CH
ƯƠ
THIẾT BỊ BẢ
O VỆ CHỐNG SÉT
6.1. Mở đầu
6.2. Phươ
ng tiện bảo vệ chống quá
6.3. Khe hở phóng điện
BÀI GIẢNG KỸ THUẬT ĐIỆN CAO ÁP
3/31/2014 Page 1
6.4. Chống sét ống
6.5. Chống sét van
6.5. Lắp đ
ặt chống sét van
ƯƠ
NG 6 :
O VỆ CHỐNG SÉT
ng tiện bảo vệ chống quá
điện áp
BÀI GIẢNG KỸ THUẬT ĐIỆN CAO ÁP
ặt chống sét van
PHƯƠ
NG PHÁP BẢO VỆ CHỐNG SÉT
Mức bảo vệ này chủ yếu áp dụng đ
ối với các công trình dễ bị sét
các công trình điện bằng cách hư
ớng sét vào những
động có điều khiển vào những đ
iểm chính xác trên mặt
cột chống sét dựa trên nguyên tắc khoảng cách phóng
công trình cần bảo vệ và được nối đất theo các
đư
la tốt nếu vật cần bảo vệ nằm trong một hình côn góc nghiêng 45o.
lưới hoặc lồng Faraday. Đó là một mạng kín các thanh dẫn ngang và thanh dẫn dọc
Mức thứ nhất : bảo vệ chống sét đánh trực tiếp
và
3/31/2014 Page 2
lưới hoặc lồng Faraday. Đó là một mạng kín các thanh dẫn ngang và thanh dẫn dọc
vào hệ thống nối đất. Kích thước lưới cần nhỏ h
ơ
lưới ở phần phía trên. Phần phủ phía trên tương
đươ
kiến tạo màn chắn. Dây chống sét thuộc loại này. Chúng hình thành bảo vệ an toàn chông sét
cho các đường dây tải đ
iện. Nhiệm vụ của nó là thu hút các phóng
học có dòng điện lớn hơn dòng đ
iện tới hạn. Bảo vệ chống sét cho
tối ưu
opt. Khi

opt, "sự cố màn chắn" có thể xảy ra. Các cú sét có dòng
hạn có thể gây phóng điện vào dây dẫn.
NG PHÁP BẢO VỆ CHỐNG SÉT
ối với các công trình dễ bị sét
đánh, tránh sét đánh trực tiếp vào
ớng sét vào những
điểm định trước. Định hướng sét một cách chủ
iểm chính xác trên mặt
đất được thực hiện bằng các phương tiện sau :
cột chống sét dựa trên nguyên tắc khoảng cách phóng
điện : các kim thu sét đặt trên độ cao của
đư
ờng ngắn nhất. Có thể thấy rằng bảo vệ được xem
la tốt nếu vật cần bảo vệ nằm trong một hình côn góc nghiêng 45o.
ới hoặc lồng Faraday. Đó là một mạng kín các thanh dẫn ngang và thanh dẫn dọc được nối đất
và
tản dòng điện vào đất tại điểm sét đánh
ới hoặc lồng Faraday. Đó là một mạng kín các thanh dẫn ngang và thanh dẫn dọc được nối đất
ơ
n 15 m, các tanh dẫn đứng được đặt tại vị trí các nút
đươ
ng với vô số cột thu sét.
kiến tạo màn chắn. Dây chống sét thuộc loại này. Chúng hình thành bảo vệ an toàn chông sét
đánh
iện. Nhiệm vụ của nó là thu hút các phóng
điện sét, mà theo mô hình điện hình
iện tới hạn. Bảo vệ chống sét cho
đường dây xác định bởi góc bảo vệ
opt, "sự cố màn chắn" có thể xảy ra. Các cú sét có dòng
điện lớn hơn giá trị tới
Có nhiệm bảo vệ thiết bị của trạm biến áp hoặc các công trình
Một số thiết bị bảo vệ được dùng đ
ể phân tán n
kích -
BIL Basic Impulse Level) của các thiết bị khác nhau trong trạm biến áp (phối hợp
cách điện).
Nguyên lý của bảo vệ này là tạo ra một mạch
gây ra phóng điện hoặ dẫn dòng đ
iện xuống
điện áp là khe hở phóng đ
iện và chống sét van.
