay cßn gäi lµ bÖnh sµi sèt chã lµ mét bÖnh truyÒn nhiÔm cÊp tÝnh cña loµi ¨n thÞt, nhÊt lµ chã ®Æc biÖt lµ chã non do mét lo¹i virus g©y ra. BÖnh l©y lan m¹nh, víi c¸c biÓu hiÖn: sèt, viªm cata c¸c niªm m¹c ®Æc biÖt là niªm m¹c ®êng h« hÊp, viªm phæi, næi môn ë da vµ cã triÖu chøng thÇn kinh. BÖnh cã kh¾p n¬i trªn thÕ giíi. ë ViÖt Nam bÖnh thêng xuyªn x¶y ra, nhÊt lµ ë c¸c gièng chã nhËp ngo¹i, chã nghiÖp vô g©y ra nh÷ng tæn thÊt lín vÒ kinh tÕ

III. TruyÒn nhiÔm häc 3.1. Loµi m¾c bÖnh + Chã m¾c bÖnh nhiÒu nhÊt, tÊt c¶ c¸c gièng chã ®Òu m¾c nhng ë níc ta, nÆng nhÊt lµ c¸c gièng chã nhËp ngo¹i. + BÖnh thêng x¶y ra ë chã tõ 2 - 12 th¸ng tuæi, chã non 3 - 4 th¸ng tuæi rat dÔ m¾c bÖnh + Chã con ®ang bó mÑ Ýt m¾c bÖnh + Chã trëng thµnh thêng mang virus + Ngoµi chã, c¸c loµi ®éng vËt nh chã sãi, c¸o, chån, r¸i c¸ còng m¾c bÖnh. + BÖnh x¶y ra quanh n¨m nhng thêng xuÊt hiÖn nhiÒu khi cã sù thay ®æi thêi tiÕt, ®Æc biÖt ở thời gian ma nhiÒu, Èm ®é cao. .

3.2. ChÊt chøa virus Virus thêng cã trong m¸u, phñ t¹ng, ãc, l¸ch, h¹ch, tuû x¬ng, ®Æc biÖt trong níc tiÓu thêng xuyªn cã virus. 3.3. §êng x©m nhËp + Qua ®êng h« hÊp, ®êng tiªu ho¸ lµ chñ yÕu nh- ng còng cã thÓ qua da. + Trong thÝ nghiÖm cã thÓ tiªm, b«i niªm m¹c mòi hoÆc cho uèng ®Òu g©y ®îc bÖnh.

3.4. C¸ch sinh bÖnh + Sau khi x©m nhËp qua niªm m¹c, virus vµo dÞch b¹ch huyÕt råi ®Õn c¸c h¹ch lympho ph¸t triÓn t¨ng c- êng vÒ sè lîng vµ ®éc lùc ë ®ã. + Virus vµo m¸u g©y b¹i huyÕt g©y sèt. C¬n sèt kÐo dµi tõ 1 - 2 ngµy + Do c¬ thÓ yÕu ®i, mét sè vi khuÈn ký sinh s½n trªn c¬ thÓ nh: Staphylococcus, Bacillus bronchisepticus, Pasteurella, Samonella... kÕ ph¸t g©y nhiÔm trïng phñ t¹ng nªn Ýt ngµy sau c¬n sèt thø 2 xuÊt hiÖn nÆng h¬n. V× vËy, con vËt bÞ bÖnh cã nh÷ng biÕn chøng nh viªm phæi, viªm n·o, viªm ruét thÓ cata.

III. TruyÒn nhiÔm häc 3.1. Loµi m¾c bÖnh Chã lµ loµi ®éng vËt m¾c bÖnh nhiÒu nhÊt, tÊt c¶ c¸c gièng chã ®Òu m¾c nhng ë níc ta, nÆng nhÊt lµ c¸c gièng chã nhËp ngo¹i. BÖnh thêng x¶y ra ë chã tõ 2 - 12 th¸ng tuæi, ®Æc biÖt lµ chã non 3 - 4 th¸ng tuæi, ë løa tuæi nµy, tû lÖ chÕt tõ 90 - 100%. Chã con ®ang bó mÑ Ýt m¾c bÖnh v× chã thu ®îc miÔn dÞch thô ®éng qua s÷a mÑ. Chã trëng thµnh thêng mang virus vµ trë thµnh nguån tµng tr÷ mÇm bÖnh nguy hiÓm. Ngoµi chã, c¸c loµi ®éng vËt nh chã sãi, c¸o, chån, r¸i c¸ còng m¾c bÖnh. BÖnh x¶y ra quanh n¨m nhng thêng xuÊt hiÖn nhiÒu khi cã sù thay ®æi thêi tiÕt, ®Æc biÖt ở thời gian ma nhiÒu, Èm ®é cao. .

7 2/20/2017

3.5. Ph¬ng thøc l©y lan + L©y trùc tiÕp do ®ông ch¹m gi÷a con khoÎ vµ con èm +L©y qua thøc ¨n, níc uèng nhiÔm chÊt bµi tiÕt nh níc mòi, níc tiÓu cña con èm, +L©y qua con ®êng h« hÊp do con khoÎ hÝt ph¶i bôi hoÆc chÊt bÈn cã dÝnh mÇm bÖnh do con èm ho bËt ra.

4.1. §êng tiªu ho¸ + Viªm cata d¹ dµy vµ ruét, con vËt kh¸t níc, n«n liªn tôc lóc ®Çu n«n ra thøc ¨n sau ®ã n«n khan hoÆc ra bät cã mµu vµng + Chã ®i Øa ch¶y, lóc ®Çu ph©n lo·ng, cã bät sau ®ã cã lÉn m¸u, ph©n cã mµu cµ phª nh¹t. Trêng hîp nÆng ph©n cã thÓ lÉn m¸u t¬i lÉn niªm m¹c ruét bong ra lµm ph©n cã mïi tanh kh¾m rÊt khã chÞu. + Viªm niªm m¹c miÖng vµ h¹ch hµm.

IV. TriÖu chøng BiÓu hiÖn rÊt ®a d¹ng phô thuéc vµo tuæi, gièng, t×nh tr¹ng søc khoÎ, chÕ ®é ch¨m sãc nu«i dìng chã còng nh ®éc lùc cña mÇm bÖnh. + §Çu tiªn chã xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng chung: mÖt mái, ñ rò, ¨n Ýt, kh«ng thÝch vËn ®éng, ch¶y níc m¾t n- íc mòi, n«n möa, sau ®ã sèt 40 - 41,50C kÐo dµi tõ 24 - 26h råi th©n nhiÖt gi¶m xuèng 38,5 - 39,50C + 3 - 4 ngµy sau xuÊt hiÖn c¬n sèt thø 2 kÐo dµi 3 - 4 ngµy; lóc nµy bÖnh trÇm träng h¬n + Cïng xuÊt hiÖn víi c¬n sèt thø 2, chã bÖnh b¾t ®Çu thÓ hiÖn c¸c triÖu chøng ë ®êng h« hÊp, tiªu ho¸, da vµ thÇn kinh

4.4. TriÖu chøng thÇn kinh + Chã ñ rò, buån rÇu hoÆc hung d÷ sau ®ã xuÊt hiÖn c¸c c¬n co giËt ®Òu ®Æn ë b¾p thÞt, mòi, tai, ch©n hoÆc toµn th©n. + Con vËt ®i lo¹ng cho¹ng, ®øng lªn, ng· xuèng, ®©m xÇm vµo têng, sïi bät mÐp. Cuèi cïng chã n»m liÖt, lo¹n nhÞp tim, th©n nhiÖt h¹ vµ chÕt. + Nh÷ng con lµnh bÖnh thêng cã di chøng gÇy cßm, ®i siªu vÑo, mï vµ ®iÕc ...

4.3. TriÖu chøng trªn da + §Æc trng lµ sù xuÊt hiÖn c¸c nèt sµi ë bông, bÑn, ngùc, trong ®ïi. §Çu tiªn trªn da næi nh÷ng chÊm ®á sau ®ã biÕn thµnh nh÷ng nèt sµi to b»ng h¹t ®ç xanh, h¹t g¹o, lóc ®Çu ®á sau do béi nhiÔm vi khuÈn nªn mÒm ra, cã mñ, khi vì lµm l«ng bÕt l¹i có mùi h«i h¸m. + C¸c nèt sµi cã thÓ vì hoÆc kh«ng vì råi h×nh thµnh v¶y, bong ®i, ®Ó l¹i 1 vÕt th¬ng chãng lµnh vµ kh«ng thµnh sÑo. + Da t¨ng sinh: Sau khi bÞ bÖnh 10 - 15 ngµy, ë 80 - 90% sè con bÞ bÖnh, ë gan bµn ch©n da t¨ng sinh dµy lªn, cã khi bÞ nøt ra lµm chã ®i khËp khiÔng.

4.2. §êng h« hÊp + Chã bÞ viªm mòi, thanh qu¶n, phÕ qu¶n råi viªm phæi nªn chã khã thë, nhÞp thë t¨ng râ, phæi cã tiÕng ran ít. + Ch¶y nhiÒu níc mòi, lóc ®Çu lo·ng sau ®Æc dÇn, ®«i khi lÉn mñ xanh hoÆc cã m¸u ®en. + Chã bÞ ho, lóc ®Çu khan, sau ít, chã thë gÊp, lÌ lìi ra mµ thë + Viªm m¾t, ch¶y níc m¾t lóc ®Çu níc m¾t trong, sau ®Æc dÇn nh mñ, chã bÞ loÐt, ®ôc gi¸c m¹c cã thÓ bÞ mï.

8 2/20/2017

Chã cã nhiÒu dö m¾t

Ch¶y mñ ë mòi

Chã cã triÖu chøng thÇn kinh co giËt, b¹i liÖt

Chã cã triÖu chøng thÇn kinh

V. BÖnh tÝch + BÖnh tÝch thêng gÆp ë ®êng tiªu ho¸ lµ viªm cata ruét, loÐt ruét, h¹ch ruét sng, gan tho¸i ho¸ mì. + ë ®êng h« hÊp thÊy viªm mòi, thanh khÝ qu¶n, viªm phæi, cã môn mñ trong phæi, cã khi môn vì g©y viªm phÕ m¹c, c¬ tim thêng bÞ xuÊt huyÕt. + ë thÇn kinh thÊy viªm n·o, n·o tô m¸u, c¸c tÕ bµo thÇn kinh bÞ ho¹i tö. + ë tÕ bµo thîng b× niªm m¹c cña ®êng h« hÊp, tiÕt niÖu, lìi, m¾t, h¹ch, vµ tuyÕn níc bät cã thÓ t×m thÊy tiÓu thÓ lents trong nguyªn sinh chÊt VI. ChÈn ®o¸n -Dùa vµo triÖu chøng l©m sµng cña bÖnh: - ChÈn ®o¸n vi thÓ t×m thÓ Lents: lµm tiªu b¶n tõ bÖnh phÈm c¹o niªm m¹c, nhuém Hematoxilin Eosin, t×m tiÓu thÓ lents qua kÝnh hiÓn vi. Chó ý r»ng: ë n·o, tiÓu thÓ Lents rÊt gièng tiÓu thÓ Negri ë bÖnh d¹i. -Ph©n lËp virus: BÖnh phÈm lµ m¸u, l¸ch, phæi, h¹ch ruét VII. Phßng vµ ch÷a bÖnh 7.1. Phßng bÖnh a. VÖ sinh phßng bÖnh Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ch¨m sãc, nu«i dìng chã ®ång thêi lµm tèt c«ng t¸c vÖ sinh thó y b. Tiªm phßng vacxin Đây là biện pháp quan trọng nhất để tạo được miễn dịch chủ động cho chó chống lại sự xâm nhiễm của virut.Tuổi tiêm vác xin lần đầu là 6 tuần tuổi sau khi tiêm 3 tuần, tiêm nhắc lại lần 2 sau đó định kì tiêm phòng mỗi năm 1 lần

9 2/20/2017

+ Dïng kh¸ng huyÕt thanh: víi liÒu 15 - 30ml/con, tiªm sím. Khi con vËt ®· cã triÖu chøng viªm phæi hay triÖu chøng thÇn kinh th× kh¸ng huyÕt thanh kh«ng cã hiÖu lùc.

7.2. §iÒu trÞ + Nguyªn lý cña viÖc ®iÒu trÞ bÖnh nµy lµ kÞp thêi bæ sung níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i, t¨ng c- êng søc ®Ò kh¸ng vµ chèng nhiÔm trïng kÕ ph¸t.

ë c¸c c¬ së ®iÒu trÞ theo c¸c bíc sau ®©y: 1. C¾t n«n b»ng c¸ch tiªm atropin hay primeran 2ml

tiªm díi da.

+ Hé lý: c¸ch ly con vËt èm ®Ó ë n¬i s¹ch sÏ tho¸ng m¸t, tr¸nh mäi t¸c ®éng kÝch thÝch tõ bªn ngoµi ®Æc biÖt tr¸nh cho chã uèng ph¶i n- íc bÈn

2. Bæ sung níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i b»ng biÖn ph¸p cho uèng ozeron 5%, tiÕp níc muèi sinh lý 0,9% hay n- íc ®êng Glucoza 5% vµo tÜnh m¹ch khoeo chã. 3. CÇm Øa ch¶y b»ng c¸ch cho uèng thuèc ®Æc trÞ tiªu ch¶y hay Bisepton,

Imodium

(ADP),

chã mÌo Hampiseptol… ngµy uèng 1 lÇn.

VII. Phßng vµ ch÷a bÖnh 7.1. Phßng bÖnh a. VÖ sinh phßng bÖnh Nu«i dìng ch¨m sãc chã chu ®¸o, cho ¨n no vµ ®Çy ®ñ chÊt dinh dìng, thêng xuyªn vÖ sinh s¹ch sÏ n¬i ë cña chã. Nh÷ng con èm ph¶i nu«i c¸ch ly, còi chuång nu«i chã èm ph¶i tiªu ®éc b»ng níc v«i hoÆc phun thuèc s¸t trïng. Chã míi mua vÒ ph¶i nhèt riªng theo dâi 10 ngµy. b. Tiªm phßng vacxin Đây là biện pháp quan trọng bậc nhất.Cần thiết phải phải định kì tiêm phòng mỗi năm 1 lần, sau đó thường có những đợt tiêm bổ xung để tạo được miễn dịch chủ động cho đàn chó chèng lại sự xâm nhiễm của virut

Đ¬n thuèc ®iÒu trÞ cho 1 ®µn chã 7 con mçi con

nÆng 3 kg bÞ bÖnh ca rª?

RP 4: Bæ sung níc vµ chÊt ®iªn gi¶i: Glucoza 5% 210cc DS: tiªm tÜnh m¹ch 1 lÇn chia ®Òu cho 7 con mçi con

4. Chèng béi nhiÔm b»ng c¸ch tiªm c¸c lo¹i Kh¸ng sinh nh: Gentamycin, Kanamycin, Amocylin, Enroflox…

30cc, ngµy tiªm 1 lÇn, tiªm 2 ngµy liÒn

5. An thÇn cho chã: dïng c¸c lo¹i thuèc cã tÝnh

RP 1: C¾t n«n Atropin 2cc 7 èng DS: tiªm díi da 1 lÇn chia ®Òu cho 7 con mçi con 1 èng RP 2: cÇm Øa ch¶y Imodium 7 viªn DS: cho uèng 1 lÇn cho 7 con mçi con 1 viªn, ngµy uèng 1

chÊt an thÇn:Seduxen, Meprobamat, Novocain, Analgin.

