GV: Phạm Khác Liệu
Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học, ĐH Huế
Chương 5.
QUẢN LÝ MÔI TRƯỜNG
5.1. Một số khái niệm cơ bản về quản lý MT
5.2. Cơ sở của quản lý môi trường
5.3. Các công cụ quản lý môi trường
5.4. Quản lý môi trường ở Việt Nam
Bài giảng Khoa học Môi trường 5 - 1
GV: Phạm Khác Liệu
Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học, ĐH Huế
5.1. Một số khái niệm cơ bản về QLMT
•Quản lý môi trường:tổng hợp các biện pháp luật pháp,
chính sách, kinh tế, kỹ thuật, xã hội thích hợp nhằm bảo
vệ chất lượng môi trường sống và phát triển bền vững
kinh tế xã hội.
•Phân biệt 2mảng QLMT:
–quản lý nhà nước về MT
–quản lý MT doanh nghiệp
•Quy mô QLMT: toàn cầu,khu vực,quốc gia, tỉnh,huyện,
cơ sở sản xuất,hộ gia đình,..
Bài giảng Khoa học Môi trường 5 - 2
GV: Phạm Khác Liệu
Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học, ĐH Huế
5.1. Một số khái niệm cơ bản về QLMT
•Các nguyên tắc QLMT:
(1). Hướng tới mục tiêu phát triển bền vững
(2). Kết hợp các mục tiêu quốc tế-quốc gia-vùng lãnh thổ và cộng
đồng dân cư
(3). Dựa trên quan điểm tiếp cận hệ thống,thực hiện bằng nhiều
biện pháp và công cụ tổng hợp
(4). Xem phòng ngừa ưu tiên hơn xử lý,phục hồi
(5). Người gây ô nhiễm phải trả tiền (PPP –Polluter Pays
Principle)
Bài giảng Khoa học Môi trường 5 - 3
GV: Phạm Khác Liệu
Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học, ĐH Huế
5.2. Cơ sở của quản lý môi trường
5.2.1. Cơ sở khoa học
•Khoa học môi trường & các ngành KH tự nhiên khác: cơ sở lý
thuyết, các nguyên lý và quy luật,phương pháp luận nghiên
cứu MT.Ví dụ:để đánh giá thiệt hại do xả nước thải phải hiểu
về lý thuyết lan truyền chất ônhiễm trong nước.
•Khoa học quản lý, khoa học xã hội:lý luận về quản lý nhà nước,
quan hệ xã hội,…
•Khoa học kỹ thuật và công nghệ: các kỹ thuật, các công cụ xử lý
hoặc phòng ngừa ônhiễm; quan trắc,đánh giá chất lượng môi
trường …
Bài giảng Khoa học Môi trường 5 - 4
GV: Phạm Khác Liệu
Khoa Môi trường, Trường ĐH Khoa học, ĐH Huế
5.2. Cơ sở của quản lý môi trường
5.2.2. Cơ sở pháp luật
•QLMT dựa trên các quy định pháp luật về môi trường
•Luật pháp quốc tế - các điều ước quốc tế về môi trường
–điều chỉnh quan hệ quốc gia-quốc gia, quốc gia-tổ chức quốc tế trong BVMT
–các loại hình: Công ước,Thỏa thuận,Nghị định thư… (Ví dụ: Công ước Khung của
LHQ về BĐKH, Thỏa thuận Paris về BĐKH, Nghị định thư Kyoto về cắt giảm KNK…)
–qua 2bước: ký kết (bởi đại diện quốc gia/chính phủ)và phê chuẩn (bởi quốc hội)
–hiện có khoảng trên 300 công ước quốc tế về MT
•Luật pháp quốc gia về môi trường:
–điều chỉnh quan hệ giữa các công dân và giữa công dân với nhà nước về BVMT
–các loại hình:có thế khác nhau ởcác nước
–Ở Việt Nam: Luật (Quốc hội)>> Nghị định (Chính phủ)>> Thông tư (Bộ).
Bài giảng Khoa học Môi trường 5 - 5