Bài giảng Sinh đại cương 1: Chương 6 - Sự trao đổi vật chất qua các màng tế bào

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:37

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Sinh đại cương 1" Chương 6 - Sự trao đổi vật chất qua các màng tế bào, được biên soạn gồm các nội dung chính sau: Phương pháp cô lập và quan sát màng plasma; Mô hình, đặc tính và chức năng của các màng; Các cơ chế vận chuyển các chất qua màng; Sự truyền tin qua màng;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Sinh đại cương 1: Chương 6 - Sự trao đổi vật chất qua các màng tế bào

Chương 6. Söï trao ñoåi vaät chaát qua caùc maøng teá baøo 1. Phöông phaùp coâ laäp vaø quan saùt maøng plasma 2. Moâ hình, ñaëc tính vaø chöùc naêng cuûa caùc maøng 3. Caùc cô cheá vaän chuyeån caùc chaát qua maøng 4. Söï truyeàn tin qua maøng
1. Phöông phaùp coâ laäp vaø quan saùt maøng plasma
Màng nguyên sinh chất của hồng cầu người chứa: 60% protein -  55% phospholipid -  25% cholesterol 40% lipid -  18% glycolipid -  2% acid béo kị nước
Phöông phaùp quan saùt •  Ñoâng lạnh ở -1500C, taùch 2 lôùp, phuû kim loaïi treân maët caét. •  SEM → maët caét gioáng con ñöôøng raûi soûi (do sự khảm protein).
Caùc moâ hình lòch söû cuûa maøng sinh hoïc -  Năm1899, Overton: một chất hòa tan trong một dung môi vô cực sẽ dễ thấm vào màng tế bào à  Màng tế bào được cấu tạo bởi các phân tử kỵ nước -  Năm 1915: màng được cô lập từ tế bào hồng cầu à Màng chứa lipid và protein
Caùc moâ hình lòch söû cuûa maøng sinh hoïc
Moâ hình maøng theå khaûm loûng = lôùp ñoâi phospholipid khaûm protein = maøng ñôn vò
Taát caû caùc maøng teá baøo •  + maøng ñôn vò •  + maøng theå khaûm loûng •  + lôùp ñoâi phospholipid khaûm protein •  [nhaân, ti theå, luïc laïp coù bao (2 maøng ñôn vò)] 8
Cöû ñoäng cuûa phospholipid (1) cöû ñoäng xoay voøng, (2) cöû ñoäng cuûa caùc chuoãi acid beùo, (3) khueách taùn ngang, (4) cöû ñoäng flip-flop 9
Cöû ñoäng cuûa protein maøng 10
2. Moâ hình, ñaëc tính vaø chöùc naêng cuûa caùc maøng Vùng tối Vùng sáng Moâ hình maøng theå khaûm loûng (Singer vaø Nicholson 1972)
Protein xuyên màng
Protein ngoại vi
Maøng nguyeân sinh chaát cuûa teá baøo ñoäng vaät Ba ñaëc tính caên baûn cuûa maøng: ♦ Loûng: lipid & protein cöû ñoäng khoâng ngöøng ♦ Khoâng caân xöùng: söï hieän dieän & hình theå protein ♦ Thaám choïn loïc: nöôùc, O2, CO2 khueách taùn töï do, ion coù höôùng vaø toác ñoä khaùc nhau (nhôø protein).
Yếu tố ảnh hưởng đến tính lỏng của màng -  Các chỗ xoắn tại các vị trí nối đôi trong đuôi kỵ nước của phospholipid -  Cholesterol: làm giảm tính lỏng khi ở nhiệt độ tương đối cao (37oC, người), hạn chế sự nén chặt của phospholid hạ thấp nhiệt độ cần để hóa rắn.
Tính không cân xứng: do phospholipid, protein, và sự khác biệt giữa hai bên màng
Caùc chöùc naêng caên baûn cuûa maøng Vận chuyển Enzyme Truyền tín hiệu Nhận biết Liên kết bộ xương tế bào Tiếp nối liên bào tế bào - tế bào và chất nền ngoài tế bào
3. Caùc cô cheá vaän chuyeån caùc chaát qua maøng
Tùy vào: –  Kích thước phân tử –  Nước hay các phân tử kị nước (hòa tan trong lipid) –  Sự phân cực (vô cực/hữu cực) –  Sự tích điện (anion/cation)
(1) Khueách taùn: chuyeån ñoäng töø nôi coù noàng ñoä cao tôùi nôi coù noàng ñoä thaáp, theo khuynh ñoä (gradient) noàng ñoä (töï sinh) Nguyeân taéc: “Xuoáng” (theo) khuynh ñoä noàng ñoä rieâng cuûa moãi chaát ÔÛ caân baèng, caùc phaân töû qua laïi (khoâng thay ñoåi noàng ñoä trong moãi ngaên)