c –  c –

ướ ằ ướ ằ Cân b ng n Cân b ng n ả ệ ả ệ i đi n gi đi n gi i

ị ị ễ Th.S Nguy n Th  Thanh ễ Th.S Nguy n Th  Thanh

ố ướ ố ướ

Phân ph i n Phân ph i n

c trong c  th c trong c  th

ơ ể   ơ ể

ộ ộ

ướ ướ ị ị ị ị

ẽ ẽ ộ ạ ộ ạ ể ể ể ế ươ ế ươ ộ ủ ơ ể  N c toàn b  c a c  th  : 60% TLCT ộ ủ ơ ể N c toàn b  c a c  th  : 60% TLCT  D ch n i bào : 2/3 (40% TLCT) D ch n i bào : 2/3 (40% TLCT) ạ  D ch ngo i bào : 1/3 (20% TLCT) ạ D ch ngo i bào : 1/3 (20% TLCT) ­ Mô k  : 2/3 (15%) ­ Mô k  : 2/3 (15%) ­ N i m ch : 1/3 (5%) ­ N i m ch : 1/3 (5%)  Th  tích máu : 65­75 ml/kg ểTh  tích máu : 65­75 ml/kg  Th  tích huy t t Th  tích huy t t ng : 50 ml/kg ng : 50 ml/kg

ướ ướ

ườ ườ

ằ ằ Cân b ng n Cân b ng n

c bình th c bình th

ng ng

ướ ướ

ấ ấ ng hô h p ng hô h p

ậ  : 2600 ml   N c nh p ậ  : 2600 ml  N c nh p cướ cướ ­ 1400 ml n ­ 1400 ml n ừ ứ ừ ứ  th c ăn ­ 800 ml t  th c ăn ­ 800 ml t ể ừ ể ừ  chuy n hóa ­ 400 ml t  chuy n hóa ­ 400 ml t ấ  : 2600 ml ướ  N c m t ấ ướ  : 2600 ml N c m t ướ ể ướ ể c ti u ­ 1500 ml n c ti u ­ 1500 ml n ườ ườ ­ 400 ml qua đ ­ 400 ml qua đ ­ 500 ml qua da ­ 500 ml qua da ­ 200 ml phân ­ 200 ml phân

ướ ướ

ằ ằ Cân b ng n Cân b ng n

c (2) c (2)

ấ ấ ướ ướ ấ ượ ấ ượ c tăng  c tăng ng n ng n c m t không th y đ c m t không th y đ

ộ ấ ộ ấ ườ ườ

ướ ướ c m t th y đ c m t th y đ

c tăng khi : c tăng khi : ế ườ ế ườ ng huy t ng huy t

ượ ượ ệ ệ ượ  L ượ L khi khi  ố ố­ S t : 500 ml/1 ooC/ngày C/ngày ­ S t : 500 ml/1 ạ ề ổ ồ ề ạ ổ ồ ­ Đ  m  hôi nhi u (> 1500 ml), qua d   ­ Đ  m  hôi nhi u (> 1500 ml), qua d   dày, ru tộ dày, ru tộ ẩ ẩ ­ Môi tr ng khô, có  m đ  th p ­ Môi tr ng khô, có  m đ  th p ượ ấ ượ ấ  L ấ ượ ấ ượ L ng n ng n ố ợ ể ố ợ ể i ti u, tăng đ ­ Dùng thu c l ­ Dùng thu c l i ti u, tăng đ ị ộ ẩ ẩ ị ộ ­ Chu n b  ru t ­ Chu n b  ru t ế ế ­ B nh tuy n th ­ B nh tuy n th ậ ậ ng th n ng th n

ề ề

Đi u hòa n Đi u hòa n

ướ ướ c c

ấ ấ ậ ố ệ  Hormone ch ng bài ni u ADH ; th n tăng tái  Hormone ch ng bài ni u ADH ; th n tăng tái  ậ ố ệ ể ế ướ ả ướ ấ c ti u t n c và gi m bài ti h p thu n ế ướ ướ ể ả ấ c ti u c và gi m bài ti h p thu n t n ướ  Aldosterone : tăng tái h p thu natri và n c Aldosterone : tăng tái h p thu natri và n ướ c

Nh c l Nh c l

ắ ạ    ắ ạ i i

ồ ồ

ử ử ử ử = TL phân t  = TL phân t

ị ị

ị ị

ộ ử (Molarity)  N ng đ  phân t ử ộ N ng đ  phân t  (Molarity) 1 mole= 6,02x102323 phân t  phân t 1 mole= 6,02x10 (gr) (gr) 1 mmol = 1/1.000 mole 1 mmol = 1/1.000 mole ấ ố ấ ố S  mole ch t hòa tan/ 1 lít dung d ch S  mole ch t hòa tan/ 1 lít dung d ch ử ượ  (Molality) ộ  Đ  phân t ử ượ ộ  (Molality) ng  l Đ  phân t ng  l ấ ố ấ ố S  mole ch t hòa tan/ 1 kg dung d ch S  mole ch t hòa tan/ 1 kg dung d ch ấ ượ ươ  Đ ng l ấ ượ ươ  (eq) ch t ion hóa ng gam Đ ng l  (eq) ch t ion hóa ng gam ị ố ố ị S  mole x hóa tr S  mole x hóa tr 1 mEq = 1/1.000 Eq 1 mEq = 1/1.000 Eq

