Bài giảng Phần 1: Cơ sở về máy tính

ầ ơ ở ề

Ph n 1 C s v máy tính

KHOA CÔNG NGH THÔNG TIN

Ạ Ọ

ƯỜ

Ệ Ộ NG Đ I H C BÁCH KHOA HÀ N I

Bài giảng tin học nâng cao

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính

2

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính

3

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ữ ệ

ệ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u (1)

Thông tin (information) là khái niệm trừu tượng, Giúp chúng ta hiểu và nhận thức thế giới:

Dự báo thời tiết

Thông tin có thể truyền từ người này sang người khác

Thời sự

4

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ữ ệ

ệ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u (2)

Dữ liệu là cái mang thông tin

Dấu hiệu

Tín hiệu

Cử chỉ, hành vi

5

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính

6

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

ầ

1.1. Máy tính và ph n c ng

ị

ầ

1.1.1. Máy tính đi n tệ ử 1.1.2. L ch s phát tri n ể ử 1.1.3. Các thành ph n c b n ơ ả

7

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

ầ

1.1. Máy tính và ph n c ng

ị

ầ

1.1.1. Máy tính đi n tệ ử 1.1.2. L ch s phát tri n ể ử 1.1.3. Các thành ph n c b n ơ ả

8

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ặ

ắ

ơ Máy tính có m t kh p n i

9

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

ạ

ố

Các lo i máy tính truy n th ng

ạ

ử ụ

Phân lo i theo kh năng s d ng chung: ả  Máy tính lớn (Mainframe Computers).

 Máy tính loại nhỏ (Mini Computers).

 Máy vi tính ( Micro Computers).

10

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

ạ

ố

Các lo i máy tính truy n th ng

ạ

ử ụ

Phân lo i theo kh năng s d ng chung: ả  Máy tính lớn (Mainframe Computers).

 Máy tính loại nhỏ (Mini Computers).

 Máy vi tính ( Micro Computers).

11

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Mainframe Computers

ượ

ự

ừ ờ ỳ ầ

• Đ c xây d ng t

th i k đ u (1950s).

ắ

ớ

ả

ế i quy t các

• Đ t. S d ng trong các công ty l n, gi ử ụ ệ ớ . công vi c l n

ỗ ợ

ườ

• H tr hàng trăm ng

ệ i cùng làm vi c (100 – 500).

12

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

ạ

ố

Các lo i máy tính truy n th ng

ạ

ử ụ

Phân lo i theo kh năng s d ng chung: ả  Máy tính lớn (Mainframe Computers).

 Máy tính loại nhỏ (Mini Computers).

 Máy vi tính ( Micro Computers).

13

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Mini Computers

ố

ệ

t chính: ườ

i dùng h n (10 – 100). ẻ ơ

• Cũng gi ng nh các máy Mainframe • S khác bi ự • H tr ít ng ỗ ợ • Nh h n và r h n ỏ ơ

14

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

ạ

ố

Các lo i máy tính truy n th ng

ạ

ử ụ

Phân lo i theo kh năng s d ng chung: ả  Máy tính lớn (Mainframe Computers).

 Máy tính loại nhỏ (Mini Computers).

 Máy vi tính ( Micro Computers).

15

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Micro Computers

ử ụ

ỏ ẻ

ề

ợ

ườ

ng ng

i dùng

ượ

• S d ng vi x lý (CPU). ử • Nh , r , hi u năng cao,… ệ • Phù h p cho nhi u đ i t ố ượ • Còn đ ọ

c g i là máy tính cá nhân – personal computer.

16

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ạ

ạ Các lo i máy tính hi n đ i

ề

ệ

ả

S d ng nhi u trong công nghi p và gi

ử ụ i trí:  Máy tính xách tay – Portable Computers.

 Máy tính mạng – Networked Computers.

 Máy tính “nhúng” – Embedded Computers.

 Máy tính chuyên dụng – Special Purpose

Computers

17

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ạ

ạ Các lo i máy tính hi n đ i

ề

ệ

ả

S d ng nhi u trong công nghi p và gi

ử ụ i trí:  Máy tính xách tay – Portable Computers.

 Máy tính mạng – Networked Computers.

 Máy tính “nhúng” – Embedded Computers.

