TR<br />
<br />
NGăĐHăPH MăVĔNăĐ NG<br />
<br />
KHOA KỸ THU T CÔNG NGH<br />
*******<br />
ThS. NGUY N QU C B O<br />
ThS.ăĐỖ MINH TI N<br />
<br />
BÀI GI NG<br />
<br />
C ăLụăTHUY T<br />
(Dùng cho b căCĐ)<br />
<br />
Qu ng Ngãi ậ 05/2016<br />
<br />
Cơ lý thuyết<br />
<br />
Bậc Cao đẳng<br />
<br />
M CL C<br />
L IăNịIăĐ U .................................................................................................................1<br />
Ch<br />
<br />
ngă1. CÁC KHÁI NI MăC ăB N VÀ H TIểNăĐ TƾNHăH C .......................2<br />
<br />
1.1. CÁC KHÁI NI MăC ăB N ................................................................................2<br />
1.1.1. V t r n tuy tăđ i (v t r n) .............................................................................2<br />
1.1.2. L c .................................................................................................................2<br />
1.1.3. Các h l c khác..............................................................................................3<br />
1.1.4. Tr ng thái cân b ng .......................................................................................5<br />
1.2. MOMEN L C......................................................................................................5<br />
1.2.1. Momen c a m t l căđ i v i m t đi m ..........................................................5<br />
1.2.2. Momen c a m t l căđ i v i m t tr c ............................................................7<br />
1.2.3. Momen c a ng u l c ....................................................................................7<br />
1.3. H TIểNăĐ TƾNHăH C ....................................................................................8<br />
1.3.1.ăTiênăđ 1 (về 2 lực cân bằng) ........................................................................8<br />
1.3.2.ăTiênăđ 2 (thêm hoặc bớt một hệ lực cân bằng) ............................................8<br />
1.3.3.ăTiênăđ 3 (về qui tắc hình bình hành lực) .....................................................9<br />
1.3.4.ăTiênăđ 4 (về tác dụng tương hỗ) ................................................................10<br />
1.3.5.ăTiênăđ 5 (về hoá rắn) .................................................................................10<br />
1.4. LIÊN K T VÀ PH N L C LIÊN K T ...........................................................11<br />
1.4.1. Khái ni m ....................................................................................................11<br />
1.4.2. Các liên k tăth<br />
<br />
ng g p ...............................................................................11<br />
<br />
1.4.3.ăTiênăđ ăv ăgi iăphóngăliênăk tă(Tiên đề 6).................................................. 15<br />
1.5.ăBĨIăTOÁNăXÁCăĐ NH H L C .....................................................................16<br />
Ch<br />
<br />
ngă2. H L C PH NG ........................................................................................19<br />
<br />
2.1.ăHAIăĐ IăL<br />
<br />
NGăĐ CăTR NGăC A H L C ............................................19<br />
<br />
2.1.1. Vector chính c a h l c ph ng ....................................................................19<br />
2.1.2. Momen chính c a h l c ph ngăđ i v i m t đi m O ..................................23<br />
2.2. THU G N H L C PH NG ............................................................................23<br />
2.2.1.ăĐ nh lý d i l c song song............................................................................23<br />
2.2.2. Thu g n h l c ph ng v m t tâm ...............................................................25<br />
<br />
i<br />
<br />
Cơ lý thuyết<br />
<br />
Bậc Cao đẳng<br />
<br />
2.2.3. Các d ng chuẩn c a h l c ph ng.ăĐ nh lý Varignon .................................26<br />
2.3.ăĐI U KI N CÂN B NG C A H L C PH NG ..........................................28<br />
2.3.1.ăĐ nh lý v đi u ki n cân b ng .....................................................................28<br />
2.3.2. Các d ngăph<br />
<br />
ngătrìnhăcơnăb ng .................................................................28<br />
<br />
2.3.3. Các d ngăph<br />
<br />
ngătrìnhăcơnăb ng c a các h l căđ c bi t ...........................29<br />
<br />
2.4. BÀI TOÁN CÂN B NG V T R N.................................................................30<br />
2.4.1. Bài toán ........................................................................................................30<br />
2.4.2. Các d ng bài toán cân b ng .........................................................................30<br />
2.4.3. Trình t gi i bài toán cân b ng ....................................................................30<br />
