CHƯƠNG 20
TỔ CHỨC SẢN XUẤT TRONG CÁC
PHÂN XƯỞNG LẮP RÁP
20.1. Khái niệm về các phân xưởng lắp ráp.
Trong phần lớn các nhà máy cơ khí các phân xưởng lắp ráp có nhiệm vụ hoàn thiện
quá trình chế tạo sản phẩm. Sản phẩm một phân xưởng lắp ráp là máy, thiết bị đo
lượng, máy tổ hợp. Một số chỉ tiêu của phân xưởng lắp ráp như chất lượng, nhịp
sản xuất đặc trưng cho hoạt động của phân xưởng nói chung.
Quá trình lắp ráp là đem các chi tiết đặt vào vị trí của chúng để tạo thành sản phẩm
hoàn thiện. Tuy nhiên trong sản xuất đơn chiếc và hàng loạt nhỏ khi lắp ráp cần
phải sửa nguội một số chi tiết (do không thực hiện được việc lắp lẫn hoàn toàn).
Khối lượng lao động của các nguyên công lắp ráp chiếm 20÷60% khối lượng chế
tạo sản phẩm. Trong sản xuất hàng loạt lớn và hàng khối tỉ lệ khối lượng của các
lắp ráp giảm đáng kể (do thực hiện được việc lắp lẫn hoàn toàn).
Một trong các chỉ tiêu quan trọng của phân xưởng lắp ráp là thời gian của chu kỳ
lắp ráp (thông thường bằng 25÷30% thời gian của chu kỳ chế tạo sản phẩm).
20.2. Phân loại các phân xưởng lắp ráp.
Các phân xưởng lắp ráp được phân theo dạng sản xuất như sau:
Phân xưởng lắp ráp đơn chiếc và hàng loạt nhỏ: trong các phân
xưởng lắp ráp này phần lớn công việc đều phải làm bằng tay.
Trong phân xưởng sử dụng các máy, đồ gá, dụng cụ vạn năng, thời
gian lắp ráp lớn và hiệu quả kinh tế không cao.
Phân xưởng lắp ráp hàng loạt vừa: trong các phân xưởng lắp ráp
này các công việc bằng tay hoặc không có hoặc rất ít. Quá trình
lắp ráp được phân tán thành các nguyên công, vì vậy có khả năng
chuyên môn hóa các chỗ làm việc và giảm được thời gian lắp ráp.
Phân xưởng lắp ráp hàng loạt lớn và hàng khối: ở đây việc lắp ráp
được thực hiện bằng phương pháp lắp lẫn hoàn toàn, quy trình lắp
ráp được chia thành các nguyên công với mức độ cơ khí hóa tự
động hóa cao.
20.3. Đặc điểm hiện nay và phương hướng phát triển của các phân xưởng lắp
ráp.
Mặc dù hiện nay các phân xưởng lắp ráp đã đáp ứng
được công nghệ lắp ráp hiện đại, nhưng với sự phát
triẻn của khoa học kỹ thuật thì công nghệ lắp ráp phải
được nghiên cứu và phát triển toàn diện hơn nữa.
Hiện nay khi lắp ráp công việc phải sửa nguội vẫn còn
chiếm 15÷20%. Nhiều phân xưởng lắp ráp hoạt động
vẫn chưa theo kịp yêu cầu, ở một số nhà máy có tới
15÷20% diện tích của phân xưởng lắp ráp được dùng để
chứa các chi tiết dự trữ, làm cho hệ số sử dụng diện tích
phân xưởng giảm.
Hoàn thiện công nghệ lắp ráp (phát triển các phân xưởng lắp
ráp) được thực hiện bằng các biện pháp sau đây.
Tăng mức độ chuyên môn hóa.
Cải tiến kết cấu sản phẩm và công nghệ chế tạo chúng.
Nâng cao chất lượng của các chi tiết trước khi đưa vào lắp ráp.
Cơ khí hóa và tự động hóa quá trình lắp ráp.
Ứng dụng các hình thức tổ chức lắp ráp tiên tiến.
Tổ chức lao động và phục vụ chỗ làm việc hợp lý.
Sử dụng đồ gá và dụng cụ lắp ráp chuyên dùng bằng truyền
động hơi ép, dầu ép và điện.