 Máy tính chuyên dụng – Special Purpose

Computers

18

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Portable Computers

ộ ạ

 Là m t d ng máy tính cá nhân.

ể

 Máy tính đ bàn (

Desktop Computers)

 Máy tính xách tay ( Laptop).

ỏ

PDA Personal Digital

 Máy tính b túi ( Assistants )

19

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ạ

ạ Các lo i máy tính hi n đ i

ề

ệ

ả

S d ng nhi u trong công nghi p và gi

ử ụ i trí:  Máy tính xách tay – Portable Computers.

 Máy tính mạng – Networked Computers.

 Máy tính “nhúng” – Embedded Computers.

 Máy tính chuyên dụng – Special Purpose

Computers

20

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Networked Computers

ạ

ố

ế ị ạ

• Là các máy tính n i m ng (thông qua thi

t b m ng):

ầ ổ ứ

ở ộ

ạ

• Không c n

c ng, kh i đ ng thông qua m ng,…

ệ ề

ụ

ặ

• Ho c có h đi u hành chuyên d ng

21

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ạ

ạ Các lo i máy tính hi n đ i

ề

ệ

ả

S d ng nhi u trong công nghi p và gi

ử ụ i trí:  Máy tính xách tay – Portable Computers.

 Máy tính mạng – Networked Computers.

 Máy tính “nhúng” – Embedded Computers.

 Máy tính chuyên dụng – Special Purpose

Computers

22

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Embedded Computers

ắ

ế ị

ụ

ệ

• G n trong các thi

t b gia d ng, máy công nghi p

ườ

ử ụ

ế ị ệ

ả ơ

• Giúp ng

i dùng s d ng thi

t b hi u qu h n

23

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ạ

ạ Các lo i máy tính hi n đ i

ề

ệ

ả

S d ng nhi u trong công nghi p và gi

ử ụ i trí:  Máy tính xách tay – Portable Computers.

 Máy tính mạng – Networked Computers.

 Máy tính “nhúng” – Embedded Computers.

 Máy tính chuyên dụng – Special Purpose

Computers

24

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Special purpose computers

ỗ ợ

ụ

ệ

• H tr các công vi c chuyên d ng

ế ế ặ

• Thi

t k đ c bi

ệ t

25

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ỏ

H i đáp

26 26

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

ầ

1.1. Máy tính và ph n c ng

ị

ầ

1.1.1. Máy tính đi n tệ ử 1.1.2. L ch s phát tri n ể ử 1.1.3. Các thành ph n c b n ơ ả

27

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ệ

Các th h máy tính

ự

ể

ề

ự

ề

S phát tri n v công ngh

ệ  S phát tri n v máy tính ể

28

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ệ ầ

Th h đ u – bóng đèn chân không (vacumm tube)

ử ụ

ạ

ả

c s d ng làm các b ng m ch

ệ

ể

• 1930’s : bóng đèn đ ượ ề tín hi u đi u khi n (electric circuits or switches)

29

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1946 ENIAC

ENIAC Electronic Numerical Integrator and Calculator

ầ

ệ

ớ

• Máy mainframe đ u tiên

v i công ngh bóng chân không:

ướ

ộ

• Kích th

c: dài 10m, r ng 3m, cao 3m.

ự

ệ

ượ

• Trong 1 giây th c hi n đ

30 c 3 phép toán. ạ ọ

ườ ơ ở ọ ệ ả Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1951 – UNIVAC 1

UNIVAC I UNIVersal Automatic Computer

• Cũng là máy mainframe dùng bóng đèn chân không.

ươ

• Là máy tính th

ạ ầ ng m i đ u tiên.

