Chương 9
NHIỄU XẠ ÁNH SÁNG
Chương 9
NHIỄU XẠ ÁNH SÁNG
9.1. NHI U X Ễ Ạ
ÁNH SÁNG
9.1.1. Nhi u x ễ ạ
và lý thuy t ế
sóng
Hình 9.1: Vài hình nh v ả ề
nhi u xễ ạ
b) Nhi u x qua l trònễ ạ ỗ
c) Nhi u x qua đĩa trễ ạ òn
a) Nhi u x qua khe h pễ ạ ẹ
d) Nhi u x qua l i dao lamễ ạ ưỡ
Cho ánh sáng đn s c t m t ngu n vô c c đi ơ ắ ừ ộ ồ ở ự
qua m t khe h p.ộ ẹ
H ng nh trên m t màn quan sát chúng ta s ứ ả ộ ẽ
th y m t c c đi chính gi a r ng có c ng đ l n và ấ ộ ự ạ ữ ộ ườ ộ ớ
m t s nh ng c c đi h p h n có c ng đ nh h n ộ ố ữ ự ạ ẹ ơ ườ ộ ỏ ơ
n m v hai bên c a c c đi chính. Gi a các c c đi ằ ề ủ ự ạ ữ ự ạ
là nh ng c c ti u.ữ ự ể
Ánh sáng không hoàn toàn truyền thẳng khi đi
qua những chướng ngại. Hiện tượng này
được gọi là sự nhiễu xạ của ánh sáng.
9.1.2. Nguyên lý Huyghens - Fresnel
S
M
d
r2
r1
(
P
N
Hình 9.2
Gi s dao đng x y ả ử ộ ả
ra t i đi m S bi u ở ạ ể ể
di n b i bi u th c: ễ ở ể ứ
)
T
t
(2cosEE
0
Dao đng x y ra do ộ ả
ngu n nguyên t dồ ố ở
t i đi m P ạ ể
)
r
T
t
(2cos
r
E
dE
1
1
0
P
Dao đng này truy n đn M có d ng:ộ ề ế ạ
)
rr
T
t
(2cosEdE
21
MM
d)
rr
T
t
(2cos
rr
E
kdE
21
21
0
M
Vì các ngu n th c p dồ ứ ấ là nh ng ngu n k t h p, ữ ồ ế ợ
cho nên dao đng t ng h p t i đi m M s b ng ộ ổ ợ ạ ể ẽ ằ
t ng t t c các dao đng th c p dổ ấ ả ộ ứ ấ EM:
d)
rr
T
t
(2cos
rr
E
kE
21
21
0
M
Dao đng sáng t i đi m M s ộ ạ ể ẽ
là t ng h p nh ng dao đng sáng ổ ợ ữ ộ
do các ngu n th c p g i t i ồ ứ ấ ử ớ
đi m M. ể
Tùy theo hi u pha gi a các ệ ữ
dao đng sáng này, đi m M có ộ ể
th sáng ho c t i.ể ặ ố