RP 5: Trî tim, trî søc Spartein 2cc 7 èng Vitamin B. comlex 2cc 7 èng Vitamin K 2cc 7 èng Analgin 2cc 7 èng DS: Tr«n lÉn, tiªm b¾p 1 lÇn chia ®Òu cho 7 con, ngµy

lÇn uèng 3 ngµy liÒn RP 3: Chèng béi nhiÔm Genytamycin 7cc DS: tiªm b¾p 1 lÇn chia ®Òu cho 7 con mçi con 1cc, ngµy

tiªm 1 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn

tiªm 2 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn

6. Trî søc, trî lùc, cÇm m¸u cho chã: Sö dông c¸c thuèc trî tim m¹ch, trî søc, trî lùc, cÇm m¸u cho chã nh: Spartein; Vitamin B1; Vitamin B12, Vitamin K; Vitamin C.

10 2/20/2017

BÖnh VIÊM RuỘT tiªu ch¶y do Parvovirus (Canine parvoviral infection disease)

III. DÞch tÔ häc 3.1. Loµi m¾c bÖnh + Thêng gÆp ë chã 1 - 12 th¸ng tuæi. Khi bÖnh x¶y ra thêng l©y lan nhanh vµ g©y chÕt hµng lo¹t chã con. Tû lÖ chÕt rÊt cao: 90 - 100%. + ë chã trëng thµnh, bÖnh kh«ng g©y chết nhng chã thêng mang vµ ®µo th¶i virus, ®ã lµ nh÷ng nguån bÖnh nguy hiÓm. + BÖnh x¶y ra quanh n¨m nhng thêng thÊy vµo mïa hÌ khi thêi tiÕt nãng Èm, ma nhiÒu. 3.2. §êng x©m nhËp vµ c¸ch l©y lan + l©y trùc tiÕp tõ con èm sang con khoÎ qua tiÕp xóc + L©y gi¸n tiÕp, virus thêng theo thøc ¨n, níc uèng vµo ®êng tiªu ho¸ cña con vËt khoÎ råi x©m nhËp vµo m¸u ®Ó g©y bÖnh.

II. MÇm bÖnh + Virus n»m trong hä Parvoviride, nhãm Parvovirus vµ thuéc Typ II (Parvovirus Typ I kh«ng g©y bÖnh) lµ 1 ADN virus cã h×nh cÇu víi kÝch thíc kho¶ng 18 - 24 m víi cÊu tróc capxit gåm 32 capxome, nh©n lµ 1 ph©n tö ADN 1 sîi. + Virus cã híng tÕ bµo niªm m¹c ®êng tiªu ho¸ vµ c¸c tÕ bµo thuéc hÖ thèng miÔn dÞch cña c¬ thÓ. + Virus ®îc ®µo th¶i ra ngoµi theo ph©n vµ tån t¹i l©u t¹i m«i trêng. + Virus kh«ng bÒn víi nhiÖt ®é cao vµ nhanh chãng bÞ tiªu diÖt bëi c¸c chÊt s¸t trïng th«ng thêng. I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh BÖnh viêm ruột tiªu ch¶y do Parvovirus lµ mét bÖnh truyÒn nhiÔm nguy hiÓm cña loµi chã do virus g©y ra. BiÓu hiÖn l©m sµng ®Æc trng cña bÖnh lµ hiÖn tîng viªm d¹ dµy ruét cã xuÊt huyÕt. BÖnh cã kh¾p n¬i trªn thÕ giíi, ë ViÖt Nam, bÖnh th- êng xuyªn x¶y ra vµ g©y thiÖt h¹i lín cho ngêi ch¨n nu«i chã.

IV. TriÖu chøng Thêi gian nung bÖnh kho¶ng 7 ngµy. BÖnh thêng biÓu hiÖn ë 3 d¹ng chñ yÕu nh sau: 4.1. D¹ng ®êng ruét §©y lµ d¹ng phæ biÕn nhÊt, thêng m¾c ë chã 6 - 12 tuÇn tuæi. + Chã sèt kÐo dµi tõ lóc ph¸t bÖnh ®Õn lóc chã bÞ ®i Øa ch¶y nÆng. Con vËt ñ rò, Ýt ¨n hoÆc bá ¨n, n«n möa. Chã ®i Øa ch¶y, ph©n cã mµu hång hoÆc cã lÉn m¸u t¬i, cã lÉn c¶ niªm m¹c ruét vµ chÊt keo nhÇy, ph©n cã mïi tanh rÊt ®Æc trng nh ruét c¸ mÌ ph¬i n¾ng. Chã thêng chÕt do Øa ch¶y mÊt níc, mÊt c©n b»ng ®iÖn gi¶i, sèc do néi ®éc tè hoÆc nhiÔm trïng thø ph¸t. Nh÷ng con khái bÖnh cã miÔn dÞch l©u dµi.

4.2. D¹ng viªm c¬ tim D¹ng nµy hay gÆp ë chã con 4 - 8 tuÇn tuæi. Chã bÖnh bÞ suy tim cÊp do virus tÊn c«ng g©y ho¹i tö c¬ tim. Con vËt thêng cha biÓu hiÖn triÖu chøng g× nhng l¨n ra chÕt ®ét ngét. Nh÷ng trêng hîp kh¸c cã thÓ thÊy chã biÓu hiÖn thiÕu m¸u nÆng, niªm m¹c nhît nh¹t hay th©m tÝm, thë khã, n«n möa vµ kªu la råi l¨n ra chÕt. Tû lÖ chÕt cã tíi 50%. 4.3. D¹ng kÕt hîp tim - ruét GÆp ë chã 6 - 16 tuÇn tuæi, con vËt chÕt nhanh sau 24 giê tính từ khi có triệu chứng đầu tiên, do Øa ch¶y nÆng, thiÕu m¸u, sèc tim vµ phï phæi.

3.3. C¸ch sinh bÖnh + Virus cã híng tÕ bµo niªm m¹c ®êng tiªu ho¸ vµ c¸c tÕ bµo cã thÈm quyÒn miÔn dÞch thuéc hÖ thèng miÔn dÞch cña c¬ thÓ. + Sau khi x©m nhËp vµo ®êng tiªu ho¸, Virus tÊn c«ng vµo c¸c tÕ bµo cña niªm m¹c ®êng ruét g©y hiÖn tîng viªm d¹ dµy, ruét cÊp tÝnh vµ g©y Øa ch¶y. Sau đó Virus x©m nhËp vµo m¸u, h¹ch lympho, nh©n lªn trong c¸c tÕ bµo b¹ch cÇu ph¸ huû b¹ch cÇu lµm gi¶m sè lîng b¹ch cÇu, g©y suy gi¶m miÔn dÞch.

11 2/20/2017

Chã n«n möa liªn tôc

Chã bá ¨n, mÖt mái n«n möa liªn tôc

Chã ®i Øa ch¶y ph©n mÇu m¸u c¸ mïi h«i thèi ®Æc chng

12 2/20/2017

Ph©n chã lÉn m¸u mïi h«i thèi ®Æc chng

Ph©n chã mÇu m¸u c¸ mïi h«i thèi ®Æc chng

Chã kiÖt søc vµ chÕt

VI. Phßng vµ trÞ bÖnh 6.1. Phßng bÖnh + Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c vÖ sinh thó y + Tiªm phßng vacxin cho chã. Vacxin ®îc tiªm cho chã b¾t ®Çu tõ 6 - 7 tuÇn tuæi, nh¾c l¹i sau 3 - 4 tuÇn vµ ®Þnh kú t¸i chñng 1 n¨m 1 lÇn.

V. ChÈn ®o¸n Chñ yÕu dùa vµo triÖu chøng l©m sµng, cÇn ph©n biÖt víi bÖnh Care v× c¶ 2 bÖnh ®Òu m¾c ë chã con vµ ®i Øa ch¶y cã m¸u nhng bÖnh Care ph©n cã mµu cµphª, cã biÓu hiÖn thÇn kinh vµ xuÊt hiÖn c¸c nèt sµi trªn da. BÖnh do Parvovirus ph©n cã mµu hång vµ mïi tanh ®Æc trng. .

6.2. §iÒu trÞ: + Nguyªn lý cña viÖc ®iÒu trÞ bÖnh nµy lµ kÞp thêi bæ sung níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i, t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng vµ chèng nhiÔm trïng kÕ ph¸t. + Hé lý: c¸ch ly con vËt èm ®Ó ë n¬i s¹ch sÏ tho¸ng m¸t, tr¸nh mäi t¸c ®éng kÝch thÝch tõ bªn ngoµi, cung cÊp ®ñ níc uèng ®Æc biÖt tr¸nh cho chã uèng ph¶i níc bÈn CÇn thùc hiÖn c¸c bíc sau + C¾t n«n b»ng c¸ch tiªm atropin, hay primeran 2ml tiªm díi da. + Bæ sung níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i b»ng biÖn ph¸p cho uèng ozeron 5%, tiÕp níc muèi sinh lý 0,9% hay níc ®êng Glucoza 5% vµo tÜnh m¹ch khoeo chã.

13 2/20/2017

+ CÇm m¸u b»ng c¸ch tiªm Vitamin K; Vitamin C. + CÇm Øa ch¶y b»ng c¸ch cho uèng thuèc ®Æc trÞ tiªu ch¶y chã mÌo (ADP), Imodium hay Bisepton ngµy uèng 1 lÇn. + Chèng béi nhiÔm b»ng c¸ch tiªm c¸c lo¹i kh¸ng sinh nh: Gentamycin, Streptomycin + Penicillin, Enroflox… + An ThÇn: khi chã cã triÖu chøng thÇn kinh, dïng c¸c lo¹i thuèc cã tÝnh chÊt an thÇn: Analgin, Seduxen, Meprobamat, Novocain. + Trî søc, trî lùc, b»ng c¸ch sö dông c¸c thuèc nh:, Spactein; Vitamin B1; Vitamin B12

BÖnh viªm gan truyÒn nhiÔm ë chã (Hepatitis contagiosa canina)

I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh BÖnh viªm gan truyÒn nhiÔm cña chã (Hepatitis contagiosa Camina) (cßn gäi lµ Rubarth Disease) lµ mét bÖnh truyÒn nhiÔm cÊp tÝnh ë chã do virus g©y ra víi biÓu hiÖn ®Æc trng lµ: gan sng, thiÕu m¸u, phï thòng xoang bông vµ xuÊt huyÕt lan trµn..

§¬n thuèc điÒu trị cho 01 con chã 6 kg bị viªm ruét Øa ch¶y RP1 Atropin 2cc 1 èng DS. tiªm díi da 1 lÇn, ngµy tiªm 1 lÇn RP2. Analgin 2cc 1 èng Vitamin K 2cc 1 èng Vitamin B12 2cc 1 èng DS. Trén lÉn, tiªm b¾p 1 lÇn, ngµy 1 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn RP3 Gentamycin 2cc DS. tiªm b¾p 1 lÇn, ngµy tiªm 2 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn RP4 Glucoza 5% 120cc DS. tiªm truyÒn tÜnh m¹ch khoeo 1 lÇn, ngµy truyÒn 1 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn

+ Chã mÑ cã miÔn dÞch, cã thÓ truyÒn kh¸ng thÓ cho con qua s÷a ®Çu. + Sau khi x©m nhËp vµo c¬ thÓ, virus tÊn c«ng vµo c¸c h¹ch lympho, m¶ng payer råi vµo m¸u, ®Õn c¸c c¬ quan tæ chøc trong c¬ thÓ nh l¸ch, phæi, thËn vµ ®Æc biÖt lµ gan g©y viªm gan. Virus ph¸ huû c¸c tÕ bµo, t¸c ®éng lªn thµnh m¹ch m¸u, g©y xuÊt huyÕt nÆng.

III. TruyÒn nhiÔm häc + Lµ mét bÖnh chung cña nhiÒu loµi thó ¨n thÞt. MÉn c¶m nhÊt lµ chã tõ 1 tuÇn tuæi ®Õn 1 n¨m. Ngoµi ra, chån, c¸o, mÌo, gÊu còng mÉn c¶m. + Chã bÖnh thêng bµi virus qua ®êng níc bät, níc tiÓu, ph©n. Chã khái bÖnh vÉn cã kh¶ n¨ng bµi virus trong vßng 6 th¸ng. Chã khoÎ bÞ nhiÔm bÖnh chñ yÕu do virus x©m nhËp vµo ®êng tiªu ho¸ qua thøc ¨n, níc uèng.

II. MÇm bÖnh Virus n»m trong nhãm Adenovirus gäi lµ Canine Adenovirus, lµ mét ADN virus kh«ng cã vá bäc ngoµi, cã kÝch thíc 70 - 90 m. Virus ®îc ph©n lËp tõ chã bÖnh ë nhiÒu quèc gia nhng tÊt c¶ ®Òu cã cÊu tróc gièng nhau, chóng chØ cã mét týp kh¸ng nguyªn duy nhÊt.

14 2/20/2017

- Gan sng to cã khi gÊp 2 -3 lÇn b×nh thêng, bông chíng to cã chøa nhiÒu dÞch trong xoang bông, sê vµo chã cã ph¶n x¹ ®au ®ín. -Phï ë bông, ngùc, mi m¾t cã khi phï toµn th©n, chã lu«n kh¸t níc. Chã ®i tiªu ch¶y ph©n lo·ng ®«i khi lÉn m¸u

IV. TriÖu chøng: - Thêi gian nung bÖnh tõ 7-10 ngày. Tho¹t ®Çu viruts vµo m¸u sau ®ã ®Õn gan g©y viªm gan lµm chã sèt 40-41,0C.C¬n sèt kÐo dµi liªn miªn, chã kÐm ¨n , chËm lín lßi vËn ®éng. -Cã hiÖn tîng thiÕu m¸u lµm cho c¸c niªm m¹c nhît nh¹t, m¸u lo·ng lîng hång cÇu gi¶m râ rÖt

Chã bÞ viªm gan, tÝch ®Çy dÞch trong xoang bông

V. CHẨN ĐOÁN Căn cứ vào triệu chứng lâm sàng ta cần phân biệt với một số bệnh sau - Bệnh viêm gan do virut ở chó thường dễ nhận biết vì có những triệu chứng điển hình.Ở chó con, vùng bụng sưng to bị phù và thiếu máu. - Bệnh care thường sốt cao và có quy luật, bệnh xuất hiện và tiến triển rất nhanh, điển hình là tiêu chảy ra máu,phân thường có mầu cà phê có thể có nốt sài trên da hay biểu hiện hần kinh. - Bệnh tiêu chảy do virut thường xuất hiện ở chó con, điển hình tiêu chảy phân màu hồng có mùi đặc trưng (mùi ruột cá mè phơi nắng)

15 2/20/2017

BỆNH LEPTO (XOẮN TRÙNG) (Leptospirosis)

+ Chăm sóc nuôi dưỡng là biện pháp hàng đầu và rất qua

+ Cần chú ý vệ sinh tiêu độc chuồng và môi trường xung

I. Khái niệm về bệnh: Bệnh Lepto là bệnh chung giữa người gia súc và các đông vật hoang giã khác do xoắn khuẩn gây ra.

+ Chó ốm phải cách ly triệt để, không tiếp xúc với chó lành. + Chó chết vì bệnh viêm gan truyền nhiễm phải đốt xác

Biểu hiện đặc trưng của bệnh là sốt da vàng, viêm thận, rối loạn tiêu hoá, rối loạn thần kinh và sẩy thai.