ẩ ẩ

ấ ấ

Th m th u Th m th u

ể ể

ấ

ấ ấ ấ ấ

ấ ấ ủ ướ ộ  Chuy n đ ng c a n Chuy n đ ng c a n c qua màng Tb bán  ủ ướ ộ c qua màng Tb bán  ấ ộ ch t hòa tan  ồ ệ ấ ch t hòa tan  chênh l ch n ng đ ấth m do  ộ ồ ệ chênh l ch n ng đ th m do  ữ ế không khu ch tán gi a 2 phía ữ ế không khu ch tán gi a 2 phía ộ ẩ ừ ơ ướ  N c đi t N c đi t  n i có đ  th m th u th p sang  ộ ẩ ừ ơ ướ  n i có đ  th m th u th p sang  ộ ẩ ơ    n i có đ  th m th u cao ộ ẩ ơ n i có đ  th m th u cao

ộ ẩ ộ ẩ

ế ươ ế ươ

ấ ấ

Đ  th m th u huy t t Đ  th m th u huy t t

ng ng

ồ ồ ộ ẩ ộ ẩ ế ươ    ng ế ươ ng

ấ ấ ồ ồ

ẩ ẩ ấ ấ ế ươ ế ươ ạ ạ ố ng = s   ố ng = s

ng ng

 N ng đ  th m th u huy t t N ng đ  th m th u huy t t ộ ấ (Osmolarity) = n ng đ  ch t có ho t ính  ộ ấ (Osmolarity) = n ng đ  ch t có ho t ính  th m th u trong 1 lít huy t t th m th u trong 1 lít huy t t ị osmole/1 lít dung d ch  ị osmole/1 lít dung d ch  ế ươ  (osmolality) =  ấ ộ ẩ  Đ  th m th u huy t t  (osmolality) =  Đ  th m th u huy t t ế ươ ấ ộ ẩ ấ ẩ ạ ộ ấ ồ n ng đ  ch t có ho t ính th m th u trong 1  ấ ẩ ạ ộ ấ ồ n ng đ  ch t có ho t ính th m th u trong 1  ố ướ c = s  osmole/1 kg dung d ch  lít n ố ướ c = s  osmole/1 kg dung d ch  lít n ự  Th c hành : Osmolarity # Osmolality ựTh c hành : Osmolarity # Osmolality

ị ị

ộ ẩ ộ ẩ

ấ ấ

Đ  th m th u Đ  th m th u

Khoang nội bào

Khoang ngoại bào

Na máu phản ánh tình trạng nước nội bào

ươ ươ

Tr Tr

ồ ồ

ấ ữ ấ ữ ng ng ấ ấ

ng (glucose, Na, mannitol) ng (glucose, Na, mannitol) ướ ộ ướ ộ ấ ấ ế ươ ế ươ ẩ ẩ ng (Posm) ng (Posm)

ộ ẩ ự  = đ  th m th u h u  ộ ẩ ự  = đ  th m th u h u  ng l c ng l c ế ươ ệ ủ ế ươ ệ ủ hi u c a huy t t hi u c a huy t t ẩ ộ ấ ạ  N ng đ  ch t có ho t tính th m th u trong 1  N ng đ  ch t có ho t tính th m th u trong 1  ẩ ộ ấ ạ ế ươ lít huy t t ế ươ lít huy t t ạ c n i bào = tình tr ng n ạ c n i bào = tình tr ng n ự  Áp l c th m th u huy t t Áp l c th m th u huy t t ự ­ Đo  ­ Đo  Ướ Ướ­  ­

c tính c tính

Posm (mosm/l)=2[Na+] + glucose +urê (mmol/l) Posm (mosm/l)=2[Na+] + glucose +urê (mmol/l)

ng= 2[Na+]+ glucose ng= 2[Na+]+ glucose

= 280­295 mmol/l     = 280­295 mmol/l ế ươ ự ươ  Tr ng l c huy t t Tr ế ươ ự ươ ng l c huy t t =275­290 mosm/l                       =275­290 mosm/l