ự

ệ

• Th c hi n 30000 phép toán / 1 giây

31

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ệ ứ

ệ

ẫ

Th h th hai – công ngh bán d n (diodes, transistors)

ẫ

ượ

ạ

• 1947 : bóng bán d n đ

c phát minh t

i Bell Laboratories

ẫ

ượ

ử ụ

• Bóng bán d n đ

c s d ng thay bóng đèn chân không

32

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1954 TRADIC

TRADIC TRAnsistorized Airborne DIgital Computer

ử ụ ầ • Máy tính đ u tiên s d ng hoàn toàn bóng bán d n:ẫ

• 8000 transistors

• Nhanh h nơ

ỏ ơ

• Nh h n

• R h n. ẻ ơ

33

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ệ ứ

ệ

ạ

Th h th ba – công ngh vi m ch ( IC – integrated circuit)

ế ế

ự

ầ

ạ

ệ t k ra vi m ch đ u tiên d a trên công ngh

• 1959 – thi silicon (silicon chip or microchip)

ệ

ạ

• Trên 1 vi m ch tích h p hàng tri u transitors ợ

34

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1960 – IBM 360

t k trên

• Thi ế ế công ngh ICệ

• T c đ tính toán: ộ ố ỷ phép toán 1000 t trong 1 giây

35

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ạ

Vi m ch – Integrated Circuits

ỏ ơ

• Nh h n,

• R h n, ẻ ơ

ả ơ

ệ

• Hi u qu h n

36

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ệ ứ ư

ử

Th h th t

– Vi x lý (Microprocessor)

ế ế t k

• Microprocessor = Central Processing Unit (CPU) thi trong 1 chip đ nơ

• 1971 : Intel 4004

ố

ầ ứ

• t n s 108KHz , ch a 2300 transistors

37

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ử

Vi x lý Microprocessor

ử ụ

• Intel Corp. s d ng chip Intel 4004 trong các máy tính (calculator)

38

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1975 – Altair 8800

Máy tính cá nhân đ u ầ tiên – Altair 8800

39

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Microprocessor

40

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ạ

Giai đo n 1976 1981

Kaypro

Commodore PET 2001

Osbourne

Tandy TRS-80

41

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1981 – IBM PC

ế ệ

Th h máy tính cá ớ ớ ế nhân m i v i ki n trúc m IBMở

42

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1984 – Apple Macintos

43

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

1990 … Personal Computers

ộ

ố

• T c đ vi x lý tăng nhanh: ử

• CPU 1 lõi,

• CPU đa lõi

ế

•Ki n trúc ít thay đ i ổ

44

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ướ

Xu h

ng ngày nay

Nhanh h nơ Nh h n ỏ ơ R h n ẻ ơ D s d ng ễ ử ụ

h nơ

45

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ỏ

H i đáp

46 46

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

ầ

1.1. Máy tính và ph n c ng

ị

ầ

1.1.1. Máy tính đi n tệ ử 1.1.2. L ch s phát tri n ể ử 1.1.3. Các thành ph n c b n ơ ả

47

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Máy tính cá nhân

ậ

ầ

ế ị

ầ

 Các thành ph n v t lý c u ấ ượ ộ ạ t o nên m t máy tính đ c ọ t b ph n thi g i là các c ngứ .

ế ị

ầ

ấ

 Thi

ứ t b ph n c ng r t đa

d ng:ạ  Nhiều nhà sản xuất.

 Nhiều tính năng riêng,…

48

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ắ Nguyên t c chung

49

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ơ ả

ầ

Các thành ph n c b n

INPUT

SYSTEM UNIT

OUTPUT

PERMANENT STORAGE

50

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ơ ồ ươ

S đ t

ng tác logic

Processor Processor

Control Control Control Control UnitUnit UnitUnit

Arithmetic Arithmetic Arithmetic Arithmetic Logic Unit (ALU) Logic Unit (ALU) Logic Unit (ALU) Logic Unit (ALU)

Instructions Instructions DataData Informatio Informatio nn

DataData

Information Information

Memory Memory

Input Input Devices Devices

Output Output Devices Devices

Instructions Instructions DataData Informatio Informatio nn

Storage Storage Devices Devices

51

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ầ Các thành ph n bên trong

ố

ộ

Tháo các c vít

 m n p h p ở ắ

52

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ầ Các thành ph n bên trong

ạ ơ ả

 Phân lo i c b n nh ư power supply

sau:  Bản mạch chính –

drive bays

mainboard.

processor

 Khối xử lý trung tâm – CPU.

 Bộ nhớ chính –

RAM.

 Bộ nhớ ngoài –

HDD.

 Các khe cắm, giao

ports memory

tiếp…

sound card video card

53

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ả

ạ

B n m ch chính mainboard

ấ

ả

B n ch t:

ạ

ệ

ố

ầ

ệ ớ

• Là các m ch đi n và tín hi u n i các thành ph n v i nhau.

