ươ

Ch

ng 4 ­ CPU

ơ ọ ộ

ệ 1 . Khái ni m v  CPU CPU ( Center Processor Unit ) Đ n v  x  lý trung tâm : Là m t linh ki n quan tr ng  ượ ư ộ ủ

ị ử ấ ủ ườ ể ộ ề ượ ự ệ c ví nh  b  não c a con  ử i, toàn b  quá trình x  lý, tính toán và đi u  ệ ạ c th c hi n t nh t c a máy tính, đ ng khi n đ u đ i đây.

ệ ợ

ệ ớ i hàng trăm tri u  ộ c tích h p trong m t di n tích r t

ệ 1 . Khái ni m v  CPU  Trong các CPU  Pentium 4 hi n nay có t ượ ế

ố ộ ủ

z  CPU là linh ki n quy t đ nh đ n  t c đ  c a máy tính,  ượ

ế c tính b ng MHz ho c GHz

con Transistor đ ả nh  kho ng 2 đ n 3cm2 ế ị ệ ố ộ ử t c đ  x  lý c a CPU đ .

1MHz = 1000.000 Hz 1GHz = 1000.000.000 Hz

ế

ế

ệ 1 . Khái ni m v  CPU ớ ấ Hãng s n xu t CPU l n nh t hi n nay là Intel ( M  ) hãng  ị ầ này chi m đ n 90% th  ph n v  CPU cho máy tính  ư ộ ố PC, ngoài ra còn có m t s  hãng c nh tranh nh   AMD, Cyrix, Nexgen, Motorola .

ế ố ế ệ  tác đ ng đ n hi u su t c a CPU

ấ ủ ỉ ộ ữ ệ ị 2. Các y u t  Đ  r ng Bus d  li u và Bus đ a ch  ( Data Bus và

ộ ộ Add Bus ) ố ộ ử ố ộ ữ ệ ố ộ  T c đ  x  lý và t c đ  Bus (t c đ  d  li u ra vào

ọ chân) còn g i là FSB

ướ ế ố  Dung l ượ  D i đây là chi ti ớ ệ ng b  nh  đ m  Cache ế ề t v  các y u t trên

ữ ệ

ộ ộ

2.1  Đ  r ng Bus d  li u và Bus đ a ch  (Data

ữ ệ ộ ộ ườ

Bus và Add Bus) Đ  r ng Bus d  li u là nói t

ớ ố ượ i s  l ng đ ng

ườ ướ i đây thì  CPU có 12 đ ng

ề ữ ệ ụ Nh  ví d  hình d ề ữ ệ ệ ừ

ề truy n d  li u bên trong và bên ngoài CPU ư ọ ộ ộ truy n d  li u ( ta g i đ  r ng Data Bus là 12  ế  Pentium 2 đ n  bit ), hi n nay trong các CPU t   ộ ộ Pentium 4 đ u có đ  r ng Data Bus là 64 bit

ữ ệ

ộ ộ

2.1  Đ  r ng Bus d  li u và Bus đ a ch  (Data

Bus và Add Bus)

ữ ệ

ộ ộ

2.1  Đ  r ng Bus d  li u và Bus đ a ch  (Data Bus và Add

ươ

T

nh  v y  thì đ  r ng Bus đ a ch  ( Add Bus ) cũng

ộ ộ ề

Bus) ự ư ậ ng t ố ườ là s  đ ỉ ở

ỉ ề ị ớ

ỉ ủ ộ

ng dây truy n các thông tin v  đ a ch  . ị ỉ ị  đây có th  là các đ a ch  c a b  nh  RAM, đ a ch ể ử ể ạ ế ị t b  ngo i vi v v .. đ  có th  g i  ả ế ị t b  này thì CPU ph i có   các thi ượ

c truy n đi qua các Bus

ườ

ng đ a ch  là 8 đ

ng thì CPU s  qu n

Đ a ch   ổ các c ng vào ra và các thi ậ ữ ệ ừ ho c nh n d  li u t ị ị ỉ ủ đ a ch  c a nó và đ a ch  này đ ỉ ị đ a ch . ế ố ườ ả ử  s  : N u s  đ ỉ ượ 8 = 256 đ a ch

c 2

ư

Gi lý đ ệ   Hi n nay trong các CPU Pentium 4 có 64 bít đ a ch  và nh ậ v y chúng qu n lý đ