ỗ ổ ỗ ổ

L  h ng osmol L  h ng osmol

ng   < 10 mOsm ng   < 10 mOsm ớ ứ ượ ớ ứ ượ ượ ượ ấ ấ ộ ẩ ấ ng l n ch t có đ  th m  ộ ẩ ấ ng l n ch t có đ  th m  c (ethanol, sorbitol,  c (ethanol, sorbitol,

ỗ ổ  L  h ng osmol = Osm (đo)­ Osm (tính toán) L  h ng osmol = Osm (đo)­ Osm (tính toán) ỗ ổ ườ Bình th       Bình th ườ Tăng khi máu ch a l   Tăng khi máu ch a l th u cao không đo đ th u cao không đo đ mannitol) mannitol)

ươ ươ

Tăng tr Tăng tr

ấ ướ ộ ấ ướ ộ c n i  c n i

ự ự ng l c = m t n ng l c = m t n bàobào ươ ươ

ế ươ ế ươ ng l c huy t t ng l c huy t t

ự ự ớ ướ ớ ướ ấ ấ ươ ươ ng ch t hòa tan so v i n ng ch t hòa tan so v i n ng =  ng =  ơ c toàn c   ơ c toàn c

(cid:0) (cid:0) trong TB ra ngoài TB  trong TB ra ngoài TB

(cid:0) ừ ừ ự (cid:0) ng l c  ự ng l c

ở ả ở ả c  2 khu v c n i &   c  2 khu v c n i &

 Tăng [Na+] = tăng tr Tăng [Na+] = tăng tr tăng l tăng l thểthể ướ N c đi t   N c đi t ướ ươ  Tăng tr Tăng tr ươ ­ Vì urê và methanol  ­ Vì urê và methanol  ạ ạngo i bào  ngo i bào

(cid:0) (cid:0) ướ ướ ấ ộ ẩ tăng đ  th m th u ấ ộ ẩ tăng đ  th m th u ự ộ ự ộ ườ ườ n  n c trong TB bình th c trong TB bình th ng ng

ươ ươ

ư ướ ư ướ

ả ả Gi m tr Gi m tr

c trong  c trong

(cid:0) (cid:0)

ự ự ng l c = d  n ng l c = d  n TBTB ư ướ ộ c n i bào ư ướ ộ c n i bào

ươ ươ

ươ ươ ươ ng,  ươ ng,  ng do có n ng đ  cao ch t hòa tan có  ng do có n ng đ  cao ch t hòa tan có

ẩ ẩ ạ  H  [Na+]   d  n ạH  [Na+]   d  n ừ ướ  ngoài TB vào trong TB N c đi t ừ ướ  ngoài TB vào trong TB N c đi t ế ươ ự ươ ạ  H  [Na+] và tr ng  ng l c huy t t H  [Na+] và tr ế ươ ự ươ ạ ng  ng l c huy t t ẳ ể ượ ạ ng, đ ng tr c tr H  [Na+] có th  nh ể ượ ạ ẳ ng, đ ng tr c tr H  [Na+] có th  nh ấ ộ ồ ư u tr ư ồ ấ ộ u tr ấ ạ ho t tính th m th u khác ngoài Na ấ ạ ho t tính th m th u khác ngoài Na

ể ể

ả ả

Gi m th  tích (Hypovolemia) Gi m th  tích (Hypovolemia)

c u ng vào c u ng vào

ể ể ả ả ng n ng n ị ng d ch m t: ói, tiêu ch y, ti u  ị ng d ch m t: ói, tiêu ch y, ti u

ướ ố ướ ố ấ ấ ng ki m soát kém ng ki m soát kém ệ ề ề ệ ế ế ậ ậ ấ ấ ượ ượ ng  ng

ướ ướ ứ ứ ấ ấ

 Nguyên nhâ  Nguyên nhâ  ượ ả ­ Gi m l ượ ả ­ Gi m l ượ ­ Tăng l ượ ­ Tăng l ể ườ đ ể ườ đ ậ th n m t đi u hòa: b nh th n, tuy n th ậ th n m t đi u hòa: b nh th n, tuy n th th nậth nậ ấ ệ  Tri u ch ng : m t cân, khát n c, da m t  Tri u ch ng : m t cân, khát n ấ ệ c, da m t  ể ạ đàn h i, khô niêm m c, tim nhanh, ti u ít ể ạ đàn h i, khô niêm m c, tim nhanh, ti u ít

ồ ồ

M c đ  m t n M c đ  m t n

ứ ộ ấ ướ ứ ộ ấ ướ c c

ắ ắ

ế ế ạ ạ

ị ị ế ứ ế ứ

ụ ụ ạ ạ

ể ể ế ế

ẹ  Nh  5% TLCT : da nhăn, m t lõm, niêm  ẹ Nh  5% TLCT : da nhăn, m t lõm, niêm  ạ ạm c khô m c khô ể  Trung bình 5­8%TLCT : ti u ít, h  huy t  ể Trung bình 5­8%TLCT : ti u ít, h  huy t  áp th  đ ng, nh p tim nhanh áp th  đ ng, nh p tim nhanh ố ể ặ  N ng 10% TLCT : ti u ít, s c, tr y m ch ố ể ặ N ng 10% TLCT : ti u ít, s c, tr y m ch ị Đi u trề Đi u trề ị  Tùy nguyên nhân Tùy nguyên nhân  Bù th  tích NaCl0,9% hay dd keo n u BN  Bù th  tích NaCl0,9% hay dd keo n u BN  s cốs cố

