Bài giảng Kinh tế vĩ mô: Chương 3 - Nguyễn Hoài Bảo

Chia sẻ: Hgfch Hgfch | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

113
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nội dung trình bày của chương 3 Xác định sản lượng cân bằng trong ngắn hạn nằm trong bài giảng kinh tế vĩ mô nhằm giúp học viên phân biệt được khung thời gian: ngắn hạn và trung hạn dài hạn, ảnh hưởng có nó đến các mô hình lý thuyết một cách cơ bản.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Kinh tế vĩ mô: Chương 3 - Nguyễn Hoài Bảo

Xác định sản lượng cân bằng trong ngắn hạn [The Determination of Equilibrium Output in Short Run] Nguyễn Hoài Bảo Bộ môn Kinh tế học – Khoa Kinh tế Phát triển – Đại học Kinh tế TP.HCM August 5, 2010 Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 1
Nội dung bài giảng này: • Phân bi t đư c khung th i gian: ng n h n vs. trung h n vs. dài h n và nh hư ng c a nó lên các mô hình lý thuy t m t cách cơ b n. • Mô hình xác đ nh s n lư ng cân b ng trong ng n h n trong th trư ng hàng hóa và d ch v (mô hình đư ng chéo c a Keynes). • Chính sách ngân sách (tài khóa) c a chính ph trong vi c đi u ch nh nh ng dao đ ng c a s n lư ng trong ng n h n. • Ngh ch lý ti t ki m: đi u gì s x y ra n u t t c m i ngư i đ u t n ti n hơn? Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 2
1. Khung thời gian trong phân tích vĩ mô Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 3
Hãy hình dung: 1. Hư ng ng l i kêu g i “Ngư i Vi t Nam dùng hàng Vi t Nam”, nhi u ngư i tiêu dùng đã ch n s n ph m làm trong nư c và do v y doanh s c a các doanh nghi p tăng lên nhanh chóng. 2. Nhưng chuy n gì s x y ra n u không ai nêu lên kh u hi u trên ho c nó không còn tác d ng? Rõ ràng là doanh s bán c a các doanh nghi p là ph thu c và n l c c nh tranh c a chính h t ch t lư ng cho đ n giá c . 3. Nhưng ngay khi các doanh nghi p n l c “h t m c”, r t nhi u s n ph m không th c nh tranh ngay l p t c đ i v i s n ph m đ n t nư c ngoài. Có nh ng y u t mà các doanh nghi p trong nư c c n r t nhi u th i gian đ đu i k p: trình đ c a lao đ ng, v n, và công ngh hi n đ i. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 4
Ngụ ý gì? • Quan sát 1 cho th y ngư i tiêu dùng (phía c u) quy t đ nh phía cung và lý thuy t kinh t xem v n đ này là phù h p trong phân tích “ng n h n”. • Quan sát 2 l i cho th y s n lư ng trong n n kinh t do phía cung quy t đ nh ch không ph i là phía c u, và lý thuy t kinh t xem vi c phân tích này phù h p trong khug th i gian “trung h n”. • Quan sát 3 l i cho th y trên t t c , có nh ng v n đ “s ng còn” c n r t nhi u th i gian đ thay đ i và lý thuy t kinh t cho r ng nó ch thích h p phân tích trong khung th i gian “dài h n”. • M i khung th i gian đ u có giá tr phân tích riêng c a nó! Ngắn hạn: Phía cầu quyết định sản lượng – Cầu quyết định cung Trung hạn: Phía cung quyết định sản lượng – Cung quyết định cầu Dài hạn: Trữ lượng vốn, chất lượng lao động, công nghệ và chất lượng quản trị quốc gia quyết định sản lượng – tăng trưởng trong dài hạn. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 5
