
CHƯƠNG 5. TIỀN TỆ VÀ CHÍNH SÁCH TIỀN TỆ
Chức năng của tiền tệ: Tiền tệ có 03 chức năng cơ bản:
a. Phương tiện thanh toán:
Tiền được dùng trong giao dịch mua bán hàng hàng hoá, dịch vụ.Nó
cho phép trao đổi giá trị mà không trao đổi hàng hoá trực tiếp.
b. Dự trữ giá trị:
Tiền hôm nay có thể được tiêu dùng giá trị của nó trong tương lai. Vì
thế nó tạo khả năng mở rộng sản xuất kinh doanh tăng thêm thu nhập
trong hiện tại nhưng có thể để dành một phần kết quả đạt được cho
tiêu dùng ngày mai.
c. Đơn vị hạch toán:
Tiền cung cấp một tiêu chuẩn giá trị, được dùng để đo lường giá trị
của các hàng hoá khác nhau. Nó còn làm cơ sở để hạch toán mọi hoạt
động kinh tế từ sản xuất đến lưu thông và tiêu dùng của mọi quốc
gia.
109

Các loại tiền:
a. Theo hình thức:
Tiền được biểu hiện dưới nhiều hình thức khác
nhau như tiền giấy, tiền kim loaị, tài khoản ngân
hàng, sổ tiết kiệm, tín phiếu …Không phải mọi loại
tìên trên đều có khả năng chuyển đổi dễ dàng.
110

b. Theo khả năng chuyển đổi từ một tài sản tài chính trở thành
một phương tiện có khả năng sẵn sàng được sử dụng cho việc
mua bán hàng hoá và dịch vụ gồm:
-Mo:Tiền mặt lưu hành với sự đa dạng về giá trị danh nghĩa
tuy không sinh lợi nhưng có khả năng sẵn sàng thanh toán cao
nhất.
-M1 =Mo +Tiền gửi tài khoản ngân hàng không kỳ hạn có thể
viết séc
- M1 được gọi là tiền giao dịch – Một trong những đại lượng đo
lường cung tiền chủ yếu của một quốc gia.
-M2 = M1 + Tiền gửi tiết kiệm có kỳ hạn ngắn
Vì khả năng thanh khoản tương đối cao của loại tiền này nên
cũng có nhiều nước xác định M2 là đại lượng đo cung tiền chủ
yếu.
111

Mức cung tiền và vai trò kiểm soát tiền tệ
của ngân hàng trung ương (NHTƯ)
1. Tiền cơ sở (tiền mạnh hay cơ số tiền )
Là tiền do ngân hàng trung ương phát hành, bao gồm
tiền mặt lưu hành và tiền dự trữ trong các ngân hàng.
H = U + R
Trong đó:H: tiền cơ sở.
U: tiền mặt lưu hành.
R : tiền dự trữ trong các ngân hàng.
112

2. Hoạt động của ngân hàng thương mại
(NHTM)
a. Khái niệm
NHTM là một loại hình doanh nghiệp kinh doanh tiền
tệ, một tổ chức môi giới tài chính. Hoạt động của nó cũng
như các tổ chức môi giới tài chính khác như quỹ tín dụng,
công ty bảo hiểm… là nhận tiền gửi của người này( cá nhân,
doanh nghiệp, các tổ chức xã hội….) và đem số tiền đó cho
người khác vay để sinh lợi .NH thu lợi nhuận trên cơ sở lãi
suất cho vay lớn hơn lãi suất tiền gửi.
113