ừ ừ

ể ể

Th a th  tích (hypervolemia) Th a th  tích (hypervolemia)

ự ả ướ ị ả ự ả ướ ị ả c b  gi m c b  gi m

ệ ệ ả ả ả ả ậ ế ng máu đ n th n ậ ế ng máu đ n th n ộ ộ ạ ạ ơ ơ

ả ệ ệ

ổ ổ

 Nguyên nhân : s  th i n Nguyên nhân : s  th i n ậ ­ B nh th n ậ ­ B nh th n ư ượ ­ Gi m l u l ư ượ ­ Gi m l u l ấ ộ ẩ ­ Gi m đ  th m th u n i m ch (x  gan,  ộ ẩ ấ ­ Gi m đ  th m th u n i m ch (x  gan,  ảgi m protid máu gi m protid máu ứ  Tri u ch ng  Tri u ch ng  ứ ­ Tăng cân ­ Tăng cân ạ ­ Phù ngo i vi hay trung  ạ ­ Phù ngo i vi hay trung  ­ Tăng PVC, tràn d ch đa m c, suy tim, OAP ­ Tăng PVC, tràn d ch đa m c, suy tim, OAP

ươ ng (phù ph i) ươ ng (phù ph i) ạ ạ ị ị

ừ ừ

ể ể

Th a th  tích (hypervolemia) Th a th  tích (hypervolemia)

ị ị ế ướ ế ướ ố c, mu i ố c, mu i

ọ ọ ề  Đi u tr  : theo nguyên nhân Đi u tr  : theo nguyên nhân ề ạ  H n ch  n H n ch  n ạ ả  Gi m phù : ảGi m phù : ợ ể i ti u ­ Albumine, l ợ ể i ti u ­ Albumine, l ợ ợ ể ­ L i ti u, tr  tim ợ ể ợ ­ L i ti u, tr  tim ạ ậ  L c th n nhân t o L c th n nhân t o ạ ậ

ố ạ ố ạ

ề ề R i lo n đi u hòa Natri R i lo n đi u hòa Natri

ở ở

ướ ộ ướ ộ ả ả ạ  Natri   khoang ngo i bào , BT= 140 mEq/l Natri  ạ  khoang ngo i bào , BT= 140 mEq/l ạ ấ ủ ộ ẩ  [Na+] = đ  th m th u c a khoang ngo i  [Na+] = đ  th m th u c a khoang ngo i  ạ ấ ủ ộ ẩ ạ c n i bào  bào= ph n ánh tình tr ng n ạ c n i bào  bào= ph n ánh tình tr ng n

ự ự

ế ế

ạ ạ

ng l c huy t  ng l c huy t

H  [Na+] và tr H  [Na+] và tr

ấ ấ ng ng

ể ườ ể ườ ư ư ng : ti u đ ng : ti u đ ng,  ng,

ườ ườ ả ả do tăng lipid, protid   do tăng lipid, protid ạ ng = h  Na gi ạ ng = h  Na gi

(cid:0) ư ướ ư ướ ượ ượ ươ ươ d  n  d  n c trong  c trong ậ (cid:0) ạ ng = h  Na th t  ạ ậ ng = h  Na th t c tr c tr

ươ ươ ngươ ngươt t ế ươ ẩ  Đo P th m th u huy t t Đo P th m th u huy t t ế ươ ẩ ươ ạ  Tăng : h  [Na+]  u tr Tăng : h  [Na+]  u tr ươ ạ mannitol mannitol Na tính=[Na+] + glucose x 0,3 Na tính=[Na+] + glucose x 0,3  Bình th Bình th máumáu  Nh Nh TBTB

ạ ạ

ượ ượ

ươ ươ

H  Natri máu nh H  Natri máu nh

c tr c tr

ng ng

ị ị ầ ầ

ỉ ỉ

ề ề ề ề ứ ứ ỗ ỗ ứ ứ ế ế

ủ ủ ậ ậ t) t)

ể  Đi u tr  : tùy th  tích tu n hòan Đi u tr  : tùy th  tích tu n hòan ể ờ ề ậ  Đi u ch nh Na ch m 0,5 mEq/l m i gi  v   Đi u ch nh Na ch m 0,5 mEq/l m i gi ậ ờ ề  v   ể m c 120 mEq/l đ  tránh bi n ch ng (phù  ể m c 120 mEq/l đ  tránh bi n ch ng (phù  não, h y myeline, co gi não, h y myeline, co gi ỉ  Sau đó, ch nh Na trong vài ngày Sau đó, ch nh Na trong vài ngày ỉ