IV. PHÒNG VÀ CHỐNG BỆNH 4.1. Phòng bệnh * Phòng bệnh bằng chăm sóc, nuôi dưỡng và vệ sinh môi trường trọng. quanh hoặc chôn sâu giữa hai lớp vôi để tránh ô nhiễm môi trường. *Phßng bÖnh b»ng vacxin Tiªm vacxin cho chó từ 4-5 tuần tuổi, sau đó tiêm nh¾c lại lúc 7-9 tuần tuổi. Hiệu lực miễn dịch của vacxin trong khoảng 9 -12 tháng

4.2.Trị bệnh + Dùng kháng huyết thanh chống bện viêm gan Kháng huyết thanh chỉ có tác dụng tốt ở giai đoạn đầu của bệnh, khi gan bị tổn thương, kháng huyết thanh hầu như không có hiệu lực + Dùng các loại thuốc tiêu phù: râu ngô, bông mã đề sắc lên pha thêm đường Glucoza cho chó uống, tiêm truyền đường Glucoza ưu chương cho chó bệnh + Dùng các loại thuôc bổ gan, thuốc tăng cường trợ sức trợ lực cho chó như Boganic, Cerepa, Methionin... + Cần thiết phải dùng các lọai kháng sinh trong các trường hợp nhiễm trùng kế phát

2.2. Thể cấp tính + Chó bệnh sốt cao 40,5-41,50C mệt mỏi, ăn ít

II. NGUYÊN NHÂN + Do xoắn khuẩn Leptopira gây nên. Tuy nhiên những loài động vật khác nhau cảm nhiễm những chủng Lepto khác nhau.

hoặc bỏ ăn.

+ Lúc đầu táo bón, phân có màu vàng, sau có

một số con tiêu chảy.

II. TRIỆU CHỨNG: 2.1. Thể quá cấp tính: + Bệnh phát ra đột ngột: chó sốt cao 40,5-410C, bỏ ăn, mệt mỏi, thích mằm, mắt lờ đò, 2 chân sau yếu, có hiện tượng xung huyết kết mạc. Sau đó nhiệt độ giảm xuống 37-380C chó ủ rũ, khó thở, khát nước, nôn mửa.

+ Trong tự nhiên các động vật gặm nhấm như chuột là nguồn tàng trữ, mang xoắn khuẩn Leptospira suốt đời, chúng liên tục bài tiết mầm bệnh ra ngoài môi trường làm ô nhiễm nguồn nước và thức ăn, từ đó xoắn khuẩn sẽ xâm nhầp qua niêm mạc đường tiêu hoá vào máu và gây bệnh cho chó lành.

+ Niêm mạc và da vàng xẫm, nước tiểu vàng. + Tiếp theo có thể chảy máu mũi và nôn ra máu, chó gầy rất nhanh thân nhiệt hạ, chó khó thở rồi chết trong thời gian 3-5 ngày.

+ Niên mạc, da vàng xẫm, nước tiểu vàng hoặc nâu ví có nhiều huyết cầu, có khi lẫn máu. + Phù thũng ở mí mắt, môi má và hoại tử da. + Chó bệnh gầy nhanh và thiếu máu.

+ Chó có thể nhiễm xoắn khuẩn do ăn thịt sống và những vật bị bệnh hay mang trùng, lúc này xoắn khuẩn xâm nhập vào niêm mạc đường tiêu hoá rồi vào máu và gây bệnh.

16 2/20/2017

2. Chữa bệnh - Dùng một trong các loại kháng sinh đặc hiệu có tác dụng với

2.3. Thể mãn tính: + Chó gầy yếu, dụng lông, thiếu máu, đôi

xoắn khuẩn Leptospira sau đây.

khi phù thũng, mặt ở yếm và ngực.

+ Erythromycin: tiêm bắp liều 20-25mg/kg thể trọng, chia 2-3

IV. Phòng trị bệnh 1. Phòng bệnh.

lần trong ngày.

- Chăn sóc nuôi dưỡng chu đáo, cho ăn no đủ chất. - Vệ sinh tiêu độc chuồng nuôi và môi trường xung quanh

+ Nước tiểu vàng tiêu chảy dai dẳng, có cái

+ Tylosin: tiêm bắp liều 20-30mg/kgthể trong/ ngày, chia 2-3

bị sẩy thai.

lần trong ngày.

- Không cho chó lành tiếp xúc với chó đã bị bệnh lepto, vì nước tiểu chó bệnh mang nhiều xoắn khuẩn nguy cơ truyền bệnh dễ dàng.

+ Tiamulin: tiêm bắp dung dịch liều 1ml/kg thể trọng chia 2-3

lần trong ngày.

- Cần diệt ve, chuột một cách triệt để vì đó là môi giới

truyền bệnh

+ Erymutin: Dung dịch thuốc tiêm, thành phần gồm

học

+ Chẩn đoán bằng phương pháp huyết thanh

III. CHẨN ĐOÁN + Căn cứ vào triệu chứng lâm sàng + Căn cứ vào kết quả chẩn đoán vi sinh vật

- Định kỳ tiêm vác xin phòng bệnh lepto cho chó, tiêm lần đầu vào lúc 6-8 tuần tuổi sau đó cứ mỗi năm tiêm một lần cùng với các loại vác xin phòng bệnh Care, parvo, viêm gan truyền nhiễm...

Erythromicin và Tiamulin HF. Tiêm bắp liều 1ml/5kg P ngày tiêm 2 lần tiêm liên tục 7-10 ngày. + Erythromycin tiêm bắp liều 20-25mg/kg P.

học

Một số bài thuốc nam chữa bệng xoắn khuẩn

cho chó:

- Bổ xung các thuốc trợ lực, trợ sức: + Promix: Thành phần gồm có Promethazin, liều

50g

100g 50g 50g Thân, rễ, lá cây mã đề 100g Nước sạch

1500ml

100g

Dipyrone, Dexamethasone. Tiêm bắp 1ml/5kg thể trọng.

Vỏ quả cau già (Đại phúc bì) 50g Nhân trần Chi tử (Quả dành dành) 50g Nước sạch

1500ml

+ Bài 1: Hạt ý dĩ Đun sôi, cô đặc còn 500ml cho chó uống trong

+ Glucoza 5%: Tiêm mạch máu liều 10 -20ml/kgP + Vitamin B1 2,5%, vitamin C 5%, B. complex tiêm bắp liều 3-5ml/con

ngày, chia làm 2-3 lần.

+ Vitamin B12:Chống thiếu máu ,liều 100g/ngày. + VitaminK chống xuất huyêt tiêm bắp

+ Bài 2: Rau má Sinh địa Nghệ già Đun sôi, cô đặc còn 500ml cho chó uống trong ngày. + Bài 3: Chữa phù toàn thân, phù bụng, lợi tiểu. Đại phúc bì (vỏ ngoài, vỏ giữa quả cau khô): 10-12g. Nước sạch 1500ml Đun sôi, sắc đặc cho chó uống liên tục trong ngày.

17 2/20/2017

BÖnh viªm ruét truyÒn nhiÔm ë mÌo (Giảm bạch cầu) Felien infectious enteritis (Felien Panleucopenia - F.P)

II. MÇm bÖnh BÖnh do virus cã tªn lµ Felien Parvovirus (F.P.V) n»m trong nhãm Parvovirus. Virus cã kÝch thíc nhá víi nh©n lµ ADN.Virus cã søc ®Ò kh¸ng cao víi ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh nªn chóng cã thÓ tån t¹i l©u trong m«i trêng.

III. TruyÒn nhiÔm häc + Toµn bé hä nhµ mÌo ®Òu m¾c bÖnh, mÉn c¶m nhÊt lµ mÌo 3 th¸ng ®Õn 1 n¨m tuæi. + MÌo lín m¾c bÖnh nhng thêng ë thÓ nhÑ. Ngoµi ra, chån còng mÉn c¶m víi bÖnh. + Virus x©m nhËp vµo c¬ thÓ mÌo qua ®êng h« hÊp, tiªu ho¸ vµo h¹ch Amidan, h¹ch ruét råi vµo m¸u ®i kh¾p c¬ thÓ, ®Æc biÖt lµ nh÷ng m« cã sù ph©n chia tÕ bµo nhanh vµ lµ nh÷ng c¬ quan cã thÈm quyÒn miÔn dÞch nh tuyÕn øc, tuû x¬ng, l¸ch vµ c¸c nang lympho ë nÕp gÊp ruét, Virus ph¸ huû c¸c m« ë nh÷ng tæ chøc nµy lµm sè lîng b¹ch cÇu bÞ gi¶m. + MÌo ®· khái bÖnh vÉn thÓ ®µo th¶i virus cã thÓ kÐo dµi vµi th¸ng

I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh BÖnh viªm ruét truyÒn nhiÔm ë mÌo (Felien infectious Enteritis) hay cßn gäi lµ bÖnh gi¶m b¹ch cÇu ë mÌo (Felien Panleucopenia) lµ mét bÖnh truyÒn nhiÔm cÊp tÝnh do 1 loµi virus g©y ra víi ®Æc ®iÓm lµ bÖnh xuÊt hiÖn ®ét ngét, con vËt n«n möa, Øa ch¶y vµ sè lîng b¹ch cÇu gi¶m râ rệt. BÖnh l©y lan rÊt nhanh khi bÞ bÖnh tû lÖ tö vong kh¸ cao tõ 50% - 90%. .

IV. TriÖu chøng Thêi kú nung bÖnh tõ 2 - 3 ngµy, cã thÓ kÐo dµi 5 - 7 ngµy. BÖnh thêng biÓu hiÖn ë c¸c thÓ sau: + ThÓ qu¸ cÊp tÝnh: BÖnh x¶y ra ®ét ngét, ®au vïng bông, th©n nhiÖt h¹ con vËt suy nhîc nghiªm träng vµ thêng chÕt sau 24 giê (hay nghi lµ mÌo bÞ tróng ®éc)

MÌo bÞ viªm ruét truyÒn nhiÔm

+ ThÓ cÊp tÝnh: -MÌo sèt cao 400C trong 24 giê ®Çu, bá ¨n, n»m, kh«ng vËn ®éng, mèo ở trong tr¹ng th¸i v« c¶m, l«ng xï, bÈn, niªm m¹c t¸i nhợt, tr¾ng bÖch - Rèi lo¹n tiªu ho¸: kh¸t nước d÷ déi, n«n ra mËt cã bät, ®i Øa ch¶y nÆng, ph©n mïi thèi kh¾m ®«i khi lÉn m¸u. - Con vËt cã ph¶n øng ®au khi sê n¾n vµo bông. - BÖnh tiÕn triÓn tõ 2- 3 ngµy. Th©n nhiÖt h¹ thÊp h¬n møc b×nh thêng sau ®ã h«n mª vµ chÕt, tû lÖ chÕt kh¸ cao 50- 80%. - Nh÷ng con cßn sèng qua 5 ngµy thêng qua khái mÌo cã thÓ b×nh phôc sau vµi tuÇn, lîng b¹ch cÇu l¹i t¨ng lªn b×nh thêng. .

18 2/20/2017

V. ChÈn ®o¸n Chñ yÕu dùa vµo ®Æc ®iÓm dÞch tÔ häc vµ triÖu chøng l©m sµng: BÖnh x¶y ra ë mÌo tõ 3 th¸ng tuæi ®Õn 1 n¨m tuæi, l©y lan m¹nh. MÌo bÖnh sèt li b×, cã triÖu chøng tiªu ho¸, viªm ruét Øa ch¶y, b¹ch cÇu gi¶m râ rÖt.

+ ThÓ Èn tÝnh: phæ biÕn ë mÌo trëng thµnh, con vËt chØ sèt nhÑ vµ gi¶m b¹ch cÇu, ngoµi ra kh«ng cã mét triÖu chøng l©m sµng nµo kh¸c. MÌo khái bÖnh cã miÔn dÞch l©u dµi. + ThÓ thÇn kinh: GÆp ë mÌo con khi mÌo mÑ bÞ bÖnh trong thêi kú mang thai, mÌo con ®Î ra mÊt kh¶ n¨ng ®iÒu hoµ vËn ®éng mÌo con yÕu ít tû lÖ nu«i sèng thÊp

MÌo bÞ m¾c bÖnh gi¶m b¹ch cÇu

-Dïng thuèc kh¸ng sinh chèng nhiÔm trïng kÕ ph¸t : Ampicillin, G5000, Kanamycin, Amocylin tiªm b¾p hay tÜnh m¹ch theo liªï chØ dÉn ngµy 2 lÇn, liÖu tr×nh 3 - 5 ngµy. - Bæ sung c¸c lo¹i thuèc trî lùc, trî søc, an thÇn cho mÌo bÖnh nh vitamin B, C, Vitamin B12, Analgin.... - Cho mÌo ¨n thøc ¨n dÔ tiªu vµ Ýt sau t¨ng dÇn ®Õn khÈu phÇn b×nh thêng

VI. Phßng vµ trÞ 6.1. Phßng bÖnh Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c vÖ sinh thó y + Phßng bÖnh b»ng vacxin: - Vacxin ®a gi¸ Leucoriglin phßng bÖnh gi¶m b¹ch cÇu vµ c¸c bÖnh h« hÊp do virus g©y ra ë mÌo, tiªm cho mÌo b¾t ®Çu tõ 8 tuÇn tuæi trë lªn, Sau 4 tuÇn tiªm nh¾c l¹i. - MÌo trªn 1 n¨m tuæi, mçi n¨m tiªm chñng vacxin 1lÇn .

6.2. §iÒu trÞ: Hé lý: c¸ch ly con vËt èm ®Ó ë n¬i s¹ch sÏ tho¸ng m¸t, ngõng cho ¨n, tr¸nh mäi t¸c ®éng kÝch thÝch tõ bªn ngoµi. Dïng c¸c biÖn ph¸p trî søc, chèng mÊt níc vµ mÊt c©n b»ng ®iÖn gi¶i, sö dông kh¸ng sinh chèng nhiÔm trïng thø ph¸t -Bổ sung nước và chất điện giải cho mèo bệnh bằng cách truyÒn vào tĩnh mạch kheo ch©n trước dung dịch đường glucoza 5% hay dung dịch huyết thanh mặn ngọt đẳng trương với liÒu 20 -30ml/kgP

19 2/20/2017

Mét sè bÖnh ký sinh trïng ®êng m¸u ë chã BÖnh. Rickettsia (Canine Ehrlichiosis)

Rickettsia ký sinh trong tế bào

Rickettsia

I. Mét sè th«ng tin chung vÒ bÖnh: -

Canine Ehrlichiosis hay cßn gäi lµ Canine Rickettsiosis (bÖnh Rickettsia ë chã). BÖnh g©y ra do mét mét sinh vËt nhá cã tªn lµ Ehrlichia canis. E.canis lµ sinh vËt ®a h×nh th¸i, b¾t mµu gram ©m, thêng ký sinh trong tÕ bµo b¹ch cÇu cña nh÷ng thµnh viªn thuéc hä chã. Ve chã Rhipicephalus sanguineus lµ yÕu tè truyÒn bÖnh sinh häc c¬ b¶n. Ngoµi ra bÖnh còng cã thÓ truyÒn tõ nh÷ng con chã m¾c bÖnh sang con chã mÉn c¶m th«ng qua truyÒn m¸u. Bệnh có khắp nơi trên thế giới. Đặc trưng của bệnh là gây ra hiện tượng sốt cao, xuất huyết ồ ạt 2 bên mũi.

Ve truyền Rickettsia

- Chã bÞ tiêu chảy và đái ra máu đen, lách sưng to có thể quan sát thấy từ bên ngoài thành bụng -Rộp niêm mạc miệng, niêm mạc mắt, miệng có những đốm xuất huýêt, da vùng bẹn có những chấm xuất huyết đỏ, cã hiÖn tîng phù ở chân và âm nang - Chảy máu ồ ạt ở hai lỗ mũi: Đây là một triệu chứng điển hình của bệnh - Chó thường chết trong vòng 7 ngày sau khi chảy máu mũi, trường hợp bệnh quá nặng, chảy máu ồ ạt chó có thể chết trong vòng 48 -72 giờ.