Giả thuyết về khung thời gian trong lý thuyết kinh tế vĩ mô. • S khác bi t gi a các lý thuy t (trư ng phái) kinh t ch ng qua là s khác bi t trong quan đi m v s đi u ch nh các bi n giá c (giá và ti n lương) và t đó nh ư ng lên s n lư ng theo th i gian. • Ng n h n (the short-run): là th i gian không đ dài đ giá c đi u ch nh nên tr lư ng v n và lao đ ng có th không đư c toàn d ng và vì th s n lư ng có th ch ch kh i s n lư ng ti m năng. • Trung h n (the medium-run)*: là th i gian đ dài đ giá c đi u ch nh nhưng tr lư ng v n, lao đ ng ch m c t nhiên và trình đ công ngh là chưa th thay đ i. • Dài h n (the long-run): là th i gian đ dài đ công ngh có th c i ti n. • (*) Nhi u tác gi g i khung th i gian này là dài h n, n u v y thì tên g i “dài h n” trên tr thành r t dài h n (very long run). Ngắn hạn: P cố định, K và L có thể không đạt toàn dụng nên Y khác với tiềm năng. Trung hạn: P linh hoạt, K và L toàn dụng và Y bằng với tiềm năng. Dài hạn: Y tiềm năng có thể thay đổi vì K, L tiềm năng và công nghệ là thay đổi. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 6
Những sự kiện bên dưới phù hợp với khung thời gian phân tích nào? • Gói kích c u c a chính ph đã làm kinh t Vi t Nam tránh kh i suy thoái. • M cho r ng ph n l n thâm h t thương m i c a h ngày càng nhi u là do đ ng nhân dân t đ nh giá th p trong nh ng năm v a r i. • Hàng xu t kh u c a Nh t B n ngày càng kém c nh tranh so v i hàng xu t kh u c a Trung Qu c. • Cú s c c a giá d u l a năm 1972-73 đã làm thay đ i h n ngành công nghi p xe hơi: nh ng đ ng cơ ti t ki m xăng tr nên th nh hành. • Lãi su t gi m làm ngân hàng khó huy đ ng v n. • Nhi u ngư i lo ng i khi Vi t Nam là thành viên c a WTO thì th trư ng bán l trong nư c s thu c v các t p đoàn nư c ngoài. • Ch khi nào v n đ tham nhũng Vi t Nam đư c gi i quy t đúng m c thì tăng trư ng kinh t m i có th b n v ng. • N u Vi t Nam không kìm ch đư c l m phát cao hi n nay thì ti n đ ng ngày càng có xu hư ng m t giá. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 7
2. Mô hình xác định sản lượng trong ngắn hạn của nền kinh tế đóng. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 8
Nhớ lại: Các thành phần chi tiêu trong GDP • Tiêu dùng c a h gia đình (Consumption) • Đ u tư c a doanh nghi p (Investment) • Tiêu dùng c a chính ph (Government spending) • Xu t kh u (Export) – Nh p kh u (Import) = Xu t kh u ròng (Net export) hay cán cân thương m i (trade balance) • G i AE (aggregate expenditure) là t ng chi tiêu trong n n kinh t (phía c u)(*). • G i Y là t ng s n lư ng trong n n kinh t (phía cung). • (*) Sau này s th o lu n AE là t ng chi tiêu d ki n. AE = C + I + G Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 9
Tiêu dùng của hộ gia đình • Y u t chính nh hư ng lên tiêu dùng c a H là thu nh p kh d ng (disposable income) • Y u t khác: các bi n ngo i sinh – hình thành C0 • Thu nh p kh d ng là thu nh p sau khi đóng thu • Thu là ph n đóng cho chính ph sau khi tr ph n chính ph tr c p. • Hàm tiêu dùng là m t hàm hành vi mô t s thay đ i thu nh p kh d ng nh hư ng lên s thay đ i c a tiêu dùng và gi s là tuy n tính. • Tiêu dùng biên (marginal propensity to cunsume) cho bi t khi thu nh p kh d ng thay đ i 1 đơn v thì tiêu dùng thay đ i bao nhiêu đơn v ? • Thu nh p tăng s làm tiêu dùng có khuynh hư ng tăng nhưng s ít khi tăng đúng b ng thu nh p (tăng). C = C(Y-T) = C0 + c1(Y-T) YD = Y – T c1 = MPC = ∆C/ ∆(Y-T) 0 < MPC
Đồ thị hàm chi tiêu của thu nhập hộ gia đình C C = c0 + c1(Y-T) α c0 Y-T Tag(α) = c1 = MPC = ∆C/ ∆(Y-T) Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 11