ư ể ư ể

ạ ạ

H  Natri máu d  th  tích H  Natri máu d  th  tích

ế ế ứ ứ ơ  huy t, x  gan hay  ơ  huy t, x  gan hay

ạ ạ

ợ ể ợ ể ậ  Do : suy th n, suy tim  Do : suy th n, suy tim  ậ Hc th n hậ ư Hc th n hậ ư ị ề  Đi u tr   Đi u tr   ị ề ế ướ c ­ Cho Natri, h n ch  n ế ướ ­ Cho Natri, h n ch  n c ­ L i ti u spironolactone ­ L i ti u spironolactone

ể ể

ả ả

ạ ạ

H  Natri máu gi m th  tích H  Natri máu gi m th  tích

ộ ộ ợ ể ợ ể

ị ị

ể ể

ờ ờ

ề ề

ử  Do dùng l i ti u, r a ru t, ói Do dùng l ử i ti u, r a ru t, ói ề  Đi u tr  nguyên nhân Đi u tr  nguyên nhân ề  Bù th  tích máu : DD NaCl 0,9% Bù th  tích máu : DD NaCl 0,9% ặ N ng : NaCl 3% = 1­ 2ml/kg (25­100 ml/gi )  ặ N ng : NaCl 3% = 1­ 2ml/kg (25­100 ml/gi )  ể ư đ  đ a [Na+] v  125 mEq/l ể ư đ  đ a [Na+] v  125 mEq/l ầ ầ ướ ướ [Na+] c n bù (mmol) = n [Na+] c n bù (mmol) = n

ố ố ộ c toàn b  CT x  ộ c toàn b  CT x  ượ c)  ượ c) ([Na+] mong mu n­ [Na+] đo đ ([Na+] mong mu n­ [Na+] đo đ

ể ể

ạ ạ

ườ ườ

H  Natri máu th  tích bình th H  Natri máu th  tích bình th

ng ng

ố ố

ươ ươ ng) ng)

ể ể

ươ ươ ổ ổ ả ả ng TKTU) ng TKTU)

ệ ệ c giáp c giáp

ố ố

t ADH (barbituric, thu c  t ADH (barbituric, thu c  ế ế ệ ệ ng huy t,  ng huy t,

 Nguyên nhân Nguyên nhân ư ướ ứ ề ­ d  n c (truy n DD ch a ít mu i cho BN  ư ướ ề ứ ­ d  n c (truy n DD ch a ít mu i cho BN  ấ ướ ẳ m t n c đ ng tr ấ ướ ẳ m t n c đ ng tr ợ ế t ADH không phù h p (gi m th  tích  ­ HC ti ế ợ t ADH không phù h p (gi m th  tích  ­ HC ti ấ ầ tu n hoàn, b nh ph i, ch n th ấ ầ tu n hoàn, b nh ph i, ch n th ượ ­ Nh ượ ­ Nh ế ố ­ Thu c tăng ti ế ố ­ Thu c tăng ti ố ạ ườ phi n thu c h  đ ố ạ ườ phi n thu c h  đ carbamazepine..) carbamazepine..) ị ạ ề  Đi u tr : h n ch  n Đi u tr : h n ch  n ề ị ạ nhân nhân

ế ướ ế ướ ố c, bù mu i, nguyên  ố c, bù mu i, nguyên

Tăng Natri máu   Tăng Natri máu

ộ ộ ả ả ướ ướ ượ ượ ng n ng n c toàn b  CT  c toàn b  CT

ủ ủ ề c quá nhi u ề c quá nhi u

ộ ẩ ộ ẩ ấ ấ ạ ạ

c n i bào c n i bào

 Nguyên nhân : gi m l Nguyên nhân : gi m l do do  ố ­ U ng không đ ố ­ U ng không đ ấ ướ ­ M t n ấ ướ ­ M t n  Tăng Na máu = tăng đ  th m th u ngo i bào  Tăng Na máu = tăng đ  th m th u ngo i bào  ấ ướ ộ = m t n ấ ướ ộ = m t n ứ ệ  Tri u ch ng : tùy m c đ  và t c đ  tăng  Tri u ch ng : tùy m c đ  và t c đ  tăng  ứ ệ [Na+] [Na+] ế ơ ứ ứ ẫ ộ ­ Run, y u c , b t r t, l n l n ế ơ ứ ứ ẫ ộ ­ Run, y u c , b t r t, l n l n ậ t hôn mê ­ Co gi ậ ­ Co gi t hôn mê ỡ ạ ấ ­ C p : não co rút, v  m ch máu, XH não.. ỡ ạ ấ ­ C p : não co rút, v  m ch máu, XH não..

