BS Trần Đặng Xuân Tùng- BVĐK VẠN HẠNH ĐH-KHTN-ĐHQG TPHCM 26/04/2016

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

1. Trình bày được 02 rối loạn về chức năng co bóp của dạ

dày.

2. Giải thích được cơ chế bệnh sinh của loét dạ dày tá

tràng

3. Kể được 06 tác nhân ảnh hưởng đến bệnh lý dạ dày tá

tràng.

4. Trình bày được cơ chế bệnh sinh của tiêu chảy. 5. Trình bày được cơ chế bệnh sinh của tắc ruột. 6. Kể được 3 nhóm nguyên nhân gây kém hấp thu.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

- Giải phẫu: bắt đầu từ miệng, thực quản, dạ dày, ruột. - Cấu trúc: niêm mạc, dưới niêm, cơ, thanh mạc - Sinh lý: gồm 4 chức năng chính co bóp, tiết dịch, hấp thu, bài tiết - Rối loạn chức năng tiêu hoá có thể xảy ra ở bất kỳ đoạn nào của ống tiêu hoá. Nhưng quan trọng và phổ biến nhất là những rối loạn tại dạ dày và ruột

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

ĐẠI CƯƠNG HỆ TIÊU HÓA

Lớp niêm mạc tế bào tiết nhầy và tế bào tuyến

Lớp dưới niêm mạc mô liên kết lỏng lẻo có một lưới mao mạch dày đặc

Lớp cơ trơn

Cấu trúc

Lớp thanh mạc giảm ma sát và chống dính

Co bóp

Tiết dịch

Chức năng

Hấp thu

Bài tiết

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

ĐẠI CƯƠNG HỆ TIÊU HÓA

Lớp niêm mạc

Lớp dưới niêm mạc

Lớp cơ trơn

Lớp thanh mạc

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

 Dạ dày có 2 chức

năng chính :co bóp, tiết dịch

 Thay đổi thể tích nhờ trương lực và nhu động

 Có 2 trạng thái rối

loạn chức năng co bóp: tăng và giảm co bóp dạ dày

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

RỐI LOẠN TIÊU HÓA TẠI DẠ DÀY

Rối loạn chức năng tiết dịch

Rối loạn chức năng co bóp

Tăng co bóp Giảm co bóp

Giảm tiết dịch

Tăng tiết dịch

Trạng thái không acid

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Nguyên nhân: Thức ăn, thuốc có tính chất kích thích Viêm dạ dày Tắc môn vị giai đoạn đầu Mất cân bằng thần kinh thực vật Hậu quả: tăng trương lực, tăng nhu động Đau rát vùng thượng vị Do tăng co bóp tăng trương lực Làm hai thành dạ dày áp sát vào nhau lám tăng áp lực dạ dày đẩy hơi ra ngoài

Thức ăn chưa được nhào trộn chưa ngấm dịch dạ dày gây tiêu

chảy

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Nguyên nhân:

Tắc môn vị ( giai đoạn sau) Mất cân bằng thần kinh thực vật

Tâm lý lo lăng sợ hải Hậu quả: trương lực và nhu động giảm → đáy dạ dày sa xuống, sự lưu thông thức

ăn bị chậm lại

Triệu chứng: đầy bụng, khó tiêu

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

 Ngoại tiết: HCl, Pepsinogen,

chất nhầy

 Nội tiết:

Histamin,Somatostatin, Gastrin

Histamin (TB ECL) Gastrin (TB G)

↓(+)

HCl

(TB thành hay TB viền)

↑(-)

Somatostatin (TB D)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

RỐI LOẠN TIÊU HÓA TẠI DẠ DÀY TIẾT DỊCH

Giảm tiết dịch

Tăng tiết dịch

Trạng thái không acid

mất nước do sốt

loét tá tràng

loét môn vị

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Sự cân bằng giữa các yếu tố huỷ hoại và các yếu tố bảo vệ

Các yếu tố huỷ hoại

Các yếu tố bảo vệ

-Ngoại sinh: rượu, thuốc…

-Nội sinh: HCl, Pepsin…

- Hàng rào niêm mạc dạ dày…

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Vai trò của Helicobacter pylori

Đặc điểm vi trùng học -Vi khuẩn gram âm -Urease -Phospholipase -Cytotoxin(VacA, CagA)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Helicobacter pylori (Hp)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CƠ CHẾ BỆNH SINH CỦA LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG

Vai trò của thuốc kháng viêm không steroid

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CƠ CHẾ BỆNH SINH CỦA LOÉT DẠ DÀY TÁ TRÀNG

Vai trò của thuốc kháng viêm không steroid

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

TĂNG YẾU TỐ HỦY HOẠI

BỆNH LÝ

LOÉT DẠ

H.pylori

Các yếu tố khác

Thuốc kháng viêm không steroid

DÀY TÁ TRÀNG

GIẢM YẾU TỐ BẢO VỆ

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

THĂNG BẰNG DỊCH BÌNH THƯỜNG Ở RUỘT

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Cơ chế hấp thu Natri ở tế bào nhung mao ruột non