II. TRIỆU CHỨNG: - Thời gian nung bệnh từ 10-21 ngày. - Chó sốt cao, luôn chảy nước mắt ,nước mũi -Kém ăn hay bỏ ăn, ủ rũ, gầy, thiếu máu, lượng hồng cầu, bạch cầu giảm, tốc độ huyết trầm tăng. -Nếu chăm sóc nuôi dưỡng tốt bệnh có thể nhẹ và tự qua khỏi nhưng mầm bệnh vẫn còn tồn tại trong máu cho suốt đời, chờ thời cơ mầm bệnh lại có thể tái phát. - NÕu bệnh tiếp tục tiến triển nặng hơn, chã biểu hiện sốt cao 40-410C, sốt tái đi tái lại, mũi và tai chảy nước có mủ và máu, chó nôn liªn tôc, hơi thở ra có mùi hôi thối, g©y vµ khét.

20 2/20/2017

III. CHẨN ĐOÁN: Căn cứ vào biểu hiện lâm sàng như sốt cao xuất huyết ồ ạt ở mũi. - Trong phòng thí nghiệm: Dùng phương pháp soi kính phát hiện Rickettsia hoặc dùng bằng phản ứng huyết thanh học IV. PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH 4.1. Phòng bệnh: Hiện nay chưa có vacxin, huyết thanh đặc hiệu phòng trị bệnh này - Phòng bệnh bằng chăm sóc nuôi dưỡng - Vệ sinh tiêu độc chuồng nuôi và môi trường xung quanh - Không cho chó lành tiếp xúc với chó bị sốt xuất huyết - Cần diệt ve một cách triệt để vì đó là môi giới truyền bệnh.

- Tiªm cho vËt bÖnh c¸c lo¹i thuèc cÇm m¸u, trî søc, trî lùc, chÊt bæ trî m¸u nh vitamin K, Spartein, Vitamin B1, B12.... tÜnh m¹ch dung dÞch ®êng -TruyÒn Glucoza, dung dÞch sinh lý mặn ngọt ®¼ng tr¬ng - TruyÒn m¸u cho vËt bÖnh nh»m bæ sung l- îng m¸u bÞ mÊt do mÇm bÖnh ph¸ hñy cÇn chó ý khi truyÒn m¸u nhÊt thiÕt ph¶i thö ph¶n øng ngng kÕt gi÷a hång cÇu con cho vµ huyÕt thanh con nhËn

IV. §iÒu trÞ 4. 1. Hé lý: c¸ch ly ngay con vËt èm vào nơi yên tĩnh thoáng mát tránh mọi kích thích và tác động bên ngoài. VÖ sinh chuång tr¹i s¹ch sÏ, cho con vËt ¨n nh÷ng thøc ¨n dÔ tiªu, giÇu dinh dìng. CÇn lu ý r»ng c«ng t¸c hé lý ®ãng vai trß rÊt quan träng ®Æc biÖt quyÕt ®Þnh hiÖu qu¶ ®iÒu trÞ 4.2. Dïng thuèc - Dïng thuèc ®iÒu trÞ ®Æc hiÖu nh Tetracycline hay Doxycycline tiªm cho vËt bÖnh

+ Tõ 1 lª d¹ng trïng trong hång cÇu sÏ nÈy chåi thµnh 2 sau ®ã ph¸ vì hång cÇu tho¸t ra ngoµi råi sau ®ã l¹i nhiÔm vµo mét hång cÇu kh¸c

BÖnh Lª d¹ng trïng (Canine Babesiosis) I. Nguyªn nh©n bÖnh: do sinh vËt ®¬n bµo Babesia canis vµ Babesia gibsoni ký sinh bªn trong hång cÇu cña chã g©y ra - Babesia canis lµ lo¹i ®¬n bµo cã d¹ng h×nh qu¶ lª, giät níc hay h×nh h¹t ®Ëu kÝch thíc 5 – 7 m. Chóng thêng tån t¹i thµnh ®«i, nhng cã khi còng nh×n thÊy tíi 8 ®¬n bµo trong mét hång cÇu

-Babesia gibsoni cã kÝch thíc tõ 1 ®Õn 3m vµ thêng thÊy bªn trong hång cÇu ë d¹ng vßng nhÉn ®¬n lÎ - BÖnh cã ë hÇu hÕt c¸c n¬i miÒn nói vµ ®ång b»ng. - Ve chã Rhipicephalus sanguineus lµ m«i giíi truyÒn bÖnh cho chã. - Lª d¹ng trïng sinh s¶n theo 2 h×nh thøc

21 2/20/2017

BÖnh xuÊt hiÖn ë 2 thÓ cÊp tÝnh vµ mạn tÝnh

+ Ve Rhipicephalus sanguileus hót m¸u chã bÖnh, lª d¹ng trïng chui vµo ve qua qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sÏ trë thµnh bµo tö khi ve hót m¸u chã sÏ truyÒn bµo tö sang chã, bµo tö ®ã x©m nhËp vµo hång cÇu ph¸t triÓn thµnh lª d¹ng trïng g©y bÖnh. + Chã nhËp ngo¹i vµ chã non díi 6 th¸ng tuæi dÔ m¾c vµ thêng bÖnh nÆng, tûlÖ chÕt cao 60-70%.

II. TRIEU CHƯNG 1. ThÓ cÊp tÝnh + Chã sèt cao 39,5-40,50c, sèt kÐo dµi trong 2-4 ngµy, chó ñ rò vµ n»m bÖt, c¸c niªm m¹c nhît nh¹t do thiÕu m¸u + Sè lîng hång cÇu gi¶m râ rÖ, b¹ch cÇu t¨ng 10- 12ngh×n/ mm3 + Níc tiÓu lóc ®Çu tr¾ng ®ôc sau ®á n©u + Chã khã thë nhÞp thë nhanh, cã hiÖn tîng hoµng ®¶n da vµ niªm m¹c + Chã con díi 12 th¸ng tuæi thêng chÕt sau 1 tuÇn víi biÓu hiÖn nhiÖt ®é, huyÕt ¸p h¹ vµ trôy tim m¹ch.

2. ThÓ mạn tÝnh + Chã ¨n uèng b×nh thêng nhng thêng mÖt mái, gÇy s¬ x¸c kém linh ho¹t, Ýt ho¹t ®éng, l«ng rông dÇn. + Chã sèt nhÑ 39-400c sau ®ã gi¶m, Ýt l©u sau l¹i sèt trë l¹i - Níc tiÓu cã mµu dá n©u, nÕu kh«ng ®iÒu trÞ kÞp thêi chã sÏ chÕt trong vßng 30-40 ngµy v× kiÖt søc vµ thiÕu m¸u nÆng

2. §iÒu trÞ

- §iÒu trÞ triÖu chøng:

III. phßng vµ trÞ bÖnh 1. Phßng bÖnh - Thùc hiÖn tèt kh©u h¨m sãc vµ nu«i dìng vµ vÖ sinh thó y - Hµng ngµy dän chuång thu nhÆt ph©n ®æ vµo hè sö lý. - §Þnh k× tÈy uÕ vÖ sinh chuång nu«i, còi nhèt chã, n¬i ë cña chã vµ m«i trêng xung quanh ®Ó diÖt mÇm bÖnh -Kh«ng th¶ r«ng chã mÌo, kh«ng cho chã mÌo bÖnh tiÕp xóc víi bªn ngoµi ®Ó h¹n chÕ l©y nhiÔm mÇm bÖnh. - Nh÷ng n¬i ®· cã bÖnh ph¶i ®Þnh k× kiÓm tra m¸u chã ®Ó ph¸t hiÖn chã bÖnh vµ chã mang trïng ®iÒu trÞ kÞp thêi h¹n chÕ l©y lan

+ Chèng vµng da hoµng ®¶n: cã thÓ sö dông + Chèng ch¶y m¸u ruét: dïng Vitamin K: + Trî søc trî lùc b»ng c¸ch tiªm Vitamin B1,Vitamin B12 , vitamin C 5%, B. Complex... + Bæ sung níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i b»ng c¸ch truyÒn dung dÞch sinh lý mÆn ngät ®¼ng ch¬ng víi liều 20 30ml/1kgPcho vËt bÖnh. + Trong trêng hîp cÇn thiÕt cã thÓ dïng ph¬ng ph¸p truyÒn m¸u cho chã bÖnh mét sè bµi thuèc nam Nguyªn t¾c chung: ®iÒu trÞ nguyªn nh©n kÕt hîp ®iÒu trÞ triÖu chøng, trî søc kÕt hîp ch¨m sãc vËt bÖnh. Cã thÓ dïng 1 trong c¸c lo¹i thuèc ®Æc trÞ lª d¹ng trïng sau: + Haemosporidin víi liÒu 0,5mg/kg pha víi níc muèi sinh lý theo tû lÖ 2%, tiªm vµo b¾p thÞt sau 15 ngµy cã thÓ tiªm l¹i lÇn 2. + Berenyl (Azidin) víi liÒu 4-5mg/kg pha víi n- íc muèi sinh lý thµnh dung dÞch 5-10%, tiªm vµo b¾p thÞt hay m¹ch m¸u. NÕu cÇn thiÕt cã thÓ tiªm nh¾c l¹i sau 15-20 ngµy

22 2/20/2017

BÖnh Lþ do amip

I. Mét sè th«ng tin vÒ bÖnh:

Ngêi m¾c bÖnh lþ Amip cã thÓ l©y sang

Bµi 1: H¹t ý dÜ 50g, vá qu¶ cau giµ (®¹i phóc b×) 50g, nh©n trÇn 100g, chi tö (qu¶ dµnh dµnh) 50g, níc s¹ch 1500ml. §un s«i c« ®Æc cßn 500ml, cho chã uèng nhiÒu lÇn trong ngµy Bµi 2: Rau m¸ 100g, nghÖ giµ 50g, th©n l¸ rÔ c©y m· ®Ò 100g, níc s¹ch 1500ml ®un s«i c« ®Æc cßn 500ml cho chã uèng hµng ngµy

II. Nguyªn nh©n g©y bÖnh: + Do Emtamoeba Hystolytica g©y ra. EH tån t¹i díi hai h×nh thøc, ho¹t ®éng vµ kh«ng ho¹t ®éng, + ThÓ ho¹t ®éng còng cã 2 thÓ kh¸c nhau: - ThÓ ¨n hång cÇu g©y bÖnh vµ thÓ cha ¨n hång cÇu cha g©y bÖnh. + ë chã kháe EH c tró chÝnh ë ®¹i trµng nhng nã ë thÓ ho¹t ®éng cha ¨n hång cÇu

BÖnh lþ do amip gÆp ë tÊt c¶ c¸c løa tuæi cña chã, mÌo, chã tõ 12 th¸ng tuæi trë xuèng th- êng m¾c ë thÓ cÊp tÝnh, (chã díi 4 th¸ng tuæi m¾c víi tû lÖ cao nhÊt vµ nÆng nhÊt) chã trªn 12 th¸ng thêng m¾c ë thÓ m¹n tÝnh. chã mÌo vµ ngîc l¹i

amip

+ Khi søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ bÞ gi¶m sót nã nhanh chãng trë thµnh thÓ ho¹t ®éng ¨n hång cÇu g©y bÖnh cho chã mÌo + Sau khi nhiÔm bÖnh con vËt cã thêi gian ñ bÖnh tõ 15-20 ngµy. Trong thêi gian nµy bµo nang ph¸t triÓn thµnh thÓ ho¹t ®éng vµ chê thêi c¬ g©y bÖnh

23 2/20/2017

V. Phßng vµ trÞ bÖnh 5.1. Phßng bÖnh: +Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c vÖ sinh thó y ¨n s¹ch, uèng s¹ch, ë s¹ch + §Þnh kú lÊy ph©n lµm xÐt nghiÖm ®Ó ph¸t hiÖn mÇm bÖnh + Ph©n chã ph¶i ®îc thu gom vµ ñ theo ph¬ng ph¸p ñ sinh vËt häc

III.TriÖu chøng + ë thêi kú ®Çu chã mÌo ¨n Ýt, mÖt mái, ñ rò, kÐm nhanh nhÑn. NhiÖt ®é c¬ thÓ kh«ng t¨ng, ph©n t¸o sau ®ã chuyÓn sang lo·ng dÇn, ph©n cã mÇu vµng x¸m vµ cã mïi tanh kh¾m, con vËt ®i Øa nhiÒu lÇn trong ngµy. + Mçi lÇn ®i Øa th× rÆn nhiÒu lÇn lu«n cong lng ®Ó rÆn, chã thêng rªn rØ biÓu hiÖn tr¹ng th¸i ®au ®ín. + Chã ®i Øa mçi lÇn rÊt Ýt ph©n, ph©n chØ lµ mét thø dÞch nhÇy nh mòi, tiÕp theo ph©n chuyÓn sang mÇu ®á t¬i hay lê lê m¸u c¸ cã khi cã mñ do béi nhiÔm. NÕu kh«ng ®iÒu trÞ kÞp thêi chã mÌo sÏ bÞ chÕt trong vßng 5-7 ngµy do bÞ kiÖt søc.

nh÷ng trêng hîp chó mÌo ®îc ch¨m sãc tèt cã thÓ chuyÓn sang thÓ lþ m¹n tÝnh khi ®ã EH sÏ c tró ë trong v¸ch ruét ®îi c¬ héi g©y bÖnh, ë chã bÞ thÓ lþ m·n tÝnh thØnh tho¶ng l¹i ph¸t bÖnh 1 ®ît mçi ®ît kho¶ng 5-7 ngµy lµm cho chã bÞ gÇy cßm IV. ChÈn ®o¸n: Dùa vµo triÖu chøng l©m sµng chã mÌo ®i tiªu ch¶y, mçi lÇn ®i Øa ph¶i rÆn khã kh¨n, ®i nhiÒu lÇn trong 1 ngµy lîng ph©n 1 lÇn ®i rÊt Ýt vµ lu«n cã lÉn chÊt lÇy nhÇy vµ m¸u. §Ó cã kÕt luËn chÝnh x¸c ta cã thÓ lÊy ph©n lµm xÐt nghiÖm trong phßng thÝ nghiÖm vÒ ký sinh trïng

5.2. TrÞ bÖnh a. Nguyªn t¾c ®iÒu trÞ: + Dïng ho¸ dîc ®Æc trÞ diÖt Amip, thuèc ph¶i dïng ®óng liÒu tr¸nh t×nh tr¹ng Amip chuyÓn thµnh bµo nang vµ chê dÞp t¸i ph¸t khi cã c¬ héi ®ång thêi cÇn thiÕt ph¶i phèi hîp c¸c lo¹i thuèc kh¸ng sinh chèng hiÖn tîng béi nhiÔm + Bæ sung c¸c lo¹i thuèc trî søc trî lùc c¸c lo¹i vi ta min nh»m lµm t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng cho c¬ thÓ chã mÌo + T¨ng cêng kh©u hé lý, ch¨m sãc nu«i dìng vµ vÖ sinh thó y

b. Dïng thuèc vµ ho¸ dîc: + Metronidazol víi liÒu 40-50mg/kgTT trong 1 ngµy cho chã mÌo uèng liªn tôc trong 5 ngµy liÒn sau ®ã nghØ 5 ngµy råi l¹i tiÕp tôc dïng lÇn thø 2 + Becberin liÒu 50mg/kgTT trong 1 ngµy cho chã mÌo uèng liªn tôc 5 ngµy liÒn hoÆc cã thÓ dïng Dyhydro Emitin 3mg/kgTT cho chã mÌo uèng 4- 5 ngµy liÒn

+ Chèng vi khuÈn béi nhiÔm b»ng kh¸ng sinh: nh Bisepton(Trimazzol)1gr/10kgTT ngµy uèng 2 lÇn, Trimethozasol 24% tiªm b¾p víi liÒu 1ml/5kgTT tiªm 5-7 ngµy liÒn hoÆc cã thÓ dïng Eroflox. T, Gentamycin 1ml/5kgTT tiªm b¾p cho chã mÌo ...chó ý cÇn thiÕt ph¶i dïng c¸c lo¹i thuèc cÇm m¸u nh vitamin K vµ c¸c lo¹i thuèc t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng vµ båi bæ c¬ thÓ cho chã mÌo nh truyÒn dung dÞch huyÕt thanh mÆn ngät ®¼ng ch¬ng hoÆc hoÆc dung dÞch ®êng Glucoza 5% víi liÒu 20- 30ml/kgP, tiªm b¾p c¸c lo¹i Vitamin B1, B12, C cho vËt bÖnh