ứ ộ ứ ộ ố ộ ố ộ

Tăng Natri máu Tăng Natri máu

ị ị ể ể ề ề

(cid:0) (cid:0) ế t, ch t ế t, ch t

L L ề ề ố ố ng n ng n ướ c ướ c ậ  phù não, co gi ậ  phù não, co gi ờ ỗ ố i đa 0,5 mEq/l m i gi ờ ỗ ố i đa 0,5 mEq/l m i gi ướ ướ ế c BT­TT n ướ ế ướ c BT­TT n c thi u=TT n c thi u=TT n ệ c hi n  ệ c hi n

 Đi u tr  : tùy theo th  tích n Đi u tr  : tùy theo th  tích n ỉ ­ Đi u ch nh nhanh  ỉ ­ Đi u ch nh nhanh  ỉ ­ T c ch nh t ỉ ­ T c ch nh t ướ ượ ượ ướ naynay TT n TT n

ệ ệ

ướ ướ TT n TT n ướ ướ ườ ườ ệ c hi n nay=([Na+]bt/[Na=]hi n nay) x  ệ c hi n nay=([Na+]bt/[Na=]hi n nay) x  ướ c BT ướ c BT c bình th c bình th ng= TLCT x 60% ng= TLCT x 60% TT n TT n

Tăng Natri d  n Tăng Natri d  n

ư ướ ư ướ c c

ố ố ậ ậ

ư ẩ ẩ ươ ươ

ư ng ư ng ươ ng hay bicarbonate ươ ng hay bicarbonate

ố ợ ể i ti u ố ợ ể i ti u

ả ủ ư  H u qu  c a d  mu i do : H u qu  c a d  mu i do : ả ủ ư ư­ D  aldosterone ­ D  aldosterone ớ ậ ­ Th m phân th n v i DD  u tr ậ ớ ­ Th m phân th n v i DD  u tr ố ư ớ ­ ĐT v i DD mu i  u tr ố ư ớ ­ ĐT v i DD mu i  u tr ị ề  Đi u tr  : Đi u tr  : ị ề ố ư ­ D  mu i : l ố ư ­ D  mu i : l ế ướ ­ Thi u n ế ướ ­ Thi u n ọ ậ  th n, thu c l ọ ậ  th n, thu c l c : dextrose 5% c : dextrose 5%

ể ể

ả ả

Tăng natri máu gi m th  tích Tăng natri máu gi m th  tích

ố ố

ẩ ẩ

ấ ấ

ả ả

ợ ể ợ ể

i ti u th m  i ti u th m

c > m t mu i (ói, tiêu ch y, l c > m t mu i (ói, tiêu ch y, l

ướ ướ

ấ ả ấ ả

ủ ủ

c không đ  (m t c m giác khát, hôn mê) c không đ  (m t c m giác khát, hôn mê)

ổ ổ

ớ ớ

ị ị

ế ế

ả ả

ớ ớ

ế ụ ế ụ

 Nguyên nhân : Nguyên nhân : ấ ướ ­ M t n ấ ướ ­ M t n th u)ấth u)ấ ố ­ U ng n ố ­ U ng n ị ề  Đi u tr : Đi u tr : ị ề ể ­ HĐ không  n đ nh: bù th  tích v i NaCl 0,45%hay  ể ­ HĐ không  n đ nh: bù th  tích v i NaCl 0,45%hay  0,9%0,9% ­ Sau đó, bù v i Dextrose 5% đ n khi [Na+] gi m,  ­ Sau đó, bù v i Dextrose 5% đ n khi [Na+] gi m,  ti p t c NaCl 0,45%  ti p t c NaCl 0,45%

ạ ạ

c v i dextrose 5% c v i dextrose 5%

ế ướ ế ướ ạ ạ ầ ạ ầ ạ ố ợ ể i ti u  ố ợ ể i ti u c, mu i, l c, mu i, l

ể ể Tăng natri máu th  tích bình  Tăng natri máu th  tích bình  ngườ ngườth th  Nguyên nhân : do đái tháo nh t trên Bn còn  Nguyên nhân : do đái tháo nh t trên Bn còn  ả ảc m giác khát c m giác khát ị ề  Đi u tr   Đi u tr   ị ề ­ Nguyên nhân ­ Nguyên nhân ướ ớ ­ Bù n ướ ớ ­ Bù n ­ Vasopressine khi đái tháo nh t do th n kinh  ­ Vasopressine khi đái tháo nh t do th n kinh  ậ ­ do th n : h n ch  n ậ ­ do th n : h n ch  n thiazide thiazide

ể ể

ạ ạ

ngườ ngườ

Đánh giá th  tích ngo i bào Đánh giá th  tích ngo i bào Bình th Bình th Không Không