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Định nghĩa: Tiêu chảy là tình trạng bệnh lý xảy ra khi có một hay nhiều yếu tố sau: 1. Sự gia tăng bất thường của lượng

phân hằng ngày

2. Sự gia tăng bất thường của lượng

nước trong phân

3. Sự gia tăng bất thường số lần đi

tiêu

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

 Bốn cơ chế chính gây tiêu chảy 1. Tiêu chảy thẩm thấu 2. Tiêu chảy tiết dịch 3. Tiêu chảy do rối loạn nhu động ruột 4. Tiêu chảy do tổn thương niêm mac ruột

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Tổn thương thực thể

Rối loạn tiết dịch Rối loạn co bóp

TIÊU CHẢY

Mãn

Mất muối

Cấp 

Mất nướcMáu cô RLCHNhiễm toan

Giảm hấp thu 

Thiếu vitamin khối lượng tuần hoàn giảm Thoát huyết tươngDãn mạch đạm, Fe, Ca....  Giảm HA 

Suy dinh dưỡng Thiếu máu Trụy tim mạch

Nhiễm độc thần kinh

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

- Định nghĩa: Là tình trạng bệnh lý xảy ra khi đoạn ruột bị tắc, không lưu thông được

- Nguyên nhân:

+ Nguyên nhân cơ học: thắt ruột, dính ruột,u chén ép… + Nguyên nhân cơ năng: Do rối loạn cân bằng thần kinh thực vật (liệt dây TK X sau phẫu thuật…)

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

 Thay đổi về nhu động ruột  Thay đổi về dịch ruột và hơi trong ruột  Thay đổi về tạp khuẩn ruột  Thay đổi về lưu lượng máu  Các rối loạn chuyển hóa và ảnh hưởng

toàn thân: mất nước điện giải → sốc giảm thể tích.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Thường xảy ra sau phẫu thuật vùng bụng, mức độ liệt tùy theo sự va chạm vào ruột và thời gian mổ , cơ chế chưa rõ nhưng có lẽ do kích thích phản xạ ức chế nhu động ruột.

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

- Đại cương: Hấp thu là chức năng quan trọng nhất của ruột. Các điều kiện để hấp thu tốt + Thức ăn phải được chuyển thành dạng có thể hấp thu được ( Tiết dịch, co bóp) + Niêm mạc hấp thu phải toàn vẹn, đủ rộng và được cấp máu đầy đủ + Tình trạng toàn thân đảm bảo

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

NGUYÊN NHÂN KÉM HẤP THU

NGOÀI ỐNG TIÊU HÓA Các bệnh nội tiết

ỐNG TIÊU HÓA ¤Dạ dày ¤Gan mật ¤Tụy

RUỘT •Nhiễm khuẩn,độc •Giảm diện hấp thu •Thiếu men bẩm sinh •Rối loạn tuần hoàn tại ruột

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

TRIỆU CHỨNG 1. Tiêu chảy 2. Sụt cân 3. Yếu cơ, phù 4. Chướng bụng, sôi bụng 5. Dị cảm, co giật 6. Đau xương 7. Vọp bẻ, yếu cơ 8. Xuất huyết dưới da, tiêu ra máu 9. Tăng sừng hoá, quáng gà 10. Viêm lưỡi, viêm môi miệng 11. Thiếu máu

CƠ CHẾ 1. Tăng tiết dịch và giảm hấp thu nước, các chất điện giải. 2. Kém hấp thu mỡ, protein và carbohydrate 3. Kém hấp thu protein 4. Sự lên men các carbohydrates bởi vi khuẩn đường ruột. 5. Giảm hấp thu vitamin D và calcium 6. Giảm hấp thu calcium 7. Mất nhiều Kali 8. Kém hấp thu Vitamin K 9. Kém hấp thu Vitamin A 10. Kém hấp thu Vitamin B12, folic acid, sắt. 11. Thiếu Vitamin B12, folic acid, sắt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Câu 2: Cơ chế bệnh

sinh của loét dạ dày tá tràng xảy ra khi a. Tăng yếu tố tấn công b. Giảm yếu tố bảo vệ c. Tăng yếu tố tấn công và giảm yếu tố bảo vệ

Câu1: Yếu tố nào có tác dụng bảo vệ niêm mạc dạ dày tá tràng a. HCl b. Cytotoxin c. Prostaglandin d. Catalase

d. Tất cả đều đúng

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Câu 3: Cơ chế bệnh

Câu 4: Thuốc kháng

viêm Non Steroid có tác dụng

sinh của Helicobacter Pylori, chọn câu sai

a. Tăng sinh tái tạo tế

bào

a. Gây bẫy ion trực tiếp b. Hoạt hóa tế bào

Mastocytes

b. Gây tăng tiết HCL c. Tăng tiết chất nhầy d. Tăng tiết

bicarbonate

c. Giảm vi tuần hoàn d. Tiết men Urease,

Cytotoxin, Catalase…

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt

Câu 6: Độc tố gây tiêu

chảy theo cơ chế tiêu chảy tiết dịch là

a. Enterotoxin b. Cytotoxin c. Mastotoxin d. Ureasetoxin

Câu 5: Tiêu chảy theo cơ chế thẩm thấu là do a. Độc tố của vi trùng b. Sự hiện của chất trong lòng ruột có hoạt tính thẩm thấu cao nhưng độ hấp thu kém c. Tăng nhu động ruột d. Tăng tiết chất nhầy

CuuDuongThanCong.com https://fb.com/tailieudientucntt