24 2/20/2017

BÖNH KÝ SINH TRïNG ®êng ruét BÖnh giun ®òa (Ascariasis)

c. Mét sè bµi thuèc nam chòa bÖnh lþ Amip cho chã mÌo Bµi 1: l¸ m¬ tam thÓ 50g, trøng gµ 1 qu¶. Th¸i nhá l¸ m¬ sau khi ®· röa s¹ch ®Ó r¸o níc cho vµo ch¶o ®¶o ®Òu cho l¸ m¬ chÝn tíi ®ập trøng gµ vµo råi ®¶o cho chÝn ®Òu cho chã mÌo ¨n ngµy 2-3 lÇn cho ¨n liªn tôc tõ 3-5 ngµy I .NGUYÊN NHÂN + Do giun đũa Toxocara canis gây ra, giun ký sinh trong ruột non của chó mèo. Đây là bệnh phổ biến của chó,mèo trên khắp các châu lục. + Bệnh thường ở chó, mèo con từ 1-4 tháng tuổi. Chó mèo nhiểm bệnh do ăn phải trứng giun có lẫn trong thức ăn, nước uống hay các đồ dùng có lẫn mầm bệnh, trứng phát dục đến giai đoạn ấu trùng cảm nhiễm chui ra khỏi trứng xuyên vào thành ruột, lột xác trở thành giun trưởng thành, lại tiếp tục đẻ trứng và sinh sôi nẩy nở gây bệnh

Bµi 2: Bóp sim hoÆc l¸ sim non 100gr cho vµo 1lÝt níc thêng råi ®em s¾c dÆc cßn l¹i 300- 500ml cho thªm 10gr muèi ¨n råi cho chã mÌo uèng hµng ngµy Bµi 3: Cam th¶o 10gr, l¸ chÌ 100gr, níc thêng 300ml ®em ®un s«i cßn l¹i kho¶ng 100ml cho chã mÌo uèng mçi lÇn 10-15ml. Ngoµi ra kinh nghiÖm nhiÒu n¬i cho thÊy cã thÓ dïng tái gi· nhá ng©m víi níc s«i ®Ó nguéi víi tû lÖ 10% läc lÊy níc thôt vµo trùc trµng chã mÌo cho kÕt qu¶ ®iÒu trÞ cao

- Nôn mửa, tiêu chảy, rên rỉ do đau bụng, có khi nôn ra giun, phân thải ra ngoài màu xám trắng, thối khắm đôi khi lẫn cả giun. - Chó, mèo nhỏ khi bệnh nặng, các ấu trùng trong quá trình di hành trong cơ thể gây viêm gan, thận, phổi, có khi tắc ống ruột, tắc mật, đôi khi giun đũa chọc thủng ruột. - Độc tố giun đũa có thể tác động đến thần kinh trung ương gây co giật - Chó,mèo trưởng thành khi bị nhiểm giun đũa thường không biểu hiện rõ nét, chỉ gây còm,lông xơ xác, đôi khi nôn khan, nhưng nó là vật chủ mang mầm bệnh

+ Ấu trùng có thể qua hệ tuần hoàn của chó mẹ khi mang thai và đi vào bào thai, do đó chó con sau khi sinh ra đã mang sẵn mầm bệnh trong cơ thể, đến 21 ngày tuổi gây thành bệnh nặng cho chó con. II. TRIỆU CHỨNG . Bệnh giun đũa gây tác hại chủ yếu ở chó, mèo nhỏ từ 20 ngày tuổi đến 2-3 tháng tuổi Biểu hiện : - Gầy còm, lông xơ xác, kém ăn, suy nhược, thiếu máu . - Bụng phình to như bụng cóc, căng tròn, thỉnh thoảng có từng đoạn ruột nổi lên nhu động, ấn tay vào đó có cảm giác cứng chặt, đó là đoạn ruột bị giun lèn chặt

III.PHÒNG VÀ TRỊ BỆNH 3.1.Phòng bệnh -Thùc hiÖn tèt kh©u vÖ sinh thó y - Định kỳ vệ sinh chuồng, cũi nhốt chó mèo và môi trừờng xung quanh để diệt mầm bệnh (phun Chloramin B 0,5% hay nước vôi 10%). - Định kỳ kiểm tra phân chó mèo phát hiện mầm bệnh . - Không thả rông chó mèo hàng ngày dọn chuồng thu nhặt phân đổ vào hố xử lý. - Định kỳ tẩy giun cho chó mèo, tẩy cho chó mẹ để phòng lây nhiểm cho đàn con bằng một trong các loại hoá dược sau đây: Piperazin, Santonin, Vermox, Decaris, Levamisol, Niclosamide, Furaca

25 2/20/2017

BỆNH GIUN MÓC (Ancylostomatosis)

I. NGUYÊN NHÂN

Do giun móc Ancylostoma Canium gây nên. Biểu hiện đặc trưng cña bÖnh là thiếu máu, viêm ruột cấp và mạn tính, có kèm theo chảy máu ruột. Đây là một trong những bệnh giun tròn gây thiệt hại nhiều nhất cho chó mèo. Bệnh phổ biến rộng khắp nơi trên thế giới và sảy ra quanh năm. Chó mèo non thường mắc bệnh nặng hơn chó, mèo trưởng thành.

-Tetramison: liều 10 mg / kg thể trọng cho uống, nếu dùng tiêm với liều 7,5 mg/kg thể trọng. Chú ý :cho chó, mèo uống một lần sau khi ăn, không dùng cho chó, mèo đang mang thai ở giai đoạn cuối vì thuốc kích thích thần kinh phó giao cảm và cơ trơn - Trong khi tẩy giun nên kết hợp dùng thuốc bổ trợ: vitamin C, vitamin B1, vitamin B.complex, truyền sinh lý mặn ngọt

-Levamisol: cho chó mèo uống với liều 15-

- Vật bệnh bỏ ăn hay ăn rất ít, nôn mửa liên

- Xuất hiện hội chứng thần kinh do độc tố

- Chó mèo non thường chết do mất máu

3. 2. Điều trị - Piperazin adipinat: liều 0,1-0,3g/ kg thể trọng, trộn thuốc vào sữa, cháo cho ăn hay hoà nước cho uống. Với chó mèo nhỏ hoà thuốc vơi nước cháo cho vào bình bú, hay cho vào bơm tiêm nhựa bơm vào miệng cho từng con. -Vermox (Mebendazol, Mebenvet): liều 80- 100 mg/ kg thể trọng cho uống, chia làm 2 lần, uống trong 2 ngày 20 mg/ kg thể trọng tẩy một lần, - Hamectin liều 1ml/10kg tiêm dưới da

II.TRIỆU CHỨNG tục, có khi nôn ra máu - Do giun móc khi bám vào ruột hút máu tiết ra một chất kháng đông và đưa đến hiện tượng xuất huyết ruột, gây tổn thương niªm m¹c ruét, trên cở sở đó các vi khuẩn gây bệnh có điều kiện kÕ phát

Trứng giun móc theo phân thải ra ngoài, nở ra ấu trùng rồi thành ấu trùng cảm nhiểm bám vào thức ăn, nước uống và môi trường xung quanh. Chó, mèo nuốt phải ấu trùng cảm nhiểm vào đường tiêu hoá, phát triển thành những giun trưởng thành sống ở ruột non, tập trung ở phần tá tràng. Ấu trùng cảm nhiểm thải ra môi truờng xung quanh, có thể qua da mà gây bệnh cho con vật. Khi qua da chó mèo con, ấu trùng không gây ra phản ứng cục bộ, nhưng khi qua da chó mèo trưởng thành, ấu trùng gặp sự phản ứng mạnh mẽ của da, thể hiện viêm tấy rõ rệt do ấu trùng chết tạo ra

- Rối loạn tiêu hoá: viêm ruột cấp tính và mạn tính, do tác động cơ giới và độc tố của giun móc nên gây tiêu chảy dử dội, phân lẫn máu màu cà phê hoặc màu đen có dịch nhày và mùi tanh khắm. giun móc thấm vào máu đi khắp cơ thể mất nước.

26 2/20/2017

- Thuèc tÈy: cã thÓ dïng mét trong c¸c läai

+ §iÒu trÞ viªm ruét: Biseptol cho uèng liÒu 1g/ngµy, mÌo uèng 0,5g/ngµy + Trimethazol 24% tiªm b¾p thÞt liÒu 0,5-1ml/con. Chèng ch¶y m¸u ruét Vitamin K: tiªm b¾p liÒu 1ml/con víi chã, 0,5ml/con víi mÌo, ngµy tiªm 2 lÇn. Bæ xung c¸c thuèc trî lùc t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng + Vitamin B1, vitamin C 5%, B. complex + TruyÒn huyÕt thanh mÆn ngät ®¼ng tr¬ng

+Dovenix: pha lo·ng thµnh 2,5% tiªm díi da

III. PHßNG Vµ TRÞ BÖNH 3.1. phßng bÖnh - VÖ sinh ¨n uèng: ¨n chÝn ¨n s¹ch vµ uèng s¹ch ®Ó ng¨n ngõa Êu trïng giun mãc. - §Þnh k× tÈy uÕ vÖ sinh chuång còi nhèt chã mÌo vµ m«i tr- êng xung quanh ®Ó diệt mÇm bÖnh bằng Cloram B 0,5% hay n- íc v«i 10%) - Hµng ngµy dän chuång thu nhÆt ph©n ®æ vµo hè sö lý - §Þnh k× kiÓm tra ph©n ph¸t hiÖn mÇm bÖnh ®Ó dù phßng. - Kh«ng th¶ r«ng chã mÌo, kh«ng cho chã mÌo bÖnh tiÕp xóc víi bªn ngoµi ®Ó h¹n chÕ l©y nhiÔm mÇm bÖnh. - §Þnh k× 4 th¸ng tÈy 1 lÇn ®Ó phßng l©y nhiÔm b»ng mét trong c¸c ho¸ dîc sau ®©y: Mebendazon, Dovenix

3.2. §iÒu trÞ + Nguyªn t¾c chung: TÈy giun mãc b»ng thuèc ®Æc trÞ, ®iÒu trÞ triÖu chøng vµ thuèc bæ trî kÕt hîp hé lý, ch¨m sãc, nu«i dìng tèt thuèc sau: + Mebendazol (Vermox): cho uèng víi liÒu 80-100mg/kg thÓ träng, chia lµm 3 lÇn uèng trong 3 ngµy. cho chã víi liÒu 1ml/20-30kg thÓ träng

Chã mÌo thêng m¾c ë 2 thÓ:

Chã mÌo ¨n ph¶i Õch nh¸i cã Êu trïng th×

2. M¹n tÝnh: - Chã mÌo trëng thµnh thêng bÞ bÖnh m¹n tÝnh: ¨n Ýt gÇy cßm, s¬ x¸c, rèi läan tiªu ho¸, viªm ruét, trong ph©n cã ®èt s¸n giµ rông ra, khi ra ngo¹i c¶nh ®èt s¸n vÉn cö ®éng ®îc, ®èt s¸n nhá tr«ng gièng h¹t da nªn gäi lµ s¸n h¹t da. Giai ®o¹n cuèi biÓu hiÖn c¸c héi chøng thÇn kinh: run rÈy hoÆc ng¬ ng¸c, n»m l× mét chç hoÆc trë nªn d÷ tîn. NÕu kh«ng ®îc ®iÒu trÞ chu ®¸o chã mÌo trëng thµnh chÕt trong tr¹ng th¸i thiÕu m¸u kÐo dµi vµ kiÖt søc.

II. TRIỆU CHỨNG 1. ThÓ cÊp tÝnh - Thêng gÆp ë chã mÌo nhá tõ 1-4 th¸ng tuæi - BiÓu hiÖn kÐm ¨n n«n möa liªn tôc (do s¸n b¸m vµo v¸ch ruét g©y ra nh÷ng tæn th¬ng niªm m¹c vµ kÝch thÝch g©y n«n) - Ch¶y m¸u ruét (do s¸n cã nhiÒu mãc b¸m vµo v¸ch ruét g©y tæn th¬ng m¹ch m¸u) ph©n cã mµu x¸m hoÆc ®á t¬i. - Viªm ruét thø ph¸t do nh÷ng vi khuÈn ®êng ruét béi nhiÔm nh: Salmonella murium, Proteusvulgaris, E coli, Staphylocooccus aureus - Rèi lo¹n tiªu ho¸ thêng xuyªn: lóc t¸o bãn, lóc tiªu ch¶y trong ph©n cã niªm m¹c ruét trãc ra vµ cã lÉn nh÷ng ®èt s¸n rông ra. NÕu kh«ng ®îc ch¨m sãc vµ ®iÒu trÞ kÞp thêi, chã mÌo nhiÔm s¸n tû lÖ chÕt cao 60-70% do viªm ruét mÊt m¸u, mÊt níc vµ chÊt ®iÖn gi¶i.

BỆNH SÁN DÂY (Cestodiosis) I. Mét sè th«ng tin vÒ bÖnh: BÖnh s¸n d©y lµ mét bÖnh phæ biÕn ë chã do loµi s¸n d©y Teania spp g©y ra. HiÖn cã 8 loµi s¸n d©y g©y bÖnh cho chã ph©n bè hÇu hÕt ë c¸c vïng ®Þa lý kh¸c nhau. S¸n trëng thµnh kÝ sinh trong ruét non chã mÌo bµi xuÊt trøng qua ph©n ra ngo¹i c¶nh, trøng sÏ h×nh thµnh Êu tróng vµ chui ra khái trøng sau 21 ngµy, Êu trïng b¬i trong níc chui vµo c¸c loµi gi¸p x¸c, Êu trïng ph¸t triÓn thµnh Êu trïng g©y nhiÔm trong thêi gian 20 ngµy, sau ®ã kÝ sinh trong c¬ hay phóc m¹c cña Õch nh¸i sau 13-15 ngµy sÏ trë thµnh s¸n trëng thµnh

27 2/20/2017

+ Mebendazol: cho chã mÌo uèng víi liÒu

+ Lopatol cã thÓ dïng cho chã hay mÌo tõ 3 tuÇn tuæi vµ chã mÌo c¸i ®ang mang thai. Thuèc cã thÓ uèng trùc tiÕp hay trén víi mét Ýt thøc ¨n, chØ uèng 1 lÇn liÒu 50mg/kg thÓ träng. Cho chã mÌo uèng khi ®ãi vµ sau ®ã 1-2 giê, cho ¨n uèng b×nh thêng nÕu cha s¹ch s¸n cã thÓ tÈy l¹i lÇn 2 sau 1 tuÇn nh quy tr×nh lÇn ®Çu. 80-100mg/kgthÓ träng

- Hµng ngµy dän chuång thu nhÆt ph©n ®æ vµo hè

Nh©n h¹t bÝ ng«: 50-100g cho chã ¨n lóc ®ãi vµo

- Kh«ng th¶ r«ng chã mÌo, kh«ng cho chã mÌo III. PHßNG VÀ TRỊ BỆNH 1. Phßng bÖnh: - VÖ sinh thó y: ¨n chÝn, ¨n s¹ch vµ uèng s¹ch. Kh«ng chã chã ¨n thÞt sèng, vËt sèng ®Ó tr¸nh ¨n ph¶i Êu trïng s¸n d©y. - §Þnh k× tÈy uÕ vÖ sinh chuång nu«i, còi nhèt chã, n¬i ë cña mÌo vµ m«i trêng xung quanh ®Ó diÖt mÇm bÖnh sö lý. - §Þnh k× kiÓm tra ph©n vµ theo dâi chã mÌo ph¸t hiÖn mÇm bÖnh ®Ó tÈy dù phßng. bÖnh tiÕp xóc víi bªn ngoµi 2. §iÒu trÞ Nguyªn t¾c chung: tÈy s¸n kÕt hîp víi ®iÒu trÞ triÖu chøng vµ trî søc cho gia sóc bÖnh ®ång thêi hé lý, ch¨m sãc, nu«i dìng tèt TÈy s¸n d©y cho chã mÌo cã thÓ dïng mét trong c¸c loai thuèc tÈy sau: Niclosamide: chã mÌo uèng víi liÒu 80-100mg/kg thÓ träng thuèc chØ cho uèng 1 nöa liÒu vµo buæi s¸ng khi cha cho ¨n. Sau ®ã 1 giê cho uèng nèt nöa liÒu cßn l¹i. 3 giê sau khi uèng thuèc míi cho ¨n b×nh thêng sau 6- 8 giê s¸n chÕt vµ theo ph©n ra ngoµi. Sau 20 ngµy nÕu vÉn ph¸t hiÖn thấy ®èt s¸n trong ph©n chã, mÌo ph¶i tÈy l¹i lÇn 2 theo ®óng quy tr×nh nh lÇn ®Çu

100g 50g

H¹t bÝ ng« bãc vá §êng mÝa hay mËt

+ Bµi 2:

H¹t cau Níc s¹ch

100g 500ml

Vá lùu kho t¸n nhá Níc s¹ch

60g 1000ml

BÖnh ghÎ chã

I. Khái niệm về bệnh: Bệnh ghẻ của chó là một bệnh ngoại ký sinh trùng do cái ghẻ ký sinh ở dưới lớp biểu bì của da, ở bao chân lông hay ở trong lớp mỡ dưới da chó gây lên. Đặc điểm của bệnh là gây ra các nốt ghẻ, gây hiện tượng ngứa ngáy khó chịu và rụng lông ở chó.

