
TRNGăĐHăPHMăVĔNăĐNG
KHOA KỸ THUT CÔNG NGH
*******
ThS. NGUYN QUC BO
ThS.ăĐỖ MINH TIN
BÀI GING
CăLụăTHUYT
(Dùng cho bcăCĐ)
Qung Ngãi ậ 05/2016

Cơ lý thuyết Bậc Cao đẳng
i
MC LC
LIăNịIăĐU ................................................................................................................. 1
Chngă1. CÁC KHÁI NIMăCăBN VÀ H TIểNăĐ TƾNHăHC ....................... 2
1.1. CÁC KHÁI NIMăCăBN ................................................................................ 2
1.1.1. Vt rn tuytăđi (vt rn) ............................................................................. 2
1.1.2. Lc ................................................................................................................. 2
1.1.3. Các h lc khác.............................................................................................. 3
1.1.4. Trng thái cân bng ....................................................................................... 5
1.2. MOMEN LC ...................................................................................................... 5
1.2.1. Momen ca mt lcăđi vi mt đim .......................................................... 5
1.2.2. Momen ca mt lcăđi vi mt trc ............................................................ 7
1.2.3. Momen ca ngu lc .................................................................................... 7
1.3. H TIểNăĐ TƾNHăHC .................................................................................... 8
1.3.1.ăTiênăđ 1 (về 2 lực cân bằng) ........................................................................ 8
1.3.2.ăTiênăđ 2 (thêm hoặc bớt một hệ lực cân bằng) ............................................ 8
1.3.3.ăTiênăđ 3 (về qui tắc hình bình hành lực) ..................................................... 9
1.3.4.ăTiênăđ 4 (về tác dụng tương hỗ) ................................................................ 10
1.3.5.ăTiênăđ 5 (về hoá rắn) ................................................................................. 10
1.4. LIÊN KT VÀ PHN LC LIÊN KT ........................................................... 11
1.4.1. Khái nim .................................................................................................... 11
1.4.2. Các liên ktăthng gp ............................................................................... 11
1.4.3.ăTiênăđăvăgiiăphóngăliênăktă(Tiên đề 6).................................................. 15
1.5.ăBĨIăTOÁNăXÁCăĐNH H LC ..................................................................... 16
Chngă2. H LC PHNG ........................................................................................ 19
2.1.ăHAIăĐIăLNGăĐCăTRNGăCA H LC ............................................ 19
2.1.1. Vector chính ca h lc phng .................................................................... 19
2.1.2. Momen chính ca h lc phngăđi vi mt đim O .................................. 23
2.2. THU GN H LC PHNG ............................................................................ 23
2.2.1.ăĐnh lý di lc song song ............................................................................ 23
2.2.2. Thu gn h lc phng v mt tâm ............................................................... 25

Cơ lý thuyết Bậc Cao đẳng
ii
2.2.3. Các dng chuẩn ca h lc phng.ăĐnh lý Varignon ................................. 26
2.3.ăĐIU KIN CÂN BNG CA H LC PHNG .......................................... 28
2.3.1.ăĐnh lý v điu kin cân bng ..................................................................... 28
2.3.2. Các dngăphngătrìnhăcơnăbng ................................................................. 28
2.3.3. Các dngăphngătrìnhăcơnăbng ca các h lcăđc bit ........................... 29
2.4. BÀI TOÁN CÂN BNG VT RN ................................................................. 30
2.4.1. Bài toán ........................................................................................................ 30
2.4.2. Các dng bài toán cân bng ......................................................................... 30
2.4.3. Trình t gii bài toán cân bng .................................................................... 30
2.4.4. Bài toán cân bng h vt .............................................................................. 34
Chng 3. CÁCăBĨIăTOÁNăĐC BIT ...................................................................... 39
3.1.ăBĨIăTOÁNăĐọNăVĨăBĨIăTOÁNăVT LT ................................................... 39
3.1.1.ăBƠiătoánăđòn ................................................................................................. 39
3.1.2. Bài toán vt lt ............................................................................................. 39
3.2. BÀI TOÁN MA SÁT ......................................................................................... 41
3.2.1. Mô hình thc t v phn lc liên kt ta ..................................................... 41
3.2.2. Tính cht chung ca ma sát ......................................................................... 42
3.2.3.ăĐiu kin cân bng ca vt khi có ma sát ................................................... 43
3.2.4. Bài toán cân bng có ma sát ........................................................................ 43
3.3. BÀI TOÁN TRNG TÂM ................................................................................ 47
3.3.1. Tâm ca h lc song song ........................................................................... 47
3.3.2. Trng tâm ca vt rn .................................................................................. 48
3.3.3.ăCácăphngăphápăxácăđnh trng tâm ca các vtăđng cht ...................... 48
Chngă4. ĐNG HC CHTăĐIM ......................................................................... 52
4.1. KHÁI NIM V ĐNG HC CHTăĐIM ................................................... 52
4.1.1. Nhim v caăĐng hc chtăđim ............................................................. 52
4.1.2. Các khái nim .............................................................................................. 52
4.1.3.ăCácăphng pháp khoăsátăđng hc chtăđim .......................................... 53
4.2. KHOăSÁTăĐNG HC CHTăĐIM BNGăPHNGăPHÁPăVECTOR 53
4.2.1.ăPhngătrìnhăchuynăđng ca chtăđim ................................................... 53