TăngTăng Không  Không

Gi m ảGi m ả Có Có

Không Không

CóCó

Không Không

ngườ ngườ

ướ ướ

ấ ử ệ B nh s + m t  ấ ử ệ B nh s + m t  ạ ướ c ngo i bào n ạ ướ c ngo i bào n ư ướ c  Phù + d  n ư ướ Phù + d  n c  ạ ạngo i bào ngo i bào PVCPVC Na /n Na /n

ể c ti u ể c ti u

Thay đ iổ Thay đ iổ > 30  <20 > 30  <20

Bình th Bình th = cung c pấ = cung c pấ

ậ ậ

Protid+Hct Protid+Hct

Gi m ảGi m ả >30         <20 >30         <20 ậ Th n Ngoài th n ậ Th n Ngoài th n ặ ặCô đ c máu Cô đ c máu

Bình th Bình th

ngườ ngườ

ứ ứ

Bình th Bình th

ngườ ngườ

ậ Ch c năng th n ậ Ch c năng th n

ợ ợ

ứ ậ Suy th n (Ch c  ứ ậ Suy th n (Ch c  ỗ năng, h n h p) ỗ năng, h n h p)

Pha loãng  Pha loãng  máumáu Suy th n ậ Suy th n ậ ứ ứch c năng,  ch c năng,  ợ ỗ h n h p ợ ỗ h n h p

ề

ềĐi u hòa kali máu Đi u hòa kali máu

ơ ể ứ ơ ể ứ

ự ữ ự ữ ủ ủ

 C  th  ch a 3.300 mmol K+  C  th  ch a 3.300 mmol K+  ộ ­ 98% trong khoang n i bào ộ ­ 98% trong khoang n i bào ạ ­ 2% trong khoang ngo i bào ạ ­ 2% trong khoang ngo i bào  K máu : 4­5 mmol/l : 2% d  tr  kali c a toàn  K máu : 4­5 mmol/l : 2% d  tr  kali c a toàn  CTCT ậ  Th n là n i n i th i K quan tr ng nh t (50  Th n là n i n i th i K quan tr ng nh t (50  ậ mmol/24 gi )ờ mmol/24 gi )ờ

ơ ơ ơ ơ ả ả ấ ấ ọ ọ

ố ạ ố ạ

R i lo n kali máu R i lo n kali máu

ộ ộ ườ ườ ự ữ ự ữ ố ố ng phân ph i kali trong n i bào và  ng phân ph i kali trong n i bào và

ổ ổ

trong TB vào máu   trong TB vào máu

ế ế ự ữ ự ữ

(cid:0) (cid:0) thay đ i K 0,6 mEq/l  thay đ i K 0,6 mEq/l

ổ ổ ế ế ả  Gi m hay tăng d  tr  kali Gi m hay tăng d  tr  kali ả ấ  B t th B t th ấ ạ ngo i bào: thay đ i pH máu ạ ngo i bào: thay đ i pH máu ề ­ Ki m máu : Kali vào trong TB ề ­ Ki m máu : Kali vào trong TB ừ ­ Toan huy t : Kali t ừ ­ Toan huy t : Kali t ả ủ ơ ể  Đánh giá d  tr  K c a c  th  theo [K+] ph i  Đánh giá d  tr  K c a c  th  theo [K+] ph i  ả ủ ơ ể ự ựd a vào pH d a vào pH ổ ­ Thay đ i pH 0,1  ổ ­ Thay đ i pH 0,1  ệ ­ Kali ni u < 10 mEq/l : thi u kali ệ ­ Kali ni u < 10 mEq/l : thi u kali

Tăng kali máu Tăng kali máu

ộ ộ ấ ứ ấ ứ ơ ư ơ ư

ộ ộ n i bào ra  n i bào ra

ố ợ ể ố ợ ể ạ ạ i ti u ti i ti u ti ế t  ế t

ệ ệ

ề ề

ấ ấ ấ ấ ươ ươ ộ  C p c u vì nguy c  ng ng tim đ t ng t C p c u vì nguy c  ng ng tim đ t ng t ộ  Nguyên nhân :  Nguyên nhân :  ể ộ ừ ộ ­ Di chuy n K đ t ng t t ể ộ ừ ộ ­ Di chuy n K đ t ng t t ậ ấ ạ ­ Suy th n c p hay m n ậ ấ ạ ­ Suy th n c p hay m n ố  Tình hu ng LS  Tình hu ng LS  ố ậ ấ ­ Suy th n c p, m n , thu c l ậ ấ ­ Suy th n c p, m n , thu c l ậ ki m K trên Bn suy th n ậ ki m K trên Bn suy th n ­ Cung c p quá nhi u K ­ Cung c p quá nhi u K ề ­ Đa ch n th ề ­ Đa ch n th ề ng, truy n máu nhi u ề ng, truy n máu nhi u