+ Bµi 3: H¹t bÝ ng« kÕt hîp víi níc s¾c h¹t cau: lóc s¸ng sím. H¹t cau 60-80g cho thªm níc ®un s«i, c« ®¾c cho uèng, sau khi uèng 1 giê cho uèng liÒu thuèc tÈy (Na2So4, MgSo4) Níc s¾c h¹t cau cã t¸c dông lµm tª liÖt ®Çu s¸n cßn bÝ ng« cã t¸c dông lµm tª liÖt khóc gi÷a vµ khóc ®u«i co s¸n do ®ã sù phèi hîp nµy sÏ tÈy ®îc triÖt ®Ó h¬n. Bµi 4: Ng©m vá lùu trong kháang 6 giê, sau ®ã s¾c cßn 300ml, läc bá b· cho uèng buæi s¸ng, chia lµm 2-3 lÇn mçi lÇn c¸ch nhau 30 phót. Sau khi uèng liÒu cuèi cïng 2 giê th× cho uèng 1 liÒu thuèc tÈy

- Mét sè bµi thuèc nam tÈy s¸n ë chã mÌo: + Bµi 1: H¹t bÝ ng« giang kh« t¸n nhá trén víi ®êng hay mËt cho ¨n trong 1 lÇn trong ngµy. sau 3 giê cho uèng thuèc tÈy Natrisulfat, Magiesulfat §un s«i c« ®Æc cßn l¹i 200ml, läc b· cho uèng liÒu 5- 10ml/kgthÓ träng. Tríc khi cho uèng cho nhÞn ¨n 4-5 giê. sau khi cho uèng níc s¾c h¹t cau 1 giê cho uống thuèc tÈy MgSO4.

28 2/20/2017

b. TriÖu chøng: Môn ghÎ thêng xuÊt hiÖn ë chç da máng nh bông, n¸ch bÑn, gèc tai, xung quanh bÇu vó, chã lu«n ngøa ng¸y khã chÞu, chã thêng ph¶i dïng ch©n g·i hay dïng r¨ng gÆm, c¾n vµo chç ngøa. Cã hiÖn tîng dÞch rØ viªm tiÕt ra trªn bÒ mÆt da, l©u dÇn kh« l¹i ®ãng thµnh vÈy kÐt l¹i cã mñ ®Æc bªn trong. Chã ngøa ng¸y g·i liªn tôc lµm môn mñ vì loÐt ra

Chã bÞ ghÎ toµn th©n

II. Các thể bệnh ghẻ của chó mÌo A. Ghẻ trên da a.Nguyªn nh©n g©y bÖnh: Do loµi ghÎ Sarcoptes Canis g©y ra. GhÎ trëng thµnh ®µo c¸c ®êng r·nh s©u vµ ngo»n nghÌo ë bªn díi líp biÓu b× cña da chã, ghÎ c¸i ®Î trøng vµo ®ã vµ n»m ngay t¹i ®ã kh«ng chÞu chui ra khái ®êng r·nh, trøng vµ ph©n cña c¸i ghÎ lu«n tån t¹i trong ®êng r·nh ®ã. ChÝnh v× thÕ mµ líp biÓu b× díi da cña chã bÞ ph¸ huû nªn c¸c vi khuÈn g©y mñ x©m nhËp lµm da chã sng mäng ®á lªn råi thµnh mñ ®Æc. Thêi gian tõ khi trøng ph¸t dôc trë thµnh con ghÎ trëng thµnh mÊt kho¶ng 10 – 15 ngµy

B. BÖnh ghÎ bao l«ng cña chã 1. Nguyªn nh©n g©y bÖnh: Do c¸i ghÎ cã tªn lµ Demodex Canis g©y ra, ghÎ ký sinh ë mµng bäc xung quanh cña l«ng hoÆc trong tuyÕn mì díi da cña chã. Toµn bé vßng ®êi cña ghÎ bao l«ng ®Òu ph¸t dôc trªn c¬ thÓ chã.

2. TriÖu chøng thêng xuÊt hiÖn ë 2 d¹ng + D¹ng ghÎ kh«: Thêi kú ®Çu cña bÖnh thÊy chã rông l«ng trªn da tr¸n, mÝ m¾t, 4 ch©n da dµy cém thµnh mÇu ®á xÉm. Chã bÖnh bÞ ngøa thêng ®a ch©n lªn ®Ó gh·i

Chã bÞ ghÎ trªn da mÆt

Chã bÞ ghÎ trªn da m¾t

29 2/20/2017

+ D¹ng ghÎ mñ: trªn da cña chã xuÊt hiÖn nh÷ng môn mñ sng mäng bªn trong chøa ®Çy mñ ®Æc qu¸nh mµu vµng x¸m. T¹i nh÷ng vïng nµy da nh¨n nheo, l«ng rông, l©u ngµy c¸c tæ chøc chÕt cïng víi dÞch viªm bÕt l¹i t¹o thµnh c¸c vÈy kh« cøng vµ dµy cém lªn. Trêng hîp bÖnh nÆng toµn th©n chã trôi l«ng vµ ®Çy nh÷ng môn ghÎ cã mñ ®Æc qu¸nh bªn trong, ë nh÷ng vïng da máng nh bÑn, bông, n¸ch xuÊt hiÖn nh÷ng æ ¸p xe vµ c¸c æ ¸p xe Êy vì ra ®Ó mñ tù th¶i ra ngoµi cã mïi h«i tanh khã chôi

Chã bÞ ghÎ d¹ng mñ

3. Phßng trÞ bÖnh

3.3. Mét sè ®iÒu chó ý khi ®iÒu trÞ ghÎ cho chã 1. Ph¶i rä mâm chã tríc khi b«i thuèc ®Ó kh«ng cho chã liÕm thuèc tr¸nh tróng ®éc

3.1. Phßng bÖnh: - Thêng xuyªn vÖ sinh th©n thÓ cho chã tèt nhÊt lµ t¾m cho chã b»ng níc bå kÕt, níc l¸ ch¸t, l¸ ®¾ng nh l¸ æi l¸ soan, h¹t mïi, qña chanh

2. Kh«ng t¾m cho chã b»ng níc xµ phßng v× dÔ g©y kÝch øng da vµ viªm da 3. Nªn t¾m cho chã b»ng níc bå kÕt, níc l¸ ch¸t, l¸

Chó ý kh«ng dïng sµ phßng t¾m cho chã - Tiªu ®éc chç ë, chuång trai, còi chã b»ng c¸c dung dÞch s¸t trïng Chloramin B 0,5%, níc v«i 10% sau khi phun s¸t trïng còi, chuång chã cÇn ph¬i kh« díi ¸nh n¾ng mÆt trêi

®¾ng nh l¸ æi l¸ soan, h¹t mïi, qu¶ chanh dïng kh¨n hay bµn tr¶i trµ s¸t ®Ó bong hÕt c¸c vÈy trªn da chã, sau ®ã lau kh« råi míi dïng thuèc ®Ó b«i

3.2. TrÞ bÖnh; cã thÓ dïng mét trong c¸c thuèc sau ®©y DEP, Extopa, Trinaghe, Tribeloda b«i nªn vïng da bÞ ghÎ hoÆc dïng c¸c dung dÞch Hanmectin, Ivermectin, Detolac tiªm díi da cho chã, Tiêm 2 lần cách nhau 10 - 15 ngày

4. Dông cô ch¨m sãc nu«i dìng chã nh chËu, b¸t ®Üa ®ùng thøc ¨n níc uèng ph¶i ®îc s¸t trïng b»ng níc s«i hoÆc ng©m trong dung dÞch thuèc tÝm lo·ng 0,1%, nuíc v«i trong vµ ph¶i ®îc ph¬i kh« díi ¸nh n¾ng mÆt trêi

30 2/20/2017

BÖnh ®êng h« hÊp BÖnh viªm phÕ qu¶n

5. Chuång nu«i, ®Öm n»m vµ c¸c dông cô kh¸c ph¶i ®- îc tiªu ®éc b»ng c¸c dung dÞch s¸t trïng Chloramin B 0,5%, níc v«i 10% sau khi phun s¸t trïng cÇn ph¬i kh« díi ¸nh n¾ng mÆt trêi

6. BÖnh ghÎ chã cÇn ®îc ®iÒu trÞ l©u dµi, ®iÒu trÞ lµm nhiÒu ®ît, mçi ®ît c¸ch nhau kho¶ng 3-5 ngµy. Mçi lÇn b«i thuèc trÞ ghÎ kh«ng nªn b«i lªn toµn th©n chã mµ nªn b«i tõng phÇn tr¸nh g©y ®éc cho chã

II. TRIÖU CHøNG: - VËt bÞ ho vµ khã thë nhÊt lµ vµo buæi s¸ng, lóc ®Çu ho khan sau trë thµnh ho ít vµ kÐo dµi. Thë khß khÌ, cã tiÕng ran, ch¶y níc m¾t, níc mòi liªn tôc, cã thÓ kÌm theo sèt: 39,5-40,50c, mÖt mái, bá ¨n.Viªm phÕ qu¶n m¹n tÝnh thêng kh«ng sèt, nhng ho kÐo dµi cã lóc ho ra ®êm ®Æc nhÇy.

7. Ph¶i c¸ch ly chã bÖnh ë khu riªng biÖt, cã chÕ ®é ch¨m sãc nu«i dìng riªng vµ cÇn ph¶i ¸p dông ph¸c ®å ®iÒu trÞ tæng hîp nh dïng thuèc trÞ ghÎ kÕt hîp víi viÖc dïng thuèc kh¸ng sinh ch÷a triÖu chøng vµ thuèc trî søc, trî lùc ®Ó t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ

I.Kh¸i niÖm vÒ bÖnh: BÖnh viªm phÕ qu¶n lµ bÖnh viªm niªm m¹c ®êng h« hÊp viªm phÕ qu¶n hay phÕ qu¶n nhá sau ®ã dÉn ®Õn viªm khÝ qu¶n, nÆng h¬n dÉn ®Õn viªm phæi. BÖnh hay s¶y ra ë chã, mÌo khi thêi tiÕt thay ®æi tõ Êm ¸p sang l¹nh Èm, thêng tõ cuèi thu sang ®«ng vµ ®Õn ®Çu mïa xu©n. II. Nguyªn nh©n - Do hÝt ph¶i khãi, bôi, ho¸ chÊt g©y kÝch thÝch ®êng h« hÊp. - Do thøc ¨n, níc uèng sÆc xuèng ®êng h« hÊp - Do bÞ nhiÔm cïng lóc mét sè loµi vi khuÈn g©y bÖnh ®êng h« hÊp nh: Liªn cÇu (Streptocoocus),Tô cÇu (Staphylocoocus aureus), Klebsiella pneumoniae, Bordetella bronchiseptica - Do kÕ ph¸t cña mét sè bÖnh nh care, viªm ruét, bÖnh kÝ sinh trïng.

III. Phßng vµ trÞ bÖnh 3.1. Phßng bÖnh - N¬i ë cña chã, mÌo ph¶i lu«n vÖ sinh s¹ch sÏ, ¨n uèng ®ñ chÊt, chç n»m ph¶i ®¶m b¶o Êm mïa ®«ng tho¸ng mïa hÌ. - Tiªm vacxin phßng bÖnh cho chã ®Þnh kú c¸c lo¹i vacxin sau: d¹i, carª, viªm gan truyÒn nhiÔn, Parvo, Leppto... ®Ó kh«ng nhiÔm c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm kh¸c, trªn c¬ së ®ã chã cã kh¶ n¨ng ®Ò kh¸ng bÖnh vÒ h« hÊp. + Kanacolin: tiªm b¾p liÒu 1ml/5kg thÓ träng. - Thuèc ch÷a triÖu chøng: Ephedrin, Dimedron tiªm b¾p Thuèc trî søc: + TruyÒn huyÕt thanh mÆn ngät ®¼ng tr¬ng: 20ml/1kg thÓ träng/ ngµy, ngoµi ra cÇn thiÕt sö dông c¸c lo¹i thuèc trî søc, trî lùc cho c¬ thÓ nh Vitamin B1 2,5%, vitamin C, B.complex, Vitamin B12 kÕt hîp t¨ng cêng hé lý, ch¨m sãc, nu«i dìng

3. 2. §iÒu trÞ - Nguyªn t¾c chung: Dïng kh¸ng sinh diÖt nguyªn nh©n g©y bÖnh kÕt hîp thuèc ch÷a triÖu chøng vµ thuèc bæ trî kÕt hîp hé lý, ch¨m sãc, nu«i dìng tèt - Dïng mét trong c¸c lo¹i thuèc sau ®©y: + Penicilin +Streptomycin, Gentamycin. + Cefa. Doc: tiªm b¾p liÒu 1ml/5kg thÓ träng. + Ceradoc T: thµnh phÇn gåm Cefalexine, Doxycyclin, Sulfadiazine, Trimethoprine vµ B. comlex thuèc bét uèng, liÒu 1g/5kg thÓ träng.