ượ 64  đ a ch  nh  .

c 2

ố ộ

ố ộ ử :

ố ộ ượ c

ặ ủ tính b ng MHz ho c GHz

ứ z  Thí d  m t CPU Pentium 3 có t c đ  800MHz t c là

ở ầ ố ố ộ  t n s  800.000.000 Hz , CPU pentium

ứ ộ ở ầ ố  t n s

ố ộ ử 2.2 T c đ  x  lý và t c đ  Bus c a CPU ủ T c đ  x  lý c a CPU  ( Speed )  ố ộ ạ z  Là t c đ  ch y bên trong c a CPU, t c đ  này đ ằ ụ ộ ộ nó dao đ ng  ố ộ 4 có t c đ  là 2,4GHz t c là nó dao đ ng  2.400.000.000 Hz

ố ộ

ố ộ ử :

ố ộ ượ c

ặ ủ tính b ng MHz ho c GHz

ứ z  Thí d  m t CPU Pentium 3 có t c đ  800MHz t c là

ở ầ ố ố ộ  t n s  800.000.000 Hz , CPU pentium

ứ ộ ở ầ ố  t n s

ố ộ ử 2.2 T c đ  x  lý và t c đ  Bus c a CPU ủ T c đ  x  lý c a CPU  ( Speed )  ố ộ ạ z  Là t c đ  ch y bên trong c a CPU, t c đ  này đ ằ ụ ộ ộ nó dao đ ng  ố ộ 4 có t c đ  là 2,4GHz t c là nó dao đ ng  2.400.000.000 Hz

ố ộ

ố ộ :

ủ ọ

ố ộ ử 2.2 T c đ  x  lý và t c đ  Bus c a CPU ủ T c đ  Bus c a CPU  ( FSB )  z  Là t c đ  d  li u ra vào các chân c a CPU ­ còn g i

ố ộ ữ ệ ướ c : Front Site Bus ( FSB )

là Bus phía tr ườ ủ ườ ấ Thông th ng t c đ  x  lý c a CPU th ng nhanh g p

ướ ụ i đây là thí d

ề ầ ố ọ ạ ề ủ ố ộ ố ộ ử nhi u l n t c đ  Bus c a nó, d minh ho  v  hai t c đ  này :

ố ộ ử

ố ộ

2.2 T c đ  x  lý và t c đ  Bus c a CPU

ộ ớ ớ ố ộ

ủ ị ố ộ ủ

ủ ệ ố

ộ ớ ệ 2.3 B  nh  Cache ( B  nh  đ m ) ớ ằ ộ B  nh  Cache là b  nh  n m bên trong c a CPU, nó  ậ ữ ệ có t c đ  truy c p d  li u theo k p t c đ  x a lý  ề ử ế ủ c a CPU, đi u này khi n cho CPU trong lúc x   ữ ệ ừ ờ ữ ệ ừ ả lý không ph i ch  d  li u t  RAM vì d  li u t ấ ả RAM ph i đi qua Bus c a h  th ng nên m t  ờ nhi u th i gian.

ộ ớ

ướ

ộ ớ ệ ượ ử

c khi đ

ớ ộ c x  lý , thông qua các l nh  ữ ệ ượ ạ ẵ ử

ườ ề ậ

2.3 B  nh  Cache ( B  nh  đ m ) ệ ộ ữ ệ M t d  li u tr ữ ậ ủ ợ g i ý c a ngôn ng  l p trình, d  li u đ c n p s n  ế ậ lên b  nh  Cache, vì v y khi x  lý đ n, CPU không  ờ ợ m t th i gian ch  đ i . Khi x  lý xong trong lúc đ

ng truy n còn b n thì CPU  ộ

ả ờ c

ả ấ ử ư ậ ớ ạ ư ạ ế i đ a t m k t qu  vào b  nh  Cache, nh  v y  l ề ượ ờ ườ ấ CPU  không m t th i gian ch  đ ng truy n đ gi i phóng .

