Bài giảng Chính sách ngoại thương: Bài 1 - Vũ Thành Tự Anh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

10
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Chính sách ngoại thương: Bài 1 - Giới thiệu môn học" nhằm giúp người học trình bày được những lý thuyết thương mại quốc tế cơ bản; hiểu và giải thích chính sách thương mại của các quốc gia, mô thức trao đổi thương mại giữa các nước, các thể chế thương mại quốc tế ở cấp độ toàn cầu, khu vực, và quốc gia, vai trò của GATT/WTO;... Mời các bạn cùng tham khảo bài giảng!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Chính sách ngoại thương: Bài 1 - Vũ Thành Tự Anh

Vũ Thành Tự Anh Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright 26/02/2018
Nội dung trình bày   Giới thiệu khái quát về Đề cương môn học  Tầm quan trọng của thương mại quốc tế  Giới thiệu các chủ đề chính của thương mại quốc tế
Nhóm giảng viên   Vũ Thành Tự Anh E-Mail : anh.vu@fuv.edu.vn  James Riedel E-Mail : riedel.james@fuv.edu.vn  Đào Thị Ngọc E-Mail : ngoc.dao@fuv.edu.vn
Mục tiêu của môn học   Trình bày những lý thuyết thương mại quốc tế cơ bản.  Giúp học viên hiểu và giải thích chính sách thương mại của các quốc gia, mô thức trao đổi thương mại giữa các nước, các thể chế thương mại quốc tế ở cấp độ toàn cầu, khu vực, và quốc gia, vai trò của GATT/WTO.  Trang bị năng lực phân tích và đánh giá các chính sách thương mại, phối hợp chính sách thương mại và công nghiệp nhằm hiện thực hóa các lợi thế so sánh và thúc đẩy tăng trưởng thương mại bền vững.
Nội dung của môn học   Phần một – “Lý thuyết thương mại quốc tế”  Giới thiệu các khái niệm và phương pháp chính của thương mại quốc tế và minh họa chúng bằng các ứng dụng thực tế (các mô hình cổ điển như mô hình lợi thế so sánh của David Ricardo, mô hình Heckscher-Ohlin, mô hình thương mại trong điều kiện có lợi thế kinh tế nhờ quy mô v.v.)  Phần hai – “Chính sách thương mại quốc tế”  Phân tích so sánh từ góc độ phúc lợi; chính sách thương mại khi thị trường nội địa bị biến dạng; các hiệp định thương mại quốc tế ở cấp độ song phương, vùng, và đa phương; chi phí và lợi ích của việc bảo vệ tỷ giá hối đoái; và những tranh luận hiện nay về chính sách thương mại quốc tế.
Giáo trình và điểm số   Giáo trình chính được sử dụng trong môn học này là: Krugman, Obstfeld, và Melitz (2014), International Economics, 9th ed., Addison-Wesley. (Ký hiệu là KOM)  Điểm tổng hợp được tính theo trọng số như sau:  Tham gia trên lớp: 10%  Bài tập: 20%  Thi giữa kỳ: 40%  Đề án nhóm cuối kỳ: 30%
Tầm quan trọng của thương mại quốc tế  Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa 20,000 18,000 16,000 Tỷ USD (giá hiện tại) 14,000 12,000 10,000 8,000 6,000 4,000 2,000 0 1948 1951 1954 1957 1960 1963 1966 1969 1972 1975 1978 1981 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011 2014
Tầm quan trọng của thương mại quốc tế  XUẤT KHẨU DỊCH VỤ THƯƠNG MẠI 5000 4500 4000 Tỷ USD (giá hiện tại) 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 Transportation Travel Others Nguồn: WTO
Tầm quan trọng của thương mại quốc tế  Nguồn: WTO
Tầm quan trọng của thương mại quốc tế  Xuất khẩu/GDP (%, giá cố định 2010) Singapore 200% Hong Kong Vietnam 150% Netherlands Malaysia 100% South Korea Germany 50% China UK 0% USA 1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008 2010 2012 2014 2016 Nguồn: WTO
Các chủ đề Thương mại quốc tế   Lợi ích từ thương mại  Mô thức thương mại  Chủ nghĩa bảo hộ  Cán cân thanh toán  Xác định tỷ giá hối đoái  Phối hợp chính sách quốc tế  Thị trường vốn quốc tế.
Lợi ích từ thương mại   Có lẽ nhận thức quan trọng nhất trong kinh tế học quốc tế là thương mại đem lại lợi ích cho tất cả các bên  Xuất – nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ  Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)  Di dân quốc tế  Vay mượn quốc tế  Vấn đề gây tranh cãi chủ yếu: Phân phối lợi ích không công bằng  Giữa các quốc gia: Chuyên môn hóa bất lợi (bẫy công nghệ thấp)  Trong một quốc gia: Nhóm được lợi sv. Bị thiệt
Xuất khẩu, FDI và tăng trưởng kinh tế  TPP 12 Asian Financial Crisis EVFTA 160 11 140 WTO 10 Enterprise Law Global 9 Financial 120 FDI Law Crisis 8 US$ billion 100 7 Percentage BOOM 6 80 5 60 BTA 4 Disbursed FDI 3 40 Export 2 20 "Mini Bang" GDP Growth 1 Doi Moi 0 0 2002 2012 2014E 2015P 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2013 Nguồn: Niên giám Thống kê và Bộ Kế hoạch và Đầu tư
Độ mở của nền kinh tế VN so với khu vực  Nguồn: World Development Indicators
Xuất khẩu ngày càng phụ thuộc FDI  Cơ cấu xuất khẩu theo KV kinh tế (%) 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2016P 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Khu vực kinh tế trong nước Khu vực kinh tế nước ngoài Nguồn: Tổng cục Thống kê
Xuất khẩu ngày càng phụ thuộc FDI  Nguồn: Thời báo Kinh tế Việt Nam
Nhập khẩu ngày càng phụ thuộc FDI  Cơ cấu nhập khẩu theo KV kinh tế (%) 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2016P 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Khu vực kinh tế trong nước Khu vực có vốn đầu tư nước ngoài Nguồn: Tổng cục Thống kê
Mô thức thương mại quốc tế   Mô thức thương mại quốc tế - ai bán cái gì cho ai?  Mô thức này phụ thuộc vào nhiều nhân tố:  Lợi thế so sánh  Khoảng cách địa lý  Tỷ giá hối đoái v.v.
Việt Nam xuất khẩu cái gì?  Cơ cấu xuất khẩu theo ngành kinh tế (%) 100% 4.1 11.4 8.4 XK khác 90% 9.1 13.7 80% Thủy sản 70% 32 40 60% Lâm sản 41 50% Nông sản 40% 28.4 30% CN nhẹ và TTCN 20% 45.4 36.1 10% 25.3 CN nặng, khoáng 0% sản 1995 1997 1999 2001 2003 2005 2007 2009 2011 2013 2015
Cấu trúc xuất khẩu của Việt Nam (%) 2005  2015 sv. Nguồn: Tổng cục Thống kê