ứ

ố

ữ

ế

• Ch a các c u n i, qu n ả ầ ế t lý giao ti p gi a các thi bị

ứ

ẩ

ế ị t b

• Ch a nhi u chu n giao ề ể ế ố ế ti p đ k t n i các thi nh :ư

• chu n CPU ẩ

• HDD, CDROM,..

• AGP, PCI, USB, …

54

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

55

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ả

ạ

B n m ch chính mainboard

ề

ấ

 Có nhi u hãng s n xu t mainboard: ả

ọ

 L a ch n mainboard l u ý:

 Intel, Asus, Gigabyte,Foxconn, ECS,… ự  tính ổn định cao  dễ dàng kết nối thêm các thiết

bị khác.

 Phụ thuộc vào CPU:

• Kiểu chân cắm: Socket xxx • Kiểu CPU: đơn, kép, 4 lõi,… • Tốc độ CPU (xung đồng hồ)

 Phụ thuộc vào RAM:

• Kích thước RAM tối đa (số khe RAM) • Tần số kênh nối BUS.

 Tính tích hợp: VGA, Sound, Net,..

56

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ ố

ầ Thành ph n h th ng

INPUT

SYSTEM UNIT

OUTPUT

PERMANENT STORAGE

 CPU (Central Processing Unit)  B nhộ

ớ  RAM  ROM or ROM BIOS

 Các khe c mắ

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

57 57

ố ử

Kh i x lý trung tâm CPU

ứ

ạ

CPU – Central Processing Unit : ch a các vi m ch đi n t

ệ ử

ớ ộ

ữ ệ

ệ

ế

ấ

ớ

• giao ti p v i b nh trung tâm l y câu l nh và d li u

ự

ệ

ươ

• th c hi n các câu l nh ch

ng trình

58

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ấ

ầ

C u trúc thành ph n CPU

59

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ầ

ấ

C u trúc thành ph n CPU

60

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ướ

ự

ủ

ệ

Các b

c th c hi n c a CPU

Bước 1. Nạp ấ ữ ệ L y mã l nh và d ớ ệ ừ ộ b nh chính li u t

Memory

Bước 2. Giải mã

ế

ộ

ể

ệ

Bước 4. Lưu kết quả ớ ả Ghi k t qu ra b nh chính

Processor

Chuy n mã l nh thành phép toán ươ ứ t ng ng

ALU

Control Unit

ự

ệ

Bước 3. Thực thi Th c hi n phép toán

61

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

CPU : Transistor & Speed & Size

ố

ấ

: s transistors tăng g p 2

ớ

ậ ị Đ nh lu t Moore ỳ ầ l n v i chu k 1824 tháng

62

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ố ử

Kh i x lý trung tâm CPU

Có 2 dòng CPU chính:

 Họ Intel: Pentium, Celeron, Xeon,..

 Họ AMD: Sempron, Athlon,..

ọ

L u ý khi l a ch n CPU: ự

ư  Chọn dòng CPU hợp lý.

 Chọn kiểu CPU: lõi đơn, kép, lõi 4

 Chọn tốc độ xử lý

63

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

ớ

B nh chính – main memory

 RAM Random Access Memory:

 Lưu trữ dữ liệu tạm thời (khi máy còn hoạt động)

 Lưu trữ hệ điều hành + các phần mềm cần chạy

 Là bộ nhớ chính trao đổi dữ liệu với CPU.

64

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

ớ

B nh chính – main memory

ủ

ưở

ế

ả

ớ

c c a RAM có nh h

ng l n đ n

Kích th ướ ệ ố h th ng:  Xác định xem có thể chạy với HĐH nào,

ậ

ọ

ố

 Cho phép bao nhiêu chương trình chạy T c đ truy nh p d li u cũng quan tr ng ữ ệ

ộ không kém

ệ

ề

Có nhi u công ngh : DRAM, DDR,..

 Thông dụng : DDR2

65

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ROM – Read Only Memory

ỉ ọ

ộ

ớ

Vùng b nh ch đ c:

 Tích hợp trên các thiết bị

 Nội dung được cài đặt tại nơi sản xuất thiết bị

66

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ROM – Read Only Memory

ứ

 Ch c năng chính:

 Chứa các phần mềm thực hiện các công việc của thiết

bị (firmware).