Cơ lý thuyết Bậc Cao đẳng
iii
4.2.2. Vn tc chuynăđng ca chtăđim ............................................................ 53
4.2.3. Gia tc chuynăđng ca chtăđim ............................................................. 54
4.3. KHOă SÁTă ĐNG HC CHTă ĐIM BNGă PHNGă PHÁPă TO Đ
DESCARTES ............................................................................................................ 55
4.3.1.ăPhngătrìnhăchuynăđng .......................................................................... 55
4.3.2. Vn tc ......................................................................................................... 56
4.3.3. Gia tc chuynăđng ca chtăđim ............................................................. 56
4.4. KHOă SÁTă ĐNG HC CHTă ĐIM BNGă PHNGă PHÁP TO Đ
T NHIÊN ................................................................................................................ 57
4.4.1.ăPhngătrìnhăchuynăđng .......................................................................... 57
4.4.2. Vn tc ca chtăđim ................................................................................. 57
4.4.3. Gia tc ......................................................................................................... 58
4.4.4. Các dng chuynăđngăđc bit ................................................................... 58
4.5.ăBĨIăTOÁNăĐNG HC CA CHTăĐIM .................................................. 59
4.5.1. Các loi bài toán .......................................................................................... 59
4.5.2.ăPhngăphápăgii bài toán ........................................................................... 60
Chngă5. CHUYNăĐNGăCăBN CA VT RN ............................................ 65
5.1. CHUYNăĐNG TNH TIN CA VT RN .............................................. 65
5.1.1.ăĐnhănghƿa ................................................................................................... 65
5.1.2. Tính chtăcăbn ca chuynăđng tnh tin. ............................................... 66
5.2. CHUYNăĐNG QUAY CA VT RN QUANH MT TRC C ĐNH66
5.2.1.ăĐnhănghƿa ................................................................................................... 66
5.2.2. Kho sát chuynăđng toàn vt .................................................................... 67
5.2.3. Kho sát chuynăđng caăcácăđim thuc vt ............................................ 70
5.3. BÀI TOÁN CHUYNăĐNGăCăBN CA VT RN ............................... 72
Chngă6. CHUYNăĐNG TNG HP CA CHTăĐIM .................................. 76
6.1.ăCÁCăĐNHăNGHƾA ........................................................................................... 76
6.1.1. Chuynăđng tuytăđi................................................................................. 76
6.1.2. Chuynăđng tngăđi ............................................................................... 77
6.1.3. Chuynăđng theo ........................................................................................ 77

Cơ lý thuyết Bậc Cao đẳng
iv
6.2.ăCÁCăĐNH LÝ ................................................................................................... 77
6.2.1.ăĐnh lý hp vn tc ..................................................................................... 77
6.2.2.ăĐnh lý hp gia tc ...................................................................................... 78
6.3. BÀI TOÁN CHUYNăĐNG TNG HP ..................................................... 79
6.3.1. Các loi bài toán .......................................................................................... 79
6.3.2 Trình t gii ................................................................................................. 80
Chngă7. CHUYNăĐNG SONG PHNG CA VT RN ................................. 85
7.1. KHO SÁT CHUYNăĐNG TOÀN VT .................................................... 85
7.1.1.ăĐnhănghƿa ................................................................................................... 85
7.1.2. Mô hình ca vt rn chuynăđng song phng ............................................ 85
7.1.3. Phân tích chuynăđng song phng ............................................................. 86
7.1.4.ăPhngătrìnhăchuynăđng ca vt .............................................................. 87
7.2. KHO SÁT CHUYNăĐNG CAăĐIM THUC HÌNH PHNG ............ 87
7.2.1. Vn tc caăđim thuc vt ......................................................................... 87
7.2.2. Gia tc caăđim thuc vt .......................................................................... 92
7.3. BÀI TOÁN CHUYNăĐNG SONG PHNG ................................................ 94
7.3.1. Các dng bài toán ........................................................................................ 94
7.3.2.ăPhngăphápăgii ......................................................................................... 94
Chngă 8. CÁCă ĐNH LUT CA NEWTON VÀ PHNGă TRỊNHă VIă PHỂNă
CHUYNăĐNG .......................................................................................................... 99
8.1. CÁC KHÁI NIM .............................................................................................. 99
8.1.1. Chtăđim ..................................................................................................... 99
8.1.2.ăCăh ............................................................................................................ 99
8.1.3. Lc ............................................................................................................. 100
8.1.4. H qui chiu quán tính ............................................................................... 100
8.1.5. H đnăv ................................................................................................... 100
8.2.ăCÁCăĐNH LUTăĐNG LC HC CA NEWTON ................................ 100
8.2.1.ăĐnh lut quán tính (Định luật 1) .............................................................. 100
8.2.2.ăĐnh lutăcăbn (Định luật 2) .................................................................. 101
8.2.3.ăĐnh lut lc tác dng và lc phn tác dng (Định luật 3) ....................... 101