ộ ớ ệ

ộ ề ệ

ắ ả

ệ ộ

ấ ớ ộ

ủ ằ ậ c làm b ng Ram tĩnh do v y giá thành c a

ộ ớ 2.3 B  nh  Cache ( B  nh  đ m ) ả ớ B  nh  Cache là gi i pháp làm cho CPU có đi u ki n  ườ ạ ộ ng xuyên mà không ph i ng t quãng  ho t đ ng th ớ ờ ậ ờ ữ ệ ch  d  li u, vì v y nh  có b  nh  Cache mà hi u  ề ả ử qu  x  lý tăng lên r t nhi u, tuy nhiên b  nh    ượ Cache đ ấ chúng r t cao .

ơ

ố ị ố ọ ố ọ ệ

ệ ề ạ ữ ệ Control Unit  : Kh i này chuyên t o ra các l nh đi u

ơ ồ ấ ạ ủ 3. S  đ  c u t o c a CPU ố CPU có 3 kh i chính đó là:  ALU ( Arithmetic Logic Unit ) : Đ n v  s  h c lo gic :   ơ ự Kh i này th c hi n các phép tính s  h c và logic c   ơ ở ả b n trên c  s  các d  li u . ố ư ề

ể ọ

ướ ứ ơ ể khi n nh  đi u khi n ghi hay đ c v v .. ệ Registers : Các thanh ghi : N i ch a các l nh tr c và

sau khi x  lýử

ơ ồ ấ ạ ủ

3. S  đ  c u t o c a CPU

ạ ộ

ạ ộ Nguyên lý ho t đ ng c a CPU z  CPU ho t đ ng hoàn toàn ph  thu c vào các mã l nh , mã   các câu l nh

ộ ượ ị c d ch ra t

ừ ả ế

ụ ệ ố ạ ệ l nh là tín hi u s  d ng 0,1 đ ư ậ ậ l p trình , nh  v y CPU s  không làm gì c  n u không  có các câu l nh h

ỉ ệ

ẽ ẫ ng d n . ươ

z  Khi chúng ta ch y m t ch

ng trình thì các ch  l nh c a

ướ ộ ượ ạ

ườ

ủ ỉ ệ c n p lên b  nh  Ram, các ch  l nh  ng trú trên

c d ch thành ngôn ng  máy và th ớ ủ

ở ạ

ươ ng trình đó đ ch ượ ị này đã đ các ngăn nh  c a Ram

ộ ữ  d ng 0,1

ẽ ọ

z  CPU s  đ c và làm theo các ch  l nh m t cách l n l

ỉ ệ ệ

ỉ ệ

ả ề

ầ ượ t. ộ ự Trong quá trình đ c và th c hi n các ch  l nh, các b   ệ ỉ ệ ẽ ả i mã s  gi gi i mã các ch  l nh này thành các tín hi u  ể đi u khi n .

ờ Các Đ i CPU ướ ờ

)

4. CPU đ i máy 586 ( tr

c đ i máy Pentium2

ướ ờ

CPU cho máy Pentium Pro còn g i là máy  586 , là th  h  máy tr

ọ c đ i Pentium 2

ế ệ

ướ ờ

)

c đ i máy Pentium2

ế  150 MHz đ n 233 MHz

ố ộ ố ộ ớ ộ ả

4. CPU đ i máy 586 ( tr ố ỹ Các thông s  k  thu t : ừ z  T c đ  CPU t z  T c đ  Bus là 66MHz z  B  nh  Cache 128K ấ z  Năm s n xu t : 1995 ­ 1996

