Bài giảng Khái niệm về quá trình tàn tật và cách phòng ngừa - ThS. Lê Nam Long

Bài học này cung cấp các khái niệm cơ bản về sức khỏe, quá trình tàn tật và các biện pháp phòng ngừa. Mục tiêu chính là giúp người học hiểu rõ định nghĩa sức khỏe theo WHO, nắm vững quá trình dẫn đến tàn tật, và biết cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Nội dung bao gồm định nghĩa về sức khỏe, các yếu tố ảnh hưởng, quá trình tàn tật, phân loại và nguyên nhân tàn tật, hậu quả của tàn tật, và các biện pháp phòng ngừa ở các cấp độ khác nhau.

Bài học này dành cho cán bộ y tế, sinh viên ngành y, và những người quan tâm đến lĩnh vực phục hồi chức năng và phòng ngừa tàn tật.

Bài học trình bày chi tiết về quá trình tàn tật, bắt đầu từ nguyên nhân gây bệnh (vật lý, hóa học, sinh học, di truyền), qua quá trình bệnh lý, và cuối cùng là các can thiệp y học. Tàn tật được mô tả như một quá trình bao gồm khiếm khuyết (sự mất mát hoặc bất thường về cấu trúc hoặc chức năng), giảm khả năng (mất hoặc giảm chức năng thực hiện hoạt động), và cuối cùng là tàn tật (tình trạng cản trở người đó thực hiện vai trò trong gia đình và xã hội).

Bài học cũng phân loại tàn tật theo nhiều tiêu chí, bao gồm theo thể bệnh (tinh thần, thể chất, đa tàn tật) và theo chương trình PHCN dựa vào cộng đồng (khó khăn về vận động, học hành, nhìn, nghe nói, hành vi, động kinh, mất cảm giác). Nguyên nhân tàn tật có thể do bệnh, tuổi cao, tai nạn, hoặc tật bẩm sinh, thái độ xã hội tiêu cực, hoặc do y học phát triển cứu sống bệnh nhân nặng.

Hậu quả của tàn tật được xem xét ở các cấp độ khác nhau: đối với xã hội (giảm năng suất lao động, tăng chi phí hỗ trợ), đối với gia đình (gánh nặng kinh tế và chăm sóc), và đối với bản thân người tàn tật (giảm chất lượng cuộc sống, kỳ thị xã hội).

Cuối cùng, bài học nhấn mạnh các biện pháp phòng ngừa tàn tật theo ba cấp độ: phòng ngừa cấp I (ngăn ngừa khiếm khuyết), phòng ngừa cấp II (ngăn ngừa giảm khả năng), và phòng ngừa cấp III (ngăn ngừa tàn tật). Các biện pháp cụ thể bao gồm tiêm chủng, phát hiện và điều trị sớm bệnh tật, đảm bảo dinh dưỡng, tuyên truyền giáo dục sức khỏe, cung cấp nước sạch và vệ sinh môi trường, phát triển mạng lưới phục hồi chức năng, và tạo điều kiện cho người tàn tật học hành, làm việc, và hòa nhập xã hội.