2.4.4. Bài toán cân b ng h v t ..............................................................................34<br />
Ch<br />
<br />
ng 3. CÁCăBĨIăTOÁNăĐ C BI T......................................................................39<br />
<br />
3.1.ăBĨIăTOÁNăĐọNăVĨăBĨIăTOÁNăV T L T...................................................39<br />
3.1.1.ăBƠiătoánăđòn .................................................................................................39<br />
3.1.2. Bài toán v t l t .............................................................................................39<br />
3.2. BÀI TOÁN MA SÁT .........................................................................................41<br />
3.2.1. Mô hình th c t v ph n l c liên k t t a .....................................................41<br />
3.2.2. Tính ch t chung c a ma sát .........................................................................42<br />
3.2.3.ăĐi u ki n cân b ng c a v t khi có ma sát ...................................................43<br />
3.2.4. Bài toán cân b ng có ma sát ........................................................................43<br />
3.3. BÀI TOÁN TR NG TÂM ................................................................................47<br />
3.3.1. Tâm c a h l c song song ...........................................................................47<br />
3.3.2. Tr ng tâm c a v t r n ..................................................................................48<br />
3.3.3.ăCácăph<br />
Ch<br />
<br />
ngăphápăxácăđ nh tr ng tâm c a các v tăđ ng ch t ......................48<br />
<br />
ngă4. Đ NG H C CH TăĐI M .........................................................................52<br />
<br />
4.1. KHÁI NI M V Đ NG H C CH TăĐI M ...................................................52<br />
4.1.1. Nhi m v c aăĐ ng h c ch tăđi m .............................................................52<br />
4.1.2. Các khái ni m ..............................................................................................52<br />
4.1.3.ăCácăph<br />
<br />
ng pháp kh oăsátăđ ng h c ch tăđi m ..........................................53<br />
<br />
4.2. KH OăSÁTăĐ NG H C CH TăĐI M B NGăPH<br />
4.2.1.ăPh<br />
<br />
NGăPHÁPăVECTOR 53<br />
<br />
ngătrìnhăchuy năđ ng c a ch tăđi m ...................................................53<br />
<br />
ii<br />
<br />
Cơ lý thuyết<br />
<br />
Bậc Cao đẳng<br />
<br />
4.2.2. V n t c chuy năđ ng c a ch tăđi m ............................................................53<br />
4.2.3. Gia t c chuy năđ ng c a ch tăđi m.............................................................54<br />
4.3. KH Oă SÁTă Đ NG H C CH Tă ĐI M B NGă PH<br />
<br />
NGă PHÁPă TO<br />
<br />
Đ<br />
<br />
DESCARTES ............................................................................................................55<br />
4.3.1.ăPh<br />
<br />
ngătrìnhăchuy năđ ng ..........................................................................55<br />
<br />
4.3.2. V n t c.........................................................................................................56<br />
4.3.3. Gia t c chuy năđ ng c a ch tăđi m.............................................................56<br />
4.4. KH Oă SÁTă Đ NG H C CH Tă ĐI M B NGă PH<br />
T<br />
<br />
NGă PHÁP TO<br />
<br />
Đ<br />
<br />
NHIÊN ................................................................................................................57<br />
4.4.1.ăPh<br />
<br />
ngătrìnhăchuy năđ ng ..........................................................................57<br />
<br />
4.4.2. V n t c c a ch tăđi m .................................................................................57<br />
4.4.3. Gia t c .........................................................................................................58<br />
4.4.4. Các d ng chuy năđ ngăđ c bi t ...................................................................58<br />
4.5.ăBĨIăTOÁNăĐ NG H C C A CH TăĐI M ..................................................59<br />
4.5.1. Các lo i bài toán ..........................................................................................59<br />
4.5.2.ăPh<br />
Ch<br />
<br />
ngăphápăgi i bài toán ...........................................................................60<br />
<br />
ngă5. CHUY NăĐ NGăC ăB N C A V T R N ............................................65<br />
<br />
5.1. CHUY NăĐ NG T NH TI N C A V T R N ..............................................65<br />
5.1.1.ăĐ nhănghƿa ...................................................................................................65<br />