Đầu tư • Đ u tư c đ nh (fixed investment): g m chi tiêu c a doanh nghi p vào máy móc, trang thi t b , nguyên v t li u và chi tiêu c a h gia đình vào nhà . • T n kho (inventory): là lư ng hàng hóa s n xu t ra nhưng chưa bán đư c: g m t n kho trong d ki n và ngoài d ki n. • Đ u tư d ki n (planned investment) là bao g m đ u tư c đ nh và t n kho d ki n. • Trong t ng giai đo n, đ u tư d ki n đư c xác đ nh trư c hay còn g i đ u tư là m t bi n ngo i sinh trong mô hình: đ u tư t đ nh. • Sau m i giai đo n, đ u tư d ki n s thay đ i theo chi u hư ng c a t n kho ngoài d ki n (unintended inventory - UI). • Sau cu i m i giai đo n s cho bi t lư ng đ u tư th c t (actual investment) c a giai đo n đó. I dự kiến (t) = I0(t) I thực tế (t) = I0 – ∆UI (t) Nếu UI(t) > 0 khi đó I0(t+1) tăng và ngược lại. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 12
Chi tiêu của chính phủ • Là lư ng chi tiêu cho hàng hóa và d ch v hàng năm c a chính ph . • Nó không bao g m các kho n chi tr b o hi m xã h i, lãi su t và tr n c a chính ph … • Trong mô hình lý thuy t, gi s r ng lư ng chi h ng năm c a chính ph là do chính ph t quy t đ nh, hay còn g i là chi tiêu t đ nh. • Trong mô hình lý thuy t, cũng gi s lư ng thu thu h ng năm c a chính ph là do chính ph t quy t đ nh, hay còn g i s thu thu t đ nh. • (Chênh l ch gi a thu và chi c a chính ph s t o ra tình tr ng cán cân ngân sách và chúng ta s th o lu n v n đ này nh ng bài gi ng sau.) T = T0 G = G0 Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 13
Cân bằng trong ngắn hạn: Y = AE • N n kinh t cân b ng khi t ng s n lư ng làm ra b ng v i t ng nhu c u đ i v i nó. • T ng nhu c u chính là t ng chi tiêu d ki n: AE = C + I + G • T ng s n lư ng làm ra là Y. • Bi n nào s đi u ch nh khi n n kinh t chưa cân b ng? Y = AE hay Y = C + G + I Hay Y = C0 + c1(Y-T0) + I0 + G0 Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 14
Cân bằng trong ngắn hạn: mô hình đường chéo Keynes AE 450 AE α E C0 + I0 + G0 – c1T0 Y* Y Y* = (C0 + I0 + G0 – c1T0)/(1-c1) Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 15
3. Chính sách tài khóa (ngân sách) của chính phủ Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 16
Nếu chính phủ tăng chi tiêu: G0 tăng AE 450 E1 AE E0 C0 + I0 + G1 – c1T0 C0 + I0 + G0 – c1T0 Y0* Y1* Y ∆G = G1 – G0 > 0 khi đó ∆Y* = Y*1 – Y*0 > 0; và ngược lại. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 17
Nếu chính phủ tăng Thuế: T0 tăng AE 450 AE E0 E1 C0 + I0 + G0 – c1T0 C0 + I0 + G1 – c1T1 Y1* Y0* Y ∆T = T1 – T0 > 0 khi đó ∆Y* = Y*1 – Y*0 < 0; và ngược lại. Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 18
Tổng kết chiều hướng tác động của các chính sách. • Tăng G ho c/và gi m T g i là chính sách m r ng tài khóa – ngân sách) s làm tăng thu nh p. • Gi m G ho c/và Tăng T g i là chính sách thu h p tài khóa – ngân sách) s làm gi m thu nh p. • M t (1) đơn v thay đ i trong G ho c T s d n đ n thay đ i x đơn v c a thu nh p và x đó đư c g i là s nhân (multiplier). • Trong đi u ki n bình thư ng, s nhân này l n hơn 1. • N u tăng G và T m t lư ng như nhau, s nhân s b ng 1 và g i đó là s nhân trong tình tr ng duy trì cân b ng ngân sách. • Trong mô hình, ngoài 2 bi n chính sách thì đ u tư và chi tiêu t đ nh cũng nh hư ng lên thu nh p cân b ng. Số nhân chi tiêu chính phủ: ∂Y*/ ∂G = ∆Y*/ ∆G = 1/(1-c1) Số nhân thuế: ∂Y*/ ∂T = ∆Y*/ ∆T = -c1/(1-c1) Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 19
Một cách xác định sản lượng cân bằng khác: IS • Ti t ki m c a h gia đình là ph n còn l i c a thu nh p kh d ng sau khi chi tiêu. • Ti t ki m c a chính ph (n u có) là ph n còn l i c a thu sau khi chi tiêu. • T ng ti t ki m qu c gia là bao g m ti t ki m c a h gia đình và ti t ki m chính ph • Doanh nghi p có ti t ki m không? • T ng ti t ki m b ng v i t ng đ u tư Sp ≡ Y – T – C = -C0 + (1-c1)(Y-T) Sg ≡ T – G S ≡ Sp + Sg = -C0 + T0 – G0 + (1-c1)(Y-T0) S = I hay -C0 + T0 – G0 + (1-c1)(Y-T0) = I0 Macroeconomics/Nguyễn Hoài Bảo 20