 Đôi khi được gọi: ROM BIOS (Basic Input/Output

System)

67

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ớ ệ

ộ

B nh đ m CACHE

ằ

ặ

• CACHE: có th ể n m trong CPU, ho c ngay bên ngoài CPU

ậ

ớ

• CPU truy nh p d ữ ệ li u trong CACHE ơ nhanh h n so v i RAM

ố

ộ ử

ữ ệ ừ

ậ

ộ

RAM

ố

 T c đ x lý CPU >> t c đ truy nh p d li u t ố  Đ tăng t c:

ể  Các khối dữ liệu từ RAM được nạp vào CACHE khi cần

 CPU thao tác với dữ liệu trên CACHE

68

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

ớ B nh ngoài

INPUT

SYSTEM UNIT

OUTPUT

ế ị

ớ

Các thi

ư t b nh ngoài nh :

PERMANENT STORAGE

ổ

ề

•

đĩa m m, Floppy Disk,

• CDROM, DVD,

ổ

ứ

•

đĩa c ng HDD,

• ….

69

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

ớ B nh ngoài

ữ

ươ

ắ

ữ ệ ng trình,d li u sau khi t

t máy.

ữ ệ

ầ

 L u tr ch  Cho phép truy nh p d li u khi c n. ậ

70

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

Đĩa m m – floppy disk

ặ

ể Đ c đi m chính:

ượ

• Dung l

ng : 1.44M

ướ

• Kích th

c : 3.5”

ặ

• Có 2 m t đĩa

shutter

ử ụ

ụ

ạ

• Ph m vi s d ng: không thông d ng

shell

ầ

• Laptop: h u nh không có.

liner

ử ụ

• Desktop: ít s d ng.

magnetic coating

metal hub

71

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr

flexible thin film ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

Đĩa c ng – Hard Disk

ặ

ể Đ c đi m chính:

ượ

• Dung l

ớ ng l n.

ươ

ụ

• Là n i cài đ t HĐH và các ặ ứ ng trình ng d ng. ch

ử ụ

ạ

ộ

• Ph m vi s d ng: r ng

ề ổ ứ

• M t máy tính PC: có th ể ộ c ng. có nhi u

72

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ạ ộ

ắ

Nguyên t c ho t đ ng

ữ ệ

Bước 3. ị ị Xác đ nh v trí d li u ọ ầ c n đ c

Bước 2. ầ Các t ng đĩa quay khi máy tính ch y.ạ

ọ ẽ ọ ữ ệ

ầ

Bước 4. ầ Đ u đ c s đ c d li u ạ ị i v trí c n thi t

ế t

ố

ề

ể

ầ

ọ

ị ộ

Bước 1. ể ả Kh i qu n lý đi u khi n d ch chuy n đ u đ c và ơ đ ng c quay đĩa

73

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ứ

ấ

C u trúc đĩa c ng

74

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ữ ữ ệ

ư

ứ

L u tr d li u trong đĩa c ng

ị

Đ n v : sector = 512 byte

ư

Các vòng có ố s sector là nh nhau.

Sector stores up to 512 bytes of data

75

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

Quan h HDD RAM

RAM

Operating system Operating system interface interface

Operating system Operating system instructions instructions

ươ ng trình ữ ượ ư c l u tr trong

• Ch đ HDD

Web browser Web browser instructions instructions

Web browser Web browser window window

ượ

• Khi kích ho t, ạ ươ ch ng trình đ ạ n p vào RAM.

Word processing Word processing program window program window

Word processing Word processing program program instructions instructions

RAM

• CPU th c hi n ệ ự ươ ng trình các ch xong:

ậ

ổ

• c p nh t thay ậ đ i trong HDD

Web browser program Web browser program instructions are instructions are removed from RAM removed from RAM

Web browser Web browser window is no longer window is no longer displayed on displayed on desktop desktop

76

• xóa ch ươ ng ỏ trình kh i RAM

ọ ả ơ ở ệ ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Ổ ứ

c ng ngoài

ễ

ừ ơ

n i này

• D dàng mang t ơ sang n i khác.