Tăng kali máu Tăng kali máu

ẩ

ạ ạ

ọ ọ ộ ộ ố ứ ố ứ

ư ư

ờ ờ

ề ề

ư ư ấ ấ ng + insuline, CaCl2 1­4 g  ng + insuline, CaCl2 1­4 g

 Ch n đoán : ẩCh n đoán : ị ­ Tăng kích thích tim : lo n nh p tim, T cao  ị ­ Tăng kích thích tim : lo n nh p tim, T cao  nh n, đ i x ng, QRS dãn r ng nh n, đ i x ng, QRS dãn r ng ­ K > 6 mEq/l : ng ng tim  ­ K > 6 mEq/l : ng ng tim  ị ề  Đi u tr   Đi u tr   ị ề ồ ọ ư ­ Ng ng m i ngu n K ồ ư ọ ­ Ng ng m i ngu n K ả ­ tăng th i K : furosemide 2 mg/kg/gi ả ­ tăng th i K : furosemide 2 mg/kg/gi ị ­ Đi u tr  toan hô h p, bicarbonte ị ­ Đi u tr  toan hô h p, bicarbonte ươ ­ Glucose   u tr ươ ­ Glucose   u tr TM TM  ạ ­ Kayexalate + sorbitol; l c th n nhân t o ạ ­ Kayexalate + sorbitol; l c th n nhân t o

ậ ậ ọ ọ

ạ

ạH  kali máu H  kali máu

ấ ấ ậ ng tiêu hóa, th n ậ ng tiêu hóa, th n

ủ ủ

ậ ậ ườ ườ ng ng

ả ả

ươ ươ

ươ ng, tr ươ ng, tr ẫ ẫ ạ ạ

 Nguyên nhân  Nguyên nhân  ườ ­ M t qua đ ườ ­ M t qua đ ấ ­ Cung c p Kali không đ  (nuôi ăn TM) ấ ­ Cung c p Kali không đ  (nuôi ăn TM) ố ­ Thu c nhu n tr ố ­ Thu c nhu n tr ẩ  Ch n đoán  ẩCh n đoán  ế ơ ơ ­ LS : RL kích thích TK­c  : y u c , gi m px  ế ơ ơ ­ LS : RL kích thích TK­c  : y u c , gi m px  ể ộ ự ơ ệ t ru t , khó ti u ng l c c , li gân x ể ộ ự ơ ệ t ru t , khó ti u ng l c c , li gân x ề ­ ECG : RL d n truy n kích thích tim (lo n  ề ­ ECG : RL d n truy n kích thích tim (lo n  nh p, ST chênh xu ng, T d t, QT dài, sóng U nh p, ST chênh xu ng, T d t, QT dài, sóng U

ẹ ẹ ố ố ị ị

ạ

ạH  kali máu H  kali máu

 XN :XN : ề ề ạ

ạ ạ

ỉ ệ ỉ ệ ệ ệ ướ ướ . T  l  . T  l ể c ti u ể c ti u

Ki m máu và h  Cl máu Ki m máu và h  Cl máu ạH  Magne máu H  Magne máu ờ  Na/K n  Đo Kali ni u 24 gi ờ  Na/K n  Đo Kali ni u 24 gi ậ ủ ệ ứ ệ Tri u ch ng c a b nh lý th n ậ ủ ệ ứ ệ Tri u ch ng c a b nh lý th n ế ườ ng huy t Tăng đ ườ ế ng huy t Tăng đ

ạ

ạH  kali máu H  kali máu

ấ ấ ườ ườ ng tiêu hóa hay  ng tiêu hóa hay

ấ ấ

ố ợ ể ố ợ ể ợ ể i ti u ợ ể i ti u ế ệ t k im kali ế ệ t k im kali

ạ ạ ấ ấ

ờ ờ

ề ề

 Ng a ừNg a ừ ể ­ Ki m soát m t K qua đ ể ­ Ki m soát m t K qua đ th nậth nậ ­ Cung c p K khi dùng l ­ Cung c p K khi dùng l i ti u ti ­ Dùng thu c l i ti u ti ­ Dùng thu c l ị ề  Đi u tr   Đi u tr   ị ề ệ  ­ Cung c p K qua mi ng, d ng siro ít kích  ệ  ­ Cung c p K qua mi ng, d ng siro ít kích  ạ thích niêm m c tiêu hóa , 4­8 g/24 gi ạ thích niêm m c tiêu hóa , 4­8 g/24 gi ờ ­ KCl truy n TM 5­8 mEq/gi ờ ­ KCl truy n TM 5­8 mEq/gi ­ KCl 10% 10 ml ch a 1 g KCl ­ KCl 10% 10 ml ch a 1 g KCl

ứ ứ