31 2/20/2017

BÖnh viªm phæi

§¬n thuèc điÒu trị 1 con chã 10 kg bị viªm phế quản RP1 Cefa. Doc: 2ml DS. tiªm bắp 1 lÇn, ngµy tiªm 2 lÇn, tiêm 3 ngày liền RP2. Analgin 2cc 1 èng Vitamin B12 2cc 1 èng DS. Trén lÉn, tiªm b¾p 1 lÇn, ngµy 1 lÇn, tiªm 3 ngµy liÒn RP3 Glucoza 5% 200cc DS. tiªm truyÒn tÜnh m¹ch khoeo 1 lÇn, ngµy truyÒn 1 lÇn, truyÒn 3 ngµy liÒn

- Mét sè bµi thuèc nam ch÷a bÖnh h« hÊp ë chã mÌo: Bµi 1: C©y m· ®Ò 100g, cam th¶o 2g, níc s¹ch 400ml. §un s«i 30 phót cho uèng trong ngµy. Bµi 2: Hoa ®u ®ñ hÊp víi ®êng cho uèng ch÷a ho viªm phæi. Bµi 3: Cao mËt lîn 400mg ®êng 20gr cho chã uèng trong ngµy, uèng liªn tôc 6-7 ngµy. Bµi 4: Sµi ®Êt 1000g, s©m ®¹i hµnh 500g, cam th¶o nam 100g. Ba vÞ trªn röa s¹ch cho thªm 1,5lÝt níc ®un s«i c« ®Æc thµnh cao cho uèng liÒu 50ml/lÇn, ngµy uèng 2 lÇn, uèng liªn tôc trong 5-7 ngµy. Bµi 5: vá c©y d©u t»m 50g, vá quÝt 50g, m· ®Ò 50g. C¸c vÞ trªn röa s¹ch cho thªm 1,5lÝt níc vµo ®un s«i c« ®Æc cho uèng 50ml/lÇn, uèng liªn tôc 4-5 ngµy.

I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh: BÖnh viªm phæi thêng do kÕ ph¸t cña viªm phÕ qu¶n hay do béi nhiÔm tõ c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm kh¸c nh bÖnh Care, viªm khÝ qu¶n truyÒn nhiÔm ë chã mÌo. II. NGUY£N NH¢N -Do nhiÔm khuÈn nh: Pneumococcus, Streptococcus, Klebsiella,... - Do mét sè Êu trïngcña giun s¸n kÝ sinh ë phÕ qu¶n g©y viªm phæi. - Do mét sè nÊm nh: Aspergillus, Histoplasnia.

- NÕu kh«ng ®iÒu trÞ kÞp thêi, con vËt sÏ

- Tho¹t ®Çu míi nhiÔm bÖnh, con vËt mÖt

3.2. §iÒu trÞ bÖnh: Sö dông thuèc kh¸ng sinh ch÷a nguyªn nh©n, thuèc ch÷a triÖu chøng kÕt hîp thuèc trî søc vµ hé lý. - Sö dông mét trong c¸c läai thuèc kh¸ng sinh sau ®©y: + Penicillin G: víi chã 500 000UI/ngµy, víi mÌo 200 000UI/ngµy, ngµy tiªm 2 lÇn. KÕt hîp víi Biseptol cho uèng liÒu 40mg/kg thÓ träng, chia 2 lÇn trong ngµy. + Kanacolin: thµnh phÇn gåm: Kanamycin sulfate, colistine Sulfate, Neomycin sulfat. tiªm b¾p liÒu 1ml/5kg thÓ träng + Lincomycin 10%: tiªm b¾p cho chã mÌo liÒu 1ml/5kg thÓ trong/ngµy.

III. TRIÖU CHøNG mái, uÓ o¶i, bá ¨n, sèt cao, niªm m¹c ®á. - Ho Ýt nhng ho khã kh¨n, ®au ®ín, c¬n ho kh¹c còng t¨ng dÇn lªn ngµy mét nÆng, c¬n ho s¶y ra nhiÒu vµo ban ®ªm vµ s¸ng sím. - Thë khã con vËt n»m mét chç, yÕu, thë nhanh vµ n«ng, biÓu hiÖn thiÕu oxy trong m¸u nªn niªm m¹c m¾t, miÖng ®á xÉm, xung huyÕt sau tÝm t¸i. chÕt sau vµi ngµy v× khã thë vµ suy kiÖt.

III. Phßng vµ trÞ bÖnh 3.1. Phßng bÖnh + Thùc hiÖn vÖ sinh thó y vµ vÖ sinh m«i trêng, gi÷ n¬i ë kh« s¹ch tho¸ng mïa hÌ, kÝn Êm vÒ mïa ®«ng, ph©n r¸c ph¶i dän hµng ngµy cho vµo hè tiªu ®éc. + Ch¨m sãc vµ nu«i dìng tÝch cùc, ®Þnh k× tiªm phßng c¸c lo¹i v¸c xin phßng bÖnh cho chã, mÌo: Care, Pavo virut, d¹i, viªm gan truyÒn nhiÏm, lepto... vµ ®Þnh k× tÈy giun s¸n, t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ + Ph¸t hiªn sím vËt bÞ bÖnh (ho vµ khã thë) c¸ch ly ®iÒu trÞ kÞp thêi.

32 2/20/2017

Ch¬ng IV: Mét sè bÖnh s¶n khoa

BÖNH VI£M Tö CUNG, ¢M §¹O CHã

- Thuèc ch÷a triÖu chøng: + Gi¶m ho dÔ thë: Ephedrin, tiªm b¾p + An thÇn gi¶m sèt, gi¶m ®au: Dimedron tiªm b¾p. + TruyÒn Ringerlactac 20ml/kgTT/ngµy. + TruyÒn Glucoza 5% 20ml/1kgP ngoµi ra cÇn thiÕt sö dông c¸c lo¹i thuèc trî søc, trî lùc , t¨ng søc ®Ò kh¸ng cho c¬ thÓ nh Vitamin B1 2,5%, vitamin C, B.complex,Vitamin B12 ®ång thêi chó ý c«ng t¸c hé lý, ch¨m sãc nu«i dìng.

- Mét sè bµi thuèc nam ch÷a bÖnh h« hÊp ë chã mÌo: Bµi 1: Ch÷a ho, viªm khÝ qu¶n phæi. C©y m· ®Ò 100g, cam th¶o 2g, níc s¹ch 400ml. §un s«i 30 phót cho uèng trong ngµy. Bµi 2: Hoa ®u ®ñ hÊp víi ®êng cho uèng ch÷a ho viªm phæi. Bµi 3: Cao mËt lîn 400mg cho thªm Ýt ®êng cho chã uèng trong ngµy, uèng liªn tôc 6-7 ngµy. Bµi 4: Sµi ®Êt 1000g, s©m ®¹i hµnh 500g, cam th¶o nam 100g. Ba vÞ trªn röa s¹ch cho thªm níc ®un s«i c« ®Æc nÊu thµnh cao ®Æc cho uèng liÒu 50ml/lÇn, ngµy uèng 2 lÇn, uèng liªn tôc trong 5-7 ngµy. Bµi 5: vá c©y d©u t»m 50g, vá quÝt 50g, m· ®Ò 50g. C¸c vÞ trªn röa s¹ch cho níc vµo ®un s«i c« ®Æc cho uèng 50ml/lÇn, uèng liªn tôc 4-5 ngµy.

I. NGYU£N NH¢N - Do nhiÔm khuÈn khi giao phèi: x¶y ra khi con ®ùc bÞ viªm c¬ quan sinh dôc hoÆc do t¸c ®éng c¬ giíi nµo ®ã g©y s©y s¸t tæn th¬ng bé phËn sinh dôc c¸i, t¹o ®iÒu kiÖn cho vi khuÈn g©y bÖnh.

thường gặp

là

cÇu

tô

- Do trïng roi (Trichomonas fortus), nÊm

- Do hËu qu¶ cña qu¸ tr×nh sinh ®Î, sãt nhau, s¶y thai, thai chÕt, m¸u vµ dÞch thÈm xuÊt tÝch l¹i trong tö cung ©m ®¹o t¹o ®iÒu kiÖn cho vi khuÈn x©m nhËp vµo g©y bÖnh. Các vi khuẩn trïng Staphylococcus, liªn cÇu trïng Streptococcus, E. coli dung huyÕt vµ Klebsiella. (Candida albicans)

II. TRIÖU CHøNG 1. Viªm cÊp tÝnh: - Con vËt sèt cao, ñ rò, mÖt mái, ¨n Ýt, kh¸t níc, n«n möa - Con vËt thêng cã biÓu hiÖn bån chån ®au vïng h«ng, hay quay ®Çu l¹i phÝa sau,. - ¢m hé sng ®á, nãng, ®ông ®Õn con vËt biÓu hiÖn tr¹ng th¸i ®au ®ín râ rÖt. Tõ c¬ quan sinh dôc lu«n ch¶y ra ngoµi mét hçn dÞch bao gåm dich rØ viªm, dÞch nhÇy mïi tanh kh¾m

33 2/20/2017

III. PHßNG Vµ TRÞ BÖNH 1. Phßng bÖnh

- Chèng nhÜªm khuÈn: sö dông mét trong c¸c lo¹i

2. Viªm mạn tÝnh - TriÖu chøng thÓ hiÖn thÊt thêng, dÞch tö cung ch¶y ra liªn tôc hoÆc ng¾t qu·ng cã mïi h«i thèi, dÞch dÝnh bÈn vïng ®u«i, ch©n sau. - Niªm m¹c ©m ®¹o dµy lªn, mµu ®á thÉm, vËt mÖt mái ¨n Ýt vµ kÐm ho¹t ®éng.

2. §iÒu trÞ: - Thôt röa tö cung ©m ®¹o b»ng dung dich Rivanol 0,1% hay thuèc tÝm 0,1%, mçi ngµy röa 1 lÇn liÖu tr×nh 3-5 ngµy thuèc kh¸ng sinh sau ®©y: Cã thÓ dïng Penicillin, Ampicillin: tiªm b¾p liÒu 10000UI/kg/ngµy, Kanamycin: tiªm b¾p liÒu 10mg/kg/ngµy. §iÒu trÞ liªn tôc trong thêi gian 5-7 ngµy. - §iÒu trÞ viªm ©m ®¹o do nhiÔm khuÈn vµ nhiÔm nÊm. Sö dông mét trong c¸c läai thuèc kh¸ng sinh chèng nhiÔm khuÈn giíi thiÖu ë trªn kÕt hîp víi thuèc ®Æc trÞ trïng roi vµ nấm

- Thêng xuyªn vÖ sinh cë thÓ, lau röa ©m m«n b»ng dung dÞch níc muèi hay thuèc tÝm nhÊt lµ tríc khi phèi gièng. - Tay cña kÜ thuËt viªn hay dông cô sö dông trong c¸c thao t¸c kh¸m thai, ®ì ®Î hay khi can thiÖp ®Î, mæ ®Î, s¸t nhau ®Òu ph¶i v« trïng. - Sau nh÷ng ca phÉu thuËt ®Î khã ph¶i tiªm kh¸ng sinh ®Ó chèng nhiÔm khuÈn vµ thôt röa ©m ®¹o b»ng dung dÞch Rivanol 0,1% hay Chloramphenycol 4%.

- Chèng nhÜªm khuÈn: sö dông mét trong c¸c lo¹i

+ Trî søc, trî lùc b»ng c¸ch tiªm Vitamin B1

+ Klion: hoµ níc cho uèng, liÒu 10mg/kg/ngµy. §iÒu trÞ liªn tôc thêi gian 5-7 ngµy. + Ketomycin chã 1-2g/con, mÌo 0,5-1g/con, hoµ níc s¹ch hay níc ch¸o cho uèng. §iÒu trÞ liªn tôc trong thêi gian 5-7 ngµy. + Dearnewtab: ®Æt vµo âm đạo 1viªn/1lÇn, ngµy ®Æt 2 lÇn, víi mÌo ®Æt 1/2 viªn/ngµy. + Flagystine: 1viªn/lÇn/ngµy ®Æt s©u vµo tö cung + Metronidazole, Nystatine, Dexamethasone:. ®Æt s©u vµo tö cung chã 1viªn/lÇn/ngµy, mÌo 1/2viªn/lÇn/ngµy cần ng©m viªn thuèc vµo níc kho¶ng 30 gi©y trước khi đặt

- Thuèc ch÷a triÖu chøng: CÇm m¸u b»ng Vitamin K: Hồi phôc tæ chøc niªm m¹c tö cung, ©m ®¹o: tiªm Vitamin A, D, E + Chèng kÝch øng niªm m¹c vµ chèng co th¾t tö cung ©m ®¹o: tiªm b¾p Atropin 1% hay Primeran liÒu 1-2ml/con/ngµy. 2,5%, vitamin C 5%, B. complex + Truyền huyết thanh mặn ngọt đẳng trương 15- 20ml/kg thể trọng/ ngày.TruyÒn 2-3 ngµy

2. §iÒu trÞ: Theo nguyªn t¾c chung ®iÒu trÞ nguyªn nh©n kÕt hîp ®iÒu trÞ triÖu chøng, kÕt hîp víi c¸c thuèc bæ trî vµ ch¨m sãc nu«i dìng chu ®¸o nh»m t¨ng cêng søc ®Ò kh¸ng cña c¬ thÓ. - Thôt röa tö cung ©m ®¹o b»ng dung dich Rivanol 0,1% hay thuèc tÝm 0,1%, mçi ngµy röa 1 lÇn liÖu tr×nh 3-5 ngµy thuèc kh¸ng sinh sau ®©y: Cã thÓ dïng Penicillin, Ampicillin: tiªm b¾p liÒu 10000UI/kg/ngµy, Kanamycin: tiªm b¾p liÒu 10mg/kg/ngµy. §iÒu trÞ liªn tôc trong thêi gian 5-7 ngµy. - §iÒu trÞ viªm ©m ®¹o do nhiÔm khuÈn vµ nhiÔm nÊm. Sö dông mét trong c¸c läai thuèc kh¸ng sinh chèng nhiÔm khuÈn giíi thiÖu ë trªn kÕt hîp víi thuèc ®Æc trÞ trïng roi vµ nấm

34 2/20/2017

50g 3000ml L¸ b¹ch ®ång n÷ 500g Muèi ¨n Níc s¹ch §un s«i 30 phót ch¾t lÊy níc ®Ó nguéi, thôt röa + Bµi thuèc nam ch÷a viªm tö cung ©m ®¹o chã mÌo: tö cung, ©m ®¹o, ngµy 1 lÇn, röa liªn tôc 7-10 ngµy.

III. TriÖu chøng - KÐm ¨n, ñ rò, lêi ho¹t ®éng, uèng níc nhiÒu kÌm theo n«n, ®¸i nhiÒu, thë nhanh,. - Th©n nhiÖt lóc ®Çu t¨ng nhng khi bÖnh tiÕn triÓn th× cã chiÒu híng h¹ vµ sau ®ã nhiÖt ®é h¹ díi møc b×nh thêng. - Bông c¨ng lªn, tõ c¬ quan sinh dôc lu«n th¶i ra goµi mét hçn dÞch bao gåm niªm dÞch, dÞch rØ viªm vµ c¸c tÕ bµo tæ chøc bÞ ho¹i tö cã mïi thèi kh¾m ®Æc trng, dÞch dÝnh bÕt vµo l«ng quanh ©m hé vµ ®u«i. NÕu kh«ng ®îc ch÷a bÖnh kÞp thêi vµ ch¨m sãc chu ®¸o con vËt sÏ l©m vµo t×nh tr¹ng huyÕt nhiÔm trïng, huyÕt nhiÔm ®éc vµ dÔ bÞ tö vong

bÖnh VI£M NéI M¹C Tö CUNG: (Hyperplastic endometritis) I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh: §©y lµ bÖnh thêng gÆp ë chã c¸i sinh s¶n ®Æc biÖt chã trªn 5 tuæi. §Æc ®iÓm cña bÖnh là néi m¹c tö cung t¨ng sinh, tÝch mñ nªn thêng gäi bÖnh viªm tö cung tÝch mñ II. NGUY£N NH¢N - Do sù lo¹n chøc n¨ng cña buång trøng vµ sù t¨ng tiÕt Progesteron g©y ra. - Chã mÌo ®Î khã ph¶i can thiÖp b»ng tay hay dông cô hoÆc phÉu thuËt kh«ng ®óng quy tr×nh kü thuËt lµm niªm m¹c tö cung bÞ s©y s¸t tõ ®ã vi khuÈn x©m nhËp vµ g©y ra viªm néi m¹c tö cung. -Do kÕ ph¸t 1 sè bÖnh truyÒn nhiÔm nh: sÈy thai truyÒn nhiÔm, bÖnh lao, bÖnh phã th¬ng hµn...