ế ố

ế

• K t n i qua các giao ti p:

• USB 2.0

• IEEE 1394, FireWare 800

• Ethernet

•S d ng: ử ụ

ữ ữ ệ

• L u tr d li u

ữ

ạ

• L u tr trong m ng

77

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

CD ROM Compact disc readonly memory

Nh n nút m n p.

ở ắ

ấ

ướ

ườ

ng có kích th

• Th 700M

ượ

ọ

ầ

ằ

ọ

• Đ c g i là đĩa quang, đ c ọ b ng đ u đ c laze

Cho a vào. đĩ

ậ

ộ ọ ừ ổ ứ

• T c đ đ c ch m h n so ố ớ v i đĩa t ( c ng)

•Phân lo i:ạ

Nh n nút

óng n p.

ấ

đểđ

ắ

• CD –R

• CD RW

78

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

CD R và CD RW

ổ

ả CD W & Ph i có ỗ ợ ề ầ ph n m m h tr ghi

ầ

ỉ

CDR (compact discrecordable) —ch ghi 1 l n

ể

Không th xóa ữ ệ D li u trên CD

CDRW (compact discrewritable) ề ầ

ể

ạ

ặ

—có th xóa, ho c ghi l

i nhi u l n

ổ ả CDW & Ph i có ỗ ợ ề ầ ph n m m h tr Xóa & ghi

79

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ữ ữ ệ

ư

L u tr d li u trên CD

ằ

• Các sector có c ướ kích th b ng nhau.

ữ ệ

ừ

• D li u ghi t trong ra ngoài

Chỉ có 1 vòng xoắn ốc, chia thành các sector

disc sectors

80

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

DVD Digital Video Disc or Digital Versatile Disc

• Phân lo i:ạ

ộ

• M t m t : 4.7GB ặ

• Hai m t : 8.5GB ặ

• H tr các chu n:

ổ ọ

ỗ ợ ẩ • DVDR, DVD+R, DVDRW, DVD+RW, DVDRAM, DVD ROM • DVD+R DL (DVD Recordable Double Layer), DVDR DL • C n có ầ đ c/ghi DVD

81

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

BluRay and HD DVDs

 HD by Toshiba

 Single layer 20 GB

 Double layer 30 GB

 Triple layer 51 GB  BluRay by Sony and Pioneer  Single layer 25 GB

 Double layer 50 GB

 Sony & TDK have shown BD-Re (re-recordable) up to 200 GB (using 6 layers)

82

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Flash sticks or memory USB

ế ố ớ

ổ

• K t n i v i máy tính qua c ng USB

ướ

ạ

• Kích th

c : đa d ng : 1G, 2G,..

ử ụ

ộ

• S d ng r ng rãi:

ữ ữ ệ

• L u tr d li u cá nhân,

ế ị t b

• S d ng trong các thi ử ụ nghe nhìn

83

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ZIP disks & REV disks

ZIP Drives:

 750 MB with Zip-750

 250 MB

 Legacy 100 MB

REV Disks

 30 GB & 75 GB

84

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

PCMCIA, PC cards

PCMCIA – Personal Computer Memory Card International Association

85

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ị

ạ

Thi

t b ngo i vi

INPUT

SYSTEM UNIT

OUTPUT

PERMANENT STORAGE

ườ

ệ

ớ

i dùng làm vi c v i máy

ế ị ỗ ợ t b h tr ng Các thi ơ ệ ậ thu n ti n h n:

ữ ệ

ậ

• Nh p d li u vào (Input)

ấ ữ ệ

• Xu t d li u ra (Output)

86

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ị

Thi

ữ ệ t b vào d li u Input

ữ ệ

• Chuy n d li u vào ể máy tính

• M t s thi ộ ố

ế ị t b :

ộ

• chu t, bàn phím,

ệ ử

• bút đi n t

• nút b m đi n t ấ

ệ ử ,

• camera,mic,…

87

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ế ị

ữ ệ

Thi

t b ra d li u – output

ị ữ ệ ừ

ể

ườ

• Hi n th d li u t

máy tính cho ng

i dùng.

ụ

• Ví d : Màn hình, Máy in, Loa.

