5/26/2016

Chương 7 Phát hành tiền

Ths. Vũ Hữu Thành

Nội dung

1. Phát hành tiền của NHTW. 2. Phát hành bút tệ của NHTM. 3. Những vấn đề thực tiễn liên quan tới sự phát hành tiền.

1

5/26/2016

I

Phát hành tiền của NHTW

Các trường hợp phát hành tiền

Phát hành qua cửa ngõ NHTM Phát hành qua cửa ngõ chính phủ Phát hành qua cửa ngõ thị trường mở Phát hành qua cửa ngõ thị trường ngoại hối

Vay từ ngân hàng TW khi bị bội chi Mua hoặc bán giấy tờ có giá Cứu cánh cho vay cuối cùng Cửa sổ chiết khấu Mua vào hoặc bán ra vàng hay ngoại tệ

2

5/26/2016

II

Phát hành bút tệ của NHTM

Khối tiền tệ

• Tiền trong lưu thông không chỉ có tiền giấy hay kim loại.

• Tiền trong lưu thông được phân biệt thành nhiều khối tiền tệ: M1, M2, M3

 M1 = Tiền giấy + Tiền kim loại + Tiền gửi không kỳ hạn

 M2 = M1 + Tiền gửi tiết kiệm và tiền gửi định kỳ

 M3 = M2 + Tất cả tiền gửi ở các định chế tài chính khác

 L = M3 + các loại trái phiếu, thương phiếu và công cụ khác của thị trường tiền tệ

và L

3

5/26/2016

Cơ chế tạo ra bút tệ

Ngân hàng A : Nhận tiền gửi không kỳ hạn của A

Tài sản có

Nguồn vốn

Tiền mặt tại quỹ

1000

Tiền gửi không kỳ hạn của A

1000

Ngân hàng A: Tạo dự trữ (10%) và cho vay

Nguồn vốn

Tài sản có

Dự trữ tại NHNN

100

1000

Tiền gửi không kỳ hạn của A

Cho vay

900

Cộng

100

100

Ngân hàng B : Nhận tiền gửi không kỳ hạn của B

Tài sản có

Nguồn vốn

Tiền mặt tại quỹ

900

Tiền gửi không kỳ hạn của B

900

Tổng số tiền lưu hành

• Sn: Tổng số tiền lưu hành

• U1: Số tiền phát hành ban đầu

• q = 1 – tỷ lệ dự trữ bắt buộc

• n: Số lần nhận tiền gửi

𝑺𝒏 =

𝑼𝟏(𝟏 − 𝒒𝒏) 𝟏 −𝒒

4

5/26/2016

III

Những vấn đề thực tiễn liên quan tới phát hành tiền

1. Cơ cấu và giá trị của một đơn vị tiền tệ

• Đơn vị tiền tệ: Đồng, USD,…

• Cơ cấu tiền tệ: Tỷ trọng giữa từng loại đồng tiền (500, 1000,

2000,…)

5

5/26/2016

2. Vai trò của tiền cắc (tiền lẻ)

• Tiền cắc thích hợp với các mệnh giá nhỏ và phục vụ cho việc lưu thông các hàng hóa có giá trị nhỏ.

• Tốc độ lưu thông của tiền xu lớn và dễ hư hỏng nên thường được làm bằng kim loại thay vì bằng giấy.

• Tiền cắc dễ bị mất giá do lạm phát nên thường nhanh chóng bị đào thải khỏi thị trường.

• Chi phí đúc tiền cao và bất tiện khi mang đi trao đổi

3. Thẻ thanh toán

• Thẻ thanh toán là phương tiện thanh toán do ngân hàng phát

hành dưới hai dạng là tín dụng (credit) và ghi nợ (debit).

• Thẻ thanh toán đem lại nhiều sự tiện lợi: tiết kiệm thời gian, an

toàn,…

6

5/26/2016

4. Sử dụng tiền mặt

• Sử dụng tiền mặt thường dùng cho các giao dịch nhỏ.

• Sử dụng tiền mặt phổ biến sẽ làm tăng nguy cơ rửa tiền và chi phí in tiền

7