1. Tình hình TBS tím ở Việt nam.

2. Tình hình điều trị bệnh tim ở trẻ em Việt nam.

3. Những khó khăn trong chẩn đoán sớm TBS tím.

4. Những khó khăn trong xử trí bệnh nhân TBS tím.

5. Kết luận.

2

 Dân số Việt nam: 92.000.000

35% < 15 tuổi, # 32.000.000 trẻ em

 Tỉ lệ sanh: 1, # 920,000 trẻ SS ra đời mỗi năm

 Tần suất TBS : 1% trẻ SS còn sống

# 9200 ca TBS mới / năm

 Tần suất TBS tím : 32% TBS

# 3000 ca TBS tím mới / năm

3

BV. Nhi đồng 1 nhận BN từ 31 tỉnh phía Nam

3500

3000

2870

3000

2500

2311

2097

2025

2000

TBS TBS tím

1500

1000

574

471

435

377

500

215

0

4

2009

2010

2011

2012

2013

Tần suất TBS và TBS tím ngày càng tăng do

• Khả năng chẩn đoán bệnh tăng:  Siêu âm tim, MSCT, MRI, DSA  Kiến thức, kỹ năng của BS

• Quản lý thai chưa tốt (tiểu đường thai kz, nhiễm trùng bào thai, chẩn đoán tiền sản, …).

KHU VỰC

CÔNG LẬP

TƯ NHÂN

TC

20.000 trạm y tế

Phòng khám

PHƯỜNG Trạm y tế

Y bác sĩ đa khoa

BS đa khoa

561 BV

Phòng khám

561

QUẬN HUYỆN BV quận huyện

BS đa khoa

BS đa khoa

58 TỈNH BV đa khoa tỉnh BV nhi tỉnh

601

132 BV • BS chuyên khoa • BS nhi khoa • BS tim mạch nhi (ở một vài BV)

5 THÀNH PHỐ BV đa khoa BV chuyên khoa

430 BV • BS chuyên khoa • BS nhi khoa 39 hospitals • BS chuyên khoa • BS tim mạch nhi

TỔNG CỘNG

1030

132

1162

• Hà nội • Thanh hoá • Huế • Đà nẵng • Tp. HCM • Kiên giang

: 05 BV (1 BV tư) : 01 : 01 : 01 : 10 (3 BV tư) : 01

7

• Viện Nhi Hà nội • BV trung ương Huế • BV. Nhi đồng 1 Tp. HCM • BV. Nhi đồng 2 Tp. HCM • Viện tim Tp. HCM

10 BV có phẫu thuật tim cho trẻ em tại Tp. HCM

TƯ NHÂN

CÔNG LẬP

• BV. Tâm đức • BV. Hoàn mỹ • BV. Triều an

• Viện tim Tp. HCM * • BV. Nhi đồng 1 * • BV. Nhi đồng 2 * • BV. ĐH Y Dược Tp. HCM • BV. Nhân dân 115 • BV. Nhân dân Gia định • BV. Chợ rẫy

8

• Hầu hết trẻ TBS đến BV trễ

– Quản lý thai kz không phát hiện được . – Chẩn đoán tiền sản, siêu âm tim bào thai : TP lớn. – Không có BS tim mạch nhi ở BV tỉnh.

 BN đến BV với nhiều biến chứng

– Tím do thiếu oxy nặng. – Suy tim, shock. – Tăng áp ĐMP. – Viêm phổi, nhiễm trùng nặng.

 Ảnh hưởng đến chỉ định và kết quả của phẫu thuật

9

• Nhân lực thiếu (số lượng, chất lượng)

− Điều dưỡng: NICU, CVICU, phòng mổ, khoa Tim − BS chạy CPB, BS gây mê phẫu thuật tim nhi − BS chẩn đoán hình ảnh tim − BS tim mạch nhi : 50 (cả nước) − BS phẫu thuật tim mạch nhi : 20 (cả nước)

• Trang thiết bị và cơ sở vật chất thiếu – Chuyển bệnh không chuyên nghiệp – Oximetry, bơm tiêm, máy thở, monitors, máy siêu âm tim, các

phương tiện chẩn đoán hình ảnh

– Phòng mổ, giường trong CVICU – Chỉ 2 BV có ECMO, 4 BV có khí NO – Thuốc thiết yếu : PGE1, milrinone

10

TBS tím không phụ thuộc ống ĐM

TBS tím có lượng máu lên phổi phụ thuộc ống ĐM

TBS tím có lượng máu lên chủ phụ thuộc ống ĐM

- Hoán vị đại ĐM - Không lỗ van 3 lá - Không lỗ van ĐMP - Tứ chứng Fallot + không lỗ van ĐMP

- Hẹp eo ĐMC nặng - Hẹp ĐMC nặng - Đứt đoạn ĐMC - Hội chứng thiểu sản tim trái

- Tứ chứng Fallot - Thân chung ĐM - Bất thường HLTMP - Ebstein’s anomaly - Thất phải 2 đường ra - Nhĩ chung - Tim 1 thất

Phẫu thuật tim CC (tạm thời hoặc sửa chữa hoàn toàn)

- PGE1, stent giữ ống ĐM, mở vách liên nhĩ - Chẩn đoán hình ảnh tim mạch - Phẫu thuật TBS nặng sớm, khẩn cấp

11

• PGE1 lúc có, lúc không, hầu hết BV không có. • NO, ECMO: hầu hết BV không có. • Mở vách liên nhĩ, stent giữ ống ĐM : 4 BV. • Phẫu thuật khẩn cấp cho trẻ SS : 5BV. • Phẫu thuật cho TBS tím nặng ở SS : 5 BV. • Phẫu thuật Norwood : 1 BV. • Theo dõi sau phẫu thuật khó khăn

– BN nghèo ở xa – Trình độ của cha mẹ – BN nghèo mổ ở BV tư ?

12

• Số trường hợp TBS tím được mở vách liên

nhĩ, đặt stent ống ĐM tại BV. Nhi đồng 1 Tp. HCM 40

35

30

25

Đặt stent OĐM

20

36

Mở vách liên nhĩ

15

10

17

14

13

5

10

8

8

0

0

0

0

13

2009 2010 2011 2012 2013

• Số BN TBS được phẫu thuật tại BV. Nhi đồng 1

350

300

250

225

200

222

205

167

150 TBS khác TBS tím

161

100

50

106

90

86

78

45

0

14

2009 2010 2011 2012 2013

• Tỉ lệ tử vong của phẫu thuật TBS và TBS tím

8.8%

6.9%

6.8%

6.5%

6.4%

4.2%

5.9%

TBS TBS tím

2.6%

2%

0.7%

10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0

15

2009 2010 2011 2012 2013

• Số lượng TBS và TBS tím tăng mỗi năm.

• Hầu hết BN đến BV trễ với nhiều biến chứng nặng.

• Tầm soát, chẩn đoán và điều trị cho TBS chỉ tập

trung ở một số BV ở thành phố lớn.

• Nhân lực, cơ sở vật chất, trang thiết bị, thuốc thiết

yếu còn rất thiếu thốn.

• Tỉ lệ tử vong của phẫu thuật TBS tím ở trẻ em còn

cao.

16

17