5. CPU cho các máy Pentium 2

ượ

ộ ỉ ạ

CPU c a máy Pentium 2 đ

c hàn trên m t v  m ch

ừ ế  233 MHz đ n 450 MHz

ố ộ ố ộ ớ ộ ả

5. CPU cho các máy Pentium 2 ậ ố ỹ Các thông s  k  thu t z  T c đ  CPU t z  T c đ  Bus ( FSB ) là 66 và 100 MHz z  B  nh  Cache 128K ­ 256K ấ z  Năm s n xu t : 1997 ­ 1998 ỗ ợ ử ụ z  Mainboard h  tr  : s  d ng Mainboard có khe c m

Slot

6. CPU cho các máy Pentium 3

ố ộ

Nhãn CPU ghi 1000/256/133/1.7V nghĩa là T c đ  1000MHz /Cache L1: 256K / Bus 133 / Vcc 1,7V

256K­ 512K

ế ắ

6. CPU cho các máy Pentium 3 ậ ố ỹ Các thông s  k  thu t ế ố ộ  500 MHz đ n 1.300 MHz z  T c đ  CPU t ố ộ z  T c đ  Bus ( FSB ) 100 MHz và 133 MHz ớ ộ z  B  nh  Cache t ấ ả z  Năm s n xu t : 1999 ­2000 z  Đ  c m trên Mainboard là Socket 370

ấ ế  1.400 MHz đ n 2.000 MHz

ồ ạ

7. CPU cho các máy Pentium 4 7 ­1 :  CPU   Socket 423 z  CPU  Socket 423 s n xu t vào đ u năm 2001 ố ộ ừ z  T c đ  t ử ụ z  S  d ng Bus 100 MHz ọ z  La i CPU này có th i gian t n t

ắ i ng n

7 ­2  :  CPU   Socket 478

CPU cho máy Pentium 4 Socket 478

ế

1.400 MHz đ n 3.800 MHz ( 2006 ) và

ừ ớ ạ i h n cu i .

ừ ấ ừ

ế ụ ả

7 ­2  :  CPU   Socket 478 ố ỹ Các thông s  k  thu t : ố ộ ử z  T c đ  x  lý t ư ch a có gi ố ộ z  T c đ  Bus ( FSB ) 266, 333, 400, 533, 666, 800 MHz ế ớ ộ  256 đ n 512K z  B  nh  Cache t ả ế z  Năm s n xu t t  2002 đ n nay ( 2006) v n ti p t c s n  xu tấ ử ụ

ế ắ

z  S  d ng Mainboard có đ  c m CPU là Socket 478

7 ­3 :  CPU   Socket 775

CPU cho các máy Pentium 4 Socket 775 phân bi

t b ng

ệ ở ạ

ế

ệ ằ  c nh và không có chân

hai khuy t hình bán ngu t

ế

i h n cu i .

ế

ế  512K đ n 1MB ế  2004 đ n nay ( 2006) v n ti p

ừ ấ ừ ấ

7 ­3 :  CPU   Socket 775 ố ỹ Các thông s  k  thu t : ừ ố ộ ử  2.400 MHz đ n 3.800 MHz ( 2006  z  T c đ  x  lý t ớ ạ ư ) và ch a có gi ố ộ z  T c đ  Bus ( FSB ) 533, 666, 800 MHz ớ ộ z  B  nh  Cache t ả z  Năm s n xu t t ụ ả t c s n xu t . ử ụ

ế ắ

z  S  d ng Mainboard có đ  c m CPU là Socket 775

ấ ạ

ớ 8.   CPU hãng AMD m i nh t c nh tranh v i

Intel

CPU hãng AMD ­ Socket 939 ( ra đ i 2006 )

ấ ủ

9. Socket B/(LGA1366) : socket m i nh t c a Intel

ệ ạ

ỉ ỗ ợ

và hi n t

i m i ch  ch  h  tr  core i7