5.1.2. Tính ch tăc ăb n c a chuy năđ ng t nh ti n. ...............................................66<br />
5.2. CHUY NăĐ NG QUAY C A V T R N QUANH M T TR C C Đ NH66<br />
5.2.1.ăĐ nhănghƿa ...................................................................................................66<br />
5.2.2. Kh o sát chuy năđ ng toàn v t....................................................................67<br />
5.2.3. Kh o sát chuy năđ ng c aăcácăđi m thu c v t ............................................70<br />
5.3. BÀI TOÁN CHUY NăĐ NGăC ăB N C A V T R N ...............................72<br />
Ch<br />
<br />
ngă6. CHUY NăĐ NG T NG H P C A CH TăĐI M ..................................76<br />
<br />
6.1.ăCÁCăĐ NHăNGHƾA ...........................................................................................76<br />
6.1.1. Chuy năđ ng tuy tăđ i.................................................................................76<br />
6.1.2. Chuy năđ ng t<br />
<br />
ngăđ i ...............................................................................77<br />
<br />
6.1.3. Chuy năđ ng theo ........................................................................................77<br />
<br />
iii<br />
<br />
Cơ lý thuyết<br />
<br />
Bậc Cao đẳng<br />
<br />
6.2.ăCÁCăĐ NH LÝ...................................................................................................77<br />
6.2.1.ăĐ nh lý h p v n t c .....................................................................................77<br />
6.2.2.ăĐ nh lý h p gia t c ......................................................................................78<br />
6.3. BÀI TOÁN CHUY NăĐ NG T NG H P .....................................................79<br />
6.3.1. Các lo i bài toán ..........................................................................................79<br />
6.3.2 Trình t gi i .................................................................................................80<br />
Ch<br />
<br />
ngă7. CHUY NăĐ NG SONG PH NG C A V T R N .................................85<br />
<br />
7.1. KH O SÁT CHUY NăĐ NG TOÀN V T ....................................................85<br />
7.1.1.ăĐ nhănghƿa ...................................................................................................85<br />
7.1.2. Mô hình c a v t r n chuy năđ ng song ph ng ............................................85<br />
7.1.3. Phân tích chuy năđ ng song ph ng .............................................................86<br />
7.1.4.ăPh<br />
<br />
ngătrìnhăchuy năđ ng c a v t ..............................................................87<br />
<br />
7.2. KH O SÁT CHUY NăĐ NG C AăĐI M THU C HÌNH PH NG ............87<br />
7.2.1. V n t c c aăđi m thu c v t .........................................................................87<br />
7.2.2. Gia t c c aăđi m thu c v t ..........................................................................92<br />
7.3. BÀI TOÁN CHUY NăĐ NG SONG PH NG ................................................94<br />
7.3.1. Các d ng bài toán ........................................................................................94<br />
7.3.2.ăPh<br />
Ch<br />
<br />
ngăphápăgi i .........................................................................................94<br />
<br />
ngă 8. CÁCă Đ NH LU T C A NEWTON VÀ PH<br />
<br />
NGă TRỊNHă VIă PHỂNă<br />
<br />
CHUY NăĐ NG ..........................................................................................................99<br />
8.1. CÁC KHÁI NI M ..............................................................................................99<br />
8.1.1. Ch tăđi m.....................................................................................................99<br />
8.1.2.ăC ăh ............................................................................................................99<br />
8.1.3. L c .............................................................................................................100<br />
8.1.4. H qui chi u quán tính ...............................................................................100<br />
8.1.5. H đ năv ...................................................................................................100<br />
8.2.ăCÁCăĐ NH LU TăĐ NG L C H C C A NEWTON ................................100<br />
8.2.1.ăĐ nh lu t quán tính (Định luật 1) ..............................................................100<br />
8.2.2.ăĐ nh lu tăc ăb n (Định luật 2) ..................................................................101<br />
8.2.3.ăĐ nh lu t l c tác d ng và l c ph n tác d ng (Định luật 3) .......................101<br />
<br />
iv<br />
<br />