88

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Màn hình CRT

ắ

ế

Bước 5. ng b n các ố tia electron đ n màn hình

Bước 3. D ữ ự ươ ệ li u “t ng t ” ệ ử g i tín hi u ế ế đ n đèn chi u

Bước 1. CPU ử ệ g i tín hi u ố ả nh s (digital) ế ạ đ n c c màn hình .

c phân

Bước 4. D ữ ệ ượ li u đ chia thành các ỏ màu đ , xanh, l c.ụ

ộ ụ ủ

ể ả c a 3 màu đ

Bước 6. Các đi m nh ượ là h i t c ể ệ th hi n trên màn hình.

ữ ệ

Bước 2. C c màn hình ạ ổ ừ ữ ệ ố ể chuy n đ i t d li u s ự ươ sang d li u “t ng t ” (analog)

ỉ c 15”, 17” ám ch

ướ ườ

ộ

Kích th đ dài đ

ng chéo màn hình

89

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ỏ

H i đáp

90 90

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính

91

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ụ ề

ư

ấ

Ví d v in n : x a và nay

 Th công ủ  R t nhi u ng

ấ ả ự

ườ ề i ị ể ẩ ph i chu n b đ ấ ệ th c hi n in n

ế ỷ

ưở

X ng in th k 16

92

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ướ

Tr

c đây …

ặ ộ

ắ

ở

ộ

ự

S p đ t n i dung b i các b ký t

93

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ướ

Tr

c đây…

ự ộ

ớ

 T đ ng hóa v i máy đánh

chữ  Giảm bớt sai sót  Giảm bớt công việc  Tăng hiệu quả

94

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Ngày nay…

 S d ng máy in: ử ụ  In đẹp hơn,  Nhanh hơn,  Thuận tiện hơn,…

95

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Ngày nay…

ế

ả

 Làm th nào “b o” máy

in làm vi c?ệ  Kết nối với máy tính

 Cài đặt các phần mềm thích hợp.

 Chạy phần mềm trên máy tính, yêu cầu máy in thực hiện.

ầ

 Ph n m m là gì ? ề

96

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ề

ệ

ầ

ề Khái ni m v ph n m m

ề

ầ

 Ph n m m (software):

 Là chương trình chạy trên máy

tính,

ấ

 Thực hiện một công việc cụ thể.  B n ch t : ả  Là tập các câu lệnh yêu cầu

máy tính thực hiện

 Các câu lệnh ở đây là các mã máy mà CPU hiểu và thực hiện được.

ườ

 L p trình viên là ng

ậ  Dùng một hoặc nhiều ngôn ngữ

lập trình

 Viết ra các chương trình phần

mềm.

97

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính

98

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ơ

ị

Đ n v thông tin

ị

ỏ

ệ

 Đ n v nh nh t là bit (ký hi u b). ấ  1 Byte = 8 bits (ký hi u B).  Kilobytes (KB)

 1KB = 1,024 bytes = 210 B.

 Megabytes (MB)

 1MB = 1,048,576 bytes = 220 B.

 Gigabytes (GB)

 1GB = 1,073,741,824 bytes = 230 B.

 …

99

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

BIT – BInary digiT

ặ

ộ

• M t bit có 2 tr ng thái : 0 ho c 1 ạ

• 0 = OFF ; 1 = ON

ON

OFF

100

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ể

ễ

ố Bi u di n s và phép toán

ụ

 Các h c s thông d ng: ệ ơ ố  Hệ cơ số 2 : [01]

 Hệ cơ số 10: [0123456789]

 Hệ cơ số 16:

[0123456789ABCDEF]

 Ví d :ụ

 Cơ số 2 : 1 1111 0100B  Cơ số 10 : 500

 Cơ số 16 : 1F4H

101

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ể

ổ

Chuy n đ i : h 2 – h 10

ượ

ể

ề

c hi u là các dãy

ố ị

ườ

ệ ơ ố

ử ụ i dùng quen s d ng h c s 10.