Mức thứ hai : Hạn chế điện áp dư bằng
biện
3/31/2014 Page 3
Để hạn chế quá điện áp (biên độ và thời
gian)
Suy yếu tự nhiên do tổn hao và hiệu ứng vầng quang
Suy yếu do khe hở phóng đ
iện hoặc chống sét van tác
Hạn chế quá điện áp (ví dụ xây dựng đư
ờng dây trú
Chuyển hướng hậu quả quá đ
iện áp (sử dụng dây chống sét
dẫn).
Loại bĐ Qđ
A (bảo vệ trạm biến áp bằng hệ thống cột chống sét)
Có nhiệm bảo vệ thiết bị của trạm biến áp hoặc các công trình
điện chống quá điện áp.
ể phân tán n
ăng lượng (đảm bảo mức cách điện xung
BIL Basic Impulse Level) của các thiết bị khác nhau trong trạm biến áp (phối hợp
Nguyên lý của bảo vệ này là tạo ra một mạch
điện cho phép tản dòng điện sét bằng cách
iện xuống
đất. Hai loại thiết bị được sử dụng để hạn chế
iện và chống sét van.
biện
pháp san phẳng
gian)
người ta tác động các biện pháp sau
Suy yếu tự nhiên do tổn hao và hiệu ứng vầng quang
iện hoặc chống sét van tác
động
ờng dây trú
được sét ví dụ trong các thung lũng).
iện áp (sử dụng dây chống sét
để tránh sét đánh trực tiếp vào dây
A (bảo vệ trạm biến áp bằng hệ thống cột chống sét)
Để bảo vệ một thiết bị cần
thiết bị bảo vệ luôn luôn được láp đ
ặt song song với thiết bị cần bảo vệ.
Khi QDA xuất hiện, thiết bị bảo vệ phải phải tác
dụng lên thiết bị cần bảo vệ
khi QĐA kết thúc, phải có khả năng cắt
đư
trạng thái làm việc ban đầu.
3/31/2014 Page 4
các yêu cầu trên, các thiết bị bảo vệ cần
thoả
đường đặc tính điện áp -
thời gian chậm trễ phóng
phải nằm thấp hơn đặc tính V-
S của thiết bị cần bảo vệ.
phải có khả nă
ng cắt nhanh hồ quang do dòng
nó tạo ra ngắn mạch xuống đất đ
ể tản dòng
máy cắt nhảy.
cần có điện áp dư bé hơn mức cách đ
iện của thiết bị cần bảo vệ
không được tác động khi có quá đ
iện áp nội bộ
ặt song song với thiết bị cần bảo vệ.
Khi QDA xuất hiện, thiết bị bảo vệ phải phải tác
động trước tiên, phải hạn chế điện áp tác
đư
ợc hồ quang do dòng điện kế tục sinh ra, phục hồi
thoả
mãn các điều kiện sau
thời gian chậm trễ phóng
điện (gọi là đường đặc tính volt-giây V-S)
S của thiết bị cần bảo vệ.
ng cắt nhanh hồ quang do dòng
điện kế tục gây nên. Khi thiết bị bảo vệ tác động,
ể tản dòng
điện sét : hồ quang cần phải được dập tắt trước khi
iện của thiết bị cần bảo vệ
iện áp nội bộ
Khe hở phóng điện
Thiết bị bảo vệ chống sét đầu tiên và cổ đ
iển nhất gồm hai
nối với dây dẫn và điện cực kia được nối đất
§ iÖn ¸ p
3/31/2014 Page 5
Khe hở phóng điện đư
ợc dùng chủ yếu ở các mạng
các mạng rất thường xuyên xuất hiện quá đ
iện áp và ở
nó là tạo ra một điểm yếu về cách điện như
ng trong mạng
xảy ra trước hết tại đây
iển nhất gồm hai
điện cực mũi nhọn trong đó một được
ợc dùng chủ yếu ở các mạng
điện áp thấp và trung áp, được láp đặt trong
iện áp và ở
đoạn gần trạm biến áp trung áp. Vai trò của
ng trong mạng
điện được kiểm soát để phóng điện có thể
Thêi gi an