+ Tái ta (bãc vá, röa s¹ch, gi· nhuyÔn) 50g + Níc ®un s«i ®Ó nguéi 500ml ChiÕt lÊy níc läc bá b·, thôt vµo tö cung, ©m ®¹o

2. TrÞ bÖnh: - §iÒu trÞ t¹i chç: + Thôt röa tö cung b»ng mét trong c¸c dung dÞch sau Rivanol 0,1% , dung dich lugol 0,1%, níc muèi 0,9% hay thuèc tÝm 0,1%, sau khi thôt röa xoa bãp tö cung ®Ó tö cung co bãp ®Èy hÕt níc ra. B¬m dung dÞch kh¸ng sinh vµo tö cung ngµy 1 lÇn liÖu tr×nh 3 ®Õn 5 ngµy III. PHßNG Vµ TRÞ BÖNH 1. Phßng bÖnh - Thêng xuyªn vÖ sinh c¬ thÓ, lau röa ©m m«n b»ng dung dÞch níc muèi hay thuèc tÝm nhÊt lµ tríc khi phèi gièng. - Tay cña kÜ thuËt viªn hay dông cô sö dông trong c¸c thao t¸c kh¸m thai, ®â ®Î hay khi can thiÖp ®Î, mæ ®Î, s¸t nhau ®Òu ph¶i v« trïng. -Sau nh÷ng ca phÉu thuËt ®Î khã ph¶i tiªm kh¸ng sinh ®Ó chèng nhiÔm khuÈn

- Mét sè bµi thuèc nam dïng thôt röa tö cung cho hÕt mïi h«i, thèi. ngµy 1 lÇn thôt liªn tôc trong 4-5 ngµy. - Vá, rÔ c©y r©m bôt, röa s¹ch b»ng níc muèi lo·ng cho níc vµo ®un s«i, ch¾t lÊy níc, bá b·, thôt röa tö cung ©m ®¹o ngµy 1 lÇn thôt liªn tôc trong 4-5 ngµy

35 2/20/2017

100g 50g 50g 50g

khÈu phÇn ¨n thiÕu Ca, P

BÖnh co giËt do thiÕu canxi I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh: BÖnh co giËt do thiÕu canxi ë chã, mÌo lµ mét qu¸ tr×nh bÖnh lý thêng x¶y ra tríc, trong vµ sau khi ®Î thËm chÝ ngay tíi khi cai s÷a cho con ®Æc ®iÓm cña bÖnh lµ g©y ra hiÖn t- îng co giËt, liÖt toµn th©n A. BÖnh co giËt tríc khi ®Î 1. Nguyªn nh©n: - Chñ yÕu do nu«i dìng kh«ng tèt

- Thuèc uèng T« méc (gç vang) KÐ ®Çu ngùa Bå c«ng anh Sµi ®Êt 50g Sinh ®Þa Níc s¹ch 3000ml §un s«i, s¾c ®Æc lÊy 1000ml, cho chã, mÌo mÑ uèng. Ngµy 2 lÇn thay níc uèng, uèng liªn tôc trong 5- 7 ngµy.

2. TriÖu chøng - Chã, mÌo ®i l¹i bån chån, n«n möa nhanh - Hai ch©n sau yÕu run rÈy, ®øng kh«ng v÷ng, thêng ®i siªu vÑo sau ®ã chã n»m ruçi th¼ng ch©n, kh«ng ®øng lªn ®îc, rung c¬, thØnh tho¶ng lªn c¬n co giËt, con vËt thë hæn hÓn, thë rèc, níc d·i ch¶y tù do quanh miÖng - BÖnh cã thÓ kÐo dµi liªn tôc vµi tiÕng, cã khi tíi vµi ngµy nÕu kh«ng can thiÖp ngay sÏ lªn c¬n co giËt liªn tôc, sau ®ã b¹i liÖt n»m mét chç, b¹i liÖt kÐo dµi lµm c¬ cña ch©n sau bÞ teo, thèi loÐt da thÞt vµ vËt thêng bÞ tö vong trong tr¹ng th¸i b¹i huyÕt

- Tû lÖ Ca/P kh«ng thÝch hîp, do Ca thiÕu, P thõa -

Do rèi lo¹n ho¹t ®éng cña tuyÕn cËn gi¸p (Parathyroides).

B. B£NH CO GIËT SAU KHI §Î

3. TriÖu chøng +X¶y ra ®ét ngét sau khi ®Î trong vßng 3-5 ngày + TiÕn triÓn nhanh + Bån chån, m¾t lê ®ê, kh«ng muèn ®i l¹i, ch©n sau l¶o ®¶o, ®øng kh«ng v÷ng + Run rÈy, c¸c b¾p thÞt rung liªn tôc sau ®ã xuÊt hiÖn nh÷ng c¬n co giËt. + Thë m¹nh, ch¶y nhiÒu rít d·i sau ®ã n»m liÖt.

I. Nguyªn nh©n - Trong giai ®o¹n mang thai nhÊt lµ gai ®o¹n cuèi và sau khi ®Î chã, mÌo kh«ng ®îc cung cÊp ®Çy ®ñ Canxi, phèt pho - C¸c nguyªn nh©n trªn lµm cho hµm lîng canxi gi¶m xuèng ®ét ngét trong m¸u g©y ra bÖnh co giËt cña chã mÌo sau khi ®Î.

+ NÕu kh«ng cøu ch÷a kÞp thêi th× cã tíi 60% sè chã mÌo sÏ chÕt sau 12-48 giê co giËt. NhiÒu tr- êng hîp chã sau khi ®Î vµi giê ®· chÕt v× co giËt. + Mét sè trêng hîp bÖnh nhÑ chã mÌo chØ thÓ hiÖn: kh« mòi, ¨n Ýt, ®i l¹i khã kh¨n, siªu vÑo. Chã thêng kh«ng chÕt nhng liÖt ch©n, thë khã kh¨n, lìi lu«n lu«n thÌ ra kÌm theo d·i dít do liÖt hÇu. Chã mÌo suy yÕu nhanh, mÖt mái, kh«ng cho con bó

36 2/20/2017

b) Ch÷a bÖnh

- Gluconat canxi hay Cloruacanxi truyền tÜnh m¹ch cho chã víi liÒu 5-10ml/con, tiªm liªn tôc trong 3-5 ngµy

- Hµng ngµy nªn bæ sung vµo thøc ¨n bét x-

- Cho chã mÌo chöa ra ho¹t ®éng ngoµi trêi ®Ó

- Calcium fort tiªm b¾p cho chã liÒu 10ml/con/ngµy, mÌo 5ml/con/ngµy.

4. Phßng vµ trÞ bÖnh a) Phßng bÖnh: . Trong giai ®o¹n cã chöa vµ nu«i con nªn cho ¨n ®ñ chÊt dinh dìng, ®ñ chÊt kho¸ng vµ Vitamin, nhÊt lµ Ca vµ P. ¬ng nghiÒn, èc, cua, t«m, hÕn, sôn, x¬ng. t¨ng thªm lîng vitamin D3.

- Ravit for, Carbiron: Thuèc b¹i liÖt cÆp thuèc gåm 1 cÆp 2 èng, 1 èng chøa Canxium Gluconate, 1 èng chøa Vitamin nhãm B, khi tiªm b¾p trén 2 èng vµ tiªm cho chã liÒu 10ml/con/ngµy, mÌo 5ml/con/ngµy

b) Ch÷a bÖnh - Gluconat canxi hay Cloruacanxi truyền tÜnh m¹ch cho chã víi liÒu 5-10ml/con, tiªm liªn tôc trong 3-5 ngµy - Calcium fort tiªm b¾p cho chã liÒu 10ml/con/ngµy, mÌo 5ml/con/ngµy. - Ravit for, Carbiron: thuèc b¹i liÖt cÆp 1 cÆp 2 èng, 1 èng chøa Canxium Gluconate, 1 èng chøa Vitamin nhãm B, khi tiªm b¾p trén 2 èng vµ tiªm cho chã liÒu 10ml/con/ngµy, mÌo 5ml/con/ngµy

BÖnh s¸t nhau

a. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh:

+ Trî tim m¹ch: Tiªm Spartein liÒu 2-3ml/con, tiªm long n·o n- íc 5%, liÒu 2-3ml/con nÕu cã hiÖn tîng h¹ nhiÖt ®é. + Trî søc, trî lùc b»ng c¸ch:

Tiªm b¾p Vitamin B1, B12, Vitamin C ... .

nhau hay gÆp ë chã Ýt thÊy ë mÌo.

B×nh thêng sau khi ®Î trong vßng 1- 2 giê nhau 50g 30g 30g 50g thai con sÏ bong ra, nÕu qu¸ thêi gian kể trên mµ + Bµi 1: Bét x¬ng nung Bét ®ç t¬ng Bét c¸ hay bét t«m S÷a bét Trén ®Òu vµ cho vµo thøc ¨n hµng ngµy cña chã nhau con kh«ng ra th× gäi lµ bÖnh s¸t nhau. BÖnh s¸t

* Mét sè bµi thuèc nam : mÌo mçi ngµy 5-10g, cho ¨n liªn tôc 10-15 ngµy. Bµi 2: MÉu lÖ (vá hÇu) t¸n nhá thµnh bét mÞn cho lÉm vµo thøc ¨n với liều 20g/ ngµy, cho ¨n liên tôc 10-15 ngµy.

37 2/20/2017

- Do kÕ ph¸t tõ bÖnh sÈy thai

- Sèt cao, n«n möa, s÷a gi¶m cã khi ngõng tiÕt - Chã mÑ qu¸ gÇy hoÆc qu¸ bÐo, ®Î qu¸ nhiÒu con, - Sau khi ®Î tö cung co bãp yÕu do trong thêi con qu¸ to, níc èi qu¸ nhiÒu. gian con mÑ mang thai, nhÊt lµ nh÷ng th¸ng cuèi , chã mÑ Ýt vËn ®éng thøc ¨n thiÕu kho¸ng -Viªm màng nhau, viªm néi m¹c tö cung lµm cho nhau mÑ vµ nhau con bÞ dÝnh l¹i víi nhau - Chã mÑ qu¸ gÇy hoÆc qu¸ bÐo, ®Î qu¸ nhiÒu con, con qu¸ to, níc èi qu¸ nhiÒu. - Do kÕ ph¸t tõ bÖnh sÈy thai truyÒn nhiÔm bëi vi trïng Brucella hay phÈy khuÈn Vibrio fortus. -Viªm mµng nhau, viªm néi m¹c tö cung lµm cho nhau mÑ vµ nhau con bÞ dÝnh l¹i víi nhau

c. TriÖu chøng s÷a, - VËt bÖnh biÓu hiÖn ®au ®ín hay quay l¹i phÝa sau, thêng cong lng rÆn. - Sau 24 -48 giê nhau thai sÏ bÞ ho¹i tö. - Tõ c¬ quan sinh dôc lu«n th¶i ra ngoµi mét hçn dÞch bao gåm dÞch rØ viªm, niªm dÞch vµ c¸c tÕ bµo nóm nhau bÞ ho¹i tö cã mµu ®á n©u vµ cã mïi h«i thèi ®Æc trng - DÔ l©m vµo t×nh tr¹ng huyÕt nhiÔm trïng hay huyÕt nhiÔm ®éc vµ rÊt dÔ bÞ tö vong

HiÖn tîng chöa gi¶ (Pseudocyecis)

- Thôt vµo tö cung Rivanol 0,1%, thuèc

Bµi 4: L¸ thÇu dÇu tÝa gi· nhá ®¾p hoÆc buéc

+ Bµi 2: Cau non míi træ 200g, gi· nhá trén ®Òu víi mét Ýt muèi, ng©m vµo níc s¹ch, sau 30 phót v¾t lÊy níc cho chã mÑ uèng Bµi 3: L¸ quÊt hång b× 500g, níc s¹ch1000ml. §un s«i c« ®Æc cßn 1/3 thÓ tÝch, cho chã uèng 1-2 lÇn trong ngµy. lªn ®Ønh ®Çu chã mÑ

c. Ph¬ng ph¸p ®iÒu trÞ bÖnh - Oxytocin: tiªm díi da 1-2ml/con/ ngµy tiªm 1 lÇn kÕt hîp tiªm truyÒn dung dÞch glucoza 5% 15 - 20ml/kgP tÝm 0,1% liÒu 100-300ml/lÇn . - Dïng mét sè bµi thuèc nam ch÷a bÖnh s¸t nhau theo kinh nghiÖm cña céng ®ång + Bµi 1: L¸ khÕ 500g, l¸ trÇu kh«ng 20g. Röa s¹ch gi· n¸t ng©m trong 1 lÝt níc s«i ®Ó nguéi, g¹n lÊy níc cho uèng

I. Kh¸i niÖm vÒ bÖnh: Lµ mét qóa tr×nh bÖnh lý hay gÆp ë chã, mÌo c¸i trong ®é tuæi sinh s¶n víi ®Æc ®iÓm lµ con vËt xuÊt hiÖn c¸c triÖu chøng l©m sµng gièng nh c¬ thÓ cã thai nhng thùc chÊt trong tö cung kh«ng cã bµo thai II. Nguyªn nh©n: Cho ®Õn nay nguyªn nh©n g©y lªn hiÖn t- îng chöa gi¶ ë chã mÌo cha ®îc kh¼ng ®Þnh ch¾c ch¾n nhng nhiÒu t¸c gi¶ ®· cho r»ng cã thÓ do ho¹t ®éng kÐo dµi cña thÓ vµng .

38 2/20/2017

- Sau khi ®éng dôc mét thêi gian, chã c¸i cã

-TÝnh t×nh chã thay ®æi. Sau kho¶ng 60

triÖu chøng chöa.

ngµy chã c¸i lµm tæ ë n¬i tèi, coi ®å ch¬i

- Bông c¨ng dÇn, tuyÕn vó t¨ng sinh.

hay giÇy dÐp nh lµ con cña chÝnh m×nh.

III. TriÖu chøng III. §iÒu trÞ

- Nóm vó ph¸t triÓn, bÇu vó c¨ng vµ v¾t ra s÷a,

- Con vËt cã biÓu hiÖn rèi lo¹n tiªu ho¸, rèi

ë giai ®o¹n cuèi chã c¸i cã hiÖn tîng t×m chç

- Sö dông: Testosteron: tiªm b¾p liÒu 10-50mg + Oestrogen: tiªm b¾p liÒu 1-2mg/con, tiªm 3

- Thêng nh÷ng chã nµy kh«ng nªn cho sinh s¶n tiÕp tôc, khi ngõng tiÕt s÷a, thùc hiÖn phÉu thuËt c¾t bá buång trøng vµ tö cung lÇn mçi lÇn c¸ch nhau 48 tiÕng.

®Ó ®Î nhng thùc ra kh«ng cã thai trong bông

cã lóc nhiÖt ®é thÊp .

+ Prolan B: Tiªm b¾p liÒu 500UI cho chã

tiªm b¾p

+ Progesteron: Tiªm b¾p cho chã liÒu 2- 5mg/lÇn, thêng phèi hîp víi vitamin E liÒu 2mg/kg thÓ träng. díi 25kg vµ liÒu 1000UI cho chã trªn 25kg. + PGF2α, hay các dẫn xuất của nó như Lutalyse, Prosolvin liÒu 0,3- 0,5ml/lÇn, cã t¸c dông nhanh chãng kÕt thóc hiÖn tîng mang thai gi¶ ë chã.

Bài tiểu luận 1. Hãy trình bày những hiểu biết về nhóm máu và phương thức truyền máu cho chó. 2. Bạn hãy trình bày những hiểu biết về hiện tượng chửa giả của chó mèo