+ an1.2n1 +…+ a0.20

Các s trong máy tính đ u đ ố ệ ơ ố s nh phân (0,1): h c s 2 Ng (anan1…a0)2 = an.2n Ví d :ụ

 02 = 0; 102 = 2

 10012 = 1.23 + 0.22 +0.21 + 1.20 = 9

102

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ể

ổ

Chuy n đ i : h 10 – h 2

ể ừ ệ ơ ố

h c s 10 sang

 Chuy n t ơ ố c s 2:  D = số cần chuyển

 Chia D (chia nguyên) liên tục cho 2 cho tới khi kết quả phép chia = 0

 Lấy phần dư các lần chia viết theo thứ tự ngược lại

103

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ể

ệ

ổ

Chuy n đ i : h 10 – h 2

ầ

 Ph n nguyên

 Chia liên tiếp cho 2.

 Viết phần dư theo chiều ngược lại.

 Ph n phân ầ

 X = phần phân.

 Nhân X với 2  kết quả:

• Phần nguyên (0,1)

• Phần phân

 Lặp lại từ bước đầu, đến khi muốn

dừng hoặc kết quả=0.

 Viết các phần nguyên theo đúng thứ

tự được kết quả.

104

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ể

ổ

Chuy n đ i : h 16 – h 2

ữ ố ủ

ế

ể

ứ

 Căn c vào b ng chuy n đ i, thay th 1 ch s c a s ố ổ

ằ

ị

ả h 16 b ng 4 bit nh phân.

ệ  Ví d :ụ

 AH = 1100B

 7H = 0111B

  A7H = 1100 0111B

105

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ệ

ể

ổ

Chuy n đ i : h 2 – h 16

ộ ừ

ả

 Nhóm 4 bit m t t

ả ph i sang trái r i căn c vào b ng ệ ế ằ

ứ ứ

ổ

ồ ữ ố ươ chuy n đ i, thay th b ng ch s t

ng ng trong h 16.

ể  Ví d :ụ

1111100B

= 0111 1100B

= 7AH

106

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ớ ố

ị

Các phép toán v i s nh phân

ơ ả

Các phép toán c b n:

 Phép cộng.

 Số âm.

 Phép trừ.

 Phép nhân.

 Phép chia

 …

107

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

ị

ố C ng hai s nh phân

ố

ớ

ừ

 C ng có nh các c p s cùng ặ ph i sang trái

ộ ị v trí t

ộ

ả  B ng c ng ả  Ví dụ

 1010 + 1111 = 11001

108

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ố

S bù và S âm

 S bù m t ộ

ố  Đảo tất cả các bit của một số nhị phân ta được số bù

một của nó.

ộ ộ

ượ

ủ

ố

ấ

 L y s bù m t c ng 1 ta đ

ị c s bù hai c a s nh

ố phân ban đ u.ầ

 Ví d :ụ

 B = 1001

 Bù một của B: 0110

 Bù hai của B: 0111

109

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ừ

Phép tr : B1 – B2

ữ ố ủ

ữ ố

ủ

ố

 B2 + bù hai c a B2 = 0 (l y s ch s = s ch s c a ấ

B2).

ể

ố ố ủ

ủ

ụ

 Có th coi bù hai c a B2 là s đ i c a B2. ủ  B1 – B2 = B1 + bù hai c a B2.  Ví d : 1010 – 0101 = ?

 Bù một của 0101: 1010

 Bù hai của 0101 = 1010 + 1 = 1011

 1010 – 0101 = 1010 + 1011 = 0101

(chỉ lấy 4 bit kết quả !!!)

110

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Phép nhân

 Nhân t

trái ph i qua trái theo

ừ cách thông th

ả ngườ

 B ng nhân ả  Ví dụ

 1011 x 101 = 110111

111

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

Phép chia

ố

ư ố ệ

ố

ị

ụ

Chia s nh phân gi ng nh s h 10. Ví d :11101/101=101, d 100.

112

ơ ở ọ ệ ả ườ ạ ọ Bài gi ng Tin h c c s Khoa Công ngh thông tin Tr ộ ng Đ i h c Bách Khoa Hà N i

ộ

N i dung trình bày

ầ

ế

ầ

1.1. Khái ni m thông tin và d li u ữ ệ ệ 1.2. Máy tính và ph n c ng ứ 1.3. Ph n m m máy tính ề 1.4. D li u s trong máy tính ố ữ ệ 1.5. Thông tin c n bi

t khi mua máy tính